Ο πλανήτης Ουρανός μυρίζει σαν χαλασμένo αυγό. What do Uranus's cloud tops have in common with rotten eggs?

Τα νέφη του πλανήτη αποτελούνται από υδροθείο και η ατμόσφαιρα μυρίζει όπως τα χαλασμένα αβγά. Hydrogen sulfide, the gas that gives rotten eggs their distinctive odor, permeates the upper atmosphere of the planet Uranus - as has been long debated, but never definitively proven. Based on sensitive spectroscopic observations with the Gemini North telescope, astronomers uncovered the noxious gas swirling high in the giant planet's cloud tops. This result resolves a stubborn, long-standing mystery of one of our neighbors in space. This image of a crescent Uranus, taken by Voyager 2 on January 24th, 1986, reveals its icy blue atmosphere. Despite Voyager 2's close flyby, the composition of the atmosphere remained a mystery until now. Credit: NASA/JPL

Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Ούτε οι αποστολές που πέρασαν από τον Ουρανό (π.χ Voyager 2), ούτε τα νέας γενιάς επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια είχαν καταφέρει μέχρι σήμερα να συλλέξουν στοιχεία για την σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Ένα από τα ερωτήματα που υπήρχαν για τον Ουρανό είναι αν τα νέφη που σχηματίζονται σε αυτόν αποτελούνται από αμμωνία ή υδροθείο.

Ερευνητές από την NASA, το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το πανεπιστήμιο του Λέστερ στην Βρετανία με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Gemini North που βρίσκεται στο όρος Mauna Kea στην Χαβάη οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα νέφη στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Ουρανού αποτελούνται από υδροθείο το οποίο έχει χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή, είναι η οσμή που έχουν τα κλούβια αβγά.

«Εάν ένα άτυχο ανθρώπινο ον κατέβαινε ποτέ μέσα στα νέφη του Ουρανού θα συναντούσε μία πολύ δυσάρεστη και δύσοσμη κατάσταση» λέει ο επικεφαλής της έρευνας Πάτρικ Ίργουιν από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Αν ένας άτυχος άνθρωπος έπεφτε μέσα στα νέφη του πλανήτη Ουρανού, σύμφωνα με τον δρ Ιργουιν, η δυσοσμία «των κλούβιων αυγών» θα ήταν το μικρότερο κακό. Η έκθεσή του σε ένα περιβάλλον από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο σε θερμοκρασία -200 ^oC θα ήταν θανατηφόρος.

Όπως φαίνεται ο Ουρανός είναι πιθανότατα ο πλέον... δύσοσμος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. O πλανήτης Ουρανός και ένας  από τους 27 δορυφόρους (ο Άριελ). Η φωτογραφία λήφθηκε το 2006 από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Credit: NASA

Τα νέφη στους άλλους μεγάλους πλανήτες αερίων του ηλιακού μας συστήματος, στον Δία και στον Κρόνο, αποτελούνται από κρυστάλλους αμμωνίας. Έτσι η ανακάλυψη για τα νέφη του Ουρανού προσφέρει νέα στοιχεία στους επιστήμονες που προσπαθούν να διαπιστώσουν τις συνθήκες σχηματισμού και εξέλιξης των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

Πηγές: Patrick G. J. Irwin et al, Detection of hydrogen sulfide above the clouds in Uranus's atmosphere, Nature Astronomy (2018). DOI: 10.1038/s41550-018-0432-1 - kathimerini.gr