Καλή σχολική χρονιά Δάσκαλε! Δεύρο έξω!

René Magritte, Let out of school, 1927.

Καλή σχολική χρονιά δάσκαλε-α!

Προσγειώσου! Προσγειώσου στον «τσακισμένο» σου μισθό που σε οδηγεί σε απόγνωση……

Προσγειώσου στο συνωστισμό των τάξεων των παιδιών...

René Magritte, The Empire of Light, c. 1950–1954, Museum of Modern Art.

Προσγειώσου στο Λύκειο - απομίμηση φροντιστηρίου...

Προσγειώσου στον παιδαγωγικό σου ρόλο που όλο και περισσότερο εξουθενώνεται από το ρόλο του εξεταστή, του επιτηρητή, του συμβολαιογράφου επιδόσεων...

Προσγειώσου στα διδακτικά καθήκοντά σου που όλο και περισσότερο «χαρακώνονται» από τις γραφειοκρατικές - διοικητικές υποχρεώσεις που θα σου αναθέσουν...

René Magritte, Le Bon Exemple, 1953.

Προσγειώσου στη λάσπη του «τεμπέλη», του «ιδιαιτεράκια», στις ταμπέλες που σου έχουν έντεχνα φορέσει οι κυβερνήσεις μέσω των ηλεκτρονικών τους κουβερνάντων...

Προσγειώσου στα 35 χρόνια δουλειάς που σου υφαίνουν σα σάβανο...

Προσγειώσου στο νέο πειθαρχικό δίκαιο που επιχειρεί να σε δέσει χειροπόδαρα...

René Magritte, Le Voyageur, 1937.

Προσγειώσου στο νέο ρόλο του γυρολόγου που σου επιφυλάσσουν...

Προσγειώσου στο νέο ωράριο εργασίας που σου επέβαλαν...

Προσγειώσου στην απαίτηση να μετατραπείς από εκπαιδευτικός – παιδαγωγός σε «τεχνικό» που κάνει όλα τα μαθήματα αρκεί να μπαζώνει κενά, που μετακινείται από νομό σε νομό για να με φαίνονται κενά.

René Magritte, Le Chef d'oeuvre ou les mystères de l'horizon, 1955.

Προσγειώσου στο νέο επιθεωρητισμό με τον οποίο θέλουν να νομιμοποιήσουν το διχασμό, τη χειραγώγηση και την απόλυση.…

Προσγειώσου και αμέσως απογειώσου! Υπολόγισε τις δυσκολίες και ταυτόχρονα περιφρόνησέ τες! άφησε τα οράματά σου, τις προσδοκίες σου να υπερβούν τους τέσσερις τοίχους του σχολείου και τους χαμηλούς ορίζοντες ενός προκατασκευασμένου ρεαλισμού.

René Magritte, Le Fils de l'Homme, 1964.

Αρνήσου στο κράτος - εργοδότη να σου φέρεται σαν επιχειρηματίας και να θέλει το σχολείο ένα εμπορικό μαγαζί και τον εκπαιδευτικό έναν κακοπληρωμένο και υπάκουο υπάλληλό του.

Αρνήσου τους λογιστικούς υπολογισμούς μιας πολιτικής που με το απατηλό σύνθημα «πρώτα ο μαθητής» δεν διστάζει, στη λογική του «Συμφώνου λιτότητας και περικοπών», να συγχωνεύει τμήματα και σχολεία, αδιαφορώντας για την υποβάθμιση των όρων μάθησης και διδασκαλίας και για τις πολύπλευρες ψυχοπαιδαγωγικές και κοινωνικές συνέπειες.

L S Lowry, Coming Out of School, 1927.

Μετάτρεψε το σχολείο από χώρο «εξεταστικής θυσίας», από μια άχαρη και ψυχρή «αίθουσα αναμονής» στην οποία αναγκαστικά περιμένει ο μαθητής μέχρι να έρθει η ώρα του μοιράσματος των τίτλων, σε χώρο γνώσης, διεκδίκησης, ζωής.

Υπονόμευσε την ανταγωνιστική σχολική ατμόσφαιρα, δημιουργώντας όρους συνεργασίας, επιβραβεύοντας τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη, επιχειρηματολογώντας υπέρ της θέσης, ότι «τα καλύτερα όνειρα στη ζωή μας είναι τα συλλογικά!».

Pierre Bonnard, En route pour l'école, 1895.

Γνώρισε τους μαθητές σου όχι μόνο με το αυστηρό κριτήριο της επιτυχίας ή της αποτυχίας τους στο σχολείο, αλλά με τα βασικά στοιχεία της κοινωνικής τους ταυτότητας. Δώσε στις τάξεις ένα άλλο χρώμα, πιο ανθρώπινο, πιο ζωηρό, πιο κοινωνικό. Επισήμανε σε όλους τους τόνους και προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το σχολικό σύστημα δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργεί παραμελημένα παιδιά.

Σκύψε πάνω στα παιδιά των «τελευταίων θρανίων», αφουγκράσου τις ανάγκες τους, μάθε τους γράμματα. Στάσου στα ξένα παιδιά, πλησίασέ τα, κατάλαβε ότι δεν είναι αυτά το πρόβλημα, αντίθετα αυτά έχουν χίλια προβλήματα. Μην επιτρέψεις, από συναδελφική αλληλεγγύη, σε κανέναν να κάνει το «στιγματισμό» διδακτέα ύλη για το μαθητή.

Πείσε τους μαθητές σου ότι οι σχέσεις σας μπορούν να πάψουν να είναι ανταγωνιστικές όταν η ουσιαστική συμμετοχή τους στη σχολική ζωή θα δρομολογηθεί στους όρους θέσπισης και τήρησης κανόνων που θα εξασφαλίζουν δικαιώματα και καθήκοντα σε όλους.

René Magritte, L'Avenir, 1936.

Μίλησε στους μαθητές σου και στους γονείς τους με απλά λόγια για τα εκπαιδευτικά προβλήματα, για τη φτώχεια και την ανεργία, για το λασπωμένο μέλλον που ετοιμάζει ο σύγχρονος Ηρώδης, για το φασισμό που καραδοκεί, για την κοινότητα συμφερόντων μαθητών-δασκάλων-εργαζομένων, για  τους αναγκαίους κοινούς αγώνες που πρέπει να γίνουν.

Αφόπλισε τον ωχαδελφισμό, τη λογική του «τόσα παίρνω, τόσο δουλεύω». Κατέβασε την καρδιά σου από την έδρα, αφουγκράσου τα χτυποκάρδια, μετάτρεψε τους μαθητές σου σε παρατηρητές - δράστες, διέγειρε την παρατηρητικότητά τους, ανάγκασέ τους να πάρουν αποφάσεις, δώσε τους επιχειρήματα, ώθησέ τους στη συνειδητοποίηση.

René Magritte, Le Sourire, 1947.

Πρόβαλε το ρόλο του δασκάλου - εμψυχωτή, αρνήσου τη μετατροπή σου σε μικρόψυχο ελεγκτή, σε συμβολαιογράφο επιδόσεων, μην αφήνεις να σε μετατρέψουν σε κακοπληρωμένο τεχνικό χωρίς διάθεση και χαμόγελο.

Μίλησε με το συνάδελφό σου, συζήτησε μαζί του τα κοινά σας προβλήματα, στήριξέ τον, κάνε τη σταματημένη του καρδιά να λειτουργήσει και πάλι, φτιάξε μαζί του και με άλλους  τον «κύκλο των ποιητών» του σχολείου σου, που θα εμπνεύσει, θα υψώσει πύργο ατίθασο στην όποια αυθαιρεσία της διοίκησης.

René Magritte, Le Survivant, 1950.

Αρνήσου την παγίδα, την χειραγώγηση και την δουλεία της αξιολόγησης που σου πλασάρουν. Η αξιολόγησή τους δεν είναι γραβάτα, είναι θηλιά!

Συνδέσου με τα συνδικαλιστικά σου όργανα, γύρισε την πλάτη σου στους συμβιβασμένους-ιδιοτελείς, φτιάξε επιτροπές αγώνα με δραστήριους-δυσαρεστημένους, άλλαξε τους συσχετισμούς, δώσε να καταλάβουν ότι εσείς θα δώσετε τη μάχη γιατί εσάς αφορά ο πόλεμος και η καταστροφή ή η σωτηρία. Πείσε ότι δεν πρέπει να περιμένουν ν' ακούσουν καμπάνες για να σηκωθούν από τον ύπνο, τα σήμαντρα εσείς θα τα ηχήσετε από μόνοι σας!  Δείξε, με την υπομονή και την επιμονή που απαιτεί η γνώση ότι ο αγώνας είναι δίκαιος, μακρύς και επίμονος,  ότι ο αντίπαλος φαντάζει μεγάλος μόνο επειδή ο κόσμος της εργασίας είναι γονατισμένος. Δώσε το χέρι σου σε όποιον πασχίζει να σηκωθεί.

René Magritte, Le Retour de flame, 1943.

Άφησε άναυδους τους σοφούς του υπουργείου, τους μάγιστρους και τους διανοούμενους της αυλής και της οθόνης, διασάλευσε την «τάξη», άναψε φωτιές στην καρδιά και το μυαλό των μαθητών σου και των γονιών τους και επανέφερε στο προσκήνιο τη ζωντανή πολιτική και την αποτελεσματικότητά της, και μαζί τον κόσμο των δραστήριων-δυσαρεστημένων! 

Χρήστος Κάτσικας

Πηγή: AlfaVita

Τα θηλαστικά εμφανίστηκαν νωρίς, δείχνουν πλάσματα «σαν σκίουροι». Squirrel-like Jurassic critters shed light on mammal origins

Τρία μυστηριώδη προϊστορικά είδη επιβεβαιώνουν τις υποψίες των ειδικών ότι τα θηλαστικά έκαναν την εμφάνιση τους νωρίτερα από όσο είχε εκτιμηθεί. This reconstruction shows arboreal mammals in a Jurassic forest. The three animals on the left side represent the three new species of euharamiyidan mammals. The other two represent a gliding species and another euharamiyidan, respectively, that were reported earlier. Credit: Zhao Chuang

Η ανακάλυψη απολιθωμάτων από τρία προϊστορικά είδη που έμοιαζαν με σκίουρους επιβεβαιώνει τις υποψίες ότι τα θηλαστικά εμφανίστηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί, υποστηρίζουν παλαιοντολόγοι στην επιθεώρηση «Nature».

Μυστηριώδη

The fossils of the three species. a) Holotype of Shenshou lui. b) Holotype of Xianshou linglong. c) Holotype of Xianshou songae. Paleontologists have described three new small squirrel-like species that place a poorly understood Mesozoic group of animals firmly in the mammal family tree. The study supports the idea that mammals -- an extremely diverse group that includes egg-laying monotremes such as the platypus, marsupials such as the opossum, and placentals like humans and whales -- originated at least 208 million years ago in the late Triassic, much earlier than some previous research suggests. Image credit: JIN MENG

Τα τρία νέα είδη ανήκουν σε μια μάλλον μυστηριώδη ομάδα ζώων, τα Haramiyida, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν γνωστά μόνο από αποσπασματικά απολιθώματα. Οι επιστήμονες δεν ήταν καν σίγουροι ότι επρόκειτο για θηλαστικά. Η ανακάλυψη έξι καλοδιατηρημένων σκελετών στην επαρχία Λιαονίνγκ της βορειοανατολικής Κίνας δείχνει τώρα να επιβεβαιώνει ότι επρόκειτο όντως για θηλαστικά -το μέσο αφτί τους, για παράδειγμα, αποτελείται από τα τρία οστά που υπάρχουν στα αφτιά όλων των σημερινών θηλαστικών, από τα μαρσιποφόρα καγκουρό μέχρι τις πλακουντοφόρες φάλαινες.

Τα τρία πρωτόγονα θηλαστικά έμοιαζαν με σκίουρους, δεν ήταν όμως στενοί συγγενείς τους. An illustrated reconstruction shows the new mammal species, Xianshou songae, in this American Museum of Natural History image released on September 10, 2014. Image credit: REUTERS/ZHAO CHUANG/AMERICAN MUSEUM OF NATURAL HISTORY/HANDOUT

Τα τρία νέα είδη, με τις ονομασίες Shenshou lui, Xianshou linglong και Xianshou songae, πρέπει να ήταν αποκλειστικά δενδρόβια και είχαν βάρος μία έως δέκα φορές το βάρος ενός ποντικού. Χρονολογούνται στα 160 εκατομμύρια χρόνια, την Ιουράσια περίοδο, όταν στον πλανήτη βασίλευαν τα ερπετά, από τα οποία προέκυψαν τα θηλαστικά και τα πτηνά.

The nearly complete skeleton of Senshou lui, a newly discovered species of prehistoric mammal that was adapted for an arboreal life in Jurassic forests. Image credit: AMNH/J. Meng

Οι ερευνητές πάντως θεωρούν ότι τα θηλαστικά διαχωρίστηκαν από τα ερπετά αρκετά νωρίτερα. Πολλοί παλαιοντολόγοι θεωρούν ότι τα πρώτα θηλαστικά εμφανίστηκαν στα μέσα της Ιουράσιας περιόδου (176 έως 161 εκατ. χρόνια πριν), ενώ τώρα εκτιμάται ότι εμφανίστηκαν στα τέλη της Τριασικής (245 έως 201 εκατ. χρόνια πριν). Η εκτίμηση, επισημαίνει η ερευνητική ομάδα, βρίσκεται σε συμφωνία με μελέτες που βασίστηκαν σε γενετικά δεδομένα.

Τα απομεινάρια μιας… Πρύμνας. Puppis A: An X-ray Tapestry

Νέα εντυπωσιακή εικόνα του υπερκαινοφανούς Puppis A. The image shows the remains of a supernova that would have been witnessed on Earth about 3,700 years ago. The remnant is called Puppis A, and is around 7,000 light years away and about 10 light years across. This image provides the most complete and detailed X-ray view of Puppis A ever obtained, made by combining a mosaic of different Chandra and XMM-Newton observations. Low-energy X-rays are shown in red, medium-energy X-rays are in green and high energy X-rays are colored blue. These observations act as a probe of the gas surrounding Puppis A, known as the interstellar medium. The complex appearance of the remnant shows that Puppis A is expanding into an interstellar medium that probably has a knotty structure. Image credit: NASA/CXC/IAFE/G.Dubner et al & ESA/XMM-Newton

O υπερκαινοφανής αστέρας Puppis A στον αστερισμό της Πρύμνας βρίσκεται σε απόσταση περίπου επτά χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Η έκρηξη σουπερνόβα σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι πιθανό να έγινε ορατή στον πλανήτη μας πριν από περίπου 3,700 έτη. Τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και XMM Newton έστρεψαν τους φακούς τους και φωτογράφησαν τον Puppis A.

X-ray & Infrared Image of Puppis A. Image credit: NASA/CXC/IAFE/G.Dubner et al & ESA/XMM-Newton

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία που αποτελεί σύνθεση των εικόνων και δεδομένων που κατέγραψαν τα δύο τηλεσκόπια. Σε αυτή απεικονίζονται τα απομεινάρια του άστρου τα οποία υπολογίζεται ότι καλύπτουν μια έκταση δέκα ετών φωτός. Τα νέα δεδομένα θα φωτίσουν περισσότερο τον μηχανισμό και την εξέλιξη των υπερκαινοφανών.

