O
Emmet Gowin γεννήθηκε το 1941 στο Danville της Virginia. Μαθήτεψε κοντά στο
Harry Callahan, τον Aaron Siskind, τον Fred Sommer (τον οποίο και μνημονεύει
ιδιαιτέρως) και έγινε γνωστός μέσα από τις οικογενειακές φωτογραφίες που
τράβηξε τη δεκαετία του ’60 στη Virginia.
Η
προσέγγισή του είναι ευαίσθητη και τρυφερή, ξέγνοιαστη και παιγνιώδης, βαθιά
και εσωτερική.
Μέσα
σε ένα του κάδρο του, μπορούν να εμπεριέχονται πολλαπλά νοήματα και αναγνώσεις.
H γέννηση, η χαρά της ζωής, το παιχνίδι, η μητρότητα, η ενηλικίωση είναι ίσως
μερικά από αυτά.
Οι
φωτογραφίες του ενώ μοιάζουν πολλές φορές σκηνοθετημένες, έχουν ταυτόχρονα και
κάτι το πολύ οικείο. Ίσως σε αυτό να συμβάλλει το γεγονός ότι οι περισσότερες
φωτογραφίες του τραβήχτηκαν με μία μηχανή 4 x 5 πάνω σε τρίποδα.
Αξιοσημείωτες
είναι οι γυμνές φωτογραφίες της γυναίκας του, Edith, που αποτέλεσε και τη μούσα
του. Μια προσέγγιση φυσική και σταράτη που στόχο δεν έχει να παρουσιάσει το
γυμνό σώμα με την έννοια του εξιδανικευμένου κάλλους που συνήθως παρουσιάζεται
σε φωτογραφίες, αλλά όπως πραγματικά είναι.
Ο
Gowin αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα για το πόσο ενδιαφέρουσα μπορεί να
γίνει φωτογραφικά η καθημερινότητά μας και για το ότι δεν είναι απαραίτητο να
υπάρχει το εντυπωσιακό θέμα για να ξεκινήσουμε και πάλι να φωτογραφίζουμε.
Αξιοσημείωτο
είναι ότι μετά από τη σειρά με τις οικογενειακές φωτογραφίες, άρχισε να τραβάει
αεροφωτογραφίες από τοπία στα οποία ο άνθρωπος είχε επέμβει στο φυσικό του
περιβάλλον, όπως πυρηνικές εγκαταστάσεις, εργοστάσια, χωράφια για καλλιέργειες
κ.λ.π.
Ίσως
οι φωτογραφίες του αυτές να μην είναι τόσο εντυπωσιακές στον καλλιτεχνικό κύκλο
όσο οι οικογενειακές της δεκαετίας του ‘60, ωστόσο δείχνουν έναν άνθρωπο
τολμηρό που δε δίστασε να αλλάξει τελείως τον τρόπο φωτογράφησης και το θέμα
του και δεν επαναπαύτηκε στις δάφνες της επιτυχίας του.
«Μέσω
του γάμου μου με την Edith Morris, το 1964, μπήκα σε μια οικογένεια ανανεωτικά
διαφορετική από την δική μου. Θαύμασα την απλότητα και γενναιοδωρία τους και
σκέφτηκα τις φωτογραφίες που τους τράβηξα ως μία συμφωνία. Θέλησα να στρέψω την
προσοχή μου στα σώματα και τις προσωπικότητες που είχαν συμφωνήσει να
αποκαλυφθούν μπροστά μου μέσω της
αγάπης. Η προσοχή μου ήταν μια φυσική υποχρέωση που θα τιμούσε αυτή την αγάπη.
Μέσω
της ζωής των νέων μου συγγενών, ξαναβρήκα το αίσθημα που βρίσκει την σοβαρότητα
στην καθημερινή ζωή. Όταν κάποιος είναι παιδί έχει χρόνο για απλές σκέψεις για
το παρελθόν, όπως όταν βλέπαμε τις ακτίνες του ήλιου να πέφτουν γλυκά στο νερό
και ο ήχος της εξώπορτας του κήπου όταν ανοιγόκλεινε χάιδευε τα αυτιά μας. Επιθυμώ
να μην χάσω ποτέ αυτή την ελευθερία.
Οι
φωτογραφίες των Eugene Atget, Bill Brandt, Walker Evans, Robert Frank, Alfred
Stieglitz και ιδιαίτερα των Harry Callahan και Frederick Sommer με έχουν
επηρεάσει. Αποδέχομαι και αγκαλιάζω αυτή την παράδοση της φωτογραφίας μα πάντα
θέλω να δημιουργώ τις δικές μου εικόνες και να ακολουθώ το ένστικτο μου.
Οι
φωτογραφίες μου δημιουργούνται από την
καθημερινή ζωή και δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας εργασίας ή project. Οι
περισσότερες φωτογραφίες μου δημιουργούνται με μια φωτογραφική μηχανή πάνω σε ένα
τρίποδο. Σε μια τέτοια κατάσταση και ο φωτογράφος και το άτομο που ποζάρει
γίνονται κομμάτι της φωτογραφίας. Πολλές φορές οι φωτογραφίες μου μοιάζουν με
οικογενειακές snapshot, που είναι όμως μία από τις πλουσιότερες πηγές εικόνων
που ξέρω. Πάντα όμως προσπαθώ να φτιάξω μια εικόνα που είναι περισσότερο ένα
οικογενειακό αρχείο. Αισθάνομαι πώς οι πιο «καθαρές» φωτογραφίες, μου φαίνονταν
παράξενες στην αρχή. Όποια εικόνα όμως κάνει ο καλλιτέχνης είναι στην ουσία
εικόνα του εαυτού του.
Η
αυτοπραγμάτωση κατάλαβα, προϋποθέτει την αποδοχή του γεγονότος της αλλαγής της
οπτικής της πραγματικής φύσης των πραγμάτων, δηλαδή της πραγματικότητας. Συχνά
σκεφτόμουν πως η πραγματικότητα με μαθαίνει τι να κάνω. Τώρα προτιμώ να λέω
πως η πραγματικότητα μας μαθαίνει αυτό
που ήδη είμαστε».
Αποσπάσματα
από το κείμενο του Emmet Gowin, «Emmet
Gowin: Photographs».
