Leonard Susskind: H φυσική με δυο λόγια

Victor Vasarely, Vega

Η σύγχυση και ο αποπροσανατολισμός βασιλεύουν• η αιτία και το αποτέλεσμα καταργούνται• η βεβαιότητα εξανεμίζεται• όλοι οι παλαιοί κανόνες παύουν να ισχύουν.

Αυτό συμβαίνει όταν καταρρέει το κυρίαρχο Παράδειγμα.

Αλλά τότε αναδύονται νέα μοτίβα.

Αρχικά δεν φαίνεται να έχουν νόημα• είναι ωστόσο, μοτίβα.

Τι πρέπει να κάνουμε;

Nα πάρουμε τα μοτίβα και να τα ποσοτικοποιήσουμε και να τα κωδικοποιήσουμε με νέα μαθηματικά, ακόμη και με νέους κανόνες λογικής, αν είναι αναγκαίο.

Να αντικαταστήσουμε τις παλιές νευρωνικές συνδέσεις μας με νέες και να εξοικειωθούμε με αυτό.

Η εξοικείωση γεννά συναίνεση ή, τουλάχιστον, ανοχή.

Πιθανότατα, είμαστε ακόμη σαστισμένοι αρχάριοι με πολύ σφαλερές νοητικές εικόνες, και η έσχατη πραγματικότητα υπερβαίνει κατά πολύ τις ικανότητές μας να τη συλλάβουμε.

Έρχεται στον νου ο παλιός όρος των χαρτογράφων: terra incognita.

Όσο περισσότερα ανακαλύπτουμε τόσο λιγότερα φαίνεται να γνωρίζουμε.

Αυτή ακριβώς είναι η φυσική με δυο λόγια.

Πηγή: Leonard Susskind, «Ο πόλεμος της μαύρης τρύπας», εκδόσεις Κάτοπτρο.

Αλέξανδρος ο Μέγας, ο Μακεδών. Alexandre Le Grand, Le Macédonien

Ντοκιμαντέρ 2011 συμπαραγωγής της ΕΡΤ, του Μουσείου του Λούβρου, του Γαλλικού Κέντρου Κινηματογράφου και του τηλεοπτικού καναλιού ΑRTE και παραγωγής της εταιρείας «Les Films du Tambour de Soie». Το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Bernard George.

Με την ευκαιρία της μεγάλης έκθεσης στο Μουσείο του Λούβρου, η ταινία αναδεικνύει μέσα από μία νέα οπτική τα ίχνη του υλικού και καλλιτεχνικού πολιτισμού του βασιλείου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Φωνή και εικονογραφία συμμετέχουν στη φανταστική αναδημιουργία της ιστορίας και του κύριου πρωταγωνιστή της.

Αφετηρία και επίκεντρο της ταινίας είναι η Μακεδονία. Η ταινία προσφέρει ένα ταξίδι στους τόπους που γαλούχησαν τον Αλέξανδρο. Συντηρητές και αρχαιολόγοι μιλούν για την εμβέλεια των ανακαλύψεών τους, αναλύοντας το υλικό και πολιτισμικό περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσε ο Αλέξανδρος: Το τεράστιο ανάκτορο της Πέλλας όπου γεννήθηκε ο Αλέξανδρος. Τα Στάγειρα, γενέτειρα του δασκάλου του, του Αριστοτέλη, ο οποίος δίδαξε την τέχνη της Λογικής και ενίσχυσε την αγάπη του για τον Πολιτισμό. Ο αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας, οι αρχαίες Αιγές, πρώτη πρωτεύουσα του βασιλείου της Μακεδονίας, όπου ήρθε στο φως ο τάφος του βασιλιά Φίλιππου του Β', πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το Δίον, μία από τις τρεις πολιτείες όπου έκανε θυσία πριν την εκστρατεία του και διέταξε την κατασκευή ενός μεγαλοπρεπούς ναού αφιερωμένου στον Δία. Τα Λευκάδια με τον θαυμάσιο τάφο των Ανθεμίων, η Αμφίπολις όπου η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως ένα καινούριο αρχαιολογικό χώρο και τέλος το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης που φιλοξενεί μερικά από τα πιο όμορφα «ίχνη» (κοσμήματα, χειροτεχνήματα) της εποχής.

Παράλληλα με αυτές τις αφηγήσεις, ακούγεται και η δραματοποιημένη φωνή του ίδιου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως τη φαντάστηκε ο συγγραφέας Laurent Gaude - βραβείο Goncourt 2004, στο θεατρικό του έργο, Ο Μπλε Τίγρης του Ευφράτη -, που μας μεταφέρει στα πιο διάσημα επεισόδια του έπους του: τη συνάντηση με τον Βουκεφάλα, τη δολοφονία του πατέρα του, Φίλιππου του Β', τις μάχες στα Γαυγάμηλα και τον Υδάσπη ποταμό και το θάνατό του στη Βαβυλώνα.

Το πρώτο «κλάμα» νεογέννητων άστρων, How LRLL 54361 flashes like a strobe light

On the left, an infrared image from the NASA Spitzer Space Telescope shows LRLL 54361 inside the star-forming region IC 348 located 950 light-years away. The Spitzer Space Telescope discovered the unusual flashing protostar here.

In the centre: This Hubble image resolves the detailed structure around the protostar, consisting of two cavities that are traced by light scattered off their edges above and below a dusty disk. The cavities were likely blown out of the surrounding natal envelope of dust and gas by an outflow launched near the central object.

On the right: This artist’s impression represents scientists’ theory for how and why the protostar gives off these regular flashes of light. Astronomers propose that the flashes are due to material in a circumstellar disk suddenly being dumped onto the growing stars and unleashing a blast of radiation each time the stars get close to each other in their orbit. Copyright: NASA, ESA, J. Muzerolle (STScI), E. Furlan (NOAO, Caltech), and R. Hurt (Caltech)

Άλλη μια εντυπωσιακή φωτογραφία από το Σύμπαν έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Η εικόνα απεικονίζει ένα κοσμικό αντικείμενο που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει LRLL 54361. Μοιάζει με ένα υπέρλαμπρο νεφέλωμα αλλά οι επιστήμονες της NASA εκτιμούν ότι στην πραγματικότητα αυτό που βλέπουμε είναι ένας πυκνός δίσκος ύλης μέσα στον οποίο βρίσκονται δύο νεογέννητα άστρα. To «ολοκαίνουργιο» δυαδικό αστρικό σύστημα βρίσκεται σε απόσταση 950 ετών φωτός από τη Γη. 

This infrared image from the NASA/ESA Hubble Space Telescope shows an image of protostellar object LRLL 54361 and its rich cosmic neighbourhood, a region called IC 348.The protostar, which is the bright object with fan-like beams of light coming from it, located towards the right of the image, is letting off flashes of light every 25.3 days. Copyright: NASA, ESA, and J. Muzerolle (STScI)

Οι επιστήμονες που παρατηρούν τον δίσκο βλέπουν ότι ανά τακτά χρονικά διαστήματα «αστράφτει» φαινόμενο που εκτιμούν ότι οφείλεται στην αλληλεπίδραση της ύλης του δίσκου με τα δύο άστρα. Τα άστρα απορροφούν και απορρίπτουν ύλη παράγοντας αυτές τις έντονες εκλάμψεις. Επιπλέον κάθε φορά που τα δύο άστρα πλησιάζουν το ένα το άλλο εκπέμπεται έντονη ακτινοβολία. Στο παρελθόν έχουν εντοπιστεί βρεφικά δυαδικά συστήματα αλλά αυτό είναι το πιο «ζωηρό», εκείνο με την πιο έντονη δραστηριότητα από όσα έχουμε εντοπίσει. Οι ειδικοί το χαρακτηρίζουν τον πιο ισχυρό «φάρο» του είδους.

This time-lapse movie from the NASA/ESA Hubble Space Telescope shows a pulse of light emanating from the protostellar object LRLL 54361. Most if not all of this light results from scattering off circumstellar dust in the protostellar envelope. An apparent edge-on disk visible at the centre of the object, and three separate structures are interpreted as outflow cavities. The extent and shape of the scattered light changes substantially over a 25.3-day period.

This is caused by the propagation of the light pulse through the nebula. Astronomers propose that the flashes are due to material in a circumstellar disk suddenly being dumped onto a binary pair of forming stars. This unleashes a blast of radiation each time the stars get close to each other in their orbit. The near-infrared light images in this sequence were taken between 3 December 2010 and 26 December 2010. Credit: NASA, ESA, and J. Muzerolle (STScI)

Ιδού ο προ-προπάππους μας, Researchers Reconstruct the Common Ancestor of Placental Mammals

Καλλιτεχνική απεικόνιση του αρχαιότερου κοινού πρόγονου όλων των θηλαστικών με πλακούντα. Επρόκειτο για ένα μικρό εντομοφάγο ζώο. This is an artist’s rendering of the hypothetical placental ancestor, a small insect-eating animal. The research team reconstructed the anatomy of the animal by mapping traits onto the evolutionary tree most strongly supported by the combined phenomic and genomic data and comparing the features in placental mammals with those seen in their closest relatives. Credit: Carl Buell

Χαιρετίστε τον προ-προπάππου σας. Ήταν χαριτωμένος, με γούνα, μακριά ουρά και λάτρευε να καταβροχθίζει… έντομα. Μπορεί τα χαρακτηριστικά αυτά να παραπέμπουν σε ένα ζώο που θα είχατε για κατοικίδιο, ωστόσο αυτό το μικρό ον ήταν ο τελευταίος πρόγονος όλων των θηλαστικών με πλακούντα – μιας ομάδας δηλαδή που περιλαμβάνει όλα τα ζώντα θηλαστικά εκτός από αυτά με μάρσιπο και εκείνα που γεννούν αβγά.

Μια εξονυχιστική ανάλυση που συνδύασε γενετικές πληροφορίες καθώς και πληροφορίες που προέρχονταν από απολιθώματα μαρτυρεί ότι ο πρόγονός μας αυτός έζησε μετά την πτώση του αστεροειδή ο οποίος εξαφάνισε από τον χάρτη τους δεινοσαύρους πριν από 66 εκατομμύρια έτη. Οι απόγονοί του εξαπλώθηκαν γρήγορα σε ολόκληρη τη Γη και εξελίχθηκαν σε όλες τις μεγάλες οικογένειες θηλαστικών με πλακούντα – από τις νυχτερίδες ως τις φάλαινες και από τα ποντίκια ως τον άνθρωπο, όπως αναφέρεται σε σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science».

Οι θεωρίες

Οι μοριακοί βιολόγοι και οι παλαιοντολόγοι εμφανίζονται εδώ και καιρό διχασμένοι σχετικά με την καταγωγή των θηλαστικών με πλακούντα. Επί μακρόν η πιο αποδεκτή θεωρία με βάση τα στοιχεία απολιθωμάτων ανέφερε ότι τα θηλαστικά εξελίχθηκαν μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.

Ωστόσο κάποιες πρόσφατες γενετικές αναλύσεις υποστήριξαν ότι ο παλαιότερος πρόγονός μας πρέπει να συνυπήρξε με τους δεινοσαύρους – να έζησε δηλαδή πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια και να διαχωρίστηκε σε περισσότερες από 20 διαφορετικές γενεαλογικές γραμμές στα 35 εκατομμύρια χρόνια που ακολούθησαν.

Ό,τι και αν δείχνουν πάντως οι γενετικές αναλύσεις οι παλαιοντολόγοι δεν έχουν καταφέρει να στηρίξουν αυτή τη θεωρία αφού δεν έχουν ανακαλύψει απολιθώματα θηλαστικών με πλακούντα τα οποία να χρονολογούνται πριν από την πτώση του αστεροειδούς. Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι ο πρόγονος όλων των ζώντων θηλαστικών εμφανίστηκε μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.

Η πιο εξονυχιστική ανάλυση

Τα απολιθώματα ανήκουν σε θηλαστικό του είδους  Ukhaatherium nessovi που έζησε στην Κρητιδική περίοδο και βρέθηκαν το 1994 στην Έρημο Γκόμπι. Τα απολιθώματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν μαζί με πολλά άλλα στη νέα εξονυχιστική ανάλυση που έδειξε τον αρχαιότερο κοινό πρόγονο των θηλαστικών με πλακούντα. This shrew-sized Cretaceous-age animal, Ukhaatherium nessovi, which was uncovered in 1994 in the Gobi Desert by the Mongolian Academy and the American Museum of Natural History, is one of the many mammals used in the recent mammal tree-of-life study. When it was discovered, the remarkably well-preserved skeleton of this small creature showed the presence of epipubic bones, attached to both sides of the pubis. In living mammals, these bones occur only in marsupials (mammals like kangaroos that often develop their young in pouches) and monotremes (mammals like platypuses, which lay eggs). But their presence in Ukhaatherium nessovi showed that a close relative of recent placental mammals that lived many millions of years ago also had these bones. Credit: AMNH/ S. Goldberg, M. Novacek

