Nίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Ερείπια της Παλμύρας. Nikos-Alexis Aslanoglou, The ruins of Palmyra

Palmyra at Sunrise, Syria.

Όσο περνά ο καιρός και κάνω ένα προχώρημα

βαθύτερο μες στην παραδοχή, τόσο καταλαβαίνω

γιατί βαραίνεις κι αποχτάς τη σημασία

που δίνουν στα ερείπια οι άνθρωποι. Εδώ που όλα

σκουπίζονται, τα μάρμαρα κι οι πέτρες κι η ιστορία

μένεις εσύ με την πυρακτωμένη σου πνοή για να θυμίζεις

το πέρασμα ανάμεσα στην ομορφιά, τη μνήμη

εκείνου που εσίγησε ανεπαίσθητα εντός μου

σφαδάζοντας στην ίδια του κατάρρευση κι ακόμα

τους άλλους που ανύποπτοι μες σε βαθύν ύπνο διαρρέουν.

Όσο περνά ο καιρός και προχωρώ βαθύτερα

στο ακίνητο φθινόπωρο που μαλακώνει πλένοντας

με φως τα πεζοδρόμια, τόσο βλέπω

στη χρυσωμένη δωρεά του ήλιου μια εγκατάλειψη

για όσα περιμένω και δεν πήρα, για όσα

μου ζήτησαν κι αρνήθηκα μη έχοντας, για όσα

μοιράστηκα απερίσκεπτα και μένω

ξένος και κουρελιάρης τώρα.

Μα όταν

μες στη θρυμματισμένη θύμηση αναδεύω

ερείπια, βρίσκω απόκριση βαθιά γιατί τα μάρμαρα

κι οι πέτρες κι η ιστορία μένουν για να θυμίζουν

το πέρασμά σου ανάμεσα στην ομορφιά - απόκριση

για όσα περιμένω και δεν πήρα.

Προτομή γυναίκας από τα μέσα του 2ου αιώνα. Βρετανικό Μουσείο. Funerary bust of Aqmat, daughter of Hagagu, descendant of Zebida, descendant of Ma'an, with Palmyrenian inscription. Stone, late 2nd century CE. From Palmyra, Syria.

Από την ενότητα «Ο θάνατος του Μύρωνα», 1954 - 1959/ Συγκεντρωτική συλλογή «Ο δύσκολος θάνατος», 1985.

 *************

The ruins of Palmyra

Panorama of Palmyra.

As time passes and I advance even

deeper into acceptance, the more do I discern

why you acquire weight and attain the significance

people give to ruins. Here where everything

is swept clean, marbles and stones and history,

you remain with your fervid breathing to remind us

of a passing amid beauty, the remembrance

of him who fell imperceptibly silent within me,

writhing in his own downfall and even

in that of others who unwittingly lapse into a deep sleep.

As time passes and I advance deeper

into a still autumn that in mellowing cleanses

the pavements with light, the more do I see

in the sun’s gilted gift an abandoning

of all I have waited for and never received, of all

they asked me for and I declined, possessing nothing, of all

I squandered thoughtlessly, until now

I remain only a stranger, a man in tatters.

But when

within fragmented memory I rummage through

ruins, I find a profound answer as to why marbles

and stones and history remain to remind us

of your passing amid beauty – a secret answer

to all I have waited for and never received.

Early morning panorama of Palmyra.

Nikos-Alexis Aslanoglou (1931-1996), Poems in English (translated from the Greek by Yiannis Goumas).

Ο Νίκος Ασλάνογλου (το ψευδώνυμο Αλέξης διάλεξε στα εφηβικά του χρόνια από τον ομώνυμο ήρωα του Ντοστογιέφσκι στο έργο του Ταπεινοί και καταφρονεμένοι) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Οι γονείς του ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Τέλειωσε το πειραματικό σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949), όπου στη συνέχεια σπούδασε γαλλική φιλολογία. Γύρω στο 1950 (μετά το θάνατο του πατέρα του) ανέλαβε συνδιευθυντής (μαζί με το γαμπρό του Βασίλη Φράγκο) στην εριουργία Μάκερ, που χρεοκόπησε λίγο αργότερα.

Στη συνέχεια έφυγε στη Γαλλία και την Αίγυπτο και συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια Καΐρου και Αιξ - αν Προβάνς. Εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ως καθηγητής σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, ως επιστημονικός συνεργάτης στην Αρχιτεκτονική Σχολή Θεσσαλονίκης και μετά το 1980, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ως επιμελητής και λογοτεχνικός σύμβουλος στον εκδοτικό οίκο Ευσταθιάδη. Το 1951 ίδρυσε από κοινού με τον Κ. Κατσανό το περιοδικό Σκέψη, που κυκλοφόρησε ένα μόνο τεύχος, στο οποίο ο Ασλάνογλου δημοσίευσε το πρώτο του δοκίμιο, με τίτλο Θάνατος και γέννηση στην ποίηση του Γιώργου Θέμελη.

Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1952 με την πολυγραφημένη έκδοση του έμμετρου θεατρικού μονόπρακτου έργου Θάλασσα και συγχρονισμός, απόσπασμα του οποίου δημοσίευσε το 1953 στις σελίδες του φοιτητικού περιοδικού Πυρσός. Στο ίδιο περιοδικό υπήρξε επίσης μέλος της συντακτικής επιτροπής (1953-1955) και δημοσίευσε οχτώ ακόμη ποιήματα. Βασικό στέλεχος του περιοδικού του Ντίνου Χριστιανόπουλου Διαγώνιος (1958-1962), συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά Διάλογος, Καινούρια Εποχή, Ευθύνη, Ausblicke και τις εφημερίδες Δράσις και Ναυτεμπορική. Πέθανε στην Αθήνα. 

Η ποίηση του Ασλάνογλου δέχτηκε επιδράσεις από τα καλλιτεχνικά ρεύματα του νεοσυμβολισμού και του υπαρξισμού, ενώ καθοριστικό ρόλο στη γραφή του έχουν η ανάμνηση εμπειριών και βιωμάτων, η θεματική της μετεμφυλιακής ελληνικής πραγματικότητας και επιρροές από την ποίηση του Σεφέρη, του Καρυωτάκη, του Άγρα. Από τη μεταφραστική λογοτεχνική του δραστηριότητα σημειώνουμε τις Εκλάμψεις του Ρεμπώ. 

Ανατίναξη ενός βουνού σε ζωντανή μετάδοση. Spectacular mountain blast marks major milestone for world's largest telescope

This new image shows the construction progress of the road, platform, and service trench at the site of the future European Extremely Large Telescope (E-ELT) on Cerro Armazones. The basecamp can be seen to the lower right and the new road is seen curving around the base of the mountain. The Chilean company ICAFAL Ingeniería y Construcción S.A. started the civil works for the E-ELT in March 2014 when they began construction of a road to the summit of the mountain. The construction is expected to take 16 months to complete. The road will provide access for the future construction of the giant telescope, and will be 11 metres wide, with an asphalt paved driveway 7 metres wide. Construction worker for the company, Sebastián Rivera Aguila, caught this sight on Thursday 12 June 2014 from a commercial airplane flying over the mountain. He expressed his excitement: "It is really hard work to build in the desert, but I am really proud and very happy to be part of this very important project. Thank you to ICAFAL and ESO for letting us be part of history in the making." On Thursday 19 June, ICAFAL will blast the area on the top of Cerro Armazones, loosening about 5000 tonnes of rock. This is part a large-scale levelling process which will help landscape the mountain so that it can accommodate the 39-metre telescope and the associated buildings at the observatory. A groundbreaking ceremony will take place at Paranal Observatory, 20 kilometres away from the blasting, to mark this milestone towards the construction of the E-ELT. The event will be streamed live via webcast on Livestream from 16:30 UTC until around 18:30 UTC (18:30-20:30 CEST) (subject to change). Participants can also follow the live tweeting from @ESO under the hashtag #EELTblast and ask questions, in English, which we will try as far as possible to answer in real time.

Η κορυφή ενός βουνού ύψους 3.000 μέτρων στις Χιλιανές Άνδεις θα ανατιναχτεί αύριο, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα οροπέδιο, όπου θα εγκατασταθεί το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο του κόσμου, το Ευρωπαϊκό Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (E-ELT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO).

Η έκρηξη θα τινάξει στον αέρα τα τελευταία 40 μέτρα ενός βουνού στη Βόρεια Χιλή, σκορπώντας ολόγυρα σχεδόν ένα εκατ. τόνους βράχων. Μάλιστα, η σπάνια και θεαματική έκρηξη θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω διαδικτύου (στις 19:30 έως 21:30 ώρα Ελλάδος), στο Livestream (new.livestream.com/ESOastronomy) ή στο YouTube (youtube.com/user/ESOobservatory), για να τις παρακολουθήσει όποιος θέλει από οπουδήποτε στη Γη.

Το σούπερ τηλεσκόπιο

Θα ισοπεδώσουν την κορυφή του για να δημιουργηθεί ένα οροπέδιο για να τοποθετηθεί γιγάντιο τηλεσκόπιο. The top of a 3000 metre mountain high up in the Chilean Andes will be blasted off this Thursday evening to create the plateau needed for what will soon be home to the European Extremely Large Telescope (E-ELT), the largest telescope of its kind to be built anywhere in the world. On 19th June 2014, 17.30-19.30 UK time (16.30-18.30 UTC), the world will be able to witness, via a live webcast, this explosive mountain blasting spectacular. The E-ELT Groundbreaking event, which will take place 19 June from 5.30pm UK time, can be witnessed live on Livestream (new.livestream.com/ESOastronomy), or on YouTube (youtube.com/user/ESOobservatory).

Το E-ELT, που θα έχει διάμετρο 39 μέτρων και θα κάνει παρατηρήσεις στο οπτικό και στο εγγύς υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, έχει ήδη βαφτιστεί «το μεγαλύτερο μάτι του κόσμου προς τον ουρανό». Θα είναι σε θέση να συλλάβει 15 φορές περισσότερο αστρικό φως από οποιοδήποτε άλλο οπτικό τηλεσκόπιο σήμερα λειτουργεί. Οι εικόνες του από το σύμπαν θα είναι 16 φορές πιο καθαρές από αυτές του διαστημικού τηλεσκοπίου «Χαμπλ».

Οι αυξημένες αυτές δυνατότητες κάνουν από τώρα τους αστρονόμους να ονειρεύονται τις νέες ανακαλύψεις που θα μπορέσουν να κάνουν, στα βάθη του χώρου και του χρόνου, έως τις εσχατιές του ορατού σύμπαντος. Πιθανότατα επίσης, για πρώτη φορά, θα μπορούν να κάνουν απευθείας οπτικές παρατηρήσεις εξωπλανητών, εν δυνάμει φιλόξενων για ζωή. Το τηλεσκόπιο, που αναμένεται να είναι έτοιμο το 2022, κατασκευάζεται από μία κοινοπραξία 15 χωρών και θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες διακρατικές επιστημονικές συνεργασίες στην παγκόσμια ιστορία.

Η τελευταία κεραία

The Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array, or ALMA, is nearing completion after over 30 years of planning and collaborating among astronomers and engineers from several nations. The completed array will consist of 66 antennas and two supercomputers, called correlators, at the backend to collect the signals and make the array function as one large telescope. NICOLE GUGLIUCCI

Εξάλλου, μια άλλη αξιοσημείωτη εξέλιξη ήταν ότι πλέον είναι πλήρες το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο της Γης, το ALMA (Atacama Large Millimeter Array), επίσης του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO), που βρίσκεται εγκατεστημένο στην κατάξερη έρημο Ατακάμα της Χιλής, σε υψόμετρο περίπου 5.000 μέτρων.

Η τελευταία από τις συνολικά 66 τεράστιες κεραίες του τηλεσκοπίου μόλις έφτασε στην περιοχή. Οι κεραίες, που είναι «πιάτα» διαμέτρου 12 μέτρων η κάθε μία, συναρμολογούνται και δοκιμάζονται σε χαμηλότερο υψόμετρο (2.900 μέτρων) και σταδιακά μετακινούνται στην τελική θέση τους πάνω σε τεράστια φορτηγά που έχουν 28 γιγάντιους τροχούς.

Σύντομα οι 66 κεραίες του τηλεσκοπίου ALMA θα λειτουργούν από κοινού, δίνοντας έτσι αυξημένες δυνατότητες στο τηλεσκόπιο, το οποίο ήδη, έστω και με λιγότερα «πιάτα» όλο αυτό το διάστημα (και παρά τις απεργίες των εργαζομένων που ζητούν μεγαλύτερες αμοιβές λόγω των δύσκολων συνθηκών εργασίας σε τόσο ακραίο περιβάλλον), έχει ήδη κάνει σημαντικές αστρονομικές παρατηρήσεις.

Τι θα συμβεί αν η Γη σταματήσει να γυρίζει; What would happen to you if the Earth stopped spinning?

Εντυπωσιακό βίντεο δείχνει τον εφιαλτικό κόσμο που θα προκαλέσει αυτή η εξέλιξη. Michael Stevens, also known as Vsauce on YouTube, has described what would happen if Earth stopped turning. The gravity of the still Earth is the strongest at the polar regions (shown in green). It is intermediate in the middle latitudes and weakest at the high altitudes of the Andes, close to the equator.

Η Γη περιστρέφεται με ταχύτητα 1.670 χλμ/ώρα. Τι θα συνέβαινε αν η Γη σταματούσε να περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της και τον Ήλιο; Σύμφωνα με τους ειδικούς ο πλανήτης θα εισερχόταν σε μια κυριολεκτικά εφιαλτική εποχή με μια σειρά από ακραία και καταστροφικά φαινόμενα.

Earth’s magnetic field would cease to exist and we would be dosed with deadly amounts of ionising radiation.

Το μαγνητικό πεδίο της Γης θα εξαφανιστεί αφήνοντας τον πλανήτη και τη ζωή στην επιφάνεια του εκτεθειμένη στη βλαβερή ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία.

The oceans would rise and flood the Earth, but don't worry, you'd be long dead by then. Video screenshot by Anthony Domanico/CNET.

Ο πλανήτης θα αποκτήσει τέλειο σφαιρικό σχήμα γεγονός που θα οδηγήσει τους ωκεανούς να ανακατανείμουν τα νερά τους με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πολλές περιοχές.

Those who are somehow able to survive turning into 'supersonic tumbleweed' would have powerful winds to contend with, which could destroy everything in their path. ‘Gusts of wind as fast as those near an atomic bomb detonation would blast past the surface,’ explained Stevens.

Τρομεροί άνεμοι παρόμοιοι με εκείνους που δημιουργούνται μετά από πυρηνικές εκρήξεις θα σαρώνουν τα πάντα στο πέρασμα τους.

Ένα εντυπωσιακό βίντεο που παρουσιάζει ο Βρετανός επιστήμονας Μάικλ Στίβενς μας προϊδεάζει για το τι θα συμβεί αν η Γη σταματήσει να γυρίζει γεγονός βέβαια που οι επιστήμονες τονίζουν ότι έχει μηδενικές πιθανότητες να συμβεί για τα επόμενα 2-3 δισ. έτη.

To Hubble σπεύδει να σώσει την πρώτη αποστολή πέρα από τον Πλούτωνα. Hubble to Begin Search Beyond Pluto for a New Horizons Mission Target

Καλλιτεχνική απεικόνιση του διαστημικού σκάφους New Horizons. Τον Ιούλιο του 2015 θα προσεγγίσει τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα. This is an artist's rendering of the New Horizons spacecraft encountering a Kuiper Belt object — a city-sized icy relic left over from the birth of our solar system. The sun, more than 4.1 billion miles (6.7 billion kilometers) away, shines as a bright star embedded in the glow of the zodiacal dust cloud. Jupiter and Neptune are visible as orange and blue "stars" to the right of the sun. Image Credit: JHUAPL/SwRI

Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα για τη φιλόδοξη αποστολή New Horizons που θα προσπεράσει τον Πλούτωνα σε έναν χρόνιο. Ο επόμενος προορισμός του σκάφους δεν έχει ακόμα ανακαλυφθεί, και η NASA επιστρατεύει τώρα το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble για να εντοπίσει ένα κατάλληλο σώμα.

Αποστολή στους διαστημικούς πάγους

Η Ζώνη του Κάιπερ (Kuiper) είναι μεγάλο σύνολο μικρών σωμάτων στην περιοχή του εξωτερικού Ηλιακού Συστήματος. Είναι ένας δίσκος στο επίπεδο της κίνησης των πλανητών και σε απόσταση από 30 μέχρι 50 περίπου αστρονομικές μονάδες από τον Ήλιο. Αποτελείται από δύο ειδών αντικείμενα: μικρά σώματα, παρόμοια με τον νάνο πλανήτη Πλούτωνα, σε αργή τροχιά γύρω από τον Ήλιο, και πυρήνες κομητών. Θεωρείται και ως μία δεύτερη ζώνη αστεροειδών, πέρα από την «κύρια ζώνη των αστεροειδών». Αυτοί οι αστεροειδείς και κομητικοί πυρήνες, τα Αντικείμενα Διασκορπισμένου Δίσκου και το Νέφος του Όορτ είναι γνωστοί ως Μεταποσειδώνεια αντικείμενα (TransNeptunian Objects, TNOs). The Kuiper belt , sometimes called the Edgeworth–Kuiper belt (after the astronomers Kenneth Edgeworth and Gerard Kuiper), is a region of the Solar System beyond the planets, extending from the orbit of Neptune (at 30 AU) to approximately 50 AU from the Sun. It is similar to the asteroid belt, but it is far larger—20 times as wide and 20 to 200 times as massive. Like the asteroid belt, it consists mainly of small bodies, or remnants from the Solar System's formation. Although some asteroids are composed primarily of rock and metal, most Kuiper belt objects are composed largely of frozen volatiles (termed "ices"), such as methane, ammonia and water.

Η αποστολή New Horizons, κόστους 700 εκατομμυρίων δολαρίων, εκτοξεύτηκε το 2006 με στόχο να μελετήσει τη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από αρχέγονα, παγωμένα σώματα που βρίσκεται έξω από τις τροχιές των οκτώ πλανητών.

Πρώτος στόχος της αποστολής είναι ο Πλούτωνας (ο οποίος δεν θεωρείται πλέον πλανήτης αλλά πλανήτης-νάνος), τον οποίο δεν έχει επισκεφθεί κανένα άλλο σκάφος στο παρελθόν -τα λίγα που γνωρίζουμε για αυτό το μακρινό, μικρό σώμα προέρχονται κυρίως από θολές εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.

Επειδή το New Horizons ταξιδεύει με μεγάλη ταχύτητα, και το βαρυτικό πεδίο του Πλούτωνα είναι υπερβολικά ασθενικό για να συλλάβει το σκάφος, η αποστολή δεν θα τεθεί σε τροχιά αλλά απλώς θα προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο τον Αύγουστο του 2015, συλλέγοντας παρατηρήσεις στη διάρκεια του σύντομου ραντεβού. Στη συνέχεια το σκάφος θα πραγματοποιήσει στροφή και θα κατευθυνθεί σε ένα δεύτερο σώμα της Ζώνης Κάιπερ.

Βρείτε το σώμα

Τα γνωστά σώματα της Ζώνης του Κάιπερ στη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος. Κανένα δεν είναι κατάλληλο για το New Horizons.  The Kuiper belt is an area of the solar system extending outwards from the orbit of Neptune (at 30 AU) to 50 AU. The classical belt is home to at least three dwarf planets: Pluto, Haumea, and Makemake. Some of the Solar System's moons, such as Neptune's Triton and Saturn's Phoebe, are also believed to have originated in the region.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι τέτοιο σώμα ακόμα δεν υπάρχει. Οι υπεύθυνοι της αποστολής θα ήταν δύσκολο να βρουν στόχο πριν από το 2011, καθώς τα σώματα που θα βρεθούν σχετικά κοντά στον Πλούτωνα το 2015 βρίσκονταν τότε σε απομακρυσμένες περιοχές του ουρανού και δύσκολα θα εντοπίζονταν.

Τα δύο επίγεια τηλεσκόπια που χρησιμοποιούν μέχρι τώρα οι ερευνητές του New Horizons απέτυχαν να εντοπίσουν ένα κατάλληλο σώμα αρκετά κοντά στον Πλούτωνα -ένα βασικό εμπόδιο είναι ότι η περιοχή του ουρανού που πρέπει να ερευνηθεί βρίσκεται στην κατεύθυνση του λαμπερού κέντρου του Γαλαξία, του οποίου τα άστρα σχεδόν τυφλώνουν τα τηλεσκόπια.

Η μεγάλη ελπίδα είναι τώρα το Hubble, το οποίο εκτιμάται ότι θα ανεβάσει την πιθανότητα ανακάλυψης ενός κατάλληλου σώματος από το 40 στο 90 τοις εκατό. Η NASA εξασφάλισε για αρχή 40 ώρες παρατήρησης με το διαστημικό τηλεσκόπιο, το οποίο διαχειρίζεται το Ινστιτούτο Διαστημικού Τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη. Εφόσον καταφέρει να βρει έστω και δύο νέα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ, η NASA θα λάβει στην επόμενη φάση ακόμα 156 ώρες χρήσης για περαιτέρω μελέτη.

Αν όμως οι ερευνητές δεν καταφέρουν να βρουν κατάλληλο σώμα εγκαίρως, το New Horizon θα αρκεστεί στη μελέτη κάποιου σώματος της Ζώνης του Κάιπερ από πολύ μεγάλη απόσταση. Θα είναι άδοξο τέλος για μια αποστολή των 700 εκατ. δολαρίων που ταξιδεύει ήδη οκτώ χρόνια στο Διάστημα.

Κάμα Σούτρα: Ο ινδικός ηλιακός έρωτας. Kâma-sûtra: L'érotisme solaire de l'Inde

Το Κάμα-σούτρα ή Το Εγχειρίδιο του Έρωτα είναι διάσημο σε όλο τον κόσμο, αλλά παραμένει ταυτόχρονα βαθιά παραγνωρισμένο· ελάχιστοι το έχουν διαβάσει ολόκληρο. Είναι ελάχιστες οι πλήρεις μεταφράσεις του κειμένου, και μάλιστα απευθείας από τα σανσκριτικά. Η μοναδικότητά του έγκειται στο γεγονός ότι πραγματεύεται το θέμα της σεξουαλικής απόλαυσης χωρίς την παραμικρή συστολή ή ντροπή. The Kama Sutra is an ancient Indian text which is considered the primary Sanskrit work on human sexuality. It was written by Mallanaga Vatsyayana in the 2nd century CE. This is one of the first systematic studies of human sexual behavior in world literature. It also documents the sociology of sex in India eighteen centuries ago.

Πέρα από την ερωτική ανάπτυξη υποθετικών και μυστηριωδών απολαύσεων, το Κάμα-σούτρα αποτελεί, με εντυπωσιακό τρόπο, ένα ασύγκριτο κείμενο πολιτισμού.

Ο πουριτανισμός, η θρησκευτικότητα και ο λανθάνων μυστικισμός που επικρατούν στη σύγχρονη Ινδία δεν υπάρχουν στην κοινωνία που περιγράφει ο Βατσυαγιάνα (περ. 2ος - 5ος αι.) και οι πρόδρομοί του. Ο Βατσυαγιάνα ήταν ένας Βραχμάνος, σπουδαίος άνθρωπος των γραμμάτων σε μια εποχή πολιτιστικού αναβρασμού. Η ερωτική τέχνη, που την θεωρούσαν ως μία επιστήμη που συνδεόταν με τη θρησκευτική παράδοση, αποτελούσε μέρος της εκπαίδευσης των παιδιών και των εφήβων.

Πρώτης τάξεως ντοκουμέντο για τις βάσεις της θρησκείας, της ηθικής και της κοινωνίας της Ινδίας, το Κάμα-σούτρα προσφέρει ένα πανόραμα των ανδρών και των γυναικών στην αναζήτηση της ευτυχίας με όλους τους δυνατούς τρόπους.

Ο γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Ονφρέ στο βιβλίο του «Η αναζήτηση των ηδονών. Δημιουργία ενός ηλιακού ερωτισμού» καταγγέλλει τον χριστιανισμό ότι μόλυνε τη σεξουαλική ζωή και προτείνει ως αντίδοτο τον ερωτισμό του κάμα-σούτρα:

Είμαστε ψυχροί, ασθενικοί και αγχώδεις διότι έχουμε οικοδομήσει μια εντελώς αφύσικη σχέση με το σώμα μας και με το σώμα των άλλων. «Ο χριστιανισμός αρνήθηκε το σώμα, τα σώματα, απαίτησε την αγαμία, την εγκράτεια, την αγνότητα. Θεωρητικοποίησε το μίσος κατά των γυναικών, έχτισε ένα εννοιολογικό οικοδόμημα αντιφεμινιστικό και φαλλοκρατικό. Στιγμάτισε δημοσίως την επινόηση της ευφυΐας, ένα προϊόν που σφραγίστηκε ρητά από την Εύα. Δόξασε το άρρωστο, ακρωτηριασμένο, βασανισμένο, εξευτελισμένο σώμα. Απόλαυσε το μαρτύριο. Μετέτρεψε τη σεξουαλικότητα σε κατάρα. Καταδίωξε μέχρι θανάτου κάθε εραστή της ζωής, κάθε αγάπη για το σώμα, κάθε ενθουσιασμό για τη ζωή (...) διακήρυξε τη μη καθαρότητα των γυναικείων οργάνων, αυτών των απαράμιλλων ανθών της σάρκας. Απαγόρευσε τα μοναδικά χάδια, τα φιλιά του φωτός, τις σαρκικές τρυφερότητες, το μοίρασμα των ηδονών. Εφηύρε έναν νυχτερινό έρωτα που μέσα στο σκοτάδι του τα σώματά μας συνεχίζουν να κείτονται σαν μέσα σε ένα σάβανο χωρίς αρώματα». 

Παραμένουμε ερωτευμένοι με το απονεκρωμένο σώμα του μυθικού Ιησού, ένα σώμα που δεν τρώει, που δεν πίνει, δεν απολαμβάνει τον έρωτα. Και φθάνουμε (μέσω του Παύλου από την Ταρσό, στη διδασκαλία του οποίου βασίζεται ο χριστιανισμός) στην πρόταση της μίμησης ενός δεύτερου προτύπου, του σώματος του Χριστού, δηλαδή ενός πτώματος. Με άλλα λόγια, ο χριστιανός καλείται «να ζήσει κατά το δυνατόν σύμφωνα με αυτόν τον θανατηφόρο, θανατοφιλικό, εξιλεωτικό κανόνα. Κάθε ύπαρξη που τίθεται υπό το σύμβολο του Γολγοθά, του Σταυρού, του Πάθους, της Σταύρωσης, επισπεύδει το ένδοξο πεπρωμένο». 

Ο μηδενισμός της σάρκας φθάνει σε μας και από τον Σαντ και ύστερα με τον Μπατάιγ, δύο απρόσμενους υποστηρικτές του χριστιανικού νυχτερινού έρωτα. Ο Μαρκήσιος ντε Σαντ επιδιώκει μια εντελώς εγωιστική απελευθέρωση της σάρκας, ενώ για τον Μπατάιγ η ηδονή ενεργοποιείται με την αγωνία, η ερωτική πράξη με τη θυσία, ο οργασμός με τη θλίψη, η εκσπερμάτιση με την αγωνία του θανάτου, η απόλαυση με τον πόνο, η γυναίκα με τον βιασμό. Όλα παραλλαγές του ίδιου μοτίβου: κάθε πόθος κινητοποιεί την επιθυμία του φόνου. 

Ο Μισέλ Ονφρέ, φοιτητής ακόμη, διαβάζοντας για την Ελλάδα και τη Ρώμη ανακάλυψε βιβλία που έδιναν τη δυνατότητα για μια ενασχόληση με την «τέχνη του έρωτα» με μη χριστιανικό τρόπο. Έτσι βρέθηκε μπροστά στο κάμα-κάλα, με υπότιτλο «Φιλοσοφική ερμηνεία των ινδουιστικών ερωτικών γλυπτών». 

Το ερωτικό μάθημα ξεκινάει από τα γλυπτά των ινδικών ναών. Φιλιά, πεολειχίες, ομαδικές συνουσίες, ακροβατικά συμπλέγματα, αυνανισμοί. Το μοναδικό αντίδοτο στην απονεκρωμένη, καταπιεσμένη, όλο ταμπού σεξουαλικότητα της Δύσης. 

Στην ινδική εικονογραφία το γυναικείο στήθος είναι χυτό, διογκωμένο, προκλητικό, στρογγυλό σαν τον κόσμο, προκαλεί το χέρι του άνδρα να το χαϊδέψει, όχι το στόμα το βρέφους να το θηλάσει. Η εξύμνηση της ζωής, η συντροφικότητα των σωμάτων, η θετικότητα της ηδονής, η φυσική έκσταση, οι γυναίκες συνένοχοι, οι δυνατότητες του σπέρματος, «όλα οδηγούν σε ένα είδος οικοσοφίας, παγκόσμιας, κοσμικής σοφίας, όπου τα μέρη της φύσης συνυπάρχουν αρμονικά σε μια μεγάλη σπινοζική Ενότητα». 

"Ce qu'il y a de bien avec Onfray, c'est qu'il creuse un sillon, toujours le même, en l'approfondissant depuis une cinquantaine de livres. L'inépuisable et fécond sillon du nietzchéisme. Certes remixé pour cause d'adaptation aux temps modernes mais c'est le propre des grands systèmes de pensée de bien résister à ces modulations. Une fois encore, il le met au service de sa dénonciation du christianisme. Sauf que cette fois, il s'agit de montrer en quoi il fut et demeure un attentat contre la vie puisqu'il est coupable d'avoir fait de la sexualité une chose impure. Onfray brasse de références philosophiques et religieuses, tapant toujours sur le même clou non sans talent. Pour aboutir à quoi au fond?

A conclure que l'éros indien rend bien plus libre et heureux que l'éros chrétien, que Shiva est une divinité hédoniste et que le Kâma-Sûtra devrait chasser de nos têtes la Cité de Dieu d'Augustin. Pas seulement les images du Kâma-Sûtra et les techniques de position qui y sont inventoriées, mais bien son texte, largement ignoré, aux antipodes du nihilisme chrétien de la chair.

A le suivre, on en finirait par se demander si ce n'est pas là que le sacré s'est finalement réfugié ! Il n'est de meilleur bible à ses yeux pour épuiser le champ des possibles. Il y voit l'antidote au culte de Jésus, corps qui ne boit, ne mange, ni ne rit, pas plus qu'il ne fait l'amour, "autrement dit un anticorps". Pierre Assouline.

Ο συγγραφέας της «Τέχνης του Έρωτα» Vatsyayana έγραψε αυτό το έργο κατά τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ. Μέσα από 1.250 στίχους διδάσκει σε άνδρες και γυναίκες την τέχνη του έρωτα μαζί με συμβουλές, συνταγές για ερωτικά φίλτρα, αλλά και συνταγές για τόνωση και βελτίωση του ανδρικού οργάνου! Την εποχή που έγινε η συγγραφή του βιβλίου ο Vatsyayana ήταν αναχωρητής και βρισκόταν στην τέταρτη περίοδο της ανθρώπινης ζωής του. 

Σε μια εποχή όπου οι γάμοι γίνονταν από συνοικέσιο και τα ζευγάρια συναντιόνταν συνήθως μετά τον γάμο, το βιβλίο αυτό ήταν κατά κάποιον τρόπο ένα βοήθημα με σκοπό να στηρίξει τις σχέσεις του ζευγαριού αλλά και να διαχωρίσει την ερωτική πράξη από τα ζωώδη ένστικτα και να αναγάγει ακόμη και την πιο μικρή της λεπτομέρεια σε ανώτερη τέχνη. 

Χαιρετίζοντας και τιμώντας κατ’ αρχήν το Ντάρμα (τάξη του κόσμου), την Άρθα (πλούτο), και τον Κάμα (έρωτα), θέτει τους ερωτικούς κανόνες και προτείνει τρόπους διέγερσης και ερωτικές στάσεις, πάντα σε αρμονία με αυτές τις τρεις δυνάμεις. 

Χωρίς να εγκαταλείπει ποτέ το διδασκαλικό ύφος, υμνεί το ανδρικό όργανο – lingam – σαν σύμβολο της γονιμότητας αλλά και του θεού Σίβα, και το γυναικείο – yoni – της θεάς Παρβάτι, γυναίκας του Σίβα, και διδάσκει ερωτικές στάσεις που αρκετές φορές είναι ακροβατικές και χρειάζονται βοηθούς για την ολοκλήρωσή τους (άλλωστε την εποχή εκείνη οι άνδρες είχαν τη δυνατότητα να έχουν πολλές συζύγους, ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση).

Οι είκοσι αιώνες χριστιανισμού έχουν δημιουργήσει ένα σώμα αξιοθρήνητο και μια σεξουαλικότητα καταστροφική. Από τον μύθο του Υιού του Θεού που ενσαρκώνεται ως Υιός του Ανθρώπου, ένας μύθος με το όνομα Ιησούς χρησιμεύει ως πρωταρχικό παράδειγμα προς μίμηση: ένα σώμα που δεν πίνει, δεν τρώει, δεν γελά, δεν έχει σεξουαλικότητα, με άλλα λόγια, ένα "αντίσωμα". 

Η νεύρωση του Παύλου από την Ταρσό, ενός σεξουαλικά ανίκανου που επιδιώκει να επεκτείνει την ολέθρια μοίρα του σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, καταλήγει στην πρόταση της μίμησης ενός δεύτερου προτύπου: του σώματος του Χριστού, δηλαδή ενός "πτώματος". 

Με βάση την αρχή της διπλής αυτής μίμησης, δηλαδή ένα αγγελικό αντίσωμα το οποίο μπορεί κανείς να επιτύχει θανατώνοντας το σώμα του επί γης, οι Πατέρες της Εκκλησίας, ένας από τους οποίους είναι και ο Άγιος Αυγουστίνος, αναπτύσσουν μια θεολογία του χριστιανικού έρωτα που συνιστά έναν "μηδενισμό της σάρκας". 

Πρότυπο της αγαλλίασης γίνεται ο μάρτυρας που απολαμβάνει τον πόνο και τον θάνατο για να κερδίσει μια θέση στον παράδεισο. Μια δεύτερη θεολογία του χριστιανικού έρωτα περνά από τον Σαντ και τον Μπατάιγ, δυο απρόσμενους υποστηρικτές του χριστιανικού νυχτερινού έρωτα: ταύτιση του πόνου με την απόλαυση, περιφρόνηση για τις γυναίκες, μίσος για τη σάρκα, αποστροφή για το σώμα, ηδονή στον θάνατο...

Η εξουδετέρωση αυτού του μηδενισμού της σάρκας βρίσκεται στο Κάμα-Σούτρα, ένα ισχυρό αντίδοτο στο δηλητήριο των Πατέρων της Εκκλησίας. Κάτω από τον ήλιο της Ινδίας, ο ηλιακός ερωτισμός προϋποθέτει μια ερωτική πνευματικότητα της ζωής, την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, τις τεχνικές του ερωτικού σώματος, την κατασκευή ενός σώματος που συνεργάζεται με τη φύση, την προώθηση όμορφων ατομικοτήτων, αρσενικών και θηλυκών, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ακτινοβόλο σώμα για μια χαρούμενη ύπαρξη. Η "Αναζήτηση των ηδονών" μιλά για τον χριστιανικό σκοταδισμό της σάρκας και προτείνει τη φιλοσοφία ενός αισθησιακού Διαφωτισμού. 

Η μεγάλη πρωτοπορία του Κάμα-Σούτρα ήταν η αντίληψη για τη θέση της γυναίκας. Όταν στην Ευρώπη του 3ου αιώνα, οι γυναίκες θεωρούνταν «κατώτερα όντα», το ινδικό κείμενο τις παρουσίαζε ως ισάξιες του άντρα και αφιέρωνε μεγάλο κομμάτι στη γυναικεία ικανοποίηση. Έλεγε, μάλιστα, ότι αν ο άντρας δεν μπορεί να προσφέρει απόλαυση στη γυναίκα του, εκείνη ήταν ελεύθερη να την αναζητήσει αλλού. 

Η γλώσσα του κειμένου, όμως, ήταν μία αρχαϊκή μορφή των Σάνσκριτ. Ήταν τόσο δύσκολη στην κατανόηση, που το κείμενο ξεχάστηκε με το πέρασμα του χρόνου. Διατηρήθηκε μόνο μια πιο σύγχρονη μορφή του, που κυκλοφόρησε τον 15ο αιώνα, με τον τίτλο «Ανάνγκα-Ράνγκα». 

Η σύγχρονη έκδοση, όμως, είχε τροποποιήσει αρκετά σημεία του αρχαίου κειμένου, για να συμβαδίσει με την πιο συντηρητική κοινωνία του 15ου αιώνα. Ειδικά τα σημεία που αναφέρονταν σε αυξημένη ελευθερία και δύναμη των γυναικών, είχαν μειωθεί σημαντικά, ή ακόμα και εξαλειφθεί. Στην πραγματικότητα , το αρχαίο ινδικό κείμενο είχε μεγαλύτερη σημασία από ότι ένας απλός οδηγός του σεξ.  

Ο μύθος λέει, ότι τα κείμενα του Κάμα-Σούτρα είχαν θεϊκή προέλευση. Ο Νάντι, ο ιερός ταύρος που προστάτευε το Θεό Σίβα, είχε δει τον Θεό να κάνει έρωτα με τη γυναίκα του, Παρβάτι. Η σκηνή ενέπνευσε τον ιερό ταύρο, ο οποίος έδωσε στους ανθρώπους τις οδηγίες για μία ευτυχισμένη ζωή. Η σοφία του ταύρου μεταφερόταν από στόμα σε στόμα για πολλούς αιώνες, μέχρι τον 3ο αιώνα μ.Χ. Τότε, ο Ινδός σοφός, Βατσιαγιάνα, συνέλλεξε τη λαϊκή σοφία και έγραψε το Κάμα-Σούτρα. 

Το όνομα του κειμένου σημαίνει κυριολεκτικά «Οδηγίες για σεξουαλική απόλαυση». Το περιεχόμενό του, όμως, δεν αποτελείται μόνο από τεχνικές οδηγίες για καλύτερο σεξ. Το κομμάτι που γνωρίζουμε σήμερα, η αρχαία μορφή του «Κοσμοπόλιταν», είναι μόνο ένα κεφάλαιο απ’ το αρχαίο βιβλίο. Τα υπόλοιπα μιλάνε, για το πώς ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει μια ευτυχισμένη ζωή με τον σύντροφό του, αλλά και ως μέλος της ευρύτερης κοινωνίας.... 

«Πιστεύουμε ότι αγαπάμε, αλλά ενεργούμε ως έρμαιο της φύσης, που μας οδηγεί όπου θέλει αυτή: να κάνουμε παιδιά, να αναπαραχθούμε, να εξασφαλίσουμε τη διαιώνιση του είδους στον πλανήτη... Η έλξη του Ρωμαίου για την Ιουλιέτα δεν αποκαλείται Έρωτας, αλλά ενστικτώδης τροπισμός των αναπαραγωγικών όντων. Εξ ου και οι παρεξηγήσεις των δύστυχων που έχουν πιαστεί στα δίχτυα του γάμου, μια πραγματική παγίδα, στην οποία πέφτουν οι περισσότεροι: παντρευόμαστε πιστεύοντας ότι ενώνουμε τη ζωή μας με τη ζωή του άλλου μας μισού, αγαλλιάζουμε στην ιδέα ότι έχουμε βρει το alter ego, κάνουμε οικογένεια, φέρνουμε στον κόσμο παιδιά, και μόλις αυτός ο σκοπός πραγματοποιείται και το είδος ικανοποιείται, τίποτα πλέον δεν δικαιολογεί τη δέσμευση που η κοινωνία θέλει να συνεχίζεται μέχρι τον θάνατο ενός από τους δύο. Εξ ου οι ψυχοπαθολογίες που συνδέονται με αυτή την κατάσταση: νεύρωση, ψύχωση, διανοητικές παθήσεις, διάφορες διαταραχές...»

«Ο ινδουιστικός πολυθεϊσμός παραπέμπει πάντα σε μια άφατη δύναμη που γίνεται αντιληπτή από το σώμα και ασκείται πνευματικά μέσω του ερωτισμού. Μπορεί το κάμα-σούτρα να είναι ένα διάσημο βιβλίο κυρίως λόγω των απεικονίσεων απίστευτα δύσκολων σεξουαλικών στάσεων, αλλά η σημασία του βρίσκεται αλλού. Διδάσκει ουσιαστικά μια ερωτική πνευματικότητα της ζωής που βρίσκει την εφαρμογή της στη σεξουαλική πράξη: την κατασκευή ενός σώματος που συνεργάζεται με τη φύση, τη δημιουργία μιας απόλαυσης για δύο, το ενδιαφέρον για τον άλλον, τις απαραίτητες αρετές: λεπτότητα, προνοητικότητα, γλυκύτητα, στοργή, επινοητικότητα, φαντασία. Αυτή η ινδική ισότητα υπαρξιακής μεταχείρισης ανδρών και γυναικών δεν απαλείφει τις διαφορές. Αντιθέτως, μας κάνει να σκεφτούμε τις διαφορές σε σχέση με τη φυσιολογία του καθενός.»

Vingt siècles de christianisme ont imposé une conception du corps déplorable et une sexualité catastrophique, par l'imitation d'un corps qui ne boit pas, ne mange pas, ne rit pas et n'a pas de sexualité. Si les Pères de l'Eglise ont développé une théologie de l'Eros chrétien avec la souffrance et la négation du corps, Sade et Bataille seront les défenseurs du versant «nocturne» de cet Eros: mépris des femmes, dégoût des corps, volupté dans la mort. Quel antidote à ce nihilisme de la chair? À ce mépris d'un Occident castrateur, Michel Onfray substitue un érotisme solaire, directement inspiré du Kâma-Sûtra et de la spiritualité indienne. Un essai salvateur “Le souci des plaisirs: construction d'une érotique solaire” propose une philosophie des Lumières sensuelle: construire un corps radieux pour une existence jubilatoire.

Πηγή: Κατερίνα Δαφέρμου, Αφήστε τα σώματα να ανθήσουν, "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 8.2.2009