Παγκόσμιο αρχείο θαλάσσιων ειδών. Towards a World Register of Marine Species

Hermodice carunculata, Milos (Greece). Στην ιστοσελίδα WoRMS που δημιούργησαν οι επιστήμονες βρίσκονται όλα τα καταγεγραμμένα είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα.

Το πρώτο επίσημο αρχείο των όντων που ζουν στους ωκεανούς του πλανήτη μας δημιούργησαν οι επιστήμονες. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το θαλάσσιο περιβάλλον θα μπορούσε  να φιλοξενεί περί το ένα εκατομμύριο είδη, εκ των οποίων μέχρι τώρα μόλις στο 1/3 έχει γίνει επίσημη καταγραφή.

Χταποδάκι του... ρηχού νερού. Το είδος Megaleledone setebos ζει στα ρηχά νερά της Ανταρκτικής και πρόκειται για τον κοντινότερο «συγγενή» των χταποδιών που ζουν σε μεγάλα βάθη. Εδώ, ένα χαριτωμένο ανήλικο M. setebos το οποίο όταν μεγαλώσει θα φτάσει σε μήκος το ένα μέτρο.

Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας οι ειδικοί έχουν εντοπίσει περισσότερα είδη από κάθε άλλη περίοδο, πιστεύεται ότι υπάρχουν χιλιάδες ζώα και φυτά τα οποία εξακολουθούν να παραμένουν άγνωστα για την επιστήμη. Υπολογίζεται ότι περίπου 65.000 νεοανακαλυφθέντα είδη δεν έχουν λάβει ακόμα επίσημη επιστημονική ονομασία.

Διαδικτυακή «βουτιά» στον πλούτο των θαλασσών

Το Παγκόσμιο Αρχείο Θαλάσσιων Ειδών (http://www.marinespecies.org/), αποτελεί μια παγκόσμια διαδικτυακή βάση δεδομένων, έργο 270 θαλάσσιων βιολόγων από 146 ιδρύματα σε 32 χώρες. Μέσα από την κολοσσιαία προσπάθεια οι επιστήμονες ελπίζουν να καταφέρουν να δώσουν επιτέλους μια απάντηση στο ερώτημα-«γρίφο», του «τι ζει στη θάλασσα;».

Πατέρας-«κουβαλητής». Αρσενική θαλάσσια αράχνη κουβαλά τα αβγά στο κάτω μέρος του σώματός της, μέχρις ώτου αυτά εκκολαφθούν.

Περίπου 226.000 είδη έχουν καταγραφεί επισήμως, από τα οποία τα 20.000 αφορούν ανακαλύψεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία.

Κάβουρας... γέτι. Το γουνοφόρο είδος κάβουρα Kiwa hisuta kiwa ανακαλύφθηκε στη Μεσο-Ατλαντική ωκεάνια ράχη, στον Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό. Έλαβε την ονομασία του από την πολυνησιακή μυθολογία και συγκεκριμένα από τη θεότητα των οστρακόδερμων Κίουα.

«Ετησίως λαμβάνουν επιστημονική ονομασία περισσότερα είδη από κάθε άλλη φορά. Αν ο ρυθμός αυτός συνεχιστεί, τότε τα περισσότερα είδη θα ανακαλυφθούν μέσα στον 21ο αιώνα» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επιστήμονες σε δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Current Biology».

«Ψαλίδα» των βυθών. Το παράξενο είδος Ceratonotus steiningeri ανήκει στην οικογένεια των κωπηπόδων. Εντοπίστηκε από επιστήμονες για πρώτη φορά το 2006 σε βάθος 5.400 μέτρων στη λεκάνη της Ανγκόλας.

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στη διαδικασία της καταγραφής των θαλάσσιων ειδών, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, αποτελεί το πρόβλημα της συνωνυμίας ορισμένων μεταξύ τους – πολλά είδη ζώων και φυτών έχουν λάβει περισσότερες από μια ονομασίες.

Ντάμπο, το... χταπόδι. Το «φτερωτό» χταπόδι του είδους Grimpoteuthis discoveryi, γνωστό και ως «Ντάμπο» (από το φτερωτό ελεφαντάκι της Ντίσνεϊ) εντοπίστηκε από επιστήμονες το 2009 στη Μεσο-Ατλαντική ωκεάνια ράχη, την υποβρύχια οροσειρά που βρίσκεται στον πυθμένα του Ατλαντικού ωκεανού.

«Πρόκειται για ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που υπάρχουν ως προς την εκτίμηση του πραγματικού αριθμού των “βαπτισμένων” ειδών» αναφέρεται στη μελέτη.

Μέδουσα της Αβύσσου. Το νεοανακαλυφθέν είδος Abyssobenthic ctenophore ζει σε βάθη που ξεπερνούν τα 7.000 μέτρα.

«Για πρώτη φορά, προσφέρουμε μια αναλυτική επισκόπηση σε ό,τι αφορά τον πλούτο των ειδών που ανήκουν στα κυριότερα γένη θαλάσσιας ζωής. Πρόκειται για ένα έργο τέχνης των όσων γνωρίζουμε και των όσων δεν γνωρίζουμε γύρω από τη θαλάσσια ζωή» λέει από την πλευρά του ο Γουόρντ Άπελντανς από την Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή (IOC).

Αϊνστάιν: ένας ιδιαίτερος εγκέφαλος, Einstein’s Brain: New Insights into the Roots of Genius

Einstein 1921 by F. Schmutzer

Ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν πέρασε μια μεγάλη περιπέτεια μετά το θάνατο της μεγαλοφυΐας -ακόμα και σήμερα, μεγάλα τμήματά του παραμένουν αγνοούμενα. Τώρα, όμως, φωτογραφίες που είχαν μείνει ξεχασμένες για δεκαετίες επιβεβαιώνουν ότι ο ιδιαίτερος Δρ Αϊνστάιν είχε και ανατομικά ιδιαίτερο μυαλό.

Μεταθανάτια απαγωγή

Η ιστορία ξεκίνησε το 1955, όταν ο Αϊνστάιν πέθανε στο Πρίνστον του Νιού Τζέρσι σε ηλικία 76 ετών. Πριν ακόμα πάρει έγκριση από την οικογένεια και τον διαχειριστή της διαθήκης του καθηγητή, ο αμφιλεγόμενος παθολόγος Τόμας Χάρβεϊ αφαίρεσε τον εγκέφαλο για εξέταση. Τον χώρισε σε 240 κομμάτια, τα οποία εμβαπτίστηκαν σε ρητίνη και κόπηκαν σε χιλιάδες φέτες για εξέταση στο μικροσκόπιο. Ο Χάρβεϊ έστειλε αρκετές φέτες σε επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, κράτησε όμως τον υπόλοιπο εγκέφαλο σε ένα κουτί στο γραφείο του.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, ο Χάρβεϊ κρατούσε στην ιδιοκτησία του ό,τι είχε μείνει από τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν - φέρεται μάλιστα να τον μετέφερε ακόμα και στο πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου του.

Το 1998, λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του, ο Χάρβεϊ αποφάσισε τελικά να παραδώσει τον απαχθέντα εγκέφαλο στο Εθνικό Μουσείο Υγείας και Ιατρικής του αμερικανικού στρατού, το οποίο βρίσκεται στο Μέριλαντ. Πολλές όμως από τις φέτες που είχε στείλει σε άλλους ερευνητές παραμένουν σήμερα αγνοούμενες.

Ιδιαίτερο μυαλό

Normal brain - contains a sulcus called the parietal operculum and the inferior parietal lobe; the latteris the seat of mathematical and visual reasoning.  Einstein brain - was no longer than most, but the parietal operculum region was missing. This allowed the inferior parietal lobe to grow 15% wider than normal

Η απίστευτη περιπέτεια του εγκεφάλου του Αϊνστάιν ίσως είναι ο λόγος που μέχρι σήμερα είχαν δημοσιευτεί μόνο έξι επιστημονικές μελέτες για το θέμα. Μία από αυτές είχε παρουσιαστεί το 1998 από τον ανθρωπολόγο Ντικ Φοκ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Φλόριδας, ο οποίος διαπίστωνε ότι ο βρεγματικός λοβός, ο οποίος σχετίζεται με την αντίληψη των μαθηματικών και του χώρου, παρουσίαζε ιδιαιτερότητες στις έλικες και τις αύλακες (τα αυλάκια του εγκεφάλου και τις προεξοχές ανάμεσα στα αυλάκια).

Τώρα, ο Δρ Φοκ επανέρχεται με νέα μελέτη σε 12 φωτογραφίες που είχαν τραβηχτεί από τον Χάρβεϊ το 1955 και βρίσκονταν ως σήμερα ξεχασμένες στο Εθνικό Μουσείο Υγείας και Ιατρικής. Αρκετές από αυτές δείχνουν περιοχές του εγκεφάλου που δεν είχαν μελετηθεί ποτέ ως σήμερα.

Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό, αναφέρει ο Φολ στην επιθεώρηση «Brain», είναι η περιπλοκότητα και το ασυνήθιστο μοτίβο στις αύλακες και τις έλικες όχι μόνο του βρεγματικού λοβού αλλά και του προμετωπιαίου φλοιού και του οπτικού φλοιού.

Ο προμετωπιαίος φλοιός, ιδιαίτερα διογκωμένος στον Αϊνστάιν  ευθύνεται για ανώτερες νοητικές λειτουργίες όπως ο προγραμματισμός, η επίλυση προβλημάτων και η αφηρημένη σκέψη που χρειαζόταν ο νομπελίστας για να απεικονίζει στο μυαλό του παραμορφώσεις του χωροχρόνου και άλλα φαινόμενα της Φυσικής.

Η αριστερή πλευρά του εγκεφάλου του Αϊνστάιν σε φωτογραφία που τραβήχτηκε λίγο μετά το θάνατό του το 1955 (Πηγή: US National Museum of Health and Medicine)

Άλλες ιδιαιτερότητες καταγράφονται σε περιοχές όπως ο σωματοαισθητικός φλοιός που επεξεργάζεται ερεθίσματα από το σώμα. Ιδιαίτερα διογκωμένη ήταν μάλιστα η περιοχή που αντιστοιχεί στο αριστερό χέρι, ιδιαιτερότητα που ίσως σχετίζεται με το ταλέντο του Αϊνστάιν ως βιολιστή.

Εγκέφαλος μικρότερος από τον μέσο όρο

Parts of famed physicist Albert Einstein's brain were "extraordinary," according to a new study. (Photo: AP)

Τα ευρήματα της τελευταίας μελέτης έρχονται να προστεθούν στις προηγούμενες έρευνες, οι οποίες έδειχναν ότι ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν περιείχε ασυνήθιστα πολλά νευρογλοιακά κύτταρα που προστατεύουν τους νευρώνες. Η σημασία της υψηλής αναλογίας νευρογλοιακών κυττάρων παραμένει ωστόσο άγνωστη.

Θα φανταζόταν κανείς με βάση τα ευρήματα ότι ο Αϊνστάιν ήταν μεγαλοφυΐα επειδή διέθετε ασυνήθιστο εγκέφαλο. Οι ερευνητές όμως επισημαίνουν ότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα αν ισχύει το αντίστροφο, αν δηλαδή ο εγκέφαλος του φυσικού ανέπτυξε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά λόγω του περιβάλλοντος στο οποίο μεγάλωσε και λόγω των περίπλοκων προβλημάτων της Φυσικής με τα οποία καταπιάστηκε.

