Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
Χρησιμοποιώντας
«ύπουλες» τακτικές κυνηγιού οι άνθρωποι κατάφεραν να εξοντώσουν τους γιγάντιους
βραδύποδες. Credit: Alex McClelland, Bournemouth University
Οι
βραδύποδες είναι θηλαστικά της οικογένειας που ζουν στις τροπικές ζώνες της
Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής.
Giant ground sloths
like Megatherium, illustrated here,
were elephant-sized herbivores that, with sharp claws and thick muscle, would
have been difficult for prehistoric humans to hunt — though that doesn’t appear
to have been a deterrent. JAIME CHIRINOS/SCIENCE SOURCE
Οι
βραδύποδες φτάνουν σε ύψος τα 50-75 εκ., έχουν πολύ κοντή ή και καθόλου ουρά
και άκρα μακριά με μεγάλα νύχια ζυγίζουν από 4 έως 7 κιλά. Ομάδα ερευνητών
έκανε μια πραγματικά αναπάντεχη όσο και εντυπωσιακή ανακάλυψη σε μια
νοτιοδυτική περιοχή της πολιτείας του Νέου Μεξικού στις ΗΠΑ.
Tracking the
footprints. Credit: Matthew Bennett, Bournemouth University, Author provided
Εντόπισαν
ευρήματα (απολιθωμένες πατημασιές) τα οποία επεξεργάστηκαν με υπερσύγχρονο
εξοπλισμό ώστε να δημιουργήσουν τελικά τρισδιάστατα μοντέλα. Αυτό που προέκυψε
είναι ότι τα ευρήματα αυτά ανήκαν σε ανθρώπους αλλά και βραδύποδες και είχαν
ηλικία πολλών χιλιάδων ετών. Η μεγάλη ανακάλυψη όμως είναι ότι οι βραδύποδες
αυτοί είχαν ύψος δύο μέτρων!
Footprint
comparison. Credit: David Bustos, National Park Service
Σύμφωνα
με τους ερευνητές οι γιγάντιοι βραδύποδες εξαφανίστηκαν πριν από περίπου έντεκα
χιλιάδες έτη και εκτιμάται ότι έπεσαν θύματα του κυνηγιού από τον άνθρωπο.
«Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι οι άνθρωποι παρακολουθούσαν κάποιον βραδύποδα και περίμεναν την κατάλληλη στιγμή για να του επιτεθούν. Αρχικά έκανε την εμφάνιση του ένας κυνηγός ο οποίος αποσπούσε την προσοχή του τεράστιου ζώου και στην συνέχεια πήγαιναν πίσω του οι υπόλοιποι για να το χτυπήσουν με ακόντια ή ότι άλλο όπλο είχαν διαθέσιμο» αναφέρει ο Μάθιου Μπένετ καθηγητής περιβαλλοντικών και γεωγραφικών επιστημών στο βρετανικό Πανεπιστήμιο Bournemouth.
Η αποστολή GAIA χαρτογράφησε 1,7 δισ. άστρα του γαλαξία μας. European Gaia spacecraft’s first major data dump — the most detailed 3D chart yet of our Galaxy — will keep researchers busy for decades. The Milky Way galaxy has been charted by the Gaia mission in unprecedented detail. Credit: ESA/Gaia/DPAC
Ο
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έδωσε στην δημοσιότητα ένα τρισδιάστατο
χάρτη του γαλαξία μας στον οποίο είναι σημειωμένα στις θέσεις στις οποίες
βρίσκονται 1,7 δισ. άστρα. Ο χάρτης αυτός είναι προϊόν της λειτουργίας του διαστημικού
παρατηρητηρίου GAIA που εκτοξεύτηκε πριν από πέντε έτη.
Gaia’s all-sky view
of our Milky Way Galaxy and neighbouring galaxies, based on measurements of
nearly 1.7 billion stars. The map shows the total brightness and colour of
stars observed by the ESA satellite in each portion of the sky between July
2014 and May 2016. Brighter regions indicate denser concentrations of
especially bright stars, while darker regions correspond to patches of the sky
where fewer bright stars are observed. The colour representation is obtained by
combining the total amount of light with the amount of blue and red light
recorded by Gaia in each patch of the sky.
