Πωλούν γάλα χωρίς μεσάζοντες και γίνονται παγκόσμια είδηση! In Greek dairy war, milkmen cut out the middlemen

Οι Λαρισαίοι έβαλαν τα γυαλιά στην τρόικα και στον Κωστή Χατζηδάκη! Ρεπορτάζ για την ανεξάρτητη προσπάθεια κτηνοτρόφων της επαρχίας να πωλούν γάλα χωρίς μεσάζοντες, απευθείας στους καταναλωτές, με χαμηλότερη τιμή από αυτήν που πωλείται σε σούπερ μάρκετ και άλλα καταστήματα, δημοσιεύει το πρακτορείο Reuters, με το χαρακτηριστικό τίτλο «Στον ελληνικό πόλεμο του γάλακτος, οι γαλακτοπαραγωγοί κόβουν τους μεσάζοντες». Grassroots movements to cut out middlemen have been on the increase since Greece's debt crisis exposed the country's Achilles heel - a bureaucratic system which stifles innovation and encourages corruption. One of the most successful is based in Larissa, near the demi-God's legendary birthplace. The town's new vending machines, have, on a small scale, solved a problem Greece's leaders and their international backers have tried and failed to tackle. They dispense not snacks or soda, but milk, supporting farmers while undercutting prices that have defied economic logic to remain some of the highest in the European Union. A woman waits for a bottle of milk to be dispensed at a vending machine in Larissa town, central Greece June 26, 2014. CREDIT: REUTERS/YORGOS KARAHALIS

Την αξιέπαινη προσπάθεια ενός μικρού συνεταιρισμού στην Λάρισα που πουλά σε αυτόματους πωλητές φρέσκο γάλα, βάζοντας τέλος στους μεσάζοντες, που αποτελούν ένα γραφειοκρατικό σύστημα που καταστέλλει την καινοτομία και ενθαρρύνει τη διαφθορά, επευφημεί το πρακτορείο Reuters.

Όπως γράφει το Reuters: Ένα από τα πιο επιτυχημένα (συστήματα αυτόματης πώλησης γάλακτος) έχει έδρα τη Λάρισα. Τα νέα μηχανήματα αυτόματης πώλησης, έχουν, σε μικρή κλίμακα, λύσει ένα πρόβλημα που οι ηγέτες στην Ελλάδα και οι διεθνείς υποστηρικτές τους απέτυχαν να αντιμετωπίσουν.

Δεν πωλούν σνακ ή αναψυκτικά, αλλά γάλα, στηρίζοντας τους γεωργούς, την ώρα που οι χαμηλές τιμές έχουν αψηφήσει την οικονομική λογική και παραμένουν από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Greeks, whose average incomes fell by 30 percent since the crisis hit in late 2009, have been flooding in - bringing their own bottles or buying plastic or glass ones from the machines. "People were waiting 20 to 30 minutes in line, to buy milk!" said Constantine Gougoulias, 37, general manager of the dairy cooperative behind the initiative, describing the response on the day the machines were set up. "We were telling them, 'Hold on, we need to fill the machines first'." Today ThesGala or "Want Milk?" has expanded to 14 vending machine outlets in Larissa and plans to double the network in and around the central city over the next year. Consumers buy milk from a vending machine in Larissa town, central Greece June 26, 2014. CREDIT: REUTERS/YORGOS KARAHALIS

Οι Έλληνες, που το μέσο εισόδημά τους μειώθηκε κατά 30% από την αρχή της κρίσης το 2009, κατακλύζουν τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης – φέρνοντας τα δικά τους μπουκάλια ή αγοράζουν πλαστικά και γυάλινα από αυτά τα μηχανήματα.

«Οι άνθρωποι περιμένουν 20-30 λεπτά στην ουρά για να αγοράσουν γάλα!» δήλωσε ο Κωνσταντίνος Γκουγκούλιας, γενικός διευθυντής του συνεταιρισμού γαλακτοκομικών που βρίσκεται πίσω από αυτή την πρωτοβουλία, περιγράφοντας την ανταπόκριση που είχαν τα αυτόματα μηχανήματα. «Τους λέγαμε: 'Περιμένετε, πρέπει να εφοδιάσουμε τα μηχανήματα πρώτα'».

Σήμερα το «Θες Γάλα» έχει επεκταθεί σε 14 σημεία στη Λάρισα ενώ αναμένεται να διπλασιάσει το δίκτυο μέσα και γύρω από την πόλη το επόμενο έτος. Οι πωλήσεις από τα μπλε και άσπρα μηχανήματα αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος της παραγωγής του συνεταιρισμού γάλακτος, αλλά δείχνουν πως η κρίση ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα, όπου η ιδιοτέλεια κάνει μια κοινωνική στροφή σε μια χώρα που η γραφειοκρατία πνίγει την ανάπτυξη.

Οι πωλήσεις από τα μπλε και άσπρα μηχανήματα αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος της παραγωγής του συνεταιρισμού γάλακτος, αλλά δείχνουν πως η κρίση ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα, όπου η ιδιοτέλεια κάνει μια κοινωνική στροφή σε μια χώρα που η γραφειοκρατία πνίγει την ανάπτυξη. Οι περισσότερες από αυτές τις προσπάθειες ήταν άτυπες και οργανώνονταν κυρίως στις παρυφές των πόλεων.

Sales from the blue and white machines account for a small fraction of the cooperative's milk output, but they show how crisis has encouraged entrepreneurship where self-interest has a social twist in a country where bureaucracy stifles development. Most of those efforts have been informal, relying on word of mouth and loosely organized at the outskirts of towns and cities. In 2012, for example, potato farmers began selling their produce directly to consumers at parking lots outside towns in northern Greece to cut out the supermarkets who they accused of hurting both producers and consumers. Since then, the movements have expanded beyond potatoes - in Kozani in the north and the central town of Volos, for example, people have formed groups selling anything from flour to cleaning products.

Το 2012, για παράδειγμα, οι καλλιεργητές πατάτας άρχισαν να πωλούν τα προϊόντα τους απευθείας στους καταναλωτές σε χώρους στάθμευσης έξω από τις πόλεις στη Βόρεια Ελλάδα για να αποκόψουν τα σούπερ μάρκετ που τους κατηγόρησαν ότι βλάπτουν τόσο τους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές.

Από τότε, τα κινήματα αυτά επεκτάθηκαν πέρα από τις πατάτες – στην Κοζάνη και το Βόλο για παράδειγμα οι άνθρωποι σχηματίζουν ομάδες που πωλούν οτιδήποτε από αλεύρι μέχρι προϊόντα καθαρισμού.

«Διαπιστώνουμε μια αύξηση της κοινωνικής αλληλεγγύης και της συνεργασίας στην Ελλάδα κάτι που δεν είχαμε στο παρελθόν» δήλωσε η Φιόρι Ζαφειροπούλου, λέκτορας κοινωνικής επιχειρηματικότητας στο City Unity College της Αθήνας. «Αυτό είναι το θετικό στοιχείο της οικονομικής κρίσης».

Τα σούπερ μάρκετ αρνούνται τις κατηγορίες, λέγοντας πως η κρίση τους έχει χτυπήσει κι αυτούς. Η ελληνική εταιρεία γαλακτοκομικών Όλυμπος, η οποία αγοράζει γάλα από μικρούς παραγωγούς, ισχυρίζεται ότι δεν απειλείται από κινήματα όπως το «Θες Γάλα» και χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες όπως τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης γάλακτος.

Απορρίπτει τις επικρίσεις πως οι εταιρείες σαν αυτήν ευθύνονται για τις υψηλές τιμές του γάλακτος, δηλώνοντας πως το υψηλό κόστος μεταφοράς και οι κανονισμοί στην Ελλάδα το καθιστούν αδύνατο να συγκριθεί με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ένα ευρώ την ημέρα

Το «Θες Γάλα» από την άλλη πλευρά, μετρά τις επιτυχίες του. Οι 130 τόνοι παραγωγής ημερησίως του συνεταιρισμού, αντιστοιχεί μόνο το 10% του γάλακτος που παράγεται στην Ελλάδα και μόνο το 7% εξ αυτού πωλείται στα μηχανήματα, αλλά τα μέλη του συνεταιρισμού αναμένουν πως θα αυξηθεί γρήγορα.

Το «Θες Γάλα» από την άλλη πλευρά, μετρά τις επιτυχίες του. Οι 130 τόνοι παραγωγής ημερησίως του συνεταιρισμού, αντιστοιχεί μόνο το 10% του γάλακτος που παράγεται στην Ελλάδα και μόνο το 7% εξ αυτού πωλείται στα μηχανήματα, αλλά τα μέλη του συνεταιρισμού αναμένουν πως θα αυξηθεί γρήγορα.

Ακόμη κι αν ο πρωταρχικός στόχος της ομάδας ήταν να εξασφαλιστούν σταθερές τιμές για τους παραγωγούς, ήθελαν επίσης «να αποδείξουν πως το ποιοτικό γάλα μπορεί να πουληθεί φθηνά στην Ελλάδα» δήλωσε ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Θανάσης Βακάλης.

«Φαίνεται πως πετύχαμε εκεί που η τρόικα και η κυβέρνηση απέτυχαν ακόμη κι αν ο συνεταιρισμός μας αποτελείται από λίγα άτομα».

Andreas Karafyllis, a former software developer who returned to Greece from Germany in 2006 to start a milk farm, pets a calf in Larissa, central Greece June 27, 2014. CREDIT: REUTERS/YORGOS KARAHALIS

Η επιτυχία του «Θες Γάλα» δίνει ώθηση στους μικρούς παραγωγούς γαλακτοκομικών προϊόντων όπως ο Ανδρέας Καραφύλλης, πρώην προγραμματιστής λογισμικού που επέστρεψε στην Ελλάδα από τη Γερμανία το 2006 για να κτίσει ένα αγρόκτημα. Σταμάτησε σχεδόν τις δραστηριότητές του το 2009, όταν οι τιμές που καταβάλλονταν στους παραγωγούς μειώθηκαν τουλάχιστον 6 λεπτά ανά λίτρο κάτω από το κόστος παραγωγής.

Ο Καραφύλλης λέει πως οι λιανοπωλητές πιέζουν τους καταναλωτές με τις υψηλές τιμές και τους παραγωγούς με τις χαμηλές τιμές.

«Το φταίξιμο δεν είναι των παραγωγών – είναι όλων εκείνων που βρίσκονται από πάνω τους» λέει ένα απόγευμα την ώρα που περπατούσε στο αγρόκτημά του κοντά στη Λάρισα.

Το «Θες Γάλα» πληρώνει τους αγρότες 45 λεπτά το λίτρο, δίνοντας στον Καραφύλλη ένα σταθερό και προσοδοφόρο εισόδημα από τις 120 αγελάδες του και τα 80 μικρά μοσχάρια του. Σε αντίθεση με άλλες ad-hoc κινήσεις, ο συνεταιρισμός εκδίδει ετήσιες οικονομικές καταστάσεις και φορολογείται εκ των προτέρων για το γάλα που παραδίδεται, πράγμα που σημαίνει ότι δεν συμβάλλει στην ανθηρή μαύρη αγορά της οικονομίας στην Ελλάδα.

Σε πρόσφατη επίσκεψη ένα καλοκαιρινό βράδυ, μια σταθερή ροή ανθρώπων, από νεαρά ζευγάρια μέχρι πατεράδες με τα μικρά παιδιά τους στα καρότσια, περίμενε υπομονετικά μπροστά από ένα αυτόματο μηχάνημα γάλακτος κοντά στο κέντρο της πόλης και τοποθετούσαν τα γυάλινα μπουκάλια τους κάτω από ένα στόμιο που έδινε γάλα για 90 λεπτά το λίτρο. Η μέση τιμή του γάλακτος στην Ελλάδα ανέρχεται στα 1,28 ευρώ το λίτρο.

«Είναι πολύ καλής ποιότητας και γλιτώνω 1 ευρώ την ημέρα» δήλωσε ο Ιωάννης Παυλίδης, 40 ετών, οδηγός σχολικού λεωφορείου που αγοράζει δύο λίτρα την ημέρα για τις δύο κόρες του. «Η προσπάθεια είναι αξιέπαινη».

Πηγή: Reuters.com