Σε μια προσπάθεια να βάλουν ένα τέλος σε αυτή τη διαμάχη η Μορίν Ο’Λίρι και οι συνεργάτες της από το Πανεπιστήμιο Στόνι Μπρουκ στην πολιτεία της Νέας Υόρκης δημιούργησαν ένα γενεαλογικό δέντρο των θηλαστικών συνδυάζοντας γενετικές πληροφορίες με στοιχεία που αφορούσαν περισσότερα από 4.500 ανατομικά χαρακτηριστικά – τα περισσότερα που έχουν χρησιμοποιηθεί ως σήμερα με αυτόν τον τρόπο – από 46 ζώντα είδη θηλαστικών καθώς και από 40 απολιθώματα θηλαστικών.

Όπως προέκυψε από την εξονυχιστική αυτή ανάλυση, κανένα από τα απολιθώματα που χρονολογείτο πριν από την πτώση του αστεροειδούς δεν μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί στα σύγχρονα θηλαστικά με πλακούντα. Το αρχαιότερο απολίθωμα που εντόπισαν οι ειδικοί και το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως σύγχρονο θηλαστικό με πλακούντα έζησε 200.000 ως 400.000 έτη μετά την πτώση του αστεροειδούς. Από την ανάλυση επίσης προέκυψε ότι μετά την εμφάνιση αυτού του κοινού προγόνου ακολούθησε ταχεία εξέλιξη – τα πρώτα μέλη των μεγάλων γενεαλογικών γραμμών των θηλαστικών με πλακούντα, όπως τα πρωτεύοντα είδη και τα τρωκτικά, εμφανίστηκαν περίπου 2 με 3 εκατομμύρια χρόνια αργότερα.

Μικρό εντομοφάγο ζώο ο… προπάππους

This shows the new evolutionary tree for placental mammals, created by combining phenomic and genomic data. Credit: Stony Brook University/ Luci Betti Nash

Πώς ήταν όμως αυτός ο κοινός πρόγονος; Σύμφωνα με τη μελέτη επρόκειτο για ένα μικρό εντομοφάγο ζώο που ζύγιζε μεταξύ 6 και 245 γραμμαρίων. Σκαρφάλωνε στα δέντρα και είχε μακριά τριχωτή ουρά.

«Δεν έχουμε ιδέα από πού προήλθε αυτό το θηλαστικό ούτε πώς οι απόγονοί του εξαπλώθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο» ανέφερε η δρ Ο’Λίρι και προσέθεσε ότι ενώ η αναπαράσταση του ζώου δείχνει πως μοιάζει με τρωκτικό «τα δόντια του είναι εντελώς διαφορετικά».

Τα θηλαστικά με πλακούντα δεν ήταν τα μόνα θηλαστικά που διαχωρίστηκαν σε διαφορετικές γενεαλογικές γραμμές μετά την πτώση του αστεροειδούς. Το ίδιο συνέβη και με τα μαρσιποφόρα στα οποία εμφανίστηκε μια μικρότερης κλίμακας εξέλιξη μετά το συμβάν που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους – στα μαρσιποφόρα μια και μόνο γενεαλογική γραμμή οδήγησε σε όλα τα σύγχρονα είδη της συγκεκριμένης οικογένειας, σημείωσε η Ο’Λίρι.

Οι αντιδράσεις

Στο άκουσμα των νέων αποτελεσμάτων κάποιοι επιστήμονες εμφανίστηκαν ενθουσιασμένοι. Ο Στίβεν Μπρουσάτε από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου χαρακτήρισε τη μελέτη «ορόσημο» και συμπλήρωσε ότι «το αρχείο απολιθωμάτων και το μοριακό ρολόι αρχίζουν να συγκλίνουν. Είναι ακριβώς αυτό που θέλαμε».

Ωστόσο ο Μαρκ Σπρίνγκερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ριβερσάιντ ο οποίος είχε διεξαγάγει τη γενετική ανάλυση που μαρτυρούσε ότι οι πρόγονοί μας διαχωρίστηκαν ενόσω οι δεινόσαυροι ζούσαν, εμφανίστηκε σκεπτικός. Όπως είπε τα ευρήματα δεν τον πείθουν ότι ο διαχωρισμός των θηλαστικών με πλακούντα έλαβε χώρα στο Παλαιόκαινο, τα 10 πρώτα εκατομμύρια χρόνια μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. «Το δέντρο που βασίζεται στη μορφολογία έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με το μοριακό δέντρο» σημείωσε.

Η μόνη οριστική λύση που μπορεί να δοθεί στο θέμα μάλλον θα πρέπει να έλθει μέσα από την ανακάλυψη νέων απολιθωμάτων. Ο Μπρουσάτε και άλλοι ερευνητές αναζητούν αυτή τη στιγμή απολιθώματα θηλαστικών από το Παλαιόκαινο ελπίζοντας να «συλλάβουν» τα πρώτα στάδια της εξέλιξης του αρχαιότερου προγόνου μας.

Δείτε και το σχετικό βίντεο στο οποίο οι συγγραφείς της μελέτης μιλούν για το νέο γενεαλογικό δέντρο των θηλαστικών που δημιούργησαν: 

A tiny, furry-tailed creature was the earliest ancestor of placental mammals -- a widely diverse group of animals ranging from bats to humans -- according to a new study by a team of international scientists, including a core group of Museum researchers. In findings published in the February 8 issue of the journal Science, the researchers analyzed the world's largest dataset of genetic and physical traits to find that placental mammals diversified into present-day lineages much later than is commonly thought: after the extinction event 65 million years ago that eliminated non-avian dinosaurs. This finding, and the visualization of the placental ancestor -- an insect-eating animal that weighed less than a pound -- was made with the help of a cloud-based and publicly accessible database called MorphoBank. Credit: American Museum of Natural History

Ο επιθανάτιος ρόγχος των άστρων, An outburst from a massive star 40 days before a supernova explosion

Cas A: Supernova Flashback. Credit: NASA/JPL-Caltech/E. Dwek and R. Arendt

Μια πολύ σημαντική παρατήρηση έκανε διεθνής ομάδα ερευνητών. Είδαν την τελευταία «δράση» ενός άστρου λίγο πριν μετατραπεί σε υπερκαινοφανή αστέρα. Οι ερευνητές είδαν το άστρο να εκτοξεύει μεγάλες ποσότητες ενέργειας και ύλης 40 ημέρες προτού εκραγεί. Επρόκειτο, όπως λένε, για μια «προ-έκρηξη» που εκδηλώθηκε στο άστρο πριν από εκείνη που το κατέστρεψε. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τις εκρήξεις σουπερνόβα, το πιο βίαιο κοσμικό φαινόμενο.

Οι έρευνες

The two photographs below are of the same part of the sky. The photo on the left was taken in 1987 during the supernova explosion of SN 1987A, while the right hand photo was taken beforehand. Supernovae are one of the most energetic explosions in nature, equivalent to the power in a 1028 megaton bomb (i.e., a few octillion nuclear warheads). Credit: NASA

Βασικό εργαλείο των αστρονόμων για την παρατήρηση της διαστολής του Σύμπαντος αλλά και την αποκάλυψη απομακρυσμένων και χαμηλής φωτεινότητας γαλαξιών είναι οι εκρήξεις σουπερνόβα. Όμως ακόμη δεν έχουν καταφέρει να κατανοήσουν πλήρως τις διεργασίες και τα στάδια που οδηγούν στην έκρηξη. Μέχρι σήμερα είναι ελάχιστες οι φορές που οι επιστήμονες κατάφεραν να έχουν εικόνα ενός άστρου λίγο πριν αυτοκαταστραφεί.

Το πρόγραμμα και το άστρο

This is a qualitative sketch of a proposed model for SN2010mc.  Credit: E. O. Ofek, Weizmann Institute of Science

Την ερευνητική ομάδα αποτελούν επιστήμονες από μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια και από επιστημονικά ιδρύματα και οργανισμούς του Ισραήλ. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα όργανα παρατήρησης του προγράμματος PTF στο Αστεροσκοπείο Palomar στη Καλιφόρνια. Το πρόγραμμα αυτό παρατηρεί κάθε βράδυ για πολλές εβδομάδες ή μήνες την ίδια περιοχή του ουρανού. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει δυνατότητα καταγραφής της εξέλιξης κάποιων κοσμικών φαινομένων.

Οι ερευνητές εντόπισαν μια περίεργη έκρηξη από το σημείο όπου βρίσκεται ο υπερκαινοφανής αστέρας SN 2010mc. Αυτό το σουπερνόβα βρίσκεται σε απόσταση 500 εκατομμυρίων ετών από τη Γη και ανήκει στην κατηγορία Τύπου ΙΙ. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν άστρα με υλικά πολλαπλάσια του Ήλιου τα οποία στο τέλος της ζωής τους δεν μπορούν να δημιουργήσουν αρκετή ενέργεια για να αντισταθούν στη βαρυτική κατάρρευση των εξωτερικών τους υλικών. Η βαρυτική κατάρρευση προκαλεί τελικά και την έκρηξη που τα καταστρέφει.

