Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
An estimated
2,100-year-old rare marble statue of Cybele, the mother goddess of Anatolia,
has been unearthed in excavations in northwestern Ordu province located on the
Black Sea coast. The historic sculpture of Cybele sitting on her throne weighed
a whopping 200 kilograms and was about 110 centimeters tall.
Μια
απίστευτη αρχαιολογική ανακάλυψη ήρθε στο φως την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου στα
Κοτύωρα, ικανή να αλλάξει στην ιστορία της περιοχής. Πρόκειται για άγαλμα 2.100
ετών της θεάς Κυβέλης, που βρέθηκε σχεδόν άθικτο, κατά τη διάρκεια των
ανασκαφών που γίνονται στον αρχαιολογικό χώρο Κουρούλ Καλεσί, ο οποίος
βρίσκεται στην επαρχία Αλτίνορδου των Κοτυώρων.
Σύμφωνα
με τον πρόεδρο του τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Γκαζί, καθηγητή Σουλεϊμάν
Γιουτζέλ Σενγιούρτ, που είναι επικεφαλής 25 αρχαιολόγων που συμμετέχουν στην
ανασκαφή, πρόκειται για μαρμάρινο άγαλμα ύψους 1,10 μέτρων, βάρους 200 κιλών,
που παρουσιάζει τη θεά καθισμένη σε θρόνο.
Ο
Σουλεϊμάν Σενγιούρτ, μιλώντας για το εντυπωσιακό εύρημα, είπε ότι πρόκειται για
άγαλμα της θεάς Κυβέλης και ότι είναι το πρώτο μαρμάρινο άγαλμα που βρίσκεται
στην περιοχή.
Σημείωσε
επίσης ότι το άγαλμα παρέμεινε σχεδόν άθικτο στην πορεία των αιώνων, μετά την
κατάληψη της περιοχής –που ανήκε στο βασίλειο των Μιθριδατών– από τους
Ρωμαίους. Υπογράμμισε δε ότι πρόκειται για εύρημα πραγματικά
ανυπολόγιστης αξίας.
Το
άγαλμα αναμένεται να μεταφερθεί μετά από κάποιο διάστημα στο αρχαιολογικό
μουσείο των Κοτυώρων. Τον αρχαιολογικό χώρο επισκέφθηκε και ο δήμαρχος
Κοτυώρων, Ενβέρ Γιλμάζ, ο οποίος αφού τόνισε ότι ο Δήμος ενισχύει οικονομικά
την ανασκαφή, υπογράμμισε ότι η ανακάλυψη αυτή θα τονώσει τον τουρισμό της
περιοχή.
Η
NASA έδωσε στη
δημοσιότητα και την παραπάνω σύνθεση όπου στη μια εικόνα εμφανίζονται τα δύο
νεφελώματα και δίπλα μια σύνθεση όπου δείχνει την ομοιότητα των νεφελωμάτων με
τα δύο διαστημικά σκάφη. These nebulae seen by NASA's Spitzer Space Telescope,
at left, may resemble two versions of the starship Enterprise from "Star
Trek," overlaid at right. Credit:
NASA/JPL-Caltech
Ήταν
8 Σεπτεμβρίου του 1966 όταν στην αμερικανική τηλεόραση έκανε πρεμιέρα μια νέα
σειρά η οποία γρήγορα απέκτησε φανατικούς φίλους και τελικά αποτέλεσε σταθμό
στην παγκόσμια τηλεοπτική και αργότερα κινηματογραφική βιομηχανία.
Δείτε
ένα βίντεο για τα δύο νεφελώματα που μοιάζουν με το Enterprise. Just in time for the 50th anniversary
of the TV series "Star Trek," which first aired September 8th,1966, a
new infrared image from NASA's Spitzer Space Telescope may remind fans of the
historic show. Astronomically speaking, the region pictured in the image falls
within the disk of our Milky Way galaxy and displays two regions of star
formation hidden behind a haze of dust when viewed in visible light. Spitzer's
ability to peer deeper into dust clouds has revealed a myriad of stellar
birthplaces like these, which are officially known only by their catalog
numbers, IRAS 19340+2016 and IRAS19343+2026. Trekkies, however, may prefer
using the more familiar designations NCC-1701 and NCC-1701-D. Fifty years after
its inception, Star Trek still inspires fans and astronomers alike to boldly
explore where no one has gone before.
