Σημαντικά ευρήματα σε τάφο αρχαίου πολεμιστή στην πόλη Mezmay του Καυκάσου, Treasure-Filled Warrior's Grave Found in Russia

Ίσως το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι μια χρυσή περόνη-καρφίτσα με έναν ορυκτό κρύσταλλο στο κέντρο της. The burial of the warrior was richly adorned and contained more than a dozen gold artifacts. This fibula-brooch, despite being only 2.3 by 1.9 inches in size, contains intricate decorations leading towardthe center where a rock crystal bead is mounted. CREDIT: Photo courtesy Valentina Mordvintseva

Κρυμμένος σε μια νεκρόπολη που βρίσκεται ψηλά στα βουνά του Καυκάσου (κοντά στην αρχαία Διοσκουριάδα του Πόντου) στη Ρωσία, οι ερευνητές ανακάλυψαν τον τάφο ενός πολεμιστή που αναπαύθηκε αιώνια μαζί με χρυσά κοσμήματα, ατσαλένια πανοπλία και πολλά όπλα, συμπεριλαμβανομένου ενός σιδερένιου ξίφους, μήκους 91 εκατοστών, ανάμεσα στα πόδια του.

Αυτό είναι μόνο ένα από τα καταπληκτικά ευρήματα που βρέθηκαν ανάμεσα σε μια πληθώρα αρχαίων θησαυρών ηλικίας 2000 ετών σύμφωνα με εκτιμήσεις των επιστημόνων.

Bronze helmet with curved sheep horns.

Μεταξύ των ευρημάτων είναι δύο χάλκινα κράνη, που ανακαλύφθηκαν στην επιφάνεια της νεκρόπολης. Ένα κράνος (που βρέθηκε σε θραύσματα και ανακατασκευάστηκε) φέρει ανάγλυφα κέρατα προβάτου, ενώ το άλλο φέρει ευθείες και ζικ-ζακ γραμμές μαζί με άλλα περίεργα σχήματα.

This iron axe is one of many weapons found with the burial of the warrior. CREDIT: Photo courtesy Valentina Mordvintseva

Αν και οι τυμβωρύχοι έχουν επισκεφθεί την νεκρόπολη, ο τάφος του πολεμιστή φαίνεται να παρέμεινε ανέγγιχτος. Η άκρη του ξίφους θάφτηκε ώστε να δείχνει προς τη λεκάνη του πολεμιστή, ενώ οι ερευνητές βρήκαν «μια στρογγυλή πλάκα χρυσού με ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό» κοντά στην κορυφή, σύμφωνα με το άρθρο τους που δημοσιεύεται στην πλέον πρόσφατη έκδοση του περιοδικού Ancient Civilizationsfrom Scythia to Siberia.

Τα σκελετικά υπολείμματα τριών αλόγων, μιας αγελάδας αλλά και το κρανίο ενός αγριόχοιρου βρέθηκαν επίσης, θαμμένα κοντά στον πολεμιστή.

Black glazed kantharos.

«Αυτά τα ζώα θεωρούνταν ιδιαίτερα πολύτιμα μεταξύ των βαρβαρικών λαών του αρχαίου κόσμου. Αποτελούν σημάδια αναγνώρισης και καταξίωσης του θαμμένου προσώπου, όπως παρουσιάζονται από τους συγγενείς του και τη φυλή του», αναφέρει το μέλος της ομάδας Valentina Mordvintseva, ερευνήτρια του ουκρανικού Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Τα οστά ζώων και τα υπολείμματα κεραμικής υποδηλώνουν ότι μια τελετουργική κηδεία πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του.

"Χωρίς γραπτά αρχεία είναι δύσκολο να πούμε ακριβώς ποιος ήταν ο πολεμιστής, αλλά ίσως ποια πόλη ή κωμόπολη διοικούσε, καθώς μάλλον ήταν επικεφαλής ενός λαού", δήλωσε η Mordvintseva.

Map of warrior burial location.

Η νεκρόπολη βρίσκεται κοντά στην πόλη Mezmay. Τυμβωρύχοι ανακάλυψαν την περιοχή το 2004 και οι σωστικές ανασκαφές άρχισαν το 2005.

Ποιος χρησιμοποίησε τη νεκρόπολη;

The grave of a male warrior who was laid to rest some 2,200 years ago in what is now the mountains of the Caucasus in Russia, shown here in a diagram of the warrior's skeleton and numerous artifacts. Based on the artifacts, researchers believe the warrior's burial dates back around 2,200 years, to a time when Greek culture was popular in west Asia, while the necropolis itself appears to have been in use between the third century B.C. and the beginning of the second century A.D.  CREDIT: Courtesy Valentina Mordvintseva

Με βάση τα ευρήματα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ταφή του πολεμιστή χρονολογείται πριν από 2.200 χρόνια περίπου, σε μια εποχή όπου η ελληνική κουλτούρα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στη δυτική Ασία, ενώ η ίδια η νεκρόπολη φαίνεται ότι ήταν σε χρήση από τον 3ο αιώνα π.Χ. μέχρι και τις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ.

Ο μπρούτζινος καθρέφτης περιέχει μια βάση με τη μορφή θεάς.

Οι ερευνητές επισημαίνουν με προσοχή ότι τα αρχαία έργα τέχνης δεν μπορούν να συνδεθεί με ένα συγκεκριμένο αρχαιολογικό πολιτισμό. Η Mordvintseva επισημαίνει ότι «αυτή η περιοχή είναι πολύ μεγάλη και δεν έχει επαρκώς ανασκαφεί», ιδιαίτερα στην περιοχή όπου βρίσκεται η νεκρόπολη. «Η νεκρόπολη βρίσκεται ψηλά στα βουνά. Ίσως ο πληθυσμός της περιοχής αυτής κατείχε εμπορικούς δρόμους-περάσματα με χώρες του Καυκάσου – την σημερινή Γεωργία, Αρμενία κλπ.» αναφέρει η Mordvintseva.

Deer tripod bronze and iron.

Παρόλο που οι άνθρωποι που χρησιμοποίησαν την νεκρόπολη ήταν σαφώς επηρεασμένοι από τον ελληνικό πολιτισμό, διατήρησαν τον δικό τους τρόπο ζωής, δήλωσε η Mordvintseva. «Ο υλικός πολιτισμός τους δείχνει ότι μάλλον ήταν πολύ περήφανοι για τον εαυτό τους και διατήρησαν τον πολιτισμό τους για αιώνες».

Θησαυροί χρυσού

Athena pendant cold coin.

Αυτός ο τρόπος ζωής υποδεικνύει μια ιδιαίτερη αγάπη για τον κατεργασμένο χρυσό. Στην ταφή του πολεμιστή περιλαμβάνονται δεκάδες αντικείμενα κατασκευασμένα από αυτό το υλικό. Ίσως το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι μια χρυσή περόνη-καρφίτσα με έναν ορυκτό κρύσταλλο στο κέντρο της. Παρά το γεγονός ότι η καρφίτσα ήταν διαστάσεων μόνο 5,8 με 4,8 εκατοστών, είχε πολλές στρώσεις από περίτεχνα σκαλισμένες διακοσμήσεις.

Gold sword fitting with mounted agate. Αυτή η χρυσή πλάκα τοποθετημένη με αχάτη θα χρησιμοποιούταν για να συνδέσει το μικρό σιδερένιο ξίφος με την ζώνη του πολεμιστή.

Η ομάδα έμεινε έκπληκτη όταν ανακάλυψε ότι δύο από τα ξίφη του πολεμιστή (συμπεριλαμβανομένου και εκείνου που έδειχνε προς τη λεκάνη του) έφεραν χρυσές διακοσμήσεις. Σε μια περίπτωση μάλιστα, σε ένα σιδερένιο σπαθί μήκους 48,5 εκατοστών υπήρχε χρυσή πλάκα, διακοσμημένη με αχάτη, που έμελλε να κοσμεί την θήκη του.

Μέχρι τώρα,οι ερευνητές δεν είχαν δει ποτέ αυτό το είδος χρυσής διακόσμησης σε σπαθί σε αυτό το μέρος του αρχαίου κόσμου. Το «πραγματικό γεγονός ότι οι πλάκες αυτές χρησιμοποιήθηκαν για να διακοσμήσουν τα όπλα τους δημιουργούν μια δική τους κατηγορία, η οποία έχει μέχρι στιγμής δεν έχει καταγραφεί πουθενά αλλού …».

Η Φυσική μέσα από τo Eλληνικό αλφάβητο, Physics through the Greek alphabet

Ο Sheldon Lee Glashow έγραψε πριν από 20 χρόνια, στο περιοδικό QUANTUM, τον παρακάτω οδηγό για υποψήφιους επιστήμονες (που δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα), συνδέοντας το κάθε γράμμα του ελληνικού αλφάβητου με σύμβολα και έννοιες της Φυσικής.

Sheldon Glashow, Abdus Salam and Steven Weinberg receiving the 1979 Nobel Prize for Physics.

Ο Glashow μαζί με τους Steven Weinberg και Abdus Salam, τιμήθηκε με το βραβείο νόμπελ το 1979, για την έρευνά τους στη σωματιδιακή φυσική.

α: Η ραδιενέργεια άλφα ή ακτίνες α είναι πυρήνες ηλίου που εκπέμπονται από βαρύτερους ραδιενεργούς πυρήνες κατά τη διαδικασία της διάσπασης α και αποτελεί ένα από τα τρία είδη φυσικής ραδιενέργειας.

β: Η ραδιενέργεια βήτα ή ακτίνες β είναι ηλεκτρόνια που εκπέμπονται από πυρήνες κατά τη διαδικασία της διάσπασης βήτα, μιας άλλης μορφής φυσικής ραδιενέργειας.

γ: Η ραδιενέργεια γάμα ή ακτίνες γ είναι υψηλής ενέργειας φωτόνια που εκπέμπονται από πυρήνες κατά τη διαδικασία της διάσπασης γάμα.

δ: Το δέλτα-κάτι (είτε με πεζό είτε με κεφαλαίο) συχνά παριστάνει μια μικρή αλλαγή σ’ αυτό το κάτι, όπως τα δx ή Δt. Ακόμη και η συνάρτηση δέλτα δ(x) (που είναι μηδενική για κάθε x εκτός από την τιμή x=0, όπου είναι άπειρη) είναι εκ των ουκ άνευ για τους θεωρητικούς φυσικούς και οι ακτίνες δέλτα για τους πειραματικούς φυσικούς.

ε: Το έψιλον δηλώνει μια αριθμητική ποσότητα που είναι ή μπορεί να γίνει αυθαίρετα μικρή.

ζ: Ζήτα ονομάστηκε ένα σωματίδιο από εκείνους που το “ανακάλυψαν” μέχρι που αποδείχθηκε ότι αυτό δεν υπήρχε καθόλου. Επίσης υπάρχει και η συνάρτηση ζ του Riemann που παίζει σημαντικό ρόλο στη θεωρία αριθμών, αλλά και στη θεωρητική φυσική.

η: Το ήτα δηλώνει το όγδοο και βαρύτερο μέλος της οκτάδας των μεσονίων χωρίς σπιν. Την ύπαρξή του προέβλεψε ο Murray Gell-Mann το 1961. Το κεφαλαίο Η χρησιμοποιείται προς τιμήν του πανεπιστημίου John Hopkins, όπου ανακαλύφθηκε το σωματίδιο η.

θ: Το θήτα πρέπει να σας φέρνει στο νου την τριγωνομετρία, αφού είναι η συνήθης επιλογή για το συμβολισμό μιας γωνίας

ι: Το γιώτα μοιάζει ακριβώς με το i (η μονάδα των φανταστικών αριθμών) στο οποίο κάποιος λησμόνησε να βάλει την κουκίδα.

κ: Το κάπα, όπως και το προηγούμενο του γράμμα μοιάζει πολύ με το αντίστοιχό του λατινικό για να βρίσκεται σε ευρεία χρήση, αν και κάποτε εγώ επινόησα το σωματίδιο κ, το οποίο όμως δεν υπάρχει.

Στην αστρονομία όμως συναντάμε το άστρο κάπα (Kappa Canis Majoris ή κ CMa) στον αστερισμό Canis Major

λ: Με το λάμδα συμβολίζουμε το μήκος κύματος. Το κεφαλαίο Λ παριστά το ελαφρύτερο από τα παράδοξα βαρυόνια.

μ: Το μι δηλώνει το μιόνιο, για το οποίο ο διάσημος αμερικανός φυσικός Rabi, ρώτησε μισόν αιώνα πριν: “ποιός το παρήγγειλε αυτό;!” Ακόμη δεν μάθαμε την απάντηση.

ν: Το νι αντιπροσωπεύει οποιοδήποτε από τα τρία γνωστά είδη νετρίνων: νe,  νμ,  ντ.

Ακόμη τα μ και ν συχνά παρουσιάζονται ως αριθμητικοί δείκτες, όπως στη βασική εξίσωση της γενικής σχετικότητας:

ξ: Το ξι είναι εύκολο να το προφέρουμε αλλά πολύ δύσκολο να το γράψουμε πεζό. Το κεφαλαίο Ξ συμβολίζει ένα βαρυόνιο με δυο μονάδες παραδοξότητες.

ο: Το όμικρον μοιάζει σε όλο τον κόσμο με το λατινικό ο. Στην αστρονομία το όμικρον χρησιμοποιείται συχνά π.χ. το αστρικό σύστημα Όμικρον στον αστερισμό της Ανδρομέδας, περίπου 692 έτη φωτός από τη γη.

π: Το πι δηλώνει το λόγο της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του και επιπλέον είναι ένα σημαντικό μεσόνιο. Το πιόνιο συνήθως διασπάται σε ένα μιόνιο και ένα νετρίνο. Το Κεφαλαίο Π εκφράζει το μαθηματικό γινόμενο.

ρ: Το ρο μπορεί να εκφράζει πυκνότητα. Ακόμη, το ρ-μεσόνιο σχηματίζεται από τα ίδια κουάρκ που σχηματίζουν και το πιόνιο, αλλά με τα σπιν των κουάρκ παράλληλα.

σ: Το σίγμα δηλώνει το σπιν ενός σωματιδίου Το κεφαλαίο Σ εκφράζει μαθηματικό άθροισμα ή οποιοδήποτε από τα τρία παράδοξα βαρυόνια:

Σ+, Σ- και Σ0.

τ: Το ταυ είναι το βαρύτερο από τα τρία γνωστά φορτισμένα λεπτόνια, ή μπορεί να εκφράζει ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα (όπως ο χρόνος ημίσειας ζωής)

υ: Το ύψιλον δηλώνει το σωματίδιο που αποτελείται από ένα μπλε κουάρκ και το αντικουάρκ του. Ανακαλύφθηκε το 1977 από τον Leon Lederman κατά λάθος.

φ: Το φι συμβολίζει μια γωνία στην περίπτωση που έχετε ήδη χρησιμοποιήσει το θ π.χ.

ημ(θ+φ) =ημθ συνφ + συνθ ημφ

χ: Το χι είναι το σύμβολο του αγνώστου ή ένα σύμβολο το οποίο κατά σύμβαση δεν αντιστοιχεί σε κάτι. Συχνά χρησιμοποιείται για να δηλώσει κάτι που μόλις σκεφτήκατε.

ψ: Το ψι χρησιμοποιείται για τις κυματοσυναρτήσεις στην κβαντομηχανική, αν και θα μπορούσε να δηλώνει μια γωνία, εάν έχετε περισσότερες από δύο. Το σωματίδιο J (που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη) ταυτίζεται με το Ψ (που παρατηρήθηκε ταυτόχρονα στην Καλιφόρνια). Σήμερα είναι γνωστό ως J/Ψ ή “gypsy” (γύφτικο) σωματίδιο.

ω: Το ωμέγα είναι το υπέρ-χρησιμοποιημένο τελευταίο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου: ω είναι ένα μεσόνιο αλλά και το σύμβολο της κυκλικής συχνότητας. Με κεφαλαίο Ω συμβολίζεται ο λόγος της μέσης πυκνότητας μάζας του σύμπαντος προς την κρίσιμη τιμή της ή το τριπλά παράδοξο βαρυόνιο που ανακάλυψε ο ελληνοαμερικανός φυσικός Ν. Σάμιος.

Eλληνική συμμετοχή στην αποστολή JUICE, ESA chooses instruments for its Jupiter icy moons explorer

Artist's impression of JUICE. Eleven instrument suites will be developed by scientific teams from Austria, Belgium, Czech Republic, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Ireland, Italy, Netherlands, Poland, Spain, Sweden, Switzerland, UK, US and Japan, through corresponding national funding. Copyright: ESA/AOES

Εφοδιασμένο με ένα επιστημονικό όργανο που σχεδιάζεται και από έλληνες επιστήμονες, θα είναι το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο που θα εξερευνήσει το Δία και τους παγωμένους δορυφόρους του.

Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), ανακοίνωσε την τελική επιλογή για τα πειράματα που θα συμπεριληφθούν στην αποστολή Jupiter ICy moons Explorer (JUICE).

Ανάμεσα στα 11 πειράματα που επιλέχθηκαν μετά από σκληρό ανταγωνισμό είναι και ένας ανιχνευτής φορτισμένων και ουδέτερων σωματιδίων που υλοποιεί τεχνολογίες αιχμής της διαστημικής έρευνας.

Η σχεδιασμός και η κατασκευή του οργάνου, συντονίζεται από το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής με τη συμμετοχή ινστιτούτων από την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ.

Από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν η Ακαδημία Αθηνών μέσω του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας, καθώς ο Επόπτης του Γραφείου Σταμάτης Κριμιζής είναι ένας από τους συνεργαζόμενους ερευνητές της ομάδας ανάπτυξης του οργάνου.

Μέρος επίσης λαμβάνει και ως συνεργαζόμενος ερευνητής, ο επίκουρος καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, Θεόδωρος Σαρρής, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνική συμμετοχή σε προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα συνεχιστεί και την επόμενη γενιά.

Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να ενισχύσει τη συνεργασία της Ακαδημίας Αθηνών με μεγάλα Ιδρύματα του εξωτερικού, όπως αυτή έχει θεμελιωθεί με τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Ακαδημίας στις δραστηριότητες των αποστολών Voyager, που βρίσκεται στα όρια της Ηλιόσφαιρας, Cassini, που είναι στον Κρόνο, και του Messenger, στον Ερμή.

The illustration shows Jupiter and its large moons: Ganymede, Europa, Io and Callisto. Copyright: ESA; Artist: M. Carroll

Το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο αναμένεται να εκτοξευτεί τον Ιούνιο του 2022 με έναν πύραυλο Ariane 5 και θα ταξιδέψει 7,5 χρόνια για να φθάσει στο Δία. Θα αξιοποιήσει για το λόγο αυτό τη βαρύτητα της Γης και της Αφροδίτης. Από τον Ιανουάριο του 2030 και για 2,5 χρόνια, θα περιφέρεται στο σύστημα του Δία, μελετώντας τους πόλους του, την ατμόσφαιρα, τη μαγνητόσφαιρα αλλά και τους δορυφόρους, Καλλιστώ και Γανυμήδη.

Το Google αντικαθιστά τους παππούδες; How Google is replacing grandparents: 90% of children look things up on the internet rather than ask their older relatives

Τη σοφία των παππούδων έρχονται να αντικαταστήσουν η μηχανή αναζήτησης της Google, η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia και η ατελείωτη βιντεοθήκη YouTube, όπως δείχνουν νέα στοιχεία.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της βρετανικής εταιρείας Ofcom, σχεδόν το 90% των εγγονών αποφεύγει να αποταθεί στον παππού και στη γιαγιά και αποφασίζει να απευθυνθεί στο Διαδίκτυο. Το 96% των 1.500 παππούδων που έλαβαν μέρος στην έρευνα, απάντησαν ότι όταν ήταν παιδιά έκαναν πολύ περισσότερες ερωτήσεις στους δικούς τους παππούδες συγκριτικά με εκείνες που δέχονται από τα εγγόνια τους.

Ρώτα παιδί μου, το… Διαδίκτυο

The survey of 1,500 grandparents found fewer are being asked how to do simple chores such as sewing.

Τα σημερινά παιδιά φαίνεται ότι χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για να βρουν οδηγίες που αφορούν δουλειές του νοικοκυριού όπως π.χ. το πώς να σιδερώσουν ένα πουκάμισο ή να ράψουν ένα κουμπί. Όπως προέκυψε από τα δεδομένα που συνέλεξαν οι ειδικοί, μόλις ένα στα πέντε εγγόνια είχε ρωτήσει τους παππούδες του πώς θα μπορούσε να βράσει ένα αβγό.

Οκτώ στους 10 παππούδες δήλωσαν ότι ένιωθαν πως είχαν λιγότερη επαφή με τα εγγόνια τους συγκριτικά με εκείνη που είχαν οι ίδιοι με τους δικούς τους παππούδες ως παιδιά, γεγονός που το απέδωσαν στην εύκολη πρόσβαση στο Διαδίκτυο και στη δυνατότητα αστραπιαίας αναζήτησης.

Τα 2/3 των ηλικιωμένων που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση δήλωσαν ότι ένιωθαν πως ο παραδοσιακός ρόλος του παππού και της γιαγιάς έχει γίνει λιγότερο σημαντικός στη σύγχρονη οικογένεια, συγκριτικά με τον ρόλο του παρελθόντος. Το 80% εξ αυτών παρόλα αυτά, δήλωσε ότι πιστεύει πως κατέχει μια σημαντική θέση στη ζωή των εγγονών του.

Children are now more computer literate and go to the internet rather than ask their grandparents.

Όπως φάνηκε, ήδη από την ηλικία των τριών και των τεσσάρων ετών τα παιδιά είναι τεχνολογικά «εγγράμματα», με το 10% να μπαίνουν στο Διαδίκτυο, να χρησιμοποιούν ταμπλέτες, να παίζουν παιχνίδια, να παρακολουθούν ταινίες κ.ά.

Σχεδόν ένα στα τέσσερα εγγόνια κατά τους παππούδες τους, χρησιμοποιούσαν το Διαδίκτυο μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή ή του λάπτοπ τους, ενώ το 3% σέρφαραν μέσω του κινητού τους τηλεφώνου.

Άγνωστο «δαχτυλίδι» ακτινοβολίας τύλιξε τη Γη, Van Allen Probes reveal a new radiation belt around Earth

Πενήντα και πλέον χρόνια τώρα οι επιστήμονες ήξεραν ότι οι ζώνες ακτινοβολίας Βαν Άλεν είναι δυο: η ανακάλυψη μιας τρίτης ανατρέπει τα δεδομένα.

Τα επτά δισεκατομμύρια των κατοίκων της Γης δεν αντιλήφθηκαν το παραμικρό, όμως τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πλανήτης είχε «τυλιχθεί» επί τέσσερις εβδομάδες από μια πολύ ισχυρή ακτινοβολία από φορτισμένα σωματίδια. Ερευνητικά σκάφη της NASA αποκάλυψαν την παροδική ύπαρξη γύρω από τη Γη μιας τρίτης ζώνης ακτινοβολίας Βαν Άλεν, την οποία οι επιστήμονες αγνοούσαν παντελώς. Μετά την πρώτη έκπληξη οι ειδικοί αδημονούν να μελετήσουν περαιτέρω το φαινόμενο, το οποίο μπορεί να είναι επικίνδυνο για τους δορυφόρους, τις επανδρωμένες διαστημικές αποστολές αλλά και τα επίγεια ηλεκτρονικά συστήματα.

Οι ζώνες Βαν Άλεν

Two giant swaths of radiation, known as the Van Allen Belts, surrounding Earth were discovered in 1958. In 2012, observations from the Van Allen Probes showed that a third belt can sometimes appear. The radiation is shown here in yellow, with green representing the spaces between the belts. Credit: NASA/Van Allen Probes/Goddard Space Flight Center

Οι ζώνες ακτινοβολίας Βαν Άλεν ανακαλύφθηκαν το 1958 από τον Τζέιμς Βαν Άλεν, από τον οποίο και πήραν το όνομά τους. Πρόκειται για δυο δαχτυλίδια που σχηματίζονται από σωματίδια υψηλής ενέργειας – τα «ηλεκτρόνια-δολοφόνους», όπως αποκαλούνται – τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της Γης.

Η εσωτερική ζώνη, η οποία βρίσκεται πιο κοντά στον πλανήτη μας, είναι σχετικά σταθερή. Η εξωτερική ζώνη, η οποία αρχίζει να εκτείνεται από ένα υψόμετρο 13.000 ως 40.000 χλμ από την επιφάνεια της Γης, είναι εξαιρετικά ασταθής και παρουσιάζει τεράστιες διακυμάνσεις. Μέσα σε μερικές ώρες, ή και λεπτά, τα ηλεκτρόνια που την αποτελούν μπορούν να αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός ενώ το μέγεθός της μπορεί να γίνει εκατονταπλάσιο.

Αν και η ύπαρξή τους είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά για αυτές τις ζώνες ακτινοβολίας, πέραν του ότι μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε δορυφόρους και διαστημόπλοια ή και στα ηλεκτρονικά συστήματα εδώ στη Γη. Στις 30 Αυγούστου του 2012 η NASA εκτόξευσε τα δυο ερευνητικά σκάφη Van Allen με στόχο την άντληση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με αυτές.

Η μεγάλη έκπληξη

Στις 2 Σεπτεμβρίου, μόλις μερικές ημέρες μετά την εκτόξευσή τους, οι δορυφόροι Van Allen έκαναν την έκπληξη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, οι οποίοι έχουν αναπτύξει τα όργανα που φέρουν τα ερευνητικά σκάφη, είδαν να σχηματίζεται μπροστά στα μάτια τους μια τρίτη ζώνη ακτινοβολίας σε μια διαδικασία που δεν προβλέπεται από καμία θεωρία.

«Ήταν τόσο παράξενο που πίστεψα ότι κάτι δεν πάει καλά στα όργανα» ανέφερε στο σχετικό δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου ο Νταν Μπέικερ, επικεφαλής ερευνητής του προγράμματος και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science». «Είδαμε όμως ταυτόσημα δεδομένα και στο δεύτερο σκάφος. Δεν μπορούσαμε παρά να συμπεράνουμε ότι ήταν αλήθεια».

Ενώ τα αρχικά δεδομένα έδειχναν τις δυο ζώνες Βαν Άλεν ακριβώς όπως θα έπρεπε να είναι με βάση τις θεωρίες, τη δεύτερη μέρα του Σεπτεμβρίου η εξωτερική ζώνη άρχισε να γίνεται πολύ συμπαγής (σχηματίζοντας ένα «δαχτυλίδι αποθήκευσης» όπως το ονόμασαν οι ερευνητές) ενώ ένα τρίτο, πιο αραιό, δαχτυλίδι από ηλεκτρόνια σχηματίστηκε στην εξωτερική πλευρά της.

Image Caption: On Aug. 31, 2012, a giant prominence on the sun erupted, sending out particles and a shock wave that traveled near Earth. This event may have been one of the causes of a third radiation belt that appeared around Earth a few days later, a phenomenon that was observed for the very first time by the newly-launched Van Allen Probes. This image of the prominence before it erupted was captured by NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO). Credit: NASA/SDO/AIA/Goddard Space Flight Center.

Το εξωτερικό δαχτυλίδι άρχισε να διασπάται την τρίτη εβδομάδα ώσπου τελικά, την 1η Οκτωβρίου, ένα ισχυρό διαπλανητικό ωστικό κύμα προερχόμενο μάλλον από τον Ήλιο διέλυσε παντελώς τα υπολείμματά του και μαζί και το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» μέσα σε μια ώρα. Στη συνέχεια σχηματίστηκαν ξανά οι δυο «αναμενόμενες» ζώνες ακτινοβολίας, οι οποίες και παρέμειναν τους επόμενους μήνες.

Επανεξέταση των θεωριών

Η ανακάλυψη οπωσδήποτε οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να επανεξετάσουν τις θεωρίες τους, προς το παρόν όμως πολλές παράμετροι είναι άγνωστες, με πρώτη και κυριότερη τη συχνότητα εμφάνισης της τρίτης ζώνης. «Δεν έχουμε ιδέα πόσο συχνά συμβαίνει κάτι τέτοιο» ανέφερε ο δρ Μπέικερ. «Μπορεί να συμβαίνει αρκετά συχνά, δεν είχαμε όμως τα κατάλληλα εργαλεία για να το δούμε».

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν επίσης από πού προέρχονται τα ηλεκτρόνια που σχηματίζουν το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» ούτε ποια αιτία προκαλεί την επιτάχυνση των φορτισμένων σωματιδίων, αν και θεωρούν ότι αυτή θα πρέπει να έχει σχέση με την ηλιακή δραστηριότητα και την αλληλεπίδρασή της με το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Τα επόμενα δεδομένα των δορυφόρων Van Allen αναμένονται επομένως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο από την ερευνητική ομάδα, αλλά και από τους θεωρητικούς που ασχολούνται με το μαγνητικό πεδίο της Γης και τον διαστημικό καιρό. «Η ανακάλυψη μaς φέρνει πραγματικά αντιμέτωπους με ένα πολύ σημαντικό ερώτημα και πολλά μεγάλα αινίγματα» δήλωσε στο περιοδικό «New Scientist» ο Γιούρι Σπριτς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες ο οποίος δεν μετείχε στην ερευνητική ομάδα αλλά ετοιμάζει μια μελέτη επί του θέματος.

Όπως ανέφερε ο ειδικός, τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν σημειώθηκαν σε δορυφόρους δυσλειτουργίες πους θα μπορούσαν να συνδεθούν με το φαινόμενο.

Κοσμικό «υπερηχογράφημα», Stargazers spot first-ever planet forming in dusty disc

Καλλιτεχνική απεικόνιση του γίγαντα αερίου που σχηματίζεται σε απόσταση 335 ετών φωτός. This artists impression shows the formation of a gas giant planet in the ring of dust around the young star HD 100546. This system is also suspected to contain another large planet orbiting closer to the star. The newly-discovered object lies about 70 times further from its star than the Earth does from the Sun. This protoplanet is surrounded by a thick cloud of material so that, seen from this position, its star almost invisible and red in color because of the scattering of light from the dust. Credit: ESO/L. Calçada

Ομάδα αστρονόμων εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από τη γέννηση ενός πλανήτη. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου (ESO) οι ερευνητές παρατήρησαν το νεαρό άστρο HD 100546 που βρίσκεται σε απόσταση 335 ετών φωτός από εμάς. Στο δίσκο της κοσμικής ύλης που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες δημιουργίας ενός ηλιακού συστήματος. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι εντόπισαν έναν πλανήτη που βρίσκεται στα αρχικά στάδια του σχηματισμού του.

H ανακάλυψη

The planet candidate around HD 100546 was detected as a faint blob located in the circumstellar disc revealed thanks to the NACO adaptive optics instrument on ESO’s VLT, combined with pioneering data analysis techniques. The observations were made using a special coronagraph in NACO, which operates at near-infrared wavelengths and suppresses the brilliant light coming from the star at the location of the protoplanet candidate.

«Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες μπορούσαν να μελετήσουν τη  διαδικασία σχηματισμού ενός πλανήτη κυρίως μέσα από προσομοιώσεις. Αν πράγματι αυτό που είδαμε και καταγράψαμε είναι ο σχηματισμός ενός πλανήτη τότε για πρώτη φορά οι επιστήμονες θα μπορούν μελετήσουν το φαινόμενο σε πραγματικές συνθήκες και μάλιστα από τα πρώτα, τα αρχικά του στάδια» αναφέρει ο Σάσα Κουάνζ, του Πανεπιστημίου ETH στη Ζυρίχη που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Aριστερά μια εικόνα του κοσμικού δίσκου που έχει δημιουργηθεί στο άστρο HD 100546 μέσα στον οποίο σχηματίζεται ένας γίγαντας αερίου. Δεξιά η εικόνα του πλανήτη όπως την κατέγραψαν οι ερευνητές με το τηλεσκόπιο VLT. VLT and Hubble images of the protoplanet system HD 100546.

Οι ερευνητές εκτιμούν πώς, όταν ολοκληρωθεί ο σχηματισμός του πλανήτη, αυτός θα είναι ένας γίγαντας αερίου τρεις φορές μεγαλύτερος από τον Δία. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».

This video fly-through show the dusty environment around the star HD 100546. A gas giant planet appears to be forming in the ring of dust around the young star. This system is also thought to probably contain another large planet orbiting closer to the star. The protoplanet candidate lies about 70 times further from its star than the Earth does from the Sun and the inner planet lies about ten times closer in. Credit: ESO/L. Calçada

Γενετιστές υποστηρίζουν ότι βρήκαν την ηλικία της Ιλιάδας του Ομήρου, Geneticists Estimate Publication Date of The Iliad

Homer's The Iliad codex from approximately the late fifth-early sixth century B.C. Image: Iliad VIII 245-253 in codex F205

Ποια σχέση μπορεί να έχει ο Όμηρος και η Ιλιάδα με την γενετική; Επειδή στην εποχή μας όλα είναι πιθανά, ακόμη κι αυτό, πράγματι επιστήμονες της γενετικής αποφάσισαν να μελετήσουν την Ιλιάδα χρησιμοποιώντας μεθόδους της επιστήμης τους προκειμένου να προσδιορίσουν το έτος συγγραφής της. Σύμφωνα έτσι με τη μελέτη προέκυψε ότι ο Όμηρος - εφ΄ όσον βεβαίως ήταν ένας και όχι πολλοί οι συγγραφείς, καθώς σήμερα οι απόψεις διίστανται _ έγραψε το ωραιότερο και πλέον σύνθετο έργο του, την Ιλιάδα το 762 π.Χ. (με προσθήκη ή αφαίρεση 50 χρόνων).

Το σημαντικό είναι, ότι η χρονολογία αυτή συμπίπτει με εκείνη που προτείνουν οι περισσότεροι μελετητές της Ιλιάδας καθώς η γενική εκτίμηση είναι. ότι το ομηρικό έπος γράφτηκε τον 8ο π.Χ. αιώνα. Το απροσδόκητο επομένως βρίσκεται στο γεγονός, ότι γι΄ αυτή την προσέγγιση χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες τεχνικές που αποκωδικοποίησαν τη γενετική ιστορία του ανθρώπου με την παρακολούθηση της μετάλλαξης των γονιδίων.

Στην επιστημονική ομάδα που επιχείρησε την πρωτότυπη έρευνα μετείχαν ένας εξελικτικός θεωρητικός στο Πανεπιστήμιο του Reading της Βρετανίας ο Μαρκ Πάγκελ, ένας γενετιστής στο Πανεπιστήμιο της Ιατρικής και Οδοντιατρικής του Νιου Τζέρσεϋ, ο Ερικ Αλτσούλερ και η Αντρέα Καλίντ γλωσσολόγος στο Reading και το Ινστιτούτο Sante Fe στο Νέο Μεξικό.

Aphrodite rescuing her son Aeneas, wounded in fight, scene from The Iliad. Work on display in the Staatliche Antikensammlungen. Image: Bibi Saint-Pol

«Οι γλώσσες συμπεριφέρονται όπως ακριβώς τα γονίδια», δηλώνει ο Pagel. «Προσπαθήσαμε λοιπόν να τεκμηριώσουμε τις κανονικότητες στη γλωσσική εξέλιξη και μελετήσαμε το λεξιλόγιο του Ομήρου ως μέσο για να δούμε αν η γλώσσα εξελίσσεται έτσι, όπως πιστεύαμε. Αν ναι, τότε θα έπρεπε να βρούμε μία ημερομηνία για τον Όμηρο». Οι επιστήμονες λοιπόν παρακολούθησαν τις λέξεις στην Ιλιάδα με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο παρακολουθούν τα γονίδια στο γονιδίωμα.

Στο έργο τους χρησιμοποίησαν όμως και ένα γλωσσικό εργαλείο που αποκαλείται «Swadesh word list» (από το όνομα του αμερικανού γλωσσολόγου Morris Swadesh που το σχεδίασε στη δεκαετία του 1940 και του 1950). «Αυτός ο κατάλογος περιλαμβάνει περίπου 200 έννοιες, που εκφράζονται με λέξεις σε κάθε γλώσσα και κάθε πολιτισμό, όπως λέξεις για τα μέρη του σώματος, για χρώματα, για συγγενικές σχέσεις όπως πατέρας και μητέρα», είπε ο Pagel.

Στην Ιλιάδα βρήκαν 173 από αυτές και στη συνέχεια, μέτρησαν πόσο άλλαξαν. Εξέτασαν επίσης την γλώσσα των Χετταίων, ενός λαού που υπήρξε κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου και την σύγχρονη ελληνική, και εντόπισαν τις αλλαγές στις λέξεις. Ακριβώς δηλαδή, όπως μετριέται η γενετική ιστορία του ανθρώπου, πηγαίνοντας πίσω και βλέποντας πως και πότε τα γονίδια μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου.

Jean Auguste Dominique Ingres, Η αποθέωση του Ομήρου, L'Apothéose d'Homère, 1827

Όσο για τον ίδιο τον Όμηρο το μυστήριο της ύπαρξής του φυσικά παραμένει. «Είναι απίθανο να υπήρξε ποτέ ένα άτομο με το όνομα του Ομήρου, που να έγραψε την Ιλιάδα», δηλώνει πάντως Brian Rose, καθηγητής κλασικών σπουδών και επιμελητής του Τμήματος Μεσογείου στο Μουσείο του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. «Η Ιλιάδα είναι μία συλλογή προφορικών παραδόσεων που πηγαίνουν πίσω στο 13ο αιώνα π.Χ. Πρόκειται για ένα αμάλγαμα από πολλές ιστορίες που επικεντρώθηκαν σε συγκρούσεις σε μια συγκεκριμένη περιοχή της σημερινής βορειοδυτικής Τουρκίας», προσθέτει.

Ποιος σκότωσε την αδελφή της Κλεοπάτρας; Found: Skeleton of the younger sister Cleopatra had murdered

Οι επιστήμονες με τη βοήθεια του υπολογιστή και χρησιμοποιώντας το DNA των οστών που βρέθηκαν στην Έφεσο, κατάφεραν να φτιάξουν μια τρισδιάστατη απεικόνιση του προσώπου της Αρσινόης. This image shows reconstruction of Cleopatra's murdered half-sister, Arsinoe IV, created in 2009 by scientists at Scotland's University Of Dundee.

Τα οστά της Αρσινόης, ετεροθαλούς αδερφής της Κλεοπάτρας, που σύμφωνα με τις πηγές δολοφονήθηκε στην Έφεσο πιστεύει, ότι έχει εντοπίσει η αυστριακή αρχαιολόγος και αρχιτέκτονας Χίλκε Τουρ, μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών.

Την θεωρία της μάλιστα, πρόκειται να αναπτύξει σε ομιλία της στο Μουσείο Ιστορίας της Νότιας Καρολίνας στις ΗΠΑ την 1η Μαρτίου. Με τίτλο «Ποιος σκότωσε την Αρσινόη; Και άλλες ιστορίες από την Έφεσο» η αρχαιολόγος, που έχει εργαστεί με το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο επί πολλά χρόνια στα παράλια της Μικράς Ασίας και ειδικά στη λαμπρή αρχαία πόλη μιλάει για μια ιστορία 2000 ετών, όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε κατακτήσει μεγάλο μέρος του αρχαίου κόσμου αλλά και η Κλεοπάτρα, με την έπαρση της βασίλισσας προσπαθούσε να σώσει τον δικό της.

Στην Έφεσο η Χίλκε Τουρ εργάσθηκε από την εποχή που ήταν φοιτήτρια έως πρόσφατα το 2005, που ήταν βοηθός του διευθυντή των ανασκαφών με ειδικότητα στην ερμηνεία κτιρίων και γενικώς, μνημείων.

Το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο άλλωστε δραστηριοποιείται στην περιοχή από το 1895 ενώ σήμερα στην ερευνητική ομάδα υπάρχουν επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Τώρα η ίδια θέλει να αποδείξει ότι ο τάφος, που έχει βρεθεί σε ένα από τα μνημεία της πόλης, το Οκτάγωνο ανήκει στην Αρσινόη Δ΄, την οποία σύμφωνα με τις ορισμένες πηγές έβαλε να δολοφονήσουν η Κλεοπάτρα.

Cleopatra ordered the murder of her younger sister, Princess Arsinöe.

Η ανασκαφή του Οκταγώνου άρχισε το 1904 και δύο χρόνια αργότερα εντοπίσθηκε ταφικός θάλαμος με σκελετό γυναίκας, που σύμφωνα με την εξέτασή του ήταν περίπου 20 χρονών. Αναζητώντας στοιχεία στην Ιστορία η Χίλκε Τουρ βρήκε πράγματι κάποιες πηγές που λένε, ότι κατά το έτος 41 π. Χ. η Αρσινόη δολοφονήθηκε στην Έφεσο από την Κλεοπάτρα και τον ρωμαίο εραστή της. Αλλά και το ίδιο το κτίριο χρονολογείται, από τον αρχιτεκτονικό τύπο και τη διακόσμηση του στο δεύτερο μισό του πρώτου αιώνα π. Χ. Μέσα στην πόλη εξάλλου, δεν θάβονταν οι απλοί άνθρωποι αλλά μόνον αυτοί, που είχαν αριστοκρατική καταγωγή ή είχαν προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες.

Her  skeleton was discovered in Turkey.

Στη συνέχεια της ιστορίας πάντως υπάρχει ένα μυστήριο καθώς το κεφάλι από τον σκελετό χάθηκε στη Γερμανία κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, όπου είχε μεταφερθεί για εξέταση ενώ περαιτέρω εξετάσεις DNA που έγιναν στο υπόλοιπο σώμα έδειξαν απλώς, ότι η ηλικία της γυναίκας μπορεί να ήταν μικρότερη, δηλαδή 16 χρονών. Αυτό είναι ασύμβατο με τη θεωρία της αρχαιολόγου, η οποία δεν πτοείται όμως, αντίθετα αναφέρει ένα ακόμη στοιχείο: Το σχήμα του κτιρίου, που όπως λέει, μοιάζει με το κεντρικό τμήμα του περίφημου Φάρου της Αλεξάνδρειας, ο οποίος είχε κατασκευαστεί από τους Πτολεμαίους Μακεδόνες, προγόνους της Κλεοπάτρας.

John William Waterhous, Cleopatra,  1888

Η Ιστορία τώρα λέει τα εξής: Το 48 π. Χ. όταν η Κλεοπάτρα προσπαθούσε να κρατήσει το θρόνο της μέσα στις αντιπαλότητες της δυναστείας συνδέθηκε με τον Ιούλιο Καίσαρα. Η ετεροθαλής αδερφή της όμως Αρσινόη Δ΄ υποκίνησε τους Αιγύπτιους εναντίον τους. Τότε η Ρώμη έστειλε ενισχύσεις για να υποστηρίξει την βασιλεία της Κλεοπάτρας και η Αρσινόη συνελήφθη και οδηγήθηκε στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, προκειμένου να εκτεθεί ως αιχμάλωτος στην πομπή για τον θρίαμβο του Καίσαρα. Αλλά παρ΄ ότι σ΄ αυτές τις περιπτώσεις οι αιχμάλωτοι στη συνέχεια εκτελούνταν, προς μεγάλη απογοήτευση της Κλεοπάτρας, ο Καίσαρας χάρισε τη ζωή στην Αρσινόη στέλνοντάς την απλώς εξορία στην Έφεσο, όπου εκείνη ίδρυσε έναν ναό στο ιερό της Άρτεμης.

Όταν όμως το 44 π. Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας δολοφονήθηκε η Κλεοπάτρα συνδέθηκε με τον Μάρκο Αντώνιο, τον οποίο και έπεισε για τη δολοφονία της Αρσινόης μέσα μάλιστα, στο ιερό της Εφέσου. Μία δεκαετία βέβαια αργότερα, θα πέθαιναν και οι ίδιοι.

Πηγή: Το Βήμα

Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές; The Tiny Humanity Bubble

Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» του Carl Sagan, οι ραδιοαστρονόμοι στη Γη συλλαμβάνουν σήματα  από τον Βέγα που βρίσκεται σε απόσταση 25 έτη φωτός. Η αρχική αποκωδικοποίηση του σήματος έδειξε ότι αυτό περιείχε τηλεοπτικά στιγμιότυπα με τον Αδόλφο Χίτλερ να κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων το 1936!

Η εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών του Βερολίνου ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη τηλεοπτική εκπομπή από τη Γη με κάποια υπολογίσιμη ισχύ. Αυτό το τηλεοπτικό σήμα – σε αντίθεση με τις συνηθισμένες ραδιοφωνικές εκπομπές των προηγούμενων δεκαετιών – διαπέρασε την ιονόσφαιρα και έφυγε προς το διάστημα.

Σύμφωνα λοιπόν με την πλοκή του μυθιστορήματος το σήμα αυτό συνέλαβαν οι εξωγήινοι στον Βέγα και το έστειλαν ξανά πίσω, δείχνοντας έτσι στους κατοίκους της Γης ότι «ανίχνευσαν» την ύπαρξή τους (χωρίς βέβαια να έχουν καμιά ιδέα για το τι ήταν ο Χίτλερ).

Αν υιοθετήσουμε την άποψη του Carl Sagan, ότι τα πρώτα ραδιοτηλεοπτικά σήματα ικανά να ανιχνευθούν από εξωγήινους, διέφυγαν προς το διάστημα την δεκαετία του 1930, τότε αυτά θα έχουν διανύσει από τότε μέχρι σήμερα περίπου 80 έτη φωτός.

Ή δεδομένου ότι οι άνθρωποι εξέπεμπαν ραδιοκύματα από τις αρχές του αιώνα και κάποια από αυτά διέφυγαν στο διάστημα, τότε θα έχουν διανύσει χονδρικά απόσταση 100 ετών φωτός.

Έτσι υπάρχει μια σφαίρα διαμέτρου 200 ετών φωτός, στην οποία περιέχονται «σημάδια» που θα αποκάλυπταν την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού σε όποιον εξωγήινο πολιτισμό βρίσκεται μέσα στην σφαίρα αυτή (και θα είχε τη δυνατότητα να συλλάβει αυτά τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα).

Ενώ αυτή η σφαίρα των 200 ετών φωτός είναι αστρονομικά μεγάλη απόσταση (στην κυριολεξία), σε σύγκριση με το μέγεθος του γαλαξία μας είναι πολύ μικρή – και σε σύγκριση με το σύμπαν εντελώς μηδαμινή. Αυτό αποδεικνύει η εικόνα που κατασκεύασε ο Adam Grossman:

Mankind has been broadcasting radio waves into deep space for about a hundred years now — since the days of Marconi. That, of course, means there is an ever-expanding bubble announcing Humanity’s presence to anyone listening in the Milky Way. This bubble is astronomically large (literally), and currently spans approximately 200 light years across. But how big is this, really, compared to the size of the Galaxy in which we live (which is, itself, just one of countless billions of galaxies in the observable universe)? To answer that question, I put together the following diagram of our galaxy with the "Humanity Bubble" embedded within it.

Η “φούσκα” των 200 ετών φωτός είναι η μικρή μπλε κουκκίδα μέσα στο πλαίσιο στην πρώτη εικόνα ή η κίτρινη κουκκίδα στη δεύτερη εικόνα. Βέβαια όταν ένα ραδιοφωνικό σήμα διανύσει μια απόσταση 100 ετών φωτός έχει εξασθενήσει τόσο πολύ που πιθανόν να είναι μη ανιχνεύσιμο. Αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος με τεχνολογία των …. εξωγήινων!

Στο  παραπάνω βίντεο βλέπουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας «Επαφή» που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Sagan. Το πλάνο δείχνει αρχικά τη Γη από κοντά και στη συνέχεια “απομακρύνεται” ταχύτατα. Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τη Γη τόσο πιο παλιοί είναι και οι ραδιοτηλεοπτικοί ήχοι που ακούμε!