Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2013

Σούπερ κοσμική «φούσκα», Superbubble DEM L50


Η σουπερφυσαλίδα DEM L50 στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. This composite image shows the superbubble DEM L50 (a.k.a. N186) located in the Large Magellanic Cloud about 160,000 light years from Earth. Superbubbles are found in regions where massive stars have formed in the last few million years. The massive stars produce intense radiation, expel matter at high speeds, and race through their evolution to explode as supernovas. The winds and supernova shock waves carve out huge cavities called superbubbles in the surrounding gas.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra της NASA εντόπισε και φωτογράφισε μια «υπερφυσαλίδα», όρος που περιγράφει ένα ενδιαφέρον και ιδιαίτερα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Το Chandra εντόπισε την DEM L50, μια υπερφυσαλίδα που βρίσκεται στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, ένα γειτονικό και μικρότερο από το δικό μας γαλαξία. Η υπερφυσαλίδα DEM L50 παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες εκπέμπει 20 φορές περισσότερη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (ακτίνες Χ) από εκείνη που συνήθως εκπέμπουν οι υπερφυσαλίδες. 

X-ray 

Optical

X-rays from NASA's Chandra X-ray Observatory are shown in pink and optical data from the Magellanic Cloud Emission Line Survey (MCELS) are colored in red, green and blue. The MCELS data were obtained with the University of Michigan's 0.9-meter Curtis Schmidt telescope at Cerro Tololo Inter-American Observatory (CTIO). The shape of DEM L50 is approximately an ellipse, with a supernova remnant named SNR N186 D located on its northern edge (roll your mouse over the image above for labels).

Like another superbubble in the LMC, N44 (see last year's press release), DEM L50 gives off about 20 times more X-rays than expected from standard models for the evolution of superbubbles. A Chandra study published in 2011 showed that there are two extra sources of the bright X-ray emission: supernova shock waves striking the walls of the cavities, and hot material evaporating from the cavity walls. Credit: X-ray: NASA/CXC/Univ of Michigan/A.E.Jaskot, Optical: NOAO/CTIO/MCELS






To κοντινό πέρασμα του αστεροειδούς 2012-DA14, In Two Weeks This 50-Meter Asteroid Will Buzz Our Planet

Ο αστεροειδής 2012-DA14 θα περάσει πολύ κοντά από τη Γη στις 15 Φεβρουαρίου 2013.

Στις 15 Φεβρουαρίου ένας αστεροειδής με μέγεθος περίπου όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου θα περάσει τόσο κοντά στη Γη, όσο και οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι που βρίσκονται σε τροχιά.. Πιο συγκεκριμένα η ταχύτητά του θα είναι 8 km/s και η πλησιέστερη απόσταση από τη Γη 27680 km.

Οι αστρονόμοι – που θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να παρατηρήσουν τον αστεροειδή από πολύ κοντινή απόσταση – τονίζουν κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα σύγκρουσής του με τη Γη.

On Feb. 15th an asteroid about half the size of a football field will fly past Earth closer than many man-made satellites. Since regular sky surveys began in the 1990s, astronomers have never seen an object so big come so close to our planet.



Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Η αίσθηση της όσφρησης είναι κβαντική, Study Bolsters Quantum Vibration Scent Theory

The quantum details of a flower's chemicals may make the difference to our noses.


Η όσφρηση σε αντίθεση με την όραση και την ακοή, παραμένει ακόμη και σήμερα η λιγότερο μελετημένη αίσθηση. και οι δύο συνεργάτες επιζητούσαν να ρίξουν φως στα παράδοξα της όσφρησης. Η επικρατούσα θεωρία για την όσφρηση δεν φαίνεται ικανή να εξηγήσει κάποιες παρατηρήσεις. Η θεωρία αυτή θέλει την ύπαρξη ενός μηχανισμού αντίστοιχου με εκείνου του κλειδιού και της κλειδαριάς: οι ουσίες-κλειδιά φτάνουν και προσδένονται στα μόρια-κλειδαριές που εντοπίζονται στις μύτες των θηλαστικών ή στις κεραίες των εντόμων. Αποτέλεσμα της πρόσδεσης είναι η αλλαγή της στερεοδιάταξης του μορίου-κλειδαριάς γεγονός που πυροδοτεί την αποστολή χημικών σημάτων στον εγκέφαλο ώστε να αντιληφθεί, να καταγράψει την έλευση της ουσίας-κλειδιού.


Η θεώρηση αυτή για τη λειτουργία της όσφρησης δεν έχει προβλεπτική ικανότητα: δεν μπορεί κανείς να υποθέσει πώς θα μυρίζει ένα μόριο μόνο και μόνο από τη στερεοδιάταξή του. Παραδείγματος χάριν, η αντικατάσταση ενός μορίου οξυγόνου της αιθανόλης, η οποία έχει μυρωδιά βότκας, από ένα μόριο θείου δίνει την αιθανοθειόλη η οποία αν και με στερεοδιάταξη πολύ κοντά σε αυτή της αιθανόλης, έχει την ανυπόφορη μυρωδιά των χαλασμένων αβγών. Κι ακόμη, είναι γνωστό ότι υπάρχουν μόρια που έχουν σχεδόν ίδια μυρωδιά αλλά η στερεοδιάταξή τους είναι τελείως διαφορετική (και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αποτελούν κλειδί για την ίδια κλειδαριά).

Είναι η μύτη μας μια «κβαντομηχανή»; Η δική μας δεν ξέρουμε ακόμη, αλλά πάντως της μύγας είναι! Drosophila melanogaster It doesn't just smell. It quantum tunnels. Mr.checker via Wikimedia

Πριν από δυο χρόνια, ο Έλληνας νευροβιολόγος Δρ Ευθύμιος Σκουλάκης από το Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ» στη Βάρη σε συνεργασία με τον βιοφυσικό Λούκα Τιούριν, πειραματίστηκαν με την Drosophila melanogaster (μύγα του ξιδιού), και απέδειξαν ότι τα έντομα αντιλαμβάνονται τις οσμές από τις ταλαντώσεις των μορίων τους. Καθώς όμως οι ανθρώπινοι οσφρητικοί υποδοχείς διαφέρουν από εκείνους των εντόμων, οι δύο ερευνητές θέλησαν να διερευνήσουν αν το ίδιο ίσχυε και για εμάς.


The new experiments hinged on making a brand-new molecule - in "heavy" and "light" versions.


Για να το πετύχουν αυτό ζήτησαν τη βοήθεια της Vioryl, της μόνης ελληνικής βιομηχανίας αρωμάτων η οποία διαθέτει μια μεγάλη ερευνητική ομάδα αποτελούμενη κυρίως από χημικούς. Η ομάδα αυτή πήρε ένα από τα ευρέως χρησιμοποιούμενα μόρια στην αρωματοποιία, το μασκ (musk) και το τροποποίησε. Για την ακρίβεια, άλλαξε τα μόρια υδρογόνου με μόρια δευτέριου (το δευτέριο είναι ισότοπο του υδρογόνου). Η αλλαγή είχε σαν αποτέλεσμα να μεταβληθούν οι μοριακές ταλαντώσεις του musk, αλλά όχι και η στερεοδιάταξή του.


Σύμφωνα με το άρθρο των Ελλήνων ερευνητών το οποίο δημοσιεύεται στην επιθεώρηση PlosOne, η δευτεριωμένη έκδοση του musk μυρίζει διαφορετικά από την κανονική. Με άλλα λόγια, ένας άνθρωπος μπορεί να ξεχωρίσει τη μια από την άλλη.

Είναι λοιπόν η μύτη μας μια κβαντομηχανή;  Ο Λούκα Τιούριν ξέρει ότι παίρνει χρόνο για να αλλάξουν οι παλιές θεωρίες. Αλλά, τα τελευταία ευρήματα ίσως είναι αρκετά για να πούμε ότι υπάρχει και μια κβαντική συνιστώσα στην ανθρώπινη όσφρηση.






Το «μωσαϊκό» του Ήλιου. The many faces of the Sun: Nasa reveals stunning 'patchwork quilt' of solar surface


Το «κολάζ» του Ήλιου. This collage of solar images from NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) shows how observations of the sun in different wavelengths helps highlight different aspects of the sun's surface and atmosphere. (The collage also includes images from other SDO instruments that display magnetic and Doppler information.) Credit: NASA/SDO/Goddard Space Flight Center

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα ένα εντυπωσιακό κολάζ του Ήλιου που αποτελεί σύνθεση διαφόρων εικόνων του μητρικού μας άστρου τις οποίες έχει καταγράψει το διαστημικό παρατηρητήριο SDO. Κάθε εικόνα αποτυπώνει και μια διαφορετική περιοχή, δραστηριότητα και φαινόμενο στον Ήλιο σε διαφορετικά μήκη κύματος. Η μελέτη των φαινομένων στα διαφορετικά μήκη κύματος αποκαλύπτει στους επιστήμονες την κίνηση των σωματιδίων και της θερμότητας μέσα στην ατμόσφαιρα του Ήλιου.

Οι παρατηρήσεις


Each of the wavelengths observed by NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) was chosen to emphasize a specific aspect of the sun's surface or atmosphere. This image shows imagery both from the Advanced Imaging Assembly (AIA), which helps scientists observe how solar material moves around the sun's atmosphere, and the Helioseismic and Magnetic Imager (HMI), which focuses on the movement and magnetic properties of the sun's surface. More details for each wavelength and links to real-time SDO imagery follows.Credit: NASA/SDO/GSFC

Η μονάδα μέτρησης σε ό,τι αφορά τα μήκη κύματος είναι το Ανγκστρομ (Angstrom) και το SDO κάνει παρατηρήσεις σε δέκα μήκη κύματος τόσο στην επιφάνεια όσο και στα διάφορα στρώματα της ατμόσφαιρας του Ηλίου. Κάνει επίσης παρατηρήσεις στις περιοχές του Ήλιου που έχουν έντονη μαγνητική δραστηριότητα. 














Οι περιοχές στο κολάζ όπου το ηλιακό φως έχει κιτρινοπράσινη απόχρωση ανήκουν στην επιφάνεια του άστρου όπου αναπτύσσονται θερμοκρασίες 5.700 βαθμών Κελσίου. Οι περιοχές με έντονο υπεριώδες φως αποτελούνται από ύλη η θερμοκρασία της οποίας ξεπερνά τους έξι εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου!




Eνδείξεις για ηλιακό σύστημα στη γειτονιά μας, Alien Solar System May Exist in Nearby Star Cluster


An artist's impression of a massive asteroid belt in orbit around a star. The new work with SDSS data shows that similar rubble around many white dwarfs contaminates these stars with rocky material and water. CREDIT: NASA-JPL / Caltech / T. Pyle (SSC)

Το αστρικό σμήνος των Υάδων είναι το κοντινότερο αστρικό σμήνος στη Γη. Το σμήνος που βρίσκεται στον αστερισμό του Ταύρου πήρε το όνομα του από τις Υάδες, τις αδελφές των Νυμφών, οι οποίες σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν αυτές που έφερναν τη βροχή.

Αστρονόμοι στις ΗΠΑ εντόπισαν ενδείξεις της ύπαρξης πλανητών γύρω από ένα από τα άστρα του σμήνους. Αν η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί θα πρόκειται για το κοντινότερο σε εμάς ηλιακό σύστημα που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα.

Η σκόνη

Η παρουσία ύλης από αστεροειδείς σε άστρα υποδεικνύει και την παρουσία πλανητών γύρω από αυτά.

Οι Υάδες βρίσκονται πολλά χρόνια στο στόχαστρο των επιστημόνων που αναζητούν την ύπαρξη πλανητών στα άστρα του σμήνους. Αστρονόμοι του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες (UCLA) παρατήρησαν έναν λευκό νάνο του σμήνους χρησιμοποιώντας εκτός των άλλων οργάνων και το εξαιρετικά ευαίσθητο φασματόμετρο που βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Keck στη Χαβάη.

Διαπίστωσαν ότι η ατμόσφαιρα του άστρου έχει «μολυνθεί» από την ύλη αστεροειδών (σκόνη) οι οποίοι κάποια στιγμή τέθηκαν σε τροχιά γύρω από αυτό και τελικά κονιορτοποιήθηκαν. Βασικό εύρημά τους ήταν η παρουσία ασβεστίου, στοιχείο που κανονικά δεν υπάρχει στην ατμόσφαιρα ενός λευκού νάνου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η παρουσία ύλης των αστεροειδών στο άστρο υποδεικνύει και την παρουσία ενός ή και περισσότερων πλανητών γύρω από αυτό. Όπως αναφέρουν, η πιο πιθανή εξήγηση για την παρουσία των αστεροειδών στο άστρο είναι η ύπαρξη ενός ή και περισσότερων πλανητών που κινούνται γύρω του.


This cosmic vista stretches almost 20 degrees across the gentle constellation Taurus. It begins at the Pleiades and ends at the Hyades, two of the best known star clusters in planet Earth's sky. At left, the lovely Pleiades star cluster is about 400 light-years away. In a familiar celestial scene, the cluster stars shine through dusty clouds that scatter blue starlight. At right, the V-shaped Hyades cluster looks more spread out compared to the compact Pleiades and lies much closer, 150 light-years distant. Of course, the Hyades cluster stars seem anchored by bright Aldebaran, a red giant star with a yellowish appearance. But Aldebaran actually lies only 65 light-years away, by chance along the line of sight to the Hyades cluster. Faint dust clouds found near the edge of the Taurus Molecular Cloud are also evident throughout the remarkable 12 panel mosaic. The wide field of view includes the youthful star T Tauri and Hind's variable nebula about four degrees left of Aldebaran on the sky. Image Credit & Copyright: Rogelio Bernal Andreo

Η βαρυτική έλξη ενός πλανήτη μπορεί να εκτρέψει την τροχιά ενός αστεροειδή και να τον οδηγήσει στο μητρικό άστρο του πλανήτη. Επιστήμονες του Ινστιτούτου Διαστημικής Τηλεσκοπικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη επιβεβαίωσαν ότι η σκόνη που υπάρχει στον λευκό νάνο προέρχεται από αστεροειδείς και όχι από κάποια άλλη πηγή ενισχύοντας έτσι τις υποψίες για την ύπαρξη ενός ηλιακού συστήματος στις Υάδες.



Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013

Τετραγώνισες τον ταφικό κύκλο

Η πρόσοψη του τάφου του Φιλίππου Β’.

Τι μπορεί να συνδέει τον Πλάτωνα και το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β', τόσο που ο τελευταίος να τον τιμήσει με νεκρώσιμη, επικήδεια τελετή μόλις πληροφορήθηκε το θάνατό του;

Την απάντηση έχει δώσει με δύο δημοσιευμένες μονογραφίες και μια τρίτη αδημοσίευτη ο αρχιτέκτονας-μηχανικός Ιορδάνης Δημακόπουλος, ένας αφοσιωμένος επιστήμονας, με τεράστια εμπειρία στις αναστηλώσεις αρχαίων μνημείων και γνώσεις πέραν του αντικειμένου του, στην ιστορία και φιλοσοφία.

Για όλα αυτά και κυρίως για «το εξαίρετο επιστημονικό του έργο και τα σπουδαία του συγγράμματα» η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε τον περασμένο Δεκέμβριο με τη μεγαλύτερη διάκριση που διαθέτει, το αργυρό μετάλλιό της.

Ο Πλάτων με τον Αριστοτέλη, λεπτομέρεια από τη Σχολή των Αθηνών του Ραφαήλ.

Ο Ιορδάνης Δημακόπουλος από το 2000 έχει διατυπώσει την άποψη ότι στη γεωμετρία αλλά και σε κατασκευαστικά σχέδια του Πλάτωνα βασίζεται η δημιουργία των μονοθάλαμων μακεδονικών τάφων, όπως αυτοί κτίζονται από τον 4ο έως τον 2ο αι. π.Χ. Φαίνεται πως ο βασιλιάς της Μακεδονίας και πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Φίλιππος, απευθύνθηκε στο φιλόσοφο της Αθήνας και γνώστη των μαθηματικών και της γεωμετρίας για να του δώσει ένα σχέδιο κατασκευής μνημειακών τάφων προκειμένου αυτοί να αντέχουν, να μη βουλιάζουν κάτω από τη μεγάλη πίεση όγκου χωμάτων που θα τους σκέπαζαν.

