Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Παρασκευή 5 Μαΐου 2017

Πρωτομαγιά στην Αθήνα. May Day in Athens
























































Φωτογραφίες: © Κωνσταντίνος Βακουφτσής

Βιονικό χέρι «βλέπει» και πιάνει μόνο του αντικείμενα. Hand that sees offers new hope to amputees

Το τεχνητό μέλος διαθέτει κάμερα που βλέπει κάθε αντικείμενο, αξιολογεί το μέγεθος και το σχήμα του, και μετά «πυροδοτεί» την κατάλληλη κίνηση για να το πιάσει. Bioengineers have developed a 'hand that sees' which is able to reach for and grasp objects automatically, responding ten times quicker than current prosthetics. Credit: Image courtesy of Newcastle University

Βρετανοί ερευνητές παρουσίασαν ένα τεχνητό άκρο, το οποίο βλέπει μόνο του και μπορεί αυτόματα να πιάνει τα αντικείμενα, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του επιστημονικού εντύπου Journal of Neural Engineering. Η καινοτόμος προσθετική συσκευή υπόσχεται να δώσει νέες δυνατότητες σε ανθρώπους με ακρωτηριασμένα άνω άκρα.

Το τεχνητό μέλος διαθέτει κάμερα που βλέπει κάθε αντικείμενο, αξιολογεί το μέγεθος και το σχήμα του, και μετά «πυροδοτεί» την κατάλληλη κίνηση για να το πιάσει. Καθώς όλα αυτά γίνονται μέσα σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, οι κινήσεις του τεχνητού χεριού είναι δέκα φορές πιο γρήγορες από εκείνες άλλων βιονικών χεριών που υπάρχουν ήδη  στην αγορά.

Το τεχνητό άκρο χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επιτυγχάνει συνεχή βελτίωση των δεξιοτήτων του.

Λαβή με νοημοσύνη

Prototype of the hand that sees. Credit: Newcastle University

Οι ερευνητές του Τμήματος Βιοϊατρικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου του Νιούκαστλ, με επικεφαλής τον δρ Κιανούς Ναζαρπούρ, εξηγούν ότι «χρησιμοποιώντας υπολογιστική όραση, δημιουργήσαμε ένα βιονικό χέρι που μπορεί να αντιδράσει αυτόματα. Στην πραγματικότητα, όπως σε ένα πραγματικό χέρι, ο χρήστης μπορεί να πιάσει ένα φλιτζάνι ή ένα μπισκότο ρίχνοντας απλώς μια γρήγορη ματιά προς την κατεύθυνση του αντικειμένου. Για πρώτη φορά, το βιονικό χέρι αντιδρά χωρίς να μεσολαβήσει σκέψη».

Ενώ τα υπάρχοντα τεχνητά άκρα απαιτούν εξάσκηση και αυτοσυγκέντρωση εκ μέρους του ασθενούς, το νέο τεχνητό χέρι αυτενεργεί άμεσα, καθώς μπορεί να αντιλαμβάνεται την πρόθεση του ανθρώπου να πιάσει κάτι. Στη συνέχεια «διαβάζει» κάθε αντικείμενο και το πιάνει με το σωστό τρόπο.

Το τεχνητό μέλος έχει δοκιμασθεί σε δύο άτομα, με ποσοστό επιτυχίας 90%, δηλαδή μόνο μία στις δέκα φορές δεν πιάνει σωστά και το αντικείμενο πέφτει. 

A new generation of prosthetic limbs which will allow the wearer to reach for objects automatically, without thinking – just like a real hand – are to be trialled for the first time. Led by biomedical engineers at Newcastle University , the bionic hand is fitted with a camera which instantaneously takes a picture of the object in front of it, assesses its shape and size and triggers a series of movements in the hand. New Source: http://www.ncl.ac.uk/press/news/2017/...

Εκτός από τη βελτίωση του τεχνητού χεριού, ώστε αφενός να πετυχαίνει ακρίβεια 100% και αφετέρου να γίνει πιο ελαφρύ, ο απώτερος στόχος των ερευνητών είναι ένα τεχνητό άκρο που θα νιώθει την πίεση και τη θερμοκρασία και το οποίο θα επικοινωνεί απευθείας και αμφίδρομα με τον εγκέφαλο.
 
Πηγές: Ghazal Ghazaei, Ali Alameer, Patrick Degenaar, Graham Morgan, Kianoush Nazarpour. Deep learning-based artificial vision for grasp classification in myoelectric handsJournal of Neural Engineering, 2017; 14 (3): 036025 DOI: 10.1088/1741-2552/aa6802 - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=877654

Πέμπτη 4 Μαΐου 2017

Μια βόλτα πάνω από τα σύννεφα του Κρόνου. New Movie Shows Cassini's First Dive over Saturn

Μια νέα σειρά φωτογραφιών της επιφάνειας του Κρόνου από το διαστημικό σκάφος Cassini. A new sequence of images from Cassini shows the view as the spacecraft swooped over Saturn during the first of its Grand Finale dives between the planet and its rings on April 26.

Oι φωτογραφίες λήφθηκαν κατά την διάρκεια της πρώτης «βουτιάς» του διαστημικού σκάφους ανάμεσα στον Κρόνο και τους δακτυλίους του. Θα ακολουθήσουν κι άλλες 21 τέτοιες βουτιές μέχρι στις 15 Σεπτεμβρίου, όταν το Cassini σκάφος θα αυτοκαταστραφεί πέφτοντας στα πυκνά σύννεφα του πλανήτη που εξερευνούσε επί δώδεκα χρόνια.

As NASA's Cassini spacecraft made its first-ever dive through the gap between Saturn and its rings on April 26, 2017, one of its imaging cameras took a series of rapid-fire images that were used to make this movie sequence. The video begins with a view of the vortex at Saturn's north pole, then heads past the outer boundary of the planet's hexagon-shaped jet stream and continues further southward.

Το βίντεο που έδωσε χτες στη δημοσιότητα η NASA περιέχει μια ώρα παρατηρήσεων του Cassini που πραγματοποιήθηκαν στις 26 Απριλίου. Οι εικόνες λήφθηκαν από απόσταση 72.400 έως 6.700 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα του Κρόνου. Οι επιστήμονες της NASA περιμένουν ακόμα καλύτερες φωτογραφίες κατά την διάρκεια της επόμενης βουτιάς στις 28 Ιουνίου.

Το Cassini εκτοξεύτηκε στις 15 Οκτωβρίου 1997 και χρησιμοποιώντας την βαρυτική ώθηση της Γης, της Αφροδίτης και του Δία έφτασε στον προορισμό του. Στις 30 Ιουνίου του 2004 μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο μετά από ένα ταξίδι επτά χρόνων. Στις 25 Δεκεμβρίου, η βολίδα Huygens αποχωρίστηκε από το κυρίως σώμα του σκάφους και προσεδαφίστηκε στον δορυφόρο του Κρόνου, Τιτάνα, στις 14 Ιανουαρίου 2005, στέλνοντας πίσω δεδομένα και εικόνες. Έκτοτε το Cassini έχει στείλει στη Γη τεράστιο όγκο επιστημονικών δεδομένων, επιτρέποντας τη δημοσίευση πάνω από 3.000 επιστημονικές εργασίες. Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες διαστημικές αποστολές στην ιστορία της ανθρωπότητας.


Τετάρτη 3 Μαΐου 2017

Γυμναστική σε χάπι; An Exercise Pill May Be In Our Future

Χημική ουσία μιμείται τα οφέλη της αερόβιας άσκησης στο σώμα και θα μπορούσε να βοηθήσει ηλικιωμένους και άτομα με προβλήματα κίνησης. Οι επιστήμονες χορήγησαν επί δύο μήνες σε ποντίκια τη χημική ουσία GW1516, η οποία επέτρεψε στα πειραματόζωα να έχουν αντοχή για να τρέχουν σε διάδρομο επί 270 λεπτά. Drug could transform lives of those who are unable to exercise because of obesity or serious physical disability, mouse study suggests. The study’s findings might also explain why runners, cyclists and others athletes can “hit the wall” when they push themselves hard. Photograph: Tim Flach/Getty Images

Αμερικανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι μια χημική ουσία αποδίδει στο σώμα τα ίδια ευεργετικά αποτελέσματα με την αερόβια γυμναστική, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Cell Metabolism

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Salk της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Μοριακό και Αναπτυξιακό Βιολόγο Ρόναλντ Έβανς, υποστηρίζουν ότι στο μέλλον θα μπορούσαν να σχεδιάσουν ένα χάπι που θα το παίρνουν όχι μόνο αθλητές, αλλά επίσης άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, όπως ηλικιωμένοι, παχύσαρκοι και άνθρωποι με αναπηρίες, που δυσκολεύονται να γυμναστούν.