The bright horizontal structure that dominates the image is the Galactic
plane, the flattened disc that hosts most of the stars in our home Galaxy. In
the middle of the image, the Galactic centre appears vivid and teeming with
stars. Darker regions across the Galactic plane correspond to foreground clouds
of interstellar gas and dust, which absorb the light of stars located further
away, behind the clouds. Many of these conceal stellar nurseries where new
generations of stars are being born. Sprinkled across the image are also many
globular and open clusters – groupings of stars held together by their mutual
gravity, as well as entire galaxies beyond our own. The two bright objects in the lower right of
the image are the Large and Small Magellanic Clouds, two dwarf galaxies
orbiting the Milky Way. In small areas
of the image where no colour information was available – to the lower left of
the Galactic centre, to the upper left of the Small Magellanic Cloud, and in
the top portion of the map – an equivalent greyscale value was assigned. The
second Gaia data release was made public on 25 April 2018 and includes the
position and brightness of almost 1.7 billion stars, and the parallax, proper
motion and colour of more than 1.3 billion stars. It also includes the radial
velocity of more than seven million stars, the surface temperature of more than
100 million stars, and the amount of dust intervening between us and of 87
million stars. There are also more than 500 000 variable sources, and the
position of 14 099 known Solar System objects – most of them asteroids –
included in the release. Credit: Gaia
Data Processing and Analysis Consortium (DPAC); A. Moitinho / A. F. Silva / M.
Barros / C. Barata, University of Lisbon, Portugal; H. Savietto, Fork Research,
Portugal.
Το
Global astrometric interferometer for astrophysics (Παγκόσμιο Αστρομετρικό
Συμβολόμετρο για την Αστροφυσική) είχε την ικανότητα να μετράει με πολύ μεγάλη
ακρίβεια τις θέσεις και τις αποστάσεις ενός εκατομμυρίου αστέρων την ημέρα. Για
τα περίπου 1,3 δισ. άστρα του χάρτη εκτός από το σημείο στο οποίο βρίσκονται
υπάρχουν και πληροφορίες για την τροχιακή τους κίνηση, την ταχύτητα με την
οποία κινούνται, την απόχρωση που έχουν κ.α.
Gaia's all-sky view
of our Milky Way Galaxy and neighbouring galaxies. The maps show the total
brightness and colour of stars (top), the total density of stars (middle) and
the interstellar dust that fills the Galaxy (bottom). These images are based on
observations performed by the ESA satellite in each portion of the sky between
July 2014 and May 2016, which were published as part of Gaia's second data
release on 25 April 2018. Credit: ESA/Gaia/DPAC
Πρόκειται
στην πραγματικότητα για ένα πραγματικό ωκεανό αστρονομικών δεδομένων στον οποία
η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα αδημονεί να… βουτήξει. Η ESA ανακοίνωσε ότι
λίγες μόλις ώρες μετά την δημοσιοποίηση του χάρτη περισσότερα από τρεις
χιλιάδες άτομα «κατέβασαν» τον χάρτη και τα δεδομένα στους υπολογιστές τους.
Animated view of
the 14 099 asteroids in our Solar System, as viewed by ESA’s Gaia satellite
using information from the mission’s second data release. The orbits of the 200
brightest asteroids are also shown, as determined using Gaia data. In future
data releases, Gaia will also provide asteroid spectra and enable a complete
characterisation of the asteroid belt. The combination of dynamical and
physical information that is being collected by Gaia provides an unprecedented
opportunity to improve our understanding of the origin and the evolution of the
Solar System. Credit:
ESA/Gaia/DPAC
«Είμαστε πραγματικά πολύ περίεργοι να δούμε
πώς θα αξιοποιήσει η επιστημονική κοινότητα αυτό το υλικό» δηλώνει ο Αντονι
Μπράουν, του Πανεπιστημίου Leiden στην Ολλανδία που είναι επικεφαλής της ομάδας
επεξεργασίας των δεδομένων της αποστολής GAIA το κόστος της οποίας άγγιξε το 1
δισ. ευρώ.
Έρευνα
ομάδας επιστημόνων του Πανεπιστημίου Γέιλ αποκάλυψε ένα μοναδικό κοσμικό
φαινόμενο.Μιασυγχώνευσηστηνοποίασυμμετείχαν 14 γαλαξίες. A dense flock of
14 galaxies from 1.4 billion years after the Big Bang is destined to become one
of the most massive structures in the modern universe. Astronomers recently
discovered a group of interacting and merging galaxies in the early universe,
as seen in this artist's illustration. Credit: ESO/M. Kornmesser; Creative
Commons Attribution 3.0 Unported (CC-BY)
Ερευνητική
ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Γέιλ ανακάλυψαν ένα μοναδικό
κοσμικό φαινόμενο που συνέβη όταν το Σύμπαν βρισκόταν ακόμη στην… παιδική του
ηλικία. Με την βοήθεια του τηλεσκοπίου SouthPoleTelescope στην Ανταρκτική οι ερευνητές διαπίστωσαν
ότι πριν από περίπου 12 δισ. έτη, όταν το Σύμπαν ήταν περίπου 1,5 δισ. ετών,
υπήρξε συγχώνευση 14 γαλαξιών. Η συγχώνευση δύο γειτονικών γαλαξιών είναι μια
συνήθης κοσμική διαδικασία.
Αν
συμβαίνει να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους περισσότεροι από δύο
γαλαξίες είναι πιθανό να εμπλακούν όλοι σε μια συγχώνευση. Στην μεγαλύτερη
γαλαξιακή συγχώνευση που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα είχαν εμπλοκή τέσσερις
γαλαξίες. Κάνοντας παρατηρήσεις με το SouthPoleTelescope οι ερευνητές κάποια στιγμή έπεσαν πάνω σε
μια πηγή από την οποία εκπεμπόταν έντονη λάμψη. Το φαινόμενο αυτό τους κέντρισε
το ενδιαφέρον και εστίασαν την προσοχή τους σε αυτό διαπιστώνοντας αρχικά ότι η
πηγή αυτή βρισκόταν στα βάθη του Σύμπαντος.
This image shows
how astrophysicists zoomed in on the galaxy merger. Photograph: NSF/AUI/NRAO
Τα
δεδομένα που συνέλεξαν τους οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η λάμψη αυτή ήταν
προϊόν της συγχώνευσης γαλαξιών και πιο συγκεκριμένα της λάμψης των νέων άστρων
που σχηματίζονταν καθώς εξελισσόταν η συγχώνευση. Η συγχώνευση γαλαξιών
δημιουργεί νέους γαλαξίες στους οποίους γεννιούνται άστρα με ρυθμό περίπου
χίλιες φορές μεγαλύτερη από αυτή που γεννιούνται στους υπάρχοντες γαλαξίες.
SPT2349-56, as
captured by the South pole Telescope (left), the Atacama Pathfinder Experiment
(middle), and the Atacama Large Millimeter Array (right)(Credit: ESO/ALMA
(ESO/NAOJ/NRAO)/Miller et al.)
Αν
πράγματι στην συγκεκριμένη συγχώνευση συμμετείχαν 14 γαλαξίες ο ρυθμός γέννησης
άστρων θα ήταν τέτοιος που να δικαιολογεί την έντονη λάμψη που έγινε ορατή από
εμάς στην άλλη άκρη του Σύμπαντος. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι 14 γαλαξίες
ήταν κυριολεκτικά στοιβαγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο.
The ALMA and APEX
telescopes have peered deep into space — back to the time when the Universe was
one tenth of its current age — and witnessed the beginnings of gargantuan
cosmic pileups: the impending collisions of young, starburst galaxies.
Astronomers thought that these events occurred around three billion years after
the Big Bang, so they were surprised when the new observations revealed them
happening when the Universe was only half that age! These ancient systems of
galaxies are thought to be building the most massive structures in the known
Universe: galaxy clusters. Credit:ESO
Υπολογίζουν
ότι οι 14 γαλαξίες βρίσκονταν όλοι μαζί σε μια έκταση 4-5 μεγαλύτερη από την
έκταση που έχει ο γαλαξίας μας. Η ανακάλυψη αυτή αναμένεται να προσφέρει νέα
στοιχεία τόσο για τις γαλαξιακές συγχωνεύσεις και την γέννηση νέων άστρων όσο
και για την εξέλιξη του Σύμπαντος. Ήδη οι επιστήμονες πονοκεφαλιάζουν για το
πώς συνέβη σε μια τόσο πρώιμη περίοδο του Σύμπαντος να έχει δημιουργηθεί μια
τόσο πυκνή «γειτονιά» γαλαξιών.
Τα
νέφη του πλανήτη αποτελούνται από υδροθείο και η ατμόσφαιρα μυρίζει όπως τα
χαλασμένα αβγά. Hydrogen sulfide, the gas that gives rotten eggs their
distinctive odor, permeates the upper atmosphere of the planet Uranus - as has
been long debated, but never definitively proven. Based on sensitive
spectroscopic observations with the Gemini North telescope, astronomers
uncovered the noxious gas swirling high in the giant planet's cloud tops. This
result resolves a stubborn, long-standing mystery of one of our neighbors in
space. This image of a crescent Uranus, taken by Voyager 2 on January 24th,
1986, reveals its icy blue atmosphere. Despite Voyager 2's close flyby, the
composition of the atmosphere remained a mystery until now. Credit: NASA/JPL
Ο
Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο και ο τέταρτος σε μάζα
πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Ούτε οι αποστολές που πέρασαν από τον Ουρανό
(π.χ Voyager2), ούτε τα νέας γενιάς επίγεια και
διαστημικά τηλεσκόπια είχαν καταφέρει μέχρι σήμερα να συλλέξουν στοιχεία για
την σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Ένα από τα ερωτήματα που υπήρχαν για
τον Ουρανό είναι αν τα νέφη που σχηματίζονται σε αυτόν αποτελούνται από αμμωνία
ή υδροθείο.
Ερευνητές
από την NASA, το πανεπιστήμιο
της Οξφόρδης και το πανεπιστήμιο του Λέστερ στην Βρετανία με δημοσίευση τους
στην επιθεώρηση «NatureAstronomy» υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση.
Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο GeminiNorth που βρίσκεται στο
όρος MaunaKea στην Χαβάη οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα
νέφη στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Ουρανού αποτελούνται από υδροθείο
το οποίο έχει χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή, είναι η οσμή που έχουν τα κλούβια
αβγά.
«Εάν ένα άτυχο ανθρώπινο ον κατέβαινε ποτέ
μέσα στα νέφη του Ουρανού θα συναντούσε μία πολύ δυσάρεστη και δύσοσμη
κατάσταση» λέει ο επικεφαλής της έρευνας Πάτρικ Ίργουιν από το Πανεπιστήμιο
της Οξφόρδης.
Αν
ένας άτυχος άνθρωπος έπεφτε μέσα στα νέφη του πλανήτη Ουρανού, σύμφωνα με τον
δρ Ιργουιν, η δυσοσμία «των κλούβιων αυγών» θα ήταν το μικρότερο κακό. Η έκθεσή
του σε ένα περιβάλλον από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο σε θερμοκρασία -200 oC θα ήταν θανατηφόρος.
Όπως
φαίνεται ο Ουρανός είναι πιθανότατα ο πλέον... δύσοσμος πλανήτης του ηλιακού
μας συστήματος. O πλανήτης Ουρανός και ένας
από τους 27 δορυφόρους (ο Άριελ). Η φωτογραφία λήφθηκε το 2006 από το
διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Credit:
NASA
Τα
νέφη στους άλλους μεγάλους πλανήτες αερίων του ηλιακού μας συστήματος, στον Δία
και στον Κρόνο, αποτελούνται από κρυστάλλους αμμωνίας. Έτσι η ανακάλυψη για τα
νέφη του Ουρανού προσφέρει νέα στοιχεία στους επιστήμονες που προσπαθούν να
διαπιστώσουν τις συνθήκες σχηματισμού και εξέλιξης των πλανητών του ηλιακού μας
συστήματος.
Could artificial
intelligence upend concepts of nuclear deterrence that have helped spare the
world from nuclear war since 1945? Stunning advances in AI—coupled with a
proliferation of drones, satellites, and other sensors—raise the possibility
that countries could find and threaten each other's nuclear forces, escalating
tensions. A new RAND Corporation paper finds that
artificial intelligence has the potential to upend the foundations of nuclear
deterrence by the year 2040.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει τις βάσεις της πυρηνικής αποτροπής, και ως εκ τούτου την πυρηνική ισορροπία, ως το 2040, σύμφωνα με δημοσίευση του RAND Corporation (αμερικανικό think tank). Αν και θεωρείται μάλλον απίθανη η εμφάνιση «αποκαλυπτικών» μηχανών φοβερής καταστρεπτικότητας που θα ελέγχονται από τεχνητές νοημοσύνες, ο κίνδυνος που συνιστά η τεχνητή νοημοσύνη για την πυρηνική ασφάλεια έγκειται, σύμφωνα με την έρευνα, στη δυνατότητά της να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να πάρουν ρίσκα τα οποία μπορεί να έχουν δυνάμει τρομακτικές συνέπειες.
A Minuteman nuclear
missile in its silo at Warren Air Force Base in Wyoming, 1965. LOWELL
GEORGIA/NATIONAL GEOGRAPHIC/GETTY IMAGES
Όπως
αναφέρεται στην έρευνα, κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου η αρχή της
αμοιβαίας εξασφαλισμένης καταστροφής (MAD- Mutually Assured Destruction)
διατηρούσε την ειρήνη (έστω και ασταθή) μεταξύ των υπερδυνάμεων, καθώς διασφάλιζε
πως οποιαδήποτε επίθεση θα επέφερε καταστροφικά αντίποινα. Το αποτέλεσμα ήταν η
επίτευξη στρατηγικής σταθερότητας, καθώς ελαχιστοποιούνταν τα κίνητρα για
ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πυρηνικό πόλεμο.
Illustrations by
bubaone/Getty Images and jolygon/Adobe Stock. Design by Chara Williams/RAND
Corporation.
Σύμφωνα
με το νέο paper, τις προσεχείς δεκαετίες η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει τη
δυνατότητα να «φθείρει» το δόγμα της αμοιβαίας εξασφαλισμένης καταστροφής,
υπονομεύοντας τη στρατηγική σταθερότητα: Βελτιωμένες τεχνολογίες αισθητήρων θα
μπορούσαν να εισάγουν στην «εξίσωση» την δυνατότητα καταστροφής δυνάμεων που θα
μπορούσαν να προβούν σε αντίποινα, όπως αυτοκινούμενοι εκτοξευτές πυραύλων και
υποβρύχια. Ως αποτέλεσμα, τα αντίπαλα κράτη ενδεχομένως να βρίσκονταν στον
πειρασμό να επιδιώξουν δυνατότητες πρώτου πλήγματος, με σκοπό να αποκτήσουν
πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις με τους αντιπάλους τους, ακόμα και αν δεν
έχουν σκοπό να επιτεθούν. Αυτό υπονομεύει τη στρατηγική σταθερότητα, επειδή,
ακόμα και αν μια χώρα με τέτοιες δυνατότητες δεν προτίθεται να τις
χρησιμοποιήσει, οι αντίπαλοί της δεν μπορούν να το γνωρίζουν.
