Επιβλητικό αστρικό σμήνος μαθουσάλας, Hubble's Messier 5

Το Messier 5 στο νέο λαμπρό «πορτρέτο» του Hubble. "Beautiful Nebula discovered between the Balance [Libra] & the Serpent [Serpens] ..." begins the description of the 5th entry in 18th century astronomer Charles Messier's famous catalog of nebulae and star clusters. Though it appeared to Messier to be fuzzy and round and without stars, Messier 5 (M5) is now known to be a globular star cluster, 100,000 stars or more, bound by gravity and packed into a region around 165 light-years in diameter. It lies some 25,000 light-years away. Roaming the halo of our galaxy, globular star clusters are ancient members of the Milky Way. M5 is one of the oldest globulars, its stars estimated to be nearly 13 billion years old. The beautiful star cluster is a popular target for Earthbound telescopes. Of course, deployed in low Earth orbit on April 25, 1990, the Hubble Space Telescope has also captured its own stunning close-up view that spans about 20 light-years near the central region of M5. Even close to its dense core at the left, the cluster's aging red and blue giant stars and rejuvenated blue stragglers stand out in yellow and blue hues in the sharp color image. Image Credit: NASA, Hubble Space Telescope, ESA

Μια εκπληκτική φωτογραφία ενός αστρικού σμήνους προσέφερε στους επιστήμονες το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Φωτογράφησε το σφαιρωτό αστρικό σμήνος Messier 5 (η Μ5) στο οποίο υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες λαμπρά άστρα ορισμένα εκ των οποίων γεννήθηκαν λίγο μετά τη γέννηση του Σύμπαντος.

Τα σφαιρωτά σμήνη

This stellar swarm is M80 (NGC 6093), one of the densest of the 147 known globular star clusters in the Milky Way galaxy. Located about 28,000 light-years from Earth, M80 contains hundreds of thousands of stars, all held together by their mutual gravitational attraction. Globular clusters are particularly useful for studying stellar evolution, since all of the stars in the cluster have the same age (about 15 billion years), but cover a range of stellar masses. Every star visible in this image is either more highly evolved than, or in a few rare cases more massive than, our own Sun. Especially obvious are the bright red giants, which are stars similar to the Sun in mass that are nearing the ends of their lives. Credit: NASA, The Hubble Heritage Team, STScI, AURA

Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, πράγμα που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα.

Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών.

Το M5

This cluster was discovered in 1702 by a german astronomer Gottfried Kirch when he was looking for a comet. Charles Messier noted it as a hazy spot, being not able to resolve it to stars in 1764. In 1791 William Herschel counted here up to 200 individual stars. М5 can be found next to star 5 in Serpens with a binocular. It extends to 165 light years, being considered as of the biggest and oldest in Milky Way galaxy. There are 100 thousand stars in it at a distance about 24,5 thousand light years from us. 105 of these stars are variables, and about 90 stars are variable of RR Lyrae type, helping astronomers to determine a distance in space.

To Messier 5 ανακαλύφθηκε από τον Γερμανό αστρονόμο Γκότφριντ Κιρχ το 1702. Το σμήνος βρίσκεται σε απόσταση 25 χιλιάδες έτη φωτός από τη Γη και έχει διάμετρο 165 έτη φωτός. Υπολογίζεται ότι στο M5 βρίσκονται περί τα εκατό χιλιάδες άστρα ορισμένα εκ των οποίων έχουν ηλικία 13 δισ. ετών φωτός. Με δεδομένο ότι το Σύμπαν εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε πριν από περίπου 13.8 δισ. έτη είναι δεδομένο ότι τα άστρα του Μ5 είναι από τα αρχαιότερα όχι μόνο στον γαλαξία μας αλλά και σε ολόκληρο το Σύμπαν. Για αυτό και το Μ5 αποτελεί μόνιμο στόχο παρατηρήσεων και μελετών των αστρονόμων. Η νέα φωτογραφία του Hubble αναμένεται να προσφέρει καινούργια στοιχεία για το σμήνος αλλά και την εξέλιξη των άστρων.

Κοσμικοί «κανίβαλοι» εν δράσει, Unique pair of supermassive black holes in an ordinary galaxy discovered

Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός ζεύγους μελανών οπών που συλλαμβάνουν άστρα και καταναλώνουν μαζί την ύλη τους. Artist’s impression of a pair of black holes. One of them is accreting the 'debris' of the disrupted star, while the second is temporarily interrupting the stream of gas toward the other black hole. Credit: © ESA/C. Carreau

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Max Planck στη Γερμανία παρατήρησαν τον γαλαξία SDSS J120136.02+300305.5 που βρίσκεται σε απόσταση δύο δισ. ετών φωτός από τη Γη. Πρόκειται για ένα συνηθισμένο γαλαξία τον οποίο παρατήρησε το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο XMM-Newton. Οι παρατηρήσεις αυτές προκάλεσαν το ενδιαφέρον της διεθνούς ερευνητικής ομάδας η οποία έστρεψε εκ νέου το XMM-Newton στον μακρινό γαλαξία. Επιπλέον χρησιμοποίησαν και το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift για να παρατηρήσουν τον γαλαξία.

Η ανακάλυψη

Artist's impression of XMM-Newton spacecraft in orbit around the Earth. The X-ray emission from galaxy  SDSS J120136.02+300305.5 was detected in slew modus of the space observatory. Credit: © ESA/D. Ducros

Διαπίστωσαν ότι στον γαλαξία υπάρχει ένα ζεύγος μελανών οπών που βρίσκονται σε τροχιά η μια γύρω από την άλλη. Ανακάλυψαν ότι οι δύο μαύρες τρύπες έχουν ενώσει τις τρομερές βαρυτικές τους δυνάμεις για να συλλαμβάνουν άστρα και στη συνέχεια μοιράζονται τη… λεία τους αφού ένα μέρος της ύλης του άστρου πηγαίνει στη μια και ένα άλλο μέρος στην άλλη. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εντοπίζεται για πρώτη φορά και η ανακάλυψη του αναμένεται να προσφέρει νέα δεδομένα όχι μόνο για την φύση και τους μηχανισμούς των μελανών οπών αλλά και των γαλαξιών. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΒΑΤΙΣΣΑ, A UNE PASSANTE

Paul Delvaux, La Petite Mariée, 1969. Huile sur Bois, 74,5x62,5 cm, Fondation Paul Delvaux, Saint-Idesbald.

Ούρλιαζε η στράτα, μυριοθορυβούσε ολόγυρά μου.

Ψηλή, λιγνή, στα μαύρα βουτηγμένη, αρχοντική

Θλίψη, σηκώνοντας οκνά τη φούστα, από κοντά μου

Πέρασε μια γυναίκα με περπατησιά απαλή

La rue assourdissante autour de moi hurlait.

Longue, mince, en grand deuil, douleur majestueuse,

Une femme passa, d'une main fastueuse

Soulevant, balançant le feston et l'ourlet ;

Gustav Klimt, Dame avec chapeau et boa de plumes, 1909.

Ευγενικιά και λυγερή, μ’ αγαλματένια κάλλη.

Κι έπιν’ αχόρταγος εγώ, παράξενος εκεί,

Στο βλέμμα της, θολό ουρανό, που βράζ’ η ανεμοζάλη,

Τη γλύκα τη μαργωτική, τη φόνισσα ηδονή.

Agile et noble, avec sa jambe de statue.

Moi, je buvais, crispé comme un extravagant,

Dans son oeil, ciel livide où germe l'ouragan,

La douceur qui fascine et le plaisir qui tue.

Émile Bernard, Lady in the Rain, 1895.

Μια αστραπή... κι η νύχτα ευθύς! – Ω! να ξανανιώσω

Μ’ έκανες έξαφνα, ωραία μου γοργοπεραστική,

Στην αιωνιότητα πια μόνο θα σ’ ανταμώσω;

Un éclair... puis la nuit ! - Fugitive beauté

Dont le regard m'a fait soudainement renaître,

Ne te verrai-je plus que dans l'éternité ?

Joaquin Sorolla, Promenade au bord de la mer, 1909. Huile sur toile, 200,5 x 200 cm © Fundacion Museo Sorolla, Madrid.

Αλλού, πολύ μακριά από δω! κι ίσως ποτέ! Ποιός ξέρει

Πού σε πηγαίνει εσέ, πού εμένα ο δρόμος θα με φέρει,

Ω εσύ που θα σ’ αγάπαγα, ω που τό ’ξερες εσύ!

Ailleurs, bien loin d'ici ! trop tard ! jamais peut-être !

Car j'ignore où tu fuis, tu ne sais où je vais,

Ô toi que j'eusse aimée, ô toi qui le savais !

Μετάφραση: Κλέων Παράσχος

Charles Baudelaire

Η αναζήτηση της Γης 2.0 συνεχίζεται, Earth 2.0: The Search Continues

An artist's concept of multiple-transiting planet systems, which are stars with more than one planet. The search for “Earth 2.0” – another watery planet with life – has come a step closer with the discovery of 715 new planets orbiting stars beyond our own Solar System, Nasa scientists said.

Ένας χρόνος έχει περάσει από την αναφορά βλάβης στο διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ της NASA, της πρώτης αποστολής για τον εντοπισμό πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Παρ’ όλα αυτά, τα δεδομένα που κατάφερε να συλλέξει το Κέπλερ τα τέσσερα χρόνια περιήγησής του συνεχίζουν να μας εκπλήσσουν. Επιστήμονες της NASA και του Ινστιτούτου SETI εντόπισαν έναν εξωπλανήτη σχεδόν στο μέγεθος της Γης, σε απόσταση τέτοια από το αστέρι του ώστε να κάνει τους ερευνητές να τρέφουν ελπίδες για ύπαρξη ζωής σε αυτόν.

Kepler 186f, “Lycoris” by Karen Wehrstein.

«Από τους εξωπλανήτες που έχει ανακαλύψει το Κέπλερ μέχρι σήμερα, ο πλανήτης αυτός έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να έχει ζωή», λέει στην «Κ» ο Ουίλιαμ Μπορούκι, κύριος ερευνητής της αποστολής Κέπλερ στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA.

"Stellar flux" on the x-axis is essentially how much of the star's energy the planet is receiving. Source: Press Kit Presentation

Σύμφωνα με τους ερευνητές που παρατήρησαν τον πλανήτη Κέπλερ-186f, δύο είναι τα χαρακτηριστικά που τον αναγορεύουν σε επικρατέστερο υποψήφιο για ύπαρξη ζωής, όπως αναφέρεται σε δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό Science την περασμένη Παρασκευή. Το πρώτο είναι ότι βρίσκεται στη ζώνη βιωσιμότητας του αστεριού του, δηλαδή σε απόσταση τέτοια από το αστέρι του ώστε να επικρατούν σε αυτόν συνθήκες κατάλληλες για τη διατήρηση νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνειά του. Το δεύτερο χαρακτηριστικό αυτού του πλανήτη είναι ότι έχει σχεδόν ίδιο μέγεθος με τη Γη.

This artistic concept shows Kepler-186f. Image credit: NASA Ames / SETI Institute / JPL-CalTech.

Όπως εξηγεί ο δρ Μπορούκι, «ο πλανήτης που ανακαλύφθηκε είναι κατά 10% μεγαλύτερος από τη Γη. Δεν είναι δηλαδή ούτε πολύ μεγάλος ώστε να περιβάλλεται από πολύ πυκνή ατμόσφαιρα, όπως ο Δίας ή ο Κρόνος, ούτε πολύ μικρός ώστε η ατμόσφαιρά του να είναι πολύ αραιή, όπως του Άρη. Επίσης, ένας πλανήτης τέτοιου μεγέθους είναι συνήθως βραχώδης και όχι αεριώδης, έχει δηλαδή στέρεο έδαφος πάνω στο οποίο θα μπορούσε να αναπτυχθεί ζωή».

«Αν γνωρίζαμε τη μάζα του πλανήτη, θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε αν αυτός αποτελείται από πυκνό υλικό, όπως σίδερο, πιο ελαφρύ υλικό, όπως πάγο, ή αν είναι βραχώδης σαν τη Γη», λέει στην «Κ» η Ελίσα Κουιντάνα, βασική ερευνήτρια πίσω από την ανακάλυψη του πλανήτη Κέπλερ-186f. «Το πιο πιθανό σενάριο όμως είναι να είναι βραχώδης», προσθέτει.

«Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης που γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή», λέει η Σάρα Σίγκερ, καθηγήτρια Πλανητικής Επιστήμης και Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ, η οποία παραδέχεται ότι «στην αναζήτηση εξωπλανητών οι επιστήμονες έχουμε πολύ λίγα στοιχεία στα χέρια μας. Η αναζήτηση ενός πλανήτη σαν τη Γη μας δίνει μεγαλύτερη σιγουριά για την ύπαρξη ζωής σε αυτόν».

Σύμφωνα με άλλους επιστήμονες όμως, το μέγεθος δεν δίνει απαραιτήτως το «πράσινο φως» για την ύπαρξη ζωής. «Η Γη και η Αφροδίτη θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν δίδυμοι πλανήτες. Έχουν ίδια μάζα, ίδια ακτίνα, βρίσκονται περίπου στην ίδια απόσταση από τον Ήλιο», λέει ο κ. Δημήτρης Μισλής, ερευνητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης που μελετά εξωπλανήτες. «Όμως, λόγω των ηφαιστείων που βρίσκονται στην επιφάνεια της Αφροδίτης, το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι τόσο έντονο, που η θερμοκρασία δεν ευνοεί τη ζωή», εξηγεί ο κ. Μισλής.

Το πλανητικό σύστημα

«Δεν ανακαλύφθηκε μόνο ένας πλανήτης, αλλά ένα ολόκληρο πλανητικό σύστημα», συμπληρώνει ο δρ Μπορούκι. Όπως περιγράφουν οι επιστήμονες, 490 έτη φωτός μακριά βρίσκεται το αστέρι Κέπλερ-186, γύρω από το οποίο περιστρέφονται πέντε πλανήτες, ένας εκ των οποίων, ο Κέπλερ-186f, βρίσκεται μέσα «στη ζώνη βιωσιμότητας».

Η τεχνολογία που διαθέτει το τηλεσκόπιο Κέπλερ για να ανακαλύπτει εξωηλιακούς πλανήτες δεν στηρίζεται στην άμεση παρατήρηση των πλανητών, αλλά καταγράφει τη μείωση του φωτός των αστεριών όταν ένας πλανήτης διέρχεται από μπροστά τους. «Όπως όταν ένας άνθρωπος περνάει μπροστά από έναν προβολέα ελαττώνεται το φως του προβολέα, το ίδιο συμβαίνει και όταν ένας πλανήτης περνάει μπροστά από το αστέρι του», εξηγεί ο κ. Γιάννης Σειραδάκης, καθηγητής Αστρονομίας στο ΑΠΘ, που με την επιστημονική του ομάδα αναλύει επίσης δεδομένα από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. «Οι διαφορές έντασης που προσπαθούμε όμως εμείς να ανιχνεύσουμε είναι ανάλογες με το πέρασμα ενός κουνουπιού μπροστά από τον προβολέα», προσθέτει ο κ.Σειραδάκης. Με αυτό τον μηχανισμό το τηλεσκόπιο Κέπλερ μπορεί να ανακαλύψει πλανήτες, να μετρήσει το μέγεθός τους, τις τροχιές τους και σε κάποιες περιπτώσεις τη μάζα τους.

Οι εξωπλανήτες που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler: Πατήστε ΕΔΩ.

Και ενώ το Κέπλερ έχει ήδη καταγράψει πάνω από 4.000 «υποψήφιους» πλανήτες, στόχος των ερευνητών είναι να εντοπίσουν τον πλανήτη που θα έχει ίδιο περίπου μέγεθος με τη Γη, να βρίσκεται στη ζώνη βιωσιμότητας του αστεριού του και το αστέρι του να μοιάζει με τον Ήλιο. Το αστέρι Κέπλερ-186, όμως, που χαρακτηρίζεται ως τύπου Μ, είναι πολύ πιο μικρό και πιο ψυχρό από τον Ήλιο, με αποτέλεσμα ένα έτος του πλανήτη Κέπλερ-186f να διαρκεί μόλις 130 ημέρες.