The Secrets of Einstein's Brain

Το πιθανότερο πάντως είναι ότι η μεγαλοφυΐα του Αϊνστάιν βασιζόταν και στους δύο παράγοντες ταυτόχρονα.

Ένα όμως είναι σίγουρο: ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν ζύγιζε 1.230 γραμμάρια, λίγο λιγότερο από το μέσο όρο. Και η διαπίστωση αυτή διέψευσε οριστικά τη θεωρία ότι η νοημοσύνη σχετίζεται με το μέγεθος του εγκεφάλου.

Καλός γάμος+σκύλος=ευτυχία. Good marriage and a puppy the secret to a happy life

Pablo Picasso, Jacqueline avec son chien afghan Kaboul, Jacqueline with her Afghan dog Kabul, 1962

Ένας επιτυχημένος γάμος, μια όμορφη οικογένεια, στενές φιλικές σχέσεις και… ένας σκύλος θα μπορούσαν να αποτελούν το «κλειδί» για την παντοτινή ευτυχία υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Η «ελπιδοφόρα» μελέτη

Εξετάζοντας δεδομένα από τη μελέτη τους Γκραντ (Grand Study), που ξεκίνησε το 1940, οι ειδικοί προχώρησαν στην ανάλυση δεδομένων 268 ανδρών οι οποίοι βρίσκονταν υπό παρακολούθηση από νεαρή ηλικία μέχρι τα βαθιά γεράματα. Είδαν λοιπόν, ότι ένας επιτυχημένος γάμος και οι στενές φιλικές σχέσεις οδηγούν σε μια ευτυχισμένη ζωή.

H συναισθηματική νοημοσύνη, οι σχέσεις, η χαρά και η ευθυμία σχηματίζουν την ευτυχία σύμφωνα με αμερικανούς επιστήμονες

Μάλιστα το δέσιμο με φίλους και συγγενείς φάνηκε να είναι πιο πολύτιμο ακόμη και από κληρονομιές, πλούτη ή κοινωνικό κύρος. Συγκεκριμένα, οι Βρετανοί αναφέρουν ότι η οικογενειακή αγάπη και μια τρυφερή σύζυγος είναι «πολύ πιο σημαντικά από το να έχει κανείς καταθέσεις ή να είναι Λόρδος». Κατά μέσο όρο, οι άνδρες που δήλωναν ότι βρίσκονταν σε μια καλή σχέση ζούσαν περισσότερο από τους υπόλοιπους.

«Τα ευρήματα γύρω από την ευτυχία δείχνουν, ότι η λέξη “ευτυχία”  ίσως να μην είναι απόλυτα σωστή» εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, δρ Τζορτζ Βάιλαντ. «Οι σωστές λέξεις για την έννοια της ευτυχίας είναι η συναισθηματική νοημοσύνη, οι σχέσεις, η χαρά και η ευθυμία. Η ευτυχία βρίσκεται, δηλαδή, πολύ κοντά στον ηδονισμό και στην τύχη».

Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν είναι ποτέ αργά για να βρει κανείς την ευτυχία. «Το να έχει κανείς μια οικογένεια γεμάτη αγάπη είναι πολύ σημαντικό, αλλά από τα 70-90 έτη και μετά είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς παρά την οργανική φθορά είναι αρκετοί εκείνοι που καταφέρνουν να βρουν το έρωτα».

«Αν θέλετε να είστε ευτυχισμένοι και δεν έχετε ένα μωράκι για να ανταλλάσσετε χαμόγελα μαζί του, τότε πάρτε ένα σκυλάκι» συνιστά ο ειδικός. «Η συγκεκριμένη μελέτη με γέμισε ελπίδα».

Η έκλειψη Ηλίου από το Διάστημα, European space probe sends back stunning video of the THREE eclipses it saw as observers on Earth were treated to just one

Black hole sun: One of the images of Monday night's eclipse as seen by the European Space Agency's Proba-2 satellite. The images taken by the satellite's SWAP imager, which snaps the Sun in ultraviolet light

Δυο «διαφορετικές» λήψεις της ολικής έκλειψης Ηλίου που σημειώθηκε τη 13η Νοεμβρίου έδωσαν στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή και η αμερικανική διαστημική υπηρεσία.

