Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 8 Μαΐου 2018

Πώς Δίας και Αφροδίτη επηρεάζουν την τροχιά και το κλίμα της Γης. Earth's orbital changes have influenced climate, life forms for at least 215 million years

Επιπτώσεις στο κλίμα και στη ζωή του πλανήτη μας σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα. Every 405,000 years, gravitational tugs from Jupiter and Venus slightly elongate Earth's orbit, an amazingly consistent pattern that has influenced our planet's climate for at least 215 million years and allows scientists to more precisely date geological events like the spread of dinosaurs, according to a new study. This imaginary artwork shows the close-up beauty of both Jupiter and Venus, two bright naked-eye planets that will be visible close together in the skies. ILLUSTRATION BY A.FAZEKAS, SKYSAFARI

Η επίδραση της βαρύτητας του Δία και της Αφροδίτης επιμηκύνει κατά περίπου 5% την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο κάθε 405.000 χρόνια, κάτι που συμβαίνει εδώ και τουλάχιστον 215 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό επηρεάζει περιοδικά το κλίμα και τις μορφές της ζωής στον πλανήτη μας, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη.

Στο παρελθόν οι αστροφυσικοί είχαν θεωρητικά υποθέσει ότι μπορεί να υπάρχει ένας τέτοιος κύκλος, αλλά είναι η πρώτη φορά που βρίσκονται ενδείξεις στη Γη ότι όντως κάτι τέτοιο συμβαίνει ήδη πριν από την εμφάνιση των δεινοσαύρων.

Rutgers University-New Brunswick Professor Dennis Kent with part of a 1,700-foot-long rock core through the Chinle Formation in Petrified Forest National Park in Arizona. The background includes boxed archives of cores from the Newark basin that were compared with the Arizona core. Credit: Nick Romanenko/Rutgers University-New Brunswick

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον ειδικό στον παλαιομαγνητισμό καθηγητή Ντένις Κεντ του Τμήματος Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Ράτγκερς του Νιού Τζέρσι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν σε βάθος χρόνου τις ανατροπές του γήινου μαγνητικού πεδίου, δηλαδή την αντιμετάθεση του βόρειου και του νότιου μαγνητικού πόλου.

Τα ευρήματα έδειξαν ότι ο κύκλος των 405.000 ετών είναι το πιο συστηματικό αστρονομικό μοτίβο που συνδέεται με την περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο. Η συνδυασμένη βαρυτική επίδραση του Δία (του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος) και της Αφροδίτης (του κοντινότερου πλανήτη στη Γη) επιμηκύνει ελαφρώς την τροχιά του πλανήτη μας κάθε 405.000 χρόνια από σχεδόν κυκλική σε περίπου 5% ελλειπτική.

Within ancient rocks in Arizona's Petrified Forest National Park, scientists have identified signs of a regular variation in Earth's orbit that influences climate. Here, one of the authors near the research site. Credit: Kevin Krajick/Lamont-Doherty Earth Observatory

Αυτό επηρεάζει το γήινο κλίμα, άρα και τη ζωή πάνω στη Γη, καθώς τα καλοκαίρια γίνονται πιο ζεστά και οι χειμώνες πιο κρύοι, ενώ εντείνονται αντίστοιχα οι περίοδοι ξηρασίας και υγρασίας. Το αντίθετο συμβαίνει, όταν η τροχιά της Γης παίρνει το σχεδόν κυκλικό σχήμα της.

Sediments laid down in what is now Arizona more than 200 million years ago, before the rise of dinosaurs, were matched with similar earlier cores taken in New York and New Jersey. Here, a freshly pulled core. Credit: Kevin Krajick/Lamont-Doherty Earth Observatory

«Είναι ένα εντυπωσιακό εύρημα, επειδή αυτός ο μακρός κύκλος έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι συμβαίνει εδώ και τουλάχιστον 215 εκατομμύρια χρόνια. Οι επιστήμονες μπορούν πια να συσχετίσουν με μεγάλη ακρίβεια τις αλλαγές στο κλίμα, στο περιβάλλον, στους δεινόσαυρους, στα θηλαστικά και στα απολιθώματα σε όλο τον κόσμο, με αυτόν τον κύκλο των 405.000 ετών» δήλωσε ο Κεντ.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι αλλαγές στο κλίμα της Γης σχετίζονται άμεσα με τον τρόπο που ο πλανήτης μας κινείται πέριξ του άστρου μας. Και οι παραμικρές μεταβολές στο φως του Ήλιου που φθάνει στη Γη, ως συνέπεια των μεταβολών της τροχιάς της Γης, οδηγούν σε σημαντικές κλιματικές και οικολογικές-βιολογικές μεταβολές.

