Αρχαία όαση στον Άρη ανακάλυψε το Curiosity της NASA. Curiosity finds an ancient oasis on Mars

Tο Curiosity ανακάλυψε στον κρατήρα Gale αρχαία λίμνη, στον βυθό της οποίας εντοπίστηκαν πολλά «ασυνήθιστα άλατα». Μάλιστα, δεν αποκλείστηκε το ενδεχόμενο η συνέχεια της έρευνας να φέρει στο φως τον εντοπισμό μικροβίων ή άλλων μικροοργανισμών. Possible mud cracks preserved in Martian rock. Earthly scientists call this Martian rock slab Old Soaker. It might have formed from the drying of a mud layer more than 3 billion years ago. The view spans about 4 feet (1.2 meters) left-to-right and combines three images taken by the Mars Hand Lens Imager (MAHLI) camera on the arm of NASA’s Curiosity Mars rover. Image credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS

Πώς έμοιαζε ο Άρης πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια; Οι επιστήμονες που επιβλέπουν την αποστολή του οχήματος Curiosity στον Άρη έχουν μια σχετικά καλή εικόνα, η οποία βελτιώνεται όλο και περισσότερο, χάρη στα στοιχεία που στέλνει το «ακούραστο» ρόβερ.

This animation illustrates the Sutton Island model of drying lakes on Mars. Sutton Island is a 500-foot-tall (150-meter-tall) section of sedimentary rocks on Mount Sharp – the central mountain in Gale Crater – where Curiosity has been exploring since 2012. The model suggests stream flow from Mount Sharp to the floor of Gale Crater. Salty ponds might have been left behind as the region dried out over time. The rocks enriched with mineral salts, found here by Curiosity, suggest that water vanished slowly, and they suggest a possible, persistent cycle of drying and overflow. Image via ASU Knowledge Enterprise Development/Michael Northrop/NASA.

Η εικόνα αυτή, πλέον, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει λιμνούλες στον πυθμένα του κρατήρα Γκέιλ, πλάτους 150 χλμ, τον οποίο εξερευνά το Curiosity. Στα τοιχώματα του κρατήρα εκτιμάται πως έτρεχαν ρέματα, τα οποία κατέληγαν στον πυθμένα. Με το πέρασμα του χρόνου αυτά τα ρέματα γίνονταν μεγαλύτερα και μετά στέγνωναν, στο πλαίσιο ενός κύκλου που πιθανότατα επαναλήφθηκε πολλές φορές μέσα σε διάστημα εκατομμυρίων ετών.

Αυτό είναι το τοπίο που περιγράφουν οι επιστήμονες του Curiosity σε επιστημονικό άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience. Οι ερευνητές εξέλαβαν βράχους πλούσιους σε ορυκτά άλατα που ανακαλύφθηκαν από το ρόβερ ως αποδείξεις για την ύπαρξη ρηχών λιμνών με αλμυρό νερό που βίωσαν επανειλημμένες υπερχειλίσεις και αποξηράνσεις. Τα «κοιτάσματα» αυτά αποτελούν σημάδια διακυμάνσεων στο κλίμα, καθώς το περιβάλλον του Άρη μετατρεπόταν από υγρό στην παγωμένη έρημο που γνωρίζουμε σήμερα.

View as panorama. | This self-portrait of NASA’s Mars rover Curiosity combines 66 exposures taken by the rover’s MAHLI imaging system during the 177th Martian day, or sol, of Curiosity’s work on Mars (February 3, 2013). Credits: NASA/JPL-Caltech

Στόχος των επιστημόνων είναι να εξακριβωθεί πόσο κράτησε αυτή η μετάβαση και πότε έγινε ακριβώς. Τα νέα αυτά ευρήματα ίσως να αποτελούν προάγγελο αυτών που θα προκύψουν καθώς το Curiosity κινείται πως μια περιοχή (“sulfate- bearing unit”- μονάδα παραγωγής θειικού άλατος) η οποία εκτιμάται πως σχηματίστηκε μέσα σε ένα ακόμα πιο ξηρό περιβάλλον- σε αντίθεση με περιοχές χαμηλότερα, όπου το Curiosity ανακάλυψε ίχνη λιμνών νερού.

Ο κρατήρας Γκέιλ αποτελεί το απομεινάρι μιας μεγάλης πρόσκρουσης. Ιζήματα που μεταφέρθηκαν από νερό και ανέμους γέμισαν τον πυθμένα του, στρώμα με στρώμα. Όταν τα ιζήματα σκλήρυναν και στερεοποιήθηκαν, ο άνεμος συνέβαλε στον σχηματισμό του Όρους Σαρπ, στο οποίο ανεβαίνει σήμερα το Curiosity. Το κάθε στρώμα της πλαγιάς του βουνού αποκαλύπτει στοιχεία για μια διαφορετική περίοδο της ιστορίας του Άρη- και για τη μορφή του περιβάλλοντός της.

The video above provides concise background on insights obtained so far via NASA’s Curiosity rover, which has been exploring Gale crater on Mars since 2012. Curiosity has joined other Mars explorers in providing evidence that the red planet must once have been warmer and wetter, likely with liquid water on its surface. Could life have gotten a foothold there? Maybe, and that’s part of what has scientists so intrigued. Credits: NASA/JPL-Caltech

«Πήγαμε στον κρατήρα Γκέιλ επειδή διατηρεί αυτό το μοναδικό ιστορικό ενός μεταβαλλόμενου Άρη» είπε ο Γουίλιαμ Ρέιπιν του Caltech, lead author της έρευνας. «Η κατανόηση του πότε και πώς το κλίμα του πλανήτη άρχισε να εξελίσσεται είναι ένα κομμάτι ενός άλλου παζλ: Πότε και για πόσο ήταν ικανός ο Άρης να υποστηρίξει μικροβιακή ζωή στην επιφάνειά του;».

