Σπύρος Κατσίμης, «Η κούκλα»

Augustus Edwin Mulready (1844–1905), Uncared For (1871), oil on canvas, 101 × 76 cm, location not known. Wikimedia Commons.

Ι

Μας ήρθανε πιασμένοι απ’ το χέρι

πρόσφυγες από μακριά, μ’ ένα παιδί που έκλαιγε

βαστώντας πάνω του την κούκλα του σπασμένη.

 

Του αγόρασαν μια άλλη και την πέταξε

πήγαν να του την φτιάξουν και την έσφιξε

ακόμα πιο πολύ στην αγκαλιά του.

 

Αχ, να θυμόταν τις ημέρες που γερή

την χοροπήδαγε στα γόνατά του;

 

Αχ, να θυμόταν του σπιτιού του την αυλή;

 

Ποιος να την έσπασε, μα ποιος

σε τέτοιες ώρες θα λογάριαζε μια κούκλα;

ΙΙ

Kuroda Seiki (黒田 清輝) (1866–1924), Triptych: Wisdom Impression Sentiment (before 1898), oil, other details not known, Kuroda Memorial Hall (黒田記念館), Tokyo. Wikimedia Commons.

Ι

Τώρα, στους δρόμους της πολιτείας

–με τους φτωχούς και τους τυφλούς μαζί–

θα τριγυρνάει πάντα κλαίγοντας

η μικρούλα με την κούκλα.

 

Θα τριγυρνάει σφίγγοντάς την πάνω της

φυλάγοντάς την απ’ τα ξένα χέρια και το κρύο

ίσαμε ν’ ακουστεί το «… επί γης ειρήνη

εν ανθρώποις ευδοκία».

 

Για να φτιάξουν τότε την κούκλα του παιδιού

τα χέρια ενός θεού.

Cecilia Beaux (1855–1942), Dressing Dolls (1928), oil on canvas, 88.9 x 71.1 cm, Private collection. The Athenaeum.

Σπύρος Κατσίμης, «Η κούκλα» (2017). Εκδόσεις: Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.

 

Η μελωδία των ατόμων. The Sounds of Atoms

Ο μετασχηματισμός των φασματικών γραμμών κάθε στοιχείου σε μουσικούς τόνους ως διασκεδαστικό παιχνίδι. (Πάνω) Το ορατό φάσμα του υδρογόνου αποτελείται από πολλές διακριτές γραμμές εκπομπής. Όταν οι γραμμές αυτές συνδυάζονται δίνουν ένα χαρακτηριστικό χρώμα ματζέντα (κοκκινο-μωβ). (Κάτω δεξιά) Μετατρέποντας αυτές τις γραμμές σε ήχους με λογισμικό ήχου, οι ερευνητές μπορούν να δημιουργήσουν έναν χαρακτηριστικό ήχο ή κυματομορφή που είναι μοναδική για αυτό το στοιχείο. Transforming the spectral lines of each element into a musical tone provides a fun tool for teasing out patterns in the electronic structures of atoms. (Top) The visible spectrum of hydrogen consists of several emission lines. When hydrogen gas is excited, these lines combine to give a signature magenta color. (Bottom right) By converting these same lines into sounds and combining them in audio software, researchers can create a signature sound or waveform that is unique to this element.

Στο βίντεο που ακολουθεί ακούγονται «οι ήχοι των ατόμων» υδρογόνου (Η), ηλίου (He), λιθίου (Li), των αμετάλλων (C, N, O), των αλογόνων (F, Cl, Br) και των μετάλλων (Au, Hg, Tl, Pb):

This sampling of atom tones compares low-mass elements with high-mass elements. Different groups are represented: noble gases (He), nonmetals (C, N, O), halogens (F, Cl, Br), and metals (Au, Hg, Th, Pb). Credit: J. Linz; APS/M. Schirber

Waveforms of the first 12 elements. From top to bottom, the left column shows hydrogen, helium, lithium, beryllium; the middle column shows boron, carbon, nitrogen, oxygen; and the right column shows fluorine, neon, sodium, magnesium. The sound of each atom can be heard here.

Η αρχική ιδέα για την δημιουργία ενός «ακουστικού» περιοδικού πίνακα στοιχείων προέκυψε στο πλαίσιο των μαθημάτων χημείας για τυφλούς μαθητές που δεν μπορούσαν να δουν γραφήματα ή φασματικές γραμμές.

Πηγές: https://physicsgg.me/2023/01/15 - The Sounds of Atoms

 

Τζων Μπέρρυμαν, «Παραιτείται». John Berryman, “ He Resigns”

Egon Schiele (1890–1918), Death and the Maiden (1915), oil on canvas, 150 x 180 cm, Österreichische Galerie Belvedere, Vienna, Austria. Wikimedia Commons.

Τα γηρατειά, και οι θάνατοι, και τα φαντάσματα

 Εκείνη τώρα πια καθόλου

 δεν με νοιάζεται. Πλήθος

 οι τύψεις έρχονται και άδειο με βρίσκουν.

 

Δεν νομίζω πως αυτό θ’ αλλάξει.

Δεν θέλω ούτε πράγμα

Ούτε πρόσωπο, ξένο ή γνώριμο.

 

Νομίζω πως ποτέ ξανά

δεν θα τραγουδήσω παρά μονάχα

τώρα μία κι έξω. Πρέπει ν’ αρχίσω

 να ζω μ’ ένα άχρηστο κρανίο

 πάνω από μια καρδιά κενή.

Egon Schiele (1890–1918), Landscape with Ravens (1911), oil on canvas, 95.8 × 89 cm, Die Sammlung Leopold, Vienna, Austria. Wikimedia Commons.

Μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς

“He Resigns”

Anonymous, Funerary Portrait of a Woman ‘Isidora’ (c 100 – 110 CE), encaustic on panel, Getty Villa, Los Angeles. By Dave & Margie Hill / Kleerup from Centennial, CO, USA (Getty Villa – Collection Uploaded by Marcus Cyron), via Wikimedia Commons.

Age, and the deaths, and the ghosts.

Her having gone away

in spirit from me. Hosts

of regrets come & find me empty.

 

 I don't feel this will change.

 I don't want any thing

 or person, familiar or strange.

 I don't think I will sing

 

any more just now;

ever. I must start

to sit with a blind brow

above an empty heart.

Bartolomé Esteban Murillo (1617–1682), Penitent Mary Magdalene (1640), oil, dimensions not known, Private collection. Wikimedia Commons.

Πηγές: https://pickmeuppoetry.org/he-resigns-by-john-berryman/ - https://popaganda.gr/art/paretite-tou-tzon-berriman/

 

Το James Webb επιβεβαιώνει τον πρώτο του εξωπλανήτη. NASA’s Webb Confirms Its First Exoplanet

Πώς εντοπίζουν οι αστρονόμοι έναν μακρινό εξωπλανήτη; Παρατηρώντας τις μεταβολές του φωτός καθώς περιφέρεται γύρω από το άστρο του. Στο διάγραμμα βλέπουμε την λαμπρότητα του άστρου LHS 475 συναρτήσει του χρόνου όπως την κατέγραψε ο φασματογράφος εγγύς υπερύθρου (NIRSpec) του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA, όταν ο εξωπλανήτης LHS 475 b πέρασε μπροστά από το άστρο του στις 31 Αυγούστου 2022. How do researchers spot a distant planet? By observing the changes in light as it orbits its star. A light curve from NASA’s James Webb Space Telescope’s Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) shows the change in brightness from the LHS 475 star system over time as the planet transited the star on August 31, 2022. LHS 475 b is a rocky, Earth-sized exoplanet that orbits a red dwarf star roughly 41 light-years away, in the constellation Octans. The planet is extremely close to its star, completing one orbit in two Earth-days. The planet’s confirmation was made possible by Webb’s data. Credits: Illustration: NASA, ESA, CSA, L. Hustak (STScI); Science: K. Stevenson, J. Lustig-Yaeger, E. May (Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory), G. Fu (Johns Hopkins University), and S. Moran (University of Arizona)

To διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb μάς «μάγεψε» όλους πέρσι με τα συναρπαστικά ευρήματά του και σίγουρα θα συνεχίσει να κάνει το ίδιο και το 2023, καθώς για πρώτη φορά επιβεβαίωσε την ύπαρξη ενός κοντινού εξωπλανήτη.

 Πρόκειται για τον βραχώδη LHS 475b, ο οποίος έχει σχεδόν παρόμοιο μέγεθος με τη Γη (το 99% της διαμέτρου της), ενώ βρίσκεται σε απόσταση μόνο 41 ετών φωτός στον αστερισμό της Οκτάδος.

 Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής (APL) του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς της Βαλτιμόρης έκαναν τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.

 Η αρχική ανακάλυψη του εν λόγω εξωπλανήτη είχε γίνει από το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) και ακολούθησε η επιβεβαίωση του με νέες παρατηρήσεις από το ισχυρότερο τηλεσκόπιο Webb.

 Ίδιο μέγεθος με τη Γη, αλλά πολύ πιο θερμός πλανήτης

A flat line in a transmission spectrum, like this one, can be exciting – it can tell us a lot about the planet. Researchers used NASA’s James Webb Space Telescope’s Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) to observe exoplanet LHS 475 b on August 31, 2022. As this spectrum shows, Webb did not observe a detectable quantity of any element or molecule. The data (white dots) are consistent with a featureless spectrum representative of a planet that has no atmosphere (yellow line). The purple line represents a pure carbon dioxide atmosphere and is indistinguishable from a flat line at the current level of precision. The green line represents a pure methane atmosphere, which is not favored since if methane were present, it would be expected to block more starlight at 3.3 microns. Credits: Illustration: NASA, ESA, CSA, L. Hustak (STScI); Science: K. Stevenson, J. Lustig-Yaeger, E. May (Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory), G. Fu (Johns Hopkins University), and S. Moran (University of Arizona)

 Ανάμεσα σε όλα τα τηλεσκόπια, το James Webb είναι το μοναδικό που μπορεί να μελετήσει τις ατμόσφαιρες εξωπλανητών με το μέγεθος της Γης.

 Μέχρι στιγμής πάντως δεν είναι γνωστό αν ο LHS 475b διαθέτει ατμόσφαιρα και τι είδους. Θα ακολουθήσουν επί τούτου πιο ακριβείς μετρήσεις με το τηλεσκόπιο

 Επειδή ήδη το Webb έχει βρει ότι ο συγκεκριμένος εξωπλανήτης είναι μερικές εκατοντάδες βαθμούς Κελσίου πιο ζεστός από τη Γη, δεν αποκλείεται να έχει την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, δηλαδή να περιέχει μεγάλη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα και πυκνά νέφη.

Ο πλανήτης διαγράφει μια πλήρη περιφορά πέριξ του άστρου του μέσα σε μόνο δύο μέρες (η διάρκεια του έτους του), καθώς κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, έναν ερυθρό νάνο που έχει τη μισή θερμοκρασία του Ήλιου.

 Πηγές:  https://www.nasa.gov/feature/goddard/2023/nasa-s-webb-confirms-its-first-exoplanet -  https://www.kathimerini.gr/life/science/562224724/to-james-webb-vrike-ton-proto-toy-exoplaniti-echei-paromoio-megethos-me-ti-gi/

 

Τεντ Κούσερ, «Γονείς». Ted Kooser, “Parents”

David Hockney, My Parents, 1977, Oil paint on canvas, 183×183 cm, Tate Britain, London.

 

Οι πεθαμένοι γονείς μου δεν μπλέκουν ποτέ στα πόδια μου.

Όταν μπω σε κάποιο δωμάτιο το έχουν ήδη εγκαταλείψει,

έχουν βρει ήδη κάποια δουλειά που πρέπει να γίνει

κάπου αλλού στο σπίτι, ο πατέρας μου με την ηλεκτρική σκούπα,

η μάνα μου με το ξεσκονόπανο και το σπρέι. Κατά καιρούς

έχω ακούσει τις παλιές τους παντόφλες να σέρνονται απαλά

πάνω-κάτω στο χολ, ή έχω δει κάτι σαν

το στρίφωμα της φούστας της καθώς χάνεται

πίσω από μια πόρτα. Αφήνω όλα τα είδη καθαρισμού

σε εμφανές σημείο, και κάθε συσκευασία μοιάζει να διαρκεί

για πάντα. «Δεν είναι ανάγκη να φεύγετε!» φωνάζω

κι η ηχώ γεμίζει τα δωμάτια, εκείνοι όμως δεν κοντοστέκονται

ποτέ τους. Αφήνουν τα πατώματα να λάμπουν

πίσω τους, και θυμούνται πάντα να σβήνουν τα φώτα.

Οι γονείς μου, Ευάγγελος και Βιολέττα, σε γαμήλια φωτογραφία τους. ΦΩΤΟ – ΒΑΛΣΑΜΗ, ΛΑΡΙΣΑ, 27-12-1964.

Μετάφραση: Δημήτρης Πολιτάκης

“Parents”

Gustav Klimt (1862–1918), Death and Life (1910-15), oil, 180.5 x 200.5 cm, Leopold Museum (Die Sammlung Leopold), Vienna, Austria. Wikimedia Commons.

My dead parents try to keep out of my way.

When I enter a room they have already left it,

gone off to find something that ought to be done

elsewhere in the house, my dad rolling the Hoover,

my mother with dust rag and Pledge. At times

I’ve heard their old slippers, pattering away

down the hall, or seen for only an instant

what might be the hem of her skirt as it swept

through a door. I leave all the cleaning supplies

where they’re easy to find, and they seem to last

forever. “You don’t need to go!” I call out

through the echoing rooms, but they’ve never

turned back. They leave the floors shining

behind them, and remember to turn off the lights.

Félix Vallotton (1865–1925), Interior with the Back of a Woman in Red (1903), oil on canvas, 93 x 71 cm, Kunsthaus Zürich, Zürich, Switzerland. Wikimedia Commons.

Πηγές: https://www.nytimes.com/2018/11/24/magazine/poem-parents.html - https://www.lifo.gr/stiles/ena-poiima-gia-toys-goneis-poy-den-yparhoyn-pia

 

 

 

TOI-700: Το καλύτερο στοίχημα για εξωγήινη ζωή. Meet TOI-700’s exoplanets: Our best bet for alien life

Το εξωπλανητικό σύστημα TOI-700 διαθέτει δυο πλανήτες, τους TOI 700d και ΤΟΙ 700e, στην κατοικήσιμη. Παρά το γεγονός ότι το μητρικό τους άστρο TOI-700 είναι ερυθρός νάνος θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή. Red dwarf stars were supposed to be inhospitable. But TOI-700, now with at least two potentially habitable worlds, is quite the exception. The exoplanetary system TOI-700 now has four known planets orbiting it, with the third planet located in the "optimistic" habitable zone and the fourth firmly located in the habitable zone. Despite being a red dwarf star, TOI-700 could quite possibly be home to inhabited planets. Credit: ESA

Το σύμπαν μας είναι γεμάτο από άστρα, πλανήτες και πολύ πιθανώς από ζωή, αν και δεν την έχουμε ανακαλύψει ακόμα, εξαιρώντας τη Γη. 

What do planets outside our solar system, or exoplanets, look like? A variety of possibilities are shown in this illustration. Scientists discovered the first exoplanets in the 1990s. As of 2023, the tally stands at just over 5,000 confirmed exoplanets. None are known to be inhabited, but a few raise tantalizing possibilities. Credit: NASA/JPL-Caltech

Ο ιδανικός υποψήφιος εξωπλανήτης που θα μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή, θα έχει το μέγεθος της Γης, και θα περιφέρεται στην κατάλληλη απόσταση (κατοικήσιμη ζώνη) από το μητρικό του άστρο.

This graphic shows a representation of the TOI-178 planetary system, which wasrevealed by ESA’s exoplanet watcher Cheops. Credit: ESA/Cheops Mission Consortium/A. Leleu et al.

Το σύστημα TOI-700 έγινε γνωστό πριν από χρόνια διότι εκεί ανακαλύφθηκε ο TOI 700d, ένας δυνητικά κατοικήσιμος εξωπλανήτης στο μέγεθος της Γης. 

Using data from NASA’s Transiting Exoplanet Survey Satellite, scientists have identified an Earth-size world, called TOI 700 e, orbiting within the habitable zone of its star – the range of distances where liquid water could occur on a planet’s surface. The world is 95% Earth’s size and likely rocky. Music credit: "Dream Box" by Carl David Harms from Universal Production Music. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/Scientific Visualization Studio

Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS ανακάλυψε στο ίδιο σύστημα και έναν δεύτερο εξωπλανήτη, τον ΤΟΙ 700e, επίσης στο μέγεθος της Γης και στην λεγόμενη «αισιόδοξη κατοικήσιμη ζώνη».

Άλλη μία «δεύτερη Γη» ανακαλύφθηκε σε απόσταση 100 ετών φωτός γύρω από το άστρο ΤΟΙ 700

Newly discovered Earth-size planet TOI 700 e orbits within the habitable zone of its star in this illustration. Its Earth-size sibling, TOI 700 d, can be seen in the distance. Credit: NASA/JPL-Caltech/Robert Hurt

Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) ανακάλυψε έναν ακόμη εξωπλανήτη που μοιάζει με τον δικό μας. Πρόκειται για τον ΤΟΙ 700e, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 100 ετών φωτός και έχει το 95% του μεγέθους της Γης, είναι δηλαδή οριακά μικρότερος, ενώ πιθανότατα είναι και βραχώδης.

The known, current architecture of the TOI-700 system, with four known exoplanets, one in the optimistic habitable zone and one in the conservative habitable zone. More rocky planets may exist further out in the habitable zone as well; we’ll need more and better data to determine whether that’s the case. Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center

Αυτή η «δεύτερη Γη» φαίνεται να κινείται πέριξ του άστρου της (ενός μικρού σχετικά ψυχρού ερυθρού νάνου τύπου Μ) σε απόσταση κατάλληλη για την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή και για την ανάπτυξη ζωής. Οι αστρονόμοι είχαν προηγουμένως ανακαλύψει τρεις πλανήτες στο ίδιο σύστημα, τους ΤΟΙ b, c και d. Ο τελευταίος επίσης κινείται στην φιλόξενη για ζωή ζώνη και μοιάζει με τη Γη.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την αστρονόμο Έμιλι Γκίλμπερτ του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στη Νότια Καλιφόρνια, έκαναν τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Σιάτλ, ενώ θα ακολουθήσει και δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».

TOI 700 e, illustrated here at left, is around 95% Earth’s size and likely rocky. It’s on a 28-day orbit around its star. At right, TESS observations of the planet’s transit. Credit: NASA/JPL-Caltech/Robert Hurt/NASA’s Goddard Space Flight Center

«Πρόκειται για ένα από τα λίγα συστήματα με πολλούς, μικρούς και δυνητικά κατοικήσιμους πλανήτες, που γνωρίζουμε. Αυτό καθιστά το σύστημα ΤΟΙ 700 κατ’ εξοχήν κατάλληλο για περαιτέρω μελέτη. Ο πλανήτης e είναι περίπου 10% μικρότερος από τον πλανήτη d, συνεπώς αποδεικνύεται ότι οι επιπρόσθετες παρατηρήσεις με το TESS μας επιτρέπουν να βρίσκουμε ολοένα μικρότερους κόσμους», δήλωσε η Γκίλμπερτ.

To άστρο ΤΟΙ 700 βρίσκεται στο νότιο αστερισμό της Δοράδος και το 2020 είχε ανακαλυφθεί πέριξ αυτού ο παρόμοιος με τη Γη (και 20% μεγαλύτερος από αυτήν) εξωπλανήτης d. O πιο εσωτερικός πλανήτης b, που έχει το 90% του μεγέθους της Γης, έχει διάρκεια έτους δέκα μέρες (ο χρόνος μιας πλήρους περιφοράς γύρω από το μητρικό άστρο του), ο c είναι 2,5 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και έχει έτος διάρκειας 16 ημερών, ο d έχει έτος 37 ημερών, ενώ ο e 28 ημερών.

Το TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite)  είχε εκτοξευθεί τον Απρίλιο του 2018 και σήμερα αποτελεί τον κύριο «κυνηγό» εξωπλανητών της NASA, έχοντας ανακαλύψει 285 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες και περισσότερους από 6.000 υποψήφιους μέχρι σήμερα. ΤΟΙ σημαίνει «TESS Object of Interest» (αντικείμενο ενδιαφέροντος του TESS).

The TRAPPIST-1 system contains the most terrestrial-like planets of any stellar system presently known, and is shown scales to temperature equivalents to our own Solar System. These seven known worlds, however, exist around a low-mass, consistently flaring red dwarf star. None of them may have atmospheres any longer. Credit: NASA/JPL-Caltech

Η παρατήρηση του συστήματος του ΤΟΙ 700 με το TESS, καθώς επίσης με άλλα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια συνεχίζεται. Το σύστημα του ΤΟΙ 700 είναι το δεύτερο που κεντρίζει τόσο πολύ το ενδιαφέρον των αστρονόμων μετά το κοντινότερο σύστημα Trappist-1 σε απόσταση 39,5 ετών φωτός από τη Γη, το οποίο διαθέτει επτά πλανήτες που έχουν ομοιότητες με τον δικό μας.

Πηγές: https://www.amna.gr/home/article/699908/Alli-mia-deuteri-Gi-anakalufthike-se-apostasi-100-eton-fotos-guro-apo-to-astro-TOI-700 - https://bigthink.com/starts-with-a-bang/toi-700-exoplanet-alien-life/ - https://www.jpl.nasa.gov/news/nasas-tess-discovers-planetary-systems-second-earth-size-world

 

 

 

 

 

Ανακαλύφθηκαν τα πιο μακρινά άστρα στις εσχατιές του γαλαξία μας. Astronomers find the most distant stars in our galaxy halfway to Andromeda

Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακάλυψαν μερικά από τα πιο μακρινά άστρα που έχουν βρεθεί στον γαλαξία μας, συγκεκριμένα στη γαλαξιακή άλω, δηλαδή στην εκτεταμένη σφαιροειδή περιοχή που περιβάλλει το κύριο σώμα του γαλαξία. Χάρη στις νέες αυτές παρατηρήσεις, οι επιστήμονες έχουν πια μια καλύτερη εικόνα των εξωτερικών ορίων της άλω. Astronomers have discovered more than 200 distant variable stars known as RR Lyrae stars in the Milky Way's stellar halo. The most distant of these stars is more than a million light years from Earth, almost half the distance to our neighboring galaxy, Andromeda, which is about 2.5 million light years away. This illustration shows the Milky Way galaxy's inner and outer halos. A halo is a spherical cloud of stars surrounding a galaxy. Credit: NASA, ESA, and A. Feild (STScI)

The Andromeda Galaxy captured by the NASA Galaxy Evolution Mapper in 2012. Image: NASA/JPL-Caltech

Συγκεκριμένα βρέθηκαν 208 μεταβλητά άστρα του τύπου RR Lyrae, με το πιο μακρινό από αυτά να απέχει πάνω από ένα εκατομμύριο έτη φωτός από τη Γη και να βρίσκεται σχεδόν στη μέση της απόστασης από τον γειτονικό μας γαλαξία της Ανδρομέδας, που απέχει περίπου 2,5 εκατ. έτη φωτός. Τα εν λόγω αρχαία άστρα είναι προβλέψιμης μεταβαλλόμενης φωτεινότητας (αυτή αυξομειώνεται στο πλαίσιο ενός επαναλαμβανόμενου κύκλου) και έτσι θεωρούνται ιδανικά ως σημεία αναφοράς για τη μέτρηση των γαλαξιακών αποστάσεων.

«Η νέα έρευνα επανακαθορίζει τι συνιστά τα απώτατα όρια του γαλαξία μας. Στην πραγματικότητα ο γαλαξίας μας και η Ανδρομέδα είναι και οι δύο τόσο μεγάλοι, που δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου κενό ανάμεσα στους δύο γαλαξίες», δήλωσε ο καθηγητής αστρονομίας και αστροφυσικής Ράτζα Γκούχα Θακούρτα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ, ο οποίος έκανε τη σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Σιάτλ.

Οι αστρονόμοι τόνισαν ότι η περιβάλλουσα άλως που αποτελείται από διάφορα διάσπαρτα άστρα, είναι πολύ μεγαλύτερη από τον κυρίως δίσκο του γαλαξία μας, ο οποίος δεν ξεπερνά σε διάμετρο τα 100.000 έτη φωτός. Το ηλιακό μας σύστημα με τη Γη βρίσκεται σε έναν από τους σπειροειδείς βραχίονες του δίσκου. Στη μέση του δίσκου βρίσκεται ένα κεντρικό ‘εξόγκωμα’ και γύρω από αυτό είναι η άλως που περιέχει τα αρχαιότερα άστρα του γαλαξία μας και η οποία εκτείνεται σε απόσταση εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων προς κάθε κατεύθυνση.

Η άλως είναι δύσκολο να μελετηθεί, καθώς απέχει πολύ από τη Γη και επιπλέον τα άστρα της είναι πολύ αραιά σε σύγκριση με εκείνα στον κεντρικό γαλαξιακό δίσκο. Από την άλλη, η άλως κυριαρχείται από τη σκοτεινή ύλη και περιέχει έτσι το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής γαλαξιακής μάζας.

Με βάση προηγούμενες εκτιμήσεις, η άλως εκτείνεται σε απόσταση έως 300 κιλοπαρσέκ ή περίπου ένα εκατομμύριο έτη φωτός από το γαλαξιακό κέντρο (ένα κιλοπαρσέκ αντιστοιχεί σε 3.260 έτη φωτός), όμως η νέα μελέτη επεκτείνει το εξωτερικό όριο της άλω έως τουλάχιστον τα 320 κιλοπαρσέκ.

Πηγές: https://phys.org - https://www.amna.gr/home/article/699657/Anakalufthikan-ta-pio-makrina-astra-stis-eschaties-tou-galaxia-mas- – https://www.eurekalert.org/news-releases/975868