MarCO: Η NASA εκτοξεύει «μίνι» δορυφόρους με προορισμό τον Άρη. MarCOs Cruise in Deep Space

CubeSats are a class of spacecraft based on a standardized small size and modular use of off-the-shelf technologies. Many have been made by university students, and hundreds have been launched into Earth orbit using extra payload mass available on launches of larger spacecraft. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Μπορεί τα πιο γνωστά διαστημόπλοια της NASA να ήταν αρκετά ευμεγέθη (από τα Voyager 1 και 2 μέχρι το Cassini και το Galileo), ωστόσο η κατακόρυφη άνοδος των «μίνι» δορυφόρων κατηγορίας cubesats, που επιτρέπουν την πρόσβαση στο διάστημα σε πολλούς ενδιαφερόμενους λόγω χαμηλού κόστους, δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητη την αμερικανική διαστημική υπηρεσία- και απόδειξη για αυτό είναι οι δίδυμοι δορυφόροι Mars Cube One.

An artist's rendering of the twin Mars Cube One (MarCO) spacecraft as they fly through deep space. The MarCOs will be the first CubeSats -- a kind of modular, mini-satellite -- attempting to fly to another planet. They're designed to fly along behind NASA's InSight lander on its cruise to Mars. If they make the journey, they will test a relay of data about InSight's entry, descent and landing back to Earth. Though InSight's mission will not depend on the success of the MarCOs, they will be a test of how CubeSats can be used in deep space. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Το ζεύγος των δύο διαστημικών σκαφών (χάριν συντομίας MarCO), που είναι τα πρώτα cubesats που εκτοξεύονται από τη NASA στο βαθύ διάστημα, θα εκτοξευτεί τον Μάιο, με τον ίδιο πύραυλο που θα φέρει το InSight- το επόμενο όχημα προσεδάφισης της NASA με προορισμό τον Κόκκινο Πλανήτη. Τα MarCO προορίζονται να ακολουθήσουν το InSight στο ταξίδι του στο διάστημα, και αν τα καταφέρουν να φτάσουν εκεί, το καθένα διαθέτει μια αναδιπλούμενη κεραία για να αναμεταδίδει δεδομένα για το InSight καθώς θα εισέρχεται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη και προσεδαφίζεται.

llustration of one of the twin MarCO spacecraft with some key components labeled. Front cover is left out to show some internal components. Antennas and solar arrays are in deployed configuration. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Τα δύο μικρά σκάφη δεν θα πραγματοποιούν επιστημονικές έρευνες από μόνα τους, ούτε απαιτούνται για την αποστολή δεδομένων από το InSight στη Γη (θα βασίζεται σε άλλα σκάφη της NASA που είναι ήδη σε τροχιά για αυτό, πέρα από την απευθείας επικοινωνία με τη Γη μέσω των κεραιών του), ωστόσο θα είναι η πρώτη δοκιμή της τεχνολογίας cubesat πέρα από την τροχιά της Γης, επιδεικνύοντας κατά πόσον θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται «μίνι» δορυφόροι για να εξερευνήσουν περαιτέρω το ηλιακό σύστημα. «Είναι οι ανιχνευτές μας» λέει ο επικεφαλής μηχανικός των MarCO, Άντι Κλες, του JPL (Jet Propulsion Laboratory). «Οι cubesats δεν έχει χρειαστεί ξανά στο παρελθόν να αντέξουν την έντονη ακτινοβολία ενός ταξιδιού στο βαθύ διάστημα, ή να χρησιμοποιήσουν προώθηση για να κατευθυνθούν προς τον Άρη. Ελπίζουμε να ανοίξουμε αυτόν τον δρόμο».

MarCO will relay data from InSight to Earth during InSight's descent through Mars' atmosphere and touchdown on the surface. NASA's Mars Reconnaissance Orbiter will also receive these data from InSight. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Οι επίσημες ονομασίες είναι MarCO-A και MarCO-B, αλλά για την ομάδα που τα έφτιαξε είναι o «Wall-E» και η «Eva», από τη γνωστή ταινία «Wall-E» της Pixar. Και τα δύο σκάφη χρησιμοποιούν πεπιεσμένο αέριο όπως στους πυροσβεστήρες για να πετάξουν στο διάστημα- όπως είχε κάνει και ο μικρός Wall-E στην ταινία του 2008.

Στη NASA γνωρίζουν ότι η αποστολή θα είναι δύσκολη, από την εκκίνηση των σκαφών ακόμα μέχρι την άφιξή τους στον Άρη. Εάν τα καταφέρουν και τα δύο σκάφη, θα δοκιμάσουν μια μέθοδο τηλεπικοινωνιών που θα μπορούσε να λειτουργεί ως «μαύρο κουτί» για μελλοντικές προσεδαφίσεις στον Κόκκινο Πλανήτη, βοηθώντας στη βελτίωση των προσεδαφίσεων σε αυτόν εν γένει (οι οποίες είναι δύσκολη υπόθεση).

Πηγές: https://go.nasa.gov/marco_launch - naftemporiki.gr 

Σκαλίσματα ή τέχνη τα σχέδια σε πανάρχαιες πέτρες; Is this 100,000-year-old hashtag the first humanmade symbol—or just a pretty decoration?

Έχουν ηλικία 100 χιλιάδων ετών και οι ειδικοί διαφωνούν για τον λόγο της δημιουργίας τους. A piece of red ochre with a deliberately engraved design, which is the oldest known evidence for the creation of a complex image. Photograph: Anna Zieminski/AFP/Getty Images

Πριν από 100 χιλιάδες έτη άνθρωποι που ζούσαν στο σπήλαιο Blombos στην Νότιο Αφρική άρχισαν να χαράσσουν γραμμές σε κόκκινες πέτρες σχηματίζοντας κάποια σύμβολα που σε κάποιους θύμισαν τα σημερινά... hashtag. Οι πέτρες αυτές έχουν ηλικία παλαιότερη από εκείνη των πρώτων δειγμάτων τέχνης που ήταν σπηλαιογραφίες που απεικόνιζαν κυρίως ζώα αλλά και ορισμένες φορές ανθρώπους.

Η χάραξη των γραμμών στις πέτρες θεωρήθηκε από κάποιους ειδικούς ως η πρώτη προσπάθεια του ανθρώπινου είδους να κάνει ενέργειες συμβολισμού διαδικασία που αποτελεί δείγμα υψηλής νοημοσύνης. Όμως ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Κρίστιαν Τίλεν, γνωσιακό επιστήμονα του Πανεπιστημίου Άαρχους στην Δανία διαφωνεί ότι στην περίπτωση αυτή έχουμε να κάνουμε με συμβολισμό.

Οι ερευνητές ανάμεσα στους οποίους ήταν και αρχαιολόγοι παρουσίασαν την μελέτη τους σε μεγάλο συνέδριο εξέλιξης της γλώσσας στην Πολωνία. Υποστηρίζουν ότι οι δημιουργοί τους έκαναν αυτά τα σημάδια είτε για λόγους διακόσμησης είτε γιατί απλά τους άρεσε να βλέπουν τις γραμμές πάνω στις πέτρες. 

An early human scratched this hashtag pattern into a red ochre stone at Blombos Cave in South Africa. CHRISTOPHER HENSHILWOOD AND FRANCESCO D’ERRICO

Οι ερευνητές μελέτησαν τόσο τις επίμαχες πέτρες αλλά και κάποια τσόφλια αυγών στρουθοκαμήλων ίδιας ηλικίας με τις πέτρες στα οποία υπήρχαν ανάλογα σχέδια με παράλληλες και κάθετες γραμμές. Για να υπάρχει συμβολισμός θα έπρεπε κάποια από τα σχέδια στις πέτρες να επαναλαμβάνονται σε διάφορες πέτρες και κάθε φορά να είναι όλο και πιο ευδιάκριτα σε εκείνον που τα κοίταζε ώστε να γίνεται αντιληπτό εύκολα αυτό που συμβόλιζε το κάθε σχέδιο. Όμως οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε.

Τα σχέδια στις πέτρες σύμφωνα με τους ερευνητές δεν επαναλαμβάνονται και δεν δείχνουν να έχουν κάποια λογική ή συνοχή που να δείχνει ότι έχουμε να κάνουμε με κάποιου είδους συμβολισμού.

Πηγές: http://www.sciencemag.org/news/2018/04/100000-year-old-hashtag-first-human-symbol-or-just-pretty-decoration - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=969552

Εντυπωσιακό βίντεο από τα 28α γενέθλια του Hubble. Two Hubble Views of the Same Stellar Nursery

Οι εικόνες αποτυπώνουν το πολύχρωμο Νεφέλωμα της Λιμνοθάλασσας, σε απόσταση 4.000 ετών φωτός από τη Γη. Peaking out of the Lagoon Nebula is the Herschel 36 star, which is 32 times more massive than our sun. This photo is only about four light-years across, meaning it only captures a fraction of the nebula's full width, which is 55 light-years wide.

Με αφορμή τα 28α γενέθλια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, η NASA ανήρτησε ένα εντυπωσιακό βίντεο με εικόνες από τον Γαλαξία μας και τον αστερισμό του Τοξότη.

These NASA Hubble Space Telescope images compare two diverse views of the roiling heart of a vast stellar nursery, known as the Lagoon Nebula. The images, one taken in visible and the other in infrared light, celebrate Hubble’s 28th anniversary in space. Credits: NASA, ESA, and STScI

Οι εικόνες αποτυπώνουν το πολύχρωμο Νεφέλωμα της Λιμνοθάλασσας, σε απόσταση 4.000 ετών φωτός από τη Γη.

This video zooms into the core of a rich star-birth region called the Lagoon Nebula, located in the constellation Sagittarius in the direction of our Milky Way galaxy’s central bulge. Credits: NASA, ESA, and G. Bacon, D. Player, J. DePasquale, F. Summers, and Z. Levay (STScI) Acknowledgement: Fujii, Digitized Sky Survey, ESO/VPHAS, and Crisp

Στην καρδιά του ουράνιου σώματος βρίσκεται ένα κολοσσιαίο άστρο, το Herchel 36, 200.000 φορές φωτεινότερο και οκτώ φορές πιο καυτό από τον ήλιο, σύμφωνα με τη NASA.

Η αποστολή του Hubble στο διάστημα έγινε στις 24 Απριλίου του 1990 και στα 28 χρόνια τροχιάς του γύρω από τη Γη, έχει προσφέρει λεπτομερείς εικόνες του σύμπαντος, προσφέροντας νέα δεδομένα στους επιστήμονες και φωτίζοντας τα άλυτα πεδία της αστρονομίας.

Πηγές: https://www.nasa.gov/feature/goddard/2018/two-hubble-views-of-the-same-stellar-nursery - http://www.in.gr/2018/04/23/tech/entyposiako-vinteo-apo-ta-28a-genethlia-tou-hubble/

Πως πεθαίνει ένα άστρο. How to blow up a star

Supernova simulations are resolving a 50-year-old mystery about stellar death throes. An artist’s impression of supernova 1987A, showing its asymmetric ejection of material. Credit: L. Calçada/ESO

Πρόσφατες προσομοιώσεις σε υπολογιστή μας αποκαλύπτουν τις εκπληκτικές λεπτομέρειες που συμβαίνουν στις εκρήξεις των σουπερνόβα που σηματοδοτούν τον θάνατο των άστρων.

Δείτε το βίντεο «Πως εκρήγνυται ένα άστρο»:

An exploding supernova contains some of the most complex physics that astronomers have ever attempted to model. The most cutting-edge computer simulations take months to run but have revealed some amazing details about what might make these massive stars explode.

Πηγές: https://www.nature.com/articles/d41586-018-04601-7 - physicsgg

Ο αλγόριθμος που κάνει τα animations σχεδόν ανθρώπινα. Making computer animation more agile, acrobatic — and realistic

Nέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης κάνει τις ανθρώπινες φιγούρες στα κινούμενα σχέδια και στα βίντεο γκέιμ να κινούνται και να χορεύουν με εκπληκτική φυσικότητα. University of California, Berkeley researchers have made a major advance in realistic computer animation, using deep reinforcement learning to recreate natural motions, even for acrobatic feats like break dancing and martial arts.

Το animation έχει κάνει τεράστια άλματα στην εποχή των ηλεκτρονικών υπολογιστών κα η κίνηση των χαρακτήρων που βλέπουμε στα κινούμενα σχέδια και τα βίντεο γκέιμ έχει βελτιωθεί θεαματικά. Παρ' όλα αυτά απέχει ακόμη από το να είναι απολύτως ρεαλιστική. Αυτό ίσως σύντομα αλλάξει χάρη σε έναν αλγόριθμο που ανέπτυξαν επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θεωρείται ότι αποτελεί ένα τεράστιο άλμα στον τομέα καθώς προσομοιώνει με εντυπωσιακό ρεαλισμό την κίνηση ανθρώπων και ζώων κάνοντας τις φιγούρες να εκτελούν με φυσικότητα ακόμη και «δύσκολες» κινήσεις, όπως π.χ. να σκοντάφτουν και να σηκώνονται ή να κάνουν ανάποδο σάλτο.

Δύο βασικά στοιχεία τα οποία λείπουν από τους χαρακτήρες των κινουμένων σχεδίων και των βιντεοπαιχνιδιών κάνοντας τις κινήσεις τους να φαίνονται αδέξιες είναι η συνέχεια και ο ρυθμός. Αυτά θέλησαν να βελτιώσουν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια χρησιμοποιώντας τεχνικές ενισχυτικής μάθησης για να αναπτύξουν έναν αλγόριθμο ο οποίος μπορούσε να μαθαίνει να αναπαράγει τις φυσικές κινήσεις που «έβλεπε» να κάνουν άνθρωποι όχι μόνο καθώς περπατούσαν αλλά και ενώ επιδίδονταν σε πολεμικές τέχνες ή ενώ χόρευαν break dance.

Το παλιό με το καινούργιο

UC Berkeley researchers created a virtual stuntman that could make computer-animated characters more lifelike. (UC Berkeley video by Roxanne Makasdjian and Stephen McNally, with simulation footage by Jason Peng)

Οι παραδοσιακές τεχνικές του animation συνήθως απαιτούν τον σχεδιασμό ελεγκτών για κάθε δεξιότητα: έναν ελεγκτή π.χ. για το περπάτημα, άλλον για το τρέξιμο, άλλον για τα άλματα και ούτω καθεξής. Από την άλλη πλευρά οι πιο εξελιγμένες μέθοδοι ενισχυτικής μάθησης μπορούν να χειριστούν πολλές διαφορετικές δεξιότητες με έναν μόνο αλγόριθμο, όμως τα αποτελέσματά τους τις περισσότερες φορές δεν είναι καθόλου φυσικά. Οι επιστήμονες από το Μπέρκλεϊ σκέφτηκαν να συνδυάσουν τις δύο φιλοσοφίες.

Για να το επιτύχουν χρησιμοποίησαν δεδομένα αναφοράς από βίντεο καταγραφής κίνησης (motion-capture ή mocap) τα οποία έδειχναν ανθρώπους να εκτελούν περισσότερα από 25 διαφορετικά ακροβατικά, όπως ανάποδο σάλτο, ρόδα, kick up, γέφυρα, καθώς και απλές κινήσεις, όπως τρέξιμο, ρίψεις και άλματα. Αφού τροφοδότησαν με τα δεδομένα του mocap τον υπολογιστή, οι επιστήμονες άφησαν το σύστημα - το οποίο ονόμασαν «DeepMimic» - να «εξασκηθεί» σε κάθε δεξιότητα επί περίπου έναν μήνα προσομοιωμένου χρόνου, χρονικό διάστημα λίγο μεγαλύτερο από αυτό που θα χρειαζόταν ένας άνθρωπος για να μάθει την ίδια δεξιότητα.

Εξάσκηση και αυτοδιόρθωση

Simulated humanoid performing a variety of highly dynamic and acrobatic skills.

Ο υπολογιστής έκανε εξάσκηση επί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο χωρίς διακοπή, κάνοντας εκατομμύρια δοκιμές προκειμένου να μάθει πώς να προσομοιώνει ρεαλιστικά την κάθε δεξιότητα. Η μάθηση επετεύχθη μέσα από τις δοκιμές και τα λάθη, με τον αλγόριθμο να συγκρίνει ύστερα από κάθε δοκιμή τις επιδόσεις του με τα δεδομένα αναφοράς του mocap και να προσαρμόζει ανάλογα τη συμπεριφορά του ώστε να πλησιάζει περισσότερο την ανθρώπινη κίνηση. Το εκπληκτικό ήταν ότι από τη στιγμή που εκπαιδεύθηκε, οι προσομοιωμένοι χαρακτήρες που «κινούσε» μπορούσαν να αντιμετωπίσουν με φυσικότητα καταστάσεις τις οποίες το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης δεν είχε «δει» στο παρελθόν, όπως το να τρέχουν σε ανώμαλο έδαφος ή να κάνουν περιστροφικά λακτίσματα για να αποκρούσουν αντικείμενα που έρχονται καταπάνω τους.

«Πρόκειται πραγματικά για ένα μεγάλο άλμα σε σχέση με τα όσα έχουν γίνει ως τώρα με τα συστήματα ενισχυτικής μάθησης και το animation» δήλωσε σε δελτίο Τύπου του Πανεπιστημίου ο Σούε Μπινγκ «Τζέισον» Πενγκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Στο παρελθόν έχει γίνει πολλή δουλειά με στόχο την προσομοίωση των φυσικών κινήσεων, όμως οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν βασίζονταν κυρίως στη Φυσική και ήταν πολύ εξειδικευμένες, δεν ήταν γενικευμένες ώστε να μπορούν να χειρίζονται μεγάλη ποικιλία δεξιοτήτων». Το σύστημα που ανέπτυξαν ο ίδιος και η ομάδα του, όπως λέει, είναι πιο ικανό και μπορεί να συμπεριφερθεί με φυσικό τρόπο. «Αν συγκρίνετε τα αποτελέσματά μας με βίντεο καταγραφής της κίνησης ανθρώπων πλησιάζουμε στο σημείο όπου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος ανάμεσα στα δύο. Πλησιάζουμε στη δημιουργία ενός εικονικού στάντμαν».

Πηγές: http://news.berkeley.edu/2018/04/10/m... - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=966871

Αστρονόμοι ανακάλυψαν τα αίτια που ένας γαλαξίας μοιάζει με πεταλούδα. Black hole and stellar winds form giant butterfly, shut down star formation in galaxy

Είναι προϊόν ενός σύνθετου κοσμικού φαινομένου στο οποίο παίρνουν μέρος δύο μαύρες τρύπες που συγχωνεύονται. Researchers have completed an unprecedented 'dissection' of twin galaxies in the final stages of merging. The new study explores a galaxy called NGC 6240. While most galaxies in the universe hold only one supermassive black hole at their center, NGC 6240 contains two -- and they're circling each other in the last steps before crashing together. NGC 6240 as seen by the Hubble Space Telescope. Credit: NASA, ESA, the Hubble Heritage (STScI/AURA)-ESA/Hubble Collaboration, and A. Evans (University of Virginia, Charlottesville/NRAO/Stony Brook University)

Σε απόσταση 400 εκατ. ετών φωτός στον αστερισμό του Οφιούχου από εμάς λαμβάνει χώρα ένα σύνηθες αλλά εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο το οποίο και αποτελεί μια πηγή ανανέωσης του Σύμπαντος. Δύο γαλαξίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο της συγχώνευσης τους διαδικασία που παράγει μια σειρά από διάφορα φαινόμενα. Ο νέος γαλαξίας που θα πάρει την θέση των άλλων δύο έχει ήδη αρχίσει να σχηματίζεται και έχει λάβει την κωδική ονομασία NGC 6240.

