Βίντεο: Tι είναι η βαρύτητα; What is Gravity?

Η διασκεδαστική περιγραφή της δύναμης της βαρύτητας  -  μιας από τις 4 θεμελιώδεις δυνάμεις του σύμπαντος – μέσα σε ένα λεπτό.

Φράντισεκ Kούπκα, πρωτοπόρος της αφαίρεσης. František Kupka: Pionnier de l'abstraction

František Kupka, Le Bibliomane I, 1897, Prague, Collection du Château. Το έργο του είναι ένα από τα πιο ριζοσπαστικά και φιλόδοξα του 20ου αιώνα καθώς θεωρείται ως ένας από τους πρωτεργάτες της αφηρημένης και της ανεικονικής τέχνης στην Ευρώπη του 20ού αιώνα.

Ο Φράντισεκ Κούπκα (František Kupka, 23 Σεπτεμβρίου 1871 – 24 Ιουνίου 1957) ήταν Τσέχος ζωγράφος και γραφίστας, ένας από τους πρωτεργάτες της αφηρημένης και της ανεικονικής τέχνης στην Ευρώπη κατά τον 20ό αιώνα.

Tango, 1909

Ο Κούπκα γεννήθηκε στο Οπότσνο (Opočno) της Βοημίας το 1871 και σπούδασε από το 1889 ως το 1892 στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πράγας. Επίσης, παρακολούθησε μαθήματα στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης, όπου επικεντρώθηκε σε θέματα με συμβολικό και αλληγορικό περιεχόμενο, επηρεασμένος με την ενασχόλησή του κατά την περίοδο αυτή με τη θεοσοφία και την ανατολική φιλοσοφία. Την άνοιξη του 1894, ο Κούπκα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου φοίτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών (Ecole des Beaux-Arts), κοντά στον Ζαν-Πιερ Λωράν (Jean-Pierre Laurens). Πέθανε στο Πυτώ (Puteaux) της Γαλλίας στις 24 Ιουνίου 1957, σε ηλικία 86 ετών.

The Gallien girl, 1910

Ο Κούπκα είναι από τους πρώτους εκπροσώπους της αφηρημένης τέχνης και πρωτοπόρος στο κίνημα του Ορφισμού (Orphism). Το 1906 εγκαταστάθηκε στο Πυτώ (Puteaux), ένα προάστιο του Παρισιού και τον ίδιο χρόνο παρουσίασε το έργο του για πρώτη φορά στο Φθινοπωρινό Σαλόν (Salon d'Automne). Στο διάστημα 1908 – 1911 πειραματίστηκε στην τεχνική του «πουαντιγισμού», που είχε εγκαινιάσει ο Γάλλος ζωγράφος Ζωρζ Σερά, οι θεωρίες του οποίου για τις χρωματικές αντιθέσεις επηρέασαν αναμφισβήτητα την περαιτέρω πορεία του Κούπκα. Το έργο του έπαιρνε συνεχώς αφηρημένη μορφή, αντανακλώντας τις θεωρίες του για τη σχέση μεταξύ μουσικής και ζωγραφικής.

Guillaume Apollinaire (1880-1918) in 1914. Photo taken by photo booth machine in Paris on August 1, 1914.

Η τέχνη του αυτή χαρακτηρίστηκε ως Ορφισμός, μια «τέχνη μουσικής λυρικότητας του χρώματος», από τον ποιητή Γκιγιώμ Απολιναίρ (Guillaume Apollinaire) το 1912.

Disks of Newton, Study for Fugue in Two Colors, c.1911

Στη σειρά των πινάκων του με τον τίτλο «Δίσκοι του Νεύτωνα» (1912), όπως και ο Ρομπέρ Ντελωναί (Robert Delaunay) στο παρόμοιο έργο του «Δίσκοι» (1912), συγκεκριμενοποιεί το πιστεύω του, ότι το χρώμα, όπως και η μουσική, έχει τη δυνατότητα να προκαλεί έντονες συγκινήσεις.

Μετά το 1931, ο Κούπκα συνδέθηκε με την ομάδα «Αφαίρεση – Δημιουργία» (Abstraction-Création), μια σχολή αφηρημένης τέχνης, που σχηματίστηκε στο Παρίσι το 1931 και επιχειρούσε τη συγχώνευση ορισμένων τεχνικών της ζωγραφικής και της γλυπτικής.

Φράντισεκ Κούπκα, "Μεγάλο γυμνό" (περ. 1909, Μουσείο Γκουγκενχάιμ, Νέα Υόρκη).

Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του Φράντισεκ Κούπκα περιλαμβάνονται «Μεγάλο γυμνό» (περ. 1909, Μουσείο Γκουγκενχάιμ, Νέα Υόρκη), «Φούγκα σε κόκκινο και μπλε» (1912, Εθνική Πινακοθήκη, Πράγα) και «Ανάμνηση από ένα καθεδρικό ναό» (1912 -1913, Μουσείο Κάμπα, Πράγα).

Σπάνιο εύρημα στην αρχαία Δημητριάδα - Χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ.

Μπρούτζινη υδρία από το αρχαίο νεκροταφείο της Δημητριάδας. Δεύτερο μισό 4ου αι. π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου.

Σπανιότατο εύρημα είναι η μπρούτζινη υδρία που ανακαλύφθηκε στο αρχαίο νεκροταφείο της Δημητριάδας και κατέχει περίοπτη θέση μεταξύ των εκθεμάτων του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Η καλαίσθητη υδρία, που περιείχε τα υπολείμματα καύσης μιας εξαιρετικά μικρόσωμης γυναίκας, 20 περίπου ετών, χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ., στην Κλασική Εποχή προς πρώιμη Ελληνιστική και μαρτυρά πλούτο και οικονομική ευμάρεια. Έκπληξη προκάλεσε στους αρχαιολόγους η θέα του ευρήματος, το οποίο ήταν τοποθετημένο σε τετράγωνη κατασκευή με σχιστολιθικές πλάκες και μια κυλινδρική κάλπη από πωρόλιθο.

Η υδρία ήταν τοποθετημένη στην κυλινδρική κάλπη και περιείχε καμένα οστά και ό,τι είχε, γενικά, σωθεί από την καύση νεαρής γυναίκας, τυλιγμένα σε δύο υφάσματα, ένα μάλλινο κι ένα λινό, τα οποία σώθηκαν σε πολύ καλή κατάσταση, γεγονός μάλλον σπάνιο για τα αρχαιολογικά δεδομένα. Το αναπάντεχο εύρημα ήρθε στο φως στο Βόρειο νεκροταφείο της αρχαίας Δημητριάδας και «μας εντυπωσίασε η πολύ καλή κατάσταση διατήρησής του, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο ήταν τοποθετημένο στον τάφο με τις αλλεπάλληλες προστατευτικές κατασκευές», υπογραμμίζει η αρχαιολόγος Έλσα Νικολάου, αναπληρώτρια Προϊσταμένη του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Θεσσαλικών Σπουδών. Η κ. Νικολάου, η οποία διενήργησε την ανασκαφική έρευνα, υπογραμμίζει ότι «είναι ένα εύρημα που σαφώς ξεχωρίζει λόγω πολυτέλειας αλλά και περιεχομένου». Το πώμα με το οποίο ήταν σφραγισμένη η καλαίσθητη υδρία, ήταν κατασκευασμένο από το ίδιο μέταλλο και ήταν επενδεδυμένο εσωτερικά με φύλλο μολύβδου. Το πώμα που κάλυπτε το χείλος του αγγείου βρέθηκε στον ίδιο τάφο, όπως και οι λαβές, ενώ το κομμάτι της υδρίας που ακουμπούσε στο έδαφος είναι το μόνο σημείο που έχει φθαρεί, εν αντιθέσει προς το υπόλοιπο αγγείο, που σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση.

Το συγκεκριμένο εύρημα «μας δείχνει την ποιότητα της Δημητριάδας και το υψηλό επίπεδο του πολιτισμού που είχε αναπτυχθεί, ανάγεται, δε, σε μια εποχή κατά την οποία διαπιστώνουμε ότι και στην περιοχή μας ακολουθούν τις ταφικές συνήθειες όλης της Ελλάδας. Παράλληλα όμως, μας δείχνει ότι και οι επαρχίες συναγωνίζονται τα μεγάλα κέντρα και χρησιμοποιούν τον συγκεκριμένο τύπο υδρίας», επισημαίνει η κ. Νικολάου. Η ίδια προσθέτει επίσης ότι «έχουμε μια κοινή γλώσσα και στα ταφικά έθιμα και στις συνήθειες των ανθρώπων και στα κατασκευαστικά θέματα και στα εργαστήρια, τα οποία παράγουν ίδια αντικείμενα, που είναι ισάξια σε ποιότητα με τα μεγάλα γνωστά αρχαία κέντρα της Ελλάδας, την Αθήνα, την Κόρινθο, τη Μακεδονία». Είναι προφανές με βάση τα παραπάνω, ότι ήταν συνήθεια της συγκεκριμένης εποχής να καίγονται οι πολίτες, οι οποίοι είχαν την οικονομική ευμάρεια που τους επέτρεπε να ανταποκριθούν οικονομικά στην καύση, η οποία ήταν μια ακριβή διαδικασία. «Το γεγονός αυτό φαίνεται και από την κατασκευή του τάφου, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο ήταν προστατευμένη η υδρία, η οποία ήταν τοποθετημένη σε μια κάλπη και μια θήκη αντίστοιχα», επισημαίνει η κ. Νικολάου. Ο τάφος περιείχε, επίσης, αλάβαστρο, έναν τύπο αγγείου ο οποίος χρησιμοποιούνταν στις ταφικές τελετουργίες της κλασικής εποχής και κατά την Ελληνιστική εποχή αντικαταστάθηκε από το μυροδοχείο. Η μπρούτζινη υδρία φέρει διακοσμητικό ανάγλυφο, μια νεανική ανδρική μορφή, όρθια, ελαφρά στραμμένη προς τα δεξιά, με το αριστερό πόδι μπροστά από το δεξί. Στο προτεταμένο δεξί χέρι κρατάει θυμιατήριο και στο αριστερό πυξίδα. Η μορφή εικονίζεται γυμνή, ενώ πλούσια πτυχωμένο ιμάτιο ανεμίζει πίσω της και κρέμεται από το αριστερό χέρι. Τα μαλλιά είναι μακριά και δένονται ψηλά στο κεφάλι. Από τους ώμους φύονται μεγάλα φτερά, τα οποία πλαισιώνουν τη μορφή και αποτελούν τα όρια του ανάγλυφου, το οποίο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων, αποδίδεται σε μορφή Έρωτα. Η μελέτη των οστεολογικών καταλοίπων έδειξε ότι τα οστά ανήκουν σε γυναίκα 20-25 ετών, εξαιρετικά μικρόσωμη, με υπολογισμένη ακόμα και την συρρίκνωσή τους λόγω της καύσεως. Επίσης διατηρούνται μικρά μόνο θραύσματα οστών, τα οποία προέρχονται από το κρανίο, τα άνω και τα κάτω άκρα.

Η υδρία, πριν την οριστική συντήρησή της προκειμένου να εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, υπέστη εργαστηριακές αναλύσεις, κυρίως με μη καταστρεπτικές μεθόδους. Σκοπός της εξέτασης αυτής ήταν να προσδιοριστούν η χημική σύσταση του μετάλλου που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή της, ο τρόπος κατασκευής της, η συγκολλητική ουσία που χρησιμοποιήθηκε για τη στερέωση των χυτών τμημάτων στο σώμα του αγγείου και ο τύπος του υφάσματος που κάλυψε την τέφρα της νεκρής γυναίκας, δημιουργώντας ευρύ πεδίο επιστημονικής διερεύνησης.

Το συνέδριο της Βιέννης, 1814 1815 - Παρουσίαση με διαφάνειες για τη διδασκαλία της πρώτης ενότητας του σχολικού βιβλίου ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ

Το συνέδριο της Βιέννης 1814 1815 from Kostas Vakouftsis

Παρουσίαση με διαφάνειες για τη διδασκαλία της πρώτης ενότητας του σχολικού βιβλίου.

Προτάσεις για τη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής γλώσσας και γραμματείας: Αγώνες και γυμναστική στην Οδύσσεια και στο διάστημα, Suggestions for teaching ancient Greek language and literature: Games and gymnastics in the Odyssey and in space

http://www.epimorfosi.edu.gr/epimorfosi/library/kp/index.php?dir=%2F2.%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CE%B1%2F%CE%A0%CE%9502_%CE%91%CE%A1%CE%A7%CE%91%CE%99%CE%91/4.%20%CE%92%CE%98%CE%9C%CE%99%CE%91__%CE%A0%CE%9502_%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_01_%CE%92%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%86%CF%84%CF%83%CE%AE%CF%82_%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82

Το παρόν σενάριο μαθήματος δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της επιμόρφωσης Β΄ Επιπέδου στις ΤΠΕ. Αποτελεί μια διαθεματική προσέγγιση που συνδέει τους αγώνες στο αρχαίο ομηρικό κείμενο με τις σύγχρονες διαστάσεις της άσκησης στο διάστημα, υλοποιείται με διερευνητική μάθηση και προσπαθεί να αξιοποιήσει σύγχρονα στοιχεία των ΤΠΕ, όπως το διαδίκτυο και τα εργαλεία του Web 2.0. στη διδασκαλία των μαθημάτων. Οι μαθητές, δουλεύοντας ομαδοσυνεργατικά, καλούνται να ερευνήσουν και να προσδιορίσουν το θέμα των αγώνων και της άσκησης από διπλή οπτική γωνία –την Οδύσσεια και τα διαστημικά ταξίδια–, ξεκινώντας από τη σύγχρονη βιωματική τους σχέση με τη γυμναστική και διερευνώντας τις διαστάσεις της στο παρελθόν και το μέλλον. Ο ρόλος του καθηγητή κατά τη διαδικασία του σεναρίου είναι υποβοηθητικός και εμψυχωτικός στο πλαίσιο της ζώνης της επικείμενης ανάπτυξης (Vygotsky 1978).

Προτάσεις για τη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής γλώσσας και γραμματείας: Σινεμά… Η Οδύσσεια, Suggestions for teaching ancient Greek language and literature: Cinema… The Odyssey

Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο, Η Επιστροφή του Οδυσσέα

Στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και στην Ενότητα «Αρχαία Ελληνικά» – «Μελέτες-Διδασκαλία» – «Διδακτικές δοκιμές» βρίσκονται συγκεντρωμένες προτάσεις για τη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής γλώσσας και γραμματείας. Στην υποενότητα «Πρακτικές εφαρμογές» αναρτήθηκε μια διδακτική πρόταση με τίτλο «Σινεμά… Η Οδύσσεια», της Δήμητρας Μήττα και του Κωνσταντίνου Βακουφτσή. Η πρόταση αποτελεί μια ανακεφαλαιωτική ανάγνωση της Οδύσσειας μέσα από έργα τέχνης. Περιέχει πάνω από διακόσιες εικόνες, από έργα των τεχνών με θέματα από το έπος φιλοτεχνημένα από καλλιτέχνες, όπως ο Ρέμπραντ, Σαλβαντόρ Νταλί, Ντε Κίρικο, αλλά και από Έλληνες, τα οποία αντιπροσωπεύουν όλες τις καλλιτεχνικές περιόδους, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Οι μαθητές που διδάσκονται την Οδύσσεια είναι παιδιά ηλικίας 12-13 χρονών. Έχουν μόλις αφήσει το Δημοτικό Σχολείο και έρχονται στο Γυμνάσιο με κατακτημένα πολλά επεισόδια του έπους και την ιστορία/μύθο συνολικά — την αρχή, τη μέση, το τέλος/έκβαση. Στο Γυμνάσιο, από τις πρώτες μέρες, έρχονται σε επαφή με τη μετάφραση του κειμένου και με έναν λόγο που δεν είναι, μόνο και απλώς, αδρά περιγραφικός γεγονότων. Ο ποιητικός λόγος «απομυθοποιεί» την Οδύσσεια ως αφήγηση περιπετειών και την καθιστά, κάποιες φορές και σε ορισμένους μαθητές, ένα ακόμη κείμενο-μάθημα. Ωστόσο, σταδιακά, οι επαναλήψεις, οι λογοτυπικές φράσεις, οι παρομοιώσεις, οι εικόνες, η συγκριτική παράθεση θαλάσσιων και αγροτικών σκηνών, συμβάλλουν, με βάση και τις εμπειρίες των μαθητών, στην εξ-οικείωσή τους με το κείμενο. Ο λόγος, επαναλαμβανόμενος, καθίσταται οικείος, όχημα αναγνώρισης και διείσδυσης σε λεπτότερα νοήματα και συναισθήματα. Κάποια στιγμή, η Οδύσσεια τελειώνει και, τελειώνοντας, πρέπει να γίνει η ανακεφαλαίωση. Για αυτό το στάδιο συλλέξαμε εικόνες, πάνω από διακόσιες, από έργα των τεχνών με θέματα από το έπος. Πρόκειται για έργα διαφόρων εποχών, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, τα οποία πλαισιώσαμε με το αντίστοιχο κείμενο από την Οδύσσεια σε διάφορες μεταφράσεις. Άλλοτε, χρησιμοποιήσαμε τη σχολική μετάφραση του Δ.Ν. Μαρωνίτη, κυρίως για τις ενότητες εκείνες που διδάσκονται αναλυτικά, άλλοτε τις υπόλοιπες γνωστές μεταφράσεις, του Ζ. Σίδερη, του Α. Εφταλιώτη, των Ν. Καζαντζάκη - Ι.Θ. Κακριδή. 

Οι εικόνες τοποθετήθηκαν με βάση τους άξονες: χώρος, χρόνος, γεγονότα, δηλαδή ανά περιπέτεια με βάση τη χρονική σειρά τέλεσής τους από τη στιγμή που ο Οδυσσέας έφυγε από την Τροία μέχρι τη στιγμή που έφτασε στην Ιθάκη. Από περιπέτεια σε περιπέτεια και από χάρτη σε χάρτη, ο μαθητής παρακολουθεί και γεωγραφικά την πορεία του πολυμήχανου Οδυσσέα στα όρια του τότε γνωστού κόσμου, και με την υπέρβασή τους στη Νέκυια. Για τον σκοπό αυτό προστέθηκαν δορυφορικές και άλλες φωτογραφίες, καθώς και σκίτσα. Επομένως, σε κάθε ενότητα (σε κάθε περιπέτεια) εμφανίζονται κείμενο, χάρτης, εικόνες από τον χώρο των εικαστικών τεχνών και αποτυπώνονται τοπωνύμια, όρια, γεγονότα, διαδρομές. Με την παράθεση των εικόνων αυτών δεν προτείνουμε καμιά συγκεκριμένη διδακτική πρόταση ή κάποιο διδακτικό σενάριο. Ο δάσκαλος είναι ελεύθερος να επιλέξει τι θα δείξει και τι θα κάνει με τους μαθητές τους, πού θα δώσει έμφαση. Εμείς από την πλευρά μας επιμείναμε στη γεωγραφία της Οδύσσειας — αυτήν θελήσαμε να αναδείξουμε. Ωστόσο, οι εικόνες αυτές μπορούν να αξιοποιηθούν με διάφορους τρόπους, σε διάφορα μαθήματα και για διάφορα ζητήματα. Οι μαθητές μπορεί να περιγράψουν, να αφηγηθούν, να συγκρίνουν μεταφράσεις, να παρατηρήσουν έργα διαφόρων εποχών για το ίδιο θέμα, να συνειδητοποιήσουν την επιβίωση του αρχαιοελληνικού κόσμου στις τέχνες. Παραμένει, βέβαια, το ερώτημα: Είναι θεμιτή η προσέγγιση της Οδύσσειας μέσα από τα έργα τέχνης, τα οποία όχι μόνο δεν παρήχθησαν την εποχή της σύνθεσης του έπους αλλά πολλές φορές είναι πολύ μεταγενέστερα, μέχρι και τη σημερινή εποχή; Κάθε έργο τέχνης, έστω και αν ο καλλιτέχνης αντλεί την έμπνευσή του από ένα άλλο, στην συγκεκριμένη περίπτωση την Οδύσσεια, στην ουσία δημιουργεί κάτι νέο. Άλλοτε στις προθέσεις του είναι να ερμηνεύσει το κείμενο, άλλοτε πάλι να το χρησιμοποιήσει ως αφορμή και πρόσχημα για να προβάλει στο δικό του έργο στοιχεία της δικής του εποχής και προσωπικότητας. Για παράδειγμα, ο Frederic Leighton στον πίνακά του με τίτλο Ναυσικά (1870), μοιάζει να είχε κατά νου τους στίχους του ποιητή «η Ναυσικά, με τα θεόσταλτά της κάλλη, / στάθηκε πλάι στον παραστάτη της καλοδουλεμένης στέγης / κι έμεινε εκεί να τον θαυμάζει, το βλέμμα προσηλώνοντας / στον Οδυσσέα» (στ. 553-6, μετ. Δ.Ν. Μαρωνίτης) — σε παραστάτη την έβαλε ο καλλιτέχνης να ακουμπά. Πώς όμως ήταν τα «θεόσταλτά της κάλλη»; Αυτό ήταν επιλογή του ζωγράφου με βάση τα πρότυπα, τις αξίες, τα ιδανικά της εποχής για την ιδανική ομορφιά ενός νέου, ανύπανδρου αλλά σε ηλικία και με επιθυμία γάμου κοριτσιού. Και με τα εικαστικά συμβαίνει ό,τι και στο θέατρο: ο σκηνοθέτης άλλοτε θεωρείται διαμεσολαβητής και άλλοτε εκ νέου δημιουργός, πολλές φορές αυθαιρετώντας απέναντι στο κείμενο, το οποίο, ωστόσο, παραμένει εκεί, προκλητικά παρόν με τον πλούτο και την πολυσημία του για ερμηνείες, παρερμηνείες, μεταφράσεις, προεκτάσεις, αφορμή και πρόσχημα για περαιτέρω δημιουργία. 

Γιάννης Γαΐτης, Ο Οδυσσέας και οι Σειρήνες

Πάντως, η συγκέντρωση του εικαστικού υλικού είναι μια καλή αφορμή για να συζητηθεί ποια επεισόδια της Οδύσσειας αξιοποιήθηκαν εικαστικά, ποια λιγότερο και ποια καθόλου. Για παράδειγμα, το επεισόδιο με τους Κίκονες, οι Λωτοφάγοι, η Χάρυβδη ήδη από την αρχαιότητα δεν κινητοποιούν τους εικαστικούς καλλιτέχνες. Γιατί άραγε; Αντίθετα, η περιπέτεια των ανδρών στο παλάτι της Κίρκης και ο Πολύφημος προκάλεσαν. Φυσικά, η αναζήτηση των αιτίων αποτελεί για κάθε εποχή διαφορετικό κεφάλαιο. Σε τελευταία ανάλυση, ας μη ζητήσουμε τίποτε από τους μαθητές μας. Και η απλή απόλαυση των εικόνων έστω και μόνο για ψυχαγωγία, με την τρέχουσα, σημερινή σημασία του όρου, αποτελεί αναγκαίο στοιχείο στην εκπαίδευση. Το δεύτερο μέρος της συγκεντρωτικής δουλειάς που παρουσιάζουμε (με την έννοια της συγκέντρωσης ενός υλικού), και το οποίο ονομάσαμε «Η Οδύσσεια μετά την Οδύσσεια», έχει διαθεματικές προεκτάσεις, καθώς, εκτός από την Οδύσσεια, εμπλέκονται, και άλλα γνωστικά αντικείμενα, όπως η Ιστορία, η Πληροφορική, η Νεοελληνική Γλώσσα, η Γεωγραφία, τα Καλλιτεχνικά, η Μουσική. Όλα αυτά συνάδουν με το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) και το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Α.Π.Σ.), καθώς οι μαθητές, αν μη τι άλλο, «ξεναγούνται».σε πηγές ηλεκτρονικές, πολλές φορές πολύ γνωστές (όπως το youtube), ωστόσο και με δυνατότητες που σχετίζονται με τη μαθησιακή διαδικασία. Το σημαντικό είναι μέσα από αυτές τις πηγές οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν έμπρακτα την παγκοσμιοποιημένη διάσταση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Φυσικά, με κατάλληλα σενάρια οι μαθητές μπορούν να εξοικειωθούν με τις Νέες Τεχνολογίες και την αξιοποίησή τους στη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν δεξιότητες νέου γραμματισμού, καθώς ένα τέτοιο υλικό παρέχει τη δυνατότητα ελεύθερης εξερεύνησης με καθορισμένο πλαίσιο.

Ο πλανήτης Gliese 163c συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες για ύπαρξη εξωγήινης ζωής, Newfound Alien Planet a Top Contender to Host Life

Artist's rendition of the "super Earth" Gliese 163c, which may be capable of supporting microbial life. CREDIT: PHL @ UPR Arecibo

Σύμφωνα με τους ειδικούς ο Gliese 163c, ένας πλανήτης που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να διαθέτει κάποιες μορφές ζωής. Ο Gliese 163c έχει μάζα 7 περίπου φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Γης και βρίσκεται σε απόσταση 49 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Δοράδος. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο HARPS ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Joseph Fourier στη Γκρενόμπλ εντόπισαν την ακριβή θέση του πλανήτη μέσα στο ηλιακό του σύστημα. Όπως διαπιστώθηκε, ο Gliese 163c βρίσκεται στα όρια της λεγόμενης κατοικήσιμης ζώνης, της περιοχής ενός ηλιακού συστήματος όπου η απόσταση των πλανητών από το μητρικό τους άστρο είναι τέτοια που να ευνοεί την ανάπτυξη ευνοϊκών για τη ζωή συνθηκών όπως παραδείγματος χάριν, την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό ακριβώς συμβαίνει στον Gliese 163c δηλαδή διαθέτει νερό σε υγρή μορφή και άρα είναι πιθανό να έχουν αναπτυχθεί κάποιες μορφές ζωής έστω και σε βακτηριακό επίπεδο.