Οι γαλαξίες «μέδουσες», Jellyfish galaxies found spawning in clusters

Μια από τις εικόνες που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από ένα γαλαξία-μέδουσα. Πρόκειται για τον γαλαξία IC 3418 που βρίσκεται σε διαδικασία σύγκρουσης με ένα γειτονικό του γαλαξία. Jelly fish galaxies are created when spiral galaxies collide into galaxy clusters. Pictured here is Galaxy IC 3418 taking the form of a jellyfish as it collides with a neighbor. Credit:NASA/JPL-Caltech/SDSS

Εικόνες και δεδομένα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φωτίζουν τις κοσμικές διεργασίες που μετασχηματίζουν γαλαξίες και τους μετατρέπουν από σπειροειδείς σε ελλειπτικούς. Κατά τη διαδικασία αυτή οι γαλαξίες αποκτούν ένα σχήμα που θυμίζει πολύ αυτό της… μέδουσας

Τα νέα δεδομένα

A jellyfish galaxy is at the top-right, with star-forming tendrils streaming away towards the bottom-left. (Image: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA))

Οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει στο παρελθόν γαλαξίες που έχουν ένα μη συμβατικό σχήμα αφού στον γαλαξιακό δίσκο υπάρχουν «προεκτάσεις», μεγάλες… ουρές, που αποτελούνται από άστρα. Η εικόνα αυτών των γαλαξιών παραπέμπει σε μέδουσα και η αναφορά σε αυτούς γίνεται με αυτό τον χαρακτηρισμό, δηλαδή «γαλαξίες μέδουσες». 

Cosmic shapes, such as the ones shown here, develop when hot gas in the cluster hits the cold gas from an approaching galaxy.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα το Hubble εντόπισε και παρατήρησε αρκετούς τέτοιους γαλαξίες αποκαλύπτοντας πολλά στοιχεία για την εξέλιξη τους. Ειδικοί με επικεφαλής τον Χάρλαντ Εμπελινγκ του Πανεπιστημίου της Χαβάης μελέτησαν τα νέα δεδομένα και πιστεύουν ότι αποκωδικοποίησαν τον κοσμικό μηχανισμό που συνδέεται με αυτούς τους γαλαξίες.

Το «συγκρουόμενο» φαινόμενο

The galaxy gained its distinctive shape when a small galaxy - potentially one of the objects at bottom-left of the image - collided with it head-on 100 million years ago.

Σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τα νέα στοιχεία το φαινόμενο ξεκινά όταν ένας σπειροειδής γαλαξίας εγκαταλείπει την περιοχή όπου αρχικά σχηματίστηκε και αρχίζει να κατευθύνεται προς κάποιο σμήνος γαλαξιών. Ο γαλαξίας-ταξιδιώτης μεταφέρει μαζί του μεγάλες ποσότητες ψυχρών αερίων. Πλησιάζοντας προς το σμήνος ο γαλαξίας έρχεται σε επαφή με μάζες θερμών αερίων του γαλαξιακού σμήνους. Η «σύγκρουση» των ψυχρών με τα θερμά αέρια δημιουργεί μακριά «πλοκάμια» κοσμικής ύλης που εκτείνονται από τον γαλαξιακό δίσκο. Στα πλοκάμια αυτά σχηματίζονται συνεχώς νέα άστρα.

Όταν τελικά ο γαλαξίας-μέδουσα φτάνει στο σμήνος συνήθως συγκρούεται με κάποιον άλλο γαλαξία σχηματίζοντας τελικά ένα ελλειπτικό. Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερος αριθμός γαλαξιών-μεδουσών στο Σύμπαν από ό,τι πιστεύαμε ενώ επίσης προσφέρουν μια εξήγηση για το γεγονός ότι οι ελλειπτικοί γαλαξίες είναι το πιο κοινό είδος γαλαξιών. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».