Διαστρικοί
άνεμοι από μαύρες τρύπες τους κάνουν έρημες περιοχές. An artist's
rendition of the galaxies Akira (right) and Tetsuo (left) in action. Akira's
gravity pulls Tetsuo's gas into its central supermassive black hole, fueling
winds that have the power to heat Akira's gas. Because of the action of the
black hole winds, Tetsuo's donated gas is rendered inert, preventing a new cycle
of star formation in Akira. Credit:
Kavli IPMU
Δεν
μας έφτανε η κλιματική αλλαγή στη Γη, συνειδητοποιήσαμε τώρα ότι υπάρχει και
γαλαξιακή «υπερθέρμανση». Μια νέα κατηγορία γαλαξιών ανακάλυψαν οι αστρονόμοι,
τους οποίους ονόμασαν «ερυθρούς θερμοπίδακες» ή αν προτιμάτε κόκκινα γκέιζερ.
Πρόκειται για γαλαξίες που φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, οι οποίες
κατά καιρούς εκτοξεύουν καυτούς διαστρικούς «ανέμους» η δράση των οποίων
εμποδίζει τη γέννηση νέων άστρων.
Κοσμικές
έρημοι
Edmond Cheung (left)
and Kevin Bundy (right). Credit: Kavli IPMU, Kevin Bundy
Συνήθως,
οι γαλαξίες ευνοούν τη μετατροπή των αερίων σε άστρα. Όμως έχουν ανακαλυφθεί πολλοί
γαλαξίες-νεκροταφεία που μυστηριωδώς φαίνεται να πάσχουν από ένα είδος
«κλιματικής αλλαγής» και υπερθέρμανσης, εξαιτίας της οποίας μοιάζουν με
ερήμους, όσον αφορά τη δημιουργία νέων άστρων.
Τώρα,
για πρώτη φορά, οι επιστήμονες της διεθνούς ομάδας «χαρτογράφησης» του ουρανού Sloan Digital Sky Survey (SDSS), με επικεφαλής τον αστρονόμο Έντμοντ Τσέουνγκ του
Πανεπιστημίου του Τόκιο πιστεύουν ότι έχουν την απάντηση για αυτή την
αινιγματική διαδικασία, που καθιστά τόσο καυτά τα αέρια μερικών γαλαξιών, ώστε αυτά
δεν μπορούν πλέον να ψυχθούν και να συμπυκνωθούν και έτσι αδυνατούν να
σχηματίσουν άστρα.
Τα
γκέιζερ
Scientists are
solving one of the biggest unsolved mysteries in galaxy evolution. Scientists
have uncovered a new class of galaxies, called "red geysers," with
supermassive black hole winds so hot and energetic that stars can't form. Over
the last few billion years, a mysterious kind of "galactic warming"
has caused many galaxies to change from a lively place where new stars formed
every now and then to a quiet place devoid of fresh young stars. But the
mechanism that produces this dramatic transformation and keeps galaxies quiet
has been one of the biggest unsolved mysteries in galaxy evolution. Image
credit: NGC 1266, a combined Hubble Space Telescope / ALMA image of NGC 1266.
The ALMA data (orange) are shown in the central region. NASA/ESA Hubble; ALMA
(NRAO/ESO/NAOJ)
Η
απάντηση φαίνεται πως έχει να κάνει με τις τεράστιες μαύρες στο κέντρο των
γαλαξιών, οι οποίες δημιουργούν τους καυτούς «ανέμους». Οι αστρονόμοι έβγαλαν
το συμπέρασμα αυτό, μελετώντας τον μακρινό γαλαξία-ερυθρό θερμοπίδακα «Ακίρα».
Το
όνομα «ερυθρός θερμοπίδακας» δόθηκε αφενός επειδή ο καυτός «άνεμος» ξεπηδά
ξαφνικά και περιοδικά από την κεντρική μαύρη τρύπα, όπως σε ένα γκέιζερ της
Γης, αφετέρου επειδή αυτή η καυτή «ανάσα» στο τέλος αφήνει τον γαλαξία μόνο με
ηλικιωμένους ερυθρούς αστέρες και καθόλου νεαρά μπλε άστρα. Το ερώτημα είναι
κατά πόσο στον δικό μας γαλαξία θα μπορούσε να συμβεί κάποτε κάτι ανάλογο. Οι
επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι στο μακρινό μέλλον και αυτός θα μετατραπεί σε
ερυθρό θερμοπίδακα. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».
Πηγή: Edmond
Cheung, Kevin Bundy, Michele Cappellari, Sébastien Peirani, Wiphu Rujopakarn,
Kyle Westfall, Renbin Yan, Matthew Bershady, Jenny E. Greene, Timothy M.
Heckman, Niv Drory, David R. Law, Karen L. Masters, Daniel Thomas, David A.
Wake, Anne-Marie Weijmans, Kate Rubin, Francesco Belfiore, Benedetta Vulcani,
Yan-mei Chen, Kai Zhang, Joseph D. Gelfand, Dmitry Bizyaev, A. Roman-Lopes,
Donald P. Schneider. Suppressing star formation in quiescent galaxies
with supermassive black hole winds. Nature,
2016; 533 (7604): 504 DOI:10.1038/nature18006
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου