«Ελληνικό
σικ» στο Λονδίνο. Διάλογο με
το παρόν ανοίγουν φορεσιές του 18ου και του 19ου αιώνα. Peloponnese mid-19th century Kondogouni 'Amalia' jacket.
From pleats to geometric designs and intricate embroidery, the full
splendour of Greek fashion is on display at a new show called Patterns of
Magnificence. Photo: Hellenic Centre
Την
μεγαλύτερη και πιο αντιπροσωπευτική έκθεση της ελληνικής γυναικείας ενδυμασίας
που παρουσιάστηκε ποτέ στην Αγγλία φιλοξενεί από 4 Φεβρουαρίου μέχρι 2 Μαρτίου
2014 το Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου με τον τίτλο Patterns of Magnificence:Tradition and Reinvention in Greek Women’s Costume.
Η
έκθεση ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Ελληνικού Κέντρου Λονδίνου σαν αφιέρωμα στην
μνήμη της Κούλας Λαιμού η οποία πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Κέντρου πριν από
20 χρόνια. Με την συνεργασία του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος
συγκεντρώθηκαν 50 από τις πιο λαμπρές και εντυπωσιακές ενδυμασίες, πολλές από
τις οποίες εκτίθενται για πρώτη φορά στο εξωτερικό.
Εκθέματα
από τη συλλογή του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Μουσείου, του Μουσείου Μπενάκη
και του Λυκείου Ελληνίδων, παραδοσιακές ενδυμασίες από τα Δωδεκάνησα, την
Αττική, την Ήπειρο, κοσμήματα και κεντήματα, λεπτομέρειες από φορεσιές της
Σκύρου, της Αστυπάλαιας, της Σκοπέλου συνθέτουν την ιδέα του «Greek Chic» που
έως τις ημέρες μας αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους σχεδιαστές μόδας.
Το
«Greek Chic» είναι η άποψη που υποστηρίζει η Ιωάννα Παπαντωνίου, διευθύντρια
του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, και το παρουσιάζει στην έκθεση
«Αχνάρια Μεγαλοπρέπειας: μια νέα ματιά στην παράδοση της Ελληνικής γυναικείας
φορεσιάς» που φιλοξενεί το Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου.
Τα
εκθέματα που παρουσιάζονται αφηγούνται με τις πτυχές τους, τα γεωμετρικά μοτίβα
τους, τα κεντήματα πάνω στα βελούδινα σακάκια «την ιστορία του ελληνικού σικ.
Three women in
everyday dress, with three children. Photo: Wace, 1909. Benaki Museum
Photographic Archive, Athens.
Όμως
πάνω στις φορεσιές φαίνονται επιδράσεις όλων των πολιτισμών της Μεσογείου, από
τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έως και των μουσουλμανικών στοιχείων» είπε η Ιωάννα
Παπαντωνίου στην παρουσίαση της έκθεσης του Λονδίνου. Άλλη μια εκδήλωση για τον
εορτασμό των σαράντα χρόνων του ΠΛΙ, που συνδέεται και με τις «Νύφες» στο
Μουσείο Μπενάκη.
Η
έκθεση επικεντρώνεται στην εξέλιξη των τοπικών φορεσιών του ελλαδικού χώρου
γύρω στον 18ο αιώνα εντοπίζοντας κατάλοιπα ενδυματολογικών σχημάτων που
αποτέλεσαν τη βάση για ό,τι επρόκειτο να ακολουθήσει στα μέσα του 19ου αιώνα,
όπου με τα ρομαντικά κινήματα αποκρυσταλλώθηκαν οι τοπικές φορεσιές στην
Ελλάδα, την Ευρώπη και αλλού.
Ως
αφετηρία έχει το φόρεμα της Κάσου - Καρπάθου, ένα φόρεμα τρίμετρο που
αναδιπλώνεται και απηχεί τον «κόλπο» του ιωνικού χιτώνα και το πολύπτυχο, ριχτό
φόρεμα της Κρήτης που μοιάζει να διαμορφώθηκε κυρίως στην Ιταλία στους χρόνους
της Αναγέννησης.
Queen Amalia in her
garden, c. 1855. Lithograph by Franz Hanfstaengl, based on the oil painting by
Ernst Rietschel. National Historical Museum, Athens.
Η
αφήγηση καταλήγει στα ενδύματα της βασίλισσας Αμαλίας και της βασίλισσας Όλγας.
Κατά την άποψη της επιμελήτριας η Αμαλία που αγαπούσε τη μόδα υιοθέτησε το
ελληνικό ένδυμα της εποχής της όταν ήρθε στη χώρα το 1836 και το ενσωμάτωσε σε
στοιχεία της ευρωπαϊκής ενδυμασίας της.
The chrysomándilo
costume. Late 19th century. Lyceum Club of Greek Women, Athens.
Από
αυτή τη σύνθεση προέκυψε το «σακάκι της Αμαλίας», ένα κοντό σε γραμμή μπολερό
βελούδινο ζακετάκι κεντημένο με παραδοσιακά σχέδια. Έγινε το πιο δημοφιλές
κομμάτι στην Ελλάδα του 19ου αιώνα και οι γυναίκες άρχισαν να το αντιγράφουν σε
όλη την επικράτεια, επηρεάζοντας τις αστικές ενδυμασίες και τις αγροτικές
φορεσιές στην περιοχή των Βαλκανίων έως την Κύπρο.
“The vast variety
of Greek costume has held my attention and intrigued my curiosity since
childhood,” says Greco-Austrian designer Marios Schwab. “The forms, shapes and
textures are timeless yet each layer tells a captivating story. I have a real
affection for these rare artefacts which I so often refer back to.”
Παράλληλα,
οργανώνεται κύκλος ομιλιών με αναφορές στο θέμα της έκθεσης. Ανάμεσα στους
ομιλητές ο ελληνιστής Ρόντερικ Μπίτον και ο ελληνοαυστριακός σχεδιαστής Μάριος
Σγουάμπ που παρουσιάζει τις συλλογές του στο Λονδίνο.
Cult brand Ancient
Greek Sandals has been a huge success since launching in 2011.
Κατά
την διάρκεια της έκθεσης λειτουργεί πωλητήριο με αντικείμενα που παρουσιάζουν
στο κοινό της Μεγάλης Βρετανίας το δημιουργικό πνεύμα Ελλήνων σχεδιαστών που
εμπνεύστηκαν από την έκθεση. Κατά την πρώτη βδομάδα της έκθεσης η ανταπόκριση
του κοινού στο Λονδίνο και ο σχολιασμός στον τύπο για την έκθεση, τον κατάλογο,
τις εκδηλώσεις και το ελληνικό design που παρουσιάζεται στο πωλητήριο ξεπέρασε
κάθε προσδοκία.
Πληροφορίες
και πλήρες πρόγραμμα:
Η έκθεση φιλοξενείται στο Ελληνικό Κέντρο του
Λονδίνου έως τις 2 Μαρτίου. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη, τη
Λευκωσία και θα καταλήξει το φθινόπωρο στην Αθήνα.