Κάτω από το Στόουνχεντζ κρύβονται άλλα…17! Stonehenge secrets revealed by underground map

Εντυπωσιακή ανακάλυψη από τη χαρτογράφηση του υπεδάφους του βρετανικού μνημείου. Archaeologists have unveiled the most detailed map ever produced of the earth beneath Stonehenge and its surrounds.

Εκατοντάδες μελέτες και δεκάδες θεωρίες συνοδεύουν το Στόουνχεντζ, το εντυπωσιακό όσο και μυστηριώδες μνημείο της Βρετανίας. Μετά από τέσσερα χρόνια ερευνών επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ ανακοίνωσαν ότι στο υπέδαφος της περιοχής που βρίσκεται το μνημείο υπάρχουν τουλάχιστον άλλες 17 ανάλογες κατασκευές γεγονός που υποδεικνύει ότι το Στόουνχεντζ αποτελούσε μέρος ενός μεγάλου θρησκευτικού κέντρου.

Υπόγειος κόσμος

Techniques used by the team allowed them to "see" through the ground to uncover new ancient monuments.

Οι ερευνητές ανακοίνωσαν τα ευρήματα τους στο Φεστιβάλ Επιστήμης που διεξάγεται αυτές τις μέρες στο Μπέρμιγχαμ. Με τη χρήση ραντάρ και άλλων ειδικών οργάνων οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν το υπέδαφος σε μια έκταση 13 τετραγωνικών χλμ. πέριξ του Στόουνχεντζ. Ανακάλυψαν βωμούς, ταφικά μνημεία και κτιριακές εγκαταστάσεις που σύμφωνα με τους ερευνητές είχαν λατρευτικό και γενικότερα θρησκευτικό χαρακτήρα.

Καλλιτεχνική απεικόνιση του ξύλινου κτιρίου που εντοπίσθηκε στο υπέδαφος της περιοχής που βρίσκεται το Στόουνχεντζ και πιστεύεται ότι αποτελούσε χώρο τελετών. A number of other nearby sites were associated with the henge, such as this longbarrow. Under one of the numerous mounds, they identified a 33m-long timber building about 6,000 years old, probably used for ritual burials and related practices, possibly including excarnation (stripping flesh from bones).

Η πιο ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή ανακάλυψη είναι ένα ξύλινο κτίριο 30 μέτρων που οι ερευνητές υπολογίζουν ότι κατασκευάστηκε το 2.400 π.Χ. και εκτιμούν ότι σε αυτό γίνονταν μακάβριες τελετές που περιελάμβαναν τον τεμαχισμό νεκρών.

Όπως είναι ευνόητο η ανακάλυψη αυτή δημιουργεί νέα δεδομένα και ανοίγει ένα νέο κύκλο συζητήσεων για το Στόουνχεντζ.

Πετώντας μέσα στο σέλας! Flying through an aurora!

Μια από τις εντυπωσιακές εικόνες του σέλαος που κατέγραψε ο φακός των αστροναυτών του ISS ενώ πετούσαν μέσα σε αυτό. European Space Agency astronaut Alexander Gerst posted this photograph taken from the International Space Station to social media on Aug. 29, 2014, writing, "words can't describe how it feels flying through an #aurora. I wouldn't even know where to begin….". Credit: NASA/ESA/Alexander Gerst

Μια ακόμη εντυπωσιακή εικόνα κατέγραψαν τα μέλη του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο Σταθμός κατά την τροχιακή του κίνηση γύρω από τη Γη βρέθηκε κάποια στιγμή «πρόσωπο με πρόσωπο» με το βόρειο σέλας και για λίγη ώρα έγινε... μέρος του. 

“Saw a beautiful Southern Light last night. I so wish you could see this with your own eyes!” Image taken from the International Space Station (ISS) on 5 July 2014. Credit: ESA/Alexander Gerst

Ο γερμανός αστροναύτης του ISS Αλεξάντερ Γκερστ κατέγραψε εικόνες από τη σύμπλευση του Σταθμού με το σέλας και δημοσίευσε ορισμένες από αυτές. 

«Δεν υπάρχουν λέξεις για να περιγράψω την εμπειρία του να πετάς μέσα στο σέλας. Δεν ξέρω καν από που να ξεκινήσω...» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γκερστ.

Ποιον προστάτευαν οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες. Who will protected by the Sphinxes and Caryatids

Το υπουργείο Πολιτισμού έδωσε στη δημοσιότητα ένα σκίτσο αναπαράστασης του τύμβου στην Αμφίπολη. Το σκίτσο παρουσιάζει την πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου, από τον αρχιτέκτονα κ. Μ. Λεφαντζή με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες. Οι αρχαιολογικοί κύκλοι διαπιστώνουν πως οι ημιανάγλυφες αυτές Καρυάτιδες είναι αρχαϊστικές, δηλαδή μιμούνται τις αρχαϊκές, μια τάση που παρατηρείται στα τέλη του 2ου αι. π.Χ. The Greek Ministry of Culture released an axonometric representation of the burial monument. Today, the first design axonometric representation of the burial monument was presented by the architect of the Ministry of Culture Mr. M. Lefantzis. On one can see two diaphragm walls. The first is where the Sphinxes were found while the second wall is where the two Caryatids are located.

Δύο Καρυάτιδες από μάρμαρο Θάσου κοσμούν τον πεσσό πάνω από τη θύρα του νεκρικού θαλάμου, που παραμένει κλειστή από δεύτερο σφραγιστικό τοίχο. Two tall and beautiful women were discovered while Greek archaeologists were excavating a massive Alexander the Great-era tomb in the Greek region of Serres. The kicker? They're actually massive stone guardians meant to keep intruders from entering the inner chamber's of the tomb. (Photo : Greek Ministry of Culture)

Καρυάτιδες στον τάφο της Αμφίπολης; Μέχρι τώρα ξέραμε τις Καρυάτιδες (Κόρες από τις Καρυές της Σπάρτης) της Κλασικής Εποχής, που στηρίζουν την πρόσταση του Ερεχθείου (421-415 π.Χ.) αντί για κίονες. Υπάρχουν και οι άλλες Καρυάτιδες στο Θησαυροφυλάκειο των Σιφναίων στους Δελφούς, οι οποίες είναι Αρχαϊκής Εποχής (525 π.Χ.).

Οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης φέρουν «κίστη» στο κεφάλι, όπως η περίφημη Καρυάτιδα που στήριζε τη στέγη των μικρών Προπυλαίων της Ελευσίνας.

Εξαιρετική είναι επίσης και η Καρυάτιδα που στήριζε τη στέγη των μικρών Προπυλαίων της Ελευσίνας, η οποία φέρει πάνω στο κεφάλι της μια «κίστη», δηλαδή ένα ιερό κιβώτιο διακοσμημένο με σύμβολα της ελευσινιακής λατρείας (παπαρούνες, ροζέτες, στάχυα), όπως αυτό που φέρουν πάνω στα κεφάλια τους και οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης. Πρέπει να πούμε ότι Καρυάτιδες στην αρχιτεκτονική ονομάζονται οι ολόγλυφες ή ανάγλυφες Κόρες που στηρίζουν και διακοσμούν πύλες, προσόψεις, γείσα, ζωφόρους, σκεπές κ.ά. Απαντώνται στην αρχαία αρχιτεκτονική σε μνημεία ιωνικού ρυθμού, όπως είναι και αυτό της Αμφίπολης. Στο δωρικό ρυθμό προτιμούσαν να τοποθετούν ανδρικά γεροδεμένα κορμιά.

Μόνο στο θρακικό τάφο Sveshtari της Βουλγαρίας έχουν βρεθεί Καρυάτιδες.

Καρυάτιδες σε ταφικό μνημείο στον ελλαδικό χώρο, και μάλιστα σε μακεδονικό τάφο, δεν έχουν ξαναδεί οι αρχαιολόγοι. Από αυτή την άποψη είναι μοναδικές. Παρόμοιες όμως Καρυάτιδες έχουν βρεθεί στο θρακικό τάφο Sveshtari, 2,5 χλμ. από το ομώνυμο χωριό στα βόρεια της Βουλγαρίας.

The interior of Thracian Tomb of Sveshtari. Discovered in 1982 in a mound, this 3rd century BC Getic tomb reflects the fundamental structural principles of Thracian cult buildings. The tomb's architectural decor is considered to be unique, with polychrome half-human, half-plant caryatids and painted murals. The ten female figures carved in high relief on the walls of the central chamber and the decorations of the lunette in its vault are the only examples of this type found so far in the Thracian lands. It is a remarkable reminder of the culture of the Getae, a Thracian people who were in contact with the Hellenistic and Hyperborean worlds, according to ancient geographers. In 2012, Archaeologists uncovered a significant treasure near the village. The treasure included a golden ring, 44 female figure depictions and 100 golden buttons, found in 150 tombs from the 4th century BC. It has been suggested that it is part of the site of the Getan city of Helis.

Ο τάφος αυτός θεωρήθηκε σπάνιο δείγμα του πολιτισμού των Γετών, ενός θρακικού φύλου που είχε επαφές με τον ελληνιστικό κόσμο, γι' αυτό ανακηρύχθηκε το 1985 μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για βασιλικό τάφο (3ου αι. π.Χ.) πιθανόν του Γέτη βασιλιά Δρομιχαίτη.

Δεν πρέπει ωστόσο να λησμονούμε ότι στην περιοχή, αρχικά στα δυτικά του Στρυμόνα, κατοικούσαν οι Οδομάντες ή Οδόμαντες ή Οδομαντοί, ένας αρχαίος θρακικός λαός, οι οποίοι αργότερα εξαπλώθηκαν ώς το Παγγαίο όρος, εκμεταλλευόμενοι τα χρυσωρυχεία μαζί με τους Πίερες και τους Σάτρες, στην περιοχή που ονομαζόταν Οδομαντίδα ή Οδομαντική. Ο βασιλιάς των Οδομάντων Πόλλης, όταν ο Αθηναίος στρατηγός Κλέων εκστράτευσε στη Θράκη (422 π.Χ.) ήταν πρόθυμος να ενισχύσει το αθηναϊκό στράτευμα με πολλούς μισθοφόρους. Όμως αργότερα περιήλθαν κι αυτοί στο κράτος του Φιλίππου του Β'.

Με γλυκό πρόσωπο αποδίδονται, όπως ήταν και οι αρχαϊκές Καρυάτιδες. Amphipolis: The western caryatid.

Η αρχαιολογική ομάδα της Αμφίπολης δεν φαίνεται να κάνει προς το παρόν συσχετισμούς ή να δίνει ερμηνείες. Ωστόσο, αρχαιολογικοί κύκλοι διαπιστώνουν πως οι ημιανάγλυφες αυτές Καρυάτιδες είναι αρχαϊστικές, δηλαδή μιμούνται τις αρχαϊκές, μια τάση που παρατηρείται στα τέλη του 2ου αι. π.Χ. Πάντως το 168 π.Χ. η Μακεδονία κατελήφθη από τους Ρωμαίους.

Τι γνωρίζουμε για τις Καρυάτιδες

Amphipolis: The eastern caryatid’s face is missing.

Οι δύο Κόρες, από τις οποίες μόνο η μία σώζει σχεδόν ακέραιο το πρόσωπό της, φέρουν πλούσιους βοστρύχους που καλύπτουν τους ώμους τους, ενώτια και χειριδωτό (με μανίκια) χιτώνα, ενώ υπάρχουν ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι τα δυο χέρια τους, το δεξί της μίας και το αριστερό της άλλης, τα οποία, αν και δεν σώζουν το μεγαλύτερο μέρος τους, έχουν φανερή κατεύθυνση: «Ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών» πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ. Τα τμήματα παλάμης και τα μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους που βρέθηκαν ανάμεσα στα αμμώδη χώματα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να εντοπιστούν κι άλλα μέρη τους.

Οι πέντε από τις έξι Καρυάτιδες κοσμούν το Μουσείο Ακρόπολης.

Τι γνωρίζουμε όμως για τον τύπο αυτό των γλυπτών, με διασημότερους εκπροσώπους τις έξι Κόρες που στήριζαν την οροφή της νότιας πρόστασης του Ερεχθείου και οι οποίες σήμερα βρίσκονται οι πέντε «ξαναγεννημένες» με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας στο Μουσείο της Ακρόπολης και η έκτη, που αφαίρεσε βίαια ο Έλγιν το 1801, στο Βρετανικό Μουσείο; Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, οι Καρυάτιδες ταυτίζονται με τις νεαρές κοπέλες από τις Καρυές της Λακωνίας, που χόρευαν με καλάθια στο κεφάλι σε τελετουργίες προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος. Οι γυναικείες μορφές τους χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαία αρχιτεκτονική -κυρίως στον ιωνικό ρυθμό- αντί για κίονες, ενώ το «ανδρικό» τους αντίστοιχο είχε τη μορφή του Άτλαντα.

The Caryatids of the Erechtheion reflect the sculpture of "elaborate style" of the last quarter of the 4th century B.C. In the book "Akropolis through its Museum," professor Panos Valavanis notes that "the architectural role of the daughter is served by their stance (axial skeleton), their heavy clothing (vertical external aspects of the veil as streaks of columns), the complicated and voluminous hairstyle (for strengthening the support of the head), and a kind of basket on the head". He also says that the six statues were projects of different sculptures who copied a pattern, possible a work of Phidias's students or even of Callimachus, while he is not excluding that each daughter had clothing of different colors. One of the most convincing explanations for their symbolic nature is that they are Libation Bearers, who were attributing values to the ancient king of Cecrops city, whose tomb was located just below the south porch of the Erechtheion.

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι Καρυάτιδες του Ερεχθείου αντικατοπτρίζουν τη γλυπτική του «πλούσιου ρυθμού» του τελευταίου τέταρτου του 4ου αι. π. Χ., στο δε βιβλίο των Εκδόσεων Καπόν «Η Ακρόπολη μέσα από το Μουσείο της», ο καθηγητής Πάνος Βαλαβάνης σημειώνει «ότι ο αρχιτεκτονικός ρόλος των κορών υπηρετείται από τη στάση τους (αξονικός σκελετός), τα βαριά τους ενδύματα (κατακόρυφες εξωτερικές πτυχές του πέπλου σαν ραβδώσεις κιόνων), την περίπλοκη και ογκώδη κόμμωσή τους (για την ενίσχυση του αδύναμου για στήριξη αυχένα), και ένα είδος καλαθιού στο κεφάλι που λειτουργεί ως κιονόκρανο». Ο ίδιος, δε, πληροφορεί ότι τα έξι αγάλματα αποτελούσαν έργα διαφορετικών γλυπτών που αντέγραψαν κάποιο πρότυπο, πιθανόν έργο μαθητών του Φειδία ή ακόμη και του Καλλίμαχου, ενώ δεν αποκλείει κάθε μία Κόρη να έφερε διαφορετικά χρώματα στην ενδυμασία της. Από τις πιο πειστικές ερμηνείες για τον συμβολικό τους χαρακτήρα, είναι ότι πρόκειται για χοηφόρους, που απέδιδαν τιμές στον αρχαίο βασιλιά της πόλης Κέκροπα, ο τάφος του οποίου βρισκόταν ακριβώς κάτω από τη νότια πρόσταση του Ερεχθείου.