Η ανακάλυψη

Οι επιστήμονες έχουν πλέον στη διάθεση τους δεδομένα που θα τους βοηθούν να προβλέπουν μια έκρηξη σουπερνόβα. WR 124 Exploding. Credit: NASA

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η προ-έκρηξη στο SN 2010mc σημειώθηκε 40 μέρες πριν την καταστροφή του άστρου και με αυτήν εκτοξεύθηκε στο Διάστημα μεγάλο μέρος της μάζας που του είχε απομείνει. Προσομοιώσεις που είχαν γίνει στο παρελθόν είχαν υποδείξει την εκδήλωση τέτοιων προ-εκρήξεων αλλά ήταν πολύ δύσκολο να γίνει απευθείας παρατήρηση τους.

«Αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι το εξαιρετικά σύντομο διάστημα μεταξύ της προ-έκρηξης και της έκρηξης σουπερνόβα αν λάβουμε υπόψη τη διάρκεια ζωής ενός άστρου. Η ανακάλυψη μας στο SN 2010mc σημαίνει ότι μπορούμε να προβλέψουμε την ημερομηνία του θανάτου ενός άστρου, γεγονός που θα μας επιτρέψει να παρατηρήσουμε το φαινόμενο όταν συμβεί» αναφέρει ο Μάνσι Κάσλιβαλ, του Ινστιτούτου Carnegie που είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

today's art: André Fougeron, Atlantic Civilisation, Civilisation atlantique, 1953, Oil paint on canvas, (380 x 350 cm), Tate Modern, Londres

Atlantic Civilisation is Fougeron's key work of social criticism and an extraordinary example of Cold War rhetoric. Fougeron caricatures the Americanisation of Europe, then a major target of Communist Party propaganda. At more than five and a half metres wide, Atlantic Civilisation was a self-consciously grand gesture with which Fougeron was inextricably identified after it was shown at the Salon d'Automne in Paris in November 1953. The image is packed with conflicting narratives of corruption, rooted in colonialism, class and capitalism. Reference is made to the French colonial wars in Indo-China through the posters of the colonial parachutists and the returning coffins with mourners set against the Asian woman with a dead child. This last image quotes from Guernica (Museo de Reina Sofía, Madrid), the 1937 mural by Pablo Picasso (1881-1973) that epitomised the civilian cost of war. There are allusions to the consequences of other French colonial policies: the subjugation of black Africa in the person of the child shoe-shine and of North Africa in the immigrant Algerians sheltering under corrugated iron (at the bottom left). In Atlantic Civilisation Fougeron addressed more general fears about the break-down of family life by showing old people abandoned on a bench, the mother and children living in a tent, and a circle of children engulfed by industrial pollution. That these contrasts are borne of class disparities is emphasised through the juxtapositions of Algerians next to the middle-class children in their camouflaged air-raid shelter, and the shoe-shine in a vest next to pet dogs in coats.

The root of this corruption, in Fougeron's view and as indicated through his title, is the post-war culture promoted by the United States, the embodiment of capitalist consumerism and militarism. At the centre of the composition is a huge American car, flanked by a uniformed G.I., feet up on a French café table, reading a soft porn magazine. France, in the caricatural figure of the fat businessman, pays homage to the car. The detail of the second soldier, shooting across the car, confirms that these symbols are implicitly fascistic, as his German helmet is marked with the SS of the Nazi storm-troopers. Over all of this is the towering electric chair used by the Americans to execute Ethel and Julius Rosenberg, in June 1953, on charges of 'conspiracy with the aim of espionage'. As they were accused of passing nuclear secrets to the USSR out of conscience rather than financial gain, they exemplified - according to the political left - a principled peace movement. This detail is set against that of the children in the air-raid shelter to underscore the nuclear threat that defined the polarisation of the Cold War.

Martyred Spain, Espagne martyre, 1937, Oil paint on canvas

The Four Horsemen of the Apocalypse, Les Quatre Chevaliers de l'Apocalypse, 1937, Ink on paper

The Tournament, Le Tournoi, 1937, Ink on paper

Homage to Franco!!!, Hommage à Franco!!!, 1937, Graphite on paper

Ο Αντρέ Φουζερόν (1913 Παρίσι - 1998 Παρίσι) είναι αυτοδίδακτος ζωγράφος. Εργάσθηκε ως μεταλλουργός στη βιομηχανία Renault. Το 1939 έγινε μέλος του κομμουνιστικού κόμματος και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση. Το 1941 μετέτρεψε το εργαστήριο του σε παράνομο τυπογραφείο, όπου σχεδίασε τους τίτλους των παράνομων εφημερίδων και τύπωνε τις περισσότερες από αυτές. Τον ίδιο χρόνο εξέθεσε στην έκθεση «Είκοσι Ζωγράφοι της Γαλλικής Παράδοσης» («Vingt Peintres de tradition francaise»).

Το 1942 ορίζεται υπεύθυνος για θέματα τέχνης στο Εθνικό Μέτωπο των Τεχνών και συνεργάζεται με τους Εντουάρ Πινιόν (Edouard Pignon) και Εντουάρ Γκέρκ (Edouard Goerg). Τον επόμενο χρόνο συμμετέχει στην έκθεση «Δώδεκα σημερινοί ζωγράφοι» («Douze peintres d’ aujourd’hui») που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της νέας σχολής του Παρισιού. Η ομάδα θα ονομασθεί «Νέοι Γάλλοι καλλιτέχνες».

The Cock Fighters, Les Coqueleux, 1950, Oil paint on canvas

Extremely detailed realism and working class subject matter come together in André Fougeron's portrait of a pair of miners as The Cock Fighters (Les Coqueleux - literally 'the breeders of fighting cocks'). The ruddy faces and hands of the two men set off the flamboyant colours of the groomed and armed cocks (their metal spurs temporarily corked). They are the only points of colour in the grey landscape under a glowering sky, just as the fight itself provides relief from relentless labour. The cocks confront each other and, although the miner on the left looks at the viewer, the challenging glance of the man on the right suggests that the forthcoming bout is seen as personal. The head of a third bird emerges from the central pannier, an indication, perhaps, that this will be a continuing ritual.

Return from the Market, Retour du marché, 1953, Oil paint on canvas

Massacre at Sakiet III, Massacre à Sakiet III, 1958, Oil paint on canvas

The crisis of French colonial policy became especially acute in the mid-1950s as indigenous peoples in North Africa fought for independence. In Algeria which was considered integral to France by the then government, there were acts of violence on all sides. The Communist Party actively supported the cause of colonised peoples and this is reflected in Fougeron's choice of subject matter for Massacre at Sakiet III. On 8 February 1958, French airforce bombardment resulted in the deaths of sixty-eight civilians at Sakiet Sidi Yousef on the Algerian-Tunisian border. Fougeron's painting captured the immediate response to an event that summarised the brutal war and evoked uncomfortable comparisons with the fascist bombardment of Guernica that had inspired Pablo Picasso's mural of 1937.

After André Fougeron’s Massacre à Sakiet III

How well we know these careless faces -

The naked bodies in a heap,

The ecstasy of death’s embraces,

The young boy smiling in his sleep.

Since they were murdered in Tunisia

In ’58, Death’s gotten busier;

Collateral damage is now the norm

From Palestine to Desert Storm.

We recognise these peaceful features

So well we barely catch our breath;

Who are so intimate with death,

We know their murders barely reach us.

But most of all we know whose boots

Stand guarding over empire’s fruits.

Andy Croft

Το 1944 συνάντησε τον Πιερ Βιγιόν (Pierre Villon) και τον Πωλ Ελυάρ (Paul Eluard). Μετά την απελευθέρωση, του ανατίθεται η οργάνωση μιας έκθεσης με έργα του Πικάσο σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη ναζιστική κατοχή. Παρουσιάζεται το έργο «La Guerre» («Ο Πόλεμος») και μετά από διαβήματα του Εθνικού Μετώπου αγοράζεται από το κράτος. Το 1947 πραγματοποίησε ένα πολύμηνο ταξίδι στην Ιταλία, όπου μελέτησε την ιταλική ζωγραφική και συνδέθηκε με Ιταλούς καλλιτέχνες.

Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε το 1946 και ακολούθησε έντονη εκθεσιακή δραστηριότητα. Διακόσμησε την εκκλησία στην Romainville και άλλα δημοτικά κτήρια. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία. Το 1954 προσκλήθηκε για τις λιθογραφίες του στη Μπιενάλε της Βενετίας.

Les juges, le pays des mines

Η θεματολογία του σχετίζεται πάντα με την κοινωνική και την πολιτική κριτική, τα έργα του σχολιάζουν τα σημαντικά γεγονότα της εποχής του.

Ο πανέμορφος Γλάρος του Διαστήματος. Wide-field view of the entire Seagull Nebula (IC 2177)

Το νεφέλωμα του Γλάρου είναι ένα από τα πιο όμορφα νεφελώματα. This wide-field view captures the evocative and colourful star formation region of the Seagull Nebula, IC 2177, on the borders of the constellations of Monoceros (The Unicorn) and Canis Major (The Great Dog). This view was created from images forming part of the Digitized Sky Survey 2. Credit: ESO/Digitized Sky Survey 2. Acknowledgement: Davide De Martin

Το Νότιο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο (ESO) έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα λεπτομερή φωτογραφία του νεφελώματος IC 2177 που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «Νεφέλωμα του Γλάρου», αφού η εικόνα του θυμίζει το θαλασσοπούλι ενώ πετάει.

The Seagull nebula, seen in this infrared mosaic from NASA's Wide-field Infrared Survey Explorer, or WISE, draws its common name from it resemblance to a gull in flight. But it depends on your point of view. When the image is rotated 180 degrees it bears a passing resemblance to a galloping lizard -- or perhaps a dragon or a dinosaur. The image spans an area about seven times as wide as the full moon, and three times as high (3.55 by 1.37 degrees), straddling the border between the constellations Monoceros and Canis Major (the Big Dog). So you might say this lizard is running with the Big Dog, while the gull is flying from it.

Astronomers catalog the nebula as IC 2177. This cosmic cloud is one of many sites of star formation within the Milky Way galaxy. It is located 3,800 light-years away from Earth, inside the Orion spur -- the same partial spiral arm of the Milky Way where our solar system is located. The nebula is nearly 240 light-years across.

Astronomers list the region near the seagull's eye (or lizard's hip) as NGC 2327, which contains a cluster of stars born about 1.5 million years ago. The eye is the brightest and hottest of the newborn stars in the entire nebula, and heats up the dust so that it glows in infrared light.

All four infrared detectors aboard WISE were used to make this image. Color is representational: blue and cyan represent infrared light at wavelengths of 3.4 and 4.6 microns, which is dominated by light from stars. Green and red represent light at 12 and 22 microns, which is mostly light from warm dust. Photo credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA

Το νεφέλωμα βρίσκεται σε απόσταση 3.700 ετών φωτός από την Γη ανάμεσα στους αστερισμούς του Μονόκερου και του Μεγάλου Κυνός. Την νέα εικόνα κατέγραψε η κάμερα Wide Field Imager του τηλεσκοπίου 2,2 μέτρων MPG/ESO στο Αστεροσκοπείο La Silla στη Χιλή.

Η κάμερα έκανε «ζουμ» σε μια περιοχή του νεφελώματος όπου η αλληλεπίδραση του φωτός και της υπεριώδους ακτινοβολίας των θερμών άστρων με τη κοσμική ύλη (αέρια, σκόνη) δημιουργούν ένα λαμπερό πολύχρωμο περιβάλλον. Οι αλληλεπιδράσεις «ζωγραφίζουν» κάποιες περιοχές με κοκκινωπή απόχρωση και άλλες με γαλαζωπή.

This video sequence starts with a broad view of the Milky Way before closing in on the familiar bright star Sirius and the nearby constellation of Orion (The Hunter). We see a faint red object resembling a bird in flight — the Seagull Nebula (IC 2177) and zoom in on what turns out to be a dramatic star formation region. The final view of the "wings" of the seagull is a detailed new image from the Wide Field Imager on the MPG/ESO 2.2-metre telescope. Credit:ESO/Digitized Sky Survey 2/Nick Risinger (skysurvey.org). - Panning across part of the Seagull Nebula: This pan video gives a close-up view of the intricate structure of part of the Seagull Nebula. These wisps of gas and dust are known as Sharpless 2-296 and form part of the "wings" of the celestial bird. This region of the sky is a fascinating muddle of intriguing astronomical objects — a mix of dark and glowing red clouds, weaving amongst bright stars. This new view was captured by the Wide Field Imager on the MPG/ESO 2.2-metre telescope at ESO's La Silla Observatory in Chile. Credit:ESO