Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
Ο
μετασχηματισμός των φασματικών γραμμών κάθε στοιχείου σε μουσικούς τόνους ως
διασκεδαστικό παιχνίδι. (Πάνω) Το ορατό φάσμα του υδρογόνου αποτελείται από
πολλές διακριτές γραμμές εκπομπής. Όταν οι γραμμές αυτές συνδυάζονται δίνουν
ένα χαρακτηριστικό χρώμα ματζέντα (κοκκινο-μωβ). (Κάτω δεξιά) Μετατρέποντας
αυτές τις γραμμές σε ήχους με λογισμικό ήχου, οι ερευνητές μπορούν να
δημιουργήσουν έναν χαρακτηριστικό ήχο ή κυματομορφή που είναι μοναδική για αυτό
το στοιχείο. Transforming the spectral lines of each element into a
musical tone provides a fun tool for teasing out patterns in the electronic
structures of atoms. (Top) The visible spectrum of hydrogen consists of several
emission lines. When hydrogen gas is excited, these lines combine to give a
signature magenta color. (Bottom right) By converting these same lines into
sounds and combining them in audio software, researchers can create a signature
sound or waveform that is unique to this element.
Στο
βίντεο που ακολουθεί ακούγονται «οι ήχοι των ατόμων» υδρογόνου (Η), ηλίου (He),
λιθίου (Li), των αμετάλλων (C, N, O), των αλογόνων (F, Cl, Br) και των μετάλλων
(Au, Hg, Tl, Pb):
This sampling of atom tones compares
low-mass elements with high-mass elements. Different groups are represented:
noble gases (He), nonmetals (C, N, O), halogens (F, Cl, Br), and metals (Au,
Hg, Th, Pb). Credit: J. Linz;
APS/M. Schirber
Waveforms of the first 12 elements.
From top to bottom, the left column shows hydrogen, helium, lithium, beryllium;
the middle column shows boron, carbon, nitrogen, oxygen; and the right column
shows fluorine, neon, sodium, magnesium. The
sound of each atom can be heard
here.
Η
αρχική ιδέα για την δημιουργία ενός «ακουστικού» περιοδικού πίνακα στοιχείων
προέκυψε στο πλαίσιο των μαθημάτων χημείας για τυφλούς μαθητές που δεν
μπορούσαν να δουν γραφήματα ή φασματικές γραμμές.
Πώς
εντοπίζουν οι αστρονόμοι έναν μακρινό εξωπλανήτη; Παρατηρώντας τις μεταβολές
του φωτός καθώς περιφέρεται γύρω από το άστρο του. Στο διάγραμμα βλέπουμε την
λαμπρότητα του άστρου LHS 475 συναρτήσει του χρόνου όπως την κατέγραψε ο
φασματογράφος εγγύς υπερύθρου (NIRSpec) του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb
της NASA, όταν ο εξωπλανήτης LHS 475 b πέρασε μπροστά από το άστρο του στις 31
Αυγούστου 2022. How do researchers spot a distant planet? By observing
the changes in light as it orbits its star. A light curve from NASA’s James
Webb Space Telescope’s Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) shows the change in
brightness from the LHS 475 star system over time as the planet transited the
star on August 31, 2022. LHS 475 b is a rocky, Earth-sized exoplanet that
orbits a red dwarf star roughly 41 light-years away, in the constellation
Octans. The planet is extremely close to its star, completing one orbit in two
Earth-days. The planet’s confirmation was made possible by Webb’s data.
Credits: Illustration: NASA, ESA, CSA, L. Hustak (STScI); Science: K.
Stevenson, J. Lustig-Yaeger, E. May (Johns Hopkins University Applied Physics
Laboratory), G. Fu (Johns Hopkins University), and S. Moran (University of
Arizona)
To
διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb μάς «μάγεψε» όλους πέρσι με τα συναρπαστικά
ευρήματά του και σίγουρα θα συνεχίσει να κάνει το ίδιο και το 2023, καθώς για
πρώτη φορά επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός κοντινού εξωπλανήτη.
Πρόκειται
για τον βραχώδη LHS 475b, ο οποίος έχει σχεδόν παρόμοιο μέγεθος με τη Γη (το
99% της διαμέτρου της), ενώ βρίσκεται σε απόσταση μόνο 41 ετών φωτός στον
αστερισμό της Οκτάδος.
Οι
ερευνητές του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής (APL) του Πανεπιστημίου Τζον
Χόπκινς της Βαλτιμόρης έκαναν τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της
Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.
Η
αρχική ανακάλυψη του εν λόγω εξωπλανήτη είχε γίνει από το διαστημικό τηλεσκόπιο
TESS της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) και ακολούθησε η επιβεβαίωση
του με νέες παρατηρήσεις από το ισχυρότερο τηλεσκόπιο Webb.
Ίδιο
μέγεθος με τη Γη, αλλά πολύ πιο θερμός πλανήτης
A flat line in a transmission
spectrum, like this one, can be exciting – it can tell us a lot about the planet.
Researchers used NASA’s James Webb Space Telescope’s Near-Infrared Spectrograph
(NIRSpec) to observe exoplanet LHS 475 b on August 31, 2022. As this spectrum
shows, Webb did not observe a detectable quantity of any element or molecule.
The data (white dots) are consistent with a featureless spectrum representative
of a planet that has no atmosphere (yellow line). The purple line represents a
pure carbon dioxide atmosphere and is indistinguishable from a flat line at the
current level of precision. The green line represents a pure methane
atmosphere, which is not favored since if methane were present, it would be
expected to block more starlight at 3.3 microns. Credits: Illustration: NASA,
ESA, CSA, L. Hustak (STScI); Science: K. Stevenson, J. Lustig-Yaeger, E. May
(Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory), G. Fu (Johns Hopkins
University), and S. Moran (University of Arizona)
Ανάμεσα
σε όλα τα τηλεσκόπια, το James Webb είναι το μοναδικό που μπορεί να μελετήσει
τις ατμόσφαιρες εξωπλανητών με το μέγεθος της Γης.
Μέχρι
στιγμής πάντως δεν είναι γνωστό αν ο LHS 475b διαθέτει ατμόσφαιρα και τι
είδους. Θα ακολουθήσουν επί τούτου πιο ακριβείς μετρήσεις με το τηλεσκόπιο
Επειδή
ήδη το Webb έχει βρει ότι ο συγκεκριμένος εξωπλανήτης είναι μερικές εκατοντάδες
βαθμούς Κελσίου πιο ζεστός από τη Γη, δεν αποκλείεται να έχει την ατμόσφαιρα
της Αφροδίτης, δηλαδή να περιέχει μεγάλη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα και
πυκνά νέφη.
Ο
πλανήτης διαγράφει μια πλήρη περιφορά πέριξ του άστρου του μέσα σε μόνο δύο
μέρες (η διάρκεια του έτους του), καθώς κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, έναν
ερυθρό νάνο που έχει τη μισή θερμοκρασία του Ήλιου.
Το
εξωπλανητικό σύστημα TOI-700 διαθέτει δυο πλανήτες, τους TOI 700d και ΤΟΙ 700e,
στην κατοικήσιμη. Παρά το γεγονός ότι το μητρικό τους άστρο TOI-700 είναι
ερυθρός νάνος θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή. Red dwarf stars
were supposed to be inhospitable. But TOI-700, now with at least two
potentially habitable worlds, is quite the exception. The exoplanetary system
TOI-700 now has four known planets orbiting it, with the third planet located
in the "optimistic" habitable zone and the fourth firmly located in the
habitable zone. Despite being a red dwarf star, TOI-700 could quite possibly be
home to inhabited planets. Credit: ESA
Το
σύμπαν μας είναι γεμάτο από άστρα, πλανήτες και πολύ πιθανώς από ζωή, αν και
δεν την έχουμε ανακαλύψει ακόμα, εξαιρώντας τη Γη.
What do planets outside our solar
system, or exoplanets, look like? A variety of possibilities are shown in this
illustration. Scientists discovered the first exoplanets in the 1990s. As of
2023, the tally stands at just over 5,000 confirmed exoplanets. None are known
to be inhabited, but a few raise tantalizing possibilities. Credit:
NASA/JPL-Caltech
Ο
ιδανικός υποψήφιος εξωπλανήτης που θα μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή, θα έχει το
μέγεθος της Γης, και θα περιφέρεται στην κατάλληλη απόσταση (κατοικήσιμη ζώνη)
από το μητρικό του άστρο.
This graphic shows a representation of
the TOI-178 planetary system, which wasrevealed by ESA’s exoplanet watcher
Cheops. Credit: ESA/Cheops Mission Consortium/A. Leleu et al.
Το
σύστημα TOI-700 έγινε γνωστό
πριν από χρόνια διότι εκεί ανακαλύφθηκε ο TOI 700d, ένας δυνητικά κατοικήσιμος εξωπλανήτης
στο μέγεθος της Γης.
Using data from NASA’s Transiting
Exoplanet Survey Satellite, scientists have identified an Earth-size world,
called TOI 700 e, orbiting within the habitable zone of its star – the range of
distances where liquid water could occur on a planet’s surface. The world is
95% Earth’s size and likely rocky. Music credit: "Dream Box" by Carl
David Harms from Universal Production Music. Credit: NASA's Goddard Space
Flight Center/Scientific Visualization Studio
Το
διαστημικό τηλεσκόπιο TESS
ανακάλυψε στο ίδιο σύστημα και έναν δεύτερο εξωπλανήτη, τον ΤΟΙ 700e, επίσης στο μέγεθος της Γης και στην
λεγόμενη «αισιόδοξη κατοικήσιμη ζώνη».
Άλλη
μία «δεύτερη Γη» ανακαλύφθηκε σε απόσταση 100 ετών φωτός γύρω από το άστρο ΤΟΙ
700
Newly discovered Earth-size planet TOI
700 e orbits within the habitable zone of its star in this illustration. Its
Earth-size sibling, TOI 700 d, can be seen in the distance. Credit: NASA/JPL-Caltech/Robert Hurt
Το
διαστημικό τηλεσκόπιο TESS
της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) ανακάλυψε έναν ακόμη εξωπλανήτη που
μοιάζει με τον δικό μας. Πρόκειται για τον ΤΟΙ 700e, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 100
ετών φωτός και έχει το 95% του μεγέθους της Γης, είναι δηλαδή οριακά
μικρότερος, ενώ πιθανότατα είναι και βραχώδης.
The known, current architecture of the
TOI-700 system, with four known exoplanets, one in the optimistic habitable
zone and one in the conservative habitable zone. More rocky planets may exist
further out in the habitable zone as well; we’ll need more and better data to
determine whether that’s the case. Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center
Αυτή
η «δεύτερη Γη» φαίνεται να κινείται πέριξ του άστρου της (ενός μικρού σχετικά
ψυχρού ερυθρού νάνου τύπου Μ) σε απόσταση κατάλληλη για την ύπαρξη νερού σε
υγρή μορφή και για την ανάπτυξη ζωής. Οι αστρονόμοι είχαν προηγουμένως
ανακαλύψει τρεις πλανήτες στο ίδιο σύστημα, τους ΤΟΙ b, c
και d. Ο τελευταίος επίσης
κινείται στην φιλόξενη για ζωή ζώνη και μοιάζει με τη Γη.
Οι
ερευνητές, με επικεφαλής την αστρονόμο Έμιλι Γκίλμπερτ του Εργαστηρίου
Αεριώθησης (JPL)
της NASA στη Νότια
Καλιφόρνια, έκαναν τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής
Αστρονομικής Εταιρείας στο Σιάτλ, ενώ θα ακολουθήσει και δημοσίευση στο
περιοδικό αστροφυσικής «TheAstrophysicalJournalLetters».
TOI 700 e, illustrated here at left,
is around 95% Earth’s size and likely rocky. It’s on a 28-day orbit around its
star. At right, TESS observations of the planet’s transit. Credit:
NASA/JPL-Caltech/Robert Hurt/NASA’s Goddard Space Flight Center
«Πρόκειται
για ένα από τα λίγα συστήματα με πολλούς, μικρούς και δυνητικά κατοικήσιμους
πλανήτες, που γνωρίζουμε. Αυτό καθιστά το σύστημα ΤΟΙ 700 κατ’ εξοχήν κατάλληλο
για περαιτέρω μελέτη. Ο πλανήτης e
είναι περίπου 10% μικρότερος από τον πλανήτη d, συνεπώς αποδεικνύεται ότι οι επιπρόσθετες
παρατηρήσεις με το TESS
μας επιτρέπουν να βρίσκουμε ολοένα μικρότερους κόσμους», δήλωσε η Γκίλμπερτ.
To άστρο ΤΟΙ 700 βρίσκεται στο νότιο αστερισμό της Δοράδος και
το 2020 είχε ανακαλυφθεί πέριξ αυτού ο παρόμοιος με τη Γη (και 20% μεγαλύτερος
από αυτήν) εξωπλανήτης d. O πιο εσωτερικός πλανήτης b, που έχει το 90% του μεγέθους της Γης,
έχει διάρκεια έτους δέκα μέρες (ο χρόνος μιας πλήρους περιφοράς γύρω από το
μητρικό άστρο του), ο c
είναι 2,5 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και έχει έτος διάρκειας 16 ημερών, ο d έχει έτος 37 ημερών, ενώ ο e 28 ημερών.
Το
TESS (TransitingExoplanetSurveySatellite) είχεεκτοξευθείτονΑπρίλιοτου 2018 καισήμερααποτελείτονκύριο«κυνηγό»εξωπλανητώντηςNASA,
έχονταςανακαλύψει 285 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες και περισσότερους από 6.000
υποψήφιους μέχρι σήμερα. ΤΟΙ σημαίνει «TESSObjectofInterest» (αντικείμενο ενδιαφέροντος του TESS).
The TRAPPIST-1 system contains the
most terrestrial-like planets of any stellar system presently known, and is
shown scales to temperature equivalents to our own Solar System. These seven
known worlds, however, exist around a low-mass, consistently flaring red dwarf
star. None of them may have atmospheres any longer. Credit: NASA/JPL-Caltech
Η
παρατήρηση του συστήματος του ΤΟΙ 700 με το TESS, καθώς επίσης με άλλα επίγεια και
διαστημικά τηλεσκόπια συνεχίζεται. Το σύστημα του ΤΟΙ 700 είναι το δεύτερο που
κεντρίζει τόσο πολύ το ενδιαφέρον των αστρονόμων μετά το κοντινότερο σύστημα Trappist-1 σε απόσταση 39,5 ετών φωτός από τη Γη,
το οποίο διαθέτει επτά πλανήτες που έχουν ομοιότητες με τον δικό μας.
Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακάλυψαν μερικά από
τα πιο μακρινά άστρα που έχουν βρεθεί στον γαλαξία μας, συγκεκριμένα στη
γαλαξιακή άλω, δηλαδή στην εκτεταμένη σφαιροειδή περιοχή που περιβάλλει το
κύριο σώμα του γαλαξία. Χάρη στις νέες αυτές παρατηρήσεις, οι επιστήμονες έχουν
πια μια καλύτερη εικόνα των εξωτερικών ορίων της άλω. Astronomers have discovered more than 200 distant
variable stars known as RR Lyrae stars in the Milky Way's stellar halo. The
most distant of these stars is more than a million light years from Earth, almost
half the distance to our neighboring galaxy, Andromeda, which is about 2.5
million light years away. This illustration shows the Milky Way galaxy's inner
and outer halos. A halo is a spherical cloud of stars surrounding a galaxy. Credit:
NASA, ESA, and A. Feild (STScI)
The Andromeda Galaxy captured by the
NASA Galaxy Evolution Mapper in 2012. Image: NASA/JPL-Caltech
Συγκεκριμένα
βρέθηκαν 208 μεταβλητά άστρα του τύπου RR Lyrae, με το πιο μακρινό από αυτά να
απέχει πάνω από ένα εκατομμύριο έτη φωτός από τη Γη και να βρίσκεται σχεδόν στη
μέση της απόστασης από τον γειτονικό μας γαλαξία της Ανδρομέδας, που απέχει
περίπου 2,5 εκατ. έτη φωτός. Τα εν λόγω αρχαία άστρα είναι προβλέψιμης
μεταβαλλόμενης φωτεινότητας (αυτή αυξομειώνεται στο πλαίσιο ενός
επαναλαμβανόμενου κύκλου) και έτσι θεωρούνται ιδανικά ως σημεία αναφοράς για τη
μέτρηση των γαλαξιακών αποστάσεων.
«Η νέα έρευνα επανακαθορίζει τι συνιστά τα
απώτατα όρια του γαλαξία μας. Στην πραγματικότητα ο γαλαξίας μας και η
Ανδρομέδα είναι και οι δύο τόσο μεγάλοι, που δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου κενό
ανάμεσα στους δύο γαλαξίες», δήλωσε ο καθηγητής αστρονομίας και αστροφυσικής
Ράτζα Γκούχα Θακούρτα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ, ο
οποίος έκανε τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής
Εταιρείας στο Σιάτλ.
Οι
αστρονόμοι τόνισαν ότι η περιβάλλουσα άλως που αποτελείται από διάφορα
διάσπαρτα άστρα, είναι πολύ μεγαλύτερη από τον κυρίως δίσκο του γαλαξία μας, ο
οποίος δεν ξεπερνά σε διάμετρο τα 100.000 έτη φωτός. Το ηλιακό μας σύστημα με
τη Γη βρίσκεται σε έναν από τους σπειροειδείς βραχίονες του δίσκου. Στη μέση του
δίσκου βρίσκεται ένα κεντρικό ‘εξόγκωμα’ και γύρω από αυτό είναι η άλως που
περιέχει τα αρχαιότερα άστρα του γαλαξία μας και η οποία εκτείνεται σε απόσταση
εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων προς κάθε κατεύθυνση.
Η
άλως είναι δύσκολο να μελετηθεί, καθώς απέχει πολύ από τη Γη και επιπλέον τα
άστρα της είναι πολύ αραιά σε σύγκριση με εκείνα στον κεντρικό γαλαξιακό δίσκο.
Από την άλλη, η άλως κυριαρχείται από τη σκοτεινή ύλη και περιέχει έτσι το
μεγαλύτερο μέρος της συνολικής γαλαξιακής μάζας.
Με
βάση προηγούμενες εκτιμήσεις, η άλως εκτείνεται σε απόσταση έως 300 κιλοπαρσέκ
ή περίπου ένα εκατομμύριο έτη φωτός από το γαλαξιακό κέντρο (ένα κιλοπαρσέκ
αντιστοιχεί σε 3.260 έτη φωτός), όμως η νέα μελέτη επεκτείνει το εξωτερικό όριο
της άλω έως τουλάχιστον τα 320 κιλοπαρσέκ.
Το
ρόβερ Curiosity της NASA ανίχνευσε την υπογραφή άφθονου «ελαφρού»
άνθρακα στον Άρη, για τον οποίο υπάρχουν τρεις πιθανές εξηγήσεις. This
mosaic was made from images taken by the Mast Camera aboard NASA’s Curiosity
rover on the 2,729th Martian day, or sol, of the mission. It shows the
landscape of the Stimson sandstone formation in Gale crater. In this general
location, Curiosity drilled the Edinburgh drill hole, a sample from which was
enriched in carbon 12. Credits:
NASA/Caltech-JPL/MSSS
Το
ρόβερ Curiosity της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) ανίχνευσε την
υπογραφή άφθονου «ελαφρού» άνθρακα στον Άρη [Υπάρχουν δυο σταθερά
φυσικά ισότοπα άνθρακα, ο 12C και ο 13C,
και ένα ραδιενεργό ο ο 14C με χρόνο ημιζωής περίπου
5.730 έτη], για τον οποίο υπάρχουν τρεις πιθανές εξηγήσεις: να προέρχεται
από χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα λόγω της υπεριώδους ακτινοβολίας, να
δημιουργήθηκε από περαστικό νέφος κοσμικής σκόνης ή να έχει «ντόπια» βιολογική
προέλευση, έχοντας παραχθεί στο παρελθόν από μορφές μικροβιακής ζωής, όπως
συμβαίνει και στη Γη.
A selfie taken by
NASA’s Curiosity Mars rover on Sol 2291 at the “Rock Hall” drill site, located
on Vera Rubin Ridge. Reduced carbon released from powder from this drill hole
was strongly depleted in carbon 13, the surprising carbon isotopic signature
reported by the team. The selfie is composed of 57 individual images taken by
the rover’s Mars Hand Lens Imager (MAHLI), a camera on the end of the rover’s
robotic arm. Credit:
NASA/Caltech-JPL/MSSS
Το
ρόβερ τριγυρνάει στον γειτονικό πλανήτη από το 2012, παίρνοντας κατά καιρούς
δείγματα από την επιφάνεια του και κάνοντας αναλύσεις επιτόπου με το φορητό
χημικό εργαστήριο του. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή
γεωεπιστημών Κρίστοφερ Χάουζ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, οι
οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας
Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το “Science”, ανακοίνωσαν ότι το Curiosity
ανίχνευσε φασματοσκοπικά ένα σήμα που θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη αρχαίας
αρειανής ζωής, χωρίς ασφαλώς να αποκλείονται άλλες πιο «πεζές» εξηγήσεις.
Ο
άνθρακας που βρέθηκε παγιδευμένος σε αρειανά πετρώματα, είναι εντυπωσιακά
εμπλουτισμένος με ελαφριά ισότοπα άνθρακα. Στη Γη ένα τέτοιο σήμα αποτελεί
ισχυρή ένδειξη για αρχαία μικροβιακή ζωή. Δεδομένου όμως ότι πρόκειται για τον
Άρη – όπου έχουν διαψευστεί οι κατά καιρούς αρχικές εκτιμήσεις – οι ερευνητές
είναι διστακτικοί να πανηγυρίσουν. Έτσι, μελετούν παράλληλα όλες τις
εναλλακτικές μη βιολογικές ερμηνείες του φαινομένου, κυρίως την επίδραση της
υπεριώδους ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα του «κόκκινου» πλανήτη και την
αστρόσκονη. Πάντως και οι εναλλακτικές αυτές εξηγήσεις είναι εξίσου «εξωτικές»
με την πιθανότητα κάποια υπόγεια μικρόβια να παρήγαγαν κάποτε εμπλουτισμένο
άνθρακα με τη μορφή αερίου μεθανίου.
Ο
άνθρακας υπάρχει σε δύο σταθερές ισοτοπικές μορφές: του «ελαφρού» άνθρακα-12
που αποτελεί τη συντριπτική πλειονότητα του υπάρχοντος άνθρακα, και του
βαρύτερου άνθρακα-13. Η ζωή έχει εξελίξει μηχανισμούς στη Γη που ευνοούν τον
ελαφρύτερο άνθρακα, με αποτέλεσμα τα περισσότερα οργανικά μόρια που έχουν βιολογική
προέλευση, να περιέχουν άνθρακα-12.
This image shows
the Highfield drill hole made by NASA’s Curiosity rover as it was collecting a
sample on Vera Rubin Ridge in Gale crater on Mars. Drill powder from this hole
was enriched in carbon 12. The image was taken by the Mars Hand Lens Imager on
the 2,247th Martian day, or sol, of the mission. Credits:
NASA/Caltech-JPL/MSSS.
Οι
ερευνητές ανέλυσαν τις μετρήσεις του ρόβερ από 24 διαφορετικά δείγματα
πετρωμάτων από τον κρατήρα Γκέιλ, ο οποίος κάποτε περιείχε μια αρχαία λίμνη. Σε
έξι από αυτά τα δείγματα η αναλογία του άνθρακα-12 σε σχέση με τον άνθρακα-13
ήταν τόσο μεγάλη (πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στη Γη), που ο Χάουζ έκανε λόγο για
«δραματικά σήματα». Μια πιθανή εύλογη εξήγηση είναι ότι πριν δισεκατομμύρια
χρόνια μικρόβια τρέφονταν με άνθρακα από το μάγμα στο αρειανό υπέδαφος και στη συνέχεια
παρήγαγαν αέριο μεθάνιο. Μετά, άλλα επιφανειακά μικρόβια θα τρέφονταν με τη
σειρά τους με αυτό το μεθάνιο, εμπλουτίζοντας το περαιτέρω με ελαφρύ άνθρακα, ο
οποίος τελικά παγιδεύτηκε στα πετρώματα μετά τον θάνατο των μικροοργανισμών.
Μέχρι
στιγμής όμως το ρόβερ δεν έχει δει φυσικά ίχνη αρχαίων μικροβίων, συνεπώς μια
τροποποιημένη εκδοχή της παραπάνω θεωρίας είναι ότι μετά το αρχικό στάδιο της
διαδικασίας που ξεκίνησε από μικρόβια βαθιά στο υπέδαφος, το δεύτερο στάδιο
στην επιφάνεια του πλανήτη δεν έγινε από άλλα μικρόβια, αλλά από την υπεριώδη
ακτινοβολία που μπορεί να διέσπασε το αέριο μεθάνιο μικροβιακής προέλευσης,
εμπλουτίζοντας έτσι τον ελαφρύ άνθρακα.
Εναλλακτικά,
η υπεριώδης ακτινοβολία θα μπορούσε να έχει κάνει εξ αρχής όλη τη «δουλειά»,
χωρίς καθόλου βοήθεια από τα μικρόβια. Η ακτινοβολία αυτή, όπως έχουν δείξει
πρόσφατα εργαστηριακά πειράματα στη Γη από Ιάπωνες πλανητικούς επιστήμονες του
Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Τόκιο, μπορεί να αντιδράσει χημικά με το μονοξείδιο
του άνθρακα – που αποτελεί το 96% της αρειανής ατμόσφαιρας – και να παράγει
άκρως εμπλουτισμένο άνθρακα-12.
Μια
άλλη εναλλακτική εξήγηση είναι ότι, στο νεαρό ακόμη ηλιακό σύστημα, ο Άρης
πέρασε μέσα από ένα διαστρικό μοριακό νέφος αερίων και σκόνης, κάτι που
πιστεύεται ότι συμβαίνει κάθε 100 εκατομμύρια χρόνια. Ο άνθρακας στη διαστρική
σκόνη είναι ελαφρύς και, κρίνοντας από τις αναλύσεις μετεωριτών, θα μπορούσε να
εξηγεί τα αυξημένα επίπεδα άνθρακα-12 που παρατηρούνται στον Άρη.
Το
Curiosity συνεχίζει να «μυρίζει» τη σημερινή αραιή αρειανή ατμόσφαιρα και έχει
ήδη ανιχνεύσει μεθάνιο, αλλά σε συγκεντρώσεις πολύ χαμηλές για να μπορέσει να
μετρήσει τα επίπεδα των ισοτόπων του άνθρακα. Προς το παρόν, είναι δύσκολο να
πει κανείς πιο από τα παραπάνω σενάρια – ή ίσως κάποιο άλλο – είναι πιο βάσιμο.
Ο
Χάουζ δήλωσε, με συγκρατημένη επιφύλαξη, ότι τα νέα ευρήματα ενισχύουν κάπως
την πιθανότητα να υπήρχαν κάποτε μικροοργανισμοί στον Άρη, χωρίς μάλιστα να
αποκλείεται ότι υπάρχουν ακόμη στο υπέδαφος του. Επεσήμανε ότι «και τα τρία
σενάρια υποδηλώνουν έναν ασυνήθιστο κύκλο άνθρακα στον Άρη, πολύ διαφορετικό
από οτιδήποτε στη Γη σήμερα. Χρειαζόμαστε όμως περισσότερα δεδομένα για να
αποφασίσουμε ποιά είναι η σωστή εξήγηση. Θα ήταν ωραία αν το ρόβερ ανίχνευε μια
μεγάλη ποσότητα μεθανίου και μετρούσε τα ισότοπα άνθρακα σε αυτήν, αλλά μέχρι
στιγμής οι ποσότητες μεθανίου που έχουν ανιχνευθεί, είναι τόσο μικρές που τα
ισότοπα δεν είναι δυνατό να μετρηθούν».
Η
παραμόρφωση οφείλεται στις ισχυρές «παλιρροϊκές» δυνάμεις που ασκεί πάνω στον
εξωπλανήτη το μητρικό άστρο του, με ανάλογο – αλλά πολύ πιο έντονο – τρόπο με
αυτόν που συμβαίνει στις παλίρροιες της Γης. ESA's exoplanet
mission Cheops has revealed that an exoplanet orbiting its host star within a
day has a deformed shape more like that of a rugby ball than a sphere. This is
the first time that the deformation of an exoplanet has been detected, offering
new insights into the internal structure of these star-hugging planets. Artist
impression of planet WASP-103b and its host star. Credit: European Space Agency
Η
είδηση δεν είναι ότι το διαστημικό τηλεσκόπιο της ESA, Cheops, ανακάλυψε έναν
ακόμα εξωπλανήτη, τον WASP-103b, αλλά το ότι ο εν λόγω εξωπλανήτης δεν είναι
σφαιρικός και μοιάζει με μπάλα του ράγκμπι. Και είναι η πρώτη φορά που
εντοπίζεται ένας τέτοιος παραμορφωμένος εξωπλανήτης.
O
εξωπλανήτης WASP-103b ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από το άστρο του μέσα σε 24
ώρες και κινείται πολύ κοντά σ’ αυτό, διαγράφοντας τροχιά ακτίνας περίπου 0,02
αστρονομικές μονάδες. Γι αυτό οι αστρονόμοι περίμεναν ότι η τροχιά σε μια τόσο
κοντινή απόσταση θα προκαλούσε ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις, αλλά δεν ήταν σε
θέση να τις μετρήσουν. Χρησιμοποιώντας τα νέα δεδομένα από το διαστημικό
τηλεσκόπιο Cheops, σε συνδυασμό με δεδομένα που είχαν ήδη ληφθεί από τα
διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer, κατάφεραν να διαπιστώσουν την
παραμόρφωση εξαιτίας των παλιρροϊκών δυνάμεων του εξωπλανήτη WASP-103b στο
σχήμα μιας μπάλας του ράγκμπι.
Οι
παλίρροιες στην Γη οφείλονται στην βαρυτική αλληλεπίδραση της Γης με την Σελήνη
που περιφέρεται γύρω μας. Κι ο Ήλιος έχει επίσης μια μικρή αλλά σημαντική
επίδραση στις παλίρροιες, όμως είναι πολύ μακριά από τη Γη για να προκαλέσει
μεγάλες παραμορφώσεις στον πλανήτη μας. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για
τον WASP-103b, που περιφέρεται πολύ κοντά στο άστρο του.
Η
αντίσταση ενός υλικού στην παραμόρφωση εξαρτάται από τη σύνθεσή του. Για
παράδειγμα, οι παλιρροϊκές δυνάμεις στην Γη λόγω Σελήνης και Ήλιου, προκαλούν
την ‘υδατική παραμόρφωση’, δηλαδή τις παλίρροιες, αλλά δεν καταφέρνουν να
παραμορφώσουν σημαντικά το βραχώδες τμήμα της.
Ο
εξωπλανήτης WASP-103b έχει διπλάσια ακτίνα και 1,5 φορές μεγαλύτερη μάζα σε
σχέση με τον πλανήτη Δία, και απέχει 0,02 αστρονομικές μονάδες (AU) από το
άστρο του (1AU= μέση απόσταση Γης-Ήλιου). ESA’s exoplanet
mission Cheops has revealed that an exoplanet orbiting its host star within a
day has a deformed shape more like that of a rugby ball than a sphere. This is
the first time that the deformation of an exoplanet has been detected, offering
new insights into the internal structure of these star-hugging planets. Credit: European Space Agency
Οι
αστροφυσικοί συσχετίζουν την παλιρροϊκή παραμόρφωση με τον αριθμό Love.
Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός αυτός, τόσο πιο παραμορφωμένος είναι o
πλανήτης. Ο αριθμός Love του WASP-103b είναι περίπου ίδιος με τον αντίστοιχο
του του Δία, κι αυτό δείχνει ότι μάλλον έχουν παρόμοια εσωτερική δομή, παρά το
γεγονός ότι ο WASP-103b έχει διπλάσια ακτίνα. Οι ερευνητές θα επιχειρήσουν την
διερεύνηση των λεπτομερειών της εσωτερικής του δομής του με μελλοντικές
παρατηρήσεις, ώστε να κατανοήσουν γιατί είναι τόσο παραμορφωμένος. Σημαντικό
ρόλο στην ερμηνεία θα παίξει και ο προσδιορισμός του μεγέθους του πυρήνα του.
Δεδομένου
ότι η αβεβαιότητα στην τιμή του αριθμού Love είναι προς το παρόν αρκετά μεγάλη,
απαιτούνται επιπλέον παρατηρήσεις με τα διαστημικά τηλεσκόπια Cheops και James
Webb. Η εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια του Webb θα βελτιώσει τις μετρήσεις της
παλιρροιακής παραμόρφωσης των εξωπλανητών, επιτρέποντας μια καλύτερη σύγκρισή
τους με τους πλανήτες-γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος.
Όμως
υπάρχει άλλο ένα μυστήριο που περιβάλλει τον WASP-103b. Οι παλιρροϊκές
αλληλεπιδράσεις μεταξύ άστρου και του συγκεκριμένου εξωπλανήτη έπρεπε να
προκαλέσουν μείωση της τροχιακής περιόδου του και τη σταδιακή προσέγγιση στο
άστρο του με τελικό αποτέλεσμα την σύγκρουσή του με αυτό. Όμως οι μετρήσεις του
WASP-103b δείχνουν αντίθετα ότι η τροχιακή περίοδος ίσως να αυξάνεται και ότι ο
εξωπλανήτης απομακρύνεται αργά από το άστρο του. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι
κάτι διαφορετικό από τις παλιρροϊκές δυνάμεις είναι ο βασικός παράγοντας που
επηρεάζει αυτόν τον εξωπλανήτη.
Έτσι,
οι αστροφυσικοί εξέτασαν και άλλα πιθανά σενάρια. Θα μπορούσε για παράδειγμα, η
δυναμική του συστήματος να επηρεάζεται από την παρουσία ενός δεύτερου άστρου ή
η τροχιά του πλανήτη να είναι ελαφρώς ελλειπτική. Δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν
αυτά τα σενάρια, αλλά ούτε και να τα αποκλείσουν. Για να απαντηθούν με
βεβαιότητα όλα τα ερωτήματα θα απαιτηθούν επιπλέον παρατηρήσεις των διελεύσεων
του WASP-103b (μπροστά από το άστρο του) από το Cheops και άλλα τηλεσκόπια.
Το
σίγουρο είναι πως η ακρίβεια των παρατηρήσεων του διαστημικού τηλεσκοπίου Χέωψ
(CHaracterising ExOPlanets Satellite), που έτυχε να είναι συνονόματο με έναν
σκληρό και αδίστακτο Φαραώ, αποκάλυψε για πρώτη φορά το περίεργο σχήμα του
WASP-103b, ανοίγοντας νέους δρόμους όσον αφορά την μελέτη εξωπλανητών.
Tο εκρηκτικό τέλος ενός ερυθρού υπεργίγαντα…
λίγο πριν γίνει σουπερνόβα. For the first time ever, astronomers have imaged in
real time the dramatic end to a red supergiant’s life — watching the massive
star’s rapid self-destruction and final death throes before collapsing into a
type II supernova. An artist’s impression of a red supergiant star in the final
year of its life emitting a tumultuous cloud of gas. This suggests at least
some of these stars undergo significant internal changes before going
supernova. Credit: W.M. Keck Observatory/Adam Makarenko
Αμερικανοί
αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά σε πραγματικό χρόνο το δραματικό
εκρηκτικό τέλος της ζωής ενός άστρου ερυθρού γίγαντα, καταγράφοντας την
αυτοκαταστροφή και τον τελικό θάνατό του, λίγο πριν αυτό καταρρεύσει βαρυτικά
και δημιουργήσει έναν υπερκαινοφανή αστέρα (σουπερνόβα) τύπου ΙΙ, τον SN
2020tlf.