Από τον θησαυρό των Σιφνίων σώζονται η ζωφόρος, το ανατολικό αέτωμα, το περίθυρο και οι Καρυάτιδες (πηγή: Μουσείο Δελφών). Precursors of the Caryatids of the Erechtheion, considered the Daughters that adorned the Treasure Siphnian, which is dated shortly before 525 B.C. and is one of the most impressive monuments in the sanctuary of Delphi. Instead of columns, two daughters supported the entablature of the building (the statues are exhibited in the Museum of Delphi), while one retains much of the trunk and head, with a basket decorated with embossed Dionysian scene with maenads and Silenus. Their clothes must have been colored (red, blue, green, ocher and gold color) for more sensationalism.

Πρόδρομες μορφές των Καρυάτιδων του Ερεχθείου θεωρούνται οι Κόρες που στόλιζαν τον Θησαυρό των Σιφνίων, ο οποίος χρονολογείται λίγο πριν το 525 π. Χ. και είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημεία στο ιερό των Δελφών. Αντί για κίονες, δύο Κόρες στήριζαν τον θριγκό του κτιρίου (τα αγάλματα εκτίθενται στο Μουσείο των Δελφών), ενώ η μία διατηρεί μεγάλο μέρος του κορμού και το κεφάλι με τον κάλαθο διακοσμημένο με ανάγλυφη διονυσιακή σκηνή μαινάδων και σιληνών. Τα ενδύματά τους πρέπει να ήταν κι αυτά χρωματισμένα (με κόκκινο, μπλε, πράσινο, ώχρα και χρυσαφί χρώμα) για περισσότερο εντυπωσιασμό.

Caryatid Attica, Greece, 54 – 48 BC. The inhabitants of the village still regard [this sculpture] with a very high degree of veneration. They attributed to its presence the fertility of the land, and it was for this reason that they heaped around it the manure intended for their fields. E D Clarke, 1801. Two other Caryatids, of the first century B.C., adorned and supported the small entrance of the Sanctuary of Demeter at Eleusis. Vast in size, one is a central exhibit in the museum of Eleusis, while the second is in the Fitzwilliam Museum in Cambridge.

Δύο άλλες Καρυάτιδες, του 1ου αι. π. Χ. αυτή τη φορά, στόλιζαν και στήριζαν τα μικρά προπύλαια του Ιερού της Δήμητρας της Ελευσίνας. Τεράστιες σε μέγεθος, η μία αποτελεί κεντρικό έκθεμα του μουσείου της Ελευσίνας, ενώ η δεύτερη βρίσκεται στο Fitzwilliam Museum του Cabridge.

Η «Κιστοφόρος Κόρη» (πηγή: Μουσείο της Ελευσίνας). The "Cistophoric Daughter," as it is known the Caryatid in the Greek museum, bears in her head a Keystone, a cylindrical container that was used for storing food, which the Cistophoric hold in the mystery cults, such as those of Eleusis. The Caryatid which is located in Cambridge museum, carries the same decorative pattern with the emigrant sister, while her story is quite common with the story of the Caryatid grabbed by Elgin: It was done about the same period with the sack of the Acropolis from Edward Clark, Cambridge doctorate, specialist in mineralogy, who achieved the transfer of the giant marble Cistophoric Caryatid from Eleusis in England.

Η «Κιστοφόρος Κόρη», όπως είναι γνωστή η Καρυάτιδα του ελληνικού μουσείου, φέρει στην κεφαλή της την κίστη, ένα κιβώτιο κυλινδρικού σχήματος που χρησίμευε για τη φύλαξη τροφών και το οποίο κρατούσαν στις μυστηριακές λατρείες, όπως αυτές των Ελευσινίων, οι κιστοφόροι. Η Καρυάτιδα που βρίσκεται στο μουσείο του Κέιμπριτζ, φέρει κι αυτή το ίδιο διακοσμητικό μοτίβο με την ξενιτεμένη αδελφή της, ενώ η ιστορία της έχει αρκετά κοινά με την Καρυάτιδα που άρπαξε ο Έλγιν: Έγινε περίπου την ίδια περίοδο με τη λεηλασία στην Ακρόπολη από τον περιηγητή Έντουαρντ Κλαρκ, διδάκτωρ του Kέιμπριτζ, ειδικό στην ορυκτολογία, ο οποίος πέτυχε τη μεταφορά από την Ελευσίνα της κολοσσιαίας μαρμάρινης Kαρυάτιδας-Kιστοφόρου στην Αγγλία. Μια ιστορία που «πρωταγωνιστεί» στο αρχαιολογικό ντοκιμαντέρ της Ελένης Στούπου-Κατσαμούρη «Το παράξενο πεπρωμένο της αρπαγείσας κόρης», το οποίο κέρδισε το βραβείο μικρού μήκους στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικών Ταινιών της Αμιένης το 2010.

Οι «Μαγεμένες» της Θεσσαλονίκης εκτίθενται στο Μουσείο του Λούβρου.

