Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
The experts from
Durham University have designed the 'classroom of the future'.
Επιστήμονες
του Πανεπιστημίου Durham στη Βρετανία κατασκεύασαν οθόνες αφής σε μέγεθος
τραπεζιών και στη συνέχεια ανέπτυξαν ειδικά εκπαιδευτικά λογισμικά.
The technology
allows all students to take part rather than one individual dominating.
Ομάδες
μικρών μαθητών επιλέχθηκαν για να διδάσκονται αποκλειστικά στις οθόνες αυτές.
Δημιουργήθηκαν τάξεις χωρίς τους παραδοσιακούς μαυροπίνακες αλλά και χωρίς να
χρησιμοποιούνται βιβλία.
Researchers found
that multi-touch, multi-user desks can boost skills in mathematics.
Όπως
διαπιστώνεται αυτή η διαδικασία ενισχύει τις ικανότητες των μαθητών ειδικά στον
τομέα των μαθηματικών. Οι τάξεις αυτές μάλιστα ονομάστηκαν «τάξεις του Star
Trek».
Τα
αποτελέσματα
The teacher plays a
key role in the classroom and can send tasks to different tables to individuals
and groups.
Η
χρήση των μεγάλων οθονών αφής από πολλούς μαθητές ταυτόχρονα αύξησε επίσης το
πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας ανοίγοντας νέους τρόπους στην εκπαιδευτική
διαδικασία.
«Στόχος
μας ήταν να ενθαρρύνουμε την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ενεργοποίηση της
συνεργασίας των μαθητών όπου η γνώση αποκτιέται μέσα από την ανάπτυξη
δημιουργικότητας και ανταλλαγής απόψεων από την παραδοσιακή μέθοδο της
παθητικής λήψης γνώσης, με τους μαθητές μόνους τους στα θρανία του με τα βιβλία
και τα τετράδια τους.
Results from a
three-year project working with over 400 pupils, mostly eight to 10 year olds,
show that collaborative learning increases both fluency and flexibility in
maths.
Αυτές
οι τάξεις και οι συγκεκριμένες οθόνες επιτρέπουν τη συνεργασία και τη
δημιουργικότητα» αναφέρει ο καθηγητής Λιζ Μπερντ, επικεφαλής της ομάδας των
ερευνητών.
Ιδού
τι ανακάλυψε το Curiosity
σύμφωνα με τον ιστότοπο badastronomy. MarsCuriosityrover. Alien sold separately. Image credit:
NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems (rover) & Shutterstock (alien)
Μετά
τη ”διαρροή” του John Grotzinger, ενός από τους επιστήμονες της αποστολής
Curiosity στον Άρη, ότι «συλλέχθηκαν συναρπαστικά δεδομένα από το μίνι χημικό
εργαστήριο SAM του Curiosity, που θα γραφούν στα βιβλία ιστορίας», άρχισαν
προφανώς να οργιάζουν οι φήμες στο διαδίκτυο.
Στην
ουσία ο Grotzinger υπονοεί ότι η
ανακάλυψη αφορά την παρουσία οργανικών μορίων στον Άρη – συνεπώς υπήρχε ζωή ή
μεταφέρθηκε από μετεωρίτες. Την άποψη αυτή συμμερίζεται o Peter Smith,
πλανητολόγος του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του στο
wiredscience: «Αν πρόκειται να περάσει στα βιβλία της Ιστορίας, αυτό που θα
περίμενα να έχει ανακαλυφθεί είναι οργανικά μόρια». Ο Peter Smith ήταν
επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής Phoenix που έφτασε στον Άρη το 2008. Το
στατικό ρομπότ Phoenix συνέλεξε ένα δείγμα εδάφους του Άρη αναζητώντας οργανικές ουσίες, ωστόσο το
εγχείρημα απέτυχε λόγω της παρουσίας υπερχλωρικών αλάτων, τα οποία καταστρέφουν
τα οργανικά μόρια σε υψηλές θερμοκρασίες. Ο Smith δήλωσε ότι δεν θα του
προκαλούσε έκπληξη αν υπήρχαν απλά οργανικά μόρια στον Άρη, δεδομένου ότι
τέτοιες ενώσεις είναι γνωστό ότι υπάρχουν σε αστεροειδείς που πέφτουν στον
πλανήτη ως μετεωρίτες.
