Πώς μπορεί να ήταν το πρώτο λουλούδι της Γης; What did the mother of all flowers look like?

Ο πρόγονος των λουλουδιών, ο οποίος, βεβαίως, δεν έχει όνομα, είχε τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό μέρος. 3D model of the ancestral flower reconstructed by the new study, showing both female (carpels) and male (stamens) parts, and multiple whorls (concentric cycles) of petal-like organs, in sets of threes. Credit: Hervé Sauquet & Jürg Schönenberger

Πριν 140 εκατομμύρια χρόνια, αυτά τα όντα τα οποία αποκαλούμε σήμερα λουλούδια, μόλις είχαν αρχίσει να αναδύονται στην εξελικτική διαδικασία. Ακριβώς πώς, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Όμως, χάρη σε επιστημονικές έρευνες και προσομοιώσεις σε υπολογιστή, έχουμε πια μια ιδέα του πώς θα μπορούσαν να ήταν. Και – τι έκπληξη – ο μακρινός πρόγονος είναι αναγνωρίσιμος, μοιάζει ακριβώς με αυτό που βλέπουμε σήμερα στα δάση, σε ανθοκομεία, σε κήπους.

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων ένωσαν τις γνώσεις και δεξιότητές τους, έβαλαν πάνω στο τραπέζι ό,τι μπορούσαν για την εξέλιξη των λουλουδιών – DNA συμπεριλαμβανομένου – και «βάδισαν πίσω στον χρόνο» για να φτάσουν σε έναν, θεωρητικά, κοινό πρόγονο.

Ο πρόγονος – ο οποίος, βεβαίως, δεν έχει όνομα – είχε τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό μέρος. «Αυτά τα αποτελέσματα αμφισβητούν πολλά από όσα, στο παρελθόν, πιστεύαμε και διδάσκαμε για την εξέλιξη των ανθέων», επισήμανε, στην ανακοίνωση Τύπου, ένας εκ των συντονιστών της επιστημονικής ομάδας, ο Juerg Schoenenberger.

All living flowers ultimately derive from a single ancestor (pictured in the centre) that lived about 140 million years ago. To find out what this ancestral flower may have looked like and trace back the evolution of flowers since then, the new study used the evolutionary tree (here simplified) that connects all living species of flowering plants. Credit: Hervé Sauquet & Jürg Schönenberger

Η έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications». Υπάρχουν πολλά που πρέπει ακόμη να μάθουμε σχετικά με την εξέλιξη των ανθέων, ειδικά για το πώς και κατέληξαν σε αυτή την απίστευτη ποικιλία που έχουμε σήμερα. Κάποια από τα μυστήρια ενδέχεται να λυθούν στην περίπτωση εύρεσης απολιθωμάτων αυτών των τόσο παλιών λουλουδιών.

Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες-ερευνητές είναι ευχαριστημένοι με την πρόοδο που έχει γίνει. «Όταν είχαμε τα τελικά αποτελέσματα έμεινα κατάπληκτος, έως ότου συνειδητοποίησα ότι όντως ήταν πολύ λογικά», δήλωσε ο Herve Sauquet, καθηγητής στο Universite Paris-Sud και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Πηγές: Hervé Sauquet et al. The ancestral flower of angiosperms and its early diversification, Nature Communications (2017). DOI: 10.1038/ncomms16047 - ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αλόννησος… Το μπαλκόνι του Αιγαίου. Alonnisos… The balcony of the Aegean

Αλόννησος…ένας προορισμός απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς, που τα υψώματα των λόφων της ατενίζουν με ποιητική απόσταση το Αιγαίο, προσδίδοντας την αισθητική μιας μακρινής και νοσταλγικής μυθοπλασίας. Η Χώρα κτισμένη με παλιές πέτρινες παρακαταθήκες αποπνέει την μαγεία ενός λησμονημένου παραμυθιού, καθώς οι παραδόσεις του νησιού, θέλουν να περπατούν στα γραφικά σοκάκια της, μάγισσες μιας μοναχικής διαδρομής προς το απροσπέλαστο. Οι θρύλοι και οι ξεχασμένες ιστορίες αγγίζουν μέσα από την αύρα των γεωγραφικών ανέμων τις περιηγήσεις στο τοπίο. Περιηγήσεις που καταλήγουν τις περισσότερες φορές σε πανέμορφες παραλίες με καταγάλανα νερά. Μια ανταμοιβή μακριά από κάθε υλική ματαιοδοξία, που η αλήθεια της ορίζει στιγμιαία το βλέμμα μας και απομακρύνει την κούραση μάταιων αξιών.

Ένα πραγματικό αλλά και εσωτερικό ταξίδι μέσα στην απεραντοσύνη της φυσικής ομορφιάς και της μεταφυσικής αμφισβήτησης. Ζωγραφισμένοι μικροί οικισμοί παρεμβάλλονται μέσα  στο καταπράσινο τοπίο, αγναντεύοντας το πέλαγο καθώς τα βήματα μας απολαμβάνουν φυσικά μονοπάτια εξερευνήσεων. Παραλία Βότση.

Παραλία Βότση

Το ξύλινο «άγαλμα» στου Βότση

Το όνομα Αλόννησος δόθηκε επί Όθωνα, το 1838, με πρόταση του τότε Υπουργείου Εσωτερικών σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια, όπως αναφέρεται στη Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας του 1828. Από μετέπειτα έρευνα αυτό διαπιστώθηκε ως λάθος δεδομένου ότι κατά την αρχαιότητα ήταν άλλη η Αλόννησος. Παρά ταύτα αυτό δεν άλλαξε και το όνομα παραμένει ως έχει για τη συγκεκριμένη νήσο, όπου κατά τους αρχαίους Έλληνες λέγονταν «Ίκος».

Το προηγούμενο όνομα (η) Λιαδρόμια πολλοί υποστηρίζουν ότι προέρχεται από παραφθορά του «Διαδρόμια», αντίστοιχο με τα Διαπόρια, με τη διαφορά ότι το πρώτο φέρεται ως θηλυκού γένους, ενώ το δεύτερο ουδέτερου…

Ίχνη προϊστορικής κατοίκησης που ανάγονται στην Παλαιολιθική εποχή έχουν εντοπισθεί στην Αλόννησο. Σε πολλά σημεία της νοτιοανατολικής κυρίως πλευράς της νήσου, μεταξύ των οποίων η χερσόνησος Κοκκινόκαστρο και η νησίδα Μικρό Κοκκινόκαστρο, οι θέσεις Λεπτός Γιαλός, Γλύφα κ.α, διαπιστώνεται η παρουσία ευρημάτων που χρονολογούνται από τη Μέση Παλαιολιθική έως και τη Μεσολιθική εποχή. 

Κατάλοιπα εγκαταστάσεων υπάρχουν στη νησίδα Μικρό Κοκκινόκαστρο και αλλού, ενώ τάφος της γεωμετρικής περιόδου βρέθηκε στη βόρεια πλευρά της νήσου, στη θέση Άγιος Κωνσταντίνος, από τον οποίο πιθανόν προέρχεται μία ακέραιη οινοχόη με γραπτή διακόσμηση. Στους ιστορικούς χρόνους ήταν «δίπολις» σύμφωνα με τον Σκύλακατο τον Καρυανδέα. Η μια πόλη βρισκόταν στη χερσόννησο Κοκκινόκαστρο, όπου σώζεται τμήμα τείχους κλασικών χρόνων. Η άλλη πόλη τοποθετείται στη θέση Άγιος Ιωάννης, κοντά στο Παλιό Χωριό της Αλοννήσου, όπου δεν υπάρχουν ορατά ίχνη κτισμάτων, έχει εντοπιστεί όμως και εν μέρει ανασκαφεί νεκροταφείο κλασικών χρόνων. Αρκετές ακόμα κώμες, οχυρωμένες αγροικίες με στρογγυλούς πύργους και άλλες αγροτικές εγκαταστάσεις κλασικών, κυρίως αλλά και ελληνιστικών χρόνων, εντοπίζονται σε διάφορα σημεία της κεντρικής και βόρειας πλευράς της Αλοννήσου, όπως στις θέσεις Ράχες, Καστράκι, Καρμπίτσες και άλλες. 

Στο τέλος των ελληνιστικών χρόνων φαίνεται ότι η Ίκος έχει περιπέσει σε μαρασμό. Σύμφωνα με μαρτυρία του Φιλόστρατου, γύρω στα τέλη του 2ου και στις αρχές του 3ου αι. μ. Χ. ολόκληρη η νήσος αποτελούσε έναν απέραντο αμπελώνα που βρισκόταν στην κατοχή του Πεπαρήθιου αμπελουργού Ύμναιου.

Στην Αλόννησο ο επισκέπτης έχει το προνόμιο να βρεθεί κάθε μέρα και σε διαφορετική παραλία. Πανέμορφες και περήφανες δεσπόζουν και στις δύο πλευρές του νησιού, προσφέροντας ανάλογα με την διάθεση του ταξιδευτή άλλες στιγμές ησυχία και απόλυτη επαφή με την πλούσια σε βλάστηση φύση και άλλες μια κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα για κάθε επιλογή.

Κύριο χαρακτηριστικό της Αλοννήσου είναι ότι η βορειοανατολική πλευρά της περιβάλλεται από μικρά νησάκια άλλα βραχώδη κι άλλα με πυκνή βλάστηση. Στις θαλάσσιες σπηλιές τους βρίσκουν καταφύγιο οι μεσογειακές φώκιες και άλλα σπάνια είδη ζώων και πουλιών. Τα περισσότερα από αυτά τα νησιά μπορείτε να τα επισκεφθείτε με καΐκι.

Καταγάλανα νερά κυριαρχούν μέσα σε αμμουδιές και βραχώδεις σπηλιές. Η είσοδος στη Μπλε Σπηλιά.