Πηγές: An interval of high salinity in ancient Gale crater lake on Mars - https://earthsky.org/space/curiosity-rover-ancient-oasis-mars-sutton-island - https://www.naftemporiki.gr/story/1521736/arxaia-oasi-ston-ari-anakalupse-to-curiosity-tis-nasa

Ντα Βίντσι : Αυτή είναι η γέφυρα που είχε σχεδιάσει για να ενώσει την Πόλη με τον Γαλατά. Da Vinci's Forgotten Design for the Longest Bridge in the World Proves What a Genius He Was

Στις αρχές του 16ου αιώνα ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι είχε σχεδιάσει μια πέτρινη γέφυρα μήκους 280 μέτρων για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, που θα ένωνε την Κωνσταντινούπολη με τον Γαλατά πάνω από τον Βόσπορο. Leonardo Da Vinci's original drawing of the bridge included a sailboat passing underneath it. Next to the original drawing, are models created by graduate students Karly Bast and Michelle Xie at MIT that they later 3D-printed.(Image: © Karly Bast and Michelle Xie)

Ο Ντα Βίντσι έγινε διάσημος για τη «Μόνα Λίζα» και τον «Μυστικό Δείπνο», όμως στις αρχές του 16ου αιώνα είχε σχεδιάσει μια πέτρινη γέφυρα μήκους 280 μέτρων για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, που θα ένωνε την Κωνσταντινούπολη με τον Γαλατά πάνω από τον Βόσπορο.

Η γέφυρα όχι μόνο θα ήταν η μεγαλύτερη στον κόσμο εκείνη την εποχή (περίπου δεκαπλάσια σε μήκος από τις τυπικές γέφυρες εκείνου του καιρού), αν είχε υλοποιηθεί, κάτι που τελικά δεν έγινε, αλλά θα ήταν και απίστευτα σταθερή, όπως ανακοίνωσε ομάδα μηχανικών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου του ΜΙΤ, που μελέτησε τα σχέδια του Ντα Βίντσι.

Το 1502 ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ ο 2ος ζήτησε να του υποβληθούν προτάσεις για μια τέτοια μακριά γέφυρα και ο Λεονάρντο ήταν ανάμεσα σε αυτούς που με επιστολή του παρουσίασε την ιδέα του. Αν και ήδη ήταν πολύ γνωστός καλλιτέχνης και εφευρέτης, δεν πήρε τη δουλειά.

Κατασκευάστηκε μια μικρογραφία

Masters of engineering student Karly Bast shows off the scale model of a bridge designed by Leonardo da Vinci that she and her co-workers used to prove the design’s feasibility. Photo: Gretchen Ertl (MIT)

Οι ερευνητές του ΜΙΤ εξέτασαν τα σχέδια του Ντα Βίντσι, φτιάχνοντας σε μικρογραφία ένα ομοίωμα της γέφυρας και παίρνοντας υπόψη τους τα υλικά (βασικά πέτρες) και τον κατασκευαστικό εξοπλισμό που ήσαν διαθέσιμα πριν 500 χρόνια. Επίσης εκτύπωσαν τρισδιάστατα 126 λίθους (μπλοκ), αντιπροσωπευτικούς των χιλιάδων παρόμοιων που θα απαιτούσε μια τέτοια φιλόδοξη κατασκευή.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η γέφυρα που οραματιζόταν ο Ντα Βίντσι, παρά το τεράστιο μήκος της, ήταν μια ενιαία αψίδα (καμάρα), επίπεδη στην κορυφή της, χωρίς καθόλου υποστυλώματα, αρκετά ψηλή για να περνάνε πλοία από κάτω της. Οι μηχανικοί του ΜΙΤ εντυπωσιάστηκαν από το ότι -όπως έδειξε και το ομοίωμα τους- η μονότοξη γέφυρα ήταν πολύ σταθερή χάρη στη γεωμετρία της και μόνο.

Τα μόνα υποστηρίγματα σταθεροποίησης ήσαν στις δύο άκρες της γέφυρας, πιθανώς επειδή ο Λεονάρντο γνώριζε ότι η περιοχή είναι επιρρεπής σε σεισμούς. Τα πειράματα του ΜΙΤ, με την πρόκληση τεχνητών σεισμών στο ομοίωμα, έδειξαν ότι η γέφυρα άντεξε το ταρακούνημα, εμφανίζοντας μόνο μια μικρή παραμόρφωση.

Είναι άγνωστο πόσο είχε μελετήσει ο Ντα Βίντσι το σχέδιο της γέφυρας ή αν, όπως είπε η επικεφαλής Κάρλι Μπλαστ, «ήταν κάτι που σκιτσάρισε μέσα σε 50 δευτερόλεπτα». Το πιθανότερο είναι πάντως το πρώτο, όπως είπε η ερευνήτρια, η οποία παρουσίασε τα πορίσματα της ομάδας της σε διεθνές συνέδριο στη Βαρκελώνη αυτή την εβδομάδα (η μελέτη δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό).

Ορισμένοι σύγχρονοι μηχανικοί έχουν δημιουργήσει ανάλογες γέφυρες, αλλά με σύγχρονα υλικά (χάλυβα και τσιμέντο), πράγμα που έκανε πολύ πιο εύκολο το έργο τους. Πριν 500 χρόνια, η γέφυρα στο Βόσπορο θα είχε χτισθεί με ξύλινες σκαλωσιές, οι οποίες όμως τελικά θα αφαιρούνταν και η λίθινη κατασκευή θα στηριζόταν μόνη της.

Πηγές: http://news.mit.edu/2019/leonardo-da-vinci-bridge-test-1010 - https://www.livescience.com/da-vinci-bridge-never-made.html - https://www.tovima.gr/2019/10/11/world/nta-vintsi-ayti-einai-i-gefyra-pou-eixe-sxediasei-gia-na-enosei-tin-poli-me-ton-galata/

Όλγα Τοκάρτσουκ και Πέτερ Χάντκε οι νικητές των Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018 και 2019. Olga Tokarczuk and Peter Handke win Nobel prizes in literature

Το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2018 απονέμεται στην Πολωνή Όλγκα Τοκάρτσουκ για το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2019 στον αυστριακό Πέτερ Χάντκε. The winners of the 2018 and 2019 Nobel prizes in literature, Olga Tokarczuk and Peter Handke. Composite: Roberto Ricciu; Barbara Gindll/Getty

Ο Αυστριακός Πέτερ Χάντκε τιμήθηκε σήμερα με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019, ενώ εκείνο του 2018, που δεν είχε δοθεί πέρυσι, δόθηκε στην Πολωνή συγγραφέα Όλγκα Τοκάρτσουκ, ανακοινώθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία στη Στοκχόλμη. Πρόκειται για το έκτο Νόμπελ Λογοτεχνίας της Πολωνίας και το δεύτερο της Αυστρίας.

Φέτος δόθηκαν δύο Νόμπελ Λογοτεχνίας καθώς η απονομή του περυσινού βραβείου ακυρώθηκε έπειτα από ένα σκάνδαλο που είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη του συζύγου ενός μέλους της Ακαδημίας για βιασμό.

Στο μεταξύ, ο οργανισμός έχει διορίσει νέα μέλη και αναμόρφωσε μερικούς από τους κανονισμούς του έπειτα από μια σπάνια παρέμβαση του προϊσταμένου της Ακαδημίας, του βασιλιά της Σουηδίας.

Peter Handke was honored for “influential work that with linguistic ingenuity has explored the periphery and the specificity of human experience.” Credit: Francisco Leong/Agence France-Presse — Getty Images

Ο Χάντκε, 76 ετών, κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019 για «μια επιδραστική εργασία η οποία με γλωσσική επινοητικότητα διερεύνησε την περίμετρο και την ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης εμπειρίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Ακαδημία.

Ο Χάντκε καθιερώθηκε ως ένας από τους πιο επιδραστικούς συγγραφείς στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ανέφερε η Ακαδημία, με ένα έργο που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μυθιστορήματα, δοκίμια και θεατρικά έργα. Είναι επίσης γνωστός ως συν-σεναριογράφος της πολυβραβευμένης από τους κριτικούς ταινίας «Τα φτερά του έρωτα» (1987) του Βιμ Βέντερς.

Γεννημένος το 1942 στην Καρινθία της Αυστρίας, από μητέρα σλοβενικής καταγωγής και πατέρα Γερμανό στρατιώτη, ο Πέτερ Χάντκε σπούδασε νομικά στο Γκρατς, αλλά διέκοψε τις σπουδές του το 1966, όταν δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Σφήκες». Την ίδια χρονιά ανέβηκε στη Φρανκφούρτη σε σκηνοθεσία Κλάους Πάιμαν το θεατρικό του «Βρίζοντας το κοινό».

Παραγωγικός συγγραφέας, ο Χάντκε δημοσίευσε έκτοτε δεκάδες μυθιστορήματα, νουβέλες και θεατρικά έργα και θεωρείται ένας από τους «κλασικούς μοντέρνους συγγραφείς» του 20ού αιώνα. Μετέφρασε επίσης ξένους συγγραφείς στα γερμανικά, μεταξύ άλλων τραγωδίες του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Τάχθηκε κατά της διάλυσης της πρώην Γιουγκοσλαβίας και κυρίως κατά της αποκλειστικής ενοχοποίησης των Σέρβων για τον πόλεμο. Για το έργο του τιμήθηκε με τα βραβεία Μπύχνερ (1973) και Κάφκα (1979).

Ο Χάντκε αγαπήθηκε στη χώρα μας και πολλά έργα του μεταφράστηκαν ή μεταφέρθηκαν στη σκηνή. Η παρουσία του στα ελληνικά είναι αδιάλειπτη από τη δεκαετία του 1980. Κυκλοφορούν περίπου είκοσι έργα του, από διάφορους εκδότες, με τελευταία τη νουβέλα «Η μεγάλη πτώση» (Εστία, 2018).

The Polish writer Olga Tokarczuk won the 2018 Nobel Prize for Literature “for a narrative imagination that with encyclopedic passion represents the crossing of boundaries as a form of life.” Credit: Maciek Nabrdalik for The New York Times

Το βραβείο για το 2018 κέρδισε η Τοκάρτσουκ για μια «αφηγηματική φαντασία η οποία με βαθύ πάθος συμβολίζει την υπέρβαση των ορίων ως μορφή ζωής».

Η Τοκάρτσουκ, 57 ετών, σπούδασε ψυχολογία και εργάστηκε ως ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια προτού εκδώσει το πρώτο της μυθιστόρημα το 1993. Από τότε έχει γράψει μια σειρά από στέρεα και ποικίλα έργα και το μυθιστόρημά της «Flights» της χάρισε πέρυσι το βραβείο Man Booker International Prize. Ήταν η πρώτη συγγραφέας από την Πολωνία που κέρδισε το βραβείο αυτό.

Προκάλεσε αντιπαράθεση στην Πολωνία αγγίζοντας τις σκοτεινές πλευρές του παρελθόντος της χώρας που είναι αντίθετες με την εκδοχή της ιστορίας την οποία προωθεί το κυβερνών στην Πολωνία εθνικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS).

Η γραφή της συνδυάζει ιστορία και μυθοπλασία, αξιοποιεί αφηγηματικά στοιχεία της λαϊκής παράδοσης και αντανακλά την προσήλωσή της στον Καρλ Γιουνγκ. Ως ακτιβίστρια των Πρασίνων και αντεθνικίστρια, έγινε στόχος ακραίων στοιχείων με αφορμή το πολυσέλιδο μυθιστόρημα της, «Τα βιβλία του Ιακώβ» (2014).

Στα ελληνικά κυκλοφορεί το μυθιστόρημά της «Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί» (μτφ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου, Καστανιώτης, 2017).

Πηγές: https://www.nobelprize.org - https://www.nytimes.com/2019/10/10/books/nobel-literature.html - https://www.kathimerini.gr/1046478/article/epikairothta/kosmos/olga-tokartsoyk-kai-peter-xantke-oi-nikhtes-twn-nompel-logotexnias-2018-kai-2019

Βραβείο Νόμπελ Χημείας 2019 στους δημιουργούς των μπαταριών ιόντων λιθίου. Nobel prize in chemistry awarded for work on lithium-ion batteries

Το Νόμπελ Χημείας 2019 κέρδισαν οι Τζον Γκούντιναφ, Στάνλει Γουίτινγχαμ και Ακίρα Γιοσίνο για τις μπαταρίες λιθίου. The 2019 Nobel Prize in Chemistry laureates (from left to right): Akira Yoshino, John B. Goodenough, and M. Stanley Whittingham.

Το Βραβείο Νόμπελ Χημείας 2019 μοιράζονται ο φυσικός John B. Goodenough (97 ετών, είναι πλέον ο μεγαλύτερος σε ηλικία στην ιστορία που κερδίζει το βραβείο), και οι χημικοί M. Stanley Whittingham, Akira Yoshino «για τη ανάπτυξη των μπαταριών ιόντων λιθίου».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ακαδημίας, το φετινό Νόμπελ «επιβραβεύει την ανάπτυξη της μπαταρίας ιόντων λιθίου. Αυτή η ελαφριά, επαναφορτιζόμενη και ισχυρή μπαταρία χρησιμοποιείται πλέον στα πάντα: Από τα κινητά τηλέφωνα και τα laptop μέχρι τα ηλεκτρικά οχήματα. Μπορεί, επίσης, να αποθηκεύσει σημαντικές ποσότητες ηλιακής και αιολικής ενέργειας, καθιστώντας εφικτή μια κοινωνία χωρίς ορυκτά καύσιμα.»

Ποιοι είναι οι τρεις φετινοί νικητές

John B Goodenough, M Stanley Whittingham and Akira Yoshino are the Nobel laureates in chemistry for 2019. Photograph: Niklas Elmehed/Royal Swedish Academy of Sciences

Ο Stanley Whittingham στην δεκαετία του 1970 ενώ άρχισε να ερευνά τους υπεραγωγούς, ανακάλυψε ένα εξαιρετικά πλούσιο-ενεργειακά υλικό, που το χρησιμοποίησε για την δημιουργία μιας νέας καθόδου σε μια μπαταρία λιθίου. Χρησιμοποίησε διθειούχο τιτάνιο και μέταλλο λιθίου ως ηλεκτρόδια. Όμως, αυτή η επαναφορτιζόμενη μπαταρία λιθίου δεν μπόρεσε ποτέ να γίνει πρακτική. Το διθειούχο τιτάνιο ήταν φτωχή επιλογή, επειδή θα πρέπει να συντεθεί κάτω από πλήρως στεγανοποιημένες συνθήκες και αυτό ήταν πολύ δαπανηρό. Όταν εκτίθεται στον αέρα, το διθειούχο τιτάνιο αντιδρά για να σχηματίσει ενώσεις του υδροθείου, που έχουν δυσάρεστη οσμή. Γι΄αυτό, καθώς και για άλλους λόγους σταμάτησε η ανάπτυξη της μπαταρίας διθειούχου τιτανίου-λιθίου του Whittingham. Οι μπαταρίες με ηλεκτρόδια μεταλλικού λιθίου παρουσίασαν προβλήματα ασφαλείας, επειδή το λίθιο είναι πολύ δραστικό χημικό στοιχείο, καίγεται σε κανονικές ατμοσφαιρικές συνθήκες λόγω της παρουσίας νερού και οξυγόνου. Ως αποτέλεσμα, η έρευνα μετακινήθηκε στην ανάπτυξη μπαταριών όπου, αντί για μεταλλικό λίθιο, υπάρχουν μόνο ενώσεις του λιθίου, που μπορούν να δέχονται και να ελευθερώνουν ιόντα λιθίου.

Ο John Bannister Goodenough προέβλεψε ότι η κάθοδος θα είχε ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες αν χρησιμοποιούνταν ένα οξείδιο μετάλλου, αντί για θειούχο μέταλλο. Μετά από συστηματική έρευνα του 1980 κατέδειξε ότι το οξείδιο του κοβαλτίου λιθίου με παρεμβαλλόμενα ιόντα μπορεί να παράγει μέχρι και τέσσερα Volt. Αυτό ήταν ένα σημαντικό επίτευγμα και οδήγησε σε πολύ πιο ισχυρές μπαταρίες.

Με βάση την κάθοδο του Goodenough, o Akira Yoshino δημιούργησε το 1986 την πρώτη βιώσιμη εμπορικά μπαταρία ιόντων λιθίου. Αντί να χρησιμοποιούν το δραστικό λίθιο στην άνοδο, χρησιμοποίησαν πετρελαϊκό κοκ, ένα υλικό άνθρακα, που, όπως οξείδιο του κοβαλτίου στην κάθοδο, μπορεί να παρεμβάλλει ιόντα λιθίου. Το αποτέλεσμα ήταν μια ελαφριά και ανθεκτική μπαταρία που θα μπορούσε να φορτιστεί εκατοντάδες φορές. Το πλεονέκτημα των μπαταριών ιόντων λιθίου είναι πως δεν βασίζονται σε χημικές αντιδράσεις στα ηλεκτρόδια, αλλά στην ροή των ιόντων λιθίου μεταξύ ανόδου και καθόδου. Οι μπαταρίες λιθίου άλλαξαν την ζωή μας μπαίνοντας στην αγορά το 1991.

Πηγές: https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2019/press-release/ - https://www.theguardian.com/science/2019/oct/09/nobel-prize-in-chemistry-awarded-for-work-on-lithium-ion-batteries - https://physicsgg.me/2019/10/09/βραβείο-νόμπελ-χημείας-2019/

Το φετινό βραβείο Νόμπελ στη Φυσική κέρδισαν η Κοσμολογία και η Αστρονομία. Physics Nobel goes to exoplanet and cosmology pioneers

Τρεις επιστήμονες μοιράζονται το Βραβείο Νόμπελ στη Φυσική για τη συνεισφορά τους στην κατανόηση της εξέλιξης του σύμπαντος και της θέσης της Γης στο σύμπαν. Canadian-American cosmologist James Peebles and Swiss astronomers Michel Mayor and Didier Queloz on Tuesday won the Nobel Physics Prize for research that increases the understanding of our place in the Universe. From left to right, Swiss astronomer Michel Mayor, Swiss astrophysicist Didier Queloz, and Canadian-American scientist James Peebles. PHOTO: (L) LAURENT GILLIERON/KEYSTONE/ASSOCIATED PRESS (C) SALVATORE DI NOLFI/SHUTTERSTOCK/EUROPEAN PRESSPHOTO AGENCY (R) PRINCETON UNIVERSITY

Σήμερα ανακηρύχθηκαν οι νικητές του φετινού βραβείου Νόμπελ Φυσικής, με τις ανακαλύψεις των επιστημόνων να έχουν αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε τον κόσμο.

Ο λόγος για τους κοσμολόγους  Τζέιμς Πιμπλς, Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντιέ Κελόζ κέρδισαν το Νόμπελ Φυσικής 2019 για την πρωτοποριακή τους εργασία στον τομέα της αστροφυσικής, όπως ανακοινώθηκε από την επιτροπή που απονέμει το βραβείο.

Ο Πίμπλς τιμήθηκε με το μισό βραβείο και το άλλο μισό μοιράζονται οι Μαγιόρ και Κελόζ. Σημειώνεται πως το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 910.000 δολαρίων.

The discoveries of the 2019 Nobel physics laureates: how the universe evolved after the Big Bang and the first planet orbiting a solar-type star outside our solar system.

Από τη μία, οι θεωρητικές αποκαλύψεις του Τζέιμς Πιμπλς συμβάλλουν στην κατανόηση του πώς εξελίχθηκε το διάστημα μετά το Μπιγκ Μπάνγκ, ενώ οι Μαγιόρ και Κελόζ εξερεύνησαν τις γειτονικές στη Γη περιοχές του διαστήματος σε μια προσπάθεια να ανακαλύψουν άγνωστους, μέχρι σήμερα, πλανήτες και πράγματι ανακάλυψαν έναν εξωπλανήτη που κινείται σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι ηλιακού τύπου.

Ο Πίμπλς ευχαρίστησε την επιτροπή για το βραβείο, αλλά συμβούλευσε τους νέους να μην επιδιώκουν να ασχοληθούν με την επιστήμη απλά επειδή γοητεύονται από τα βραβεία.

«Τα βραβεία είναι ελκυστικά και χαίρουν μεγάλης εκτίμησης, αλλά ... θα πρέπει να ασχολείστε με την επιστήμη επειδή πραγματικά σας διασκεδάζει. Αυτό έκανα εγώ», δήλωσε σε δημοσιογράφους τηλεφωνικώς μετά την ανακοίνωση του βραβείου.

Από την πλευρά τους, οι Μαγιόρ και Κελόζ είναι οι πρώτοι που ανακάλυψαν έναν πλανήτη έξω από το ηλιακό μας σύστημα ("εξωπλανήτη") ο οποίος κινείται σε τροχιά γύρω από ένα ουράνιο σώμα με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του δικού μας Ηλίου. Συγκεκριμένα οι Ελβετοί κοσμολόγοι ερευνώντας τον Γαλαξία ανακάλυψαν το 1995 τον πρώτο πλανήτη έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Επρόκειτο για τον εξωπλανήτη 51 Πηγάσου b, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα ηλιακού τύπου άστρο.

Σε ανακοίνωση που δημοσίευσε το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, οι ερευνητές μίλησαν για τον ενθουσιασμό τους όταν έκαναν αυτή την ανακάλυψη.

«Η απονομή βραβείου Νόμπελ γι' αυτή την ανακάλυψη είναι απλά καταπληκτική» δήλωσαν οι ίδιοι.

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου της Γενεύης Ιβ Φλίκιγκερ τόνισε ότι το βραβείο συνιστά μια φανταστική αναγνώριση της δουλειάς των ερευνητών και θεωρεί πως είναι απόδειξη της ποιότητάς της ερευνητικής τους προσπάθειας, της επιστημονικής πειθαρχίας τους και πως αναδεικνύει την δημιουργικότητά τους και την ικανότητά τους να σκέφτονται και να ερευνούν με τρόπο που δεν ακολουθεί τα συμβατικά μονοπάτια, πράγμα που συνιστά και τον πυρήνα των μεγάλων ανακαλύψεων.

Ο Μαγιόρ εξηγεί ότι για χρόνια κανείς δεν γνώριζε αν οι εξωπλανήτες υπήρχαν ή όχι. Γνωστοί αστρονόμοι τους έψαχναν για χρόνια.

Ο Κελόζ δήλωσε: «Ήμασταν πραγματικά ενθουσιασμένοι με την ιδέα ότι βρήκαμε έναν εξωπλανήτη, αλλά πριν εξηγήσουμε τι ακριβώς βρήκαμε έπρεπε να επιβεβαιώσουμε τις παρατηρήσεις μας».

Η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών δήλωσε πως οι ανακαλύψεις αυτές άλλαξαν οριστικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το σύμπαν. Συμπληρώνει, μάλιστα, πώς η ύπαρξη πλήθους προγραμματισμένων εργασιών, που στοχεύουν στην εξερεύνηση εξωπλανητών, μπορεί να δώσει μελλοντικά απάντηση στο αιώνιο ερώτημα της ύπαρξης ζωής στο διάστημα.

Ποιοι είναι οι τρεις φετινοί νικητές

Mini-profiles of the winners of the Nobel prize for physics 2019: James Peebles (Canada-US) and and Michel Mayor and Didier Queloz (Switzerland).

Ο Καναδο-Αμερικανός James Peebles (Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ) είναι ένας από τους φυσικούς που με την έρευνά τους μετέτρεψαν την Κοσμολογία από συνονθύλευμα εικασιών σε ένα από τα πιο σημαντικά επιστημονικά πεδία της φυσικής. Το θεωρητικό του πλαίσιο αναπτύχθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 και αποτελεί την βάση των σημερινών ιδεών μας σχετικά με το σύμπαν. To 1965 δημοσιεύθηκαν δυο ιστορικά άρθρα στο περιοδικό Astrophysical Journal: το άρθρο των Penzias – Wilson «Α measurement of excess antenna temperature at 4080 Mc/s», στο οποίο περιγράφουν πως μέτρησαν μια μικροκυματική ακτινοβολία που αντιστοιχεί σε θερμοκρασία περίπου 3 Κ. Επρόκειτο για την θερμοκρασία του σύμπαντος. Ακριβώς πάνω απ’ αυτό το άρθρο, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα οι Dicke, Peebles, Roll και Wilkinson δημοσίευαν το δικό τους άρθρο με τίτλο “Cosmic black body radiation”, στο οποίο «προέβλεπαν» την θερμοκρασία μικροκυματικής ακτινοβολίας ως κατάλοιπο της Μεγάλης Έκρηξης.

Στη συνέχεια ο Peebles είχε σημαντικές συνεισφορές στον τομέα της αρχέγονης νουκλεοσύνθεσης (σύνθεση πυρήνων στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης), στην έρευνα για την σκοτεινή ύλη και ενέργεια, και για τον σχηματισμό των γαλαξιών, ομάδων γαλαξιών και μεγαλύτερων δομών εξαιτίας μικρών διακυμάνσεων πυκνότητας του αρχέγονου σύμπαντος.

Τον Οκτώβριο του 1995, οι Ελβετοί Michel Mayor (Πανεπιστήμιο Γενεύης) και Didier Queloz (Πανεπιστήμιο Γενεύης και Κέμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο) ανακοίνωσαν την πρώτη ανακάλυψη ενός πλανήτη έξω από το ηλιακό μας σύστημα, έναν εξωπλανήτη που περιφέρεται γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο μας, σε απόσταση μόλις 50 έτη φωτός από τη Γη [A Jupiter-mass companion to a solar-type star]. Στο αστεροσκοπείο Haute-Provence της νότιας Γαλλίας, με τη χρήση ειδικής τεχνικής, μπόρεσαν να δουν τον πλανήτη 51 Πηγάσου b (γνωστός και ως Βελλεροφόντης και σπάνια ως Dimidium), που είναι συγκρίσιμος σε μέγεθος με τον δικό μας πλανήτη Δία.

Η ανακάλυψη ήταν πρωτοποριακή, καθώς χρησιμοποιήθηκε μια νέα μέθοδος εντοπισμού εξωπλανητών, η οποία  έδωσε το έναυσμα για μια επανάσταση στην αστρονομία. Έκτοτε βρέθηκαν πάνω από 4.000 εξωπλανήτες στον Γαλαξία μας και συνεχίζουν να ανακαλύπτονται σε διάφορα μεγέθη, μορφές και τροχιές. Με τα νέα προγράμματα αναζήτησης εξωπλανητών θα μπορέσουμε μάλλον να βρούμε μια απάντηση στο αιώνιο ερώτημα: «υπάρχει εξωγήινη ζωή;».

Πηγές: https://phys.org/news/2019-10-nobel-prize-physics-awarded-scientists.html - https://www.newsbeast.gr/world/arthro/5476755/nompel-fysikis-2019-oi-treis-kosmologoi-poy-moirastikan-to-vraveio - https://physicsgg.me/2019/10/07/βραβείο-νόμπελ-φυσικής-2019/

Κατακλυσμική έκρηξη στο κέντρο του γαλαξία μας συνέβη πριν από 3,5 εκατ. χρόνια. Not long ago, the center of our Milky Way galaxy exploded

Δύο τεράστιες κωνικού σχήματος εκρήξεις ενέργειας και ακτινοβολίας εξαπολύθηκαν και προς τους δύο πόλους του γαλαξία μας και τελικά πολύ πέρα από τα γαλαξιακά σύνορα στο βαθύ διάστημα. Researchers have found evidence of a cataclysmic flare that punched outward in both directions from our galaxy’s center, reaching so far into intergalactic space that its impact was felt 200,000 light-years away. Artist’s concept of cone-shaped bursts of ionizing radiation, extending tens of thousands of light-years above and below our Milky Way galaxy’s disk. These bursts of radiation must have exploded from the center of our Milky Way. Their effect is seen today as elevated H-alpha emission along a section of the Magellanic Stream. Image via James Josephides/ASTRO 3D.

Όχι πριν πολύ καιρό για τα αστρονομικά δεδομένα, το κέντρο του γαλαξία μας είχε εκραγεί και είχε εξαπολύσει τρομακτικές ακτίνες ενέργειας σε τεράστιες αποστάσεις, έως 200.000 ετών φωτός. Απτές ενδείξεις για ένα τέτοιο κατακλυσμικό συμβάν που συνέβη πριν περίπου 3,5 εκατομμύρια χρόνια και έγινε αισθητό πολύ πέρα από τα σύνορα του γαλαξία μας, ανακάλυψαν οι επιστήμονες.

A schematic diagram showing the ionizing radiation field over the south galactic hemisphere of the Milky Way, disrupted by the Seyfert flare event. Image via Bland-Hawthorne, et al./ASTRO 3D.

Μια ομάδα Αυστραλών και Αμερικανών αστροφυσικών και αστρονόμων, με επικεφαλής τον καθηγητή Τζος Μπλαντ-Χόθορν του Κέντρου Αστροφυσικής ASTRO 3D της Αυστραλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "The Astrophysical Journal", εκτιμούν ότι το φαινόμενο, γνωστό ως «έκλαμψη Seyfert", ξεκίνησε από μια περιοχή κοντά στην κεντρική υπερμεγέθη τρύπα του γαλαξία μας. Από εκεί, δύο τεράστιες κωνικού σχήματος εκρήξεις ενέργειας και ακτινοβολίας εξαπολύθηκαν και προς τους δύο πόλους του γαλαξία μας και τελικά πολύ πέρα από τα γαλαξιακά σύνορα στο βαθύ διάστημα.

