Περιήγηση στην Ποταμιά. Promenade in Potamia

Η Ποταμιά, ένα από τα πιο παραδοσιακά χωριά της Νάξου, απλώνεται στην καρδιά μια καταπράσινης και δροσερής κοιλάδας, που είναι διάσπαρτη με παλιούς νερόμυλους, ξωκλήσια και ερειπωμένους πύργους.  

Potamia is a traditional village set in the heart of a wonderfully lush and cool valley, replete with monuments of Naxos’ history and its economic and cultural past since the Middle Ages  –water mills, chapels and ruined towers.

Το όνομά της προέρχεται από τα ποτάμια που διασχίζουν την περιοχή, η οποία την περίοδο της Φραγκοκρατίας γνώρισε μεγάλη ακμή, καθώς υπήρξε δημοφιλές θέρετρο πολλών Ενετών αρχόντων. 

The village derives its name from the streams crossing the area (potami= river), which realized its heyday during the period of Frankish rule, when it was a popular country resort for the Venetian nobility.

Το χωριό σήμερα αποτελείται από τέσσερις συνοικισμούς, την Άνω Ποταμιά, τη Μέση Ποταμιά, το Λιεράδο και την Κάτω Ποταμιά, που διατηρούν το παραδοσιακό χρώμα τους, κτισμένα σε ειδυλλιακό περιβάλλον με τρεχούμενα νερά, αιωνόβια πλατάνια, και κατάφυτα περιβόλια. 

The village, located in the center of the island, comprises four neighborhoods  -Ano Potamia, Messi Potamia, Lierado and Kato Potamia- which retain their traditional color in the midst of an idyllic environment with abundant waters, age-old plane trees and lush gardens. Each neighborhood hosts the ruins of one or two olive mills, evidence of the robust productive potential of the valley which still yields excellent wine, honey, herbs and many fruit varieties.

Στην Άνω Ποταμιά ξεχωρίζει η πλατεία με τη παλιά βρύση, δίπλα στο εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του θεολόγου (1799), ενώ στα σύνορα του οικισμού έχει αναστηλωθεί και είναι επισκέψιμος, ένας από τους 14 παλιούς νερόμυλους της περιοχής.

A standout feature in Ano Potamia is the square with the old water font, next to the chapel of Agios Ioannis Theologos (1799), while one of the 14 old watermills situated on the outskirts of the settlement has been restored and can be visited.

Ο συνοικισμός της Μέσης Ποταμιάς, φιλοξενεί τον ενοριακό ναό του χωριού, τον Άγιο Γεώργιο, που κτίστηκε το 1898. Το σημαντικότερο από τα περίπου 37 ξωκλήσια της περιοχής είναι ο Άγιος Μάμας, στη θέση Μητροπούλου, στο δρόμο για Φιλώτι. Πρόκειται για βυζαντινή εκκλησία του 10ου αιώνα με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, αφιερωμένη στον Άγιο Μάμα που θεωρείται προστάτης των βοσκών. 

The most important of the 37 churches in the Potamia area is Agios Mamas, a Byzantine 10th century basilica at Mitropoulos position, on the way to Filoti. The area is a walker’s paradise, with many trails, traditional stone bridges, ponds with ducks and waterfalls in the winter months.

Εκτός όμως από τα μνημεία της η ευρύτερη περιοχή της Ποταμιάς προσφέρεται και για απολαυστικές πεζοπορίες σε καταπράσινο περιβάλλον. 

Στο Λιεράδο, ένα από τους συνοικισμούς της Ποταμιάς, βρίσκεται ο εντυπωσιακός πύργος του Κόκκου που κτίστηκε τον 17ο αιώνα από την ορθόδοξη οικογένεια των Κόκκων. 

Lierado, one of Potamia’s neighborhoods, features the impressive Kokkos Tower, built by the same-name Greek Orthodox family in the 17th century. 

