Ο «Ίκαρος» των ψαριών. The world's oldest flying fish took to the air 80million years before birds appeared in the skies

Σκίτσο που δείχνει το πώς πιθανώς έμοιαζε το πρώτο ψάρι που μπορούσε να...πετάει. Strange looking: A drawing of what Potanichthys xingyiensi might have looked like. The ancient flying fish glided over the seas in a bid to evade predators some 240million years ago, Chinese palaeontologists claim

Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη έκαναν ειδικοί μελετώντας απολιθώματα ψαριών που βρίσκονταν σε μουσείο της Κίνας. Όπως διαπίστωσαν, τα απολιθώματα ανήκουν σε ένα πανάρχαιο είδος ψαριού που μπορούσε να κάνει μεγάλα άλματα έξω από το νερό.

Advanced: The newly named specimen was described after researchers analysed fossils excavated from south-west China in 2009. It was already gliding some 80million years before the emergence of birds.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ινσιτούτου Παλαιοντολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας Σπονδυλωτών, το ψάρι αυτό δεν αποτελεί πρόγονο των σημερινών ειδών ψαριών που μπορούν να «πετάνε» έξω από το νερό αλλά φαίνεται ότι ανέπτυξε τη συγκεκριμένη ικανότητα για τον ίδιο λόγο - για να αποφεύγει δηλαδή τους εχθρούς του. Σήμερα τα περισσότερα είδη ιπτάμενων ψαριών ζουν στις τροπικές περιοχές και μπορούν να κάνουν άλματα ύψους περίπου μισού μέτρου έξω από το νερό με ταχύτητα περίπου 70 χλμ/ώρα.

Ancient: Potanichthys xingyiensis is a composite term meaning 'winged fish of Xingyi', the Chinese city near which the fossil was found.

Το αρχαίο ιπτάμενο ψάρι έλαβε την ονομασία Potanichthys xingyiensi και υπολογίζεται ότι έχει ηλικία 240 εκατομμυρίων ετών. Αυτό σημαίνει ότι τα ψάρια είχαν καταφέρει να αναπτύξουν πτητικές ικανότητες 80 εκατομμύρια έτη πριν την εμφάνιση των πτηνών. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B».

Ελέφαντας που μιλάει…κορεάτικα. An Elephant That Speaks Korean

This Asian elephant named Koshik can imitate human speech, speaking words in Korean. Credit: Current Biology, Stoeger et al.

Πριν δύο εβδομάδες διαπιστώθηκε ότι μια αρσενική φάλαινα σε αιχμαλωσία έχει καταφέρει να μιμηθεί την ανθρώπινη ομιλία με κίνητρο την επικοινωνία με τους εκπαιδευτές της. Επιστήμονες από την Αυστρία διαπίστωσαν ότι την ίδια ικανότητα έχει αναπτύξει και ένας αρσενικός ελέφαντας που ζει σε ζωολογικό κήπο στη Νότιο Κορέα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο 15χρονος Κόσικ έχει μάθει να «λέει» τουλάχιστον 5 κορεάτικες λέξεις χρησιμοποιώντας την προβοσκίδα του.

«Μίλησε» λόγω μοναξιάς

Ο Κόσικ ζει πολλά χρόνια στον ζωολογικό κήπο Εβερλαντ στην Νότιο Κορέα. Κάποια στιγμή άρχισε να βγάζει κάποιους περίεργους ήχους τοποθετώντας την προβοσκίδα του στο στόμα. Οι ήχοι αυτοί έμοιαζαν με ανθρώπινους ήχους και μάλιστα, χάρη σε αυτή την ικανότητά του, ο Κόσικ έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής και πολλοί επισκέπτονταν τον κήπο για να τον δουν και να τον ακούσουν.