Artist’s concept of the Fermi bubbles. Hints of their edges were first observed in X-rays (blue) by ROSAT, which operated in the 1990s. The gamma rays associated with these vast bubbles – mapped by the Fermi Gamma-ray Space Telescope (magenta) – extend much farther from the galaxy’s plane. Image via NASA’s Goddard Space Flight Center.

Ξεκινώντας από μια περιοχή με σχετικά μικρή διάμετρο, οι δέσμες ακτινοβολίας απέκτησαν ολοένα μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς έβγαιναν από τον γαλαξία μας. Ήταν τόσο ισχυρή η έκλαμψη, που άφησε τα ίχνη της στους κοντινούς νάνους γαλαξίες του Μεγάλου και του Μικρού Μαγγελανικού Νέφους σε απόσταση 200.000 ετών φωτός από το δικό μας γαλαξία, σύμφωνα με την ανάλυση στοιχείων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Η έκλαμψη πιθανώς διήρκεσε επί 300.000 χρόνια, ένα σύντομο διάστημα για τα γαλαξιακά δεδομένα.

Πηγές: The Large-Scale Ionisation Cones In The Galaxy - https://earthsky.org/space/explosion-milky-way-center-seyfert-flare-magellanic-stream - https://www.skai.gr/news/technology/anakalyfthike-kataklysmiki-ekriksi-sto-kentro-tou-galaksia-mas-pou-egine-35-ekat-xronia

Νομπέλ Ιατρικής 2019 στην έρευνα για την κυκλοφορία οξυγόνου στα κύτταρα. Nobel prize 2019 in medicine awarded to hypoxia researchers

Το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής 2019 απονέμεται Ουίλιαμ Τζ. Κέιλι Τζούνιορ, Πίτερ Τζ. Ράντικλιφ και Γκρεγκ Λ. Σεμέντσα, για τις ανακαλύψεις τους για τον τρόπο με τον οποίο «τα κύτταρα αισθάνονται και προσαρμόζονται στην επάρκεια οξυγόνου». L-R: Sir Peter Ratcliffe, Gregg Semenza and William Kaelin Photograph: OXFORD/JOHNS HOPKINS/DANA FARBER HANDOUT/EPA

Οι Γουίλιαμ Κέιλιν (Danna-Farber Αντικαρκινικό Ίδρυμα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ΗΠΑ), σερ Πίτερ Ράτκλιφ (Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Ίδρυμα Francis Crick, Βρετανία) και Γκρεκ Σεμέντζα (Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, ΗΠΑ), μοιράστηκαν το Νομπέλ Ιατρικής και Φυσιολογίας για το 2019 για τις ανακαλύψεις τους σχετικά το «πώς τα κύτταρα προσαρμόζονται στη διαθεσιμότητα οξυγόνου».

Η ανίχνευση οξυγόνου στον οργανισμό αποτελεί βασικό δεδομένο για τη διάγνωση πολλών ασθενειών. Οι ανακαλύψεις που έγιναν φέτος από τους βραβευθέντες έχουν θεμελιώδη σημασία στη φυσιολογία και έχουν ανοίξει τον δρόμο για πολλά υποσχόμενες στρατηγικές για την καταπολέμηση της αναιμίας και του καρκίνου, αλλά και άλλων ασθενειών. Το πώς κυκλοφορεί και πώς τα κύτταρα διαχειρίζονται το οξυγόνο, είναι ζωτικής σημασίας και οι ανακαλύψεις των ειδικών έριξαν φως σε αυτούς τους μηχανισμούς.

Οι ειδικοί, ο καθένας από την πλευρά του, ανακάλυψαν τους τρόπους με τους οποίους τα κύτταρα αντιλαμβάνονται και προσαρμόζονται στη διαθεσιμότητα οξυγόνου στον οργανισμό.

Ζωτικής σημασίας ανακαλύψεις

Oxygen sensing is central to a large number of diseases. The discoveries made by this year’s Nobel Prize laureates have fundamental importance for physiology and have paved the way for promising new strategies to fight anaemia, cancer and many other diseases. The Nobel Assembly at Karolinska Institute

Όλοι οι ζώντες οργανισμοί χρειάζονται οξυγόνο για να μετατρέψουν την τροφή σε ενέργεια. Η σημασία του οξυγόνου είναι γνωστή εδώ και αιώνες, όμως ο ακριβής τρόπος που τα κύτταρα προσαρμόζονται στις μεταβολές επιπέδων του, δεν ήταν γνωστός και ήταν κάτι πολύ σημαντικό για την ιατρική επιστήμη, καθώς η έλλειψη οξυγόνου προκαλεί πολλές ασθένειες, από καρκίνο, εγκεφαλικό και αναιμία, μέχρι που κάνει το σώμα ευάλωτο σε λοιμώξεις, δεν επουλώνονται τα τραύματα και άλλα πολλά.

Οι φετινοί νομπελίστες με την έρευνά τους αποκάλυψαν τον μηχανισμό μιας από τις πιο σημαντικές προσαρμοστικές διαδικασίες της ζωής. Δημιούργησαν τη βάση για την κατανόηση του πώς τα επίπεδα οξυγόνου επηρεάζουν τον κυτταρικό μεταβολισμό και τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.

Οι ανακαλύψεις τους έχουν επίσης ανοίξει τον δρόμο για νέες στρατηγικές για την καταπολέμηση της αναιμίας, του καρκίνου και πολλών άλλων ασθενειών.

Πέρυσι το Νομπέλ Ιατρικής και Φυσιολογίας είχε δοθεί στους Τζέιμς Π. Άλισον, 70 ετών, και Τασούκου Χόνζο, 76 ετών για την έρευνά τους στη θεραπεία του καρκίνου.

