Τα Παιδιά της Χορωδίας. Les choristes

Ο Κλεμέντ Ματιέ (Ζεράρ Γινιό), ένας άνεργος δάσκαλος μουσικής, βρίσκει δουλειά ως επιτηρητής σε ένα σωφρονιστικό οικοτροφείο ανηλίκων. Εκεί, μένει έκπληκτος από τη σκληρή πραγματικότητα της σχολικής ρουτίνας και κυρίως, από τις ακραίες και αναποτελεσματικές μεθόδους που μέχρι τώρα εφάρμοζε ο διευθυντής Ρασίν (Φρανσουά Μπερλάν). Ο Ματιέ αποφασίζει να αρχίσει έναν αγώνα για να προσφέρει μια πνοή αλλαγής στο αυστηρό ίδρυμα, διδάσκοντας στους μαθητές του τη μαγεία και τη δύναμη της μουσικής, αλλάζοντας έτσι τις ζωές τους για πάντa...

Les Choristes - Gérard Jugnot, Christophe Barratier, Kad Merad.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Κριστόφ Μπαρατιέ είναι μία διαχρονική ιστορία για την παιδική ηλικία: η απόγνωση και η σκληρή προσπάθεια, τα τρυφερά μυστικά και οι φάρσες, όπως τα ζει μια ατίθαση ομάδα παιδιών που αγωνίζονται να επιβιώσουν σε έναν αμείλικτο κόσμο γεμάτο κανονισμούς, περιορισμούς και τιμωρία. Στην ταινία παρελαύνουν ταλαντούχα παιδιά, με την ενίσχυση – πίσω από τις κάμερες – μιας  παιδικής χορωδίας υπό τις οδηγίες του Μπρουνό Κουλέ ("Πορφυρά Ποτάμια", "Ιμαλάια", "Μικρόκοσμος") 1948.

Ο σκηνοθέτης για την ταινία

Ο Κριστόφ Μπαρατιέ (κέντρο) στα γυρίσματα της ταινίας.

"Μετά το "Les Tombales", τη μικρού μήκους ταινία μου, έψαχνα μια καλή ιστορία για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που ήθελα να γυρίσω. Συνειδητοποίησα ότι οι σημειώσεις που έπαιρνα σχετίζονταν κατά κάποιο τρόπο με την παιδική μου ηλικία, με τα συναισθήματα που ένιωθα σε ηλικία τεσσάρων με οχτώ χρόνων. Επίσης, δεδομένων των μουσικών μου σπουδών, πραγματικά ήθελα να κάνω μία ταινία σχετική με τη μουσική. Έτσι, όπως ήταν φυσικό, ο συνδυασμός μουσικής και παιδικής ηλικίας, με οδήγησε στο "Κλουβί Με Τ' Αηδόνια".

"Είδα αυτήν την ταινία όταν ήμουν επτά ή οκτώ ετών, το 1970 ή το '71, σε έναν από τους δύο μόνο τηλεοπτικούς σταθμούς που υπήρχαν τότε. Σαν παιδί, με είχε συγκινήσει βαθιά. Η ταινία είναι τώρα ξεχασμένη αλλά η γοητεία της συντηρείται. Και δεν έχει χαρακτηριστεί σαν "αριστούργημα" του γαλλικού σινεμά, κάτι που έκανε ευκολότερη τη διασκευή της. Οι δύο αναμνήσεις που έμειναν περισσότερο ζωντανές στο μυαλό μου ήταν το συναίσθημα που μου δημιούργησαν οι φωνές των παιδιών και ο χαρακτήρας του αποτυχημένου μουσικού ο οποίος προσπαθούσε, παρ' όλα τα εμπόδια, να μεταμορφώσει τον κόσμο γύρω του. Αυτό μου αρέσει στις ταινίες. Όλες οι ταινίες που με επηρέασαν περισσότερο έχουν αυτό το κοινό σημείο – το πώς μπορεί ένας μόνο άνθρωπος να κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος. Ξέρω ότι μία ταινία δε μπορεί να αλλάξει τα πράγματα, όμως μπορεί να σε κάνει να θέλεις να προσπαθήσεις. Μου αρέσει να βγαίνω από τον κινηματογράφο με το αίσθημα ότι θέλω να ταυτιστώ με τον κεντρικό χαρακτήρα. Η διδασκαλία του Κλεμέν Ματιέ δεν περιορίζεται στη μουσική, δίνει επίσης μαθήματα ζωής. Η ταινία έχει τρεις θεματικές – την πρώιμη παιδική ηλικία, τη μουσική και την πνευματική φώτιση. "

Ο Ζακ Περίν για την ταινία

Ένα σημείωμα… "Οι εικόνες που σχετίζονται με την παιδική μας ηλικία, με τα αρχέγονα συναισθήματά μας, μας είναι οικείες. Αργότερα στο χρόνο, μέσω των αναμνήσεων από τις εμπειρίες μας όταν μαθαίναμε τη ζωή, η καθολική σημασία των εικόνων αυτών αποκτά νόημα – τίποτα δεν ήταν τόσο αθώο τελικά. Εφήμερες χαρές και απαρηγόρητα δάκρυα – τα πάντα περνάνε, όμως τίποτα δε σβήνεται. Και αν μία μουσική νότα, ένα τραγούδι, μία μελωδία τυχαίνει να συνδέεται με αυτές τις μακρινές εικόνες, η σφραγίδα τους είναι σίγουρα πιο έντονη. Αυτό είναι που βρήκα τόσο συγκινητικό στο σενάριο του Κριστόφ Μπαρατιέ. "Les Choristes". Ένα αυστηρό οικοτροφείο, απείθαρχα παιδιά, μία χορωδία που τα φέρνει κοντά το ένα στο άλλο – όλα συνεισφέρουν σε κάτι που είναι μία έξοχη αναπαράσταση της παιδικής ηλικίας σαν σύμβολο."

Ζακ Περίν, παραγωγός και πρωταγωνιστής.

Set in 1949, Les Choristes is about a French supervising teacher, Clement Mathieu, who has a secret passion for writing music. The film begins with him starting a job at a school named Fond de l’Etang, and although the literal translation of this name is ‘bottom of the pond’, it is intended to signify the state of hopelessness the boys in attendance are considered to be in, i.e. ‘rock bottom’. Fond de l’Etang is run more like a penitentiary than a school; the strict headmaster calls for silence at all times and considers beatings and locking the boys up as the best methods of punishment for their behaviour. The boys who live at the school are either orphans or have come from poor or neglectful backgrounds, and so they spend a lot of time acting out, pulling pranks, and stealing, but only because they don’t really know any better. That is until Mathieu comes along and teaches them how to sing as a choir, as well as giving them guidance and the strong parental figure they all need.

It’s an inspiring film and shows how powerful music can be. Despite how they are first portrayed, the young boys at the school are actually very bright and decent kids, their petty behaviour misjudged and unfairly punished because nobody has taken the time to get to know them or to give them a chance. Through music, Mathieu gives them an opportunity they’ve never had; he makes them part of something to be proud of and in turn they become high-spirited and the atmosphere at the school changes considerably.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κριστόφ Μπαρατιέ (Kristophe Barratier)

ΧΩΡΑ: Γαλλία Ελβετία, Γερμανία 2004 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 95΄έγχρωμο

ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Φρανσουά Γκιογκάν ΜΟΝΤΑΖ: Ιβ Ντεσάμπ (Yves Deschamps)

ΜΟΥΣΙΚΗ: Μπρουνό Κουλέ (Bruno Coulais) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Κάρλο Βαρίνι (Carlo Varini), Ντομινίκ Ζεντίλ (Dominique Gentil), Ζαν Ζακ Μπουόν (Jean-Jacques Bouhon)

ΣΕΝΑΡΙΟ: Κριστόφ Μπαρατιέ, Philippe Lopes-Curval ΣΚΗΝΙΚΑ: Φρανσουά Σοβό

ΠΑΙΖΟΥΝ: Ζεράρ Γινιό (Gérard Jugnot), Φρανσουά Μπερλεάν (François Berléand), Ζακ Περίν (Jacques Perrin), Καντ Μεράντ (Kad Merad), Ζαν-Μπατίστ Μονιέ (Jean-Baptiste Maunier), Μαρί Μπιουνέλ (Marie Bunel), κ.α.

Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Γαλλικού Κινηματογράφου της Αθήνας. Υποψήφια για ΟΣΚΑΡ (Καλύτερης ξένης ταινίας 2005, Τραγουδιού).

Ένα άστρο σκέτο διαμάντι! An Earth-size Diamond in the Sky: The Coolest Known White Dwarf Detected

Καλλιτεχνική απεικόνιση του μικρού λευκού νάνου που κινείται σε τροχιά γύρω από το μεγαλύτερο άστρο νετρονίου και έχει μετατραπεί σε διαμάντι. An artist’s conception of a white dwarf star in orbit with pulsar PSR J2222-0137. We live in a vast, dark Universe, which makes the smallest and coolest objects extremely difficult to detect, save for a stroke of luck. Often times this luck comes in the form of a companion. Take, for example, the first exoplanet detected due to its orbit around a pulsar — a rapidly spinning neutron star. A team of researchers using the National Radio Astronomy Observatory’s Green Bank Telescope and the Very Long Baseline Array (VLBA), as well as other observatories have repeated the story, detecting an object in orbit around a distant pulsar. Except this time it’s the coldest, faintest white dwarf ever detected. So cool, in fact, its carbon has crystallized. Credit: B. Saxton (NRAO/AUI/NSF)

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Ουισκόνσιν-Μιλγουόκι χρησιμοποιώντας ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια όπως τα GBT και VLBA έκαναν μια εντυπωσιακή ανακάλυψη. Εντόπισαν σε απόσταση 900 ετών φωτός από τη Γη ένα λευκό νάνο με ξεχωριστά χαρακτηριστικά.Εχει μέγεθος παρόμοιο με της Γης και σύμφωνα με τους ερευνητές έχει μετασχηματιστεί σε ένα γιγάντιο... διαμάντι!

Πανάρχαιος και σπάνιος

Using the Green Bank Telescope - the world’s largest fully steerable radio telescope, Kaplan et al. (2014) made observations of the pulsar PSR J2222-0137 and its invisible companion. A pulsar is basically a neutron star - an ultra-dense remnant core of a massive star. The observations showed that PSR J2222-0137 is 1.20 ± 0.14 times the Sun’s mass and its invisible companion is 1.05 ± 0.06 times the Sun’s mass. Both objects circle around each other with an orbital period of 2.45 days. The pulsar’s invisible companion tugs at the pulsar, allowing its presence to be inferred. Based on its measured mass, the pulsar’s invisible companion is not massive enough to be a black hole. Furthermore, the companion’s orbit is too circular for it to be another neutron star since neutron stars form in violent supernova explosions that would leave behind a system with a high eccentricity. Despite deep optical and near-infrared searches, the pulsar’s companion remained invisible. This suggests that the companion is likely a very old and very cool white dwarf with a surface temperature of less than 3000K. At such a temperature, it would be far cooler than any known white dwarf. The invisible white dwarf companion of PSR J2222-0137 may have cooled enough to have already crystallised and is now in the faster Debye cooling regime. Here, the crystal lattice of the white dwarf causes coherent vibration which allows the white dwarf to cool more rapidly. The paper has been accepted for publication in the Astrophysical Journal and may be viewed here.

Ένας λευκός νάνος είναι το υπόλειμμα του πυρήνα ενός μικρής ή μεσαίας μάζας που απομένει μετά τον θάνατο του αστέρα αυτού. Οι λευκοί νάνοι είναι το ένα από τα τρία είδη «αστρικών πτωμάτων» (τα άλλα δύο είναι οι αστέρες νετρονίων και οι μαύρες τρύπες). Ο Ήλιος αφού πρώτα διογκωθεί και μετατραπεί σε ερυθρό γίγαντα αναμένεται στη συνέχεια να καταλήξει σε λευκό νάνο σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια.

An image taken in visible light at the SOAR telescope of the field of the pulsar/white dwarf pair. The exact location of the white dwarf is known to a pixel. But it’s not there. Credit: NOAO

Ο λευκός νάνος που εντόπισαν οι ερευνητές βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το άστρο νετρονίου PSR J2222-0137 και έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης. Είναι ο λιγότερο θερμός και λιγότερο φωτεινός λευκός νάνος που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η θερμοκρασία του δεν ξεπερνά τους 2.700 βαθμούς Κελσίου όταν για παράδειγμα, ο Ήλιος αναπτύσσει σε κάποιες περιοχές (στο κέντρο του) θερμοκρασίες πέντε χιλιάδες φορές μεγαλύτερες.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτός ο λευκός νάνος αποτελείται από άνθρακα και οξυγόνο και ότι οι χαμηλές (για άστρο) θερμοκρασίες υποχρέωσε τον άνθρακα να κρυσταλλοποιηθεί μετατρέποντας έτσι τον λευκό νάνο σε ένα γιγάντιο κοσμικό διαμάντι. Άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του… διαμαντένιου νάνου είναι ότι οι ερευνητές υπολογίζουν ότι είναι 11 δισ. ετών έχει δηλαδή ίδια ηλικία  με εκείνη του γαλαξία μας. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journall»

Εντοπίστηκαν κοσμικοί ανεμοστρόβιλοι! Astronomers Zoom in on Strange Supermassive Black Hole in NGC 5548

Καλλιτεχνική απεικόνιση του γαλαξία NGC 548 στο κέντρο του οποίου δημιουργούνται κοσμικοί άνεμοι που τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Astronomers have discovered strange and unexpected behaviour around the supermassive black hole at the heart of the galaxy NGC 5548. The researchers detected a clumpy gas stream originating in a superheated region called a quasar (illustration shown) flowed outwards and enabled fast winds to form. “There are other galaxies that show gas streams near a black hole, but they haven’t changed as dramatically. This is the first time we’ve seen a stream like this move into the line of sight. We just happened to get lucky. With most objects like this, you don’t normally see this kind of event,” said Dr Gerard Kriss, an astronomer of the Space Telescope Science Institute in Baltimore and a co-author of a paper published in the journal Science (arXiv.org pre-print). Credit: (ESO/M. Kornmesser)

Ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που εντοπίζεται για πρώτη φορά. Οι ερευνητές εντόπισαν στον πυρήνα ενός γαλαξία να σχηματίζονται άνεμοι η ταχύτητα των οποίων αγγίζει τα 5 χιλιάδες χλμ/δευτ! Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει κοσμικούς ανέμους η ταχύτητα των οποίων δεν ξεπερνούσε τα χίλια χλμ/δευτ.

Ο γαλαξίας

This image shows the archetypal Seyfert galaxy NGC 5548. Astronomers have detected a clumpy gas stream flowing quickly outward and blocking 90 percent of the X-rays emitted by the supermassive black hole at the center of the archetypal Seyfert galaxy NGC 5548, located 244.6 million light-years from Earth. This strange and unexpected activity may provide new insights into the interaction of supermassive black holes and their host galaxies. Image credit: ESA / Hubble / NASA / Davide de Martin.

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Διαστημικής Ερευνας στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας μελέτησε σειρά δεδομένων που έχουν καταγράψει επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια από τον γαλαξία NGC 5548. Πρόκειται για ένα σπειροειδή γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 245 εκ. ετών φωτός από τη Γη. Στο κέντρο του NGC 5548 υπάρχει μια γιγάντια μελανή οπή που είναι ενεργή για αυτό και ο γαλαξίας αλλά και ο πυρήνας του αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων.

Οι άνεμοι

Από τον πυρήνα του NGC 5548 κοσμικοί άνεμοι που κινούνται με ταχύτητες που αγγίζουν τα 5 χιλιάδες χλμ. δευτ. και ανάμεσα στα άλλα μεταβάλλουν την φωτεινότητα του γαλαξία. This is an artist’s impression of a clumpy gas stream flowing quickly outward from the supermassive black hole at the heart of NGC 5548. The arrow shows NASA/ESA Hubble Space Telescope’s line of sight. Image credit: NASA / ESA / A. Field, STScI.

Η τελευταία μελέτη στον NGC 5548 οδήγησε στον εντοπισμό αυτών των ανέμων-σπρίντερ οι οποίοι δημιουργούνται σύμφωνα με τους ειδικούς από μεγάλα ρεύματα αερίων. Αυτά τα ρεύματα αερίων δημιουργούνται σε μια περιοχή κοντά στον πυρήνα του γαλαξία στην οποία επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science Express» προσφέρει νέα δεδομένα για το περιβάλλον αλλά και τα φαινόμενα που αναπτύσσονται πέριξ των μελανών οπών. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι κοσμικοί άνεμοι με ταχύτητες ανάλογες με αυτές που κινούνται οι άνεμοι στον NGC 5548 μεταβάλλουν τη φωτεινότητα των γαλαξιών τους.

Η ηλιοθεραπεία είναι εθιστική. Sunbathing may have similar effects to drug addiction

Paul Fischer. Sunbathing in the Dunes, 1916. Η ηλιοθεραπεία έχει εθιστικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με τη νέα μελέτη. Can't resist getting a tan despite the risks? It might be more than a habit. That's the suggestion from a study in mice showing that exposure to ultraviolet radiation triggers similar effects to drug addiction.

Η ηλιοθεραπεία είναι εθιστική συνήθεια υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές, παρομοιάζοντάς την με το κάπνισμα, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Cell».

Οι «ευχάριστες» ορμόνες 

Frederick Carl Frieseke. Sunbathing, c.1913. Sunbathing is addictive and triggers the release of feel-good hormones which have a heroin-like hold on the brain and body.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δερματολόγο Ντέηβιντ Φίσερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, έκαναν πειράματα με ποντίκια και ανακάλυψαν ότι όταν αυτά εκτίθενται στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία, «πυροδοτείται» στον οργανισμό τους αυξημένη παραγωγή οπιοειδών και συγκεκριμένα β-ενδορφινών, ορμονών που έχει σχετιστεί με το αίσθημα της ευχαρίστησης.

Οι ενδορφίνες λειτουργούν με τον ίδιο βιολογικό μηχανισμό που δρουν εθιστικές ουσίες, όπως η ηρωίνη και η μορφίνη, ενώ οι ίδιες ορμόνες παράγονται και κατά την έντονη σωματική άσκηση. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι μολονότι η έρευνα έγινε σε ζώα, θεωρούν πως τα ευρήματά της είναι εφαρμόσιμα και στους ανθρώπους, καθώς η δερματική αντίδραση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι παρόμοια στα ποντίκια και στους ανθρώπους.

H μελέτη

Just can't get enough. One theory is rather than simply liking a sun-kissed look, we may become hooked on the emotional high produced by the sun. (Image: Giovani Cordioli/Getty)

Τα πειραματόζωα, λόγω της εξάρτησης, εμφάνισαν ακόμη και συμπτώματα συνδρόμου στέρησης, όπως τρόμο, όταν οι ερευνητές μπλόκαραν με ναλοξόνη την παραγωγή των ενδορφινών στο σώμα τους. Τα πειράματα κράτησαν έξι εβδομάδες, με καθημερινή έκθεση των πειραματόζωων σε υπεριώδη ακτινοβολία ισοδύναμη με αυτή που θα έπαιρνε ένας άνθρωπος που θα έμενε μισή ώρα κάτω από τον μεσημεριανό ήλιο. Οι ενδορφίνες αυξήθηκαν κατά 30% έως 50% στο αίμα των ποντικιών ήδη από την πρώτη εβδομάδα.

Οι επιστήμονες τόνισαν πως η εθιστική φύση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας «μπορεί να παίζει ρόλο για την ασταμάτητη άνοδο των περιστατικών καρκίνου του δέρματος στους ανθρώπους», ιδίως της πιο επιθετικής μορφής, του μελανώματος. Όπως είπαν, η τάση για εθισμό μπορεί να εξηγεί γιατί τόσοι άνθρωποι «κολλάνε» με το μαύρισμα, τόσο σε ανοιχτό χώρο, όσο και σε κλειστό («σολάριουμ»). «Υπάρχει κάτι άλλο που τους σπρώχνει σε αυτή τη συμπεριφορά», λέει ο Δρ Φίσερ, πέρα από την επιδίωξη να είναι πιο γοητευτικοί.

Πάντως, άλλοι επιστήμονες επεσήμαναν πως η παραγωγή ενδορφινών στα ποντίκια δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι είναι εθισμένα. Από την άλλη, επειδή τα ποντίκια είναι νυκτόβια, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα κατά πόσο οι οργανικές αντιδράσεις τους στο ηλιακό φως είναι όντως όμοιες με των ανθρώπων. Συνεπώς, πρέπει να γίνουν νέες μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθεί ότι η ηλιακή ακτινοβολία γίνεται πραγματικά εθιστική. Εκτός από τον καρκίνο, η χρόνια έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία επιφέρει πρόωρη γήρανση του δέρματος, ρυτίδες, χαλάρωσή του και κηλίδες.

Ένα «μαγικό νησί» στον Τιτάνα. Mysterious 'Magic Island' appears on Saturn's moon Titan

Στην αριστερή εικόνα εικονίζεται η θάλασσα του Τιτάνα πριν κάνει την εμφάνιση του το... νησί. Στη δεξιά εικόνα μέσα στον κύκλο βρίσκεται το μυστηριώδες αντικείμενο που έκανε ξαφνικά την εμφάνιση του και το ίδιο ξαφνικά εξαφανίστηκε. During previous flybys, 'Magic Island' was not visible near Ligeia Mare's coastline (left). Then, during Cassini's July 20, 2013, flyby the feature appeared (right). Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI/University of Arizona/Cornell

Ένα μεγάλο μυστηριώδες αντικείμενο, το οποίο οι επιστήμονες ονόμασαν «μαγικό νησί», εμφανίστηκε από το πουθενά και εξίσου ξαφνικά εξαφανίστηκε στη δεύτερη μεγαλύτερη θάλασσα υδρογονανθράκων του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου. Οι αστρονόμοι απορούν και αναρωτιούνται για το τι μπορεί να είναι αυτό το πράγμα. Κάποιοι έχουν ρίξει στο τραπέζι ορισμένες ιδέες χωρίς ακόμη να υπάρχουν αρκετά δεδομένα που να οδηγεί τους επιστήμονες προς κάποια κατεύθυνση για την ταυτότητα του αντικειμένου.

Η θάλασσα και το νησί

Στην θάλασσα Ligeia Mare του Τιτάνα έκανε την εμφάνιση του το μυστηριώδες αντικείμενο. Titan's methane cycle is strikingly similar to Earth’s hydrologic cycle and the only other one known to include stable bodies of surface liquids, such as this north polar sea Ligeia Mare. The Cassini mission has characterized Titan’s surface liquid inventory and Ligeia Mare is now known to have a mixed composition of methane, ethane, and dissolved nitrogen. The sea appeared quiescent throughout the 90 Kelvin north polar winter, but on July 10th, 2013 transient features were discovered. Dynamic phenomena are expected to occur with increased frequency and intensity as the 2017 northern summer solstice approaches and will afford Cassini the opportunity to begin characterizing the nature of energetic processes in these alien seas. This image has been modified for aesthetic appeal and is shown in false colour. Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI/Cornell

Το… μαγικό νησί εντοπίστηκε στην θάλασσα Ligeia Mare του Τιτάνα, που έχει έκταση εκατοντάδων χιλιομέτρων και βάθος περίπου 150 μέτρων. Η θάλασσα φαινόταν απολύτως ήρεμη, ώσπου αιφνιδίως το διαστημικό σκάφος Cassini της NASA που εξερευνά τον Κρόνο και τα φεγγάρια του από το 2004, φωτογράφισε ένα φωτεινό αντικείμενο, το οποίο όμως δεν φαινόταν πια στις εικόνες ραντάρ που «τράβηξε» μετά μερικές μέρες το σκάφος στο ίδιο σημείο.

Transient features in Ligeia Mare, circled in red. This image was acquired by the Cassini RADAR system on July 10th, 2013. It has been modified for aesthetic appeal and is shown in false colour. Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI/Cornell

Το αντικείμενο αυτό είχε μήκος περίπου 20 χλμ και πλάτος δέκα χλμ. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η δημιουργία του μπορεί να οφείλεται σε κύματα που προκλήθηκαν από δυνατούς περιοδικούς ανέμους οι οποίοι μετά σταμάτησαν Μια δεύτερη εκδοχή είναι το αντικείμενο αυτό να ήταν μεγάλες φουσκάλες αερίων που αναδύθηκαν στην επιφάνεια από κάποιο ηφαίστειο στο βυθό. Άλλες ιδέες που έπεσαν στο τραπέζι κάνουν λόγο για στερεά υλικά που αρχικά επέπλεαν και μετά βυθίστηκαν ή σε παγόβουνο από μεθάνιο και αιθάνιο, που αποκόπηκε από την ακτή.

«Αυτή η ανακάλυψη δείχνει ότι τα υγρά στο βόρειο ημισφαίριο του Τιτάνα δεν είναι απλώς στάσιμα και αμετάβλητα, αλλά μάλλον λαμβάνουν χώρα αλλαγές σε αυτά. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς προκάλεσε την εμφάνιση αυτού του ‘μαγικού νησιού', όμως θα θέλαμε να το μελετήσουμε περισσότερο, αν και δεν πιστεύουμε ότι όντως πρόκειται για νησί» δήλωσε ο πλανητικός επιστήμων Τζέησον Χογκάρτνερ του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, επικεφαλής της αμερικανο-γαλλικής επιστημονικής ομάδας που έκανε τη ανακάλυψη και μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience».

Ο «υγρός» δορυφόρος

Comparison: Titan has weather systems similar to those of watery Earth, with wind and rain carving out strikingly familiar landscapes.

Ο Τιτάνας είναι το μόνο σώμα εκτός της Γης, όπου έχουν βρεθεί υγρά (αλλά όχι νερό) στην επιφάνειά του. Οι λίμνες και οι θαλασσές του αποτελούνται από κρύους υγρούς υδρογονάνθρακες (με θερμοκρασία έως μείον 180 βαθμούς Κελσίου), όπως αιθάνιο, μεθάνιο και προπάνιο. Εκτιμάται ότι ο δορυφόρος διαθέτει εκατοντάδες φορές περισσότερα αποθέματα φυσικού αερίου και άλλων υδρογονανθράκων σε σχέση με τη Γη.

Ο Τιτάν είναι ο μόνος δορυφόρος στο ηλιακό σύστημα με σύννεφα και με μια ατμόσφαιρα πυκνή και ομιχλώδη, ενώ η βαρύτητά του είναι τόσο μικρή, που ένας άνθρωπος θα μπορούσε εύκολα να πετάξει στον αέρα, αν είχε φτερά. Η επιφάνεια είναι γεμάτη από «αμμόλοφους» όπως της Γης, μόνο που η «άμμος» είναι στην πραγματικότητα υδρογονάνθρακες. Επιπλέον, ο Τιτάν έχει ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κλίμα, με δυνατούς ανέμους και βροχές υδρογονανθράκων.

Αερόστατα, βάρκες αλλά και … υποβρύχια σχεδιάζονται από τη NASA για την εξερεύνηση του Τιτάνα.

Οι επιστήμονες πολύ θα ήθελαν να ρίξουν μια βάρκα ή ένα υποβρύχιο στα ασυνήθιστα «νερά» του Τιτάνα για να τα εξερευνήσουν. Η NASA κατά καιρούς εξετάζει την τολμηρή ιδέα, όμως το κόστος της αποστολής θα είναι πολύ μεγάλο, γι αυτό, προς το παρόν τουλάχιστον, έχει δώσει προτεραιότητα στην εξερεύνηση του Άρη.

To ουράνιο τόξο του Σείριου, Twinkling Sirius spins its spectrum into a rainbow

Το εντυπωσιακό ουράνιο τόξο του Σείριου. It's twinkle, twinkle with a whole new twist. Gaze up at Sirius, the brightest star in the night sky, and it seems to change colour as its light gets refracted through our atmosphere. This unique photo of the dog star in the Pakistan sky captures 2 seconds of this multicoloured twinkling. Amateur astrophotographer Syed Roshaan created the photo by focusing a telescope sharply on Sirius, and then moving the telescope around while taking a long-exposure photograph with a DSLR camera. The colours of the image were not enhanced digitally, although Roshaan did boost the contrast and brightness to make the track more visible. Roshaan says he was surprised at the vivid colour he captured, which revealed beauty in effects that are normally the astrophotographer's nemesis. "This was the first time I could see the effects of the distortion of our atmosphere in a way that would not make me curse them," he says.

Ο Σείριος είναι το λαμπρότερο άστρο στον νυχτερινό ουρανό με. Βρίσκεται σε απόσταση 8.57 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός. Το όνομά του προέρχεται από το ελληνικό "σείριος" που σημαίνει "φωτεινός". Ο Σείριος είναι ορατός από σχεδόν όλη την Γη τους χειμερινούς μήνες. Ήταν γνωστό ότι η διάθλαση του φωτός του Σείριου στην γήινη ατμόσφαιρα μεταβάλει το χρώμα του όμως κανείς δεν είχε την έμπνευση να προσπαθήσει να καταγράψει αυτή την εναλλαγή χρωμάτων.

A Chandra X-ray Observatory image of the Sirius star system, where the spike-like pattern is due to the support structure for the transmission grating. The bright source is Sirius B. Credit: NASA/SAO/CXC.

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εξελίσσεται ταχύτατα μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Όπως συμβαίνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια ένας ερασιτέχνης αστροφωτογράφος έβαλε τα γυαλιά στους επιστήμονες. Ο Σάιντ Ροσάν που σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο του Παντζάμ στη Λαχόρη έστρεψε το τηλεσκόπιο του στον ουρανό του Πακιστάν στοχεύοντας τον Σείριο και κατάφερε να καταγράψει αυτό το… ουράνιο τόξο του Σείριου.

Πίνδαρος, Πυθιόνικος δεύτερος, «Ιέρωνι Συρακοσίω, άρματι». Pindar, Pythian 2, “For Hieron of Syracuse Chariot Race”

Sicily, Syracuse, Hieron II AV Drachm. Struck circa 220-217 BC. Head of Persephone left with long flowing hair, head wreathed in grain ears; bucranium behind / IERWNOS, charioteer driving biga left, holding kentron in right hand, reins in left; monogram below horses. Hieron had won the horse-race at Delphi in 482 and again in 478 with the same horse that won for him in Olympia--Pherenikos (Victory-bringer).

[στρ. 1]

μεγαλοπόλιες ὦ Συράκοσαι, βαθυπολέμου

τέμενος Ἄρεος, ἀνδρῶν ἵππων τε σιδαροχαρμᾶν δαιμόνιαι τροφοί,

ὔμμιν τόδε τᾶν λιπαρᾶν ἀπὸ Θηβᾶν φέρων

μέλος ἔρχομαι ἀγγελίαν τετραορίας ἐλελίχθονος, 5

εὐάρματος Ἱέρων ἐν ᾇ κρατέων

[10] τηλαυγέσιν ἀνέδησεν Ὀρτυγίαν στεφάνοις,

ποταμίας ἕδος Ἀρτέμιδος, ἇς οὐκ ἄτερ

κείνας ἀγαναῖσιν ἐν χερσὶ ποικιλανίους ἐδάμασσε πώλους.

Ancient Coinage of Sicily, Syracuse, First Democracy, before 485 BC.

Ώ μεγαλούπολη Συρακούσα,

τέμενος του Άρη του πολεμόχαρου

κι αρματομάχων ηρώων κι αλόγων γεννήτρα,

σε σένα φέρνοντας έρχομαι

απ’ την υπέρολαμπρη Θήβα το μέλος αυτό,

να διαλαλήσει τη νίκη που πήρε

ο αρματηλάτης ο Ιέρωνας

στων τεθρίππων, που σειούνε τη γή, τον αγώνα

και στεφάνια μακρόφεγγα κρέμασε

στην Ορτυγία, την έδρα της ποταμίας Αρτέμιδας,

που όχι χωρίς τη βοήθεια της δάμασε

με τα πιδέξια του χέρια

τα ομορφοχάλινα εκείνα πουλάρια.

[αντ. 1]

ἐπὶ γὰρ ἰοχέαιρα παρθένος χερὶ διδύμᾳ 10

[20] ὅ τ' ἐναγώνιος Ἑρμᾶς αἰγλᾶντα τίθησι κόσμον, ξεστὸν ὅταν δίφρον

ἔν θ' ἅρματα πεισιχάλινα καταζευγνύῃ

σθένος ἵππιον, ὀρσοτρίαιναν εὐρυβίαν καλέων θεόν.

ἄλλοις δέ τις ἐτέλεσσεν ἄλλος ἀνὴρ

εὐαχέα βασιλεῦσιν ὕμνον, ἄποιν' ἀρετᾶς. 15

κελαδέοντι μὲν ἀμφὶ Κινύραν πολλάκις

[30] φᾶμαι Κυπρίων, τὸν ὁ χρυσοχαῖτα προφρόνως ἐφίλησ' Ἀπόλλων,

Aphrodite of the Syracuse type. Parian marble, Roman copy of the 2nd century CE after a Greek original of the 4th century BC; neck, head and left arm are restorations by Antonio Canova. Found at Baiae, Southern Italy.

[επωδή]

ἱερέα κτίλον Ἀφροδίτας: ἄγει δὲ χάρις φίλων ποίνιμος ἀντὶ ἔργων ὀπιζομένα:

σὲ δ', ὦ Δεινομένειε παῖ, Ζεφυρία πρὸ δόμων

Λοκρὶς παρθένος ἀπύει, πολεμίων καμάτων ἐξ ἀμαχάνων 20

διὰ τεὰν δύναμιν δρακεῖσ' ἀσφαλές.

[40] θεῶν δ' ἐφετμαῖς Ἰξίονα φαντὶ ταῦτα βροτοῖς

λέγειν ἐν πτερόεντι τροχῷ

παντᾷ κυλινδόμενον:

τὸν εὐεργέταν ἀγαναῖς ἀμοιβαῖς ἐποιχομένους τίνεσθαι. 25

Chariot racing on a black-figure hydria from Attica, ca. 510 BC.

Γιατί με τα δύο της τα χέρια η τοξεύτρα παρθένα

κι ο θεός των αγώνων ο Ερμής

τ’ αστραφτερά των στολίδια

στα βαρβάτα του βάζουν τ’ άτια,

όταν στο χαλινό τους υπάκουα εκείνος τα ζέβει

στο σκαλιστό των αρμάτων του δίφρο, αφού

του τρανού τριαινοσείστη ευχηθεί Ποσειδώνα.

Άλλοι γι’ άλλους ρηγάδες συνθέσανε

του μεγαλείου των ύμνους καλόηχους

των Κυπρίων συχνές κελαϊδούν οι φωνές

τον Κινύρα, που αγάπησε απ’ όλη

την καρδιά του ο ξανθόμαλλος Φοίβος,

της Αφροδίτης τον πρώτο ιερέα γιατί

φέρν’ η χάρη για τα έργα τα καλά την αντίχαρη.

Έτσι και σένα, ώ βλαστέ Δεινομένειε,

τραγουδούν μπρος στις πόρτεες των

οι Ζεφύριες Λοκρίδες παρθένες,

που η δική σου τις λύτρωσε δύναμη

κι από κινδύνους πολέμων αφεύγατους

είδαν για σένα το φως.

Μα τον Ιξίονα, λέγουν, προστάξανε οι θεοί

στο φτερωτό του κυλώντας παντούθε τροχό

να λέει στους θνητούς:

Τον ευεργέτη τιμάτε, πληρώνοντας

μ’ εγκάρδιες τη χάρη αμοιβές.

[στρ. 2]

ἔμαθε δὲ σαφές. εὐμενέσσι γὰρ παρὰ Κρονίδαις

γλυκὺν ἑλὼν βίοτον, μακρὸν οὐχ ὑπέμεινεν ὄλβον, μαινομέναις φρασὶν

[50] Ἥρας ὅτ' ἐράσσατο, τὰν Διὸς εὐναὶ λάχον

πολυγαθέες: ἀλλά νιν ὕβρις εἰς ἀυάταν ὑπεράφανον

ὦρσεν: τάχα δὲ παθὼν ἐοικότ' ἀνὴρ 30

ἐξαίρετον ἕλε μόχθον. αἱ δύο δ' ἀμπλακίαι

φερέπονοι τελέθοντι: τὸ μὲν ἥρως ὅτι

ἐμφύλιον αἷμα πρώτιστος οὐκ ἄτερ τέχνας ἐπέμιξε θνατοῖς,

Ixion by Jules-Élie Delaunay (1828-1891) - Musée des Beaux-Arts de Nantes.

[αντ. 2]

[60] ὅτι τε μεγαλοκευθέεσσιν ἔν ποτε θαλάμοις

Διὸς ἄκοιτιν ἐπειρᾶτο. χρὴ δὲ κατ' αὐτὸν αἰεὶ παντὸς ὁρᾶν μέτρον. 35

εὐναὶ δὲ παράτροποι ἐς κακότατ' ἀθρόαν

ἔβαλον: ποτὶ καὶ τὸν ἵκοντ': ἐπεὶ νεφέλᾳ παρελέξατο,

ψεῦδος γλυκὺ μεθέπων, ἄϊδρις ἀνήρ:

[70] εἶδος γὰρ ὑπεροχωτάτᾳ πρέπεν οὐρανιᾶν

θυγατέρι Κρόνου: ἅντε δόλον αὐτῷ θέσαν 40

Ζηνὸς παλάμαι, καλὸν πῆμα. τὸν δὲ τετράκναμον ἔπραξε δεσμόν,

[επωδή 2]

ἑὸν ὄλεθρον ὅγ': ἐν δ' ἀφύκτοισι γυιοπέδαις πεσὼν τὰν πολύκοινον ἀνδέξατ' ἀγγελίαν.

ἄνευ οἱ Χαρίτων τέκεν γόνον ὑπερφίαλον,

[80] μόνα καὶ μόνον, οὔτ' ἐν ἀνδράσι γερασφόρον οὔτ' ἐν θεῶν νόμοις:

τὸν ὀνύμαξε τράφοισα Κένταυρον, ὃς 45

ἵπποισι Μαγνητίδεσσι ἐμίγνυτ' ἐν Παλίου

σφυροῖς, ἐκ δ' ἐγένοντο στρατὸς

θαυμαστός, ἀμφοτέροις

ὁμοῖοι τοκεῦσι, τὰ ματρόθεν μὲν κάτω, τὰ δ' ὕπερθε πατρός.

«Ιξίων» του José Ribera, 1632. Museo del Prado, Μαδρίτη. José Ribera's grittily realistic Ixion, 1632 (Museo del Prado).

Τα’μαθε κι ο ίδιος καλά, γιατί ενώ

γλυκιά βρήκε ζωή στους καλόβουλους πλάι Κρονίδες,

τη ευτυχία του πολύ να βαστάξει δεν μπόρεσε,

μα στου νού του την τρέλα την Ήρα ερωτεύτηκε

της μακάριας κλίνης του Δία το ταίρι.

Αλλά των φρενών του το ξέπαρμα

σε βλάβη τον έσπρωξε απόκοτη

κι ό,τι άξιζε αμέσως παθαίνοντας, βρήκε

παιδεμό π’ όμοιος του κι άλλος δεν είναι.

Τέτοιους πόνους του φέρνουν τα δυό του τα κρίματα:

το ένα, που πρώτος στον κόσμον ο ήρωας αυτός

έχυσε κι όχι χωρίς κακές τέχνες

αίμ’ ανθρώπου απ’ την ίδια γενιά του.

Τ’ άλλο, πως στους απειρόβαθους

μέσα θαλάμους του Δία

να βιάσει τη γυναίκα του ζήτησε.

Αλλά πρέπει κανείς να μετρά κάθε τί

στα δικά του πάντα τα μέτρα

να σε ποιόν οι παρότροποι έρωτες

συμφορά μαζεμένη τον ρίξανε

και τον πλέρωσαν: πλάι σε νεφέλη κοιμήθηκε

ο μωρός, αγκαλιάζοντας ψέμα γλυκό

γιατί στην ειδή με την υπερέξοχη

θυγατέρα του Ουράνιου του Κρόνου παράφερνε,

που του Δία του τη στήσανε οι τέχνες παγίδα,

όμορφή του ζημιά και τα ολέθρια εισέπραξε

κάτεργα πάνω στα τέσσερ’ αδράχτια τροχού.

Κι έτσι ανέλαβε, πέφτοντας σ’ άλυτες

χειροπέδες, το πάγκοινο για όλους το μήνυμα.

Δίχως τις Χάριτες γόνο του γέννησε αχάραγο

μόνον η μόνη νεφέλη αυτόν

από θεούς κι ανθρώπους ατίμητο,

που θρέφοντάς τον ονόμασε Κένταυρο.

Κι έσμιγε αυτός στου Πηλίου τα ριζά τις φοράδες

της Μαγνησίας και φύτρωσε θάμα κοπάδι,

πόμοιαζε και με τους δυό τους γονιούς του,

με τη μητέρα από κάτω

κι απάνωθε με τον πατέρα.

[στρ. 3]

[90] θεὸς ἅπαν ἐπὶ ἐλπίδεσσι τέκμαρ ἀνύεται, 50

θεός, ὃ καὶ πτερόεντ' αἰετὸν κίχε, καὶ θαλασσαῖον παραμείβεται

δελφῖνα, καὶ ὑψιφρόνων τιν' ἔκαμψε βροτῶν,

ἑτέροισι δὲ κῦδος ἀγήραον παρέδωκ'. ἐμὲ δὲ χρεὼν

φεύγειν δάκος ἀδινὸν κακαγοριᾶν.

εἶδον γὰρ ἑκὰς ἐὼν τὰ πόλλ' ἐν ἀμαχανίᾳ 55

[100] ψογερὸν Ἀρχίλοχον βαρυλόγοις ἔχθεσιν

πιαινόμενον: τὸ πλουτεῖν δὲ σὺν τύχᾳ πότμου σοφίας ἄριστον.

Δίας και αετός, Λακωνικό κύπελλο του Ναυκρατίδη, 560 - 550 π.Χ.

Μόνο ο θεός ό,τι βάζει στο νού του τελειώνει

ο θεός το γοργόφτερο έφτασε αητό,

το δελφίνι της θάλασσας πέρασε,

τον ψηλοφαντασμένο γονάτισε,

ενώ σ’ άλλους αγέραστη χάρισε δόξα.

Μα εγώ ν’ αποφεύγω χρεωστώ

την κακιά, την πικρή δαγκανιάρικη γλώσσα,

γιατί ξέρω, αν και τόσο μακριά του, πως ο Αρχίλογος

ο ψογερός, κακορίζικα πάντοτε ζούσε

και βαρύλογες μόνο τον πάχαιναν έχθρες

μα ο πλούτος, σαν τύχει μαζί της σοφίας κι ο κλήρος,

το καλύτερο απ’ όλα είναι στον κόσμο.

[αντ. 3]

τὺ δὲ σάφα νιν ἔχεις, ἐλευθέρᾳ φρενὶ πεπαρεῖν,

πρύτανι κύριε πολλᾶν μὲν εὐστεφάνων ἀγυιᾶν καὶ στρατοῦ. εἰ δέ τις

[110] ἤδη κτεάτεσσί τε καὶ περὶ τιμᾷ λέγει 60

ἕτερόν τιν' ἀν' Ἑλλάδα τῶν πάροιθε γενέσθαι ὑπέρτερον,

χαύνα πραπίδι παλαιμονεῖ κενεά.