Στην
επέτειο των 50 ετών από την πρώτη προβολή του Star Trek η NASA έδωσε στη
δημοσιότητα εικόνες που τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer από μια
περιοχή του γαλαξία μας στην οποία βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο δύο
νεφελώματα.
Credit:
NASA/JPL-Caltech
Το
IRAS 19340+2016 και το IRAS 19343+2026 περιβάλλονται από πολύ πυκνή κοσμική
ύλη, κυρίως σκόνη» ενώ στο εσωτερικό τους υπάρχουν έντονες κοσμικές διεργασίες
και ειδικότερα γέννηση νέων άστρων.
The nebulae are
known officially as IRAS 19340+2016 and IRAS 19343+2026, in the Milky Way’s
disk. But according to Nasa, Trekkies ‘may prefer using the more familiar
designations NCC-1701 and NCC-1701-D,’ for the original starship, and its Next
Generation successor. The original USS Enterprise is pictured above, on left,
and the Enterprise D is pictured on right.
Τα
δύο νεφελώματα έχουν συγκεντρώσει το ενδιαφέρον στη δεδομένη στιγμή επειδή το
μεν ένα θυμίζει στην όψη το Enterprise, το θρυλικό διαστημόπλοιο της σειράς,
ενώ το άλλο νεφέλωμα θυμίζει το σκάφος
που εμφανίστηκε ως διάδοχος του Enterprise στην σειρά την περίοδο 1987-1994,
στον κύκλο της σειράς με γενικό τίτλο Next Generation.
Τυχαία
πόζα, βαρεμάρα ή συμβολισμός; 14 March 1951: Arthur Sasse was amongst the pack of
photographers hounding Albert Einstein as he left his 72nd birthday celebration
but the only one to get this shot of him playfully sticking his tongue out.
This crop (from a wider image showing his companions in the back of a car) was
chosen by Einstein himself to put on greetings cards to be sent out to friends.
The photograph, arguably one of the best known press photographs of any 20th
century personality, established a public image of Einstein as the 'nutty
professor' rather than the nobel prize-winning physicist who developed the
theory of general relativity. The theoretical physicist Albert Einstein sticks
his tongue out while leaving his 72nd birthday celebration on 14 March 1951.
Sasse's oft-parodied photograph has appeared on everything from mugs and
posters to t-shirts and mouse mats. Illustration: Photograph:
ArthurSasse/ AFP
Είναι
14 Μαρτίου του 1951 και είναι και τα γενέθλιά του. Ο Albert Einstein έχει
κανονίσει να τα γιορτάσει με φίλους στο κλαμπ του Princeton, δίπλα στο ομώνυμο
Πανεπιστήμιο στο New Jersey. Αφού έσβησε τα 72 του κεράκια, σηκώθηκε να φύγει
με ένα φιλικό ζευγάρι που θα τον πήγαινε στο σπίτι με το αυτοκίνητο.
Λίγα
δευτερόλεπτα πριν το διάσημο κλικ ο Einstein δεν κρύβει την κούραση και τη
βαρεμάρα του.
Ο
Einstein είναι χαλαρός αλλά εμφανώς κουρασμένος και θέλει απλώς να επιστρέψει
στο σπίτι του. Από το πρωί οι φωτορεπόρτερ τον ακολουθούν και έχει βαρεθεί να
τους χαρίζει τυπικά χαμόγελα. Μόλις έχει καθίσει επιτέλους στην πίσω θέση του
αυτοκινήτου ανάμεσα στον Frank και τη σύζυγό του. Τα φλας δεν σταματούν να
απαθανατίζουν έναν άνθρωπο φανερά κουρασμένο με ύφος βαρεμάρας. Ένας φωτογράφος
πλησιάζει και του ζητάει ένα τελευταίο χαμόγελο. Ο νομπελίστας φυσικός απλώς
γουρλώνει τα μάτια, βγάζει την γλώσσα και του χαρίζει την πιο διάσημη πόζα του.
Σε
μόλις τέσσερις μέρες η φωτογραφία διέσχισε τον Ατλαντικό για να γίνει
πρωτοσέλιδο στις ευρωπαϊκές εφημερίδες.