Το
σουπερνόβα SN 2020tlf στον ξενιστή γαλαξία NGC 5731.
Οι
επιστήμονες κατάφεραν να παρατηρήσουν το άστρο στη διάρκεια των τελευταίων 130
ημερών πριν την κατακλυσμική έκρηξή του. Το άστρο βρίσκεται στον γαλαξία NGC
5731 σε απόσταση περίπου 120 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα
δεκαπλάσια από τον Ήλιο μας.
An artist’s
rendition of a red supergiant star transitioning into a Type II supernova,
emitting a violent eruption of radiation and gas on its dying breath before
collapsing and exploding. Credit:
W. M. Keck Observatory/Adam Makarenko
Οι
ερευνητές των πανεπιστημίων Northwestern και Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, οι οποίοι
έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical
Journal», έκαναν τις παρατηρήσεις τους με δύο τηλεσκόπια της Χαβάης, το Keck
και το Pan-STARSS. Η ανακάλυψη επιφέρει αναθεώρηση στις προηγούμενες θεωρίες
για το πώς εξελίσσονται οι ερυθροί γίγαντες λίγο πριν εκραγούν. Υπήρχε η
αντίληψη ότι τα τεράστια αυτά άστρα παραμένουν σχετικά ήσυχα πριν τον θάνατό
τους, χωρίς βίαιες εκρήξεις ή φωτεινές αναλαμπές, αλλά οι νέες παρατηρήσεις
έδειξαν την εκπομπή μιας πολύ ισχυρής και φωτεινής ακτινοβολίας, λίγο πριν το
τέλος του συγκεκριμένου άστρου. Αυτό δείχνει ότι τουλάχιστον μερικά από αυτά τα
τεράστια και ασταθή άστρα υφίστανται σημαντικές αλλαγές στην εσωτερική δομή
τους λίγο πριν την κατάρρευσή τους.
«Πρόκειται
για μεγάλη πρόοδο στην κατανόησή μας σχετικά με το τι κάνουν τα υπερμεγέθη
άστρα μερικές στιγμές προτού πεθάνουν. Η άμεση ανίχνευση της προ-σουπερνόβα
δραστηριότητας σε έναν άστρο ερυθρό υπεργίγαντα δεν είχε ποτέ έως τώρα
παρατηρηθεί πριν μια κανονική έκρηξη σουπερνόβα τύπου ΙΙ. Για πρώτη φορά
παρακολουθήσαμε ένα άστρο ερυθρό υπεργίγαντα να εκρήγνυται», δήλωσε ο
επικεφαλής ερευνητής Γουίν Τζέικομπσον-Γκαλάν του Μπέρκλεϊ.
Aναπαράσταση
του προγεννήτορα του SN 2020tlf την στιγμή της έκρηξης.
«Είναι
σαν να παρακολουθείς μια ωρολογιακή βόμβα. Ποτέ έως τώρα δεν είχαμε
επιβεβαιώσει μια τέτοια βίαιη δραστηριότητα σε έναν θνήσκοντα ερυθρό
υπεργίγαντα, τον οποίο είδαμε να παράγει μια τόσο φωτεινή εκπομπή ακτινοβολίας,
μετά να καταρρέει και να εκρήγνυται», ανέφερε η αναπληρώτρια καθηγήτρια
αστρονομίας και αστροφυσικής Ραφαέλα Μαργκούτι του Northwestern.
Ευρωπαίοι
και Αμερικανοί αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν και «φωτογράφησαν» ένα νέο
αέριο γιγάντιο εξωπλανήτη γύρω από το διπλό αστρικό σύστημα Βήτα Κενταύρου. This
image shows the most massive planet-hosting star pair to date, b Centauri, and
its giant planet b Centauri b. This is the first time astronomers have directly
observed a planet orbiting a star pair this massive and hot. The star pair, which has a total mass of at
least six times that of the Sun, is the bright object in the top left corner of
the image, the bright and dark rings around it being optical artefacts. The
planet, visible as a bright dot in the lower right of the frame (noted by the
arrow), is ten times as massive as Jupiter and orbits the pair at 100 times the
distance Jupiter orbits the Sun. The other bright dot in the image (top right)
is a background star. By taking different images at different times,
astronomers were able to distinguish the planet from the background stars. The
image was captured by the SPHERE instrument on ESO’s Very Large Telescope and
using a coronagraph, which blocked the light from the massive star system and
allowed astronomers to detect the faint planet. Credit: ESO/Janson et al.
Ευρωπαίοι
και Αμερικανοί αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν και «φωτογράφησαν» ένα νέο
αέριο γιγάντιο εξωπλανήτη γύρω από το διπλό αστρικό σύστημα Βήτα Κενταύρου, που
είναι ορατό με γυμνά μάτια. Ο εξωπλανήτης είναι περίπου δεκαπλάσιος από τον Δία
σε μάζα και κινείται γύρω όχι από ένα αλλά από δύο άστρα, των οποίων η
συνδυασμένη μάζα είναι σχεδόν δεκαπλάσια του Ήλιου.
Πρόκειται
για το πιο καυτό και πιο μεγάλο σε μάζα αστρικό σύστημα με εξωπλανήτη που έχει
βρεθεί μέχρι σήμερα. Μερικοί αστρονόμοι δεν πίστευαν ότι είναι δυνατό να
βρεθούν πλανήτες – και μάλιστα τόσο μεγάλοι – γύρω από τόσο μεγάλα και καυτά
άστρα.
This artist’s
impression shows a close up of the planet b Centauri b, which orbits a binary
system with mass at least six times that of the Sun. This is the most massive
and hottest planet-hosting star system found to date. The planet is ten times
as massive as Jupiter and orbits the two-star system at 100 times the distance
Jupiter orbits the Sun. Credit:
ESO/L. Calçada
Ο
εξωπλανήτης με την ονομασία bCentaurib ή bCentauri (AB)b
βρίσκεται σε απόσταση περίπου 325 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του
Κενταύρου. Κινείται σε μεγάλη απόσταση από τα άστρα του διπλού του αστρικού
συστήματος, 560 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση Γης-Ήλιου ή 100 φορές την
απόσταση Δία-Ήλιου, μια από τις μεγαλύτερες αποστάσεις ανάμεσα σε έναν
εξωπλανήτη και στο άστρο του που έχουν ποτέ παρατηρηθεί.
Εκτιμάται
επίσης ότι η μάζα του πλανήτη είναι σχεδόν 11 φορές μεγαλύτερη εκείνης του Δία,
γεγονός που τον καθιστά έναν από τους πιο γιγάντιους εξωπλανήτες που έχουν ποτέ
βρεθεί, ενώ η ηλικία του άστρου του είναι μόνο 15 εκατομμυρίων ετών και η μάζα
του άστρου του τουλάχιστον εξαπλάσια εκείνης του Ήλιου. Το βασικό άστρο του
διπλού συστήματος είναι τύπου Β, τουλάχιστον τρεις φορές πιο καυτό από τον
Ήλιο, και λόγω της τόσο υψηλής θερμοκρασίας του εκπέμπει μεγάλες ποσότητες
υπεριώδους και ακτίνων Χ-ακτινοβολίας.
ESO’s Very Large
Telescope has captured an image of a planet orbiting b Centauri, a pair of
stars that can be seen with the naked eye. Find out why this next-door
planetary system is extreme in this short video. Credit: ESO
Οι
ερευνητές, με επικεφαλής τον Σουηδό αστρονόμο Μάρκους Γιάνσον του Πανεπιστημίου
της Στοκχόλμης, οι οποίοι παρατήρησαν τον πλανήτη με το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο
(VLT) του Ευρωπαϊκού
Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature».
Οι
αστρονόμοι επεσήμαναν ότι έως τώρα δεν υπήρχαν παρατηρήσεις αέριων εξωπλανητών
γύρω από άστρα που έχουν μάζα μεγαλύτερη από τρεις ηλιακές μάζες. Στη
συγκεκριμένη όμως περίπτωση ο εν λόγω εξωπλανήτης κινείται γύρω από δύο άστρα
που έχουν συνδυασμένη μάζα έξι έως δέκα φορές μεγαλύτερη του Ήλιου. Η ανακάλυψη
επιβεβαιώνει ότι είναι δυνατό να υπάρξουν πλανήτες σε τέτοια ακραία αστρικά
περιβάλλοντα.
«Είχαμε
πάντα μια αντίληψη πολύ επηρεασμένη από το δικό μας ηλιακό σύστημα, όσον αφορά
το πώς υποτίθεται ότι μπορεί να μοιάζει ένα σύστημα πλανητών. Τα τελευταία δέκα
χρόνια όμως, η ανακάλυψη πολλών πλανητικών συστημάτων με απρόσμενους και
τελείως διαφορετικούς σχηματισμούς μάς έχει οδηγήσει να διευρύνουμε την
προηγούμενη ιστορικά στενή άποψή μας. Η νέα ανακάλυψη έρχεται να προσθέσει ένα
νέο συναρπαστικό κεφάλαιο σε αυτή την ιστορία, αυτή τη φορά αναφορικά με μεγάλα
άστρα», ανέφερε ο Γερμανός αστρονόμος Ματίας Σάμλαντ του Ινστιτούτου
Αστρονομίας Μαξ Πλανκ της Χαϊδελβέργης.
Οι
επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας επιβεβαίωσαν την ύπαρξη
άλλων 301 εξωπλανητών, οι οποίοι έρχoνται να προστεθούν στους 4.569 ήδη
βεβαιωμένους πλανήτες εκτός του ηλιακού συστήματός μας. Over
4,5000 planets have been found around other stars, but scientists expect that
our galaxy contains millions of planets. There are multiple methods for
detecting these small, faint bodies around much larger, bright stars. Credit: NASA/JPL-Caltech
Η
ανακάλυψη έγινε με τη βοήθεια του νέου συστήματος τεχνητής νοημοσύνης ExoMiner
που χρησιμοποιεί τον υπερυπολογιστή Pleiades της NASA και μπορεί, όταν αναλύει
τα δεδομένα των αστρονομικών παρατηρήσεων των τηλεσκοπίων, να διακρίνει τους
πραγματικούς εξωπλανήτες από τους «πλαστούς» (ψευδώς θετικούς).
Ανίχνευση
εξωπλανητών με την μέθοδο της διέλευσης. When a planet
crosses directly between us and its star, we see the star dim slightly because
the planet is blocking out a portion of the light. This is one method
scientists use to find exoplanets. They make a plot called a light curve with
the brightness of the star versus time. Using this plot, scientists can see
what percentage of the star's light the planet blocks and how long it takes the
planet to cross the disk of the star. Credit:
NASA's Goddard Space Flight Center
Το
ExoMiner ανέλυσε τα στοιχεία του διαστημικού τηλεσκοπίου «Κέπλερ» της NASA και
κατέληξε στο συμπέρασμα ότι άλλοι 301 υποψήφιοι έως τώρα εξωπλανήτες μπορούν
πλέον να πάρουν τη «βούλα» του επιβεβαιωμένου εξωπλανήτη.
Οι
ερευνητές, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα Γιον Τζένκινς του Κέντρου
Ερευνών Ames της NASA στην Καλιφόρνια, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση [ExoMiner: A Highly Accurate and
Explainable Deep Learning Classifier to Mine Exoplanets] στο περιοδικό
αστροφυσικής «Astrophysical Journal», τόνισαν ότι, χάρη στην μεγαλύτερη
ακρίβεια του νέου «έξυπνου» συστήματος, «όταν το ExoMiner λέει πως κάτι είναι
ένας πλανήτης, μπορείς να είσαι σίγουρος ότι πράγματι είναι».
NASA’s Eyes on
Exoplanets shows the location of over 4,500 planets around other stars outside
our solar system. Users can also see information about the physical features of
the planets (where known) and the stars they orbit. View the full interactive experience
at Eyes on
Exoplanets.
Κανένας
από τους 301 εξωπλανήτες δεν φαίνεται να μοιάζει με τη Γη ή να είναι φιλόξενος
για ζωή.