Οι μισοί εξωπλανήτες περιφέρονται γύρω από δύο άστρα. Half of all exoplanet host stars are binaries

Καλλιτεχνική απεικόνιση εξωπλανητών σε δυαδικό αστρικό σύστημα. Artist’s concept of exoplanets in a two-stars system. Credit: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle

Σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Astrophysical Journal, τα δυαδικά αστρικά συστήματα είναι εξίσου πιθανό να φιλοξενούν πλανήτες με τα ηλιακά συστήματα που έχουν στο κέντρο τους ένα άστρο, όπως το δικό μας.

Η έρευνα στηρίζεται σε δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, το οποίο για τέσσερα χρόνια παρακολούθησε 150.000 άστρα ερευνώντας για πλανήτες εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος. Μέχρι σήμερα, έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη περισσότερων από 1.500 εξωπλανητών από τα δεδομένα του Κέπλερ, ενώ υπάρχει ακόμη μία λίστα από 7.000 πιθανά αντικείμενα που θα μπορούσαν μελλοντικά να αποδειχθούν πλανήτες.

Μία ομάδα αστρονόμων του πανεπιστημίου του Κονέκτικατ, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα του πόσοι εξωπλανήτες βρίσκονται σε τροχιά γύρω από δυαδικά άστρα, υπολόγισε πως τουλάχιστον ένα 40 με 50% του συνολικού αριθμού των εξωπλανητών ανήκει σε αυτή την κατηγορία.

The Kepler field of view, located between two bright stars in the summer triangle, rising over the WIYN telescope in southern Arizona.

Για την έρευνά τους οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο WIYN στην Αριζόνα των ΗΠΑ και το Gemini στη Χαβάη, εστιάζοντας σε μερικά από τα άστρα που είχε χαρακτηρίσει το Κέπλερ ως πιθανούς τόπους για την ύπαρξη εξωπλανητών.

Κάνοντας χρήση μίας μεθόδου που αποκαλείται στιγματική απεικόνιση, κατά την οποία οι ψηφιακές εικόνες που λάμβαναν επεξεργαζόντουσαν από ένα ειδικό λογισμικό με ανεπτυγμένους αλγορίθμους, οι ερευνητές ήταν σε θέση να αποκτήσουν εικόνες με ευκρίνεια μεγαλύτερη ακόμη και από αυτή του διαστημικού τηλεσκοπίου Χάμπλ.

Με τη μέθοδο αυτή, ήταν ανίχνευσαν αχνά άστρα με 125 φορές μικρότερη λάμψη από το συνοδό τους, καταφέρνοντας να αποδείξουν πως ήταν τελικά πάρα πολλά τα πλανητικά συστήματα με δύο άστρα στο κέντρο τους.

«Είναι πολύ ενδιαφέρον πως τα πλανητικά συστήματα με περισσότερα από ένα άστρο φαίνεται πως είναι πολύ λιγότερο σπάνια από ότι πιστεύαμε πριν μερικά χρόνια», δήλωσε σχετικά ο Έλιοτ Χορτς, αστροφυσικός στο πανεπιστήμιο του νότιου Κονέκτικατ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.

Το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ένας πλανήτης που περιφέρεται γύρω από δύο άστρα είναι καταρχάς εχθρικό: και μόνο οι παλιρροϊκές δυνάμεις από την αντιμαχόμενη βαρύτητα των δύο ήλιων θα μπορούσε να αποβεί καταστρεπτική για ένα πλανήτη, τεμαχίζοντάς τον στην κυριολεξία.

Η ζωή, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε έναν πλανήτη σαν τον Tatooine του Luke Skywalker. Kepler has discovered a number of circumbinary planets, that is, a planet that orbits both stars in very close binary systems. There also exist exoplanets that are known to orbit one of the stars in very wide binary systems. If the two stars are very close to each other and the planet far away, a circumbinary planet will be reminiscent of Tatooine in Star Wars.

Ωστόσο η εικόνα ενός ηλιοβασιλέματος με δύο ήλιους, παρόμοια με αυτή από τον πλανήτη Τατουίν από τον πόλεμο των άστρων, θα ήταν αναμφισβήτητα ένα πολύ ξεχωριστό θέαμα.