Ο
Smith ανέφερε επίσης ότι κανείς δεν μπορεί να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα
μέχρι να αποσαφηνιστεί η κατάσταση από τη NASA. Αναφέρθηκε μάλιστα σε ένα
ατυχές περιστατικό στη διάρκεια της αποστολής Phoenix, όταν η ομάδα του εξέταζε
υπό άκρα μυστικότητα τα δεδομένα για τα υπερχλωρικά άλατα. Η μυστικοπάθεια της
ομάδας του οδήγησε σε φήμες για την ανακάλυψη ζωής στον Άρη, οι οποίες
κορυφώθηκαν όταν ένα αμερικανικό μέσο ανέφερε εσφαλμένα ότι ένας από τους
επιστήμονες της αποστολής βρισκόταν ήδη σε επαφή με τον Λευκό Οίκο.
Φήμες
για την ανακάλυψη εξωγήινης ζωής είχαν κυκλοφορήσει και το 2010, όταν η NASA
προανήγγειλε μια ανακοίνωση για παράξενο μικρόβιο που θα προσέφερε «στοιχεία
για την εξωγήινη ζωή». Η ανακάλυψη τελικά αφορούσε ένα βακτήριο που υποτίθεται
ότι χρησιμοποιούσε στο DNA του το δηλητηριώδες στοιχείο αρσενικό στη θέση του
φωσφόρου. Στη συνέχεια, όμως, μετά από εξονυχιστική έρευνα τα ευρήματα της NASA
διαψεύστηκαν.
O
Smith είπε επίσης πως, «όταν κανείς κρατά μυστικά, ο κόσμος αρχίζει να
σκέφτεται τα πιο τρελά πράγματα».
Το
διαστημικό παρατηρητήριο Planck του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος εντόπισε
μια κοσμική γέφυρα η οποία ενώνει δύο γειτονικά σμήνη γαλαξιών. Πρόκειται για
ένα νέφος καυτού αερίου που ενώνει τα γαλαξιακά σμήνη Abell 399 (στο κάτω μέρος
της εικόνας) και Abell 401 (επάνω αριστερά). Τα δύο σμήνη βρίσκονται σε απόσταση
ενός δισ. ετών φωτός από τη Γη. Η κοσμική «γέφυρα» εκτείνεται σε μήκος 10
εκατομμυρίων ετών φωτός. Η
εικόνα δείχνει τα δύο σμήνη γαλαξιών, όπως φαίνονται στα οπτικά μήκη κύματος με
τα επίγεια τηλεσκόπια και αποτυπώνει ταυτόχρονα (με το πορτοκαλί χρώμα) το
φαινόμενο Sunyaev-Zel’dovich όπως ανιχνεύεται από το διαστημικό τηλεσκόπιο
Planck.
Illustration
explaining how the Sunyaev-Zel'dovich effect arises due to an intervening
galaxy cluster between the Cosmic Microwave Background and an observer. Credit: ESA/Planck Collaboration Το
φαινόμενο Sunyaev–Zel’dovich (SZ) είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ
ηλεκτρονίων υψηλής ενέργειας και φωτονίων μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου
, διαμέσου της αντίστροφης σκέδασης Compton.
Στην
συνήθη σκέδαση Compton ένα φωτόνιο σκεδάζεται από ένα ελεύθερο ηλεκτρόνιο, με
αποτέλεσμα την μείωση της ενέργειάς του (και αύξηση του μήκους κύματός του).
Αντίθετα, στην αντίστροφη σκέδαση Compton τα μικρής ενέργειας φωτόνια της
μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου μετά από την σύγκρουσή τους με τα υψηλής
ενέργειας σχετικιστικά ηλεκτρόνια, αυξάνουν την ενέργειά τους (και μειώνουν το
μήκος κύματός τους). Αυτά τα φωτόνια «βλέπει» το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck
(το προτοκαλί χρώμα), το οποίο άλλωστε σχεδιάστηκε για να εντοπίσει τις
ανισοτροπίες που παρουσιάζει η μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου.
Planck has
discovered a bridge of hot gas that connects galaxy clusters Abell 399 (lower
centre) and Abell 401 (top left). The galaxy pair is located about a billion
light-years from Earth, and the gas bridge extends approximately 10 million
light-years between them. The image shows the two galaxy clusters as seen at
optical wavelengths with ground-based telescopes and through the
Sunyaev-Zel'dovich effect (in orange) with ESA's Planck satellite. Credits: Sunyaev–Zel’dovich
effect: ESA Planck Collaboration; optical image: STScI Digitized Sky Survey
ΚαλλιτεχνικήαπεικόνισητουΜακεμάκε. This artist’s
impression shows the surface of the distant dwarf planet Makemake. This dwarf
planet is about two thirds of the size of Pluto, and travels around the Sun in
a distant path that lies beyond that of Pluto, but closer to the Sun than Eris,
the most massive known dwarf planet in the Solar System. Credit: ESO/L. Calçada/Nick Risinger
(skysurvey.org)
Οι
περισσότεροι πιθανότατα δεν έχετε ακούσει τίποτε για αυτόν, όμως ο Μακεμάκε,
εκτός από θεός της γονιμότητας των ιθαγενών των Νησιών του Πάσχα, είναι επίσης
ένας από τους πλανήτες-νάνους που περιφέρονται γύρω από τον ήλιο μας. Αν και
γνωρίζαμε ότι είναι γείτονας του Πλούτωνα και υποθέταμε ότι έχει πολλά κοινά
στοιχεία με τον πρώην πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, κανένα γήινο μάτι δεν
είχε ως τώρα «δει» τον Μακεμάκε. Μια ομάδα ερευνητών κατόρθωσε επιτέλους να τον
«συλλάβει» σε μια σπάνια διάβασή του προσφέροντας την πρώτη περιγραφή του, η
οποία συνοδεύεται από αρκετές εκπλήξεις.
Εμείς
και οι πέντε (πλανητικοί) νάνοι
Dwarf Planets in
Our Solar System (Infographic). Pluto was demoted to dwarf planet status in
2006, joining Eris, Haumea, Makemake and Ceres. Credit: Karl Tate
Οι
πλανήτες-νάνοι της γειτονιάς μας έγιναν γνωστοί στο ευρύ κοινό το 2006, όταν ο
Πλούτωνας «καθαιρέθηκε» από πλανήτης και πέρασε σε αυτήν την «υποδεέστερη»
κατηγορία ύστερα από σχετική απόφαση της Διεθνούς Αστρονομικής Ενωσης. Εκτός
από τον μέχρι πρόσφατα θεωρούμενο πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού μας
συστήματος αυτή περιλαμβάνει τέσσερα ακόμη ουράνια σώματα, τη Δήμητρα, την Έριδα,
τη Χαουμέα και τον Μακεμάκε.
Όλοι
οι πλανητικοί νάνοι πλην του Μακεμάκε είχαν γίνει ορατοί είτε άμεσα, με
τηλεσκόπια (όπως η Δήμητρα) είτε έμμεσα, μέσω των διαβάσεών τους μπροστά από
άστρα (όπως η Έριδα και η Χαουμέα). Το 2011 μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής
τον Χοσέ Λουίς Ορτίθ του Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ανδαλουσίας στη Γρανάδα
(ο οποίος έχει επίσης ανακαλύψει τη Χαουμέα) κατόρθωσε να εντοπίσει τον έως
τότε αόρατο πέμπτο νάνο στις λήψεις επτά τηλεσκοπίων από τη Νότιο Αμερική καθώς
αυτός διάβαινε μπροστά από ένα μακρινό άστρο.
An artist's
illustration of Makemake, a dwarf planet out beyond the orbit of Neptune that
also qualifies as a plutoid. ViewCredit:
IAU/M
Οι
πρώτες παρατηρήσεις είχαν δώσει κάποιες ενδείξεις για τα χαρακτηριστικά του.
Λαμβάνοντας υπόψη την απόστασή του από τον Ήλιο και το φως που εξέπεμπε οι
αστρονόμοι είχαν εκτιμήσει ότι ο Μακεμάκε είχε μέγεθος όσο περίπου τα δυο τρίτα
του μεγέθους του Πλούτωνα και ότι, όπως και οι άλλοι νάνοι του ηλιακού μας
συστήματος, ήταν καλυμμένος από πάγο μεθανίου και αζώτου. Πίστευαν επίσης ότι,
όπως ο Πλούτωνας, θα πρέπει να είχε μια λεπτή ατμόσφαιρα από άζωτο.
Χωρίς
ατμόσφαιρα
This diagram shows
the path of the shadow of the dwarf planet Makemake during an occultation of a
faint star in April 2011, which revealed that it lacked an atmosphere. Several
sites in South America, including ESO’s La Silla and Paranal Observatories, saw
the star disappear briefly as its light was blocked by Makemake. Credit: ESO/L. Calçada
Η
πιο ολοκληρωμένη μελέτη των δεδομένων που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature»
ανατρέπει τις πρώτες εικασίες προσφέροντας την πρώτη σαφή εικόνα του Μακεμάκε.
Κατ’ αρχάς δίνει μια ακριβέστερη εκτίμηση του μεγέθους του: ο πλανήτης-νάνος
έχει πλάτος 1.430 χλμ και ύψος 1.500 χλμ, κάτι το οποίο σημαίνει ότι τελικά δεν
είναι σφαιρικός. Η πυκνότητά του είναι 1,7 γραμ. ανά κυβικό εκατοστό, παρόμοια
με αυτή του Πλούτωνα αλλά μικρότερη από το ένα τρίτο εκείνης της Γης.
An early artist's
interpretation of the dwarf planet Makemake beyond Pluto. Credit: NASA
Αντίθετα
από ό,τι υπολόγιζαν οι ειδικοί και κατά παρέκκλιση από όλους τους άλλους
«συγγενείς» του, ο Μακεμάκε φαίνεται στη νέα μελέτη να μην έχει ατμόσφαιρα. Οι
ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο πλανήτης-νάνος είναι τόσο ελαφρύς
ώστε έχασε όλη την ατμόσφαιρά του «ωριμάζοντας».
The Dwarf Planet
pass in front of a distant star (occulation) was witnessed from several
locations in South America. Data from, European observatories in Chile shows it
is not like Pluto as previously thought due to a lack of atmosphere.
«Πιστεύουμε
ότι ο Μακεμάκε είχε άφθονο πάγο αζώτου στο πολύ μακρινό παρελθόν, όπως ο
Πλούτωνας και η Έρις. Επειδή όμως ο Μακεμάκε δεν έχει μεγάλη μάζα η βαρύτητά
του δεν μπόρεσε να συγκρατήσει το αέριο» δήλωσε ο δρ Ορτίθ μιλώντας στο
περιοδικό «NewScientist». Το παγωμένο
άζωτο, όπως εξηγεί, μετατράπηκε σε αέριο και διέφυγε, στο πέρασμα των
χιλιετιών, αφήνοντας πίσω μόνο μεθάνιο.
