Μια
άποψη της εγκατάστασης του πειράματος LHCb. A view of the LHCb
experiment at underground Point 8 on the Large Hadron Collider (LHC). The
prominent tube is the LHC beam pipe, in which protons circulate at close to the
speed of light. Image: Anna Pantelia/CERN.
Tην
επιβεβαίωση για την ύπαρξη ενός νέου, εξωτικού σωματιδίου ανακοίνωσαν χθες φυσικοί
του πειράματος LHCb (Large Hadron Collider beauty) που λαμβάνει χώρα στο CERN
της Ελβετίας.
"The Large
Hadron Collider beauty (LHCb) collaboration today announced results that
confirm the existence of exotic hadrons – a type of matter that cannot be
classified within the traditional quark model. LHCb reports a more detailed
measurement of the Z(4430) that confirms that it is unambiguously a particle,
and a long-sought exotic hadron at that. They analysed more than 25,000 decays
of B mesons selected from data from 180 trillion (180 ×10^12) proton-proton
collisions in the Large Hadron Collider." Read more at:http://home.web.cern.ch/about/updates/2014/04/lhcb-confirms-existence-exotic-hadrons & http://lhcb-public.web.cern.ch/lhcb-public/. Image
credit: Zoe Matthews / IOP / http://physicsworld.com/.
Πρόκειται
για το Ζ(4430), ένα σωματίδιο που αποτελείται από τέσσερα κουάρκ (tetraquark).
Τα κουάρκ είναι τα στοιχειώδη σωματίδια που μαζί με τα ηλεκτρόνια συνθέτουν τη
συνήθη ύλη και το παραδοσιακό μοντέλο για την περιγραφή τους επιτρέπει την
ύπαρξη ζευγών κουάρκ και τριών κουάρκ. Ο τελευταίος μάλιστα είναι και ο
συνδυασμός που ευθύνεται για την ύπαρξη των πρωτονίων και των νετρονίων στους
πυρήνες των ατόμων.
Οποιαδήποτε
σύζευξη περισσότερων από τριών κουάρκ σε ένα σωματίδιο ανήκει στην κατηγορία
των εξωτικών αδρονίων, κάτι που δεν προβλέπεται από τα απλούστερα θεωρητικά
μοντέλα για τα κουάρκ.
Results from the
BELLE collaboration at the KEK particle accelerator in Japan hint at a
tetraquark (Image: KEK).
Η
πρώτη ένδειξη για το Ζ(4430) είχε έρθει το 2008 από το πείραμα Belle
Collaboration στην Ιαπωνία και στη
συνέχεια ανακοινώθηκε με τη μορφή ανακάλυψης, αφού οι φυσικοί του πειράματος
μέτρησαν την κατανομή μάζας τους με ακρίβεια 5.2 σίγμα (σιγουριά της τάξεως του
99.9999%).
The squared mass
distribution for the 25,200 B meson decays to ψ’ π- found
by LHCb in their entire data set. The black points represent the data, the red
curve the result of the simulation when including the presence of the Z(4430)-
state. The dashed light brown curve below shows that the simulation fails to
reproduce the data if no contribution from Z(4430)- is included, establishing
the clear presence of this particle with 13.9 sigma. Image credit: Large Hadron
Collider beauty collaboration.
Η
ανάλυση από τα δεδομένα του πειράματος LHCb ήταν αρκετά πιο λεπτομερής. Σε 180
τρισεκατομμύρια συγκρούσεις πρωτονίων στον επιταχυντή LHC, το πείραμα κατέγραψε
25.000 διασπάσεις μεσονίων, οι οποίες επέτρεψαν στους φυσικούς να συνοδεύσουν
την ανακάλυψή τους με τη συντριπτική ακρίβεια των 13.9 σίγμα, κάτι που
μεταφράζεται σε απόκλιση από το 100% της τάξεως του 10-44.
The Large Hadron
Collider, the world’s largest and most powerful particle accelerator. Image
credit: CERN.
Το
LHCb επίσης προχώρησε και ένα βήμα παραπέρα σε σχέση με το πείραμα Belle,
καταγράφοντας το σπιν και την ισοτιμία του σωματιδίου, δύο από τις κβαντικές
του ιδιότητες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το Ζ(4430) είναι το πρώτο τετρακουάρκ
που παρατηρείται και αποτελείται πιθανότατα από ένα γοητευτικό, ένα
αντί-γοητευτικό, ένα κάτω και ένα αντι-άνω κουάρκ.
LHCb spokesperson
Pierluigi Campana and LHCb physicist Richard Jacobsson discuss the unambiguous
observation of an exotic particle which cannot be classified within the
traditional quark model (Video: CERN).
Γνωρίζοντας
πλέον πως υπάρχει τουλάχιστον ένα εξωτικό αδρόνιο, οι επιστήμονες έχουν κάθε
λόγο να πιστεύουν πως υπάρχουν και άλλες αχαρτογράφητες περιοχές του
υποατομικού κόσμου, με το δρόμο να μένει ανοικτός και για την ύπαρξη πιο
σύνθετων συνδυασμών, όπως πεντακουάρκ κτλ.
Enrico Fermi at the
blackboard.
Ίσως
τελικά να είχε δίκιο ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι, ο οποίος όταν τον είχε ρωτήσει
o φοιτητής του Λέον Λέντερμαν για το όνομα ενός σωματιδίου τη δεκαετία του ’50,
είχε δώσει την απάντηση «Νεαρέ, εάν μπορούσα να θυμηθώ τα ονόματα όλων αυτών
των σωματιδίων, θα είχα γίνει βοτανολόγος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου