Πώς να τοποθετήσεις έναν άνθρωπο στον Άρη. How to put a human on Mars

A team of scientists from Imperial College London discuss how we could put a human on Mars.

Ένα νέο σχέδιο για μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη προστίθεται σε αυτά που έχουν εκπονήσει διαστημικές υπηρεσίες και ιδιωτικές εταιρείες. Το ενδιαφέρον αυτή τη φορά είναι ότι στον σχεδιασμό αυτής της αποστολής συνεργάζονται επιστήμονες του Imperial College London με το BBC. Πρόκειται μάλιστα για την πλέον σύνθετη και περίπλοκη αποστολή από όσες έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα.

Η πρώτη φάση

 

Η αποστολή έχει σχεδιαστεί να ολοκληρωθεί σε τρεις φάσεις. Αρχικώς θα σταλούν στην επιφάνεια του Άρη μια μονάδα διαβίωσης, οχήματα μετακίνησης, ρομποτικές συσκευές εργασιών καθώς και ένα διαστημόπλοιο. Η μονάδα διαβίωσης και τα οχήματα μετακίνησης θα προσεδαφιστούν σε μια περιοχή του ισημερινού του Άρη όπου οι συνθήκες διαβίωσης για τους αστροναύτες που θα καταφτάσουν αργότερα είναι πιο ευνοϊκές από άλλες περιοχές του Κόκκινου Πλανήτη. Το διαστημόπλοιο και τα οχήματα εργασιών θα προσεδαφιστούν σε κάποια περιοχή του Άρη όπου σε μικρή απόσταση κάτω από την επιφάνεια θα υπάρχει πάγος νερού.

Το ταξίδι

Artificial gravity is proposed for the craft to prevent muscle and bone loss on the journey to Mars.

Επόμενη φάση είναι η αναχώρηση τριμελούς πληρώματος που θα ξεκινήσει για το ταξίδι σε ένα σκάφος το οποίο θα αποτελείται από δύο μέρη. Το ένα μέρος θα είναι στην ουσία το σκάφος με το οποίο θα ταξιδέψει το πλήρωμα στον Άρη ενώ το δεύτερο θα είναι η κάψουλα στην οποία θα εισέλθουν οι αστροναύτες όταν φτάσουν στον πλανήτη για να προσεδαφιστούν σε αυτόν. Τα δύο μέρη θα είναι ανεξάρτητα και μάλιστα θα διαχωρίζονται με ένα ατσάλινο καλώδιο.

A crew would face cosmic and solar radiation en route and on Mars.

Οι δύο μονάδες θα είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε, σε περίπτωση που απαιτείται, να μπορούν να περιστρέφονται για να δημιουργούν τεχνητή βαρύτητα. Επίσης θα διαθέτουν μια πολύ ισχυρή ασπίδα προστασίας από την ηλιακή θερμότητα και την κοσμική ακτινοβολία. Στη διάρκεια του ταξιδιού η υγεία, η πνευματική και ψυχολογική κατάσταση του πληρώματος θα παρακολουθούνται συνεχώς από το κέντρο ελέγχου της αποστολής.

Η αποστολή 

Το πλήρωμα θα προσεδαφιστεί στο σημείο που θα βρίσκεται η μονάδα όπου θα ζήσει. Θα παραμείνουν στην περιοχή για μίνιμουμ διάστημα δύο μηνών με τους ειδικούς που σχεδιάζουν την αποστολή να αναφέρουν ότι είναι εφικτό οι αστροναύτες να παραμείνουν αν χρειαστεί στον Άρη για διάστημα 24 μηνών. Εκεί θα πραγματοποιήσουν σειρά μελετών, πειραμάτων και εξερευνήσεων. Φυσικά κάθε μέρα που θα περνά ακόμη και αν οι αστροναύτες δεν κάνουν κάτι και παραμένουν στη μονάδα διαβίωσης θα προσφέρει από μόνη της νέα στοιχεία για τις συνθήκες στον Κόκκινο Πλανήτη.

The team suggest we could mine Mars for ice to fuel the return craft. 

Όταν θα αποφασιστεί η αναχώρηση τους οι αστροναύτες θα μπουν στα οχήματα μετακίνησης και θα πάνε στο σημείο που βρίσκεται το διαστημόπλοιο με το οποίο θα επιστρέψουν.Το σκάφος αυτό θα είναι φτιαγμένο έτσι ώστε να χρησιμοποιήσει ως καύσιμο τον πάγο νερού. 

Οι ρομποτικές συσκευές θα σκάψουν την επιφάνεια για να ανασύρουν τον πάγο νερού και στη συνέχεια μέσω ηλεκτρόλυσης αυτός θα διαχωριστεί σε υδρογόνο και οξυγόνο. Τα δύο αέρια είτε μόνα τους είτε με πρόσμιξη άλλων αερίων που υπάρχουν στον Άρη (π.χ διοξείδιο του άνθρακα) θα αποτελέσουν τα καύσιμα του σκάφους επιστροφής.

Η αποστολή θα παρουσιαστεί τις επόμενες μέρες από το BBC με τη μορφή ντοκιμαντέρ που έχει τον τίτλο «Πώς να τοποθετήσεις ένα άνθρωπο στον Άρη».

Τζουράσικ ψάρι με στόμα «ηλεκτρική σκούπα», Scientists discover a 52ft fish that would have weighed more than two double-decker buses and lived 160 million years ago

Πέρασαν 130 έτη για να επιτύχουν οι επιστήμονες να συναρμολογήσουν και να μελετήσουν τα απολιθώματα ενός αρχαίου θαλάσσιου όντος. Τελικά ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ τα κατάφεραν και αποκάλυψαν την ύπαρξη ενός τεράστιου ψαριού που ζούσε πριν από 160 εκατομμύρια έτη.

Μεγάλωνε μόνιμα

Researchers from the University of Bristol found the fish could grow to around nine metres in 20 years, but after 38 years it would reach 16.5 metres long, outgrowing today's whale sharks. The species was first discovered in 1886 by Alfred Nicholson Leeds.

Οι ερευνητές το ονόμασαν Leedsichthys, δηλαδή «ψάρι του Λιντς» επειδή τα απολιθώματα εντοπίστηκαν το 1886 από τον συλλέκτη απολιθωμάτων Άλφρεντ Νίκολσον Λιντς. Ουσιαστικώς όμως τα απολιθώματα ήταν ένας μεγάλος όγκος από θραύσματα που έπρεπε να συναρμολογηθούν για να αποκαλυφθεί η ταυτότητα του όντος. Οι ερευνητές που κατάφεραν να συμπληρώσουν αυτό το «παζλ» είδαν μπροστά τους ένα άγνωστο μέχρι σήμερα είδος. Πρόκειται για ένα ψάρι που υπολογίζεται ότι ζούσε πριν από 160 εκατομμύρια έτη. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το ψάρι αυτό αναπτυσσόταν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Scientists believe they have discovered a giant fish which could grow up to 52ft long. Fossils show the huge plankton-eating creature called Leedsichthys, artist's impression pictured, lived 160 million years ago, but was wiped out by the same event that killed off dinosaurs.

Εκτιμάται ότι μέχρι την ηλικία των 20 ετών το Leedsichthys είχε φτάσει σε μήκος τα 9 μέτρα αλλά φτάνοντας τα 38 έτη το ψάρι ξεπερνούσε τα 16 μέτρα και βάρος τους 21,5 τόνους! Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το ψάρι ζούσε περί τα 40 έτη.

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Leedsichthys που ήταν πολύ μακρύ και με τεράστιο στόμα με το οποίο κατάπινε ό,τι βρισκόταν στον ορίζοντά του.

Εκτός από το μέγεθος του ένα ακόμη εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του Leedsichthys ήταν το στόμα του. Όπως φαίνεται, το στόμα του ήταν και αυτό τεράστιο και λειτουργούσε σαν μια ηλεκτρική σκούπα ρουφώντας χιλιάδες μικρότερα ψάρια, γαρίδες, μέδουσες και ό,τι άλλο βρισκόταν στον δρόμο του. Οι ερευνητές εκτιμούν επίσης ότι το Leedsichthys ακολούθησε την πορεία των δεινοσαύρων και εξαφανίστηκε την ίδια εποχή που εξαφανίστηκαν και εκείνοι από τον πλανήτη.

Πάμε για σκι στο... Διάστημα, ALMA Reveals First Ever Snow Line Seen Around a Distant Star

Artist concept of snow line in TW Hydrae showing water covered ice grains in the inner disk (4.5 — 30 AU, blue) and CO ice covered grains in the outer disk (>30 AU, green). The transition from blue to green marks the CO snow line. Credit: Bill Saxton and Alexandra Angelich, NRAO/AUI/NSF

Τα ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια και ο στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων συνεχίζουν να αποκαλύπτουν καθημερινά άγνωστες και εντυπωσιακές πτυχές του Σύμπαντος. Πριν από λίγα 24ωρα εντοπίστηκε μια γραμμή πάγου σε ένα υπό δημιουργία ηλιακό σύστημα. Οι επιστήμονες έσπευσαν να μιλήσουν για «κοσμικό χιόνι». Πέρυσι εντοπίστηκαν ενδείξεις χιονόπτωσης στον Άρη και πριν από λίγους μήνες στην επιφάνεια ενός εξωπλανήτη διαπιστώθηκε ότι πέφτουν νιφάδες, που είναι όμως μαύρες και καυτές!

Η λεπτή γραμμή

ALMA image (green) shows the region where CO snow has formed around the star TW Hydrae (indicated at center). The blue circle represents where the orbit of Neptune would be when comparing it to the size of our solar system. Credit: Karin Oberg, Harvard University/University of Virginia

Χρησιμοποιώντας τη συστοιχία τηλεσκοπίων ALMA στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή ομάδα επιστημόνων εντόπισε την ύπαρξη μιας γραμμής πάγου μέσα στον δίσκο κοσμικής ύλης που έχει σχηματιστεί γύρω από το άστρο TW Hydrae. Το άστρο βρίσκεται σε απόσταση 175 ετών φωτός από τη Γη και σε αυτό έχει ξεκινήσει ο σχηματισμός ενός ηλιακού συστήματος - μάλιστα οι επιστήμονες που παρατηρούν το άστρο θεωρούν ότι πρόκειται για ένα ηλιακό σύστημα με χαρακτηριστικά κοινά με εκείνα του δικού μας ηλιακού συστήματος. Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science» προσφέρει νέα στοιχεία στους ειδικούς για τον σχηματισμό και τη σύσταση των πλανητών αλλά και διαφόρων άλλων κοσμικών σωμάτων όπως οι κομήτες. Αναμένεται επίσης να ρίξει νέο φως στη δημιουργία και εξέλιξη του δικού μας ηλιακού συστήματος.

Το μαύρο χιόνι

No white Christmases here, then (Image: Detlev Van Ravenswaay/SPL).

Μία από τις πιο γνωστές ρήσεις που ακούγεται όταν θέλει κάποιος να τονίσει την επιμονή και την αποφασιστικότητά του σε κάποιο θέμα είναι ότι θα ασχολείται με αυτό «μέχρι να πέσει μαύρο χιόνι». Αν ζούσαμε στον πλανήτη HD 209458 b, η ρήση αυτή δεν θα υπήρχε αφού γάλλοι αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι στον εξωπλανήτη πέφτει όντως μαύρο χιόνι!

Ο HD 209458 b είναι ένας γίγαντας αερίου που βρίσκεται σε απόσταση 150 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Πηγάσου. «Κατοικεί» πολύ κοντά στο μητρικό του άστρο και ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτό σε μόλις 84 ώρες.

Ο σχηματισμός του χιονιού απαιτεί νερό, το οποίο δεν υπάρχει βέβαια στον HD 209458 b. Η πολύ μεγάλη διαφορά όμως στη θερμοκρασία ημέρας και νύχτας στον πλανήτη προκαλεί διάφορα φαινόμενα. Ένα από αυτά είναι η δημιουργία ατμοσφαιρικών ρευμάτων που μεταφέρουν στροβιλιζόμενη ύλη από τις περιοχές όπου υπάρχει ημέρα σε εκείνες όπου υπάρχει νύχτα και το αντίθετο. Αυτό (θεωρητικά) σημαίνει ότι οι αέριες μάζες που ξεκινούν από τις περιοχές όπου υπάρχει ημέρα στερεοποιούνται όταν εισέρχονται στις συνθήκες της νύχτας.

Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου Côte d' Azur στη Νίκαια δημιούργησαν ένα τρισδιάστατο μοντέλο των ατμοσφαιρικών συνθηκών που επικρατούν στον HD 209458 b. Σύμφωνα με αυτό, τα καυτά αέρια καθώς οδεύουν προς τις νυχτερινές περιοχές μετατρέπονται σε νιφάδες οξειδίου του τιτανίου. Οι ειδικοί το χαρακτηρίζουν «μαύρο, καυτό, καπνιστό χιόνι» που πέφτει προς το εσωτερικό του πλανήτη. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι μαύρες νιφάδες είναι πιθανότατα προϊόν της πρόσμειξης διοξειδίου τιτανίου με κάποιο άλλο στοιχείο. Αν και το διοξείδιο του τιτανίου έχει λευκή και φωτεινή απόχρωση, η παρουσία κάποιου άλλου στοιχείου - π.χ., οξείδια πυριτίου - προσδίδει το μαύρο χρώμα στις νιφάδες.

Τα χιόνια του Άρη

Polar regions show frost, often a mixture of dry ice (frozen carbon dioxide) Credit: NASA/JPL/Viking

Ο δορυφόρος MRO της NASA (Αναγνωριστικός Δορυφόρος του Αρη) ανίχνευσε σύννεφα διοξειδίου του άνθρακα και ενδείξεις χιονόπτωσης πάνω από τον νότιο πόλο του Κόκκινου Πλανήτη, o οποίος είναι γνωστό ότι καλύπτεται από ένα στρώμα παγωμένου CO2 καθ' όλη τη διάρκεια του αρειανού έτους. Ο πάγος διοξειδίου του άνθρακα, περισσότερο γνωστός ως ξηρός πάγος, σχηματίζεται σε θερμοκρασίες κάτω από -78 βαθμούς Κελσίου και συχνά χρησιμοποιείται για τη διατήρηση ευαίσθητων βιολογικών υλικών.

Animation of Mars snow and water erosion remnants. Credit: NASA/JPL/ASU

Οι κατακρημνίσεις ξηρού πάγου καταγράφηκαν στη διάρκεια του αρειανού χειμώνα το διάστημα 2006-2007, όταν το κάλυμμα ξηρού πάγου στον νότιο πόλο έφτανε στη μέγιστη έκτασή του. «Καταλήξαμε με βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι τα σύννεφα αποτελούνται από διοξείδιο του άνθρακα και ότι είναι αρκετά πυκνά ώστε να οδηγήσουν σε συσσώρευση χιονονιφάδων στην επιφάνεια» αναφέρει ο Πολ Χέιν, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Εργαστήριο Αεροπροώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

Και τα ζώα έχουν ονόματα! Dolphins are so intelligent they have individual NAMES and call for each other just like humans!

Με λένε... Μπάμπη και είμαι δελφίνι. Dolphins have names for each other and for call each other just like humans. They use signature whistles for family members and social companions - the only animal species apart from ourselves known to do this.

Δύο νέες μελέτες σε δελφίνια και λύκους, ενισχύουν την πεποίθηση ότι και τα ζώα έχουν… ονόματα! Στην περίπτωση των πρώτων φάνηκε ότι τα κήτη χρησιμοποιούν ένα μοναδικό «σφύριγμα» για να καλέσουν τον κάθε «φίλο» τους, ενώ και οι λύκοι φάνηκε να διαθέτουν την προσωπική τους ταυτότητα υπό μορφή ουρλιαχτού.

«Βουτιά» στην επικοινωνία των δελφινιών

Dolphin whistles - high-pitched clicking and squeaking sounds - can be detected up to 20 km away (12.4 miles) depending on water depth and frequency. The researchers said naming is one of the defining features of human language and dolphins have their own unique identity - the signature whistle.

Τη μελέτη γύρω από την ιδιαίτερη επικοινωνία των δελφινιών πραγματοποίησαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους. Όπως αναφέρουν οι ίδιοι με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Proceeding of the National Academy ofSciences», το κάθε δελφίνι «σφυρίζει» με διαφορετικό τρόπο. Όταν λοιπόν κάποιο δελφίνι μιμηθεί τον τρόπο του σφυρίγματος κάποιου άλλου, τότε εκείνο ανταποκρίνεται σαν να το… φωνάζει με το όνομά του.

«Τα δελφίνια ζουν σε ένα περιβάλλον μακριά από τη στεριά, όπου δεν υπάρχουν σημεία αναφοράς, οπότε χρειάζονται έναν τρόπο ώστε να μπορούν να παραμένουν μαζί ως ομάδα» εξηγεί ο δρ Βίνσεντ Γιάνικ, από το τμήμα Έρευνας των Θαλάσσιων Θηλαστικών του σκωτσέζικου πανεπιστημίου.

«Τα συγκεκριμένα ζώα, δηλαδή, ζουν σε ένα περιβάλλον όπου χρειάζονται έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο επικοινωνίας προκειμένου να μπορέσουν να διατηρήσουν επαφή μεταξύ τους» προσθέτει ο ειδικός.

Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές ηχογράφησαν τα «σφυρίγματα» επικοινωνίας σε μια ομάδα άγριων ρινοδέλφινων και προχώρησαν στην καταγραφή της ηχητικής «υπογραφής» του κάθε μέλους της ομάδας.

Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ειδικών ηχείων αναπαρήγαγαν υποθαλάσσια τον ήχο του κάθε δελφινιού ξεχωριστά για να δουν τι θα συνέβαινε.

«Επαναλάβαμε την ηχητική “υπογραφή” των δελφινιών της ομάδας, ενώ παίξαμε και άλλους ήχους από το ρεπερτόριό τους, όπως επίσης και τους ήχους άλλων ομάδων – δελφινιών που δεν είχαν συναντήσει ποτέ τα συγκεκριμένα κήτη» εξηγεί ο δρ Γιάνικ.

Διαπίστωσαν λοιπόν, ότι τα δελφίνια ανταποκρίνονταν μόνο στο άκουσμα του προσωπικού τους ήχου. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα δελφίνια αντιδρούν όπως και ο άνθρωπος: όταν ακούνε το όνομά τους, απαντούν.

Επισημαίνουν τέλος ότι η συγκεκριμένη δεξιότητα ενδεχομένως να αναπτύχθηκε ώστε να βοηθήσει τα δελφίνια να παραμένουν σε ομάδες στο αχανές τους περιβάλλον.

«Τις περισσότερες φορές, τα δελφίνια δεν βλέπονται μεταξύ τους, ούτε χρησιμοποιούν υποθαλάσσια την αίσθηση της όσφρησης η οποία είναι πολύ σημαντική για τη διαδικασία της αναγνώρισης στα θηλαστικά. Επίσης δεν συχνάζουν σε ένα συγκεκριμένο μέρος, δεν έχουν φωλιές ή καταφύγια στα οποία επιστρέφουν» υπογραμμίζει ο δρ Γιάνικ.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι η πρώτη φορά που μελέτη έχει καταφέρει να δείξει κάτι τέτοιο. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι κάποια είδη παπαγάλων χρησιμοποιούν συγκεκριμένους ήχους για να φωνάξουν τους «φίλους» τους.

Ουρλιάζοντας το όνομά σου

Στην περίπτωση της δεύτερης μελέτης γύρω από την επικοινωνία των λύκων, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Νότιγκχαμ Τρεντ, στη Βρετανία, ανέπτυξαν ένα λογισμικό για την ανάλυση της έντασης και του τόνου του ουρλιαχτού τους.

Το εν λόγω λογισμικό θα μπορούσε μελλοντικά, να βοηθήσει τους ειδικούς ως προς τον εντοπισμό των ζώων, γεγονός που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διατροφική αλυσίδα της φύσης.

Δοκιμάζοντας το «έξυπνο» σύστημα σε 67 ηχογραφήσεις 10 γκρίζων λύκων, οι ερευνητές είδαν ότι η ταυτοποίηση ζώου-ουρλιαχτού ήταν 100% ακριβής. Φάνηκε λοιπόν ότι το κάθε ζώο έχει ένα μοναδικό «τραγούδισμα» γεγονός που επιτρέπει τον διαχωρισμό του ανάμεσα στις κραυγές μιας ολόκληρης αγέλης.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο «Bioacoustics», τα ουρλιαχτά των άγριων ζώων μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι οκτώ χιλιόμετρα και χρησιμοποιούνται κυρίως για την προστασία της περιοχής τους από αντίζηλους αλλά και για να διατηρείται η επαφή ανάμεσα στα μέλη της αγέλης.

ΜΥΘΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΖΟΥΑΝ ΜΙΡΟ. MYTH ABOUT Juan Miro

The Farm (La masia)

Το γαλάζιο στεκόταν ακίνητο ανάμεσα στο κόκκινο και το μαύρο.

Ο άνεμος έμπαινε κι έβγαινε απ’ τη σελίδα του κάμπου,

άναβε μικρές φωτίτσες, κυλιότανε πεσμένος στις στάχτες,

έβγαινε με μουτζουρωμένη μούρη και φώναζε στις γωνίες των

   δρόμων,

ο άνεμος έμπαινε κι έβγαινε ανοίγοντας και κλείνοντας πόρτες

   και παράθυρα,

έμπαινε κι έβγαινε από τους αυγινούς κι από τους δειλινούς

   διαδρόμους του κρανίου,

ο άνεμος με μουντζαλιές και με τα χέρια λερωμένα απ’ τα μελάνια

έγραφε κι έσβηνε ό,τι είχε ώς τότε γράψει πάνω στης ημέρας

   τον τοίχο.

Ο ήλιος είταν απλώς οιωνός του κίτρινου χρώματος,

απλός υπαινιγμός φτερών, το μελλοντικό του αλέκτορος λάλημα.

Το χιόνι είχε αποδημήσει, η θάλασσα είχε χάσει τη μιλιά της,

και υπήρχε ένας περιφερόμενος θόρυβος με κάτι φωνήεντα που

   εγύρευαν να βρουν μιά λέξη.

The Farm (La masia)

Το γαλάζιο στεκόταν ακίνητο, κανείς δεν τό ’βλεπε, κανένας δεν

   τ’ άκουγε:

Το κόκκινο είταν κάποιος τυφλός, το μαύρο ένας κωφάλαλος.

Ο άνεμος μπαινόβγαινε ρωτώντας Πού πήγε ο Ζουάν Μιρό;

Εδώ στεκότανε από μιας αρχής, αλλά δεν τον έβλεπε ο άνεμος:

ακίνητος μεταξύ γαλάζιου και κόκκινου, μαύρου και κίτρινου,

ο Μιρό είταν ένα αλμυρό ξάστερο βλέμμα, μιά κλεφτή ματιά με

   χέρια εφτά,

μ’ εφτά χέρια σε σχήμα αφτιών για ν’ ακούνε και τα εφτά τα

   χρώματα,

μ’ εφτά χέρια σε σχήμα ποδιών για ν’ ανεβαίνουν και τις εφτά

   τις κλίμακες του ουράνιου τόξου,

μ’ εφτά χέρια σε σχήμα ριζών για να είναι και παντού και

   πάντοτε στη Βαρκελώνη.

Ο Μιρό είταν ένα αλμυρό βλέμμα επτάχειρο.

Με το πρώτο του χέρι κοπάναγε το ταμπούρλο της νύχτας,

με το δεύτερο έσκιαζε πουλιά στον κήπο του άνεμου,

με το τρίτο του έσειε των αστεριών το κουμάρι,

με το τέταρτο συνέγραφε τον θρύλο των αιώνων των σαλιγκαριών,

με το πέμπτο του εφύτευε νησιά στου πράσινου το στήθος,

με το έκτο έπλασε μιά γυναίκα ανακατεύοντας νύχτα και νερό,

   ηλεκτρισμό και μουσική,

και με το έβδομο έσβησε ό,τι είχε φτιάξει κι έπιασε τα πάντα

   ξανά από την αρχή.

Nocturne

Το κόκκινο άνοιξε τα μάτια, το μαύρο είπε κάτι ακατάληπτο

   και το γαλάζιο εσηκώθηκε όρθιο.

Κανένα από τα τρία τους δεν πίστευε στα μάτια του:

οχτώ κοράκια είσαν ή μήπως οχτώ αλεξιβρόχια;

Και τα οχτώ τους ανοίξαν τα φτερά, κι αρχίσαν να πετούν

   κι εξαφανίστηκαν περνώντας μέσ’ από ’να τζάμι

   που ’ταν σπασμένο.

Dog Barking at the Moon

Ο Μιρό έπιασε κι έβαλε στα τελάρα του φωτιά.

Καίγονταν τα λιοντάρια και οι αράχνες, οι γυναίκες και

   τ’ άστρα,

ο ουρανός εγέμισε τρίγωνα, σφαίρες, δίσκους και εξαεδρικά

   πρίσματα φλεγόμενα,

η φωτιά κατέφαγε την πλανητική φάρμα που ’χε ξεφυτρώσει

   στη μέση του διαστήματος,

κι απ’ τον σωρό τις στάχτες πεταλούδες εβλάστησαν και

   χελιδονόψαρα και βραχνοί φωνόγραφοι,

με μέσ’ από τις τρύπες των καψαλισμένων καμβάδων

επέστρεψαν το γαλάζιο διάστημα και η αχτίδα του χελιδονιού, η

   φυλλωσιά των σύννεφων και η ράβδος η θάλλουσα:

είταν η άνοιξη και επέμενε, επέμενε δε με κάτι χειρονομίες

   εξ ολοκλήρου πράσινες.

Μπροστά σε τέτοια πάμφωτη επιμονή έξυσε ο Μιρό το κεφάλι του

   με το πέμπτο του χέρι

και είπε μουρμουριστά και κατ’ ιδίαν:Δουλεύω λες κι είμαι κηπουρός

 La Reforma

Κήπος με πέτρες ή με βάρκες; Με τροχαλίες κήπος ή μήπως

   με χορεύτριες;

Το γαλάζιο, το μαύρο και το κόκκινο πιλαλούσαν μες στα λιβάδια,

οι αστερούσες εδράμανε γυμνές, αλλά οι λόφοι οι κρυουλιάρηδες

   είχανε κιόλας προλάβει να χωθούνε κάτω απ’ τα στρωσίδια,

άσε που υπήρχαν και ηφαίστεια φορητά και τεχνητές φωτιές στο σπίτι.

Οι δύο δεσποινίδες που είχαν τοποθετηθεί επί της υποδοχής στις

   πόρτες, η Γεωμετρία και η Προοπτική,

είχανε πάρει τον Μιρό αλά μπρατσέτα να βγούνε να ξεσκάσουνε

   στην εξοχή, και τραγουδάγαν το Une étoile caresse le sein

   d’une négresse.

Ο άνεμος εγύρισε τη σελίδα του κάμπου, σήκωσε το κεφάλι του

   και είπε Μα πού έχει πάει ο Ζουάν Μιρό;

Εδώ στεκότανε από μιας αρχής, αλλά δεν τον έβλεπε ο άνεμος:

Ο Μιρό είταν ένα αλμυρό ξάστερο βλέμμα, απ’ όπου έμπαιναν

   κι έβγαιναν κάτι αλφαβητάρια ασθμαίνοντα.

Και δεν είσαν γράμματα αυτά που μπαίνανε και βγαίνανε

   απ’ των ματιών τις σήραγγες:

είσαν πράγματα ζωντανά που εσμίγανε και χωρίζανε, που

   αγκαλιάζονταν και δαγκώνονταν και διασκορπίζονταν,

κι ετρέχανε σ’ όλη τη σελίδα κατά σειρές πολύχρωμες και

   μανιασμένες, κι είχανε κέρατα και ουρές,

και άλλα τους είχανε λέπια, άλλα φτερούγες, και άλλα τους τομάρια

   ζώων είχανε,

και όσες λέξεις εσχημάτιζαν είσαν μεν απτές και ακουστές

   και εδώδιμες, πλην όμως τελείως απρόφερτες:

δεν είσαν γράμματα εκείνα, είσαν αισθήσεις, δεν είσαν αισθήσεις,

   μετασχηματισμοί είσαν.

Και όλα τούτα, αλήθεια, προς τί; Για να τραβηχτεί μιά γραμμή

   σε κάποιου μοναχού το κελλί,

για να φωτιστεί μ’ ένα ηλιοτρόπιο η φεγγαροκεφαλή κάποιου ξωμάχου,

για να καλωσοριστεί η νύχτα που έρχεται συνοδευόμενη από γαλάζιες προσωπικότητες και πουλιά εορταστικά,

για να γιατρευτεί ο θάνατος με μιάν ομοβροντία γερανιών,

για να λέμε Καλημέρα στην ημέρα που ’ρχεται δίχως ποτέ να την

    έχουμε ρωτήσει ούτε από πού έρχεται ούτε που πηγαίνει,

για να θυμόμαστε και να μην ξεχνάμε ότι η φουσκοθαλασσιά

   είναι ένα κοράσι που κρύβεται κάτω από τις σκάλες

   σκασμένο στα γέλια,

για να δούμε τον ήλιο και τους πλανήτες του να λικνίζονται πάνω

   στον ρόμβο του ορίζοντα,

για να μάθουμε να βλέπουμε και για να δούμε ότι θα δούμε

   τα πράγματα να μας βλέπουν, καθώς θα μπαινοβγαίνουνε

   από τα βλέμματά μας,

αλφαβητάρια ζωντανά που πετάνε ρίζες, ξεπετάγονται,

   μπουμπουκιάζουν, ανθίζουνε, μαραίνονται, επιστρέφουν,

   σκορπίζονται, σβήνουν.

Τα βλέμματα είναι σπόροι, βλέπω ίσον σπέρνω, ο Μιρό

   εδούλευε λες κι είταν κηπουρός,

και με τα εφτά του χέρια εσχεδίαζε ασταμάτητα –σα σκύλος που

   κυνηγάει να δαγκώσει την ουρά του, ωχ! και αχ!–

τη μεγάλη απορία, τη μεγάλη έκπληξη, τον μέγιστο εκείνο

   θαυμασμό, με τον οποίο ξαναρχίζει συνέχεια

   κάθε μέρα κάθε μέρα ο κόσμος.

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

OCTAVIO PAZ