Hawking εναντίον Hoyle. Hawking vs Hoyle

Fred Hoyle in his laboratory at the Cambridge Institute of Astronomy in 1967. Photograph: Donne/Getty Images

Είναι γνωστό ότι ο Stephen Hawking επιθυμούσε να εκπονήσει την διδακτορική του διατριβή, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, υπό την επίβλεψη του Fred Hoyle, τον διάσημα Βρετανό αστρονόμο του οποίου η συνεισφορά υπήρξε θεμελιώδης όσον αφορά την κατανόηση της σύνθεσης των πυρήνων στο εσωτερικό των άστρων (Hoyle state - Β2FH).

The Big Bang theory was not always as popular as it is today. In the 1940s Sir Fred Hoyle and others developed an alternative mathematical model of the Universe that did not start in a massive expansion. They said that matter is continuously created at a rate that keeps the average density of the Universe the same as it expands. Though the Steady State theorists' ideas are largely discredited today, their research pushed the Big Bang supporters to back up their theory with evidence. Interestingly, it was Hoyle who coined the term Big Bang in an attempt to put down the idea that the Universe had a beginning. Image: Fred Hoyle in 1963

Όμως ο Hoyle είχε ήδη φορτωμένο πρόγραμμα και τελικά ο Hawking ξεκίνησε την διατριβή του με τον Dennis Sciama. O Hoyle ήταν υπέρμαχος της θεωρίας της σταθερής κατάστασης και δεν παραδέχθηκε ποτέ την ιδέα της Μεγάλης Έκρηξης την οποία χαρακτήριζε «παπαδίστικη».

Η θεωρία της σταθερής κατάστασης, που διατυπώθηκε από τους Fred Hoyle, Hermann Bondi και Thomas Gold το 1948, παραδέχεται ότι το σύμπαν διαστέλλεται, αρνείται όμως ότι έχει μια αρχή. Η θεωρία παραδέχεται την συνεχή δημιουργία της ύλης εκ του μηδενός, και όχι την δημιουργία ολόκληρης της ύλης του σύμπαντος σε ένα μεμονωμένο γεγονός που συνέβη μόνο μια φορά στο παρελθόν.

Ο Hoyle συνήθως συσχέτιζε τις μελέτες του με το κοσμολογικό πρότυπο της σταθερής κατάστασης, και ερχόταν πάντα σε σύγκρουση με τους οπαδούς της Μεγάλης Έκρηξης – άλλωστε ο όρος Big Bang εισήχθη από τον ίδιο τον Hoyle για να υποτιμήσει τη θεωρία, την οποία χαρακτήριζε «καρτουνίστικη».

Μια τέτοια δημόσια αντιπαράθεση είχε και με τον Stephen Hawking το 1964, όταν o τελευταίος ήταν ακόμα υποψήφιος διδάκτορας.

Stephen Hawking with his wife Jane and children Tim, Robert, and Lucy in the early 1980s (Pic: Getty Images)

O Hawking αναφέρεται στο βιβλίο του «Stephen Hawking – Το χρονικό της ζωής μου», Εκδόσεις Τραυλός στην σύγκρουσή του με τον Fred Hoyle, ως εξής:

«… Έμαθα πως ο Χόιλ και ο Ναρλικάρ είχαν ήδη επεξεργαστεί την ηλεκτροδυναμική Γουίλερ-Φέινμαν σε διαστελλόμενα σύμπαντα και στη συνέχεια, διατύπωσαν μια χρονικά συμμετρική καινούργια θεωρία της βαρύτητας, την οποία παρουσίασε ο Χόιλ σε μια συνεδρίαση της Βασιλικής Εταιρείας, το 1964. Ήμουν στη διάλεξη και όταν ήρθε η ώρα των ερωτήσεων, είπα πως η επίδραση όλου του υλικού περιεχομένου σε ένα σύμπαν σταθερής κατάστασης, θα οδηγούσε στον απειρισμό των μαζών του. Ο Χόιλ με ρώτησε γιατί το είπα αυτό, και του απάντησα πως το είχα υπολογίσει. Όλοι νόμισαν ότι εννοούσα πως το είχα κάνει από μνήμης, την ώρα της διάλεξης, αλλά η αλήθεια ήταν ότι μοιραζόμουν ένα γραφείο με τον Ναρλικάρ και είχα ήδη διαβάσει ένα προσχέδιο της εργασίας τους, γεγονός που μου επέτρεψε να κάνω τους υπολογισμούς πριν από τη συνεδρίαση.

Ο Χόιλ έγινε έξω φρενών. Προσπαθούσε να στήσει ένα δικό του ινστιτούτο και απειλούσε να «την κάνει» κι αυτός στην Αμερική, αν δεν τον χρηματοδοτούσαν. Πίστεψε πως ήμουν βαλτός, για να σαμποτάρω τα σχέδιά του. Ωστόσο, πήρε το ινστιτούτο του και αργότερα μου πρόσφερε δουλειά, άρα, προφανώς, δεν μου κράτησε κακία …»

Το επεισόδιο αυτό περιγράφεται επίσης και στην ταινία του BBC με τίτλο «Hawking», με τον Hawking να ζητάει από τον Narlikar και να παίρνει την εργασία του Hoyle για να της ρίξει μια ματιά. Την εργασία αυτή θα παρουσίαζε την επομένη ο Hoyle στη συνεδρίαση της Βασιλικής Εταιρείας.

Έωλη Νύμφη

 

Κατάλογοι. 2 (απόσπασμα)

Πρέπει να συντριβεί η δύναμη του ανθρώπου.

Πρέπει να συντριβεί ανηλεώς. Το έλεος ας επακολουθήσει.

Ας πρώτα όμως συντριβεί ανηλεώς.

Πρέπει ο άνθρωπος να χάσει,

να δει τον εαυτό του να ρίχνει τα ζάρια

και να πιάνει περισσότερα ο άλλος,

ο άλλος να πιάνει περισσότερα,

και τότε να σηκωθεί

και να τα δώσει όλα και να μείνει

μόνο με τα κόκαλά του, μόνο με τα κόκαλά του,

μόνο με τα κόκαλά του,

και να ξανακουμπήσει το άδειο χέρι του στο χώμα

και να ξανανιώσει τη δύναμη του χώματος

πιο μεγάλη απ’ τη δική του

που δε θα είναι πια δύναμη

αλλά παραδοχή μιας άλλης.

Πρέπει ο άνθρωπος να συντριβεί

και να πεινάσει όσο δεν πείνασε ποτέ

για να διατηρήσει το νέο χορτασμό του

που θα διατηρεί την πείνα του ατόφια.

Γιατί ο άνθρωπος είναι προς συντριβήν

κι αυτό δεν ξεχνιέται.

Όση νιότη κι αν κοσμεί τα κόκαλα.

Μα τώρα ο λόγος για έναν έρωτα.

Πάθος παράνομο, ντυμένο στα κουρέλια, τα πόδια ανήμπορα να τρέξουν άλλο,

όλο το σώμα πληγωμένο από τ’ αγκάθια,

τα χέρια εξουσιασμένα απ’ το πείσμα των νεύρων και των κλειδώσεων,

πάθος λαχανιασμένο, μελανιασμένο,

αναζητώντας κρυψώνες μέσα στα φτερά των εντόμων,

μέσα στις κοιλιές των ερπετών,

στα δαιδαλώδη πετάγματα των πουλιών, στις μυθικές αποδημίες τους,

μες στους καρπούς και μέσα στους κορμούς,

στη σιωπή του χόρτου, στην απόκοσμη απομόνωση της ρίζας,

πάθος που χαράζει τη γραμμή του για ν’ αφήνει το σημάδι του

και τα ’χει όλα εναντίον του και είναι εναντίον όλων

και λέει τ’ όνομά του και πνίγεται μες στ’ όνομά του και δεν υποχωρεί

και φτάνει ως εκεί που φτάνει το τέλος εκείνου που το κυνηγάει,

για ν’ αρχίσει από κει τη δική του ζωή,

ζωή μιας άλλης ζωής που τίποτε δεν κυνηγάει.

Το πάθος που,

όταν χτίστηκε ο κόσμος αυτός,

παραμερίστηκε ως άλλου κόσμου.

Από σήμερα,

ό,τι ο κόσμος αυτός αρνείται,

είναι ζωή.

Από τη συλλογή Κατάλογοι 1-4 (1980) του Δημήτρη Δημητριάδη.

Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Βακουφτσής