Ομάδα ειδικών του Πανεπιστημίου της Βιέννης αποφάσισε να μελετήσει τον Κόσικ. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πράγματι ο Κόσικ έχει αναπτύξει με τη βοήθεια της προβοσκίδας του την ικανότητα να παράγει ανθρώπινους ήχους. Σύμφωνα μάλιστα με τα συμπεράσματά τους, ο Κόσικ έχει καταφέρει να προφέρει και μάλιστα καθαρά πέντε λέξεις. Πρόκειται για τις λέξεις «γεια», «κάθισε», «όχι», «ξάπλωσε» και «καλό».

Σύμφωνα με τους ερευνητές η εξήγηση για τη συμπεριφορά του Κόσικ οφείλεται στο γεγονός ότι για επτά χρόνια ήταν ο μόνος ελέφαντας στον ζωολογικό κήπο και προσπάθησε να βρει τρόπο να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους που τον φρόντιζαν. Πάντως οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο Κόσικ απλά μιμείται τις λέξεις και δεν αντιλαμβάνεται το νόημά τους. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Current Biology».

today's art: Ευθυδίκου κόρη, "η μουτρωμένη". Kore of Euthydikos, “The sulky kore” (Ακρ. 686. Γύρω στο 490-485 π.Χ.)

Αποτελεί τον τελευταίο σταθμό της αρχαϊκής τέχνης, αντιπροσωπευτικό δείγμα του αυστηρού ρυθμού και είναι έργο του Ευθυδίκου.

Η κόρη αποκτά μια ολοκληρωμένη σωματικότητα. Στο πρόσωπο τα φρύδια είναι πιο χαμηλά, το βλέφαρο είναι παχύ, ενώ ο βολβός του ματιού τοποθετήθηκε πιο βαθιά. Τα χείλη είναι οριζόντια. Το σώμα είναι σωστά δοσμένο και θηλυκό: στενοί στρογγυλοί ώμοι, απαλά στήθη, λεπτές κνήμες και πόδια. Διακρίνεται μια μεγαλύτερη άνεση στο χειρισμό του ενδύματος που αφήνει προκλητικά τον ένα μαστό ακάλυπτο με την πλεξούδα να πέφτει για να καλύψει τη γύμνια. Πόση διαφορά υπάρχει από την κόρη της Auxerre!

The “Euthydikos Kore”,  “The sulky kore” After 480 BC, Parian marble (statue). Pentelic marble (base). The inscription states the Euthydikos, son of Thaliarchos, dedicated (the statue). New Acropolis Museum.

Subject Description: Dedicatory statue of maiden, late example of kore type. Frontal pose, characteristic archaic gesture of skirt pulled to side, here with left hand. Left leg forward. Right arm originally extended in offering. Coiffure relatively simple with emphatic central part, three long tresses fall forward over each shoulder. Ionic style of dress with himation over thin chiton, but again simply rendered. Detailed decoration added in paint, as the frieze of racing chariots on the chiton.

Form & Style: Stance and mannerism of skirt pulled hard against legs are characteristically archaic, but concern with underlying structure rather than surface pattern pushes statue into period of Early Classical development. Often compared with Blond Boy (Athens,Acropolis 689). Perhaps by same sculptor.

Date Description: Generally considered to be part of the debris from the Persian destruction of 480.

Condition: Fragmentary

Condition Description: Broken in large fragments with few chips as from single fall, but where preserved surface is fresh and shows little wear. This fragment preserves upper body including head and most of left arm, broken at waist. Another fragment, Athens, Acropolis 609, preserves lower legs and plinth, set into inscribed base. Traces of painted friezedepicting chariot race decorate chitonstill visi

Material Description: Possibly Parian marble

Inscription: On the base, a column capital, in stoichedon: *E*U*Q*U*D*I*K*O*S [epig-rough]*O *Q*A*L*I*A*R*X*O *A*N*E*Q*E*K*E*N, "Euthydikos son of Thaliarchos dedicated it." A second dedication by Euthydikos is also known. Raubitscheck suggested it may have been set up after 480 B.C. to replace this one, probably destroyed by the Persians.

«ΠΑΙΞΕ ΤΟΝ ΘΕΟ». Playing God: The biotech revolutions

Michelangelo, The Creation of the Sun and Moon, 1508-1512.

In 1973 two scientists undertook an experiment which rocked the world. By transferring DNA from one species to another, Herb Boyer and Stan Cohen became the first Genetic Engineers. Their experimrnt triggerd a wave of controversy about the dangers of genetic manupulation, but it also generated a multi billion dollar industry. Biotechnology would soon transform the pharmaceutical industry and genetically modified food was to herald the biggest revolution in agriculture since the industrialization of farming. Yet the public was skeptical, and so were certain scientists. Some feared that a cancer-causing gene stitched into the DNA of a bacterium might be accidentally absorbed in the human gut, enabling cancer to be passed on like an infectious disease. Biologists from all over the world were called to a meeting in California to draw up a strict set of safety guidelines. When the panic subsided the stage was set for a biotechnology bonanza. A race began to produce genetically engineered insulin. A couple of years later a young researcher called Rob Horsch, who worked for the chemical giant Monsanto, produced the first genetically engineered plant. The biotech revolutions had arrived.

Ο Άλαν Τιούρινγκ είχε δίκιο για τους ηλιόσπορους, Alan Turing was right - sunflower seed patterns clearly show a mathematical sequence in most cases

Bright, beautiful and a mathematical puzzle: sunflowers follow the light - and maybe the Fibonacci series of numbers too. Emil Nolde, Tournesols mûrs, 1932

Ο Άλαν Τιούρινγκ, ο ιδιοφυής πατέρας της πληροφορικής με την άτυχη προσωπική ζωή, φαίνεται ότι είχε διατυπώσει σωστά τη μαθηματική περιγραφή για τους σπόρους του ηλιοτρόπιου -αυτό τουλάχιστον δείχνει ένα πείραμα με τη συμμετοχή εκατοντάδων υπομονετικών εθελοντών.

Sunflowers, which have opposing spirals of seeds, utilize the Fibonacci sequence to most efficiently distribute their seeds in the most compact space

Όπως ανακοίνωσαν οι υπεύθυνοι του πειράματος στο Φεστιβάλ Επιστήμης του Μάντσεστερ, οι σπείρες που σχηματίζουν οι ηλιόσποροι πάνω στο φυτό ακολουθούν το λεγόμενο κώδικα Φιμπονάτσι: μια αριθμητική ακολουθία στην οποία κάθε αριθμός ισούται με το άθροισμα των δύο προηγούμενων: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 23 κ.ο.κ.

Το πείραμα

Εκατοντάδες εθελοντές δέχθηκαν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Τα Ηλιοτρόπια του Τιούρινγκ», του οποίου ο δικτυακός τόπος ζητά από το κοινό να καλλιεργήσει ηλιοτρόπια και να μετρήσει τις σπείρες που σχηματίζουν οι σπόροι δεξιόστροφα και αριστερόστροφα.

Τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμα υποβληθεί για έλεγχο και επιστημονική δημοσίευση, δείχνουν όμως να επιβεβαιώνουν τον Τιούρινγκ.Όπως αναφέρει από το φεστιβάλ στο Μάντσεστερ η Έιμι Φρίμπορν του Yahoo UK!, η ανάλυση των μετρήσεων σε 557 ηλιοτρόπια σε επτά χώρες δείχνει ότι ο κώδικας Φιμπονάτσι εμφανίζεται στο 82% των περιπτώσεων.

Το ενδιαφέρον είναι ότι σε 26 ηλιοτρόπια παρατηρήθηκαν διπλές αλληλουχίες Φιμπονάτσι, και 33 άλλες περιπτώσεις εμφάνιζαν την αλληλουχία Λούκας. Η αλληλουχία αυτή είναι παρόμοια με του Φιμπονάτσι,  με την έννοια ότι κάθε αριθμός είναι άθροισμα των δύο προηγούμενων, ωστόσο ξεκινάει ως 2, 1, 3, 4, 7, 11, 18, 29 κ.ο.κ. Το ανορθόδοξο ανοιχτό πείραμα διοργανώθηκε από το Φεστιβάλ Επιστήμης του Μάντσεστερ και το Μουσείο Επιστήμης και Βιομηχανίας του Μάντσεστερ, προκειμένου να τιμήσουν τον ένα αιώνα από τη γέννηση του Τιούρινγκ.

Παρεξηγμένη ιδιοφυΐα

Ως ο κρυπτογράφος που έσπασε τον κώδικα των μηχανών Enigma που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί για τις επικοινωνίες τους, ο Τιούρινγκ πιθανότατα βοήθησε να τελειώσει νωρίτερα ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Θεωρείται επίσης πατέρας της επιστήμης των υπολογιστών και επινόησε το λεγόμενο τεστ του Τιούρινγκ, με βάση το οποίο θα μπορούσε κανείς να κρίνει αν ένας υπολογιστής διαθέτει ανθρώπινη νοημοσύνη.

Η ζωή του όμως πήρε τραγική τροπή όταν κατηγορήθηκε για προσβολή της δημόσιας αιδούς, λόγω της ομοφυλοφιλίας του, και υπέμεινε μια αγωγή «χημικού ευνουχισμού». Δύο χρόνια αργότερα, το 1954, έθεσε μόνος του τέρμα στη ζωή του. Τώρα, χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βοηθούν να αποκατασταθεί η τιμή του και να αναγνωριστεί η ιδιοφυΐα που εντόπισε τη μαθηματική αρμονία της φύσης.

«Αποδείξαμε αυτό που ο Άλαν Τιούρινγκ παρατήρησε καθώς κοιτούσε μερικά ηλιοτρόπια στον κήπο του στο Ουίλμσλοου» σχολίασε ο Tζον Σουίντον, καθηγητής υπολογιστικής βιολογίας στο Μάντσεστερ. Ο τελευταίος επιστήμονας που είχε μελετήσει τη φυλλοταξία του ηλιοτρόπιου, δηλαδή τη μαθηματική περιγραφή του άνθους του, ήταν ο Ολλανδός ακαδημαϊκός Τζ. Σουτ το 1938.

In "Nature by Numbers," filmmaker Cristobal Vila presents a series of animations illustrating various mathematic principles, beginning with a breathtaking animation of the Fibonacci sequence. Then it moves on to the Golden and Angle Ratios, the Delaunay Triangulation and Voronoi Tessellations. This would be math-class gold, and it's awfully sweet even if math class is years behind you.

Μετρήσαμε το φως των πρώτων άστρων, Light From Universe's First Stars Seen

Οι μετρήσεις του τηλεσκοπίου Fermi συγκριτικά με άλλα γνωστά χαρακτηριστικά της κοσμικής ιστορίας. Ο σχηματισμός των άστρων κορυφώθηκε όταν το σύμπαν ήταν περίπου 3 δισεκατομμυρίων ετών.

Ultraviolet and visible light emitted by all the stars that ever existed is still coursing through the universe. Astronomers refer to this "fog" of starlight as the extragalactic background light (EBL). Image released Nov. 1, 2012. CREDIT: NASA's Goddard Space Flight Center

Με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Fermi ομάδα επιστημόνων στην Αυστρία κατάφερε να εντοπίσει το φως των πρώτων άστρων που δημιουργήθηκαν στο Σύμπαν. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τις διεργασίες που οδήγησαν στη γέννηση των άστρων και των γαλαξιών αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, μέσα από το καυτό νέφος υδρογόνου.

Το εξωγαλαξιακό φως

Το φως των πανάρχαιων και πολύ μακρινών άστρων είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρατηρηθεί με άμεσο τρόπο. Όμως το φως των πρώτων άστρων αποτελεί μέρος μιας διάχυτης ομίχλης φωτονίων που είναι γνωστή με τον όρο «Εξωγαλαξιακό Φως Υποβάθρου». Το εξωγαλαξιακό φως διαπερνά όλο το Σύμπαν και στην ουσία αυτό το φως αποτελεί ένα κοσμικό ημερολόγιο αφού σε αυτό υπάρχουν δεδομένα για όλα τα άστρα που υπήρξαν ποτέ στο Σύμπαν. 

Τα μπλάζαρ

Το πρόβλημα είναι ότι οι εκπομπές φωτός από το  ηλιακό μας σύστημα και τον Γαλαξία μας καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη την παρατήρηση του εξωγαλαξιακού φωτός. Γι αυτό και οι επιστήμονες επιλέγουν ως καλύτερους στόχους για παρατήρηση τα λεγόμενα μπλάζαρ. Πρόκειται για πολύ μακρινούς γαλαξίες με τεράστιες μελανές οπές, το φως των οποίων διαπερνά το εξωγαλαξιακό φως με τρόπο ανάλογο με εκείνον που το φως ενός προβολέα διαπερνά την ομίχλη.

Gamma rays interact with the EBL, which gives astronomers a means to probe the stellar content of the cosmos. Image released Nov. 1, 2012. CREDIT: NASA's Goddard Space Flight Center

Από τις μαύρες τρύπες των μπλάζαρ εκπέμπονται στο Διάστημα εξαιρετικής ενέργειας ακτίνες γάμμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς από τα μπλάζαρ εκπέμπονται φωτόνια με ενέργειες μεγαλύτερες από 10 GeV – ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια των φωτονίων του ορατού φωτός. Όσο μακρύτερα από εμάς βρίσκεται ένα μπλάζαρ, τόσο περισσότερο θα εμφανίζεται «σβησμένη» η ακτινοβολία γάμμα που εκπέμπει καθώς θα περνά από το εξωγαλαξιακό φως υποβάθρου. Καθώς οι επιστήμονες είχαν ξεχωριστά στοιχεία για το πόσο λαμπρά θα έπρεπε να είναι τα μπλάζαρ και πόσο μακριά από εμάς, μπόρεσαν να υπολογίσουν πόσο «σβήστηκαν» από το εξωγαλαξιακό φως οι ακτίνες γάμμα που αυτά εκμπέμπουν. Έτσι υπολόγισαν και την ένταση του εξωγαλαξιακού φωτός. Αν από αυτό αφαιρέσει κανείς τη γνωστή ένταση των νεότερων άστρων και γαλαξιών, το υπόλοιπο πρέπει να είναι το φως από την πρώτη γενεά άστρων.

Η ανακάλυψη

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Ίνσμπρουκ μελέτησαν 150 μπλάζαρ από τα περισσότερα από 1000 που έχει εντοπίσει το Fermi. H κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι τα πρώτα άστρα είχαν τουλάχιστον 100 φορές μεγαλύτερη μάζα από εκείνη του Ήλιου. Οι ερευνητές μελετώντας τα νέα δεδομένα που συνέλεξαν και συγκρίνοντας τα με τα υπάρχοντα θεωρητικά μοντέλα για τη δομή του εξωγαλαξιακού φωτός κατέληξαν σε μια σειρά από συμπεράσματα.

Oι πράσινες κουκκίδες δείχνουν τις θέσεις των 150 Blazars που χρησιμοποιεί το τηλεσκόπιο Fermi για την μελέτη του Εξωγαλαξιακού Φωτός Υποβάθρου – Εxtragalactic Βackground Light (EBL)

This plot shows the locations of 150 blazars (green dots) used in the EBL study. Image released Nov. 1, 2012. CREDIT: NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, η δημιουργία της πρώτης γενεάς άστρων έφθασε στο απώγειό τη αφού πέρασαν τουλάχιστον 500 εκατομμύρια έτη μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Μια δεύτερη διαπίστωση των ερευνητών είναι ότι πρώτη γενεά άστρων σχηματίστηκε με πολύ πιο αργό ρυθμό από εκείνο που προβλέπουν πολλά μοντέλα. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science Express.

Δείτε ένα καταπληκτικό βίντεο όπου καταγράφεται η πορεία των ακτίνων γάμμα στον χώρο και τον χρόνο, από την εκπομπή τους από τον πίδακα ενός Blazar μέχρι την άφιξή του στο τηλεσκόπιο Fermi:

Light from the first stars ever formed in the universe has been detected by studying observations of supermassive black holes' blazar jets by the Fermi Gamma-Ray Space Telescope.

