To ψυχρότερο άστρο είναι κρύο σαν την Αρκτική, Coldest ‘Brown Dwarf’ Ever Known In Sun’s Neighborhood

Ο καφέ νάνος σε καλλιτεχνική απεικόνιση. Το πραγματικό του χρώμα είναι άγνωστο. This artist's conception shows the object named WISE J085510.83-071442.5, the coldest known brown dwarf. This cool star-like body is as frosty as the North Pole. It is also the fourth closest system to our sun, at 7.2 light-years from Earth. Penn State University/NASA/JPL-Caltech

Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 7 ετών φωτός, είναι όμως τόσο σκοτεινό που παρέμενε άγνωστο ως σήμερα. Είναι το ψυχρότερο γνωστό άστρο, ένας καφέ νάνος με θερμοκρασία από -13 έως 48 βαθμούς Κελσίου.

Αποτυχημένα

The locations of the star systems that are closest to the Sun. The year when each star was discovered to be a neighbor of  the Sun is indicated. The brown dwarf WISE J085510.83-071442.5 is the fourth nearest system to the Sun. Credit: Janella Williams, Penn State University

Οι καφέ νάνοι είναι σώματα που θεωρούνται άστρα, καθώς σχηματίζονται στο κέντρο πλανητικών συστημάτων από τη συμπύκνωση γιγάντιων σύννεφων υδρογόνου. Τα περισσότερα άστρα έχουν τόσο μεγάλη μάζα ώστε η πίεση στο εσωτερικό τους είναι αρκετή για να πυροδοτήσει αντιδράσεις πυρηνικής σύντηξης. Οι καφέ νάνοι, αντίθετα, δεν έχουν αρκετή μάζα για να λάμπουν και εκπέμπουν μόνο ένα αμυδρό κοκκινωπό φως ή υπέρυθρη ακτινοβολία -γι΄αυτό και αποκαλούνται συχνά «αποτυχημένα άστρα».

Ο ψυχρός γείτονας

WISE J085510.83-071442.5 was discovered through its rapid motion across the sky in two infrared images the WISE satellite taken six months apart in 2010. Two additional images were taken with the Spitzer Space Telescope in 2013 and 2014 to measure its distance via the parallax effect. Credit: NASA/JPL/IPAC

Ο κατεψυγμένος καφέ νάνος, με την ονομασία WISE J085510.83-071442.5, εκτιμάται ότι έχει μάζα μόλις τέσσερις φορές μεγαλύτερη του Δία, είναι δηλαδή μικρότερος από πολλούς εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα.

Το αποτυχημένο άστρο είναι αόρατο στα οπτικά τηλεσκόπια, έγινε όμως αντιληπτό από το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, το οποίο σαρώνει ολόκληρο τον ουρανό τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.

Ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια αντιλήφθηκαν ένα αντικείμενο που είχε μετακινηθεί ανάμεσα σε δύο διαδοχικές λήψεις και αποδείχθηκε τελικά ότι ήταν ένας άγνωστος ως σήμερα καφέ νάνος. Η μεγάλη ταχύτητα με την οποία φαινόταν να κινείται στον ουρανό υποδήλωνε ότι βρίσκεται εξαιρετικά κοντά, σε απόσταση μόλις 7,2 ετών φωτός.

Η μελέτη του WISE J085510.83-071442.5 θα μπορούσε τώρα να προσφέρει νέα στοιχεία σε μια σχετικά πρόσφατη διαμάχη για το εάν οι καφέ νάνοι πρέπει να θεωρούνται άστρα ή πλανήτες. Μέχρι σήμερα, τον τίτλο του ψυχρότερου άστρου κατείχε ένας καφέ νάνος σε θερμοκρασία χλιαρού καφέ.