Στο στενό που σχηματίζεται ανάμεσα στην Αλόννησο και τη νήσο Περιστέρα στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, βρίσκεται η απόκοσμης ομορφιάς Μπλε Σπηλιά. Η πρόσβαση είναι δυνατή μόνο από τη θάλασσα, με πλοιάριο, στη διαδρομή που πηγαίνει προς Κυρά Παναγιά.

Γύρω από τη Μπλε σπηλιά το θαλασσινό νερό έχει μια καταπληκτική πρασινογάλαζη διαύγεια, ενώ το γαλάζιο γίνεται πιο έντονο γύρω και μέσα στη σπηλιά.

Άγιος Δημήτριος 

Κοκκινόκαστρο

Παραλία Γέρακας

Το Κοκκινόκαστρο θεωρείται μια από τις πιο εντυπωσιακές παραλίες του νησιού με τη βαθιά γαλάζια θάλασσα, τους απότομους βράχους, την κίτρινη άμμο, τις πολύχρωμες πέτρες και τα πράσινα πεύκα. 

Προσεγγίζοντας την παραλία από ψηλά, μπορείτε να απολαύσετε τη θέα του τεράστιου κόκκινου γκρεμού που συνεχίζει μέχρι βαθιά μέσα στη θάλασσα σχηματίζοντας ένα μικρό ακρωτήρι. Ανασκαφές στην περιοχή έδειξαν ότι στους αρχαίους χρόνους υπήρχε οικισμός εκεί, γεγονός που ίσως δικαιολογεί το δεύτερο συνθετικό «κάστρο» στην ονομασία του.

Παραλία Τσουκάλια

Στο σημείο αυτό θα δείτε δεκάδες διασκορπισμένα θραύσματα από αγγεία , καθώς κατά την αρχαιότητα υπήρχε εδώ εργαστήρι κεραμικής που κατασκεύαζε αμφορείς για το κρασί και άλλα κεραμικά.

Στη βόρεια πλευρά του νησιού βρίσκεται το μικρό εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων στην άκρη του γκρεμού, στο οποίο οδηγεί ένα μικρό μονοπάτι μέσα από το δάσος. 

Σύμφωνα με την παράδοση, οι Αλοννησιώτες είχαν επιλέξει άλλο σημείο για να χτίσουν το μοναστήρι, όμως η εικόνα εξαφανιζόταν τα βράδια και την έβρισκαν το πρωί στο σημερινό σημείο. Αυτό έγινε αρκετές φορές και έτσι αποφασίστηκε να χτιστεί στο σημείο αυτό. Αρχικά λειτούργησε ως μοναστικό κέντρο, πράγμα που αποδεικνύεται από ερείπια κελιών και βοηθητικών χώρων και υπαγόταν στη Μονή Μεγίστης Λαύρας. Ο ρυθμός της εκκλησίας είναι μονόκλιτη βασιλική με τρούλο και στις τέσσερις γωνίες υπάρχουν εντοιχισμένες κεραμικές στάμνες για καλύτερη ακουστική. Ο μεγάλος σεισμός δημιούργησε μεγάλες καταστροφές, σε συνδυασμό με τις ιστορίες για κρυμμένους θησαυρούς που ώθησαν κάποιους να καταστρέψουν μεγάλο μέρος του εσωτερικού της ψάχνοντας να τους βρουν. Σήμερα δίπλα από το εκκλησάκι έχει χτιστεί ένας νέος ναός, με έναν χαρακτηριστικό κόκκινο τρούλο που διακρίνεται από μακριά.

Το γαλαζοπράσινο της θάλασσας σας προσκαλεί να ανακαλύψετε το θαυμαστό κόσμο του βυθού. Η Μηλιά είναι μια παραλία σε έναν μικρό κόλπο κρυμμένη μέσα σε πυκνό πευκοδάσος. Κατηφορίζοντας προς την παραλία μέσα από το δάσος ξαφνικά προβάλλουν τα καταγάλανα νερά να λαμπυρίζουν ανάμεσα στα πεύκα.

Η Στενή Βάλα. «Bάλα» στην αλοννησιώτικη διάλεκτο σημαίνει «στενός όρμος, στον οποίο μπορούν να προσεγγίσουν πλοία». Kαι πραγματικά, η θέση του χωριού βρίσκεται σε ένα από τα λίγα φυσικά καταφύγια για τα αλιευτικά σκάφη. Eίναι ένα γραφικό λιμάνι που μοιάζει με μικρό φιόρδ. 

Πατητήρι. Το γραφικό λιμάνι του νησιού κτισμένο πάνω σε βράχους καθρεφτίζεται σε πεντακάθαρα νερά και υποδέχεται τον επισκέπτη με την φιλόξενη ματιά ενός γαληνεμένου τοπίου.

Φωτογραφίες: © Κωνσταντίνος Βακουφτσής

Πηγές: http://plateia2310.gr/?p=96 - https://alonissos.gr/ - https://www.taxidologio.gr/alonnisos-todo-agioi-anargyroi.html