Three-colour composite image of Hα (red), [O III] (blue) and V–band continuum (green) emission in NGC 6240, obtained by the HST. The major structures identified in the central 25″ × 25″ of NGC 6240 are labelled. The inset shows the morphological structures identified in the butterfly-shaped region of NGC 6240 using HST narrow-band filters. The northeastern nucleus shows a typical LINER spectrum and is about three times fainter than the southwestern nucleus, which exhibits the characteristics of a heavily obscured Seyfert 2 galaxy. The ionized gas in regions 1–4 is extraplanar. The [O III] cone extends to about 4 kpc to the northeast (which is faint in Hα), which indicates an AGN-driven outflow, whereas the Hα bubble to the northwest is indicative of a starburst-driven outflow. All physical units in this paper are based on a concordance, flat ΛCDM cosmology with a Hubble constant of 70 km s⁻¹ Mpc⁻¹. At the redshift of NGC 6240 (z = 0.0245), 1″ corresponds to about 0.5 kpc. Nature  (2018) doi:10.1038/s41586-018-0033-2

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Colorado Boulder έστρεψαν την προσοχή τους στον NGC 6240 η όψη του οποίου αυτή την στιγμή θυμίζει μια… πεταλούδα. Οι ερευνητές με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature» υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν την αιτία της όψης του γαλαξία. Έχει διαπιστωθεί ότι μαζί με τους δύο γαλαξίες συγχωνεύονται και οι μελανές οπές που βρίσκονταν μέχρι πρότινος στο κέντρο τους. Οι δύο μελανές οπές περιστρέφονται η μια γύρω από την άλλη και είναι θέμα χρόνου η συγχώνευση τους που θα δημιουργήσει πιθανότατα μια νέα γιγάντια μαύρη τρύπα.

VLT/SINFONI maps of NGC 6240. a, Stellar velocity. b, H2 velocity map. c, Velocity map of Brγ overlaid on the HST image of Hα. In all panels, the contours delineate the K–band continuum emission and are spaced at 10% of the peak flux. Although two rotational components are observed in the stellar kinematics, the H2 kinematics shows one perturbed rotational component with a kinematic major axis oriented at a position angle of 22°. The Brγ kinematics of the northeastern nucleus is dominated by non-circular motions. Redshifted velocities of 360 km s−1 are observed at the base of the Hα bubble. In all maps, north is up and east is to the left. RA, right ascension; Dec., declination. The colour bar indicates line-of-sight velocity (VLOS). Nature  (2018) doi:10.1038/s41586-018-0033-2

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα αέρια που παράγονται από την αλληλεπίδραση των δύο μελανών οπών σε συνδυασμό με τα αέρια που παράγονται από την γέννηση νέων άστρων που προκαλεί η συγχώνευση των δύο γαλαξιών δημιούργησε ένα νεφέλωμα το οποίο… σμιλεύει τον γαλαξία με τρόπο τέτοιο ώστε να μοιάζει με πεταλούδα. Αν η ανακάλυψη αυτή επιβεβαιωθεί θα είναι ιδιαίτερα σημαντική αφού για πρώτη φορά εντοπίζεται αυτό το φαινόμενο.

Πηγές: F. Müller-Sánchez, R. Nevin, J. M. Comerford, R. I. Davies, G. C. Privon, E. Treister. Two separate outflows in the dual supermassive black hole system NGC 6240. Nature, 2018; 556 (7701): 345 DOI: 10.1038/s41586-018-0033-2 - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=967758

Ανακαλύφθηκαν διαμάντια από πλανήτη του πρώιμου ηλιακού συστήματος. Diamond from the sky may have come from 'lost planet'

Πάνω σε μετεωρίτη που έπεσε σε έρημο το 2008. Colorised STEM image of the meteorite thought to be from a destroyed protoplanet, showing the diamond phase (blue), inclusions (yellow), and the graphite region. DR. F. NABIEI/DR. E. OVEISI/PROF. C. HÉBERT, EPFL, SWITZERLAND

Τα διαμάντια που βρέθηκαν μέσα σε μετεωρίτη που είχε πέσει στη Γη, προέρχονται από ένα χαμένο πια πλανήτη του πρώιμου ηλιακού μας συστήματός, καταλήγουν επιστήμονες που μελέτησαν τον μετεωρίτη Αλμαχάτα Σίτα, ο οποίος είχε πέσει στην έρημο Νουβία του Σουδάν το 2008.

Photo provided by Hillary Sanctuary of EPFL shows a thin slice of the meteorite sample from a meteorite that fell to Earth more than a decade ago providing compelling evidence of a lost planet that once roamed our solar system. (Hillary Sanctuary/EPFL via AP)

Οι ερευνητές από τη Γαλλία, Γερμανία και Ελβετία, με επικεφαλής τον Φαρχάνγκ Ναμπιέι του Εργαστηρίου Επιστήμης της Γης και των Πλανητών του Ινστιτούτου Φυσικής της Ελβετικής Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάννης (EPFL), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature Communications", χρησιμοποίησαν σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους και ηλεκτρονικά μικροσκόπια για να αναλύσουν σε βάθος τον μετεωρίτη.

(Nabiei et al./Nature Communications)

Μελετώντας τους κρυστάλλους των μικροσκοπικών διαμαντιών που υπήρχαν μέσα στο μετεωρίτη, συμπέραναν ότι πρέπει να σχηματίσθηκαν σε συνθήκες τεραστίων πιέσεων άνω των 20 γιγαπασκάλ.

 An artist's concept of a protoplanetary disc. (NASA/JPL-Caltech)

Αυτές οι πολύ υψηλές πιέσεις δείχνουν ότι τα διαμάντια αρχικά δημιουργήθηκαν μέσα σε ένα πρωτοπλανήτη μεγέθους μεταξύ Ερμή και Άρη, ο οποίος υπήρχε κατά τα πρώτα δέκα εκατομμύρια χρόνια του ηλιακού μας συστήματος. Ο μετεωρίτης του Σουδάν εκτιμάται ότι αποτελεί ένα από τα τελευταία απομεινάρια εκείνου του αρχέγονου προπλάσματος πλανήτη, που πια δεν υπάρχει.

Inclusion trails imaged inside diamond fragments. a. HAADF-STEM image from diamond segments with similar crystallographic orientation. Dashed yellow lines show the diamond–graphite boundaries. b High-magnification image corresponding to the green square in a. Diamond and inclusion trails are cut by a graphite band. The dashed orange line shows the direction of the inclusion trails. Credit: Nature Communications (2018). DOI: 10.1038/s41467-018-03808-6

Η ανακάλυψη αποτελεί άλλη μια ένδειξη ότι κατά την αρχική φάση του ηλιακού μας συστήματος υπήρχαν μεγάλοι πρωτοπλανήτες, που μέσα από γιγάντιες συγκρούσεις τύπου «μπιλιάρδου» αποτέλεσαν θεμέλιους λίθους για τη δημιουργία των σημερινών πλανητών. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι κάποτε το ηλιακό μας σύστημα διέθετε δεκάδες τέτοια σώματα με μέγεθος μεγαλύτερο της Σελήνης και μικρότερο του Άρη.

Πηγές: Farhang Nabiei et al. A large planetary body inferred from diamond inclusions in a ureilite meteorite, Nature Communications (2018). DOI: 10.1038/s41467-018-03808-6 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=967069