Μάριος Χάκκας, «Το κοινόβιο»

Λουκάς  Σαμαράς, The Avant - Garde, 1985

Από δω πάνω έχω μια τέτοια οπτική γωνία της ζωής, που έρχονται και με κατακλύζουν φράσεις πανέτοιμες, νοήματα αστραφτερά, κι αυτό διαρκεί για καιρό, μέρες, μήνες σε οργασμό, δεν μπορώ να κάνω αλλιώς παρά να γράφω, χαλούν τα πλήκτρα της μηχανής, φθείρεται η ταινία, τελειώνει το χαρτί κι ακόμα δεν έχω αρχίσει, δεν έχω πει ούτε το ένα εκατοστό από κείνα που στριμώχνονται μέσα μου.

Σ’ αυτό το σημείο της γης τα πάντα φωτίζονται. «Τόσο απλό είναι;» αναρωτιέμαι καθώς βλέπω τους θάμνους ν’ ανεβαίνουν την πλαγιά, το λόφο δεξιά με τις καμένες πέτρες, το καψαλισμένο δένδρο που επιμένει να κρατιέται όρθιο, και η δενδροστοιχία με τους ευκάλυπτους – ξερά τα φύλλα από την πυρκαγιά και μόνο στην κορυφή μια τούφα πράσινο, μια κάποια προσπάθεια για επανάληψη. Κι ο κήπος με τα μαδημένα χρυσάνθεμα έτσι που σκύβουν στο χώμα, η κληματαριά που ανεβάζει τα κατακίτρινα φύλλα της στον τοίχο της εκκλησίας, η βρύση που χάλασαν οι βόλτες της και τρέχει κρατώντας το ίσο στη σιγαλιά του τοπίου, κι όλα αυτά να ενώνονται μέσα μου, να ’μαι γερμένο χρυσάνθεμο και μοναχικό δένδρο, ευκάλυπτος μ’ ένα ελάχιστο φύλλωμα να ριγεί στον αέρα, κληματαριά που προσπαθεί να στηρίξει κάπου τα φύλλα της. «Αυτός είσαι», σκέφτομαι, «η μικρή ξεχασμένη ρεματιά που επιχειρεί να υπάρξει».

Κι εγώ θ’ ανεβώ λαχανιάζοντας στη ράχη ν’ αγναντέψω για φίλους, ποιοι στέκουν ακόμα, πόσοι έχουν κουράγιο να στήσουμε ένα ιδιόρρυθμο κοινόβιο…

Όμως δεν θα ’χουμε υπεύθυνο, αρχηγό ή αντιπρόσωπο. Τόσα χρόνια μπουχτίσαμε από θαλαμάρχες, παρεάρχες, ακτινάρχες, όλων των ειδών τους άρχες, όρχεις που μας επέβαλλαν να κατουράμε στη βούτα κατά ομοιόμορφο τρόπο (έπρεπε το κάτουρο να χτυπάει στον τενεκέ αριστερά και πάνω, έτσι και σου ξέφευγε γινόσουν ύποπτος).

Ου να χαθούνε. Εμ κι εμείς τ’ ανθρωπάκια που δεχθήκαμε χρόνια να τρώμε στη μάπα τη «ράγια»; Και να σκέφτομαι πως υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αποδέχονται τους κανόνες μιας τέτοιας ζωής.

Τι τους συμβαίνει και χώνονται μέσα στη μάντρα; Πάντως εγώ, απ’ όσο ξέρω και οι φίλοι μου, σε μάντρα δεν ξαναμπαίνω, οποιαδήποτε μάντρα. Αν πρόκειται για λογοτεχνικό σωματείο, γραμματείς, πρόεδρο και ιερατείο, δεν κάνουμε τίποτε. Δεν έχουμε χρόνο πια για μια δοκιμή, κι άλλωστε γιατί να επιχειρήσουμε από δρόμους που ξέρουμε πως δεν οδηγούν πουθενά;

Μήπως φταίγαν τα πρόσωπα και οι αρχές παραμένουν αλώβητες; Να τελειώνει αυτό το μπέρδεμα, αρχές και πρόσωπα, μορφή και περιεχόμενο, ιδέες και πράξη, όλα είναι ένα, όταν τα ξεχωρίζετε πάτε να περισώσετε κάτι. Φταίει λοιπόν στο σύνολο αυτή η ίδια η υπόθεση, οι αρχηγοί και τα μέλη, ιεράρχηση και επιτροπάτα, οικουμενικές και μη σύνοδοι με αποφάσεις «πιστεύω». Τίποτα πια δεν πιστεύω, όλα σαβούρα για πέταμα.

Να το έχουν υπόψη τους όσοι θα οικοδομήσουν στο μέλλον κοινόβια, έστω και στο φεγγάρι, τους αρχηγούς απ’ το ποδάρι σαβουρντιστούς μες στον κρατήρα.

Εκεί, ας μαζέψουν στάχτη, πέτρες χώμα κι ας χτίσουν ένα νέο κόμμα. Εμείς πια αποκλείεται, τουλάχιστον με τη θέλησή μας, για να μη λέμε και μεγάλα λόγια. Αν μας στριμώξουνε θα πάμε, τι να κάνουμε; Δε θα σκεφτόμαστε όμως ούτε Μαραθώνα, ούτε Γοργοπόταμο. Μόνο τη γέρικη πλαγιά με το δαφνώνα, το χέρι μας βαλμένο ανάμεσα στα σκέλια της γυναίκας, πώς θα την κοπανήσουμε επιστρέφοντας στο σπίτι με τα φερ φορζέ που θέλουν ένα πέρασμα λευκή λαδομπογιά, να, κάτι τέτοια θα σκεφτόμαστε. Για τις «σταυροφορίες» μην ελπίζουν, σε τέτοια κόλπα πια δεν ξαναμπαίνουμε. Πόσο φυράναν οι ιδέες, πόσο λιγόστεψαν οι αφελείς σ’ αυτό τον κόσμο και οι ήρωες.

Κι αν στο κάτω κάτω χρειάζεται και κάποια κυβέρνηση, βάλτε επικεφαλής μια μητέρα στο υπουργείο Γεννήσεων, ένα εικοσάρη στο υπουργείο του Έρωτα, κι ένα γεροντάκι στο υπουργείο θανάτου.

Κι αυτή ας είναι όλη και όλη η κυβέρνηση. Οι άλλοι, κάτι με χαρτοφυλάκια, κι άλλοι χωρίς, ξεσπούν στην καμπούρα μας όλα τα κόμπλεξ τους, κι από πάνω πρέπει να τους θεωρούμε σωτήρες.

Αμ δε. Δεν μας σώζει κανένας, κι αυτό το ξέρει ο υπουργός του θανάτου που βλέπει κάθε μέρα εκθέσεις σωρό, πόσοι και πόσοι ξοφλούν, κανένας δε σώζεται. Γι’ αυτό και δεν επαίρεται. Κάνει μια τυπική δουλειά, μετράει τους νεκρούς, συνειδητοποιεί τη μοίρα του και δεν έχει όρεξη για μεγαλύτερη εξουσία.

Ο νεαρός υπουργός του Έρωτα επιθεωρεί τα ξενοδοχεία αν έχουν παραστάσεις ωραίες, ευχάριστη μουσική εκείνη την ώρα, όχι όπως εμείς σε κείνα τα άθλια σεπαρέ με το μεγαφωνάκι να τρίζει όλο γρέζια κι ο ξενοδόχος κατά τα κέφια του ν’ αλλάζει σταθμό από το δωμάτιο του. Κι έτσι, τις πιο κρίσιμες στιγμές έτυχε ν’ ακούω οδηγίες προς τους ναυτιλλομένους, ειδήσεις που μιλούσαν για χιλιάδες νεκρούς, μάχες, τυφώνες, σαχλά μηνύματα εργατών από τη Γερμανία. Άσε που τα καμαράκια χωρίζονταν μ’ ένα φτηνό κόντρα πλακέ κι άκουγες τα διπλανά λαχανιάσματα, ποιος ξέρει πόσες τρύπες θα είχαν και πόσα μάτια θα έβλεπαν.