Ο
φωτογράφος ονομάζεται Arthur Sasse και δουλεύει στο αμερικανικό πρακτορείο τύπου
UPI ή αλλιώς United Press International και μόλις έχει βγάλει μία ιστορική
φωτογραφία. Την έβγαλε βιαστικά αφού η γκριμάτσα ήρθε αναπάντεχα ενώ αυτός
περίμενε στην καλύτερη ένα συγκαταβατικό χαμόγελο. Λέγεται μάλιστα ότι η
αυθεντική φωτογραφία είναι εντελώς λάθος καδραρισμένη και κόπηκε καλύτερα στην
πορεία. Τις επόμενες εβδομάδες η εικόνα αυτή θα τυπωθεί σε χιλιάδες εφημερίδες
ανά τον κόσμο.
Αυτή
η πόζα, όπως δήλωσε λίγο καιρό αργότερα ο ίδιος ο Einstein, εκφράζει την
αποστροφή του απέναντι στην εξουσία και τις εντολές της.
Ο
ίδιος ο Einstein λίγο καιρό αργότερα σε μία συνέντευξή του ενάντια στον
μακαρθισμό και τις ρατσιστικές συμπεριφορές αναφέρει: «Αυτή η πόζα αποτυπώνει
πολύ καλά την συμπεριφορά μου. Πάντα είχα δυσκολία να δεχτώ την εξουσία και τις
εντολές. Το να βγάλω τη γλώσσα σε έναν φωτογράφο που περιμένει προφανώς μία πιο
πρέπουσα πόζα αντιπροσωπεύει την άρνησή μου να παίξω με τους κανόνες του
παιχνιδιού αφού αρνούμαι να χαρίσω μία εικόνα του εαυτού μου κλασική και
σύμφωνη με τις νόρμες».
Ο
νομπελίστας φυσικός γούσταρε τόσο την συγκεκριμένη φωτογραφία που λέγεται ότι
παρήγγειλε από τον Arthur Sasse εννιά κόπιες της σε μεγάλο μέγεθος για
προσωπική του χρήση. Χάρισε μάλιστα μία από αυτές στον φίλο του δημοσιογράφο
του ABC Howard K. Smith, γράφοντας από πίσω στα γερμανικά μία μικρή αφιέρωση
που έλεγε: «Μία πόζα που αγαπάτε αφού απευθύνεται σε όλη την ανθρωπότητα. Ένας
πολίτης μπορεί να κάνει αυτό που κανένας διπλωμάτης δεν θα τολμούσε. Ο πιστός
και ευγνώμων ακροατής σας, Α. Einstein, 1953».
Η
φωτογραφία αυτή με την χειρόγραφη αφιέρωση πουλήθηκε 74.324 δολάρια σε
δημοπρασία το 2009, κάτι που την κάνει να είναι η πιο ακριβή φωτογραφία του
Einstein στην ιστορία. Έκτοτε βρίσκεται
στα χέρια του αμερικανού συλλέκτη David Waxman που δηλώνει πολύ περήφανος αφού
«η ευκαιρία να αγοράσεις μία τέτοια κλασική φωτογραφία έρχεται μόνο μία φορά
στη ζωή μας».
Η σύγχρονη τεχνολογία
επιβεβαιώνει μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια τον Ιπποκράτη. Maybe Hippocrates Was Right
About the Link Between Weather and Pain. Hippocrates' statue in Kos.
Οι χρόνιοι πόνοι
αυξομειώνονται ανάλογα με τον καιρό, δείχνει μια νέα βρετανική επιστημονική
έρευνα. Η μελέτη βασίστηκε στη συλλογή και ανάλυση καθημερινών στοιχείων από
9.000 άτομα σε τρεις πόλεις, χάρη σε μια ειδική εφαρμογή που είχαν εγκαταστήσει
στο «έξυπνο» κινητό τηλέφωνό τους. Έτσι, τα smartphones έρχονται να δικαιώσουν τον Ιπποκράτη, ο
οποίος είχε κάνει παρόμοιες διαπιστώσεις πριν από χιλιάδες χρόνια.
Τα ευρήματα
Οι χρόνιοι πόνοι
αυξομειώνονται ανάλογα με τον καιρό δείχνει νέα μελέτη. Pain
levels were found to increase during cold and wet weather and decrease when
there were more hours of sunshine, A University of Manchester study has found.
Οι ερευνητές του
Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, με επικεφαλής τον καθηγητή ρευματολογίας και
ψηφιακής επιδημιολογίας Γουίλ Ντίξον της Σχολής Βιολογικών Επιστημών,
ανακοίνωσαν στο Βρετανικό Φεστιβάλ Επιστήμης τα προκαταρκτικά στοιχεία από την
έρευνά τους, η οποία συνεχίζεται.
Σύμφωνα με τα πρώτα
ευρήματα του προγράμματος με τον ολίγον «παιχνιδιάρικο» τίτλο «CloudywithaChanceofPain» (Νεφελώδης με Πιθανότητα Πόνου), οι
πόνοι αυξάνονται κατ' εξοχήν από τις βροχές και την έλλειψη λιακάδας. Τους
μήνες που υπάρχει περισσότερη ηλιοφάνεια, υποχωρούν οι χρόνιοι πόνοι από
αρθρίτιδα, μέση, ημικρανίες κ.α. Όταν όμως ο καιρός συννεφιάζει και αρχίζουν οι
βροχές, οι πόνοι δυναμώνουν.
Η εφαρμογή του κινητού
παρακολουθεί συνεχώς τον τοπικό καιρό, ενώ επιτρέπει παράλληλα στους χρήστες να
καταγράφουν τα καθημερινά συμπτώματα των πόνων τους, επιτρέποντας έτσι να
συνδυάζονται σε πραγματικό χρόνοι οι πόνοι με τις μεταβολές του καιρού. Το 80%
των χρηστών δήλωσαν ότι υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στον καιρό και στους πόνους,
ενώ οι μισοί ανέφεραν ότι μπορούσαν να χρησιμοποιούν την αυξομείωση των πόνων
τους για να προβλέπουν τις αλλαγές του καιρού.
Για το έργο του με
τίτλο «Doll Festival» (1966) ο Ushio
Shinohara βασίστηκε σε παραδοσιακά ιαπωνικά χαρακτικά του 19ου αιώνα.
Η
ποπ αρτ γεννήθηκε στη Βρετανία στις αρχές της δεκαετίας του ’50, κατέκτησε την
Αμερική λίγο αργότερα και στο πέρασμα του χρόνου καθιερώθηκε στη συλλογική
συνείδηση ως «ταυτισμένη» με το δυτικό, αν όχι τον αγγλόφωνο, κόσμο – είτε ως
μια μορφή κριτικής στον καταναλωτισμό και στην εμπορευματοποίηση της τέχνης
είτε ως αποκύημα ακριβώς της μαζικής κουλτούρας, η οποία επιχειρεί να «μιμηθεί»
με παιγνιώδη διάθεση.
Overlooked and overcooked
... Gérard Fromanger’s Album le Rouge, 1968-70.
Και
όμως, όπως φιλοδοξεί να αποδείξει στο κοινό η Τate Modern, αυτό το τόσο
επιδραστικό καλλιτεχνικό ρεύμα στην πραγματικότητα ουδέποτε γνώρισε γεωγραφικά
σύνορα. Υπό τον χιουμοριστικό τίτλο «The
World Goes Pop», η επερχόμενη έκθεση της λονδρέζικης γκαλερί θα
περιλαμβάνει έργα καλλιτεχνών από την Ασία, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική
Αμερική και την Ευρώπη, τα οποία αναδεικνύουν πώς άνθρωποι από διαφορετικές
κουλτούρες συνεισέφεραν στο κίνημα της ποπ αρτ ή χρησιμοποίησαν τα
χαρακτηριστικά έντονα χρώματα, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα και τις αναφορές στη
διαφήμιση, την κοινωνικοπολιτική επικαιρότητα και την ποπ κουλτούρα για να
εκφράσουν τις εντελώς προσωπικές τους ανησυχίες. Πολλά από τα περίπου 160 έργα,
τα οποία φιλοτεχνήθηκαν τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, δεν έχουν εκτεθεί
ποτέ ξανά στη Μεγάλη Βρετανία.
«Ανατρεπτική» διάθεση
Visual noise … John
F Kennedy and Nikita Krusciov (1962) by Sergio Lombardo. Photograph: Matt Dunham/AP
Ουσιαστικά,
η έκθεση αφηγείται την παγκόσμια ιστορία της ποπ αρτ, δίνοντας έμφαση στην πιο
«ανατρεπτική» της διάθεση, όπως αντανακλάται στο αντιπολεμικό γλυπτό «Βombs in Love» της Αυστριακής Kiki
Kogelnik ή το οργισμένο πλήθος στο έργο με τίτλο «Multitude» του Claudio Tozzi από τη Βραζιλία. Σαφώς λιγότερο
γνωστοί στο ευρύ κοινό από τον Άντι Γουόρχολ ή τον Ρόι Λίχτεσταϊν, οι
συγκεκριμένοι εικαστικοί δεν στερούνταν την έμπνευση ούτε το ταλέντο.