Και αυτό προκύπτει από παρατηρήσεις του κ. Δημακοπούλου σε 100 θολωτούς μακεδονικούς τάφους που έχουν ως τώρα ανασκαφεί, αλλά και από αναφορές σε αρχαίες πηγές.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΙΣ ΜΕΞΙΑΤΕΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ.

Η πρώτη παρατήρηση που έκανε ήταν πως ο κύκλος και το τετράγωνο είναι δύο σχήματα που εφαρμόζονται στην κάτοψη και την πρόσοψη των μακεδονικών τάφων. Τετράγωνη είναι η κάτοψη, σχεδόν τέλειος κύβος ως την ψαλίδα του θόλου είναι ο θάλαμος, «το ιδεατό στερεό» σύμφωνα με τον Πλάτωνα. Στον «Τίμαιο» (55d. 55e και 62d) ο φιλόσοφος κάνει λόγο για τα πλεονεκτήματα του τετραγώνου και του κύβου στις θλιπτικές δυνάμεις.

Μακεδονικός τάφος Λύσωνος και Καλλικλέους.

«Παρατηρώντας την τετραγωνική κάτοψη των μονοθάλαμων τάφων, είπα γιατί να συμβαίνει αυτό; Ως μηχανικός γνώριζα πως το τετράγωνο με τις ίσες πλευρές και ο κύβος με ίσες έδρες παρουσιάζουν στατικώς ενδιαφέρον. Θέλησα όμως να το ψάξω περισσότερο. Οι εξηγήσεις που έδιναν οι μελετητές οι οποίοι συσχέτιζαν την παρατήρηση αυτή με την πλατωνική αντίληψη περί φύσης, είδα πως δεν έχουν σχέση τουλάχιστον με τα στατικά. Ο Πλάτων αναφέρει στον "Τίμαιο" ότι το σταθερότερο στην έδραση και στην πίεση είναι το τετράγωνο και ο κύβος».

Ο τάφος των Ανθεμίων βρίσκεται στην περιοχή του Κοπανού. Πρόκειται για έναν διθάλαμο καμαροσκεπή μακεδονικό τάφο με πρόσοψη ιωνικού ρυθμού. Πήρε το όνομα αυτό διότι στην οροφή του προθάλαμου εικονίζονται ανθέμια και νερολούλουδα σε λευκά και ιώδη χρώματα πάνω σε γαλάζιο φόντο. Χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ.

Ήδη από το 1966, ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας Φώτης Πέτσας είχε επισημάνει πως στον τάφο των Λευκαδίων με τη μνημειακή πρόσοψη, ο όγκος του θαλάμου εσωτερικά αντιστοιχεί σε κύβο με έδρες όσο η τετραγωνική του κάτοψη. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στον τάφο της Μεγάλης Τούμπας στη Βεργίνα, τον λεγόμενο τάφο του Φιλίππου Β'. Έχει 4,46 μ. μήκος επί 4,46 μ. πλάτος και ύψος 5,30 μ. ως το κλειδί του θαλάμου, διαστάσεις που αντιστοιχούν σε κύβο κατά προσέγγιση. «Αν δεν χρησιμοποιήσει κανείς τον γνωστό τύπο για το εμβαδόν του κύκλου (3,14159 r2 ), αλλά τον βαβυλωνιακό τύπο 3r2, τότε ο όγκος ισούται με 94,33 κ.μ., όσο δηλαδή το 4,46 Χ 4,46 Χ 4,74 μ.», μας εξηγεί ο κ. Δημακόπουλος. «Αυτό δείχνει ότι επιδιώχθηκε η ισοδυναμία του εσωτερικού χώρου του θαλάμου με κύβο διαστάσεων 15 Χ 15 Χ 16 αττικούς πόδας».

Στα δύο σχήματα στον κύκλο και τον κύβο ο Πλάτων αναφέρεται στο πλαίσιο του δόγματος της Κοσμολογίας («Τίμαιος» 27 c), σύμφωνα με την οποία όλα τα στοιχεία της φύσης μηδέ εξαιρουμένων των εμβίων όντων έχουν σχήματα. Κάποιοι συνέδεαν την αντίληψή του περί τη φύση του κόσμου με τα σχήματα αυτά.

Οι γνωστοί μακεδονικοί τάφοι των Λευκαδίων, που βρίσκονται στην πορεία του αρχαίου δρόμου που ένωνε τη Μίεζα με την πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου, την Πέλλα, είναι από τα λαμπρότερα και καλύτερα διατηρημένα μνημεία της περιοχής. Ο πρώτος τάφος στην περιοχή Κοπανού Ημαθίας εντοπίσθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και πήρε το όνομά του από το Δανό αρχιτέκτονα K.F. Kinch, ο οποίος αποκάλυψε το μνημείο και το μελέτησε τα έτη 1887, 1889 και 1892.

«Στους "Νόμους" του όμως , ένα έργο της ωριμότητάς του, ο Πλάτων αναφέρεται πολύ συγκεκριμένα σε έναν ιδιαίτερα τιμητικό τύπο τάφου, περιγράφοντας στην ουσία έναν μονοθάλαμο μακεδονικό τάφο με τον τύμβο του. Χαρακτηρίζει το οικοδόμημα ως υπόγεια "θήκη" στεγασμένη με "ψαλίδα προμήκη" με λίθινες κλίνες στο εσωτερικό της και κατασκευασμένη εκ "λίθων ποτίμων και αγήρων εις δύναμιν". Γνωρίζει δηλαδή ακόμη και το είδος του υλικού κατασκευής του κτηρίου».

Την κατασκευή των μακεδονικών τάφων με όσα αναφέρονται στους «Νόμους» του Πλάτωνα είχαν συσχετίσει και παλαιότερα, όπως μας επισημαίνει ο κ. Δημακόπουλος, τόσο ο Κ. Ρωμαίος όσο και ο Χρ. Τσούντας (1857-1934). Θεωρεί δε ότι ο φιλόσοφος στα γηρατειά του δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα οικοδομήματα. Ίσως και νωρίτερα να γνώριζε ανθρώπους τους «δουλειάς», τεχνίτες οικοδομικών έργων, όπως φαίνεται στη διαθήκη του (που έχει διασωθεί ολόκληρη στον Διογένη Λαέρτιο ΙΙΙ, 42: «Ευκλείδης ο λιθοτόμος οφείλει μοι τρεις μνας»).

Το 1984 η επιστημονική ομάδα των J. Musgrave, J. Prag και R. Νeave μελετώντας το κρανίο του νεκρού του Τάφου ΙΙ προχώρησε σε ανάπλαση του προσώπου του και κατέληξε να υποστηρίξει την αρχική ταύτιση με τον Φίλιππο που είχε κάνει ο ανασκαφέας Μανώλης Ανδρόνικος.

«Ο Πλάτωνας είχε εκπονήσει μια γεωμετρική κατασκευή, χρησιμοποιώντας το διάγραμμα των επτά ομόκεντρων κύκλων για την παραγωγή του μεικτού στερεού του θαλάμου των μακεδονικών τάφων». Η επιτυχία του σχεδίου αυτού έκανε τον Φίλιππο να νιώθει ότι οφείλει τιμές στο φιλόσοφο, γι' αυτό όταν πέθανε το 347 π.Χ. και το πληροφορήθηκε ύστερα από κάποιες μέρες, προέβη σε νεκρώσιμη, επικήδεια τελετή «επιτιμηθήναι», όπως αναφέρει ειρωνευόμενος μάλιστα τον Φίλιππο ο ιστορικός Θεόπομπος τον 3ο αι. π.Χ. γιατί τίμησε τον Πλάτωνα αντί για την πατρίδα ή κάποιον ηγεμόνα. Ποιο λόγο μπορούσε να έχει ο Φίλιππος να τιμήσει το φιλόσοφο, αν όχι να αναγνωρίσει κάποιες υπηρεσίες που του προσέφερε;».

Πάντως, οι παλιότεροι τάφοι στη Μακεδονία είναι κιβωτιόσχημοι και όχι θολωτοί και είχαν πρόβλημα στατικότητας. Που σημαίνει πως, αν δεν υπήρχαν τα κατασκευαστικά σχέδια του Πλάτωνα, ίσως να μη θαυμάζαμε σήμερα τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας με τις περίφημες ζωγραφικές απεικονίσεις στην πρόσοψη, όπως επίσης της Αμφίπολης, των Λευκαδίων, του Δίου, της Πέλλας και πολλούς ακόμη στους οποίους παρατηρείται η τετραγωνική κάτοψη του θαλάμου (ισοτιμία πλάτους και μήκους).

Πηγή: Ελευθεροτυπία














O δελφινοκροκόδειλος του Τζουράσικ Παρκ, 'Super Predator' Terrorized Jurassic Europe


Ο Tyrannoneustes lythrodectikos έμοιαζε με υβρίδιο δελφινιού και κροκόδειλου και ήταν ιδιαίτερα μοχθηρός.

Ήταν ένας από τους πιο μοχθηρούς θηρευτές του θαλάσσιου Τζουράσικ Παρκ. Ο Tyrannoneustes lythrodectikos κολυμπούσε στα νερά της Βρετανίας πριν από 165 εκατομμύρια έτη και τρομοκρατούσε σχεδόν τους πάντες αφού μπορούσε να κυνηγήσει και να εξοντώσει θαλάσσια όντα ακόμη και πολύ μεγαλύτερα από αυτόν. Ήταν ένα θαλάσσιο ον που έμοιαζε με υβρίδιο δελφινιού και κροκόδειλου.

Ο «ξεχασμένος» θηρευτής

Early Photo of Tyrannoneustes Skull.

Η ανακάλυψη του T. lythrodectikos ανήκει στην κατηγορία των ανακαλύψεων «ξεχασμένων» απολιθωμάτων. Στις αποθήκες μουσείων ή σε ιδιωτικές συλλογές υπάρχουν χιλιάδες απολιθώματα τα οποία για διαφόρους λόγους είτε δεν έχουν μελετηθεί ποτέ είτε δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς και η ταυτότητά τους παραμένει άγνωστη. Τα τελευταία χρόνια η μελέτη τέτοιων «ξεχασμένων» απολιθωμάτων έχει οδηγήσει στην αναγνώριση πολλών άγνωστων μέχρι σήμερα αρχαίων όντων, κυρίως δεινοσαύρων. 

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και τα απολιθώματα του T. lythrodectikos. Τα απολιθώματα του μοχθηρού θαλάσσιου θηρευτή είχε ανακαλύψει στις αρχές του 20ου αιώνα ένας ερασιτέχνης παλαιοντολόγος σε έναν λάκκο με λάσπη στη νοτιοανατολική Αγγλία. Τα απολιθώματα μεταφέρθηκαν στο Μουσείο Hunterian του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης όπου και παρέμεναν σε μια αποθήκη όλο αυτό το διάστημα.

The 670 mm long right lower jaw of the holotype of Tyrannoneustes lythrodectikos.  Photograph courtesy of Mark Young

Μια ομάδα ειδικών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου αποφάσισε να μελετήσει τα απολιθώματα και διαπίστωσε την προέλευσή τους. «Είναι άκρως ικανοποιητικό να μπορείς να ταυτοποιείς ευρήματα που παρέμεναν ανεξερεύνητα για περισσότερο από έναν αιώνα. Η ανακάλυψή μας, όπως φαίνεται, εκτός των άλλων προσφέρει νέα στοιχεία για την εξέλιξη των θαλάσσιων ερπετών» αναφέρει ο Μαρκ Γιανγκ, επικεφαλής της έρευνας που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Systematic Paleontology».