Ένα πείραμα που διαρκεί 84 χρόνια. Longest experiment sees pitch drop after 84-year wait

Προσπαθεί να δείξει ότι, σε βάθος χρόνου, τα στερεά υλικά όπως η πίσσα ρέουν σαν υγρά. The School of Mathematics and Physics at The University of Queensland (UQ) has an international reputation for the famous Pitch Drop Experiment. The experiment is listed in the Guinness Book of World Records as the world’s longest-running laboratory experiment. And finally, this world’s longest-running experiment has seen ninth pitch drop after 84-year wait. Image Credit: John Mainstone/University of Queensland

Το μακροβιότερο εργαστηριακό πείραμα του κόσμου, το οποίο τρέχει εδώ και 84 χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, έφτασε σε στιγμή κορύφωσης όταν οι ερευνητές είδαν μια σταγόνα πίσσας να πέφτει. Η πειραματική διάταξη, σε συνεχή λειτουργία από το 1930 μέσα σε μια σφραγισμένη γυάλινη καμπάνα, αποτελείται από ένα χωνί γεμάτο πίσσα που καταλήγει σε ένα γυάλινο δοχείο. Το πείραμα στήθηκε από τον φυσικό Τόμας Πάρνελ προκειμένου να δείξει ότι, σε βάθος χρόνου, τα στερεά υλικά όπως η πίσσα ρέουν σαν υγρά.

Πειραματική... υπομονή

Thomas Parnell, the first professor of physics at UQ, began an experiment in 1927 to illustrate that everyday materials can exhibit quite surprising properties. The experiment demonstrates the fluidity and high viscosity of pitch, a derivative of tar once used for waterproofing boats. At room temperature pitch feels solid – even brittle – and can easily be shattered with a blow from a hammer. It’s quite amazing then, to see that pitch at room temperature is actually fluid! Image Credit: John Mainstone/University of Queensland

Η σταγόνα που κατέγραψαν οι βιντεοκάμερες που παρακολουθούν το πείραμα ήταν η ένατη που πέφτει από το χωνί. Η προηγούμενη είχε στάξει το 2000, χρειάστηκε όμως σχεδόν 13 χρόνια για να ξεκολλήσει από την έβδομη σταγόνα και να πέσει στον πυθμένα του δοχείου.

Μέχρι σήμερα, όμως, κανείς δεν έχει δει με τα μάτια του μια σταγόνα να πέφτει. Ο επιστήμονας που επέβλεπε το πείραμα για 50 χρόνια, Τζον Μέινστοουν, πέθανε τον περασμένο Αύγουστο, είχε μια σειρά από ατυχίες στο ενεργητικό του: έχασε το πέσιμο της σταγόνας κατά μία μέρα το 1977 και κατά μόλις πέντε λεπτά το 1988. Η ατυχία συνεχίστηκε το 2000, όταν η κάμερα που παρακολουθούσε το πείραμα έχασε το συμβάν στη διάρκεια 20λεπτης διακοπής ρεύματος.

To πείραμα παρακολουθείται πλέον από τρεις βιντεοκάμερες, και σχεδόν 25.000 άτομα από 158 χώρες είχαν δηλώσει συμμετοχή για την παρακολούθηση της ένατης σταγόνας στο theninthwatch.com.

«Είμαστε ανυπόμονοι να δούμε τι θα συμβεί στην ένατη σταγόνα» λέει ο νέος επιβλέπων του πειράματος, ο καθηγητής Άντριου Γουάιτ. «Μπορεί να πέσει γρήγορα ή μπορεί να κάνει χρόνια να ξεκολλήσει από την επικείμενη δέκατη σταγόνα».

Το πείραμα στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ είναι το μακροβιότερο στον κόσμο, δεν είναι όμως το μόνο στο είδος του. Στο Κολέγιο Τρίνιτι του Δουβλίνου, οι ερευνητές παρακολουθούν ένα χωνί με πίσσα από τη δεκαετία του 1940. Η τελευταία σταγόνα έπεσε το 2013 και ήταν η πρώτη που βιντεοσκοπήθηκε.