Ελπιδοφόρες δοκιμές σε ποντίκια

Salk scientists move one step closer to developing 'exercise-in-a-pill.' Partial view of a mouse calf muscle stained for different types of muscle fibers: oxidative slow-twitch (blue), oxidative fast-twitch (green), glycolytic fast-twitch (red). Credit: Salk Institute/Waitt Center

Οι επιστήμονες χορήγησαν επί δύο μήνες σε ποντίκια τη χημική ουσία GW1516, η οποία επέτρεψε στα πειραματόζωα να έχουν αντοχή για να τρέχουν σε διάδρομο επί 270 λεπτά. Αντίθετα, τα τρωκτικά που δεν είχαν πάρει την GW1516, άντεχαν να τρέξουν μόνο επί 160 λεπτά (70% λιγότερο), προτού εξαντληθούν. Ακόμη, τα ποντίκια που είχαν πάρει την ουσία, είχαν και άλλα οφέλη, όπως χαμηλότερο σωματικό βάρος και καλύτερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Η συγκεκριμένη ουσία επιδρά σε εκατοντάδες γονίδια που εμπλέκονται στον ενεργειακό μεταβολισμό και στις καύσεις μέσα στο σώμα. Κυρίως ενεργοποιούνται τα γονίδια που «καίνε» το λίπος και απενεργοποιούνται τα γονίδια που «καίνε» το σάκχαρο.

Salk Institute scientists build on earlier work that identified a gene pathway triggered by running, finding pathway conserves glucose and encourages fat-burning and endurance. Credit: Salk Institute

Η συγκεκριμένη ουσία επιδρά σε εκατοντάδες γονίδια που εμπλέκονται στον ενεργειακό μεταβολισμό και στις καύσεις μέσα στο σώμα. Κυρίως ενεργοποιούνται τα γονίδια που «καίνε» το λίπος και απενεργοποιούνται τα γονίδια που «καίνε» το σάκχαρο.

Οι ερευνητές θεωρούν σημαντικό ότι μειώνεται η διάσπαση της γλυκόζης, επειδή όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πέφτουν (υπογλυκαιμία), τότε ο εγκέφαλος επηρεάζεται αρνητικά και εμφανίζεται κόπωση στο σώμα. Όταν, όμως, γίνεται εξοικονόμηση σακχάρου και το επίπεδό του αργεί να πέσει, όπως συμβαίνει χάρη στη GW1516, τότε η αντοχή αυξάνεται.

«Αν αναπρογραμματίσει κανείς τα κατάλληλα γονίδια, μπορεί να αποκτήσει ένα υψηλό επίπεδο αντοχής, χωρίς να χρειάζεται να δαπανήσει πολλή ενέργεια», εξηγεί ο δρ Έβανς.

Salk Institute scientists activate gene pathway in sedentary mice with a drug, mimicking beneficial effects of exercise. http://www.salk.edu/news-release/exer...

Η συγκεκριμένη ουσία πρωτοεμφανίσθηκε στη δεκαετία του 1990 με στόχο τη θεραπεία μεταβολικών και καρδιαγγειακών παθήσεων. Αργότερα ξεχάστηκε, καθώς ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι μπορεί να είναι καρκινογόνος σε μεγάλες δόσεις.

Όμως, ορισμένοι επιστήμονες συνέχισαν να τη μελετούν ενώ παρανόμως έχει χρησιμοποιηθεί και από αθλητές στους Ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου το 2008 και τελικά να απαγορεύθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντι-Ντόπινγκ ως μη ασφαλής.