Ποιοι είναι οι τρεις φετινοί νικητές

Σκίτσο με τους τρεις επιστήμονες που κέρδισαν το φετινό Νομπέλ Ιατρικής. The Nobel Assembly at Karolinska Institute

Ο Γουίλιαμ Κέιλιν γεννήθηκε το 1957 στη Νέα Υόρκη. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Ντιούκ και ακολούθως ολοκλήρωσε την ειδικότητά του στην παθολογία – ογκολογία στο Πανεπιστήμιο του Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη. Τα επόμενα χρόνια ίδρυσε το δικό του εργαστήριο στο Danna-Farber Αντικαρκινικό Ιδρυμα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και έγινε καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ το 2002.

Ο σερ Πίτερ Ράτκλιφ γεννήθηκε το 1954 στο Λάνκασαϊρ της Βρετανίας. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και έκανε ειδικότητα νεφρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ίδρυσε το δικό του ερευνητικό εργαστήριο και έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1996. Σήμερα είναι διευθυντής του Ιδρύματος Φράνσις Κρικ στο Λονδίνο, διευθυντής του Ιδρύματος Target Discovery της Οξφόρδης και μέλος του Ιδρύματος Αντικαρκινικής Ερευνας Ludwig.

Ο Γκρεκ Σεμέντζα γεννήθηκε το 1956 στη Νέα Υόρκη. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Βιολογία στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στη Βοστόνη και πήρε μεταπτυχιακό από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια. Ακολούθως εκπαιδεύτηκε στην παιδιατρική στο Πανεπιστήμιο Ντιούκ. Έκανε μεταδιδακτορική εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο του Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη και από το 2003 είναι διευθυντής του Προγράμματος Έρευνας Αγγείων στο Ινστιτούτο Κυτταρικής Μηχανικής του Τζονς Χόπκινς.

Οι τρεις νικητές θα μοιραστούν το ποσό των 918.000 δολαρίων του βραβείου.

Η ιστορία των Νομπέλ

Front side of one of the Nobel Prize medals.

Αυτό είναι το 110ο βραβείο που απονέμεται σε αυτή την κατηγορία από το 1901. Τα βραβεία Νομπέλ είναι τα πιο προβεβλημένα βραβεία στον κόσμο και σημείο αναφοράς για άλλες ανάλογες προσπάθειες που ακολούθησαν. Θεσμοθετήθηκαν το 1895 με τη διαθήκη του σουηδού επιχειρηματία και εφευρέτη Άλφρεντ Νομπέλ (1833-1896). Ανακοινώνονται κάθε χρόνο τον Οκτώβριο (3 – 10 Οκτωβρίου το 2016) και απονέμονται (από το 1901) στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο θανάτου του Νομπέλ.

Τα βραβεία είναι πέντε τον αριθμό (Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής και Φυσιολογίας, Λογοτεχνίας και Ειρήνης), ενώ ένα έκτο, αυτό των οικονομικών, προστέθηκε το 1968, με χορηγό την Τράπεζα της Σουηδίας, που απλώς φέρει την ονομασία «Νομπέλ», χωρίς να σχετίζεται με τη βούληση του Άλφρεντ Νομπέλ. Φέρει τον τίτλο «Βραβείο Οικονομικών Επιστημών της Τράπεζας της Σουηδίας στη μνήμη του Άλφρεντ Νομπέλ».

Το κάθε βραβείο συνίσταται σ’ ένα χρυσό μετάλλιο, ένα δίπλωμα που αναγράφεται το αιτιολογικό της απονομής κι ένα χρηματικό ποσό (830.000 ευρώ, το 2016), που ποικίλλει ανάλογα με τα έσοδα του Ιδρύματος Νομπέλ, θεματοφύλακα των βραβείων. Η απονομή γίνεται στη Στοκχόλμη και στο Όσλο για το Νομπέλ Ειρήνης.

Portrait of Alfred Nobel by Gösta Florman. 

Ο Άλφρεντ Νομπέλ (1833-1896) υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 19ου αιώνα. Χημικός, μηχανικός, εφευρέτης και επιχειρηματίας απέκτησε 350 πατέντες, με πιο γνωστές αυτές για την ανακάλυψη της δυναμίτιδας και του πυροκροτητή. Ως επιχειρηματίας δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην πολεμική βιομηχανία.

Παρόλο που διαπνεόταν από φιλειρηνικά συναισθήματα και ήλπιζε ότι η καταστρεπτική δύναμη των εφευρέσεών του θα μπορούσε να συντελέσει στο να δοθεί ένα τέλος στους πολέμους, έβλεπε με απαισιοδοξία το μέλλον του ανθρωπίνου γένους. Οι διαπιστώσεις του αυτές, αλλά και σχόλια του Τύπου που τον χαρακτήριζαν «Έμπορο του Θανάτου», τον οδήγησαν να φροντίσει την υστεροφημία του.

Με τη διαθήκη του της 27ης Νοεμβρίου 1895, ένα χρόνο πριν από το θάνατό του, διέθεσε το 94% της τεράστιας περιουσίας του για να υλοποιηθεί αυτό που θεωρείται σήμερα η μεγαλύτερη τιμητική διάκριση στον κόσμο: Το Βραβείο Νομπέλ.

Στη διαθήκη ορίζεται ότι «τα βραβεία θα δίνονταν κάθε χρόνο, σε όσους κατά τον προηγούμενο χρόνο θα είχαν προσφέρει τη μεγίστη ωφέλεια στην ανθρωπότητα» στους τομείς της φυσικής, της χημείας, της φυσιολογίας και ιατρικής, λογοτεχνίας και ειρήνης. Με την ίδια διαθήκη συστήθηκε το «Ίδρυμα Νομπέλ» (29 Ιουνίου 1900), που φροντίζει για τη σωστή εκπλήρωση των όρων της, σύμφωνα με τη βούληση του διαθέτη.

Τα πρώτα βραβεία Νομπέλ απονεμήθηκαν στις 10 Δεκεμβρίου 1901, την πέμπτη επέτειο από το θάνατό του.

Πηγές: https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2019/press-release/ - https://www.theguardian.com/science/2019/oct/07/nobel-prize-in-medicine-awarded-to-hypoxia-researchers - https://www.protagon.gr/themata/nobel-iatrikis-2019-stin-kykloforia-oksygonou-ston-organismo-44341921383