Τα φαράγγια μεθανίου και υδρογονανθράκων του Τιτάνα. Cassini Finds Flooded Canyons on Titan

Στοιχεία του σκάφους Cassini αποκαλύπτουν πως τα φαράγγια βάθους έως 570 μέτρων του δορυφόρου του Κρόνου είναι γεμάτα μεθάνιο και υγρούς υδρογονάνθρακες. NASA's Cassini spacecraft pinged the surface of Titan with microwaves, finding that some channels are deep, steep-sided canyons filled with liquid hydrocarbons. One such feature is Vid Flumina, the branching network of narrow lines in the upper-left quadrant of the image. Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI

Ορισμένα από τα βαθιά φαράγγια που καταλήγουν σε μια μεγάλη λιμνοθάλασσα μεθανίου στον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, είναι γεμάτα με υγρούς υδρογονάνθρακες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τους μικρότερους παραπόταμους ενός εκτεταμένου δικτύου ποταμών που καταλήγουν στην περιοχή αυτή της «Λιγείας Θάλασσας» (Ligeia Mare).

Αναλύοντας τα στοιχεία του ραντάρ του σκάφους Cassini που είχε περάσει πάνω από τον δορυφόρο του Κρόνου το 2013, οι αστρονόμοι έχουν πλέον τις πρώτες άμεσες ενδείξεις πως αυτά τα φαράγγια, που έχουν πλάτος έως ένα χιλιόμετρο, βάθος 240 έως 570 μέτρα και πλαγιές με απότομες κλίσεις άνω των 40 μοιρών (ιδανικές για ριψοκίνδυνο σκι!), γεμίζουν με μεθάνιο και άλλους υδρονάνθρακες.

Το πυκνότερο δίκτυο οκτώ φαραγγιών καταλήγει στον μήκους 400 χιλιομέτρων ποταμό Vid Flumina, ο οποίος με τη σειρά του χύνεται στη λιμνοθάλασσα μεθανίου Ligeia Mare, τη δεύτερη μεγαλύτερη του Τιτάνα. Σε μερικά φαράγγια, η στάθμη των υγρών υδρογονανθράκων βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τη Ligeia Mare, ενώ σε άλλα είναι δεκάδες μέτρα ψηλότερα, πράγμα που οι επιστήμονες αποδίδουν σε μικρότερους παραπόταμους, οι οποίοι τροφοδοτούν τα φαράγγια με μεθάνιο και άλλους υδρογονάνθρακες.

Ένα απόκοσμο τοπίο με χαρακτηριστικά Γης

The canyons of Vid Flumina are seen in this view from Cassini's radar mapper. Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα Βαλέριο Ποτζιάλι του Πανεπιστημίου Sapienza της Ρώμης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης, επεσήμαναν ότι ο πυθμένας των φαραγγιών είναι εντυπωσιακά επίπεδος. 

«Η Γη είναι ζεστή και βραχώδης, με ποταμούς νερού, ενώ ο Τιτάνας είναι κρύος και παγωμένος, με ποταμούς μεθανίου. Παρόλα αυτά, είναι εντυπωσιακό πόσο παρόμοια χαρακτηριστικά συναντάμε στους δύο κόσμους», δήλωσε ο 'Αλεξ Χέις του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης.

Το Cassini, μια κοινή αποστολή της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, (NASA), της Ευρωπαϊκής (ESΑ) και της Ιταλικής, ξεκίνησε την αποστολή του 1997 και έκτοτε επέτρεψε στους επιστήμονες να μελετήσουν από κοντά τον Κρόνο και το μεγάλο σύστημα των δακτυλίων και των δορυφόρων του. 

Οι θάλασσες (ή μεγάλες λίμνες) υδρογονανθράκων του Τιτάνα εντοπίσθηκαν για πρώτη φορά το 2006. Ο Τιτάνας είναι το μοναδικό σώμα - εκτός από τη Γη - στο ηλιακό μας σύστημα, που η επιφάνεια του εμφανίζει συνεχή διάβρωση από γεωλογικές διαδικασίες ευρείας κλίμακας, οι οποίες, μεταξύ άλλων, οδηγούν στη δημιουργία τεράστιων φαραγγιών. Μεγάλα φαράγγια υπάρχουν και αλλού, όπως στον Άρη (Vallis Marineris), όμως μόνο στον Τιτάνα μερικά από αυτά είναι ακόμη γεμάτα με υγρό. Οι επιστήμονες μάλιστα πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλά μικρότερα φαράγγια, που δεν έχουν καταφέρει ακόμη να παρατηρήσουν.

Η ανάγνωση βιβλίων μας χαρίζει χρόνια. Book up for a longer life: readers die later, study finds

Félix Vallotton, Reader with Yellow Necklace, 1920. Όσοι διάβαζαν περίπου 3,5 ώρες την εβδομάδα, αντιμετώπιζαν κατά 17% μικρότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιοδήποτε αίτιο, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Survey of more than 3,500 people finds that reading books – markedly more than periodicals – appears to deliver a noticeable ‘survival advantage’.

Η ανάγνωση βιβλίων όχι μόνο κάνει καλό στο μυαλό και στον ίδιο τον εγκέφαλο απομακρύνοντας την πιθανότητα εκδήλωσης άνοιας - κάτι ήδη γνωστό- αλλά συνδέεται και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Οι άνθρωποι που διαβάζουν ένα βιβλίο έστω και για μισή ώρα κάθε μέρα (συνολικά 3,5 ώρες την εβδομάδα), μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά περίπου 20%, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Το όφελος από την ανάγνωση εφημερίδων και περιοδικών είναι πολύ μικρότερο.

Μελέτη για βιβλιοφάγους

Armand Rassenfosse, La Lecture, 1906. Ακόμα και μισή μέρα φάνηκε προσφέρει στην υγεία των βιβλιοφάγων σημαντικά οφέλη παρατείνοντας παράλληλα το προσδόκιμο ζωής τους.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια επιδημιολογίας Μπέκα Λέβι της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Γέιλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κοινωνικής ιατρικής «Social Science & Medicine», ανέλυσαν στοιχεία για 3.635 ανθρώπους, συσχετίζοντας τις αναγνωστικές συνήθειες καθενός, με τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του σε βάθος 12 ετών.

Διαπιστώθηκε ότι όσοι διάβαζαν περίπου 3,5 ώρες την εβδομάδα, ήταν κατά μέσο όρο 17% λιγότερο πιθανό να πεθάνουν πρόωρα από οποιοδήποτε αίτιο, ενώ για όσους διάβαζαν πάνω από 3,5 ώρες εβδομαδιαίως η πιθανότητα ήταν 23% μικρότερη.

Στη διάρκεια της 12ετούς μελέτης, πέθαναν το 27% των αναγνωστών βιβλίων και το 33% όσων δεν διάβαζαν καθόλου βιβλία. Όσα περισσότερα βιβλία διάβαζε κάποιος, τόσο μειωνόταν ο κίνδυνος θανάτου του.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η ανάγνωση βιβλίων βοηθά στον ύπνο, στην ψυχική διάθεση, στην καθυστέρηση της νόσου Αλτσχάιμερ κ.α.

Η νέα μελέτη, σύμφωνα με τη Λέβι, δείχνει ότι «η ανάγνωση βιβλίων ακόμη και για μισή ώρα καθημερινά προσφέρει σημαντικό πλεονέκτημα επιβίωσης, σε σχέση με όσους δεν διαβάζουν καθόλου. Και αυτό το πλεονέκτημα για τους αναγνώστες των βιβλίων ισχύει άσχετα με το εισόδημά τους, την μόρφωσή τους, την εξυπνάδα τους, το φύλο τους, την ηλικία τους, την οικογενειακή κατάστασή τους ή άλλες παραμέτρους».

Άλλο πράγμα το βιβλίο

Vincent Van Gogh, Nature morte avec Bible, Still life with Bible, 1885.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι τα βιβλία προάγουν το λεγόμενο βαθύ και αφοσιωμένο διάβασμα - περισσότερο από τις εφημερίδες, τα περιοδικά ή τις αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα - πράγμα που ωφελεί περισσότερο το νου και τον εγκέφαλο. Επιπλέον, το λεξιλόγιο, η λογική, η συγκέντρωση και η κριτική σκέψη ευνοούνται από τα βιβλία, ιδιότητες που επίσης συμβάλλουν στο πλεονέκτημα επιβίωσης που χαρίζει η ανάγνωσή τους.

Η έρευνα δεν έκανε διάκριση για το είδος των βιβλίων, όμως οι περισσότεροι συμμετέχοντες διάβαζαν λογοτεχνία. Μια μελλοντική έρευνα θα μελετήσει τις ωφέλειες των βιβλίων σε μεγαλύτερο βάθος, αναζητώντας απαντήσεις στο κατά πόσο τα ηλεκτρονικά βιβλία έχουν το ίδιο όφελος με τα παραδοσιακά έντυπα βιβλία, αν κάποιο είδος βιβλίων είναι σαφώς πιο «υγιεινό» κ.α.

Οι ερευνητές επεσήμαναν επίσης ότι ο μέσος άνθρωπος που συμμετείχε στην μελέτη, αφιέρωνε 3,9 ώρες την εβδομάδα στα βιβλία και 6,1 ώρες σε εφημερίδες και περιοδικά. Όπως είπαν, αν αυτή η τάση αντιστρεφόταν υπέρ των βιβλίων, θα υπήρχε μεγαλύτερο όφελος για την υγεία.

Ίχνη από έκρηξη σουπερνόβα 2,2 εκατ. ετών βρέθηκαν στη Γη. Time-resolved 2-million-year-old supernova activity discovered in Earth’s microfossil record

Μια έκρηξη σουπερνόβα πριν από πολλά πολλά χρόνια «έλουσε» τη Γη με εξωγήινα χημικά στοιχεία. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα «εξωγήινα» ισότοπα σιδήρου-60 που εντόπισαν έφτασαν ως τον πλανήτη μας με κάποια κατακλυσμική έκρηξη. A team of researchers from several institutions in Germany and Austria has found possible evidence of iron from a supernova in sediment cores taken from the floor of the Pacific Ocean. In their paper published in Proceedings of the National Academy of Sciences, the team describes how they analyzed the core samples and why they believe they hold evidence of an ancient supernova. Credit: NASA

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν στον πλανήτη μας την «υπογραφή» μιας έκρηξης υπερκαινοφανούς αστέρα (σουπερνόβα), η οποία συνέβη πριν από τουλάχιστον 2,2 εκατομμύρια χρόνια. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι η υπογραφή αυτή είναι «ζωντανή», καθώς οφείλεται σε ζωντανούς οργανισμούς, που είχαν αξιοποιήσει δεόντως τα εξωγήινα χημικά στοιχεία.

Όταν ένα γιγάντιο άστρο ολοκληρώνει τον κύκλο της ζωής του με την μορφή μιας κατακλυσμικής έκρηξης σουπερνόβα, διάφορα υλικά εκτοξεύονται στον διαστρικό χώρο, όπως ισότοπα σιδήρου-60.

Εξωγήινη ανακάλυψη

Το συγκεκριμένο ραδιοϊσότοπο δεν παράγεται με φυσικό τρόπο στη Γη, συνεπώς η παρουσία του παραπέμπει σε κάποια έκρηξη σουπερνόβα, το «αποτύπωμα» της οποίας έφθασε ως εδώ.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Σον Μπίσοπ του Τμήματος Φυσικής του Πολυτεχνείου του Μονάχου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εντόπισαν άτομα σιδήρου-60 μέσα σε απολιθωμένους νανοκρυστάλλους μαγνητίτη, που είχαν παραχθεί από μικροοργανισμούς (τα λεγόμενα «μαγνητοτακτικά» βακτήρια). Τα δείγματα ελήφθησαν από δύο ιζήματα στον πυθμένα του Ειρηνικού ωκεανού.