Πηγές: Weiwei Fan et al. PPARδ Promotes Running Endurance by Preserving Glucose, Cell Metabolism (2017). DOI: 10.1016/j.cmet.2017.04.006 , www.cell.com/cell-metabolism/fulltext/S1550-4131(17)30211-5 - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=877418

Κάμερα-αστραπή τραβά 5 τρισ. εικόνες το δευτερόλεπτο. The world’s fastest film camera: when light practically stands still

Μια εικόνα ανά 0,2 τρισεκατομμυριοστά του δευτ. απαθανατίζει η πρωτοποριακή κάμερα των σουηδών ερευνητών. Forget high-speed cameras capturing 100 000 images per second. A research group at Lund University in Sweden has developed a camera that can film at a rate equivalent to five trillion images per second, or events as short as 0.2 trillionths of a second. This is faster than has previously been possible. Elias Kristensson (Photo: Kennet Ruona)

Ερευνητές στη Σουηδία ανακοίνωσαν ότι κατασκεύασαν την ταχύτερη κάμερα στον κόσμο, η οποία μπορεί να τραβήξει πέντε τρισεκατομμύρια εικόνες το δευτερόλεπτο, ή μία εικόνα ανά 0,2 τρισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου.

Οι ταχύτερες κάμερες σήμερα τραβάνε έως 100.000 διαδοχικές εικόνες το δευτερόλεπτο. Αντί για μία εικόνα τη φορά, η νέα κάμερα τραβά πολλαπλές εικόνες ταυτόχρονα και χρησιμοποιεί έναν ειδικό αλγόριθμο για να τις βάλει στη σειρά σε μορφή βίντεο.

«Κλικ» ρεκόρ

Elias Kristensson and Andreas Ehn (Photo: Kennet Ruona)

Η νέα κάμερα προορίζεται για επιστημονικούς κυρίως σκοπούς, με στόχο να παρατηρήσει τρομερά γρήγορες φυσικές, χημικές, βιολογικές κ.ά. διαδικασίες. Στο μέλλον θα μπορούσε να έχει επίσης βιομηχανικές και άλλες εφαρμογές.

Ήδη οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν την κάμερα για να παρακολουθήσουν φωτόνια που ταξιδεύουν μια απόσταση όσο το πάχος ενός φύλλου χαρτιού, μια διαδικασία που διαρκεί περίπου ένα τρισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου (picosecond).

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της πόλης Λουντ, με επικεφαλής τον Ελίας Κρίστενσον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Light: Science & Applications», ονόμασαν τη νέα τεχνολογία FRAME (Frequency Recognition Algorithm for Multiple Exposures).

Ήδη μια γερμανική εταιρεία αναπτύσσει τη νέα τεχνολογία και αναμένεται σε περίπου δύο χρόνια να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρύτερα.



Τρίτη 2 Μαΐου 2017

Κώστας Καρυωτάκης, «Κάθαρσις»

Igor Mościcki, Catharsis

Βέβαια. Έπρεπε να σκύψω μπροστά στον ένα και, χαίδεύοντας ηδονικά το μαύρο σεβιότ - παφ, παφ, παφ, παφ -, «έχετε λίγη σκόνη» να είπω «κύριε Άλφα».

Ύστερα έπρεπε να περιμένω στη γωνιά, κι όταν αντίκριζα την κοιλιά του άλλου, αφού θα 'χα επί τόσα χρόνια παρακολουθήσει τα αισθήματα και το σφυγμό της, να σκύψω άλλη μια φορά και να ψιθυρίσω εμπιστευτικά: «Ωχ, αυτός ο Άλφα, κύριε Βήτα...»

Έπρεπε πίσω από τα γυαλιά του Γάμμα, να καραδοκώ την ιλαρή ματιά του. Αν μου την εχάριζε, να ξεδιπλώσω το καλύτερο χαμόγελό μου και να τη δεχθώ όπως σε μανδύα ιππότου ένα βασιλικό βρέφος. Αν όμως αργούσε, να σκύψω για τρίτη φορά γεμάτος συντριβή και ν' αρθρώσω: «Δούλος σας, κύριε μου».

Αλλά πρώτα πρώτα έπρεπε να μείνω στη σπείρα του Δέλτα. Εκεί η ληστεία γινόταν υπό λαμπρούς, διεθνείς οιωνούς, μέσα σε πολυτελή γραφεία. Στην αρχή δεν θα υπήρχα. Κρυμμένος πίσω από τον κοντόπαχο τμηματάρχη μου, θα οσφραινόμουν. Θα είχα τρόπους λεπτούς, αέρινους. Θα εμάθαινα τη συνθηματική τους γλώσσα. Η ψαύσις του αριστερού μέρους της χωρίστρας θα εσήμαινε: «πεντακόσιες χιλιάδες». Ένα επίμονο τίναγμα της στάχτης του πούρου θα έλεγε: «σύμφωνος». Θα εκέρδιζα την εμπιστοσύνη όλων. Και, μια μέρα, ακουμπώντας στο κρύσταλλο του τραπεζιού μου, θα έγραφα εγώ την απάντηση: «Ο αυτόνομος οργανισμός μας, κύριε Εισαγγελεύ...»

Έπρεπε να σκύψω, να σκύψω, να σκύψω. Τόσο που η μύτη μου να ενωθεί με τη φτέρνα μου. Έτσι βολικά κουλουριασμένος, να κυλώ και να φθάσω.

Κανάγιες!

Το ψωμί της εξορίας με τρέφει. Κουρούνες χτυπούν τα τζάμια της κάμαρας μου. Και σε βασανισμένα στήθη χωρικών βλέπω να δυναμώνει η πνοή που θα σας σαρώσει.

Σήμερα επήρα τα κλειδιά κι ανέβηκα στο ενετικό φρούριο. Επέρασα τρεις πόρτες, τρία πανύψηλα, κιτρινωπά τείχη, με ριγμένες επάλξεις. Όταν βρέθηκα μέσα στον εσωτερικό, τρίτο κύκλο, έχασα τα ίχνη σας. Κοιτάζοντας από τις πολεμίστριες, χαμηλά, τη θάλασσα, την πεδιάδα, τα βουνά, ένιωθα τον εαυτό μου ασφαλή. Εμπήκα σ' ερειπωμένους στρατώνες, σε κρύπτες όπου είχαν φυτρώσει συκιές και ροδιές. Εφώναζα στην ερημία. Επερπάτησα ολόκληρες ώρες σπάζοντας μεγάλα, ξερά χόρτα. Αγκάθια κι αέρας δυνατός κολλούσαν στα ρούχα μου. Με ήβρε η νύχτα1...

Δημοσιεύτηκε μετά το θάνατο του ποιητή στα Ευρισκόμενα.

José Clemente Orozco, Catharsis, 1934 

«…Πέμπτο δείγμα πως η γνήσια ποίηση είναι καθαρά πολιτική, λαβαίνω ένα κείμενο του Καρυωτάκη. Είναι το Κάθαρσις.

Γραμμένη λίγο προτού πεθάνει ο ποιητής, η Κάθαρσις είναι καθαρή, όσο και η αυτοκτονία του. Που η αυτοκτονία του Καρυωτάκη στην Πρέβεζα λειτούργησε σαν καθαρμός για όλους τους ποιητές και ολόκληρη την ποίηση της εποχής του.

Η Κάθαρσις είναι ένα σύντομο κείμενο, που γράφτηκε στα 1928 και περιγράφει την πολιτική ζωή της Ελλάδας εξήντα χρόνους αργότερα. Το κείμενο αυτό δίνει μια πρωθύστερη αναπαράσταση της πολιτικής αθλιότητας του σήμερα με πιστότητα ανατριχιαστική.

Ποιος Έλληνας στις μέρες μας από τα λυκόπουλα της Κυριακής ως τους κρονόληρους και τους τριγέροντες, δεν έχει ακούσει τη λέξη «κάθαρση» ;

Με αφορμή έναν αλήτη του σκοινιού και της φούρκας· ένα κάθαρμα της πολιτείας, όπως θα έλεγε ο Πλάτων2, που αν αλλάξεις το πέμπτο γράμμα στο όνομά του θα διαβάσεις τη λέξη σκατάς· και με υπόδικους μία κυβέρνηση, μία αντιπολίτευση, μία δικαιοσύνη, και ολόκληρο τον ημερήσιο τύπο και το κύκλωμα ενημέρωσης, τρία χρόνια τώρα μέρα και νύχτα η λέξη κάθαρση λερώνει τα αυτιά και τα μάτια μας.

Όσο πιο πολύ την ακούμε, τόσο πιο βαθιά βεβαιώνεται μέσα μας το αληθινό της όνομα: ακαθαρσία, βορβορυγμός και βόρβορος.

Εξοδεύτηκαν μια Πρέσπα μελάνι και κορμοί δέντρα χαρτί ένα δάσος για τη λέξη αυτή. Και χαθήκανε εκατομμύρια ανθρωποώρες εργασίας. Τόσο, που αν είχε χρησιμοποιηθεί γόνιμα ο χρόνος αυτός από τους έλληνες, θα είχαμε σκάψει το μετρό της Αθήνας, και θα είχαμε διώξει το νέφος.

Εt tamen. Όσο γνωρίζω, αυτά τα τρία χρόνια ούτε μια φορά δεν ακούστηκε η Κάθαρσις του Καρυωτάκη. Το λιτό αυτό κείμενο, που πριν εξήντα χρόνια ζωγράφισε πιστά την απολίθωση και την ενανθράκωση της πολιτικής μας ζωής και συνείδησης σήμερα.

Διαβασμένο έγκαιρα και σωστά το Κάθαρσις του Καρυωτάκη, θα είχε προφτάσει να κάμει άχρηστες τα δύο εκατομμύρια σελίδες και βιντεοκασέτες που γράφτηκαν για την κάθαρση από το πήλινο μυαλό και το ξύλινο χέρι μας.

Τόσο δραστικό είναι το πολιτικό βεληνεκές της αληθινής ποίησης. Μια σελίδα ποίηση είναι ίσον ή μεγαλύτερο από μια βιβλιοθήκη φλυαρίες».

Igor Mościcki, Nemesis

1. Μετά το «Με ήβρε η νύχτα…» το χειρόγραφο του Καρυωτάκη είχε ακόμη τη φράση «κι ο θάνατος» Βλ. την έκδοση του Γ.Π.Σαββίδη 2, 231
2. Κτείνειν ως νόσον πόλεως = να τον σκοτώνουν σα να’τανε κάθαρμα της πολιτείας. Πλάτ., Πρωταγ. 322d

Απόσπασμα από τα «Ελληνικά» του Δημήτρη Λιαντίνη (σελ. 62 - 63)

Ανάλυση αρχαίων οστών επιχειρεί να ξαναγράψει την ιστορία της Αμερικής. Humans in California 130,000 Years Ago? Get the Facts

Αμφιλεγόμενη χαρακτηρίζεται η μελέτη καθώς τα ευρήματα σπρώχνουν τον αποικισμό του Νέου Κόσμου 100 χιλ. χρόνια πίσω. A new study has dropped a bombshell on archaeology, claiming signs of human activity in the Americas far earlier than thought. A side view of groove produced by percussion on a mastodon leg bone. Credit: Tom Deméré/San Diego Natural History Museum

Προϊστορικοί άνθρωποι, οι οποίοι μάλλον δεν ήταν καν Homo sapiens, έτρωγαν το μεδούλι από τα κόκαλα παχύδερμων στην Αμερική πριν από 130.000 χρόνια, υποδεικνύει νέα μελέτη. Θα είναι όμως δύσκολο να πειστούν όλοι οι ανθρωπολόγοι, δεδομένου ότι τα ευρήματα σπρώχνουν τον αποικισμό του Νέου Κόσμου 100.000 χρόνια πιο πίσω στο παρελθόν.

Αμφιλεγόμενη μελέτη

Two mastodon femur balls, one face up and one face down, are among the remains found at the Cerutti site in San Diego. PHOTOGRAPH BY SAN DIEGO NATURAL HISTORY MUSEUM

Η μελέτη προκαλεί μεγάλο ντόρο μεταξύ των ανθρωπολόγων, χαρακτηρίζεται όμως αμφιλεγόμενη ακόμα και από τον δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature όπου δημοσιεύεταιΑφορά τα οστά μαστόδοντων, προϊστορικών συγγενών των μαμούθ και των ελεφάντων, τα οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, φαίνεται να σπάστηκαν επίτηδες.

Οστά μαστόδοντου και μεγάλες πέτρες βρέθηκαν στη διάρκεια χωματουργικών εργασιών στο Σαν Ντιέγκο. San Diego Natural History Museum paleontologist Don Swanson points at a rock fragment near a large mastodon tusk fragment. PHOTOGRAPH BY SAN DIEGO NATURAL HISTORY MUSEUM

Τα κόκαλα ήρθαν κατά τύχη στο φως το 2002 κατά τη διάρκεια οδικών έργων σε προάστιο του Σαν Ντιέγκο. Μαζί με τα οστά βρέθηκαν μεγάλες πέτρες διάσπαρτες ανάμεσα σε λεπτόκοκκα ιζήματα, οι οποίες σύμφωνα με τους ερευνητές δεν θα μπορούσαν να μεταφερθούν εκεί από νερό.

