«Κακή σύμπτωση» η εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Dinosaur asteroid hit 'worst possible place'

Ο αστεροειδής που προκάλεσε την εξαφάνιση των δεινοσαύρων έπεσε στο χειρότερο σημείο όπου θα μπορούσε να πέσει στη Γη, λένε επιστήμονες. Artwork: The impact hit with the energy equivalent to 10 billion Hiroshima bombs. BARCROFT PRODUCTIONS/BBC

Όλα τα μέχρι τώρα ευρήματα σχετικά με τον αστεροειδή που πέφτοντας στη Γη, οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων συγκεντρώθηκαν σε ένα ντοκιμαντέρ που προβάλλεται από το βρετανικό δίκτυο BBC. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που το παρουσιάζουν, η πτώση του αστεροειδούς και η καταστροφή που προκάλεσε μπορούν να αποδοθούν στην «κακιά ώρα»: αν δεν είχε πέσει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή στο συγκεκριμένο σημείο, ίσως όλα σήμερα να ήταν διαφορετικά.

Η μέρα που πέθαναν οι δεινόσαυροι

Documentary investigating the greatest vanishing act in the history of our planet - the sudden disappearance of the dinosaurs 66 million years ago.

Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «The Day the Dinosaurs Died» βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις έρευνες της επιστημονικής ομάδας που μελετά για πρώτη φορά δείγματα πετρωμάτων από τον πυθμένα του Κόλπου του Μεξικού – δηλαδή από τον εσωτερικό δακτύλιο του κρατήρα που «άνοιξε» ο αστεροειδής πέφτοντας πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια στις ακτές της χερσονήσου του Γιουκατάν, κοντά στο Τσικχουλούμπ.

The fractured rocks were subjected to immense pressures. BARCROFT PRODUCTIONS/BBC

Τα ευρήματα που έρχονται σιγά σιγά στο φως δείχνουν, όπως τονίζουν οι επιστήμονες, ένα και μόνο πράγμα: ότι ο… ουρανοκατέβατος βράχος των 15 χλμ. δεν θα μπορούσε να είχε πέσει σε χειρότερο σημείο επάνω στη Γη. Καθώς τα νερά ήταν ρηχά στη συγκεκριμένη περιοχή, οι κολοσσιαίες ποσότητες θείου που παρήχθησαν από την εξάτμιση του γύψου και των άλλων πετρωμάτων του εδάφους εκλύθηκαν μαζικά στην ατμόσφαιρα. Έτσι ήρθαν να εντείνουν και να παρατείνουν σημαντικά την περίοδο του «πλανητικού χειμώνα» που προκάλεσαν τα βαριά νέφη από τις πυρκαγιές που ξέσπασαν με την πτώση του αστεροειδούς.

The outer rim (white arc) of the crater lies under the Yucatan Peninsula itself, but the inner peak ring is best accessed offshore. NASA

«Αυτή είναι η μεγάλη ειρωνεία στην όλη ιστορία. Γιατί τελικά δεν ήταν το μέγεθος του αστεροειδούς, η κλίμακα της έκρηξης ή ακόμη και η πλανητική εμβέλειά της αυτά που εξαφάνισαν τους δεινοσαύρους. Ήταν το πού σημειώθηκε η πρόσκρουση» δήλωσε στο BBC ο βιολόγος Μπεν Γκάροντ ο οποίος παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ μαζί με την ανθρωπολόγο και οστεοαρχαιολόγο Άλις Ρόμπερτς. «Αν ο αστεροειδής είχε χτυπήσει μερικές στιγμές νωρίτερα ή αργότερα θα μπορούσε, αντί να προσκρούσει σε ρηχά παράκτια νερά, να πέσει στον βαθύ ωκεανό».

Όλα μπορεί να ήταν αλλιώς

Co-lead scientists Jo Morgan (Imperial College London) and Sean Gulick (University of Texas). MAX ALEXANDER/B612/ASTEROID DAY

Αν ο αστεροειδής είχε πέσει στα βαθιά, η κατάσταση θα ήταν περισσότερο διαχειρίσιμη, εξήγησε ο κ. Γκάροντ. «Μια πρόσκρουση εκεί δίπλα στον Ατλαντικό ή στον Ειρηνικό ωκεανό θα σήμαινε πολύ λιγότερα εξατμισμένα πετρώματα, συμπεριλαμβανομένου του δολοφονικού γύψου. Το νέφος θα ήταν λιγότερο πυκνό και το φως του ήλιου θα μπορούσε να φθάσει στην επιφάνεια του πλανήτη, κάτι το οποίο σημαίνει ότι τα όσα ακολούθησαν θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί» τόνισε. «Σε εκείνον τον ψυχρό, σκοτεινό κόσμο η τροφή εξαντλήθηκε στους ωκεανούς μέσα σε μια εβδομάδα και λίγο μετά και στην ξηρά. Μη έχοντας να φάνε τίποτε πουθενά στον πλανήτη οι τρομεροί δεινόσαυροι είχαν ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης».

Alice visited a New Jersey quarry with palaeontologist Ken Lacovara. BARCROFT PRODUCTIONS/BBC

Ο Μπεν Γκάροντ έμεινε πέρυσι την άνοιξη στις εγκαταστάσεις της εξόρυξης πυρήνων πετρωμάτων από τον εσωτερικό δακτύλιο του κρατήρα του Τσικχουλούμπ στο Μεξικό ώστε να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα των μελετών που διεξάγουν εκεί οι καθηγητές Τζοάνα Μόργκαν από το Imperial College του Λονδίνου και Σον Γκούλικ από το Πανεπιστήμιο του Τέξας. Η Άλις Ρόμπερτς επισκέφθηκε θέσεις απολιθωμάτων στην αμερικανική ήπειρο για να δει πώς η ζωή επηρεάστηκε από την πρόσκρουση. Η πρώτη προβολή του «The Day the Dinosaurs Died» ήταν προγραμματισμένη για τις 23.00 (21.00 ώρα Αγγλίας) της Δευτέρας 15ης Μαΐου του 2017 από το κανάλι BBC 2 ενώ στη συνέχεια θα είναι διαθέσιμο για μια εβδομάδα στο iPlayer του BBC.

Πηγές: BBC News - http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=879988

Τεράστια κύματα λάβας σαρώνουν τον δορυφόρο Ιώ του Δία. Enormous lava waves spotted on Jupiter moon Io

Geological forces unleash waves on fourth largest Jovian moon, where hugely powerful active volcano has produced 8,300 square mile dent in the surface. Jupiter’s moon, Io, has such violent volcanic activity that clouds of sulphur and sulphur dioxide are blasted 300 miles into the sky. Photograph: AP

Αμερικανοί αστρονόμοι για πρώτη φορά παρατήρησαν δύο τεράστια κύματα λάβας, το καθένα μεγάλο όσο η Ουαλία, να σαρώνουν από αντίθετες κατευθύνσεις τον μεγάλο ενεργό ηφαιστειακό κρατήρα Λόκι Πατέρα του δορυφόρου Ιώ του Δία.

On March 8, 2015, Jupiter’s moon Europa passed in front of Io, allowing detailed mapping of the bright volcanic crater called Loki Patera (upper left). (Katherine de Kleer image.)

Η Ιώ είναι το πιο ηφαιστειακά ενεργό σώμα του ηλιακού μας συστήματος. Ο κρατήρας Λόκι Πατέρα, διαμέτρου 200 χιλιομέτρων, είναι ουσιαστικά μια λίμνη λιωμένης λάβας, η οποία κατά περιόδους σαρώνεται από καυτά κύματα.

A simulation of two resurfacing waves sweeping around Loki Patera at different rates and converging in the southeast corner. (Katherine de Kleer video)

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ και του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Large Binocular Telescope της Αριζόνα για να τραβήξουν υπέρυθρες φωτογραφίες, που αποκαλύπτουν τις διαφορές θερμοκρασίας στην επιφάνεια του δορυφόρου (από μείον τρεις βαθμούς σε 56 βαθμούς Κελσίου), καθώς επεκτείνονται σταδιακά τα κύματα της λάβας.

Animation of Europa sweeping across Loki Patera and obscuring different portions of its floor. The lower panels show the infrared intensity of the lava lake as a function of time as it is covered (ingress) and uncovered (egress) by Europa. The red curve is the best-fit map to the observations. (Katherine de Kleer video)

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, τα κύματα προχωρούσαν με ταχύτητα ενός έως δύο χιλιομέτρων τη μέρα. Δημιουργούνται όταν η λάβα στην επιφάνεια της λίμνης ψύχεται, στερεοποιείται και βυθίζεται, προκαλώντας έτσι κύματα λιωμένου μάγματος να εξαπλώνονται στην επιφάνεια της λίμνης.

A heat map of Io’s lava lake Loki Patera, showing how the surface is cooler in the northwest (1 and 2) where the lava overturn began, and hottest in the southeast (3), where the hotter magma was more recently exposed. The entire lake surface overturned in about three months time. Katherine de Kleer graphic.

Αυτή η διαδικασία διαρκεί για μήνες, έπειτα σταματά και ξαναρχίζει μετά από περίπου 18 μήνες. Αυτός ο μηχανισμός εξηγεί και την περιοδική αυξομείωση της φωτεινότητας της λίμνης Λόκι Πατέρα.

Πηγές: www.amna.gr - Berkeley News

Μια σύνθεση τζαζ από το σύστημα εξωπλανητών ΤRAPPIST-1. Exoplanet Puzzle Cracked by Jazz Musicians

A system of seven Earth-like exoplanets appeared to be unstable. Now their orbits have been rewritten in the music of the spheres.

Πριν από τρεις μήνες περίπου ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του πλανητικού συστήματος TRAPPIST-1, το οποίο διαθέτει επτά εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης. Το σύστημα απέχει περίπου 40 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον Αστερισμό του Υδροχόου. Τουλάχιστον τρεις από αυτούς τους εξωπλανήτες μπορεί να διαθέτουν ωκεανούς νερού στην επιφάνειά τους, συνεπώς θεωρούνται  ιδανικοί «στόχοι» για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής στο μέλλον.

Ο Daniel Tamayo από το Πανεπιστημίου του Toronto και οι συνεργάτες του μελέτησαν τις συντονισμένες τροχιές των πλανητών του πολύπλοκου συστήματος TRAPPIST-1. Οι πλανήτες ενός συστήματος λέμε ότι κινούνται σε «συντονισμένες» τροχιές» όταν οι λόγοι των περιόδων περιφοράς τους έχουν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να βρίσκονται πολύ κοντά σε αναλογίες ακεραίων αριθμών (π.χ. 3:2, 4:3). Υπολόγισαν ότι το σύστημα σε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια θα γίνει ασταθές, ένα χρονικό διάστημα πολύ μικρότερο από τα δισεκατομμύρια έτη που πέρασαν από τον σχηματισμό του! Σε μια νέα δημοσίευση οι προσομοιώσεις τους δείχνουν ότι τελικά το σύστημα θα παραμείνει σταθερό για περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια. Όμως ακόμα κι αυτό το νούμερο δεν μπορεί εξηγήσει το γιατί εμείς βλέπουμε ακόμα μια σταθερή διάταξη.

Ενώ λοιπόν ο Tamayo επεξεργαζόταν τις προσομοιώσεις του για το εξωπλανητικό σύστημα TRAPPIST-1, προσεγγίστηκε από τον Matt Russo, έναν συνάδελφο ερευνητή αλλά και κιθαρίστα της τζαζ, ο οποίος παρατήρησε ότι οι συντονισμοί του TRAPPIST-1 έδειχναν οικείοι με την μουσική θεωρία. Έτσι, οι Tamayo, Russo, και ο μουσικός Andrew Santaguida συνεργάστηκαν μεταξύ τους για να μετατρέψουν τις κινήσεις των εξωπλανητών του συστήματος TRAPPIST-1 σε μουσική σύνθεση.

Ο έβδομος πλανήτης h ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από το άστρο του κάθε 3 εβδομάδες. Αυξάνοντας την συχνότητα περιφοράς του 200 εκατομμύρια φορές και εκφράζοντας την σε ηχητικά κύματα, τότε παίρνουμε τη νότα ντο. Στη συνέχεια, εφόσον ο λόγος των περιόδων των εξωπλανητών είναι γνωστός (και μάλιστα σε αναλογία ακεραίων αριθμών), η συχνότητα περιφοράς του κάθε εξωπλανήτη αντιστοιχείται με κάποια νότα του πενταγράμμου. Όλες αυτές οι νότες μαζί σχηματίζουν την ματζόρε ένατη συγχορδία.

Στη συνέχεια, πρόσθεσαν στην σύνθεση και τον ρυθμό των τυμπάνων, που ακούγονται κάθε φορά που ένας εσωτερικός πλανήτης ξεπερνά τον εξωτερικό του γείτονα – τότε η βαρυτική δύναμη μεταξύ των δυο πλανητών παίρνει την μέγιστη τιμή της. Σε σύγκριση με τα κρουστά που παίζει ένας μουσικός, προκύπτει ένας σουπερ-δημιουργικός ντράμερ που παράγει έναν εντελώς πρωτότυπο ρυθμό. Η ίδια ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να κάνει το ίδιο και με τους μεγάλους δορυφόρους του Δία. Αν και εκεί δεν παίρνουμε τον πλούσιο ήχο του συστήματος των εξωπλανητών.

We used a numerical simulation of TRAPPIST-1 to play a piano note every time a planet passes in front of the star (a 'transit') and a drum every time a faster inner planet overtakes its outer neighbour (a 'conjunction'). To assign pitches, we simply scaled up the orbital frequencies by 212 million times to bring them into the human hearing range. The TRAPPIST-1 system is a resonant chain which means that the periods of the planets' orbits are very close to whole number ratios (ex. 3:2, 4:3). This is exactly what makes two musical notes sound consonant when played together and as a result, TRAPPIST-1 creates a beautiful, but slightly twisted harmony. For the same reason, the transits and conjunctions occur in a steady, repeating pattern. The crackling sound heard towards the end is Kepler's K2 lightcurve data of the star's observed brightness sped up by many times. Created by Matt Russo, Dan Tamayo and Andrew Santaguida 2017.

Τελικά το πλανητικό σύστημα TRAPPIST-1, εκτός από το ενδιαφέρον που έχει από δυναμική άποψη, μας δίνει την ωραία και πρωτότυπη σύνθεση που ακούγεται στο βίντεο που ακολουθεί. Ο ήχος κροταλίσματος στο τέλος προκύπτει από την καμπύλη φωτός των δεδομένων της λαμπρότητας του μητρικού άστρου.

Άραγε θα βρεθεί εξωπλανητικό σύστημα που να αναπαράγει μια σύνθεση(*) σαν αυτή που ακούγεται στο φινάλε της ταινίας Whiplash;

(*) «Caravan» σύνθεση των Duke Ellington και Juan Tizol.

Πηγές: https://www.quantamagazine.org/exoplanet-puzzle-cracked-by-jazz-musicians/ - https://physicsgg.me/2017/05/12/

Εξωπλανήτης μοιάζει με «θερμό» Ποσειδώνα. Warm Neptune HAT-P-26b

Ο HAT-P-26b βρίσκεται πιο κοντά στο άστρο του και έχει ατμόσφαιρα με υδρατμούς και εξωτικά νέφη. Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη HAT-P-26b που έχει μέγεθος σαν του Ποσειδώνα αλλά βρίσκεται πιο κοντά στο άστρο του από ό,τι ο γίγαντας αερίων του ηλιακού μας συστήματος. The atmosphere of the Neptune-mass exoplanet HAT-P-26b is unexpectedly primitive, composed primarily of hydrogen and helium. By combining observations from Hubble and Spitzer space telescopes, Wakeford et al determined that, unlike Neptune and Uranus, the exoplanet has relatively low metallicity. Image credit: NASA’s Goddard Space Flight Center

Αμερικανοί και Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν μια πρωτόγονη ατμόσφαιρα με υδρατμούς και εξωτικά νέφη γύρω από ένα μακρινό εξωπλανήτη που έχει μέγεθος περίπου όσο και ο Ποσειδώνας του ηλιακού μας συστήματος. Είναι όμως πολύ πιο ζεστός, επειδή περιφέρεται σε τροχιά πιο κοντινή στο άστρο του από ό,τι ο παγωμένος Ποσειδώνας γύρω από τον Ήλιο.

Ένας χρόνος σε τέσσερις μέρες

Ο εξωπλανήτης HAT-P-26b βρίσκεται σε απόσταση περίπου 430 ετών φωτός από τη Γη και ολοκληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του (η διάρκεια του έτους του) σε μόνο 4,2 γήινες μέρες.

Η ατμόσφαιρά του αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από υδρογόνο και ήλιο, σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από ό,τι του Ποσειδώνα. Απουσιάζουν σχεδόν τα βαρύτερα χημικά στοιχεία και μέταλλα από την ατμόσφαιρά του, σε σχέση με αυτό που θα περίμεναν οι αστρονόμοι για έναν τόσο μεγάλο πλανήτη. Αυτό μάλλον σημαίνει ότι ο HAT-P-26b σχηματίστηκε κοντύτερα στο μητρικό άστρο του από ό,τι οι αέριοι γίγαντες πλανήτες στο δικό μας ηλιακό σύστημα.

Γκρίζος ουρανός

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή αστροφυσικής Ντέιβιντ Σινγκ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ και τη Χάνα Γουέικφορντ της αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», πραγματοποίησαν τις παρατηρήσεις τους με τα αμερικανικά διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer.

«Η νέα συναρπαστική ανακάλυψη δείχνει ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ποικιλία στις ατμόσφαιρες των εξωπλανητών από ό,τι νομίζαμε προηγουμένως» δήλωσε ο Σινγκ.

Όσο για τον ουρανό του εξωπλανήτη, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι υπάρχουν διάσπαρτα ασυνήθιστα σύννεφα όχι υδρατμών αλλά από κάποια άλλη ουσία, που θα δίνει μια γκρίζα και όχι μπλε απόχρωση στον ουρανό.

Πηγές: http://science.sciencemag.org/content/356/6338/628 - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=879426

Ο νέος γραμμικός επιταχυντής του CERN έτοιμος να μπει στην πρίζα. CERN unveils new linear accelerator

Ο γραμμικός επιταχυντής αποτελεί το πρώτο κρίσιμο βήμα στην “αλυσίδα έγχυσης” σωματιδίων στον LHC, όπως ονομάζουν οι επιστήμονες την προετοιμασία των δεσμών που θα μπουν στη σήραγγα του LHC. Ο λόγος είναι πως αυτό το μηχάνημα αναλαμβάνει την παραγωγή και την αρχική επιτάχυνση των σωματιδίων, ενώ επίσης καθορίζει την ένταση και την πυκνότητα που θα έχουν οι δέσμες. Linac 4, CERN's newest accelerator acquisition since the Large Hadron Collider (LHC), was inaugurated today. (Image: M.Brice/CERN)

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) στα γαλλο-ελβετικά σύνορα εγκαινίασε το νέο γραμμικό επιταχυντή του Linac 4. Το νέο απόκτημα θα τροφοδοτήσει με ακτίνες υψηλότερης ενέργειας τον μεγάλο επιταχυντή αδρονίων (LHC), ώστε ο τελευταίος να αυξήσει σημαντικά τη φωτεινότητά του το 2021.

Μετά από μία μακρά περίοδο δοκιμών, ο Linac 4 θα συνδεθεί με τον μεγάλο επιταχυντή LHC, όταν ο τελευταίος τεθεί εκτός λειτουργίας για την καθιερωμένη τεχνική συντήρηση και αναβάθμιση τον χειμώνα της περιόδου 2019-2020.

Ο Linac 4 θα αντικαταστήσει τον γραμμικό επιταχυντή Linac 2, ο οποίος λειτουργεί από το 1978 και θα γίνει πλέον αυτός το πρώτο στάδιο στην αλυσίδα επιταχυντών του CERN, παράγοντας ακτίνες πρωτονίων για μια ευρεία γκάμα πειραμάτων.

Ο γραμμικός επιταχυντής είναι το πρώτο και θεμελιώδες βήμα στην αλυσίδα επιτάχυνσης των σωματιδίων, καθώς σε αυτόν παράγονται τα πρώτα σωματίδια και δέχονται την αρχική επιτάχυνσή τους. Ο Linac 4 έχει μήκος σχεδόν 90 μέτρων (έναντι 27 χιλιομέτρων του LHC), βρίσκεται σε βάθος 12 μέτρων κάτω από την επιφάνεια και χρειάσθηκε σχεδόν δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί, με κόστος περίπου 90 εκατ. ευρώ.

Linear accelerator 4 (Linac 4) is designed to boost negative hydrogen ions to high energies. It is scheduled to become the source of proton beams for the Large Hadron Collider (LHC) after the long shutdown in 2019-2020. Linac 4 will accelerate ions to 160 MeV to prepare them to enter the Proton Synchrotron Booster, which is part of the LHC injection chain. Negative hydrogen ions are pulsed through the accelerator for 400 microseconds at a time. Credit: CERN

Ο Linac 4 θα στέλνει αρνητικά ιόντα υδρογόνου, αποτελούμενα από ένα άτομο υδρογόνου με δύο ηλεκτρόνια, στο σύγχροτρο πρωτονίων (Proton Synchrotron Booster-PSB) του CERN, το οποίο θα επιταχύνει κι άλλο τα αρνητικά ιόντα, ενώ θα απομακρύνει τα ηλεκτρόνιά τους.

Η παραγόμενη ακτίνα του Linac 4 θα έχει ενέργεια έως 160 MeV, υπετριπλάσια σε σχέση με του Linac 2. Αφενός η αύξηση της ενέργειας και αφετέρου η χρήση ιόντων υδρογόνου θα διπλασιάσει την ενέργεια της ακτίνας που θα φθάνει στον μεγάλο επιταχυντή LHC, συμβάλλοντας καθοριστικά στην μελλοντική αύξηση της φωτεινότητας του τελευταίου.

Η φωτεινότητα (luminosity) είναι μια καθοριστική παράμετρος που δείχνει πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός των σωματιδίων, τα οποία συγκρούονται σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η μέγιστη φωτεινότητα του LHC σχεδιάζεται να πενταπλασιαθεί έως το 2025, με στόχο τη δημιουργία του «Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων Υψηλής Φωτεινότητας» (High-Luminosity LHC).

Έτσι, τα πειράματα του LHC θα μπορούν να συλλέξουν περίπου δέκα φορές περισσότερα δεδομένα κατά την περίοδο 2025-2035. Αυτό θα επιτρέψει στους φυσικούς να κάνουν πιο ακριβείς μετρήσεις για τα θεμελιώδη σωματίδια από ό,τι σήμερα και ίσως να ανοίξουν ένα «παράθυρο» σε άγνωστες έως τώρα διαδικασίες της φύσης πέρα από το «Καθιερωμένο Πρότυπο» (Standard Model), όπως η σκοτεινή ύλη και ενέργεια ή οι έξτρα χωροχρονικές διαστάσεις.

Από την άλλη, η τεχνολογία του γραμμικού επιταχυντή Linac 4 αναμένεται να αξιοποιηθεί σε μικρότερα, ακόμη και φορητά μηχανήματα, ώστε να έχει και άλλες πρακτικές εφαρμογές, όπως στη βιοϊατρική έρευνα (π.χ. δημιουργία ισοτόπων για τη διάγνωση του καρκίνου) και στην ανάλυση έργων τέχνης (π.χ. πινάκων στα μουσεία).

Το Λούβρο του Παρισιού είναι το μόνο μουσείο στον κόσμο που ήδη διαθέτει στο υπόγειό του τον δικό του μικρό επιταχυντή. Όταν κλείνει τις Τρίτες, διάφορα έργα τέχνης μεταφέρονται εκεί για ανάλυση, μεταξύ άλλων για να αποκαλυφθεί αν είναι γνήσια, από ποιά υλικά κατασκευάσθηκαν και πόσο παλιά είναι.

Πηγές: CERN press release - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=878970

Οι αρχαιότερες ενδείξεις μικροβιακής ζωής στην ξηρά προ 3,48 δισ. Ετών. Earliest Signs of Microbial Life on Land Found in 3.48-Billion-Year-Old Hot Spring Deposits

Η ζωή μπορεί πράγματι να γεννήθηκε σε μία ζεστή λιμνούλα. Επιστήμονες ανακάλυψαν ίχνη απολιθωμάτων της πιο πρώιμης ζωής με «στεριανή» προέλευση. Οι σφαιρικές φυσαλίδες που διασώζονται σε βράχους ηλικίας 3,48 δισεκατομμυρίων ετών στην απομονωμένη περιοχή Πιλμπάρα της Δυτικής Αυστραλίας περιέχουν στοιχεία για τις αρχέγονες μορφές ζωής που εμφανίστηκαν στη Γη. Fossil evidence of early microbial life has been found in ancient hot spring deposits in the Dresser Formation in the Pilbara Craton, Western Australia, that date back approximately 3.48 billion years. A paper reporting this discovery is published in the journal Nature Communications. Spherical bubbles preserved in 3.48 billion-year-old hot spring deposits in the Dresser Formation provide evidence for early microbial life having lived on land. Image credit: University of New South Wales

Πού ήταν η κοιτίδα της ζωής: Στην ξηρά ή μέσα στη θάλασσα; Οι περισσότεροι επιστήμονες τείνουν προς τη δεύτερη εκδοχή, αλλά μια νέα ανακάλυψη γέρνει τη ζυγαριά προς την πρώτη - αν και σίγουρα δεν θα είναι η οριστική απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα.

Επιστήμονες ανακάλυψαν σε πανάρχαια κοκκινωπά ηφαιστειακά πετρώματα της Δυτικής Αυστραλίας ίχνη απολιθωμάτων της πιο πρώιμης ζωής με «στεριανή» προέλευση που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, καθώς χρονολογούνται προ περίπου 3,48 δισεκατομμυρίων ετών.

Την εποχή εκείνη, η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να ήταν ένα μικρό ηφαιστειακό νησί γεμάτο θερμοπηγές και λιμνούλες. Σε κάποια από αυτές ίσως ξεκίνησε η ζωή στη Γη.

Έως σήμερα, οι αρχαιότερες ενδείξεις μικροβιακής ζωής με προέλευση την ξηρά προέρχονταν από απολιθώματα σε πετρώματα της Νότιας Αφρικής με ηλικία 2,7 έως 2,9 δισεκατομμυρίων ετών.

Αν η ανακάλυψη στην κατάξερη και απομονωμένη περιοχή Πιλμπάρα της Αυστραλίας επιβεβαιωθεί, τότε ίσως δικαιώσει τον Κάρολο Δαρβίνο, ο οποίος το 1.871 δήλωσε ότι η ζωή πιθανότατα ξεκίνησε σε κάποια θερμή λιμνούλα της ξηράς και όχι στη θάλασσα.

Οι ερευνητές από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, με επικεφαλής την γεωεπιστήμονα Τάρα Ντζόκιτς του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) στο Σίδνεϊ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature Communications.

Όπως είπε η Ντζόκιτς, «τα συναρπαστικά ευρήματα δεν επεκτείνουν μόνο κατά τρία δισεκατομμύρια χρόνια τις αρχαιότερες ενδείξεις ζωής σε θερμοπηγές, αλλά επίσης δείχνουν ότι η ζωή κατοικούσε στην ξηρά πολύ νωρίτερα, περίπου 580 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από ό,τι θεωρούσαμε έως τώρα».

Αυτό, πρόσθεσε, «μπορεί να υποδηλώνει την προέλευση της ζωής σε θερμοπηγές γλυκού νερού στην ξηρά μάλλον, παρά την πιο ευρέως διαδεδομένη ιδέα ότι η ζωή αναπτύχθηκε αρχικά στον ωκεανό και μετά προσαρμόσθηκε στην ξηρά».

Αυτές είναι οι δύο κυριότερες σήμερα θεωρίες για το πώς ξεκίνησε η ζωή στον πλανήτη μας: είτε σε υδροθερμικές «καμινάδες» στα βάθη των θαλασσών, είτε σε μια ζεστή λιμνούλα στην ξηρά. Αν όντως ισχύει η δεύτερη θεωρία, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες εύρεσης ιχνών ζωής και στον Άρη, όπου έχουν εντοπιστεί γεωλογικές ενδείξεις παλαιότερων θερμοπηγών.

Schematic model of active Dresser hot spring system and its fossilized mineralized remnants. Left: proximal to distal hot spring facies, with spring vent fed by subsurface hydrothermal fluids. Right: preserved sequence of hot spring facies deposits, geographically patchy in nature, with spring vent infilled by late-stage crystallization of barite. Image credit: Djokic et al, doi: 10.1038/ncomms15263

«Τα πετρώματα της Πιλμπάρα έχουν περίπου την ίδια ηλικία με τον φλοιό του Άρη, πράγμα που καθιστά τις πρώην θερμοπηγές του "κόκκινου" πλανήτη τον ιδανικό στόχο για την εύρεση απολιθωμένης ζωής εκεί» δήλωσε ο καθηγητής Βαν Κράνεντοκ, διευθυντής του Αυστραλιανού Κέντρου Αστροβιολογίας και επικεφαλής της Σχολής Βιολογικών Επιστημών και Γεωεπιστημών του UNSW.

Οι ερευνητές έκαναν αναλύσεις που δείχνουν ότι τα πετρώματα στην Πιλμπάρα σχηματίστηκαν στην ξηρά και όχι μέσα στο νερό. Συνεπώς και τα ίχνη των μικροοργανισμών που βρέθηκαν -αλλά όχι τα ίδια τα μικρόβια- όπως οι στρωματόλιθοι (διαστρωματωμένοι γεωλογικοί σχηματισμοί που δημιουργούνται από βακτήρια) και οι φυσαλίδες (πιθανώς μικροβιακής προέλευσης) μέσα σε αυτά τα πετρώματα, εκτιμάται ότι δεν έχουν θαλάσσια αλλά «στεριανή» προέλευση.

Με άλλα λόγια, η ζωή αρχικά μπορεί να γεννήθηκε στην ξηρά και μετά να διείσδυσε στη θάλασσα, από όπου, πολύ πιο εξελιγμένη πια, αναδύθηκε ξανά μετά από δισεκατομμύρια χρόνια.

Τα παλαιότερα ίχνη ζωής στη Γη, ηλικίας περίπου 3,7 δισεκατομμυρίων ετών, πιθανώς είναι αυτά που έχουν βρεθεί σε απολιθώματα στρωματολίθων (κυανοβακτηρίων) στη Γροιλανδία, όπου είχαν δημιουργηθεί σε ρηχή θάλασσα. Στο Κεμπέκ του Καναδά έχουν βρεθεί ακόμη παλαιότερες αλλά λιγότερο σίγουρες ενδείξεις για μικροοργανισμούς ηλικίας 4,28 δισεκατομμυρίων ετών (η ίδια η Γη σχηματίσθηκε πριν από περίπου 4,5 δισ. χρόνια).

Όμως, όπως συμβαίνει πάντα με ανακοινώσεις σχετικά με τόσο πρώιμες ενδείξεις ζωής στη Γη, άλλοι επιστήμονες εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν όντως τα ίχνη στα πετρώματα έχουν δημιουργηθεί από μικρόβια (από τη στιγμή που τα ίδια είναι αδύνατο να βρεθούν) ή από άλλες διαδικασίες.

Πηγές: www.amna.gr - https://www.nature.com/articles/ncomms15263

Η κάνναβη «ελιξίριο» της ζωής του εγκεφάλου! Cannabis reverses aging processes in the brain

Émile Bernard, Woman Smoking Hashish, 1900. Memory performance decreases with increasing age. Cannabis can reverse these ageing processes in the brain. This was shown in mice by scientists at the University of Bonn with their colleagues at The Hebrew University of Jerusalem (Israel). Old animals were able to regress to the state of two-month-old mice with a prolonged low-dose treatment with a cannabis active ingredient. This opens up new options, for instance, when it comes to treating dementia.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Μοριακής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Βόννης και του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, με επικεφαλής τον καθηγητή Αντρέας Τζίμερ, δημοσίευσαν πρόσφατα στο ιατρικό περιοδικό «Nature Medicine» έρευνά τους σύμφωνα με την οποία ο εγκέφαλος των γερασμένων ζώων ηλικίας ενάμισι έως δύο ετών ξανάνιωσε μετά από την χορήγηση επί ένα μήνα χαμηλής δόσης τετραϋδροκανναβινόλης (THC). Η χορήγηση της κύριας ψυχοδραστικής ουσίας της κάνναβης οδήγησε τα ζώα σε βελτίωση που προσομοίαζε τη μνήμη ηλικίας μόλις δύο μηνών.

Με δύο λόγια τα σχετικά τεστ μάθησης και μνήμης, έδειξαν ότι τα πειραματόζωα είχαν πλέον νεανικές επιδόσεις.

Άγνωστο ακόμη εάν κάτι ανάλογο μπορεί να ισχύσει και για τους ανθρώπους, αλλά οι επιστήμονες ελπίζουν ότι μπορεί να ανοίξουν νέοι δρόμοι ακόμη και για τη θεραπεία της άνοιας. Έτσι σχεδιάζουν να ξεκινήσουν μέσα στο 2017 την κλινική δοκιμή σε ανθρώπους για να ελέγξουν κατά πόσο η THC μπορεί να «φρενάρει» τη γήρανση του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Prof. Dr. Andreas Zimmer (left) and the North Rhine-Westphalia science minister Svenja Schulze (centre) in the lab of the Institute of Molecular Psychiatry at University of Bonn. Credit: © Photo: Volker Lannert/Uni Bonn

Στα συγκεκριμένα πειράματα η THC αύξησε τον αριθμό των συνδέσεων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων (νευρώνων) στον ιππόκαμπο, στην περιοχή του εγκεφάλου που παίζει ζωτικό ρόλο στη μνήμη. Τα οφέλη διήρκεσαν επί εβδομάδες και κανένα ζώο δεν εμφάνισε τις παρενέργειες ενός ναρκωτικού.

Η κάνναβη ως ναρκωτικό κατηγορείται ότι μειώνει την ικανότητα των ανθρώπων να θυμούνται και να προσέχουν. Όμως, σύμφωνα με τους Γερμανούς επιστήμονες είναι πιθανό σε χαμηλές αλλά συνεχείς δόσεις να επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα.

Διαβάστε περισσότερα για την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής κάνναβης εδώ: Εναλλακτική Δράση

Πηγές: Andras Bilkei-Gorzo, Onder Albayram, Astrid Draffehn, Kerstin Michel, Anastasia Piyanova, Hannah Oppenheimer, Mona Dvir-Ginzberg, Ildiko Rácz, Thomas Ulas, Sophie Imbeault, Itai Bab, Joachim L Schultze, Andreas Zimmer. A chronic low dose of Δ9-tetrahydrocannabinol (THC) restores cognitive function in old mice. Nature Medicine, 2017; DOI: 10.1038/nm.4311 - Tvxs