Με τη χρήση εξελιγμένων μεθόδων ανάλυσης, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι τα εν λόγω ραδιοϊσότοπα, αφού ταξίδεψαν στο σύμπαν, έφθασαν στη Γη πριν από 2,2 έως 2,6 εκατ. χρόνια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η χρονολόγηση αυτή συμπίπτει με μια περίοδο μαζικής εξαφάνισης πολλών ειδών, καθώς και με μια ψύχρανση του κλίματος, ενδείξεις ότι πιθανώς η Γη υπέστη τις συνέπειες της έκρηξης σουπερνόβα, η απόσταση της οποίας παραμένει άγνωστη.

Πηγή: Peter Ludwig et al. Time-resolved 2-million-year-old supernova activity discovered in Earth's microfossil record, Proceedings of the National Academy of Sciences (2016). DOI: 10.1073/pnas.1601040113

Επιταχυντής σωματιδίων αποκάλυψε... κρυφό πορτρέτο σε πίνακα του Ντεγκά. Hidden painting beneath Degas' 'Portrait of a Woman' revealed by Australian Synchrotron

Χάρη στις δυνατότητες ενός επιταχυντή σωματιδίων (συγχρότρου), ερευνητές στην Αυστραλία κατόρθωσαν να φέρουν στο φως το κρυφό πορτρέτο μιας δεύτερης νεαρής γυναίκας, που κρύβεται κάτω από το έργο «Πορτρέτο μιας γυναίκας» του Γάλλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Εντγκάρ Ντεγκά. Edgar Degas' "Portrait of a Woman," left, and the image of a woman believed to be a 19th-century French model that was revealed underneath by a high-definition X-ray beam. Australian Synchrotron via AP

Χρησιμοποιώντας ως πηγή ακτινοβολίας Χ ένα συγχροτρόνιο και την μέθοδο φασματοσκοπίας με φθορισμό ακτίνων Χ (XRF), Aυστραλοί επιστήμονες κατάφεραν να αποκαλύψουν το κρυφό πορτρέτο μιας δεύτερης νεαρής γυναίκας, που κρύβεται κάτω από το έργο «Πορτρέτο γυναίκας» του Γάλλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Edgar Degas.

Oι David Patterson and Daryl Howard κατά τη διάρκεια των ερευνών τους.  Dr David Patterson and Dr Daryl Howard complete final check and adjustment of the painting ahead of the experiment.  Photo: NGV/Australian Synchrotron

Το συγχροτρόνιο είναι ένας κυκλικός επιταχυντής φορτισμένων σωματιδίων που χρησιμοποιείται για την παραγωγή της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (ακτινοβολία σύγχροτρον). Η ακτινοβολία παράγεται καθώς τα φορτισμένα σωματίδια επιταχύνονται εξαιτίας της κεντρομόλου επιτάχυνσης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Ντάριλ Χάουαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση, πιστεύουν ότι η κρυμμένη γυναίκα είναι το μοντέλο Έμα Ντομπινί, που είχε ποζάρει και σε άλλους πίνακές του. «Αυτό που είναι αληθινά συναρπαστικό, είναι ότι μπορέσαμε να προσθέσουμε ένα ακόμη έργο τέχνης του Ντεγκά, που πλέον μπορεί να δει όλος ο κόσμος», δήλωσε ο Χάουαρντ.

Using colour techniques to reconstruct the hidden painting. Photo: NGV/Australian Synchrotron

Ήταν ήδη γνωστό από το 1922 ότι ο εν λόγω πίνακας, ο οποίος είχε δημιουργηθεί στο τέλος της δεκαετίας του 1870, κάλυπτε έναν προηγούμενο πίνακα. Οι συμβατικές ακτίνες Χ αρχικά είχαν αποκαλύψει το περίγραμμα ενός άλλου πορτρέτου, αλλά χρειάσθηκαν οι αυξημένες δυνατότητες ενός επιταχυντή, του Αυστραλιανού Συγχρότρου (άρχισε να λειτουργεί το 2008), που γεννά πολύ πιο ισχυρές ακτίνες Χ και εικόνες με ανάλυση 31,6 μεγαπίξελ, για να έλθουν στο φως οι λεπτομέρειες του κρυμμένου πίνακα.

Το πορτρέτο είναι ανοκλήρωτο και δείχνει ότι ο καλλιτέχνης είχε κάνει αρκετές προσπάθειες να τελειοποιήσει τα χαρακτηριστικά του προσώπου. Είναι πιθανό ότι το πορτρέτο αυτό παρέμεινε στο εργαστήριό του για επτά έως δέκα χρόνια, εωσότου ο γάλλος ζωγράφος αποφασίσει να το καλύψει με ένα άλλο πίνακα, κάτι που τότε συνηθιζόταν.

Portrait of a Woman by Edgar Degas. Photo: NGV

Όπως διευκρίνισαν οι ερευνητές, ασφαλώς το αρχικό πορτρέτο θα παραμείνει κρυμμένο. «Σεβόμαστε τις επιλογές του Ντεγκά και τιμούμε την τελική σύνθεσή του. Αναμφίβολα είναι ένα έργο με το οποίο ο καλλιτέχνης ήταν ευχαριστημένος, καθώς αποτελεί τον ολοκληρωμένο και υπογεγραμμένο πίνακά του», δήλωσε η δρ Βάρκοε-Κοκς της Εθνικής Πινακοθήκης της Βικτόρια στη Μελβούρνη, που απέκτησε το «Πορτρέτο μιας γυναίκας» το 1937.

Η ακτινοβολία των συγχρότρων αποτελεί μια μη κατατρεπτική τεχνική που αξιοποιείται ολοένα συχνότερα για την μελέτη της ύλης σε διάφορα πεδία (φυσική, βιολογία, χημεία, αρχαιολογία, τέχνη κ.α.).

Πηγή: ww.smh.com.au

Συγκλονίζει ο Στ. Χόκινγκ: Το ανθρώπινο είδος θα χαθεί αν δεν αλλάξουμε στάση απέναντι στα χρήματα και στον πλούτο. Stephen Hawking warns our current view of wealth could ultimately cause the human race to perish

Professor Stephen Hawking (pictured) has warned the sense of inequality that drove the Brexit vote was driven by the way wealth is viewed and shared in many parts of the world. He said that unless this was addressed, it could have dire consequences for our species in the long-term.

Απαισιόδοξος για το μέλλον δηλώνει ο Στίβεν Χόκινγκ και σε δοκίμιο του στην εφημερίδα Guardian, προειδοποιεί ότι το ανθρώπινο είδος θα χαθεί, αν συνεχιστεί η προ Brexit στάση των ανθρώπων για τα χρήματα και τον πλούτο.

Καλεί τη Βρετανία μετά την έξοδό της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να αναθεώρησει την αξία του χρήματος και του πλούτου, ώστε να υπάρξει ελπίδα για το μέλλον. Μάλιστα εκτιμά, ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος επηρεάστηκε από τον τρόπο με τον οποίο ιεραρχεί η σύγχρονη κοινωνία τα υλικά αγαθά.

Όσο για τις συνέπειες του δημοψηφίσματος, αυτές εκτιμά ότι θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην επιστημονική έρευνα. Όπως τονίζει ο διάσημος Βρετανός θεωρητικός φυσικός, το Brexit θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις επιχορηγήσεις για έρευνες σε μαθητές με προβλήματα αναπηρίας.

«Έχω μιλήσει στο παρελθόν για την ανησυχία μου ότι οι περικοπές των κρατικών δαπανών στη Βρετανία θα επηρέασουν αρνητικά τις επιχορηγήσεις σε μαθητές με αναπηρία. Αυτή η χρηματική υποστήριξη με βοήθησε πολύ κατά τη διάρκεια της καριέρας μου. Στην περίπτωσή μου βέβαια, τα χρήματα όχι μόνο με βοήθησαν να κάνω την καριέρα μου, αλλά με κράτησαν κυριολεκτικά ζωντανό!», τόνισε ο Stephen Hawking στο δοκίμιο του.

Τα χρήματα όπως τόνισε, μπορούν να δώσουν την ελευθερία στα ξεχωριστά άτομα και η φτώχεια αντίθετα, να τα παγιδεύσει και να τα περιορίσει.

Ως άνθρωπος με σοβαρή αναπηρία, έκανε σαφές ότι για εκείνον τα χρήματα είναι απλά ένα μέσο για να κάνει τη δουλειά του και να λειτουργήσει και ότι ποτέ δεν ήταν σε θέση να εκτιμήσει τους κατόχους του πλούτου που τον στήριζαν οικονομικά.

Illustration: Ellie Foreman-Peck

«Οι άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να αμφισβητούν την αξία του καθαρού πλούτου. Είναι η γνώση πιο σημαντική από τα χρήματα; Μπορεί να έχουμε πραγματικά κάτι δικό μας, ή είμαστε απλά παροδικοί θεματοφύλακες;», αναφέρει μεταξύ άλλων.

Ο Χόκινγκ προέτρεψε την διαιρεμένη Βρετανία να αλλάξει τη γενική στάση της απέναντι στα χρήματα και έκανε λόγο για συνεργασία των πολιτών για ένα κοινό όραμα.

«Να συνεργαστούμε όλοι μας για ένα κοινό όραμα και η προσπάθεια μας αυτή μπορεί να διασφαλίσει ότι η ανθρωπότητα μπορεί να επιβιώσει. Θα πρέπει να προσαρμοστούμε, να επανεξετάσουμε και να αλλάξουμε κάποιες από τις θεμελιώδεις παραδοχές μας σχετικά με το τι εννοούμε με τον όρο πλούτου, την κατοχή πλούτου, τι είναι δικό μου και τι δικό σου. Ακριβώς όπως τα παιδιά, θα πρέπει να μάθουμε να μοιραζόμαστε».

Και καταλήγει: «Εάν αποτύχουμε, τότε οι δυνάμεις που συνέβαλαν στο Brexit, ο φθόνος και ο απομονωτισμός, που δεν κυριαρχούν μόνο στην Βρετανία αλλά σε όλο τον κόσμο, το πνεύμα του να μην μοιραζόμαστε, η αποτυχία να διαιρέσουμε τον πλούτο πιο δίκαια, τόσο εντός όσο και εκτός των εθνικών συνόρων, οι δυνάμεις αυτές λοιπόν, θα ενισχυθούν. Αν συμβεί αυτό, δεν θα ήμουν αισιόδοξος για τη μακροπρόθεσμη προοπτική του είδους μας».

Πηγή: www.theguardian.com

Xαμένο χαρακτικό του Άλμπρεχτ Ντίρερ βρέθηκε σε παζάρι στη Γαλλία. Long-Lost Engraving by Albrecht Dürer Discovered at French flea market

The engraving by Albrecht Dürer is from 1520. Courtesy of Staatsgalerie Stuttgart

Ένα έργο 500 ετών του Άλμπρεχτ Ντίρερ βρέθηκε σε παζάρι στη Γαλλία. Συλλέκτης τέχνης, ο οποίος ανακάλυψε το χαρακτικό σε πάγκο παλαιοπώλη, δώρισε το έργο -μία χαλκογραφία του 16ου αιώνα- στην Εθνική Πινακοθήκη της Στουτγκάρδης.

The copperplate print "Maria, crowned by an angel", by German artist Albrecht Dürer, dates back to 1520. (Courtesy of Staatsgalerie Stuttgart)

Το έργο, που χρονολογείται από το 1520 και τιτλοφορείται «Η Μαρία στεφανωμένη από έναν άγγελο», είναι «σε πολύ καλή κατάσταση», ανέφερε η Πινακοθήκη.

Το χαρακτικό επέστρεψε στη Γερμανία ένας Γάλλος συνταξιούχος αρχαιολόγος που «επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος», εξήγησε η Ανέτ Φρανκενμπέργκερ, εκπρόσωπος του μουσείου.

Ο αρχαιολόγος εντόπισε κατά τύχη το χαρακτικό στον πάγκο ενός παλιατζή ο οποίος είχε αναλάβει να αδειάσει ένα σπίτι, στο Σαρμπούρ. Γνωρίζοντας από τέχνη, αγόρασε το πολύτιμο έργο και διαπίστωσε ότι στην πίσω πλευρά του έφερε τη σφραγίδα της Εθνικής Πινακοθήκης της Στουτγκάρδης.

Αφού ερεύνησε στις βάσεις δεδομένων για τα απολεσθέντα έργα τέχνης, πήγε ο ίδιος, συνοδευόμενος από τη γυναίκα του, για να το παραδώσει στη διεύθυνση του μουσείου.

Το χαρακτικό είχε χαθεί από τα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Πριν καταλήξει στο παλιατζίδικο βρισκόταν στο σπίτι ενός πρώην αντιδημάρχου του Σαρμπούρ, αλλά είναι άγνωστο πώς έφτασε στα χέρια του.

«Δεν ξέρουμε ακόμη πότε θα το δείξουμε ξανά στο κοινό», διευκρίνισε η Φρανκενμπέργκερ.

The earliest painted Self-Portrait (1493) by Albrecht Dürer, oil, originally on vellum (Louvre, Paris).

Ο Άλμπρεχτ Ντίρερ (1471-1528), ζωγράφος και χαράκτης με καταγωγή από τη Νυρεμβέργη, είχε πραγματοποιήσει πολλά ταξίδια στην Ιταλία και θεωρείται ότι ήταν αυτός που εισήγαγε την αναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία και γενικότερα στη βόρεια Ευρώπη.

Ένα απόγευμα στο Νόβι Σαντ. An afternoon at Novi Sad

Το Νόβι Σαντ βρίσκεται στη βόρεια Σερβία, περίπου 90 χιλιόμετρα από το Βελιγράδι, στην πεδιάδα της Βοΐβοντίνα. 

Το ονομάζουν μικρή Αθήνα και το wikipedia εξηγεί σε μια παράγραφό του το γιατί: στην διάρκεια της Σερβικής επανάστασης του 1848/49, το Νόβι Σαντ ήταν μέρος της Σερβικής Βοϊβοντίνας, αυτόνομης σερβικής περιοχής μέσα στο πλαίσιο της μοναρχίας των Αψβούργων. Στις 12 Ιουνίου 1849 ο ουγγρικός στρατός που βρίσκονταν στρατοπεδευμένος στο κάστρο του Πετροβαραντίν για να εμποδίσει την επίθεση των αυστριακών βομβάρδισε και κατέστρεψε την πόλη, η οποία έχασε το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων της και καταστράφηκαν τα 2/3 των κτιρίων της. Σύμφωνα με στοιχεία του 1850 στην πόλη έμειναν μόνο 7.182 κάτοικοι από τους 17.332 που υπήρχαν το 1843. 

Από το 1849 έως το 1860 το Νόβι Σαντ ανήκε στην Αυστρία. Μετά την Αυστρο-Ουγγρική ένωση το 1867 η πόλη πέρασε να στα ουγγρικά εδάφη της Αυστροουγγαρίας. Την περίοδο αυτή, η πολιτική της ουγγρικής κυβέρνησης, με στόχο την ουγγαροποίηση της πόλης άλλαξε σημαντικά την δημογραφική δομή της. Η Μάτιτσα Σρπσκα (Матица српска) ένα σημαντικό επιστημονικό, λογοτεχνικό και πολιτιστικό, ίδρυμα μεταφέρθηκε στο Νόβι Σαντ το 1864 και τότε κτίστηκε το σερβικό γυμνάσιο (српска гимназија) και ιδρύθηκε το Σερβικό εθνικό θέατρο (Српско народно позориште). Αυτή την ίδια εποχή το Νόβι Σαντ έγινε το πολιτιστικό, πολιτισμικό και κοινωνικό κέντρο όλου του Σερβικού λαού. 

Την ίδια εποχή στο Νόβι Σαντ έζησαν ή πέρασαν για λίγο, σημαντικές προσωπικότητες του Σερβικoύ Διαφωτισμού, της διανόησης και της πολιτικής, όπως ο Σβέτοζαρ Μίλετιτς, ο Πόλιτ-Ντέσαντσιτς, ο Γιόβαν Γιοβάνοβιτς Ζμάι, ο Λάζα Κόστιτς, ο Τζόρτζε Νατόσεβιτς, ο Ίλια Βούτσετιτς, ο Στέφαν Μπρανόβατσκι, ο Σ. Πάβλοβιτς, ο Τέοντορ Μάντιτς, ο Λ. Στανόγεβιτς, ο Α. Χάτζιτς, ο Κώστα Τρίβκοβιτς, ο Άρσα Πάγεβιτς και πολλοί άλλοι μετανάστες από την Σερβία. Γι’ αυτούς όλους τους λόγους το Νόβι Σαντ ονομάστηκε «Σερβική Αθήνα».

Φθάνοντας στο Νόβι Σαντ δίνεται η εντύπωση ότι θα συναντήσουμε μια τυπική βαλκανική πόλη. 

Η εικόνα αρχίζει να αλλάζει όταν ξεκινήσουμε την πρώτη βόλτα στη παλιά πόλη, που είναι και το ιστορικό και εμπορικό κέντρο, όπου τα κτίρια και η αρχιτεκτονική παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον.

Στη κεντρική πλατεία δεσπόζουν ο επιβλητικός καθεδρικός ναός, το παλιό δημαρχείο και το ξενοδοχείο Vojvodina χτισμένο το 1854.

Η παλιά πόλη διατηρεί σχεδόν ανέπαφη την αρχιτεκτονική της και κατά μήκος του πεζόδρομου Zmaj Jovina υπάρχουν πολλά καφέ, εμπορικά καταστήματα, πλανόδιοι πωλητές και κάθετα δρομάκια που το καθένα οδηγεί είτε σε μικρές πλατείες είτε στα συγκεντρωμένα μπαρ ακόμα και σε μαγαζάκια που παρουσιάζουν ενδιαφέρον.

Η θέση της πόλης του Νόβι Σαντ φυσικά και δεν είναι τυχαία. Θα λέγαμε ότι αποτελεί την βόρεια πύλη των Βαλκανίων προς την κεντρική Ευρώπη. Το στρατηγικό σημείο της πόλης έρχεται να επιβεβαιώσει ο ποταμός Δούναβης. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης (μετά τον Βόλγα). Πηγάζει από τον Μέλανα Δρυμό στη Γερμανία, ακολουθεί πορεία κυρίως ανατολική για 2850 χλμ., διασχίζει αρκετές πρωτεύουσες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και καταλήγει στη Μαύρη Θάλασσα μέσα από τη Ρουμανία, δημιουργώντας έτσι το βόρειο φυσικό γεωγραφικό όριο της Βαλκανικής χερσονήσου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Μια από τις πόλεις που διασχίζει και κόβει ουσιαστικά στα δυο είναι και το Νόβι Σαντ. Για να είμαστε πιο ακριβείς αυτό που χωρίζει ο Δούναβης είναι την βασική πόλη από το προάστειο Petrovaradin, με σημείο αναφοράς το ομώνυμο επιβλητικό και τεράστιο κάστρο.