André Masson, Gradiva (Metamorphosis of Gradiva), 1939
Δεν
κοιμάμαι Γεωργία
Ρίχνω
βέλη μέσα στη νύχτα Γεωργία
Περιμένω
Γεωργία
Σκέφτομαι
Γεωργία
Η
φωτιά είναι σαν το χιόνι Γεωργία
Η
νύχτα είναι γειτόνισσά μου Γεωργία
ακούω
τους θορύβους χωρίς εξαίρεση Γεωργία
βλέπω
τον καπνό που ανεβαίνει και που δραπετεύει Γεωργία
σαν
το λύκο περπατώ μες στη σκιά Γεωργία
τρέχω
να ο δρόμος των προαστίων Γεωργία
Να
μια πόλη που είναι η ίδια
και
που δεν την γνωρίζω Γεωργία
Κάνω
γρήγορα να ο άνεμος Γεωργία
και
το κρύο και η σιωπή κι ο φόβος Γεωργία
το
σκάω Γεωργία
τρέχω
Γεωργία
τα
σύννεφα είναι χαμηλά θα πέσουν Γεωργία
απλώνω
τα χέρια Γεωργία
δεν
κλείνω τα μάτια Γεωργία
φωνάζω
Γεωργία
κραυγάζω
Γεωργία
φωνάζω
Γεωργία
σε
φωνάζω Γεωργία
Άραγες
θα ρθεις Γεωργία
σύντομα
Γεωργία
Γεωργία
Γεωργία Γεωργία
Γεωργία
δεν
κοιμάμαι Γεωργία
σε
περιμένω
Γεωργία
H βαίνουσα, ανάγλυφο, περ. 2ος αι, π.Χ. Μουσείο Museo Chiaramonti, Ρώμη. Το μαρμάρινο ανάγλυφο παριστάνει μια νεαρή
γυναίκα από αριστερά, καθώς βαδίζει. Η ηλικία της ίσως να μην αγγίζει τα
είκοσι. Φοράει μαντήλι στο κεφάλι και ανασηκώνει τον μανδύα με τα δυο της
χέρια, για να έχει ελεύθερο βάδισμα. Είναι ψηλή και λεπτή, με κυματιστή κόμη.
Το πρόσωπο είναι μάλλον γλυκό, αλλά και χωρίς ιδιαίτερα εντυπωσιακά
χαρακτηριστικά. Η παρουσία της παρθένου δεν εντυπωσιάζει με την σωματική της
γοητεία, αλλά με την χάρη και την ελαφρότητα του βαδίσματός της. Ακουμπάει την
αριστερή πατούσα βηματίζοντας μπροστά, ενώ τα δάχτυλα του δεξιού ποδιού δεν
έχουν ακόμα αφήσει το έδαφος, και μοιάζει να αιωρείται. Η κεφαλή είναι ριγμένη
με ελαφρά κλίση προς τα μπροστά. Το ανάγλυφο ενέπνευσε τον Γερμανό συγγραφέα Βίλχελμ
Γιένζεν στο μυθιστόρημά του Gradiva:
Ein pompejanisches Phantasiestück. Ο Σίγκμουντ Φρόυντ το 1907
αγόρασε από το Βατικανό ένα αντίγραφο του ανάγλυφου για να αναλύσει το
μυθιστόρημα στην εργασία του Der Wahn und die Träume in Jensens
„Gradiva“.
Ο Σαλβαντόρ Νταλί αποκαλούσε υποκοριστικά την γυναίκα του Gradiva,
ενώ με τον τίτλο αυτό ζωγράφισε αρκετούς πίνακες, π.χ. Gradiva
retrouve les ruines anthropomorphes – Fantaisie rétrospectif. Επίσης διάφοροι άλλοι σουρεαλιστές ζωγράφοι
χρησιμοποίησαν το όνομα αυτό για τα έργα τους, π.χ. ο André Masson στο έργο του Gradiva
(Metamorphosis of Gradiva). Ο Αντρέ Μπρετόν ονόμασε έτσι την πινακοθήκη του
στο Παρίσι. Ο Τζιόρτζιο Αλμπερτάτσι σκηνοθέτησε το κινηματογραφικό έργο Gradiva,
ενώ ο Γάλλος συγγραφέας Michel Leiris κυκλοφόρησε με τον τίτλο αυτό ένα
καλλιτεχνικό περιοδικό.
Μετάφραση-επίμετρο:
Κώστας Ριτσώνης
Robert Delaunay, Portrait of Philippe Soupault, 1922. Huile
sur toile, Paris, Musée National d'Art Moderne.
Ο
Φιλίπ Σουπώ ήταν ένας από τους ιδρυτές του ντανταϊσμού και μετά του
υπερρεαλισμού. Από μεγάλη γαλλική οικογένεια τον καιρό του πολέμου ο ποιητής
κυνηγήθηκε και φυλακίστηκε για έξι μήνες από το Βισύ και από τους Γερμανούς.
Κατάφερε να διαφύγει στην Αμερική. Εργάστηκε σα δημοσιογράφος για την κυβέρνηση
του Ντε Γκωλ και ταξίδεψε για λογαριασμό της Γαλλίας σε όλο τον πλανήτη. Έγραψε
μυθιστορήματα και έκανε ραδιοφωνικές εκπομπές. Το ποίημα του Γεωργία έγινε
όπερα στη Σόφια. Ήταν κοσμοπολίτης και ανοικτός σε όλα τα κινήματα της εποχής.
Οι στίχοι του έχουν συχνά αρκετό ρεαλισμό μέσα στον υπερρεαλισμό.
Georgia
André Masson, Femmes, 1921
Je ne dors pas
Georgia
Je lance des flèches
dans la nuit Georgia
j'attends Georgia
Le feu est comme la
neige Georgia
La nuit est ma
voisine Georgia
J'écoute les bruits tous sans exception Georgia
J'écoute les bruits tous sans exception Georgia
je vois la fumée
qui monte et qui fuit Georgia
je marche à pas de
loup dans l'ombre Georgia
je cours voici la
rue les faubourgs Georgia
Voici une ville qui
est la même
et que je ne
connais pas Georgia
je me hâte voici le
vent Georgia
et le froid et le
silence et la peur Georgia
je fuis Georgia
je cours Georgia
Les nuages sont bas
il vont tomber Georgia
j'étends les bras
Georgia
je ne ferme pas les
yeux Georgia
j'appelle Georgia
je t'appelle
Georgia
Est-ce que tu
viendras Georgia
bientôt Georgia
Georgia Georgia
Georgia
Georgia
je ne dors pas
Georgia
je t'attends
Georgia
André Masson, Nu au soleil noir, 1944
Man Ray, Philippe
Soupault, Paris, 1922
Philippe Soupault,
1926.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου