Σημαντική ποσότητα νερού σε μορφή πάγου στον βόρειο πόλο του Άρη. Massive Martian Ice Discovery Opens a Window into Red Planet’s History

Τα νέα ευρήματα -τα οποία επιβεβαιώθηκαν από μια ανεξάρτητη μελέτη του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς που έκανε χρήση δεδομένων βαρύτητας αντί ραντάρ και δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό- θεωρούνται σημαντικά, επειδή αποκαλύπτουν νέα άγνωστα έως τώρα παλαιότερα αποθέματα νερού. A vertically exaggerated view of Mars’ north polar cap. Researchers with The University of Texas at Austin and the University of Arizona estimate that if melted, the massive ice deposits discovered in this region would cover the planet in 1.5 meters (5 feet) of water. Credit: SA/DLR/FU Berlin; NASA MGS MOLA Science Team

Αμερικανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν σημαντικά υπολείμματα νερού σε μορφή πάγου, θαμμένα σε βάθος περίπου ενάμισι χιλιομέτρου κάτω από την άμμο στο βόρειο πόλο του Άρη.

Οι ερευνητές των πανεπιστημίων του Τέξας στο Όστιν και της Αριζόνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Geophysical Research Letters» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης (AGU), ανέλυσαν στοιχεία από το δορυφόρο MRO της NASA που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον «κόκκινο» πλανήτη εδώ και χρόνια. Το όργανο ραντάρ SHARAD της διαστημοσυσκευής μπορεί να διεισδύσει σε βάθος έως περίπου δύο χιλιομέτρων κάτω από την αρειανή επιφάνεια.

A view of Mars showing the planet’s northern polar ice cap. A new study led by The University of Texas at Austin has found remnants of ancient ice caps buried in the north polar region. Credit: ISRO/ISSDC /Emily Lakdawalla

Τα νέα ευρήματα -τα οποία επιβεβαιώθηκαν από μια ανεξάρτητη μελέτη του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς που έκανε χρήση δεδομένων βαρύτητας αντί ραντάρ και δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό- θεωρούνται σημαντικά, επειδή αποκαλύπτουν νέα άγνωστα έως τώρα παλαιότερα αποθέματα νερού. Σε μερικά σημεία τα στρώματα άμμου και πάγου έχουν περιεκτικότητα νερού σε ποσοστό έως 90%. Αν λιώσουν αυτοί οι πάγοι, εκτιμάται ότι θα καλύψουν όλο τον πλανήτη με νερό βάθους τουλάχιστον ενάμισι μέτρου.

«Δεν περιμέναμε να βρούμε τόσο πολύ νερό σε αυτή την περιοχή. Πιθανότατα πρόκειται για το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα νερού στον Άρη μετά από τις καλυμμένες με πάγο περιοχές στους δύο πόλους», δήλωσε ο ερευνητής Στέφανο Νερότσι.

Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι τα υπόγεια στρώματα πάγου σχηματίστηκαν, όταν πάγοι είχαν συσσωρευτεί στη διάρκεια παλαιότερων εποχών παγετώνων στον Άρη. Κάθε φορά που ο πλανήτης γινόταν πιο ζεστός, ένα μέρος των πάγων καλυπτόταν από άμμο, η οποία προστάτευσε τους πάγους από την ηλιακή ακτινοβολία, γι’ αυτό δεν έλιωσαν μέχρι σήμερα και το νερό δεν εξατμίστηκε στην ατμόσφαιρα.

Οι μεταβολές στην τροχιά και στην κλίση του άξονα περιστροφής του Άρη ήσαν οι βασικές αιτίες για τις περιοδικές κλιματικές μεταβολές στο παρελθόν του Άρη, με συνέπεια να εναλλάσσονται εποχές παγετώνων με πιο ζεστές εποχές. Περίπου κάθε 50.000 χρόνια ο Άρης «γέρνει» περισσότερο προς τον Ήλιο και στη συνέχεια επανέρχεται σε μια πιο κάθετη θέση. Όταν η κλίση του αυξάνει, οι πάγοι υποχωρούν ή λιώνουν τελείως, ενώ όταν ο πλανήτης είναι πιο όρθιος και ο ισημερινός του «βλέπει» τον Ήλιο, οι πολικοί πάγοι αυξάνουν.

A composite image showing alternating layers of ice and sand in an area where they are exposed on the surface of Mars. The photograph, taken with the HiRISE camera aboard NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter, was adjusted to show water ice as light-colored layers and sand as darker layers of blue. The tiny bright white flecks are thin patches of frost. Credit: NASA/JPL/University of Arizona

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες θεωρούσαν εκείνους τους παλαιότερους πάγους των πόλων χαμένους για πάντα. Όμως τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι στην πραγματικότητα μεγάλοι όγκοι πάγου έχουν διασωθεί, απλώς είναι κρυμμένοι πιο βαθιά κάτω από την επιφάνεια, παγιδευμένοι ανάμεσα σε εναλλασσόμενα στρώματα άμμου και πάγου, όπως τα διαδοχικά στρώματα ενός κέικ.

«Προς μεγάλη μας έκπληξη, ο συνολικός όγκος νερού που είναι παγιδευμένος σε αυτά τα θαμμένα πολικά αποθέματα, είναι περίπου ο ίδιος με όλο το νερό των πάγων που είναι ήδη γνωστό ότι υπάρχει στους παγετώνες και κάτω από την επιφάνεια σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη του Άρη», δήλωσε ο καθηγητής Τζακ Χολτ του Σεληνιακού και Πλανητικού Εργαστηρίου της Αριζόνα.

Πηγές: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2019GL082294 -  https://news.utexas.edu/2019/05/22/massive-martian-ice-discovery-opens-a-window-into-red-planets-history/ - https://www.in.gr/2019/05/24/tech/anakalyfthike-nero-se-morfi-pagou-ston-voreio-polo-tou-ari/