Η ισχυρότερη αστρική έκρηξη, NASA's Fermi, Swift See 'Shockingly Bright' Burst

Swift's X-Ray Telescope took this 0.1-second exposure of GRB 130427A at 3:50 a.m. EDT on April 27, just moments after Swift and Fermi triggered on the outburst. The image is 6.5 arcminutes across. Credit: NASA/Swift/Stefan Immler

Στις 27 Απριλίου τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift εντόπισαν μια εξαιρετικής λαμπρότητας έκλαμψη ακτίνων γάμμα η οποία προερχόταν από τα βάθη του Σύμπαντος. Οι επιστήμονες της NASA που μελέτησαν την έκλαμψη ανακοίνωσαν ότι πρόκειται για την ισχυρότερη έκλαμψη ακτίνων γάμμα (Gamma-Ray Burst ή εν συντομία GRB) που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Η έκλαμψη προέκυψε από την έκρηξη ενός θνήσκοντος άστρου και δημιούργησε νέο ρεκόρ ισχύος και διάρκειας.

Πανίσχυρη

The maps in this animation show how the sky looks at gamma-ray energies above 100 million electron volts (MeV) with a view centered on the north galactic pole. The first frame shows the sky during a three-hour interval prior to GRB 130427A. The second frame shows a three-hour interval starting 2.5 hours before the burst, and ending 30 minutes into the event. The Fermi team chose this interval to demonstrate how bright the burst was relative to the rest of the gamma-ray sky. This burst was bright enough that Fermi autonomously left its normal surveying mode to give the LAT instrument a better view, so the three-hour exposure following the burst does not cover the whole sky in the usual way.

Η έκλαμψη έλαβε την ονομασία GRB 130427Α και προέρχεται από έναν γαλαξία στον αστερισμό του Λέοντος που βρίσκεται σε απόσταση 3.6 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Όπως διαπιστώθηκε, η έκλαμψη είχε ενέργεια τουλάχιστον 94 δισεκατομμυρίων ηλεκτρονιοβόλτ (GeV). Διήρκεσε μάλιστα τόσο πολύ (για πολλές ώρες) ώστε η επιστημονική κοινότητα πρόλαβε να στρέψει πολλά τηλεσκόπια πάνω της για να την παρατηρήσουν.

«Περιμέναμε πολύ καιρό για να δούμε μια τέτοιας ισχύος και φωτεινότητας έκλαμψη ακτίνων γάμμα. Διήρκεσε μάλιστα τόσο πολύ που ένας αριθμός ρεκόρ τηλεσκοπίων πρόλαβε να την παρατηρήσει ενώ παράλληλα συνέχιζαν να την παρατηρούν τα διαστημικά τηλεσκόπια» αναφέρει η Τζούλι Μακ Ενερι μέλος των ερευνητών που ελέγχουν το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi.

 Η πηγή

This animation shows a more detailed Fermi LAT view of GRB 130427A. The sequence shows high-energy (100 Mev to 100 GeV) gamma rays from a 20-degree-wide region of the sky starting three minutes before the burst to 14 hours after. Following an initial one-second spike, the LAT emission remained relatively quiet for the next 15 seconds while Fermi's GBM instrument showed bright, variable lower-energy emission. Then the burst re-brightened in the LAT over the next few minutes and remained bright for nearly half a day. Credit: NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration

Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι οι εκλάμψεις ακτίνων γάμμα είναι προϊόν αστρικών εκρήξεων σε τεράστια άστρα που  εξαντλούν τα πυρηνικά τους καύσιμα και τελικά καταρρέουν υπό το βάρος τους. Οι επιστήμονες αναζητούν τώρα έναν υπερκαινοφανή αστέρα στην περιοχή από την οποία προέρχεται η έκλαμψη έτσι ώστε να εντοπίσουν με ακρίβεια την πηγή της. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο εντοπισμός της πηγής της πανίσχυρης έκλαμψης είναι πιθανό να γίνει μέσα στις επόμενες 2-3 εβδομάδες.