Τέλος, οι «Μαγεμένες» της Θεσσαλονίκης, οι ανάγλυφες παραστάσεις που κοσμούσαν κάποτε τις δυο πλευρές των πεσσών μιας κορινθιακής κιονοστοιχίας, έχει επικρατήσει να ονομάζονται ως οι «Καρυάτιδες» της πόλης. Νεότερες από τις προηγούμενες (είναι ρωμαϊκές, των τελών του 2ου αι. μ.Χ.), αλλά με παρόμοια ιστορία υφαρπαγής να τις συνοδεύουν, οι «Μαγεμένες» εκτίθενται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου. Τα οκτώ ανάγλυφα απεικόνιζαν μυθολογικές μορφές που σχετίζονταν με τη λατρεία του Διονύσου, όπως του ίδιου του θεού, της Αριάδνης, του Γανυμήδη, της Αύρας και του Διόσκουρου. Αργότερα οι Χριστιανοί τις ονόμασαν «Είδωλα», ενώ οι Ισπανοεβραίοι της πόλης «Las Incantadas», δηλαδή οι Μαγεμένες. Βρίσκονταν κοντά στην Αρχαία Αγορά, δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος. Το 1864 αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία, με την άδεια των οθωμανικών αρχών, από τον Γάλλο παλαιογράφο Εμανουέλ Μίλερ. Η ιστορία τους έγινε ακόμα ένα αρχαιολογικό ντοκιμαντέρ, με τίτλο «Οι Μαγεμένες» (2010), μια παραγωγή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Μακεδονικών και Θρακικών Σπουδών (https://www.youtube.com/watch?v=RdrNgPkENwU).

Πηγή: http://www.enet.gr/, Έθνος. 

Τιτανόσαυρος ο… Αφρικανός. New Species Of Titanosaurian Dinosaur Found In Tanzania

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Rukwatitan bisepultus και του περιβάλλοντος που ζούσε στην Αφρική όπου ανακαλύφθηκε. This artistic rendering shows a deceased Rukwatitan bisepultus individual and the initial floodplain depositional setting from which the holotypic skeleton was recovered. Image credit: MARK WITTON (UNIVERSITY OF PORTSMOUTH)

Τον γύρο του κόσμου έκανε την περασμένη εβδομάδα η είδηση της ανακάλυψης στην Αργεντινή ενός άγνωστου μέχρι σήμερα είδους Τιτανόσαυρου στο οποίο ανήκουν οι μεγαλύτεροι σε μέγεθος δεινόσαυροι που πάτησαν το πόδι τους στη Γη. Παλαιοντολόγοι από τις ΗΠΑ ανακάλυψαν στην Τανζανία ένα νέο είδος τιτανόσαυρου. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί έχουν εντοπισθεί ελάχιστα απολιθώματα τιτανόσαυρων στην αφρικανική ήπειρο. Επίσης φαίνεται ότι αυτός ο δεινόσαυρος διαθέτει μοναδικά χαρακτηριστικά στον κόσμο των τιτανόσαυρων.

Ξεχωριστός

Members from the excavation team applying plaster jackets to protect and transport several ribs and a humerus of Rukwatitan. Image credit: ERIC GORSCAK (OHIO UNIVERSITY)

Την ανακάλυψη έκαναν παλαιοντολόγοι του Πανεπιστημίου του Οχάιο σε ένα απόκρημνο σημείο του λεκανοπέδιου Rukwa που βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Τανζανίας. Στη συνέχεια την ανάλυση και μελέτη των ευρημάτων ανέλαβε ομάδα ειδικών διαφόρων ειδικοτήτων (βιολόγοι, καθηγητές ανατομίας κ.α) του ιδίου πανεπιστημίου.

The pieces of the skeleton recovered of Rukwatitan bisepultus within a silhouette of the animal. The bar equals 1 meter. Image credit: Eric Gorscak, Ohio University.

Οι ερευνητές ονόμασαν το νέο είδος Rukwatitan bisepultus, ζούσε πριν από περίπου 100 εκ. έτη και ήταν μεσαίου μεγέθους τιτανόσαυρος. Ο συγκεκριμένος δεινόσαυρος παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον επειδή όπως φαίνεται από τις πρώτες μελέτες των απολιθωμάτων δείχνουν ότι διέθετε ορισμένα χαρακτηριστικά που δεν διέθεταν οι τιτανόσαυροι που ζούσαν σε άλλες περιοχές του πλανήτη.

Παγιδευμένος

With the aid of branches and rope encased in plaster, the team prepares to carry a jacket that contains three articulated cervical (neck) vertebrae. Image credit: ERIC GORSCAK (OHIO UNIVERSITY)

Οι ερευνητές εικάζουν ότι τα ιδιαίτερα περιβαλλοντικά και μορφολογικά στοιχεία των περιοχών που ζούσε αυτός ο δεινόσαυρος επηρέασε την εξέλιξη του και ανέπτυξε χαρακτηριστικά διαφορετικά από τους υπολοίπους της οικογένειας των τιτανόσαυρων. Ο Rukwatitan bisepultus ζούσε σε μια περιοχή την οποία περιέβαλαν έρημοι, οροσειρές και μεγάλα κανάλια νερού με αποτέλεσμα να περιορίζεται η κίνηση του, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να προσαρμοστεί εξελικτικά σε αυτές τις συνθήκες… εγκλωβισμού. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Vertebrate Paleontology».