Στο υπόγειο του σώζεται νερόμυλος, ενώ στα υπέρθυρα του, διακρίνονται ενδιαφέρουσες επιγραφές όπως «Μνήμη θανάτου χρησιμεύει τω βίω 1686» κ.α. 

The remains of a watermill are seen in the basement, while the lintels bear interesting inscriptions.

Σύμφωνα με την παράδοση, στον πύργο του Κόκκου, που κάποτε ανήκε και στην οικογένεια Μπαρότσι, διαδραματίσθηκε και μια ιστορία αγάπης ανάλογη με αυτήν του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας, ανάμεσα στις οικογένειες Κόκκου και Μπαρότσι. 

Tradition has it that the tower, which once belonged to the Barozzi family, was the scene of a love story similar to that of Romeo and Juliet, involving two young members of the respective families.

Ο πύργος ήταν για πολλά χρόνια ημιερειπωμένος και πρόσφατα αναστηλώθηκε από τον τωρινό ιδιοκτήτη του πύργου, Στράτο Φωτεινόπουλο.

The tower lay in a half-ruined state for a long time and has been recently restored by its present owner. 

Οι μόνιμοι κάτοικοι της Ποταμιάς σήμερα είναι περίπου 350 και ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Το χωριό φημίζεται για τα γλυκά του κουταλιού, τα εξαιρετικά τυριά του και το κρασί του, ενώ ονομαστή για το περιβάλλον και τους μεζέδες της είναι και η ταβέρνα που λειτουργεί στην Άνω Ποταμιά.

Η εκκλησία της Κάτω Ποταμιάς είναι αφιερωμένη στην Παναγία, κτίστηκε το 1871 και θεωρείται θαυματουργή από τους κατοίκους του νησιού. 

The main source of income for the approximately 350 permanent residents of Potamia today is farming. The village is well-reputed for its sweet preserves, excellent cheeses and wine. The taverna in Ano Potamia is well-known for its setting and appetizing tidbits.

Φωτογραφίες: © Κωνσταντίνος Βακουφτσής. Photos: © Konstantinos Vakouftsis

Νερό / Water

Έργο του Αλέκου Φασιανού που παρουσιάζεται στην έκθεση «Νερό / Water». Work by Alecos Fassianos, presented in the exhibition. “Νερό / Water” a group exhibition of contemporary art and photography, will take place at the Old Primary School, Chora, Patmos, from 3-24 August 2014. The exhibition takes place under the aegis of the Holy Monastery of St. John the Theologian of Patmos, and also of Mrs. Marilena Liakopoulou, legendary gallerist and resident of Patmos.

Εικαστική έκθεση με τίτλο «Νερό / Water» θα εγκαινιαστεί την Κυριακή 3 Αυγούστου 2014, και ώρα 20.30, στην Πάτμο, και συγκεκριμένα στο Παλιό Δημοτικό Σχολείο της Χώρας. Σαράντα ένας ζωγράφοι και φωτογράφοι, Έλληνες και ξένοι φίλοι του τόπου μας, συμμετέχουν στην έκθεση, με θέμα το πιο πολύτιμο αγαθό της επιβίωσης, το νερό, σε όλες του τις μορφές.

Work by Antonis Dimas, presented in the exhibition. Some of the most distinguished Greek and Philhellene painters and photographers have come together on the island of Patmos to celebrate water in all its forms. This stunning exhibition of paintings and photographs is the result of solidarity between full time residents of Patmos, Greek and foreign summer residents, and friends of the island: more than 40 artists united for a common cause, water, which is important to everyone.

Η έκθεση είναι αποτέλεσμα αλληλεγγύης μεταξύ καλλιτεχνών μονίμων κατοίκων του νησιού, Ελλήνων και ξένων θερινών κατοίκων, καθώς επίσης και φίλων του ιερού νησιού. Με τα έργα τους οι καλλιτέχνες υμνούν την ομορφιά του Αιγαίου και της Πάτμου, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την εύθραυστη ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος που κινδυνεύει από τη ρύπανση και την υπεραλίευση.

Έργο του Φίλιππου Φωτιάδη που παρουσιάζεται στην έκθεση «Νερό / Water». Some of the most distinguished Greek and Philhellene painters and photographers have come together on the island of Patmos to celebrate water in all its forms. This stunning exhibition of paintings and photographs is the result of solidarity between full time residents of Patmos, Greek and foreign summer residents, and friends of the island: more than 40 artists united for a common cause, water, which is important to everyone.

H έκθεση, που παρουσιάζεται στην περίοδο ξηρασίας του ελληνικού καλοκαιριού, θέτει ως στόχο επίσης να ενθαρρύνει, μέσω της τέχνης, το διάλογο για τις πηγές και τις χρήσεις του γλυκού νερού και να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την ορθότερη διαχείριση του νερού.

Φωτογραφία της Venetia Young που παρουσιάζεται στην έκθεση «Νερό / Water». The exhibition celebrates the beauty of the Aegean and of Patmos, but also draws attention to the fragility of the marine ecosystem, under threat from pollution and overfishing. It aims through art to create dialogue about fresh water sources and uses, and to raise awareness of water shortage and wastage during the driest period of the year on the island.

Με αλφαβητική σειρά συμμετέχουν οι: Αλέξης Βερούκας, Randa Bishop, Σώζος Βοργίας, Χρήστος Βουγιουκλής, James Brown, Calliope, Julia Condon, Ζωή Γαμπιεράκη, Πανορμίτης Γαμπιεράκης, Σπύρος Γιαμαίος, Στέφανος Δασκαλάκης, Γιώργος Δέρπαπας, Μιχαήλ Δέρπαπας, Αντώνης Δήμας, Μαρία Ευστρατίου, Vanessa Geroulanou, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Γιώργος Κάβουρας, Μαρίνα Καρέλλα, Herbert List, Holly Lueders, Αλέξανδρος Μαλαγάρης, Costa Manos, Robert McCabe, Δέσποινα Μελιανού, Κασσιανή Μοναχή, Κατερίνα Μουράτη, Χριστίνα Νάκου, Πέτρος Ξύνας, Λένα Οικονομίδου, Θεοδόσης Παππάς, Γιάννης Πασχαλίδης, Μανώλης Πέντες, Κωνσταντίνος Σταμπούλης, John Stefanidis, Νίκος Στεφάνου, Cyril Tricaud, Αλέκος Φασιανός, Μαρία Φιλοπούλου, Φίλιππος Φωτιάδης, Βαλεντίνη Χάσκου, Venetia Sacret Young.

Έργο του Γιάννη Πασχαλίδη που παρουσιάζεται στην έκθεση «Νερό / Water». Participants include Randa Bishop, James Brown, Julia Condon, Calliope, Valentini Chaskou, Stefanos Daskalakis, Giorgos Derpapas, Michael Derpapas, Antonis Dimas, Lena Economidou, Maria Efstratiou, Alecos Fassianos, Maria Filopoulou, Zoe Gambieraki, Panormitis Gambierakis, Vanessa Geroulanou, Spyros Giamaios, Irini Iliopoulou, Marina Karella, Sister Kassiani of the Holy Monastery of Evangelismos, Giorgos Kavouras, Herbert List, Holly Lueders, Alexandros Malagaris, Costa Manos, Robert McCabe, Despina Melianou, Katerina Mourati, Christina Nakou, Theodosis Pappas, Jannis Paschalides, Manolis Pentes, Philippos Photiades, Konstantinos Stamboulis, John Stefanidis, Nikos Stefanou, Cyril Tricaud, Alexis Veroucas, Christos Vouyouklis, Sozos Vorgias, Petros Xynas, Venetia Sacret Young.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 24 Αυγούστου (καθημερινά 19.30-23.30) και τελεί υπό την αιγίδα της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου και της Μαριλένας Λιακοπούλου.