Without Rebellion (1970) by Jerzy Ryszard “Jurry” Zieliński. About
repression and censorship in Poland. Photograph: Matt Dunham/AP
Ανάμεσά
τους, μάλιστα, υπάρχουν και πολυάριθμες γυναίκες, όπως η Delia Cancela από την
Αργεντινή, η οποία ζωγραφίζει απομονωμένα μέλη του ανθρώπινου σώματος, ή η
Κολομβιανή Beatriz Gonzalez, που χρωματίζει με ποπ διάθεση ένα παραδοσιακό
κολομβιανό τραπέζι φαγητού.
American Interior
#1 (1968) by Erró. Photograph: Bildrecht Wien
Παρουσιάζονται,
επίσης, δείγματα της δουλειάς του αναγνωρισμένου Ισλανδού καλλιτέχνη Erro, τα
κολάζ του οποίου αποκαλύπτουν τα εγγενή παράδοξα του κόσμου της συνεχούς
κατανάλωσης.
The Great Vagina by Mari Choardà, 1966, addressing the oppression of
women in Spanish society.
Chicks and Cops (Ethnography) by Eulália Grau. Her work used
photomontage to show how during Franco’s dictatorship, capitalism and
consumption was meant to be fulfilling and liberating.
Accident at the Game by Antonio Dias. From 1964, the early years of military
dictatorship in Brazil.
Είναι
εξαιρετικά ενδιαφέρον πώς αρκετοί από τους συμμετέχοντες προσεγγίζουν την ποπ
αρτ ως μέσο για να ασκήσουν κριτική όχι μόνο στη σύγχρονη δυτική κουλτούρα,
αλλά και στις παθογένειες των δικών τους κοινωνιών. Άλλοι συνδυάζουν
«εισαγόμενες» εικόνες και μοτίβα με τις δικές τους πολιτισμικές αναφορές. Για
παράδειγμα, τα κολάζ της Καταλανής Eulalia Grau από αποκόμματα εφημερίδων
καταγγέλλουν τις αντιφάσεις του καθεστώτος Φράνκο και της καταναλωτικής
κοινωνίας. Αντίστοιχα, ο Ushio Shinohara προτείνει εναλλακτικές, «ποπ» εκδοχές
ιαπωνικών χαρακτικών του 19ου αιώνα.
Little TV Woman by Nicola L. Made in 1969, it was first displayed in
the window of jeweller Alfred Van Cleef.
Man Chair by Ruth Francken, from 1971.
Breathing Out by Ángela García, from 1973.
Την
επιμέλεια της έκθεσης «The World Goes Pop» συνυπογράφουν η Tζέσικα Μόργκαν,
διευθύντρια του αμερικανικού Dia Art Foundation, η επιμελήτρια της Tate Modern
Flavia Frigeri και η βοηθός επιμελητή Elsa Coustou. Σε πρόσφατη συνέντευξή της
στο περιοδικό Ocula, η Τζέσικα Μόργκαν περιέγραψε χαρακτηριστικά την ποπ αρτ ως
ένα εννοιολογικό κίνημα, το οποίο «πιθανώς δεν έχει αναγνωριστεί ως τέτοιο
ακόμη, αλλά συχνά απορρίπτεται εξαιτίας της (αδιαμφισβήτητης) σχέσης του με τη
μόδα και τη συνακόλουθη παροδικότητά του». Η εν λόγω έκθεση της Tate εστιάζεται
κυρίως «στον πολιτικά και κοινωνικά ευαισθητοποιημένο τρόπο με τον οποίο η ποπ
αρτ χρησιμοποιήθηκε ως μέσο εναντίωσης στο στάτους κβο», συνεχίζει η ίδια, ενώ
ένα μεγάλο μέρος της «επικεντρώνεται στην αποκατάσταση «όσων έχουν διαγραφεί (ή
ποτέ δεν αναγνωρίστηκαν) ως σημαντικοί εκπρόσωποι της ποπ αρτ».
Η
έκθεση «The World Goes Pop» θα εγκαινιαστεί στις 17 Σεπτεμβρίου στην Tate
Modern και θα διαρκέσει έως και τις 24 Ιανουαρίου του 2016.