Και μετά ρωτάς πώς βγήκαμε έτσι. Πάλι σωστοί είμαστε. Θα μπορούσαμε να ’μαστε πολύ πιο χειρότεροι!

Το παιδί των είκοσι χρονών συνεχίζει την επιθεώρησή του, αυτή τη φορά στα πάρκα: «Εδώ», λέει, «να μπει ένα διπλό κρεβάτι με θέα λιμνούλα. Εκεί ν’ αξιοποιηθεί το γρασίδι» Γύρω του υπάλληλοι που κρατούν σημειώσεις, όλοι νέοι που ξέρουν καλά τι θα πει να έχεις ένα κορίτσι στην αγκαλιά σου.

Κι όλα θα είναι καλά κι όμορφα, τουλάχιστον για τους νέους. Για τους μεγάλους κανένα σύστημα και καμιά κοινωνία του μέλλοντος δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Αυτοί θα αντιμετωπίζουν το μέγα εξουσιαστή, τον υπουργό του Θανάτου. Εγώ ήδη τον βλέπω κατάματα, νιώθω πολλές φορές να μου χαμογελάει, κι έτσι σιγά-σιγά εξοικειώνομαι να μην ελπίζω.

Όσες φορές ονειρεύτηκα, ήλπισα, δε διαψεύστηκα, μόνο να πω «ε δε βαριέσαι, έπεσα έξω». Κάτι παραπάνω: αναγκάστηκα να πληρώσω γιατί ονειρεύτηκα, μου ήρθε τέτοιο απρόβλεπτο χτύπημα που ορκίστηκα να μην ελπίσω ξανά.

Όπως τότε που είχα ραντεβού με μια γυναίκα που την επιθυμούσα πολύ. Πήγαινα τεντωμένος και κοιτούσα ψηλά. Το βράδυ ούρησα αίμα. Έκτοτε δεν τόλμησα να τεντωθώ, ούτε να ξανακοιτάξω ψηλά. Πάω καμπουριάζοντας και μαζεμένος, υπάρχω σεμνά στα κρυφά αν γίνεται, αν και τελικά δεν ξεχνιέται κανένας. Εκείνος έχει σημειώσει εξαρχής στις καταστάσεις του τσε α και περιμένει. Είμαι πια σημαδεμένος.

Αν υπήρχε μιας εξαρχής εκείνη η μάννα στο υπουργείο Γεννήσεων μπορεί όλα να ήταν καλύτερα. Θα νοιαζόταν να υπάρξω σωστά, να ’χω ια διαρκή επαφή με τον κόσμο. Όχι αυτό που έγινε: με κόψανε από τον αφαλό μου. Τον κάνανε κόμπο για να μην ελπίζω σε καινούρια σύνδεση. Πονούσα κι έβαλα τα κλάματα που δεν είχα άμεσο δεσμό με τον κόσμο. Από τότε αποκομμένος πέφτω σε ιδρωμένα σεντόνια, κι η ζωή μου η αγωνία της πτώσης.

Έπεφτα, πάντα έπεφτα σε σχέση μια κάποιο αστέρι. Έκανα μια ελλειψοειδή τροχιά και στο τέλος θα ’βρισκα στο χώμα, ίσως ανοίγοντας και κάποιο λάκκο. Απατήθηκα. «Δεν ξεμπερδεύεις με μια γενική κι αόριστη πτώση» αναβόσβηναν τ’ αστέρια- σήμα κινδύνου. Πέρασα τα βράχια ξυστά, τόσο που σκίστηκε το παντελόνι μου. «Στην άλλη βόλτα», σκέφτηκα και πήρα πάλι την κλίση μου μήπως και βρω κάποια σύνδεση σε γαλαξιακές καταστάσεις, από κάπου να γραπωθώ για να γλιτώσω απ’ το χάος.

Μάριος Χάκκας