εὐανθέα δ' ἀναβάσομαι στόλον ἀμφ' ἀρετᾷ

κελαδέων. νεότατι μὲν ἀρήγει θράσος

δεινῶν πολέμων: ὅθεν φαμὶ καὶ σὲ τὰν ἀπείρονα δόξαν εὑρεῖν, 65

Διαδούμενος: Πρόκειται για αντίγραφο του 100 π.X. του φημισμένου χάλκινου αγάλματος του Διαδούμενου, που κατασκεύασε γύρω στο 450-425 π.X. ο Aργείος γλύπτης Πολύκλειτος. Tο άγαλμα ήταν περίφημο ήδη από την αρχαιότητα και αναφέρεται από το Pωμαίο ιστορικό Πλίνιο (nat. 34.55). Παριστάνεται νεαρός αθλητής να δένει στο κεφάλι του την ταινία της νίκης. Δίπλα στη μορφή υπάρχει κορμός δέντρου, που αποτελεί προσθήκη του αντιγραφέα. Σε αυτόν είναι ριγμένο το ένδυμα του νέου, και επάνω του στηρίζεται μια φαρέτρα, γεγονός που έχει οδηγήσει ορισμένους μελετητές στην ταύτιση της μορφής με τον θεό Aπόλλωνα. Tο άγαλμα ενσαρκώνει το αθλητικό ιδεώδες, αλλά και τις ιδανικές αναλογίες του γυμνού ανδρικού σώματος, όπως αυτές εκφράστηκαν στον “κανόνα” του Πολύκλειτου, ενός από τους κατ' εξοχήν γλύπτες χάλκινων αγαλμάτων αθλητών της κλασικής αρχαιότητας. Πρόσφατες έρευνες αποκάλυψαν ότι το γλυπτό έφερε επιχρύσωση. Βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

[επωδή 3]

[120] τὰ μὲν ἐν ἱπποσόαισιν ἄνδρεσσι μαρνάμενον, τὰ δ' ἐν πεζομάχαισι: βουλαὶ δὲ πρεσβύτεραι

ἀκίνδυνον ἐμοὶ ἔπος <σὲ> ποτὶ πάντα λόγον

ἐπαινεῖν παρέχοντι. χαῖρε. τόδε μὲν κατὰ Φοίνισσαν ἐμπολὰν

μέλος ὑπὲρ πολιᾶς ἁλὸς πέμπεται:

τὸ Καστόρειον δ' ἐν Αἰολίδεσσι χορδαῖς ἑκὼν 70

ἄθρησον χάριν ἑπτακτύπου

[130] φόρμιγγος ἀντόμενος.

γένοι' οἷος ἐσσὶ μαθών: καλός τοι πίθων παρὰ παισίν, αἰεὶ

[στρ. 4]

καλός. ὁ δὲ Ῥαδάμανθυς εὖ πέπραγεν, ὅτι φρενῶν

ἔλαχε καρπὸν ἀμώμητον, οὐδ' ἀπάταισι θυμὸν τέρπεται ἔνδοθεν: 75

οἷα ψιθύρων παλάμαις ἕπετ' αἰεὶ βροτῷ.

[140] ἄμαχον κακὸν ἀμφοτέροις διαβολιᾶν ὑποφάτιες,

ὀργαῖς ἀτενὲς ἀλωπέκων ἴκελοι.

κερδοῖ δὲ τί μάλα τοῦτο κερδαλέον τελέθει;

ἅτε γὰρ εἰνάλιον πόνον ἐχοίσας βαθὺν 80

σκευᾶς ἑτέρας, ἀβάπτιστός εἰμι, φελλὸς ὣς ὑπὲρ ἕρκος ἅλμας.

The so-called 'Farnese Diadumenos' is a Roman copy of a Greek original attributed to Polykleitos c.440 BC, depicting an athlete tying a victory ribbon round his head.

Κι έχεις, ως εσύ με ψυχή ελευθερόφρονη,

καθαρά να το δείξεις,

βασιλιά, κύριε πολλών ψηλοπύργωτων κάστρων

και τόσου λαού που αν λέγει κανείς

πως βρέθηκε κι άλλος ποτέ στην Ελλάδα ως τα τώρα

πιο μεγάλος σε δόξα και πλούτη από σένα,

μάταια με κούφια σαλεύει μυαλά.

Καράβι γιομάτο λουλούδια θ’ ανέβω, όταν ψάλλω

το μεγαλείο σου εγώ. Αν στρέγει της νιότης

των φοβερών των πολέμων το θράσος, μα λέγω και σύ

την άπειρη βρήκες τη δόξα σου απο κεί,

σαν οδηγούσες στις μάχες

πότε στρατό καβαλάρη και πότε πεζό

κι απ’ τ’ άλλο, οι βουλές της μεστής σου ηλικίας

να σε δοξάζω απο κάθε μεριά

μου επιτρέπουν ακίνδυνα.

Χαίρε σου στέλλεται ο ύμνος αυτός

πάνω απ’ το αφρόστεφο πέλαγος

σα Φοινίκων πραμάτεια

και συ το μέλος, σ’ αιολίδες χορδές, το Καστόρειο

καλοπρόθετα ευδόκησε μπρος σου να δείς

για τιμή της εφτάκρουστης λύρας.

Μένε όπως έμαθες να’σαι, ο πίθηκος βέβαια

για τα παιδιά είναι ωραίος.

πάντα του ωραίος, μ ο Ραδάμανθυς μέγας υψώθηκε

γιατί του’λαχε ο αμίμητος της σοφίας καρπός

κι ουδ’ ευφραίνεται μέσα η ψυχή του σε απάτες,

που οι ραδιούργοι με τέχνη στ’ αυτί ψυθυρίζουνε πάντα.

Είναι κατάρα κακή και στους δυό

όσοι ζιζάνια σπέρνουν κρυφά,

αλεπούδες στον τρόπο σωστές κι απαράλλαχτες.

Μα όσο για κέρδος, ποιά ωφέλεια θα’χουνε τάχα;

γιατ’ εγώ, ενώ τ’ άλλο το δίχτυ δουλεύει στον πάτο βαθιά,

μένω αβύθιστος σαν το φελλό

στης θάλασσας πάνω την άπλα.

[αντ. 4]

ἀδύνατα δ' ἔπος ἐκβαλεῖν κραταιὸν ἐν ἀγαθοῖς

[150] δόλιον ἀστόν: ὅμως μὰν σαίνων ποτὶ πάντας, ἄταν πάγχυ διαπλέκει.

οὔ οἱ μετέχω θράσεος: φίλον εἴη φιλεῖν:

ποτὶ δ' ἐχθρὸν ἅτ' ἐχθρὸς ἐὼν λύκοιο δίκαν ὑποθεύσομαι, 85

ἄλλ' ἄλλοτε πατέων ὁδοῖς σκολιαῖς.

ἐν πάντα δὲ νόμον εὐθύγλωσσος ἀνὴρ προφέρει,

[160] παρὰ τυραννίδι, χὠπόταν ὁ λάβρος στρατός,

χὤταν πόλιν οἱ σοφοὶ τηρέωντι. χρὴ δὲ πρὸς θεὸν οὐκ ἐρίζειν,

[επωδή 4]

ὃς ἀνέχει τοτὲ μὲν τὰ κείνων, τότ' αὖθ' ἑτέροις ἔδωκεν μέγα κῦδος. ἀλλ' οὐδὲ ταῦτα νόον 90

ἰαίνει φθονερῶν: στάθμας δέ τινος ἑλκόμενοι

περισσᾶς ἐνέπαξαν ἕλκος ὀδυναρὸν ἑᾷ πρόσθε καρδίᾳ,

[170] πρὶν ὅσα φροντίδι μητίονται τυχεῖν.

φέρειν δ' ἐλαφρῶς ἐπαυχένιον λαβόντα ζυγὸν

ἀρήγει: ποτὶ κέντρον δέ τοι 95

λακτιζέμεν τελέθει

ὀλισθηρὸς οἶμος: ἁδόντα δ' εἴη με τοῖς ἀγαθοῖς ὁμιλεῖν.