Salvador Dali, Corpus Hypercubitus (Crufixion), 1954, New-York,
The Metropolitan Museum of Art
Από
την Αυγή της Ιστορίας, οι άνθρωποι πίστευαν σε θεϊκές δυνάμεις που δημιούργησαν
τον κόσμο μας και σήμερα οι περισσότεροι ακόμα προσευχόμαστε σε μια ανώτερη
δύναμη.
Αλλά
υπάρχει πραγματικά ο Θεός εκεί έξω; Οι επιστήμονες τώρα ψάχνουν το θείο στα πιο
απίθανα μέρη...
Επεισόδιο
της σειράς "Throughthewormhole" με παρουσιαστή
τον δημοφιλή ηθοποιό Μόργκαν Φρήμαν.
Show Summary: Did
God invent humanity? Or did we invent God? Pioneering scientists are trekking
across new frontiers of neuroscience that may at last provide an answer to this
ancient mystery. Neuroscientists are recreating out of body experiences in
virtual reality laboratories to uncover what happens to the brain during
profoundly spiritual journeys.
Yet, most of us do
not need to leave our bodies to sense the divine. Psychologists are working to
figure out why we sense a hidden supernatural plane in the world around us.
Their work suggests that belief in the spiritual takes hold a young age, never
leaves us, and is essential to how our highly developed brains see the world. What
causes some to see the hand of God in humanity and the world around us, where
others see randomness and chance? One psychologist believes she knows why,
because her work is showing that our emotional states physically change how we
see patterns of events in the world.
Our experience of
God may be exclusively confined to our brains. But since our brains are where
we experience reality, does imagining God make God real? One neuroscientist is
trying to find the answer by peering into the human mind, and seeing what God
really looks like!
Tamara de Lempicka,
Jeune fille en vert, 1932, Paris, musée national d'art modern
Με
το καθημερινό «ζογκλάρισμα» ανάμεσα σε σπίτι, εργασία, παιδιά και σύντροφο, πολλοί
θα πίστευαν ότι η ιδανική μέρα για μια γυναίκα θα περιελάμβανε ολοήμερο σπα
μακριά από κάθε υποχρέωση.
Νέα
μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βρέμης στη Γερμανία και του
Πολυτεχνείου της Τζόρτζια (Georgia Tech) στις ΗΠΑ, όμως άλλα έδειξε. Βάσει των
ευρημάτων, πρώτη προτεραιότητα στην καθημερινότητα μιας γυναίκας αποτελούν οι
ρομαντικές στιγμές που μοιράζεται με τον σύντροφό της, χρονικής διάρκειας 106
λεπτών.
Πολύς
έρωτας, λίγη εργασία
Pierre
Bonnard, Homme et femme, 1906, Paris,
musée d'Orsay. Ιδιαίτερη σημασία φαίνεται να έχει ο έρωτας στο ημερήσιο
πρόγραμμα των γυναικών, σύμφωνα με αμερικανούς και γερμανούς επιστήμονες
Οι
επιστήμονες ζήτησαν από συνολικά 900 γυναίκες μέσου όρου ηλικίας 38 ετών να
καταγράψουν το καθημερινό τους πρόγραμμα περιγράφοντας πώς αισθάνονται για κάθε
πράγμα που κάνουν. Στόχος των ειδικών ήταν η δημιουργία του ιδανικού
«προγράμματος» μιας γυναικείας μέρας.
Félix Vallotton, Le Repos, Rest, 1911
Από
τις απαντήσεις των εθελοντριών προέκυψε ότι πρώτος στην κατάταξη ήταν ο
οκτάωρος νυχτερινός ύπνος. Αμέσως μετά η προσοχή των γυναικών στρέφεται στις
προσωπικές τους σχέσεις για 106 λεπτά, στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και
Διαδικτύου για 98 λεπτά και στην κοινωνικοποίηση για 82 λεπτά. Στη συνέχεια
ακολουθεί η 78λεπτη ξεκούραση, ψώνια διάρκειας 56 λεπτών και 57 λεπτά
τηλεφωνικών συνομιλιών.