«Είναι δύσκολο να βρεις μικρούς πλανήτες γύρω από μεγάλα αστέρια, γιατί ο χρόνος περιφοράς τους είναι μεγάλος», λέει ο δρ Μπορούκι, εξηγώντας ότι στην περίπτωση μικρών πλανητών, για να είναι σίγουροι οι επιστήμονες ότι αυτό που βλέπουν είναι πράγματι ένας πλανήτης, χρειάζεται να παρατηρήσουν πάνω από τρεις περιφορές του γύρω από το αστέρι. Και αν μιλάμε για έναν πλανήτη στο μέγεθος της Γης, αυτό προϋποθέτει παρατηρήσεις τουλάχιστον τριών χρόνων. «Είναι πιο εύκολο να δεις μικρούς πλανήτες γύρω από μικρά αστέρια ή μεγάλους πλανήτες γύρω από μεγάλα αστέρια», τονίζει ο δρ Μπορούκι προσθέτοντας ότι οι μεγάλοι πλανήτες είναι πιο ευδιάκριτοι, οπότε ακόμα και μία ή δύο περιφορές γύρω από το αστέρι τους είναι αρκετές.

The diagram compares the planets of our inner solar system to Kepler-186, a five-planet star system about 500 light-years from Earth in the constellation Cygnus. The five planets of Kepler-186 orbit an M dwarf, a star that is is half the size and mass of the sun. NASA Ames/SETI Institute/JPL-Caltech

Οι αστέρες τύπου Μ αποτελούν πάνω από το 70% των αστέρων του γαλαξία μας. «Το ότι βρέθηκε αυτός ο πλανήτης σε ένα αστέρι τύπου Μ είναι μεγάλης σημασίας. Πριν από τον Κέπλερ θεωρούσαμε αδύνατο να υπάρχουν ζώνες βιωσιμότητας γύρω από τέτοιους μικρούς και ψυχρούς αστέρες», λέει κ. ο Σειραδάκης.

Οι παλιρροιογόνες δυνάμεις

A Kepler-186f sunset appears dimmer, but the sun is larger. University of Puerto Rico at Arecibo / PHL

Ακόμα μία παρατήρηση φυτεύει πιο βαθιά τον σπόρο της αμφιβολίας. «Αν στεκόμασταν πάνω στον πλανήτη και κοιτούσαμε το αστέρι του, θα το βλέπαμε 30% μεγαλύτερο σε σύγκριση με το πώς βλέπουμε τον Ήλιο από τη Γη», λέει η κ. Κουιντάνα.

Το γεγονός ότι η απόσταση μεταξύ του πλανήτη και του αστεριού είναι αρκετά μικρή, πιο μικρή από την απόσταση Γης - Ήλιου, σημαίνει ότι οι παλιρροιογόνες δυνάμεις που ασκεί το αστέρι στον πλανήτη μπορεί να είναι τόσο έντονες, που να κατάφεραν να «κλειδώσουν» τον πλανήτη στο βαρυτικό πεδίο του αστεριού. «Κάτι ανάλογο συμβαίνει μεταξύ Γης και Σελήνης», συμπληρώνει ο κ. Μισλής, εξηγώντας ότι η Σελήνη έχει «κλειδώσει» στο βαρυτικό πεδίο της Γης και ως εκ τούτου μας «δείχνει» μόνο τη μία της πλευρά. Αν πράγματι μόνο το ένα ημισφαίριο του πλανήτη Κέπλερ-186f «κοιτάει» το αστέρι, οι διαφορές θερμοκρασίας και πίεσης πάνω στον πλανήτη θα είναι τεράστιες, αφού το ένα ημισφαίριο θα έχει πάντα μέρα, ενώ το άλλο πάντα νύχτα. «Κάτι τέτοιο δεν ευνοεί τη ζωή», εξηγεί ο κ. Μισλής. Παρ’ όλα αυτά, η κ. Κουιντάνα και οι συνάδελφοί της ισχυρίζονται ότι ο Κέπλερ-186f και το αστέρι του βρίσκονται σε αρκετή απόσταση μεταξύ τους ώστε ο πλανήτης αυτός να μην έχει τη μοίρα της Σελήνης.

Ο Κέπλερ-186f βρίσκεται όμως εκατοντάδες έτη φωτός μακριά, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να μην μπορούν ακόμη να δώσουν απαντήσεις σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτόν. «Μας πήρε πάνω από 2.000 χρόνια για να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα των αρχαίων, αν υπάρχουν πλανήτες γύρω από άλλα αστέρια», λέει ο δρ Μπορούκι. «Πιστεύω ότι θα χρειαστεί να περιμένουμε μόλις άλλα 15 χρόνια μέχρι να είμαστε σε θέση να δούμε τις ατμόσφαιρες αυτών των πλανητών», προσθέτει.

Αυτό το στοίχημα έχει θέσει τα τελευταία 50 χρόνια το SETI Institute (Search for Extraterrestrial Intelligence) στην Καλιφόρνια, το οποίο ψάχνει για ραδιοσήματα από κάποιον άλλο προηγμένο τεχνολογικά πολιτισμό. «Ενώ μέχρι πρόσφατα τα τηλεσκόπια του SETI έψαχναν στα τυφλά, σήμερα το SETI στοχεύει τις έρευνές του στα αστέρια που έχει εντοπίσει το Κέπλερ και συγκεκριμένα σε αυτά που ξέρουμε ότι έχουν βραχώδεις πλανήτες και βρίσκονται μέσα σε ζώνες βιωσιμότητας», λέει η καθηγήτρια Σίγκερ. «Υπάρχει ένα ολόκληρο μέλλον εκεί έξω και αυτό είναι μόνο η αρχή», προσθέτει.

Στο «κυνήγι» πλανητών το εξελιγμένο TESS

The Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) could find us a home away from home (Image: MIT Kavli Institute for Astrophysics and Space Research).

Πέντε χρόνια πέρασαν από την τελευταία φορά που μίλησα με τη Σάρα Σίγκερ, καθηγήτρια Πλανητικής Επιστήμης και Φυσικής στο Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) των ΗΠΑ. Ήταν 6 Μαρτίου 2009, η ημέρα που το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ εκτοξευόταν από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα και παρότι ο θόρυβος από τις προωθητικές μηχανές του διαστημόπλοιου κάλυπτε τη φωνή της, ο ενθουσιασμός της δεν μπορούσε να κρυφτεί.

Την περασμένη εβδομάδα, καθισμένη στο γραφείο της στο ΜΙΤ, όπου συνεχίζει την έρευνά της πάνω στους εξωηλιακούς πλανήτες, φτιάχνοντας υπολογιστικά μοντέλα για τη μελέτη της ατμόσφαιράς τους, ακούγεται και πάλι ενθουσιασμένη.

«Η έρευνα που δημοσιεύθηκε σήμερα έρχεται να προσθέσει στη μεγάλη εικόνα ότι οι μικροί πλανήτες σε ζώνες βιωσιμότητας δεν είναι σπάνιοι στον γαλαξία μας», λέει η Σίγκερ. «Γνωρίζοντας ότι υπάρχουν αρκετοί τέτοιοι πλανήτες μάς δίνεται το πράσινο φως να προχωρήσουμε με τις έρευνές μας», προσθέτει.

Στο μέλλον ελπίζει ότι οι επιστήμονες θα καταφέρουν να εντοπίσουν μικρούς βραχώδεις πλανήτες στη ζώνη βιωσιμότητας των αστεριών τους, να εξετάσουν την ατμόσφαιρά τους, να μελετήσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να ψάξουν για νερό. «Έτσι όλα τα παραπάνω θα πάψουν να αποτελούν μια θεωρητική συζήτηση», λέει η ίδια. «Απώτερος στόχος μας είναι να δούμε αν ένας πλανήτης στη ζώνη βιωσιμότητας είναι πράγματι ικανός να έχει ζωή».

Αυτή τη στιγμή η Σίγκερ έχει εναποθέσει τις ελπίδες της σε τρεις νέες διαστημικές αποστολές. Η πρώτη αποστολή, το TESS (Transiting Extrasolar Survey Satellite), που κατασκευάζεται στο ΜΙΤ, είναι ένα εξελιγμένο Κέπλερ. Αναμένεται να ξεκινήσει το «κυνήγι» πλανητών το 2017 και στόχος του είναι να εντοπίσει μικρούς πλανήτες που περιφέρονται γύρω από μικρά αστέρια, όχι όμως πολύ μακριά από τη Γη. Η εγγύτητα στη Γη θα εξυπηρετήσει τους σκοπούς της διεθνούς διαστημικής αποστολής James Webb Space Telescope, ενός διαστημικού τηλεσκοπίου που θα ξεκινήσει τις έρευνές του το 2018, κάνοντας μετρήσεις στους πλανήτες που θα ανακαλύψει το TESS για να διαπιστώσει τη σύσταση της ατμόσφαιρας που τους περιβάλλει.

NASA has initiated teams to study concepts for relatively near-term, small-sized space telescopes aimed at direct observations of exoplanets and debris disks. The technical challenge of these concepts is to suppress light from bright nearby stars in order to image faint objects around them like planets. One mission concept will use an internal coronagraph to do this job, allowing observations of giant planets and dust coming from extrasolar asteroids and comets. The other mission concept will use a second spacecraft for starlight suppression — a starshade free flying a large distance in front of the telescope. The second concept can also observe giant planets, but offers the possibility of detecting Earth-size planets in the habitable zones of some nearby Sun-like stars. A movie explaining how starshades work can be seen at http://planetquest.jpl.nasa.gov/video/15.

Η τρίτη αποστολή, η οποία βρίσκεται ακόμα στα χαρτιά, υπόσχεται ακόμα περισσότερα. «Για να εντοπίσουμε πλανήτες με τη μέθοδο του τηλεσκοπίου Κέπλερ, χρειάζεται αυτοί να περάσουν μπροστά από το αστέρι τους», εξηγεί η Σίγκερ. Με το Starshade, όπως ονομάζεται η μελλοντική αυτή φουτουριστική αποστολή, οι επιστήμονες σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν ένα επίπεδο πάνελ διαμέτρου 30 μέτρων σε σχήμα λουλουδιού για να μπλοκάρουν το φως του αστεριού και έτσι ένα τηλεσκόπιο που θα πετάει κάποιες δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά να μπορεί να καταγράψει άμεσα την ατμόσφαιρα του πλανήτη, και όχι τη μεταβολή που αυτή προκαλεί στο φως του αστεριού.

Πηγή: www.kathimerini.gr

ΟΥΣΤ - Η Κραυγή της Ελλάδας

Έτος 2014. Η Ελλάδα βιώνει έναν ζωντανό Εφιάλτη που έχει μασκαρευτεί σε παραμύθι για μικρά παιδιά:

 

Edvard Munch, Despair, 1892.

«Τα φάγατε και τα χρωστάτε, αλλά εμείς σας σώζουμε!», «Ζήτω! Καταφέραμε να παραμείνουμε στο ευρώ πάση θυσία!», «Οι εταίροι μας λένε ΜΠΡΑΒΟ για τις θυσίες!», «Εντάξει, γίνονται και κάποια τραγικά λάθη, αλλά έρχεται η Ανάπτυξη!», «Σας ευχαριστούμε που σας αρέσουν τα παραμύθια!».

Γιάννης Ψυχοπαίδης, Ο Τοίχος, 1972.

Κι ενώ ο κλοιός της τραγωδίας στενεύει όλο και περισσότερο γύρω μας, οι επόμενες γενιές μας κοιτάζουν μπερδεμένες, μη ξέροντας τι να κάνουν και τι τις περιμένει....

Το ντοκιμαντέρ «ΟΥΣΤ - Η Κραυγή της Ελλάδας» είναι ένα ισχυρότατο ΣΟΚ, αλλά ταυτόχρονα και η Σωτηρία του μυαλού μας. Το ξεπαραμύθιασμα. Το γκρέμισμα της εικονικής πραγματικότητας που μας έχουν επιβάλλει εδώ και δεκαετίες, με αποκορύφωμα την τελευταία τριετία. Το πώς θα καταφέρουμε να αντιδράσουμε ως Κοινωνία, θα κρίνει τις ζωές μας, το μέλλον μας, αλλά και την ίδια την ιστορία μας...

Δες το σαν ταινία με την οικογένειά σου ή με την παρέα σου. Θα τρομάξετε, θα προβληματιστείτε, θα γελάσετε, θα το απολαύσετε... Ένα συγκλονιστικό ταξίδι Αφύπνισης που πρέπει να το «ταξιδέψουμε» όλοι μας.