A boulder discovered at the Cerutti Mastodon site thought to have been used by early humans as a hammerstone. Credit: Tom Deméré/San Diego Natural History Museum

Τα ίχνη θραύσης, λέει η μελέτη, δείχνουν ότι κάποιος τοποθέτησε επίτηδες τα οστά σε κάποια μεγάλη πέτρα και στη συνέχεια χρησιμοποίησε μια δεύτερη, μικρότερη πέτρα για να τα σπάσει, πιθανώς για να αποσπάσει το θρεπτικό μεδούλι.

A close-up view of a spirally fractured mastodon femur bone from the site. PHOTOGRAPH BY TOM DEMÉRÉ, SAN DIEGO NATURAL HISTORY MUSEUM

Οι πέτρες φέρουν επίσης ίχνη από χτυπήματα, και τα πειράματα των ερευνητών με πέτρες και κόκαλα ελέφαντα παρήγαγαν πολύ παρόμοια ίχνη.

Ηλικίας 130.000 ετών

The Cerutti site also revealed unbroken mastodon ribs and vertebrae. PHOTOGRAPH BY SAN DIEGO NATURAL HISTORY MUSEUM

Τα οστά των μαστόδοντων δεν ήταν δυνατό να χρονολογηθούν με την αξιόπιστη μέθοδο του άνθρακα-14, καθώς το κολλαγόνο που περιέχει άνθρακα είχε προ πολλού χαθεί. Χρονολογήθηκαν όμως με μια άλλη μέθοδο που βασίζεται στη διάσπαση των ιχνών ουρανίου που υπάρχει στο περιβάλλον, και οι μετρήσεις έδειξαν την καταπληκτική ηλικία των 130.000 ετών.

Την εποχή εκείνη ο σύγχρονος άνθρωπος Homo sapiens ζούσε μόνο στην Αφρική -οι αρχαιότερες ενδείξεις μετανάστευσης σε άλλες ηπείρους χρονολογούνται σε λιγότερο από 100.000 χρόνια πριν.

Ποιοι ήταν οι μυστηριώδεις πρώτοι άνθρωποι της Αμερικής;

An archaeological site in California may have opened up a whole new chapter in the history of humans in the Americas. Researchers claim the site shows evidence of humans interacting with the bones of a mastodon, an ice age relative of elephants and mammoths. New dating suggests the site may be 130,000 years old – 100,000 years earlier than the accepted date for the first human colonisation of the Americas.

Τότε, όμως, ποιοι μπορεί να ήταν οι μυστηριώδεις, πρώτοι άνθρωποι της Αμερικής; Εφόσον τα συμπεράσματα της ανάλυσης ευσταθούν, ένα ενδεχόμενο είναι να επρόκειτο για Homo sapiens που ταξίδεψαν από την Αφρική νωρίτερα από ό,τι πιστεύεται. Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι να επρόκειτο για Νεάντερταλ από την Ευρώπη, ή για τους μυστηριώδεις «ανθρώπους της Ντενίσοβα» που ζούσαν εκείνη την εποχή στην Ευρασία.

Δεδομένου πάντως ότι η μελέτη δεν προσφέρει άμεσες αρχαιολογικές ενδείξεις, παρά μόνο έμμεσα συμπεράσματα, ο ισχυρισμός της δύσκολα θα γίνει καθολικά αποδεκτός πριν υπάρξουν νέα ευρήματα.

Οι επικρίσεις εστιάζονται μεταξύ άλλων στις εικασίες της μελέτης σχετικά με το πώς το ουράνιο περνά από το νερό στα οστά, καθώς και στους παράγοντες που οδήγησαν στη θραύση των οστών.

Αν και οι ερευνητές επιμένουν ότι τα οστά βρέθηκαν στην αρχική τους κατάσταση, μια υποψία που διατυπώνουν συνάδελφοί τους είναι ότι τα κόκαλα έσπασαν λόγω του βάρους των χωματουργικών μηχανημάτων που άνοιγαν νέο δρόμο στο Σαν Ντιέγκο. Για την οριστική απάντηση φαίνεται ότι θα περιμένουμε.