Σύμφωνα
με τους επιστήμονες η ποικιλία αποτελούσε το πλέον σημαντικό συστατικό του
ημερήσιου προγράμματος μιας γυναίκας γεγονός που εξηγεί τα επιπλέον 68 λεπτά
σωματικής άσκησης και τα (μόλις) 36 λεπτά εργασίας.
«Αντικείμενο
της μελέτης μας ήταν το πώς θα έμοιαζε η τέλεια μέρα, δεδομένου του ότι και οι
πιο απολαυστικές δραστηριότητες γίνονται συνήθως λιγότερο ευχάριστες όταν
πραγματοποιούνται πολύ συχνά και έχουν μεγάλη διάρκεια», αναφέρουν στο επιστημονικό έντυπο «Journal of
Economic Psychology».
Henri de
Toulouse-Lautrec, The Card Players,
1893
«Για
μεγαλύτερη ευημερία οφείλουμε να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στα φιλικά μας
πρόσωπα, ακόμη περισσότερο χρόνο στους συγγενείς μας και πολύ λιγότερο χρόνο
στο αφεντικό και στους συναδέλφους μας» καταλήγουν οι επιστήμονες.
Οι χώρες με υψηλή
κατανάλωση σοκολάτας παράγουν… νομπελίστες, Eating more chocolate improves a
nation's chances of producing Nobel Prize winners - or at least that's what a
recent study appears to suggest.
Μια
ακόμη έρευνα έρχεται να προστεθεί σε εκείνες που έχουν δείξει ότι η σοκολάτα
είναι πολύ πιθανό να έχει οφέλη -εκτός
των άλλων - και στη νοητική λειτουργία του ανθρώπου. Ερευνητές στις ΗΠΑ
διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση σοκολάτας σε μια χώρα τόσο
περισσότεροι νομπελίστες βγαίνουν από αυτή.
Η
λίστα των σοκαλοτο-Νομπέλ
O
πίνακας των χωρών που καταναλώνουν σοκολάτα και παράγουν νομπελίστες
Σύμφωνα
με την έρευνα, υπάρχει πολύ ισχυρός δεσμός ανάμεσα στην κατανάλωση σοκολάτας σε
μια χώρα και στους νομπελίστες που διαθέτει. Στην πρώτη θέση της σχετικής
λίστας βρίσκεται η Ελβετία και ακολουθούν κατά σειρά Σουηδία, Δανία, Αυστρία,
Νορβηγία και Βρετανία.
«Ξεκίνησα
να φτιάχνω ένα σχεδιάγραμμα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου σε ένα δωμάτιο
ξενοδοχείου για να περάσω την ώρα μου. Καθώς προχωρούσα δεν μπορούσα να πιστέψω
αυτό που συνέβαινε. Η θέση των χωρών σε σχέση με την κατανάλωση σοκολάτας και
τα βραβεία Νομπέλ ήταν πολύ ευδιάκριτη στο γράφημα» αναφέρει ο Φραντς Μέσερλι,
καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια που ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής
ομάδας. Σύμφωνα με τους ερευνητές , για να…παραχθεί ένας νομπελίστας σε μια
χώρα θα πρέπει οι κάτοικοι της να καταναλώνουν περί τα 140 εκατομμύρια κιλά
σοκολάτας ετησίως. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «New England Journal
of Medicine».
Η
σοκολάτα
Διάφορες
έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την πνευματική διαύγεια
χάρη στα φλαβονοειδή, μια οικογένεια αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα φλαβονοειδή
έχει αποδειχτεί ότι βοηθούν τη νοητική κατάσταση του ανθρώπου ενώ παράλληλα
εμποδίζουν την εμφάνιση άνοιας αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.