The Proba-2 satellite: The Sun-watching satellite only saw partial eclipses as the Sun was never completely covered up from its vantage point in the Earth's orbit

Το βίντεο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) «τραβήχτηκε» από το Διάστημα, από τον δορυφόρο Probe 2. Ο δορυφόρος παρακολουθεί τον Ήλιο με υπέρυθρες ακτίνες καταγράφοντας τη δραστηριότητα των ηλιακών κηλίδων και περνάει γύρω από τη Γη 14,5 φορές κάθε εικοσιτετράωρο. Σε αυτές του τις «βόλτες» ο Probe 2 είδε από εκεί ψηλά τρεις πολύ σύντομες μερικές ηλιακές εκλείψεις τις οποίες μπορείτε να δείτε και εσείς στο παρακάτω βίντεο.

Europe's Space-based solar observatory Proba-2 passed through the Moon's shadow on 3 of the 14.5 orbits it completed around the Earth on November 13, 2012, the day of a total solar eclipse visible in Australia

Dramatic: Near totality is seen during the solar eclipse at Palm Cove, Australia, where thousands of eclipse-watchers gathered to view the phenomenon, the first in Australia in a decade

Το βίντεο της NASA (κάτω) «γυρίστηκε» από τη Γη, από την Αυστραλία όπου και ήταν ορατή η ολική έκλειψη. Η λήψη ξεκινάει ακριβώς τη στιγμή που η Σελήνη αρχίζει να καλύπτει πλήρως τον Ήλιο και προσφέρει μια μεγαλοπρεπή και ευκρινέστατη εικόνα του στέμματος του άστρου μας.

A total solar eclipse occurred over the northeastern Australian coast early in the morning of November 14 local time

Ο Ακρίτας των γαλαξιών, NASA Great Observatories Find Candidate for Most Distant Object in the Universe to Date

Στην ένθεση της εικόνας εικονίζεται ο μακρινός γαλαξίας

The newly discovered galaxy, named MACS0647-JD, is very young and only a tiny fraction of the size of our Milky Way. The object is observed 420 million years after the big bang. The inset at left shows a close-up of the young dwarf galaxy. This image is a composite taken with Hubble's WFC 3 and ACS on Oct. 5 and Nov. 29, 2011. Credit: NASA, ESA, and M. Postman and D. Coe (STScI) and CLASH Team

Διεθνής ομάδα ερευνητών χρησιμοποιώντας τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer εντόπισαν ένα πανάρχαιο και πολύ μακρινό γαλαξία. Αν επιβεβαιωθούν οι υπολογισμοί που έχουν κάνει ο γαλαξίας αυτός θα είναι ο αρχαιότερος και πιο μακρινός που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Την ανακάλυψη έκαναν ερευνητές του προγράμματος CLASH οι οποίοι εντόπισαν τον MACS00647-JD. Ο γαλαξίας βρίσκεται σε απόσταση 13.3 δισ. ετών φωτός από εμάς, δηλαδή δημιουργήθηκε 420 εκατομμύρια έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος.

Ο γαλαξίας λάμπει μόνο στα ερυθρά μήκη του φάσματος και η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι έχει εντοπίσει και άλλους παρόμοιους γαλαξίες στην μελέτη των οποίων θα επικεντρωθεί σε μια προσπάθεια να κάνει μια γαλαξιακή χαρτογράφηση της πρώιμης εποχής του Σύμπαντος.Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

Δείτε ένα σχετικό βίντεο:

Scientists using the Hubble Space Telescope, NASA's Spitzer Space Telescope and gravitational lensing from a foreground galaxy cluster -have found what is probably the most distant galaxy yet seen in the Universe. This newly discovered galaxy, named MACS0647-JD, offers a peek back into a time when the Universe was only 3 percent of its present age of 13.7 billion years. We are observing the newly discovered galaxy as it was 420 million years after the Big Bang. This video shows a zoom up of the galaxy cluster, known as MACS J0647.7+7015. The distant galaxy is barely visible, located just beneath the cluster. Video Credit: NASA / ESA / G. Bacon

Πορφυρά αστρικά απομεινάρια, The purple haze of a dying star: Colourful image captures phenomenon lighting up space

Supernova remnant W44 is the focus of this new image created by combining data from ESA's Herschel and XMM-Newton space observatories. W44 is the vast purple sphere that dominates the left hand side of this image, and measures about 100 light-years across. Image credits: Herschel: Quang Nguyen Luong & F. Motte, HOBYS Key Program consortium, Herschel SPIRE/PACS/ESA consortia. XMM-Newton: ESA/XMM-Newton

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή εικόνα ενός σουπερνόβα. Το W44 βρίσκεται σε απόσταση 10 χιλιάδων ετών φωτός στον αστερισμό του Αετού και τα διαστημικά παρατηρητήρια Herschel και XMM Newton της ESA τράβηξαν πολλές φωτογραφίες από το σουπερνόβα. Η εικόνα που έδωσε στη δημοσιότητα η ESA αποτελεί σύνθεση αυτών των εικόνων.

Σε αυτή διακρίνεται ένα βυσσινί σφαιρικό νέφος κοσμικής ύλης που δεν είναι τίποτε άλλο από τα απομεινάρια της αστρικής έκρηξης. Η κοσμική ύλη συνεχίζει να κινείται με δύναμη και ταχύτητα στο Διάστημα. Αυτή η «τελευταία ανάσα» του W44 έχει διάμετρο 100 έτη φωτός.

Αλέξης Ακριθάκης, Η νύχτα του Πολυτεχνείου

"Τη νύχτα του Πολυτεχνείου, μαζί με χιλιάδες νέα παιδιά συνελήφθην κι εγώ. Για τις αγριότητες της Χούντας μιλήσανε πολλοί. Το συγκεκριμένο γεγονός είναι το εξής. Αυτό με αγρίεψε περισσότερο από τις φάπες και τους εξευτελισμούς. Είχα συλληφθεί απ' την ΚΥΠ. Μετά από τις διατυπώσεις έπρεπε να με παραπέμψουνε στη Γενική Ασφάλεια.

Στην ομάδα αστυφυλάκων που με παραδώσανε για τη μεταφορά, συναντώ παιδικό φίλο (αστυφύλακα). Μαζί παίζαμε μπάλα με την παραγεμισμένη κάλτσα, αν σας λέει τίποτα αυτό, και μέχρι πριν λίγες μέρες από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου με θαύμαζε.

Η συμπεριφορά του -δε θέλω τώρα να εξιστορήσω με λεπτομέρειες- ήτανε πρώτα μια χοντρή ροχάλα στα μούτρα, συνοδευόμενη με το ίδιο υβρεολόγιο που περίμενε όλους μας, και με δυο φάπες που με βρήκανε στον ώμο. Βέβαια στην Ασφάλεια οι χριστοπαναγίες ήτανε πολύ περισσότερες από τις εικόνες που υπήρχαν κρεμασμένες στους τοίχους.

Κι εμείς, οι άθεοι κομμουνιστές (όπως μας φώναζαν) πού πιστεύαμε; Εδώ ακριβώς βλέπω την ηθική δήλωση του κράτους. Στην Ελλάδα πάντα οι παλιές φιλίες κρατιόντουσαν, ακόμη και στη γερμανική κατοχή, όπως και στον εμφύλιο, αν και απ' εκεί αρχίζει η χοντρή ρουφιανιά..."

Κείμενο του Αλέξη Ακριθάκη, δημοσιευμένο στον κατάλογο της αναδρομικής έκθεσης του που έγινε το 1997 στην Εθνική Πινακοθήκη.