Βρέθηκε στον εγκέφαλο ο «ρυθμιστής» της γήρανσης. The fountain of youth? Brain region found to control aging

Στον υποθάλαμο του εγκεφάλου φαίνεται ότι κρύβεται το «κλειδί» της διαδικασίας γήρανσης. For the first time, a brain region has been found that may control aging throughout the whole body, a new study reports.

Ο υποθάλαμος, μια περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει μια πληθώρα λειτουργιών, από την ανάπτυξη μέχρι τον μεταβολισμό και την αναπαραγωγή, δεν αποκλείεται να ελέγχει και τη διαδικασία της γήρανσης -σύμφωνα τουλάχιστον με μελέτη σε ποντίκια που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Αύξηση της διάρκειας ζωής κατά 20%

NF-kB activation in neurons in the hypothalamus increases with age (left column), while the total number of neurons (middle column) and the total number of all cell types in the hypothalamus (right column) is maintained at a relatively steady rate across age groups.

Οι ερευνητές του Κολεγίου Ιατρικής «Άλμπερτ Άινσταϊν» στη Νέα Υόρκη έδειξαν ότι η αναστολή της δράσης μιας ουσίας στον υποθάλαμο βελτίωσε την υγεία και αύξησε κατά 20% τη διάρκεια ζωής των πειραματόζωων.

«Οι επιστήμονες αναρωτιούνται εδώ και καιρό κατά πόσο η γήρανση συμβαίνει ανεξάρτητα σε καθέναν από τους ιστούς του σώματος, ή αν αντίθετα ρυθμίζεται από ένα συγκεκριμένο όργανο» σχολιάζει ο Ντόνγκσενγκ Κάι, επικεφαλής των πειραμάτων.

«Η μελέτη μας καθιστά ξεκάθαρο ότι πολλές παράμετροι της γήρανσης ελέγχονται από τον υποθάλαμο» υποστηρίζει.

Ο υποθάλαμος, μια δομή σε μέγεθος αμυγδάλου που βρίσκεται βαθιά στον εγκέφαλο, συνδέει το νευρικό σύστημα με το ενδοκρινικό σύστημα, και ρυθμίζει έτσι την όρεξη, τη θερμοκρασία του σώματος, τον ύπνο, τα επίπεδα κόπωσης, την αναπαραγωγή και το βιολογικό ρολόι, μεταξύ άλλων.

Γήρανση και φλεγμονώδεις αντιδράσεις του υποθαλάμου

Credit: © pixologic / Fotolia

Ο δρ Κάι ήθελε να εξετάσει το κατά πόσο η γήρανση συνδέεται με τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις του υποθαλάμου. Σε πρώτη φάση, η ερευνητική ομάδα έδειξε ότι, όταν τα ποντίκια αρχίζουν να γερνούν, ο υποθάλαμος βρίσκεται όλο και περισσότερο υπό την επίδραση ενός μορίου που σχετίζεται με τη φλεγμονή και ονομάζεται NF-κΒ.

Στην επόμενη φάση των πειραμάτων, οι ερευνητές έδειξαν ότι η χορήγηση μιας ουσίας που αυξάνει τη δραστηριότητα του NF-κΒ δείχνει να επιταχύνει τη γήρανση έξι μήνες μετά τη χορήγηση: τα ποντίκια παρουσίασαν αυξημένη απώλεια μυϊκής και οστικής μάζας, λεπτότερο δέρμα και μειωμένη ικανότητα απομνημόνευσης.

Αντίθετα, η χορήγηση μιας άλλης ουσίας που αναστέλλει το NF-κΒ στον υποθάλαμο φρενάρει αυτά τα σημάδια της γήρανσης και αυξάνει τη μέση διάρκεια ζωής κατά 20%, συγκριτικά με τα ποντίκια στα οποία δεν υπήρχε φαρμακευτική παρέμβαση.

Οφέλη ακόμη και στα μεσήλικα πειραματόζωα

Το εντυπωσιακό μάλιστα ήταν ότι τα οφέλη αυτά παρατηρήθηκαν ακόμα και στα πειραματόζωα που ήταν ήδη μεσήλικα όταν άρχισε το πείραμα.

Ποιος είναι όμως ο μηχανισμός που αυξάνει τη δραστηριότητα του NF-κΒ και αναγκάζει τον υποθάλαμο να ενεργοποιήσει τη διαδικασία της γήρανσης;

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το NF-κΒ μπλοκάρει τη δράση της «εκλυτικής ορμόνης των γοναδοτροπινών» (GnRH), μιας ορμόνης που παράγει ο υποθάλαμος για να ενεργοποιεί το αναπαραγωγικό σύστημα.

Αυτό υποδεικνύει ότι η εμφάνιση φλεγμονής είναι το σημάδι που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να καταλάβει ότι έχει έρθει ώρα να σταματήσει η αναπαραγωγή και να αρχίσει η διαδικασία της γήρανσης.

«Μείζον επίτευγμα»

While the search continues for the Fountain of Youth, researchers may have found the body's "fountain of aging": the brain region known as the hypothalamus. (Credit: © James Steidl / Fotolia)

Η μελέτη χαρακτηρίστηκε ως «μείζον επίτευγμα για την έρευνα στη γήρανση» από τον Ντέιβιντ Σινκλέρ, έγκριτο μοριακό βιολόγο του Χάρβαρντ, ο οποίος κλήθηκε να σχολιάσει τα αποτελέσματα στο δικτυακό τόπο του Nature.

Όπως επεσήμανε ο Σινκλέρ, η αναστολή του NF-kB στον υποθάλαμο δείχνει να φρενάρει τη γήρανση ακόμα και αν χορηγηθεί στη μέση ηλικία, διαπίστωση που γεννά ελπίδες για την αντιμετώπιση της γήρανσης στο μέσο μεσήλικο άνθρωπο.