«Η σύνδεση μεταξύ του πυρηνικού πολέμου και
της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι καινούρια- βασικά οι ιστορίες τους συνδέονται»
σχολιάζει ο Έντουαρντ Γκάιστ, ένας από τους συντάκτες του άρθρου. «Μεγάλο μέρος της πρώιμης ανάπτυξης της ΑΙ
έλαβε χώρα προς στήριξη στρατιωτικών προσπαθειών, ή με στρατιωτικούς σκοπούς
κατά νου».
Όπως
πρόσθεσε, ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν το Survivable Adaptive Planning Experiment
τη δεκαετία του 1980 που είχε σκοπό τη χρήση ΑΙ για την αξιοποίηση δεδομένων
αναγνώρισης για σκοπούς σχεδίων στόχευσης με πυρηνικά όπλα.
Advances in
artificial intelligence (AI) are enabling previously infeasible capabilities,
potentially destabilizing the delicate balances that have forestalled nuclear
war since 1945. Will these developments upset the nuclear strategic balance,
and, if so, for better or for worse? To start to address this question, RAND
researchers held a series of workshops that were attended by prominent experts
on AI and nuclear security. The workshops examined the impact of advanced
computing on nuclear security through 2040. The culmination of those workshops,
this Perspective — one of a series that examines critical security challenges
in 2040 — places the intersection of AI and nuclear war in historical context
and characterizes the range of expert opinions. It then describes the types of
anticipated concerns and benefits through two illustrative examples: AI for
detection and for tracking and targeting and AI as a trusted adviser in
escalation decisions. In view of the capabilities that AI may be expected to
enable and how adversaries may perceive them, AI has the potential to
exacerbate emerging challenges to nuclear strategic stability by the year 2040
even with only modest rates of technical progress. Thus, it is important to
understand how this might happen and to assure that it does not.
Μια
πιο αισιόδοξη προσέγγιση είναι ότι η ΑΙ θα μπορούσε να βελτιώσει τη στρατηγική
σταθερότητα, βελτιώνοντας την ακρίβεια στη συλλογή και ανάλυση πληροφοριών,
σύμφωνα με την δημοσίευση. Επίσης, αν και η ΑΙ θα μπορούσε να κάνει πιο
ευάλωτες τις δυνάμεις δεύτερου πλήγματος, βελτιωμένες δυνατότητες
παρακολούθησης και ερμηνείας των εχθρικών ενεργειών θα μπορούσαν να μειώσουν το
ενδεχόμενο κάποιου λάθους που θα μπορούσε να επιφέρει κλιμάκωση. Οι ερευνητές
υποστηρίζουν πως, δεδομένων των βελτιώσεων στο μέλλον, είναι δυνατόν τα
συστήματα τεχνητής νοημοσύνης να αναπτύξουν δυνατότητες οι οποίες, αν και όχι
αλάθητες, θα ήταν λιγότερο επιρρεπείς σε σφάλματα από τους ανθρώπους- άρα θα
είχαν σταθεροποιητική επίδραση μακροπρόθεσμα. Πάντως δεν τη συμμερίζονται
πολλοί αυτή την αισιοδοξία: «Κάποιοι
ερευνητές φοβούνται πως μια αυξημένη εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί
να οδηγήσει σε νέα είδη καταστροφικών λαθών» λέει ο Άντριου Λον, άλλος ένας
από τους συντάκτες της έρευνας. «Ίσως να
υπάρχει πίεση για χρήση τεχνητής νοημοσύνης πριν να είναι ώριμη τεχνολογικά, ή
μπορεί να είναι ευάλωτη σε υπονόμευση από αντιπάλους. Οπότε, η διατήρηση της
στρατηγικής σταθερότητας τις προσεχείς δεκαετίες ίσως να αποδειχθεί εξαιρετικά
δύσκολη και όλες οι πυρηνικές δυνάμεις πρέπει να συμμετέχουν στη δημιουργία
θεσμών που θα βοηθούν στον περιορισμό του πυρηνικού κινδύνου».
Εντοπίστηκε
εξωπλανήτης που απορροφά το φως σε ποσοστό 99%. A new pitch-black
planet that absorbs 99% of all light could be among the darkest celestial
bodies ever uncovered, scientists say. Particles found in the dense atmosphere
of Wasp-104b absorb up to 99 per cent of all light that shines on its surface.
Έχουν
εντοπιστεί μέχρι σήμερα περίπου 3,5 χιλιάδες εξωπλανήτες, πλανήτες μακριά από
το ηλιακό μας σύστημα. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχει μια κατηγορία εξωπλανητών που
έχει λάβει την ονομασία «Καυτός Δίας» ή «Θερμός Δίας».
Πρόκειται
για πλανήτες αερίων με μάζα περίπου όσο αυτή του πλανήτη Δία αλλά σε αντίθεση
με τον Δία είναι πολύ πιο θερμοί διότι βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση από
τον αστέρα γύρω από τον οποίο περιστρέφονται.
Phase-folded K2
light curve of WASP-104. The red line is the best-fitting MCMC transit model.
Shown in the upper panel are the residuals from the transit model. Credit: arXiv:1804.05334 [astro-ph.EP]
Ερευνητές
του Πανεπιστημίου Keele
στην Βρετανία χρησιμοποιώντας δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler εντόπισαν ένα ακόμη καυτό Δία ο οποίος
όμως σε σχέση με τους υπόλοιπους πλανήτες όχι μόνο αυτής της κατηγορίας αλλά
γενικότερα διαθέτει ένα πολύ σπάνιο χαρακτηριστικό. Ο Wasp-104b, όπως ονομάστηκε ο εξωπλανήτης βρίσκεται
σε απόσταση 466 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Λέοντα. Όπως διαπίστωσαν
οι ερευνητές ο εξωπλανήτης κυριαρχείται από νέφη τα οποία αποτελούνται από
κάλιο και νάτριο συνδυασμός που επιτρέπει στον πλανήτη να απορροφά το ηλιακό
φως.
The darkest planets
may be black as charcoal. Duc Tri Nguyen / Alamy Stock Photo
Σύμφωνα
με τους ερευνητές ο Wasp-104b απορροφά το 99% του φωτός μετατρέποντας
τον έτσι σε ένα απόλυτα σκοτεινό κόσμο. Έχουν εντοπιστεί ορισμένα διαστημικά
σώματα που έχουν αυτή την ιδιότητα μεγάλης απορρόφησης του φωτός με τον Wasp-104b να διεκδικεί με αξιώσεις τα πρωτεία του
πιο σκοτεινού.
CubeSats are a
class of spacecraft based on a standardized small size and modular use of
off-the-shelf technologies. Many have been made by university students, and
hundreds have been launched into Earth orbit using extra payload mass available
on launches of larger spacecraft. Image credit: NASA/JPL-Caltech
Μπορεί
τα πιο γνωστά διαστημόπλοια της NASA να ήταν αρκετά ευμεγέθη (από τα Voyager 1
και 2 μέχρι το Cassini και το Galileo), ωστόσο η κατακόρυφη άνοδος των «μίνι»
δορυφόρων κατηγορίας cubesats, που επιτρέπουν την πρόσβαση στο διάστημα σε
πολλούς ενδιαφερόμενους λόγω χαμηλού κόστους, δεν θα μπορούσε να αφήσει
ασυγκίνητη την αμερικανική διαστημική υπηρεσία- και απόδειξη για αυτό είναι οι
δίδυμοι δορυφόροι Mars Cube One.
An artist's
rendering of the twin Mars Cube One (MarCO) spacecraft as they fly through deep
space. The MarCOs will be the first CubeSats -- a kind of modular,
mini-satellite -- attempting to fly to another planet. They're designed to fly
along behind NASA's InSight lander on its cruise to Mars. If they make the
journey, they will test a relay of data about InSight's entry, descent and
landing back to Earth. Though InSight's mission will not depend on the success
of the MarCOs, they will be a test of how CubeSats can be used in deep space. Image
credit: NASA/JPL-Caltech
Το
ζεύγος των δύο διαστημικών σκαφών (χάριν συντομίας MarCO), που είναι τα πρώτα
cubesats που εκτοξεύονται από τη NASA στο βαθύ διάστημα, θα εκτοξευτεί τον
Μάιο, με τον ίδιο πύραυλο που θα φέρει το InSight- το επόμενο όχημα προσεδάφισης
της NASA με προορισμό τον Κόκκινο Πλανήτη. Τα MarCO προορίζονται να
ακολουθήσουν το InSight στο ταξίδι του στο διάστημα, και αν τα καταφέρουν να
φτάσουν εκεί, το καθένα διαθέτει μια αναδιπλούμενη κεραία για να αναμεταδίδει
δεδομένα για το InSight καθώς θα εισέρχεται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη και
προσεδαφίζεται.
llustration of one
of the twin MarCO spacecraft with some key components labeled. Front cover is
left out to show some internal components. Antennas and solar arrays are in
deployed configuration. Image credit: NASA/JPL-Caltech
Τα
δύο μικρά σκάφη δεν θα πραγματοποιούν επιστημονικές έρευνες από μόνα τους, ούτε
απαιτούνται για την αποστολή δεδομένων από το InSight στη Γη (θα βασίζεται σε
άλλα σκάφη της NASA που είναι ήδη σε τροχιά για αυτό, πέρα από την απευθείας
επικοινωνία με τη Γη μέσω των κεραιών του), ωστόσο θα είναι η πρώτη δοκιμή της
τεχνολογίας cubesat πέρα από την τροχιά της Γης, επιδεικνύοντας κατά πόσον θα
μπορούσαν να χρησιμοποιούνται «μίνι» δορυφόροι για να εξερευνήσουν περαιτέρω το
ηλιακό σύστημα. «Είναι οι ανιχνευτές μας»
λέει ο επικεφαλής μηχανικός των MarCO, Άντι Κλες, του JPL (Jet Propulsion
Laboratory). «Οι cubesats δεν έχει
χρειαστεί ξανά στο παρελθόν να αντέξουν την έντονη ακτινοβολία ενός ταξιδιού στο
βαθύ διάστημα, ή να χρησιμοποιήσουν προώθηση για να κατευθυνθούν προς τον Άρη.
Ελπίζουμε να ανοίξουμε αυτόν τον δρόμο».
MarCO will relay
data from InSight to Earth during InSight's descent through Mars' atmosphere
and touchdown on the surface. NASA's Mars Reconnaissance Orbiter will also
receive these data from InSight. Image credit: NASA/JPL-Caltech
Οι
επίσημες ονομασίες είναι MarCO-A και MarCO-B, αλλά για την ομάδα που τα έφτιαξε
είναι o «Wall-E» και η «Eva», από τη γνωστή ταινία «Wall-E» της Pixar. Και τα
δύο σκάφη χρησιμοποιούν πεπιεσμένο αέριο όπως στους πυροσβεστήρες για να
πετάξουν στο διάστημα- όπως είχε κάνει και ο μικρός Wall-E στην ταινία του
2008.
Στη
NASA γνωρίζουν ότι η αποστολή θα είναι δύσκολη, από την εκκίνηση των σκαφών
ακόμα μέχρι την άφιξή τους στον Άρη. Εάν τα καταφέρουν και τα δύο σκάφη, θα
δοκιμάσουν μια μέθοδο τηλεπικοινωνιών που θα μπορούσε να λειτουργεί ως «μαύρο
κουτί» για μελλοντικές προσεδαφίσεις στον Κόκκινο Πλανήτη, βοηθώντας στη
βελτίωση των προσεδαφίσεων σε αυτόν εν γένει (οι οποίες είναι δύσκολη υπόθεση).