Αυτή την περίοδο του τρέχοντος κύκλου των 405.000 ετών, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η Γη βρίσκεται στο σχεδόν κυκλικό σημείο της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο. Από την άλλη, εκτός από αυτό τον μακρό κύκλο, υπάρχουν τρεις άλλες περιοδικότητες στην κίνηση του πλανήτη μας, που επηρεάζουν το γήινο κλίμα, οι λεγόμενοι «κύκλοι Μιλάνκοβιτς», από το όνομα του σέρβου μαθηματικού που τους πρότεινε στη δεκαετία του 1920. Οι κύκλοι αυτοί, που έχουν διάρκειες κατά προσέγγιση 100.000, 41.000 και 21.000 ετών, εξαρτώνται από άλλους παράγοντες, όπως η μεταβολή στην κλίση του άξονα της Γης.

Πηγές: Empirical evidence for stability of the 405-kiloyear Jupiter–Venus eccentricity cycle over hundreds of millions of yearsPNAS, 2018 DOI: 10.1073/pnas.1800891115 - https://news.rutgers.edu/earth%E2%80%99s-orbital-changes-have-influenced-climate-life-forms-least-215-million-years/20180502#.WvGTMY - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=975063


Δευτέρα 7 Μαΐου 2018

Άστρα-δραπέτες από άλλους γαλαξίες μπήκαν μέσα στον δικό μας. Stars from outside the Milky Way seen zooming through the galaxy

Ερευνητές εντόπισαν περίπου 30 άστρα που έχουν δραπετεύσει. The Gaia satellite has pinpointed stars that have been flung through our galaxy. Pluto / Alamy Stock Photo

Τα δυαδικά συστήματα αποτελούνται από δύο άστρα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το άλλο. Έχει διαπιστωθεί πώς όταν ένα δυαδικό σύστημα βρίσκεται κοντά σε μια μελανή οπή και το ένα άστρο του συστήματος πέσει στα βαρυτικά δίχτυα της μαύρης τρύπας τότε αυτό το άστρο μετατρέπεται σε ένα είδος κοσμικής σφεντόνας η οποία εκτοξεύει το άλλο άστρο από την θέση του και το υποχρεώνει να ταξιδεύει αέναα στην συνέχεια μέσα στο Σύμπαν με υψηλές ταχύτητες. Το ίδιο συμβαίνει σύμφωνα με τους ειδικούς και σε κάποιες περιπτώσεις που το ένα από τα δύο άστρα ενός δυαδικού συστήματος αυτοκαταστραφεί με μια έκρηξη σουπερνόβα.

Nearly 30 'runaway' stars were spotted by the ESA's Gaia satellite and at least two are travelling through the Milky Way. This Gaia image created from the same dataset shows stars within one of the nearest galaxies to out galaxy, the Large Magellanic Cloud, or LMC.

Ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Leiden στην Ολλανδία μελετώντας δεδομένα της ευρωπαϊκής αποστολής χαρτογράφησης των άστρων του γαλαξία μας Gaia ανακοίνωσε ότι εντόπισε περίπου 30 άστρα που έχουν δραπετεύσει από τους γαλαξίες τους και έχουν φτάσει στον δικό μας. Τα περισσότερα από αυτά τα άστρα κινούνται στις παρυφές του γαλαξία μας αλλά δύο έχουν εισέλθει σε αυτόν και τον διασχίζουν με ταχύτητες που υπολογίζεται ότι αγγίζουν τα 2,5 εκ. χλμ/ώρα. Όπως είναι ευνόητο η ανακάλυψη θα φωτίσει άγνωστες πτυχές της λειτουργίας και συμπεριφοράς των άστρων.

Artist's impression of Gaia mapping the stars of the Milky Way. Gaia maps the position of the Milky Way's stars in a couple of ways. It pinpoints the location of the stars but the probe can also plot their movement, by scanning each star about 70 times.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το φαινόμενο αυτό έχει εντοπισθεί και στον δικό μας γαλαξία. Περίπου 40 άστρα που βρίσκονταν κοντά στην μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία έχουν μετατραπεί σε δραπέτες. Τα άστρα αυτά έχουν φύγει την περιοχή στην οποία βρίσκονταν διασχίζοντας με ταχύτητα τον γαλαξία τον οποίο πιθανότατα θα εγκαταλείψουν κάποια στιγμή.




Κυριακή 6 Μαΐου 2018

Αφίσες και συνθήματα από τον Μάη του ’68. 'Beauty is in the street': The iconic posters and slogans of May '68

Σχεδόν μισό αιώνα πριν, οι φοιτητές του Παρισιού βγήκαν στους δρόμους. Τους ακολούθησαν οι εργάτες, που κήρυξαν γενική απεργία σε ολόκληρη την χώρα, όταν οι δυνάμεις καταστολής που έστειλε ο πρόεδρος Σαρλ Ντε Γκωλ στα πανεπιστήμια συγκρούστηκαν με τους φοιτητές. Τελικά, η Εθνοσυνέλευση διαλύθηκε, νέες εκλογές προκηρύχθηκαν, οι απεργίες σταμάτησαν, και το κόμμα του Ντε Γκωλ εκλέχθηκε και πάλι. Όμως, ο Μάης του ’68, ή Γαλλικός Μάης, έγινε συνώνυμο με την απαίτηση για αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Και μας άφησε κληρονομιά πόστερ και συνθήματα σαν τα παρακάτω. This year France celebrates the 50th anniversary of May '68, the month when the country became a hotbed of revolutionary zeal. Here are the posters that capture the mood of the time.

Οι περισσότερες χωρίς όνομα δημιουργού, με μόνη ένδειξη τον τόπο δημιουργίας τους (που δεν ήταν μόνον η σχολή Καλών Τεχνών αλλά και τα λαϊκά εργαστήρια της σχολής Διακοσμητικών Τεχνών, της Ιατρικής, της Φυσικομαθηματικής, επαρχιακών πανεπιστημίων, θερινών τμημάτων και μεμονωμένων αναρχικών ομάδων), δεν διεκδικούσαν πνευματικά δικαιώματα και δεν ανήκαν σε κανένα κόμμα ούτε καν στις οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Ήταν έργο εμπνευσμένων ανθρώπων και οι περισσότερες καρπός συλλογικής επεξεργασίας σε αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις.

Το Μάη του '68 «οι Καλές Τέχνες βρίσκονται στους δρόμους», «η φαντασία στην εξουσία» και οι αφίσες στους τοίχους είναι το καλύτερο όπλο, ακόμα και από τα παβέ, τις κυβικές πέτρες των παρισινών πεζόδρομων. Στηρίζοντας τη δράση στους δρόμους, τις απεργίες, τις διαδηλώσεις, τις καταλήψεις, οι αφίσες καθρέφτιζαν την καθημερινότητα του Μάη. Πέτυχαν το στόχο τους με την ευρύτητα της θεματολογίας, την ποιότητα και κυρίως με την αμεσότητά τους.

Ο καθοριστικός τους ρόλος βασίστηκε στην αντιστοιχία της φόρμας (σχέδιο και σύνθημα) με την πολιτική κατάσταση. Μαζί με τα συνθήματα στους τοίχους, οι αφίσες υπήρξαν συχνά η άμεση απάντηση στις κυβερνητικές θέσεις. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι προφανώς η απάντηση στον Ντε Γκολ: «Αυτός είναι το χάος».

Καμιά όψη της καθημερινής και πολιτικής ζωής δεν έμεινε αλώβητη από το όπλο της κριτικής, όπως το χρησιμοποιούσε η μεταξοτυπία, η λιθογραφία, η όφσετ, η λινοτυπία και το ποσουάρ στις αφίσες του Μάη. 

Από την ανεργία και την εντατικοποίηση των ρυθμών παραγωγής μέχρι το ρόλο των Καλών Τεχνών και του σινεμά. 


Από την καταστολή της αστυνομίας και των CRS, των γαλλικών ΜΑΤ, μέχρι εκείνη των χαφιέδων, των παρακρατικών, των «αγανακτισμένων» πολιτών της Action Civique και του CDR. Σε κίνηση μπήκε ο «παρακρατικός» μηχανισμός που πάντα διαθέτει η αστική τάξη και οι μυστικές της υπηρεσίες για τέτοιες περιπτώσεις και όχι μόνο. Εδώ μπορούμε να θυμηθούμε την Γκλάντιο στην Ιταλία και την Κόκκινη Προβιά στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα μπήκαν στη δράση οι «Επιτροπές Υπεράσπισης της Δημοκρατίας» (CDR) που στόχος τους, διακηρυγμένος από τον ίδιο τον Ντε Γκωλ, ήταν η «παρεμπόδιση της ανατροπής, παντού και ανά πάσα στιγμή», επιτροπές που δρούσαν υπό την εποπτεία της ημιεπίσημης παρακρατικής οργάνωσης «Υπηρεσία Πολιτικής Δράσεως» (SΑC). Αυτές οι CDR οργάνωναν μια σειρά επιθέσεις σε τυπογραφεία, διέλυαν εργατικές συγκεντρώσεις, έπαιρναν μέρος στην ανακατάληψη εργοστασίων, οργάνωναν ακόμα και δολοφονικές επιθέσεις. Σε μια από αυτές τον Ιούνιο, σκότωσαν τον 18χρονο εργάτη Μαρκ Λανβέν, μέλος της Κομμουνιστικής Νεολαίας, έξω από το Αράς κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης.

Από τις συκοφαντίες που εξαπέλυαν ενάντια στο κίνημα οι υπουργοί της κυβέρνησης, το κομμουνιστικό κόμμα και οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές του μέχρι την απέλαση του... γερμανοεβραίου Ντανιέλ Κον Μπεντίτ. 

Από την υπεράσπιση των εργατικών αγώνων στη Citroen, στη Renault και στη Peugeot και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (υγεία, ταχυδρομεία, αστικές συγκοινωνίες, τρένα) μέχρι τις απεργίες των ταξιτζήδων, των ψαράδων και των εργαζομένων στα πλοιάρια του Σηκουάνα. Από την συμπαράσταση στους αγώνες των αγροτών μέχρι εκείνες των μαθητών των Λυκείων.










Η κριτική στα ΜΜΕ ήταν αμείλικτη: «Προσοχή! Το ραδιόφωνο ψεύδεται!», «Η Αστυνομία σας μιλά κάθε βράδυ στο δελτίο των οκτώ», «ΤΥΠΟΣ: Προσοχή! Δηλητήριο!».




«Η ομορφιά είναι στον δρόμο».

«Ο καρνάβαλος είναι αυτός». Το chienlit της αφίσας έχει δύο έννοιες: Την παραδοσιακή, του καρναβαλιού/ χάους και εκείνη που χρησιμοποίησε σε μια ιστορική ομιλία ο Ντε Γκωλ εναντίον των διαδηλώσεων. Εκεί είπε “La réforme oui, la chie-en-lit non” δηλαδή «μεταρρύθμιση ναι, χάος όχι» ή, με το λογοπαίγνιο, «μεταρρύθμιση ναι, σκατά στο κρεβάτι όχι». Ο όρος χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα στον πολιτικό σχολιασμό, τόσο επικριτικά όσο και ειρωνικά.

«Η αστυνομία εμφανίζεται στην Καλών Τεχνών. Η Καλών Τεχνών βγαίνει στους δρόμους».

«Η αστυνομία σας μιλά κάθε απόγευμα στις 8».




























«Επιστροφή στην κανονικότητα».


«Ελαφριοί μισθοί – βαριά τανκς».

«Έσω νέος και πάψε». (Η αγγλική μετάφραση θα ήταν "Be young and shut up").


«Μια νεολαία που ανησυχεί υπερβολικά συχνά για το μέλλον της».






«Ο αγώνας συνεχίζεται».

Η ενθουσιαστική ανοιξιάτικη ουτοπία εκείνου του Μάη άνοιξε μια ελευθεριακή ρωγμή στην πολιτική και την κοινωνία του 20ου αιώνα, μια ρωγμή που διατηρεί μέχρι και σήμερα την επικαιρότητά της.