Πρόσφατες ηφαιστειακές εκρήξεις επιβραδύνουν την κλιματική αλλαγή. Thanks, volcanoes! Earth cooler than expected due to recent eruptions

Η έκρηξη του ηφαιστείου Σάριτσεφ στη Ρωσία σε εικόνα που ελήφθη από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 12 Ιουνίου 2009. Since 2000, minor volcanic eruptions (such as Russia’s Sarychev Peak, seen erupting in this image taken from the International Space Station on 12 June 2009) have slowed Earth’s warming as a result of carbon dioxide and other greenhouse gases. Credit: NASA

Το τελευταίο επιχείρημα των αρνητών της κλιματικής αλλαγής είναι η «παύση» της ανόδου της θερμοκρασίας από τις αρχές του αιώνα. Η επιβράδυνση μπορεί να εξηγηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, από ηφαιστειακές εκρήξεις που σκίασαν την επιφάνεια του πλανήτη.

A lava pool bubbles over violently at Mount Etna in Sicily.

Διεθνής μελέτη που πρόκειται να δημοσιευτεί στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters» δείχνει ότι μικρές εκρήξεις ηφαιστείων το διάστημα 2000-2013 περιόρισαν την άνοδο της θερμοκρασίας κατά 0,05 έως 0,12 βαθμούς Κελσίου. Αυτό αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο έως το μισό της ανόδου που εκτιμάται ότι θα προκαλούσαν τα αέρια του θερμοκηπίου σε αυτό το διάστημα.

The Eyjafjallajkull volcano, in Iceland, pictured erupting in 2010.

Οι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις είναι γνωστό ότι ψύχουν τη Γη, καθώς εκτοξεύουν τεράστιες ποσότητες θείου και άλλων υλικών, τα οποία ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο Διάστημα.

Ωστόσο ο ρόλος των μικρότερων εκρήξεων δεν είχε διερευνηθεί σε βάθος, καθώς σε αυτή την περίπτωση τα αερολύματα των ηφαιστείων δεν φτάνουν μέχρι τη στρατόσφαιρα για να εξαπλωθούν σε όλο τον πλανήτη.

Επιπλέον, η μέτρηση των αερολυμάτων είναι δύσκολη σε ύψη μικρότερα από 15 χιλιόμετρα, καθώς τα σύννεφα που κινούνται μέχρι αυτό το ύψος επηρεάζει τις μετρήσεις από δορυφόρους. Ελλείψει δορυφορικών δεδομένων, η διεθνής ερευνητική ομάδα αξιοποίησε μετρήσεις από επίγεια όργανα.

Τα νέα επιστημονικά ευρήματα

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα ενδεχομένως να «φρενάρει» την άνοδο της θερμοκρασίας, εκτιμούν οι επιστήμονες. The Sakurajima Volcano in Japan, pictured here, is a notoriously unpredictable volcano. New research shows that eruptions of this size may contribute more to the recent lull in global temperature increases than previously thought.

Η ανάλυση έδειξε ότι ένα σημαντικό μέρος των ηφαιστειακών αερολυμάτων ανεβαίνει στη στρατόσφαιρα αλλά σε ύψος κάτω από 15 χιλιόμετρα. Σε αυτά τα κατώτερα στρώματα της στρατόσφαιρας, τα αερολύματα αυξηθήκαν έπειτα από γνωστές ηφαιστειακές εκρήξεις και αργότερα έπεσαν.

«Πρόκειται για σημαντική δημοσίευση» σχολίασε στο δικτυακό τόπο του Science ο Μπράιαν Τουν, φυσικός της ατμόσφαιρας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπούλντερ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Η μελέτη «μας βοηθά να καταλάβουμε γιατί η Γη δεν ζεστάθηκε την τελευταία δεκαετία όσο εκτιμούσαν τα μοντέλα» προσθέτει.

Lava spills from the top of mount Stromboli in Italy. The volcano has been in almost continuous eruption for the last 2,000 years.

Παρόλα αυτά, τα ηφαίστεια δεν αρκούν από μόνα τους για να εξηγηθεί η επιβράδυνση της ανόδου της θερμοκρασίας. Όλο και περισσότερο οι κλιματολόγοι πιστεύουν ότι η θερμότητα που λείπει κατεβαίνει σε βαθιά νερά των ωκεανών. Και αυτό θα παρατείνει την παγκόσμια θέρμανσης για αιώνες.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ για το κλίμα, η επιβράδυνση της θέρμανσης την τελευταία δεκαετία οφείλεται σε φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος, στην αύξηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας και την περιοδική εξασθένιση της ηλιακής δραστηριότητας. Η έκθεση προειδοποιούσε ότι η επιβράδυνση κάποια στιγμή θα σταματήσει.