Μιχαήλ Άγγελος. Michelangelo Buonarroti

Portrait of Michelangelo by Daniele da Volterra.

Ο Μιχαήλ Άγγελος Μπουαναρότι (περισσότερο γνωστός ως Μικελάντζελο) ήταν γλύπτης, ζωγράφος, αρχιτέκτονας και ποιητής. 

Daniele Da Volterra, Michelangelo, 1560.

Πολλές φορές στην Ιστορία της Τέχνης τον αποκαλούν «ο θεϊκός», εξ 'αιτίας του προσωνυμίου που του απέδωσε ο Τζόρτζιο Βαζάρι, όταν εξέδωσε την βιογραφία του Μιχαήλ Αγγέλου. 

Statue de Michel-Ange de la galerie des Offices à Florence.

Γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1475 στο Καπρέζε της Ιταλίας, μια κωμόπλοη ​​έξω από την Φλωρεντία. Έχοντας εμφανή κλίση στη ζωγραφική, σπούδασε αρχικά υπό την καθοδήγηση του ουμανιστή Φραντσέσκο ντ 'Ουρμπίνο, αλλά το 1487 ξεκίνησε ως μαθητευόμενος στο εργαστήριο ζωγραφικής του Ντομένικο Γκιρλαντάγιο. Ωστόσο υπήρξε σε μεγάλο βαθμό αυτοδίδακτος. 

Madonna della scala, (Madonna of the Steps) (1490–92), Michelangelo's earliest known work, Florence, Casa Buonarotti.

Σημαντική στιγμή στην εξέλιξη του υπήρξε η επίσκεψη στον Κήπο των Μεδίκων, όπου διατηρείτο σημαντική συλλογή από αρχαία γλυπτά. Εκεί διδάχθηκε την τέχνη της γλυπτικής ενώ παράλληλα γνώρισε τον Λορέντσο των Μεδίκων, επιφανή άρχοντα της Φλωρεντίας, ο οποίος τον εισήγαγε στην αυλή του. Στην αυλή του Λορέτζου του Μεγαλοπρεπούς, ήρθε σε επαφή με τις ιδέες του νεοπλατωνισμού, μεταφυσική, ηθική και μυστικιστική φιλοσοφική σχολή.

Michelangelo's Pietà, St Peter's Basilica (1498–99).

Έμεινε στην αυλή και μετά τον θάνατο του Λορέτζου, το 1492, έφυγε όμως σύντομα γιατί κινδύνευε από τους υποστηρικτές του μοναχού Σαβοναρόλα ως ευνοούμενος των Μεδίκων. Πήγε στη Βενετία και την Μπολόνια για να καταλήξει στη Ρώμη. Εν τω μεταξύ είχε ήδη ολοκληρώσει κάποια έργα, όπως την Μάχη των Κενταύρων και την Παναγία της Σκάλας. Στη Ρώμη του ανέθεσαν σημαντικά έργα όπως η Αποκαθήλωση που απεικονίζει την Παναγία να κρατά στα χέρια της το σώμα του Χριστού μετά τη σταύρωση. Το έργο τοποθετήθηκε στην βασιλική του Αγίου Πέτρου και συνέβαλε σημαντικά στην καταξίωση του καλλιτέχνη. 

The Statue of David, completed by Michelangelo in 1504, is one of the most renowned works of the Renaissance. David, situé à la Galleria dell'Academia, à Florence.

Ύστερα από 5 χρόνια επέστρεψε στη Φλωρεντία όπου ανέλαβε αρκετές παραγγελίες με σημαντικότερη, την ανάθεση του Δαβίδ, ενός μαρμάρινου γλυπτού μεγάλων διαστάσεων που αποτέλεσε σύμβολο της νέας φλωρεντινής δημοκρατίας και τοποθετήθηκε στην Πιάτσα ντελα Σινιορία, μπροστά από το Παλάτσο Βέκιο.

Plafond de la Chapelle Sixtine. Vatican. Michelangelo painted the ceiling of the Sistine Chapel; the work took approximately four years to complete (1508–12).

Ένα χρόνο αργότερα επέστρεψε στη Ρώμη για να αναλάβει αυτή την φορά το έργο που θα τον καθιερώσει παγκοσμίως, την διακόσμηση της Καπέλα Σιξτίνα (παπικό παρεκκλήσιο), ύστερα από πρόσκληση του Πάπα Ιουλίου του Β’. ο οποίο στου ανέθεσε τη δημιουργία ενός επιβλητικού μαυσωλείου.

 Michelangelo Buonarroti, Last Judgment, Le Jugement Dernier, 1541.

Το επόμενο διάστημα (1508-1512) ο Μιχαήλ Άγγελος κατάφερε να δημιουργήσει περισσότερες από 300 βιβλικές φιγούρες και άλλες θρησκευτικές παραστάσεις, όπως σκηνές από την Γένεση, την ιστορία του Νώε ή τη Δευτέρα Παρουσία.

Michelangelo, Voute de la Chapelle Sixtine, La Sibylle de Delphes, 1509.

Τα τέσσερα αυτά χρόνια, λέγεται, ότι ο Μικελάντζελο δεν βγήκε από την Καπέλα Σιξτίνα παρά ελάχιστα και δεν επέτρεψε σε κανέναν να δει το έργο του, δημιουργώντας έτσι μια αναστάτωση, μια φήμη και πλήθος κόσμου σύρρεε έξω από το Παρεκκλήσι. Σημαντική καινοτομία υπήρξε επίσης η απεικόνιση θεμάτων που προέρχονταν από την αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή παράδοση, χωρίς άμεση σχέση με την χριστιανική θρησκεία, όπως οι Σίβυλλες. Ο θόλος ήταν τόσο ψηλά που επινόησε μία τεχνοτροπία. Ζωγράφισε παραμορφωμένες τις φιγούρες, έτσι ώστε ο θεατής που βρισκόταν αρκετά μέτρα πιο κάτω να τις έβλεπε κανονικές.

Michelangelo Buonarroti, Leda and the Swan, Léda et le cygnet, 1530-1540.

Ο διάδοχος του Ιουλίου του Β’, Λέων Ι΄ του ανέθεσε την ανακατασκευή της πρόσοψης της εκκλησίας του Σαν Λορέντσο, στη Φλωρεντία. Εργάστηκε για το σκοπό αυτό για τρία χρόνια, ωστόσο ο πάπας τελικά απέρριψε το σχέδιο. Αργότερα ανέλαβε την ανέγερση ενός νέου σκευοφυλακίου για την ίδια εκκλησία, με σκοπό να περιέχει τους τάφους του Λορέντσο του Μεγαλοπρεπή, του αδελφού του Τζουλιάνο καθώς και των ομώνυμων πρόωρα χαμένων δουκών. Οι εργασίες αναστέλλονται λόγω θανάτου του Πάπα, αλλά αποτελούν σημαντικό δείγμα συνύπαρξης της αρχιτεκτονικής με την γλυπτική. 

Michelangelo Buonarroti, Detail from the Dying slave, Détail de l’Esclave mourant, 1513-1515, Musée du Louvre.

Αργότερα κατέφυγε στη Γαλλία, προσκεκλημένος του Φραγκίσκου Α΄, ενώ η η Φλωρεντία πολιορκούνταν, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί λιποτάκτης. Επέστρεψε όμως σύντομα πίσω στη Φλωρεντία όπου και παρέμεινε μέχρι την επόμενη επίσκεψή του στη Ρώμη για να αναμορφώσει την πλατεία του Καπιτωλίου και το Παλάτσο Φαρνέζε.

Dessin de Michel-Ange représentant Zeus et Ganymède, couple pédérastique archétypal depuis la Grèce classique.

Επιπλέον, διορίστηκε υπεύθυνος αρχιτέκτονας για την ολοκλήρωση της κατασκευής της βασιλικής του Αγίου Πέτρου. Τα σχέδια που ακολουθήθηκαν ανήκαν στον Ντονάτο Μπραμάντε, ωστόσο ο Μιχαήλ Άγγελος σχεδίασε το θόλο της, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε πριν το θάνατό του (18 Φεβρουαρίου του 1564).

Michelangelo's tomb in Basilica di Santa Croce di Firenze. Le Tombeau de Michel-Ange dans la basilique de Santa Croce à Florence.

Ενταφιάστηκε, σύμφωνα με την επιθυμία του στην Βασιλική του Αγίου Σταυρού (Santa Croce) της Φλωρεντίας.

Αυτή είναι η ιστορία ενός "σούπερ σταρ", ενός γλύπτη, ζωγράφου και αρχιτέκτονα που δεσπόζει στην ιστορία της τέχνης σαν ένας κολοσσός. Ήταν μια ταραγμένη ιδιοφυΐα...

Το δεύτερο και τελευταίο μέρος του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ του BBC (με ελληνική αφήγηση και υπότιτλους), για μία από της σημαντικότερες μορφές της Αναγέννησης, που δημιούργησε πληθώρα αριστουργημάτων...