Τα διαμάντια του Γαλαξία. Hubble captures star cluster’s dazzling diamonds

Πραγματικά εκπληκτική εικόνα του σμήνους Trumpler 14. This NASA/ESA Hubble Space Telescope image features the star cluster Trumpler 14. One of the largest gatherings of hot, massive and bright stars in the Milky Way, this cluster houses some of the most luminous stars in our entire Galaxy. Click the image for a full-size version. Image credit: NASA & ESA, Jesús Maíz Apellániz (Instituto de Astrofisica de Andalucia).

Το Νεφέλωμα της Τρόπιδος (επίσης NGC 3372, Νεφέλωμα του ήτα Τρόπιδος) είναι μεγάλο λαμπρό νεφέλωμα στον αστερισμό Τρόπις, περίπου 6.500-10.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα νεφελώματα στον γαλαξία μας. Στο νεφέλωμα βρίσκεται το αστρικό σμήνος Trumpler 14 που είναι το λαμπρότερο σμήνος σε ολόκληρο τον Γαλαξία.

This short sequence zooms in on the open young cluster of stars, Trumpler 14. One of the largest gatherings of hot, massive and bright stars in the Milky Way, this cluster houses some of the most luminous stars in our entire galaxy.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε νέες εκπληκτικές εικόνες του σμήνους και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος έδωσε στη δημοσιότητα και ένα βίντεο.

Τι θα συμβεί

Εντυπωσιακή εικόνα του νεφελώματος της Τρόπιδος. Στον κύκλο σημειώνεται το σμήνος Trumpler 14. This image of the Carina Nebula shows the position of the Trumpler 14 cluster of stars. Credit: ESO

Το σμήνος Trumpler 14 έχει ηλικία μόλις 500 χιλιάδες έτη και διαθέτει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση γιγάντιων υπέρλαμπρων άστρων σε ολόκληρο τον γαλαξία μας. Άλλοι τα χαρακτηρίζουν «τα διαμάντια του Σύμπαντος» και άλλοι «τα πυροτεχνήματα του Σύμπαντος» και όπως έχει διαπιστωθεί τα άστρα αυτά καίνε τα καύσιμα τους (υδρογόνο) με εκπληκτική ένταση και ταχύτητα κάτι που θα τα οδηγήσει σύντομα στην αυτοκαταστροφή.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα άστρα αυτά θα καταστραφούν σε εκρήξεις σουπερνόβα σε μερικά εκ. έτη, όταν δηλαδή θα βρίσκονται ακόμη σε νηπιακή ηλικία. Οι εκρήξεις αυτές θα δημιουργήσουν τρομερά ωστικά κύματα που σε συνδυασμό τους ηλιακούς ανέμους που δημιουργούνται στο σμήνος από τα υπόλοιπα άστρα θα «σμιλέψουν» την ευρύτερη περιοχή του νεφελώματος στην οποία βρίσκονται. Θα παραχθούν και άλλες κοσμικές διεργασίες οι οποίες θα οδηγήσουν στην γέννηση νέων άστρων στον αέναο κύκλο της γέννησης και θανάτου των άστρων του Σύμπαντος.

Πλανήτης μεγαλύτερος από τη Γη «κρύβεται στο Ηλιακό Σύστημα». Scientists Find Evidence for Ninth Planet in Solar System

O υποθετικός πλανήτης θα βρισκόταν τόσο μακριά ώστε το έτος του θα διαρκούσε χιλιάδες γήινα χρόνια. Καλλιτεχνική απεικόνιση του νέου πλανήτη. Θεωρείται παρόμοιος με τους πλανήτες Ουρανό και Ποσειδώνα. A ninth large planet may lurk deep in the outer solar system. The planet, illustrated here, is far from the sun and thought to be gaseous like Uranus and Neptune, though smaller than both ice giants. COURTESY OF CALIFORNIA INSTITUTE OF TECHNOLOGY

Η ιστορία της Αστρονομίας βρίθει ισχυρισμών για έναν μεγάλο, άγνωστο πλανήτη που κρύβεται κάπου εκεί έξω στο Ηλιακό Σύστημα. Κανείς δεν θα έπαιρνε στα σοβαρά ακόμα έναν, αν δεν προερχόταν από τον ίδιο τον άνθρωπο που εξευτέλισε τον Πλούτωνα.

Mike Brown (left) and Konstantin Batygin. LANCE HAYASHIDA/CALTECH

Ο Μάικ Μπράουν, έγκριτος αστρονόμος του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) αναγνωρίζει ότι η τελευταία του ανακοίνωση ακούγεται τραβηγμένη αλλά και μπανάλ. «Αν λέγαμε ότι έχουμε ενδείξεις για τον Πλανήτη Χ, σχεδόν όλοι οι αστρονόμοι θα έλεγαν "Πάλι τα ίδια; Αυτοί που το λένε είναι τρελοί!"» παραδέχεται ο ίδιος στο δικτυακό τόπο του Science. «Κι εγώ το ίδιο θα έλεγα. Τι διαφέρει όμως αυτή τη φορά; Αυτό που διαφέρει είναι ότι έχουμε δίκιο» διατείνεται. Ο Μπράουν και ο συνεργάτης του Caltech Κονσταντίν Μπατίγκιν δεν έχουν εντοπίσει το ίδιο το σώμα, συμπεραίνουν όμως την παρουσία του από την παράξενη συμπεριφορά γειτονικών, μικρότερων σωμάτων.

Ποιός είναι

Tα 6 πιο απομακρυσμένα γνωστά αντικείμενα του ηλιακού μας συστήματος με τροχιές πέρα από τον Ποσειδώνα και η τροχιά του πλανήτη εννέα. A planet 10 times as massive as Earth, called Planet Nine in the diagram (and informally “George,” “Jehoshaphat,” and “Planet of the Apes” by scientists) explains the paths of six distant objects in the solar system with mysterious orbits (magenta). COURTESY OF CALIFORNIA INSTITUTE OF TECHNOLOGY

Αν υπάρχει, ο πλανήτης που περιγράφουν οι δύο ερευνητές στην επιθεώρηση «Astronomical Journal» έχει μάζα δεκαπλάσια σε σχέση με της Γης, σχεδόν ίση με του Ποσειδώνα. Κινείται σε μια παράξενη ελλειπτική τροχιά που σχηματίζει γωνία σε σχέση με τις τροχιές των υπόλοιπων πλανητών, σε απόσταση τουλάχιστον 200 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση της Γης από τον Ήλιο -τόσο μακριά ώστε το έτος του θα διαρκούσε 10 με 20 χιλιάδες χρόνια.

(DATA) JPL; BATYGIN AND BROWN/CALTECH; (DIAGRAM) A. CUADRA/SCIENCE

Σύμφωνα με τους Μπράουν και Μπατίγκιν, η βαρυτική επίδραση ενός τέτοιου σώματος εξηγεί τέλεια μια περίεργη συγκέντρωση έξι παγωμένων σωμάτων πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Και τα έξι κινούνται σε τροχιές που παίρνουν κλίση σε σχέση με το επίπεδο του Ηλιακού Συστήματος, ένδειξη ότι κάτι τα τραβάει προς τα εκεί.

Scientists showed that Planet Nine not only explains the orbits of extreme Kuiper Belt Objects (purple), but five enigmatic objects that orbit perpendicularly to the plane of the solar system (blue). COURTESY OF CALIFORNIA INSTITUTE OF TECHNOLOGY

Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η πιθανότητα να οφείλεται σε καθαρή τύχη αυτή η συγκέντρωση είναι μόλις 0,007%, ή μία στις 15.000. Αυτό σημαίνει ότι ο ισχυρισμός τους έχει στατιστική σημαντικότητα 3,8 σίγμα, αρκετά υψηλή αλλά όχι όσο τα 5 σίγμα που θεωρούνται το στάνταρτ για κλάδους όπως η σωματιδιακή φυσική.

Οι αμφιβολίες

(IMAGES) WIKIMEDIA COMMONS; NASA/JPL-CALTECH; A. CUADRA/SCIENCE; NASA/JHUAPL/SWRI; 

Οι ισχυρισμοί για την ύπαρξη ενός Πλανήτη Χ επανέρχονται ανά διαστήματα από το 1846, όταν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις για την παρουσία του Ποσειδώνα, ο οποίος επηρεάζει την τροχιά του πλησιέστερου πλανήτη Ουρανού. Μέχρι σήμερα, όμως, ουδέποτε έχουν επιβεβαιωθεί.

Η ειρωνεία είναι ότι η νέα μελέτη για τον περίφημο Πλανήτη 9, όπως περιγράφεται στη νέα μελέτη, έρχεται από τον άνθρωπο που σκότωσε τον ένατο πλανήτη το 2006. Ο Μάικ Μπράουν ανακάλυψε το 2005 την Έριδα, ένα παγωμένο σώμα σχεδόν στο μέγεθος του Πλούτωνα, και έπαιξε έτσι κεντρικό ρόλο στην επίσημη εκθρόνιση του Πλούτωνα από τη λίστα των πλανητών, και τον υποβιβασμό του στην κατηγορία των πλανητών-νάνων. Έγραψε μάλιστα και βιβλίο με τίτλο How I Killed Pluto (Πώς σκότωσα τον Πλούτωνα).

Βίντεο που ετοίμασε το Science για την ανακάλυψη.

Στο μέλλον, ίσως γίνει ο πρώτος αστρονόμος που σκοτώνει έναν πλανήτη και ανακαλύπτει έναν νέο. Η αλήθεια είναι ότι, παρά τις οδηγίες που δίνει η νέα μελέτη, ο εντοπισμός του Πλανήτη Χ θα μπορούσε να αποδειχθεί δύσκολος λόγω της τεράστιας απόστασης και του μισοσκόταδου.

The 8-meter Subaru Telescope atop Mauna Kea in Hawaii has a large field of view—enabling it to search efficiently for Planet X. Subaru Telescope, NAOJ

Οι ερευνητές λένε ότι προχώρησαν στην ανακοίνωση ακριβώς για να ενθαρρύνουν την αναζήτηση. Εφόσον υπάρξει αρκετό ενδιαφέρον, διαβεβαιώνουν, ο πλανήτης μπορεί να ανακαλυφθεί εντός πέντε ετών, είτε από επίγεια είτε από διαστημικά τηλεσκόπια. Η ατυχία είναι ότι το New Horizons, η αποστολή που έφτασε για πρώτη φορά τον Πλούτωνα τον περασμένο Ιούλιο, βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά του Ηλιακού Συστήματος σε σχέση με την περιοχή του υποθετικού Πλανήτη Χ, και δεν μπορεί να βοηθήσει στην αναζήτησή του.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.caltech.edu

Στο φως η πρώτη εχθροπραξία των ανθρώπων! 10,000-Year-Old Battered Bones May Be Oldest Evidence of Human Warfare

Οι εχθροπραξίες ανάμεσα στους ανθρώπους δυστυχώς φαίνεται ότι ξεκίνησαν πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε. Here, a skull from a man who was killed in the skirmish. The skull has several blunt force wounds suggesting he was clubbed to death. The man was likely part of a semi-nomadic hunter-gatherer group that lived predominantly around the shores of Lake Turkana. (Photo credit: Marta Mirazon Lahr enhanced by Fabio Lahr)

Ευρήματα που εντοπίστηκαν 30 χλμ. δυτικά από την λίμνη Turkana στα βόρεια της Κένυας δείχνουν ότι συνέβη εκεί πριν από περίπου δέκα χιλιάδες έτη μια άγρια συμπλοκή. Σύμφωνα με τους ερευνητές μια ομάδα ανθρώπων επιτέθηκε με διαφόρων ειδών αντικείμενα (ρόπαλα, βέλη, πέτρινα εργαλεία κ.α) εναντίον μιας άλλης ομάδας τα μέλη της οποίας εξόντωσαν με μεγάλη αγριότητα. Είναι τα αρχαιότερα ευρήματα που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα για μια οργανωμένη και βίαιη επίθεση μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μιας άλλης.

Βρέθηκαν ευρήματα άγριας συμπλοκής στην Κένυα πριν από 10 χιλ. έτη. Researchers in Kenya recently unearthed evidence of what may have been a violent skirmish or battle. Of 27 people unearthed, 10 showed signs of violent injury, such as clubbing wounds or wounds from an arrow. The site, which is about 10,000 years old, may harbor the oldest known evidence for warfare. Here, the skull of a man who was clubbed in several spots on his head before death. Credit: Marta Mirazohn Lahr

«Το πρόσφατο αλλά και παλαιότερο παρελθόν του ανθρώπου είναι γεμάτο από τέτοιες ακραία βίαιες συμπεριφορές. Όμως η ανακάλυψη ενός τέτοιου συμβάντος την εποχή των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών μας αιφνιδίασε, είναι μια έκπληξη» αναφέρει η Μάρτα Μιραζόν Λαρ παλαιανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Here, another man with signs of blunt force trauma to his skull and a possible arrow wound in his neck. The total number of people killed — 27 — suggests the group of hunter-gatherers was likely larger than that. In addition, the attacking group, which used simple weapons such as clubs and arrows, was likely bigger still. (Photo credit: Marta Mirazon Lahr)

Οι πρώτες μελέτες των ευρημάτων δείχνουν ότι τα θύματα της επίθεσης ήταν είτε ενήλικα άτομα είτε παιδιά ηλικίας κάτω των 6 ετών γεγονός που προκαλεί απορίες. «Το αν οι έφηβοι της ομάδας που δέχτηκε την επίθεση κατάφεραν να ξεφύγουν ή αν αιχμαλωτίστηκαν είναι κάτι που δεν θα μάθουμε ποτέ» αναφέρει η Λαρ. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Νέα θεωρία για το πιο μυστηριώδες άστρο του Σύμπαντος. Comets can’t explain weird ‘alien megastructure’ star after all

Η θεωρία ότι γύρω από το μυστηριώδες άστρο βρίσκεται ένα τεράστιο σμήνος κομητών αδυνατίζει και αναζητείται τώρα νέα θεωρία που να εξηγεί τις διακυμάνσεις στην φωτεινότητα του. The weirdest star in the cosmos just got a lot weirder. And yes, it might be aliens. Known as KIC 8462852, or Tabby’s star, it has been baffling astronomers for the past few months after a team of researchers noticed its light seemed to be dipping in brightness in bizarre ways. Proposed explanations ranged from a cloud of comets to orbiting “alien megastructures”. Now an analysis of historical observations reveals the star has been gradually dimming for over a century, leaving everyone scratching their heads as to the cause. Image credit: JPL-Caltech/NASA

Νέα μελέτη για το μυστηριώδες άστρο KIC 8462852 αναζωπυρώνει την συζήτηση για την παράξενη «συμπεριφορά» του. Η νέα μελέτη ανατρέπει την πιο πιθανή μέχρι σήμερα εκδοχή που έχει διατυπωθεί για τις διακυμάνσεις της φωτεινότητας του ανοίγοντας εκ νέου πεδίο για νέες πιθανές αλλά και απίθανες θεωρίες.

Το μυστήριο

Still probably not a Dyson Sphere. Credit: capnhack.com

Το άστρο KIC 8462852 στον αστερισμό του Κύκνου είναι αντικείμενο παρατήρησης από τους αστρονόμους τα τελευταία τέσσερα έτη. Τους τελευταίους δύο μήνες το άστρο έχει συγκεντρώσει τα φώτα της δημοσιότητας αλλά και την προσοχή της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας μετά την διαπίστωση ότι η φωτεινότητα του παρουσιάζει μεγάλες, μη περιοδικές διακυμάνσεις που φτάνουν μέχρι το 20%. Η συμπεριφορά αυτή είναι σίγουρα ασυνήθιστη, δεδομένου ότι ακόμα και ένας πλανήτης στο μέγεθος του Δία δεν θα μπορούσε να μειώσει το φως του άστρου πάνω από 1%.

Εξωγήινοι, κομήτες ή κάτι άλλο;

Michio Kaku talking on FOX NEWS about a strange star that could be the smoking gun on advanced alien life.

Αρχικά κάποιοι έκαναν λόγο για γιγάντιες κατασκευές που έχει φτιάξει και τοποθετήσει κοντά στο άστρο κάποιος προηγμένος εξωγήινος πολιτισμός. Αυτό οδήγησε ακόμη και τους ερευνητές του προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης ζωής SETI να στρέψουν τα τηλεσκόπια τους στο άστρο χωρίς ωστόσο να εντοπίσουν κάποιο ίχνος του… ΕΤ.

Μια από τις θεωρίες που αναπτύχθηκαν στη συνέχεια την οποία στήριξαν και επιστήμονες της NASA είναι ότι το φως του άστρου κρύβει ένα τεράστιο σμήνος κομητών που κινούνται γύρω από αυτό. Όμως επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουϊζιάνα υποστηρίζουν ότι η θεωρία περί κομητών δεν στέκεται. Αυτό γιατί σύμφωνα με τους ερευνητές για να επιτυγχάνεται αυτή η τεράστια διακύμανση στην φωτεινότητα του άστρου από ένα σμήνος κομητών αυτό θα έπρεπε να αριθμεί περισσότερους από 648 χιλιάδες κομήτες ο καθένας εκ των οποίων να έχει διάμετρο πάνω από 200 χλμ! Επειδή η ύπαρξη ενός τέτοιου σμήνους κομητών είναι εξαιρετικά απίθανη ως και αδύνατη οι ερευνητές αναφέρουν ότι πρέπει να ξεκινήσει εκ νέου μελέτη του άστρου και διατύπωση νέων θεωριών που να εξηγούν το μυστήριο.

Reference: arxiv.org/abs/1601.03256

Η κλιματική αλλαγή κατεβαίνει σε όλο και μεγαλύτερα βάθη. Study shows global ocean warming has doubled in recent decades

Οι ωκεανοί απορροφούν το 90% της θερμότητας που συσσωρεύεται στον πλανήτη λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης. Earth’s oceans are now absorbing twice as much heat as they were 18 years ago, new research shows. Warming water can contribute to coral bleaching (shown) and the collapse of coral ecosystems. KELSEY ROBERTS/USGS

Η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία των ωκεανών όλο και ταχύτερα και σε όλο και μεγαλύτερα βάθη, διαπιστώνει αμερικανική μελέτη. Αυτό μεν μετριάζει την αύξηση της θερμοκρασίας στην ξηρά, απειλεί όμως με περαιτέρω αποσταθεροποίηση του κλιματικού συστήματος, προειδοποιούν οι ερευνητές.

«Εκτιμούμε ότι το ήμισυ της απορρόφησης θερμότητας από τους ωκεανούς από το 1865 μέχρι σήμερα συσσωρεύτηκε από το 1997 και μετά» αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση «Nature Climate Change».

Αυτό σημαίνει ότι από το 1997 ως σήμερα οι ωκεανοί απορρόφησαν την ίδια ποσότητα θερμότητας που είχαν απορροφήσει τα προηγούμενα 132 χρόνια.

Η ποσότητα αυτή φτάνει τον αστρονομικό αριθμό των 150 zettajoule, ενέργεια που ισοδυναμεί με μια πυρηνική έκρηξη σαν της Χιροσίμα κάθε δευτερόλεπτο για 75 συνεχόμενα έτη.

«Οι μεταβολές για τις οποίες μιλάμε είναι πολύ, πολύ μεγάλα νούμερα» σχολίασε ο Πολ Ντούρακ, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Εθνικό Εργαστήριο «Λόρενς Λίβερμορ».

Βουτιά στα βαθιά

Οι θερμοκρασίες στα βάθη των ωκεανών αυξάνονται σύμφωνα με τους επιστήμονες. Pacific and Atlantic southern sections showing upper-ocean warming for the past six decades (1955-2011). Red colors indicate warming and blue colors indicate cooling. Credit: Timo Bremer/LLNL

Η αύξηση της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων έχει μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία χρόνια, δεν ισχύει όμως το ίδιο με τα βαθύτερα στρώματα των ωκεανών.

Το σίγουρο είναι ότι η θέρμανση φτάνει σε όλο και μεγαλύτερα βάθη. Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία βασίστηκε σε μια ποικιλία μετρήσεων, περίπου το ένα τρίτο της θερμότητας που έχει απορροφηθεί από το 1997 ως σήμερα κατέληξε σε βάθη άνω των 700 μέτρων.

Από προηγούμενες μελέτες είναι γνωστό ότι οι ωκεανοί απορροφούν το 90% της θερμότητας που συγκρατείται στον πλανήτη λόγω των αερίων του θερμοκηπίου - κι αυτό σημαίνει ότι οι ωκεανοί βοηθούν να παραμείνει η ξηρά κάπως πιο δροσερή.

Το πρόβλημα είναι ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί επ΄αόριστον. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η ικανότητα των θαλασσών να απορροφούν θερμότητα από τον αέρα μειώνεται καθώς η θερμοκρασία τους αυξάνεται.

Επιπλέον, η θέρμανση προκαλεί διαστολή του νερού και ανεβάζει έτσι τη στάθμη των ωκεανών -μια από τις πιο επικίνδυνες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Οι ερευνητές τονίζουν ακόμα ότι η θέρμανση των υδάτων θα μπορούσε να διαταράξει την ατμοσφαιρική και ωκεάνια κυκλοφορία και να φέρει ακραία καιρικά φαινόμενα.

Ανησυχία υπάρχει εξάλλου και για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, καθώς προηγούμενες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η απορρόφηση επιπλέον διοξειδίου του άνθρακα από το νερό αυξάνει την οξύτητα (ρίχνει το pH) των ωκεανών και απειλεί οργανισμούς όπως τα κοράλλια.

Η κατάσταση δυστυχώς δεν πρόκειται να αναστραφεί γρήγορα, προειδοποιούν οι ερευνητές: το διοξείδιο του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων θα παραμείνει στην ατμόσφαιρα για αιώνες, κι αυτό σημαίνει ότι οι ωκεανοί θα συνεχίσουν να θερμαίνονται ακόμα κι αν σταματήσουμε σήμερα την καύση ορυκτών καυσίμων.

Όπως λέει η ερευνητική ομάδα, «η ποσοτική εκτίμηση της θερμότητας που συσσωρεύεται στο σύστημα της Γης έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να κατανοήσουμε την κλιματική αλλαγή και να εκτιμήσουμε πόση ακόμα πρέπει να περιμένουμε τις επόμενες δεκαετίες και αιώνες».

«Έχει ζωτική σημασία προκειμένου να βελτιώσουμε τις εκτιμήσεις μας για το πόσο γρήγορα θα ζεσταθεί η Γη και πόσο θα ανέβει η στάθμη της θάλασσας στο μέλλον».

Ο λαμπρότερος γαλαξίας κρύβει μαύρο «φίδι» στον κόρφο του. Universe’s Most Luminous Galaxy is Tearing Itself Apart

Η γιγάντια μελανή οπή στο κέντρο του κυριολεκτικά τον… κατασπαράσσει. Artist impression of W2246-0526, a single galaxy glowing in infrared light as intensely as 350 trillion suns. It is so violently turbulent that it may eventually jettison its entire supply of star-forming gas, according to new observations with ALMA. Credit: NRAO/AUI/NSF; Dana Berry / SkyWorks; ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)

Στα βάθη του Σύμπαντος σε απόσταση 12.4 δισ. ετών φωτός από εμάς βρίσκεται ο γαλαξίας W2246-0526 που είναι ο λαμπρότερος γαλαξίας στο Σύμπαν. Τον γαλαξία εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE το 2015. Στο κέντρο του γαλαξία βρίσκεται μια υπερμεγέθης μελανή οπή η οποία σύμφωνα με νέες παρατηρήσεις είναι αυτή που τον κάνει να λάμπει στα πέρατα του Κόσμου αλλά και που ταυτόχρονα τον διαλύει!

Η ανακάλυψη

The galaxy W2246-0526 – the most luminous known galaxy in the Universe – is so turbulent that it is in the process of ejecting its entire supply of star-forming gas, according to a group of astronomers led by Dr. Tanio Diaz-Santos from the Universidad Diego Portales in Chile. This artist’s concept depicts the extremely luminous infrared galaxy WISE J2246-0526. Image credit: NASA / JPL-Caltech

Ομάδα ερευνητών χρησιμοποιώντας τη συστοιχία τηλεσκοπίων Large Millimeter/submillimeter Array στην έρημο Ατακάμα της Χιλής υποστηρίζει ότι ο γαλαξίας W2246-0526 εμφανίζει χαρακτηριστικά κβάζαρ.

Quasars are found at the centre of galaxies, powered by supermassive black holes which shoot out jets of energy, exceeding the light of all the stars in their proximity. Stock image illustrates ULAS J1120+0641, the most distant quasar yet discovered.

Με τον όρο κβάζαρ οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν μια κατάσταση στην οποία εισέρχονται ορισμένες φορές γιγάντιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στο κέντρο γαλαξιών.

Japanese researchers think that oddly behaved clouds of gas could be used to search for black holes that might otherwise be overlooked. Illustrated is a black hole at the centre of a gas cloud.

Όταν μεγάλες ποσότητες ύλης συγκεντρώνονται γύρω από μια μελανή οπή και την τροφοδοτούν εκλύονται τρομακτικές  ποσότητες ενέργειας που γίνεται ορατή στα πέρατα του Σύμπαντος. Έτσι, στη διάρκεια αυτής της ο γαλαξίας που την φιλοξενεί είναι το πιο φωτεινό αντικείμενο στο Σύμπαν, εκατοντάδες φορές λαμπρότερο από άλλους γαλαξίες, ακόμη κι αν αυτοί περιέχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα.

Δείτε ένα εντυπωσιακό βίντεο που παρουσιάζει τι συμβαίνει στον λαμπρότερο γαλαξία του Σύμπαντος.

Στην προκειμένη περίπτωση η λάμψη του γαλαξία W2246-0526 είναι σύμφωνα με τους ερευνητές αντίστοιχη με εκείνη 300 τρισ. άστρων σαν τον Ήλιο! Όμως η λάμψη αυτή έχει ημερομηνία λήξης καθώς το φαινόμενο εξελίσσεται ένα μέρος της ύλης του W2246-0526 θα απορροφηθεί από την μελανή οπή και το υπόλοιπο πιθανώς θα αποδράσει σε διάφορες κατευθύνσεις μακριά από αυτόν. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».

 

Βρέθηκε ο φάρος του Σύμπαντος. Possibly the most powerful supernova ever seen

Καλλιτεχνική απεικόνιση του ASASSN-15lh, του λαμπρότερου σουπερνόβα στο Σύμπαν. An artist's impression of the record-breakingly powerful, superluminous supernova ASASSN-15lh as it would appear from an exoplanet located about 10,000 light years away in the host galaxy of the supernova. (Credit: Beijing Planetarium / Jin Ma)

Ονομάζεται ASASSN-15lh, βρίσκεται σε απόσταση 3.8 δισ. ετών φωτός από εμάς. Πρόκειται για ένα υπερκαινοφανή αστέρα, ένα άστρο που καταστράφηκε σε μια έκρηξη σουπερνόβα, και εντοπίστηκε τον περασμένο Ιούνιο.

Two of the 14-centimeter diameter lens telescopes in use for the All Sky Automated Survey for SuperNovae (ASAS-SN) that discovered ASASSN-15lh. Since this photo was taken, two more telescopes have been added to the ASAS-SN station in Cerro Tololo, Chile. (Credit: Wayne Rosing)

Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Σούμπο Ντονγκ του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής Kavli του Πανεπιστημίου Peking στο Πεκίνο δημοσιεύουν στην επιθεώρηση «Science» τα ευρήματα της μελέτης που έκαναν στο ASASSN-15lh.

Pseudo-color images showing the host galaxy before the explosion of ASASSN-15lh taken by the Dark Energy Camera (DECam) [Left], and the supernova by the Las Cumbres Observatory Global Telescope Network (LCOGT) 1-meter telescope network [Right]. (Credit: The Dark Energy Survey, B. Shappee and the ASAS-SN team)

Πρόκειται για τον λαμπρότερο υπερκαινοφανή αστέρα στο Σύμπαν αφού σύμφωνα με τους ερευνητές η λαμπρότητα του είναι 570 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου ή 20 δισ. φορές πιο λαμπρό από όσο όλα μαζί τα περίπου 100 δισ. άστρα του γαλαξία μας!

The light curves of ASASSN-15lh and other supernovae for comparison. At maximum, ASASSN-15lh is about 200 times more powerful than a typical Type I supernova, and it is more than twice as luminous as the previous record-holding supernova, named iPTF13ajg. (Credit: the ASAS-SN team)

Η έκρηξη του ASASSN-15lh απελευθέρωσε 200 φορές περισσότερη ενέργεια από όση απελευθερώνουν συνήθως οι εκρήξεις σουπερνόβα. Οι ειδικοί εικάζουν ότι μια τέτοια έκρηξη πιθανώς να έχει προέλθει από την αυτοκαταστροφή γιγάντιων άστρων, άστρων με μάζα πολλαπλάσια από εκείνη των μεγαλύτερων άστρων που γνωρίζουμε στο σημερινό Σύμπαν.

More information:

1] The preprint of the paper can be accessed at: http://arxiv.org/abs/1507.03010

2] A review article on superluminous supernova by Prof. Avishay Gal-Yam published in Science in 2012 can be found at: http://arxiv.org/abs/1208.3217