Η γέννηση του Πινδάρου. La naissance de Pindare, 1848. Ανρί Πιέρ Πικού (Henri-Pierre Picou 1824-1895), Musée d’ Orsay. 

Σε ανθρώπους σωστούς είναι αδύνατο

να πιάσουν τα λόγια που βάζει ο επίβουλος.

Κι όμως σ’ όλους αυτός την ουρά του κουνώντας

δεν παύει να πλέκει τα ολέθρια του βρόχια.

Αγύρευτο να’ναι το θράσος του ας είναι

τους φίλους μου εγώ ν’ αγαπώ,

μα στον εχθρό μου, εχθρός του αφού είμαι,

σα λύκος θα ιδώ πώς να τους έβγω μπροστά

λοξοδρομώντας μια δώθε μια κείθε κρυφά.

Ο ευθύγλωσσος άνθρωπος ξεχωρίζει παντού,

σε βασιλείς κι εκεί όπου ο λαύρος λαός

και κεί όπου οι σοφοί κυβερνούνε το κράτος.

Μόνο δεν πρέπει κανείς με το θεό να τα βάζει,

που πότ’ εκείνους υψώνει και πότε σ’ αυτούς

έδωσε δόξα μεγάλη μα μήτε κι αυτά

των φθονερών την ψυχή θεραπεύουν,

που περίσσια τη στάφνη τεντώνοντας

κάρφωσαν πρώτα βαριά στην καρδιά των την ίδια πληγή,

πριν ό,τι βάζουν στο νού των πετύχουν.

Συμφέρει ελαφρά να σηκώνει κανείς το ζυγό

που στον τράχηλο πάρει

γιατί ‘ναι δρόμος πολύ γλιστερός

να λαχτίζει κανένας στα κέντρα.

Είθ’ ανάμεσα πάντα να ζώ σε καλούς και να αρέσω.

Μετάφραση: Ιωάννης Γρυπάρης

For Hieron of Syracuse - Chariot Race - 470 or 468 BCE

The Charioteer of Delphi, one of the most famous statues surviving from Ancient Greece. Like modern jockeys, chariot racers were chosen for their lightness, but also needed to be tall, so they were frequently teenagers.

[1] Great city of Syracuse! Sacred precinct of Ares, plunged deep in war! Divine nurse of men and horses who rejoice in steel! For you I come from splendid Thebes bringing this song, a message of the earth-shaking four-horse race

[5] in which Hieron with his fine chariot won the victory, and so crowned Ortygia with far-shining garlands — Ortygia, home of Artemis the river-goddess: not without her help did Hieron master with his gentle hands the horses with embroidered reins. For the virgin goddess who showers arrows

[10] and Hermes the god of contests present the gleaming reins to him with both hands when he yokes the strength of his horses to the polished car, to the chariot that obeys the bit, and calls on the wide-ruling god who wields the trident (Poseidon). Other kings have other men to pay them the tribute of melodious song, the recompense for excellence.

[15] The voices of the men of Cyprus often shout the name of Kinyras (Cinyras), whom golden-haired Apollon gladly loved, Kinyras, the obedient priest of Aphrodite. Reverent gratitude is a recompense for friendly deeds. And you, son of Deinomenes, the West Lokrian (Locrian) girl invokes you, standing outside her door: out of the helpless troubles of war,

[20] through your power she looks at the world in security. They say that by the commands of the gods Ixion spins round and round on his feathered wheel, saying this to mortals: "Repay your benefactor frequently with gentle favors in return."

[25] He learned a clear lesson. For although he received a sweet life among the gracious children of Kronos (Cronos), he did not abide his prosperity for long, when in his madness of spirit he desired Hera, who was allotted to the joyful bed of Zeus. But his arrogance drove him to extreme delusion; and soon the man suffered a suitable

[30] exquisite punishment. Both of his crimes brought him toil in the end. First, he was the hero who, not without guile, was the first to stain mortal men with kindred blood; second, in the vast recesses of that bridal chamber he once made an attempt on the wife of Zeus. A man must always measure all things according to his own place.

[35] Unnatural lust throws men into dense trouble; it befell even him, since the man in his ignorance chased a sweet fake and lay with a cloud, for its form was like the supreme celestial goddess (Hera), the daughter of Kronos. The hands of Zeus set it as a trap for him,

[40] a beautiful misery. Ixion brought upon himself the four-spoked fetter, his own ruin. He fell into inescapable bonds, and received the message that warns the whole world. She bore to him, without the blessing of the Graces, a monstrous offspring — there was never a mother or a son like this — honored neither by men nor by the laws of the gods. She raised him and named him Kentauros (Centaurus),

[45] and he mated with the Magnesian mares in the foothills of Pelion, and from them was born a marvelous horde, which resembled both its parents: like the mother below, the father above. The gods accomplish everything according to their wishes;

[50] the gods, who overtake even the flying eagle and outstrip the dolphin in the sea, and bend down many a man who is overly ambitious, while to others they give unaging glory. For my part, I must avoid the aggressive bite of slander. For I have seen, long before me,

[55] abusive Archilochos (Archilochus) often in a helpless state, fattening himself with strong words and hatred. But to be rich by the grace of fortune is the best part of skillful wisdom. And you clearly have this blessing, and can display it with a generous mind, ruler and leader of many garland-crowned streets and a great army. When wealth and influence are in question,

[60] anyone who says that any man in Greece of earlier times surpassed you has a soft mind that flails around in vain. But I shall ascend a ship covered with flowers, and sing the praises of excellence. Boldness helps youth in terrible wars; and so I say that you too have found boundless fame

[65] by fighting among both horsemen and foot soldiers. And your wisdom beyond your years provides me with praise of you that cannot be challenged in any detail. Greetings! This song, like Phoenician merchandise, is sent to you over the gray sea: look kindly on the Kastor-song (Castor-song), composed in Aeolian strains;

[70] come and greet the gracious offering of the seven-toned lyre. Learn and become who you are. To children, you know, an ape is pretty, always pretty. But Rhadamanthys has prospered, because his allotted portion was the blameless fruit of intelligence, and he does not delight his inner spirit with deceptions,

[75] the kind that always follow a man because of the schemes of whisperers. Those who mutter slander are an evil that makes both sides helpless; they are utterly like foxes in their temper. But what does the fox really gain by outfoxing? For while the rest of the tackle labors in the depths,

[80] I am unsinkable, like a cork above the surface of the salt sea. A crafty citizen is unable to speak a compelling word among noble men; and yet he fawns on everyone, weaving complete destruction. I do not share his boldness. Let me be a friend to my friend; but I will be an enemy to my enemy, and pounce on him like a wolf,

[85] treading every crooked path. Under every type of law the man who speaks straightforwardly prospers: in a tyranny, and where the raucous masses oversee the state, and where men of skill do. One must not fight against a god, who raises up some men's fortunes at one time, and at another gives great glory to others. But even this

[90] does not comfort the minds of the envious; they pull the line too tight and plant a painful wound in their own heart before they get what they are scheming for. It is best to take the yoke on one's neck and bear it lightly; kicking against the goad

[95] makes the path treacherous. I hope that I may associate with noble men and please them.

Pindar, Roman copy of Greek 5th century BC bust (Museo Archeologica Nazionale, Naples).

Διαβάστε περισσότερα για τον Πίνδαρο και τις ωδές του: D.C Carne Ross, Pindar, Η πινδαρική επινίκια ωδή.