Α. Σίμωσι: «Θα βρεθούν κι άλλα αγάλματα στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων». More statues will be found in the Antikythera Shipwreck

Χάλκινο δεξί χέρι, που σώζεται από τον ώμο μέχρι τα δάχτυλα (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Bronze right arm, intact from shoulder to fingers (photo: Ministry of Culture and Sports)

Εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα που εντοπίστηκαν φέτος στην περιοχή του Ναυαγίου των Αντικυθήρων, όπου συνεχίστηκε μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές υποβρύχιες έρευνες όλων των εποχών και μία από τις πολλά υποσχόμενες ανασκαφές της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ΕΕΑ).

Ευρήματα από την ανασκαφική έρευνα στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Finds from the excavation at the site of the Shipwreck of Antikythera (photo: Ministry of Culture and Sports)

Μεταξύ αυτών είναι χάλκινα τμήματα αγαλμάτων, μια ορθογώνια ακέραιη μαρμάρινη πλάκα που χρησιμοποιούνταν ως τραπέζι, ένα ξύλινο τμήμα του πλοίου, καρφιά, μικροαντικείμενα, κομμάτια σπασμένων αγγείων και μια ενσφράγιστη λαβή αμφορέα. Επίσης, ένα αινιγματικό αντικείμενο, που προκάλεσε αμέσως το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων.

Χάλκινο δισκοειδές αντικείμενο, με τέσσερις διάτρητες αποφύσεις, πάνω στο οποίο, όπως έδειξε η ραδιογραφία, υπάρχει παράσταση ζώου, πιθανόν βοοειδούς (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Bronze, disc like object with four perforated appendages, on which,as shown by radiography, there is the image of an animal, probably a bull (photo: Ministry of Culture and Sports)

«Η φετινή ερευνητική χρονιά στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων ήταν πολύ σημαντική, γιατί έχουν βρεθεί πραγματικά αξιοσημείωτα ευρήματα. Εμείς ως αρχαιολόγοι δίνουμε μεγαλύτερη έμφαση σε ένα δισκόμορφο αντικείμενο, που εκ πρώτης όψεως δεν φαινόταν να έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία, λόγω της επικάλυψής του με τον θαλάσσιο επίπαγο. Όταν όμως έγινε ακτινογράφηση από το Αττικό Νοσοκομείο, βγήκε η παράσταση ενός ζώου, ενός βοοειδούς. Η όλη μορφή του αντικειμένου, παρόλο που δεν έχει μελετηθεί γιατί είναι σε φάση αφαλάτωσης, δείχνει να είναι κάποιο εξάρτημα, ίσως από κάποιο μηχανισμό του πλοίου» δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η προϊσταμένη της ΕΕΑ, δρ Αγγελική Σίμωσι, για το εύρημα, που όμοιό του δεν έχει ξαναβρεθεί.

Χάλκινο δεξί χέρι, που σώζεται από τον ώμο μέχρι τα δάχτυλα (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Bronze right arm, intact from shoulder to fingers (photo: Ministry of Culture and Sports)

Το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων εστιάζεται φυσικά και στα υπόλοιπα αντικείμενα. Όπως στα δύο χάλκινα τμήματα αγαλμάτων, το ένα από πτυχώσεις ενδύματος και το άλλο από χέρι, που σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μαρμάρινα και χάλκινα θραύσματα τα οποία εντοπίστηκαν στον βυθό, φέρουν στην επιφάνεια ελπίδες για την ανεύρεση νέων εντυπωσιακών ευρημάτων.

Συσσωμάτωμα σιδερένιου αντικειμένου, μέσα στο οποίο, όπως έδειξε η ραδιογραφία, υπάρχει μία μεσόμφαλη μεταλλική φιάλη, το είδος μετάλλου της οποίας θα φανεί μετά την απελευθέρωσή της από τον επίπαγο (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Aggregate of metal object inside which , as shown by radiography, there is an omphalos bowl/phiale made of a metal whose type will be discovered when released from the limestone formation. (photo: Ministry of Culture and Sports)

Ανελκύστηκε επίσης ένα συσσωμάτωμα, που δημιουργήθηκε γύρω από κάποιο σιδερένιο αντικείμενο, το οποίο έχει πλήρως οξειδωθεί και έχει αφήσει το αποτύπωμά του. Στο ίδιο συσσωμάτωμα παρατηρήθηκαν εγκλωβισμένα φύλλα μολύβδου, όστρακα και κομμάτια ξύλου. Μέσα στο συσσωμάτωμα, όπως έδειξε η ραδιογραφία, υπάρχει και μία μεσόμφαλη μεταλλική φιάλη, το είδος μετάλλου της οποίας θα φανεί μετά την απελευθέρωσή της από τον επίπαγο. 

Ορθογώνια πρακτικώς ακέραιη πλάκα από πολύχρωμο ερυθρωπό μάρμαρο, από επίστεψη τράπεζας με περιχείλωμα στην κυρία όψη, διαστάσεων 68x35 εκ., πάχους 5 εκ. (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Rectangular, practically intact slab of multicoloured reddish marble from a table top with a rim on its obverse side, measuring 68x35 cm and 5cm thick (photo: Ministry of Culture and Sports)

Ενσφράγιστη λαβή αμφορέα (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Stamped handle of an amphora (photo: Ministry of Culture and Sports)

Βρέθηκαν επίσης μια ορθογώνια, πρακτικώς ακέραιη πλάκα από πολύχρωμο ερυθρωπό μάρμαρο, από επίστεψη τράπεζας με περιχείλωμα στην κυρία όψη, διαστάσεων 68×35 εκ. και πάχους 5 εκ., καθώς και μία ακόμα ενσφράγιστη λαβή αμφορέα, παρόμοια με δύο άλλες που είχαν βρεθεί σε παλαιότερες έρευνες.

Χάλκινο δεξί χέρι, που σώζεται από τον ώμο μέχρι τα δάχτυλα (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Bronze right arm, intact from shoulder to fingers (photo: Ministry of Culture and Sports)

«Έχουμε ένα χάλκινο χέρι που σώζεται από τον ώμο ως και τα δάχτυλα, από το οποίο λείπουν τα δύο δάχτυλα, κι ένα τμήμα από ένα ρούχο, για το οποίο δεν ξέρουμε αν είναι από ιμάτιο ή από κάτι άλλο. Πρόκειται για πολύ σημαντικά ευρήματα, γιατί συμπληρώνουν αν θέλετε το παζλ της ολοκλήρωσης κάποιων αγαλμάτων. Το σίγουρο πάντως είναι ότι μέσα στον βυθό υπάρχουν κι άλλα αγάλματα που θα πρέπει την επόμενη χρονιά, με τη συνέχεια της έρευνας, να ανελκυστούν» σημειώνει η κα Σίμωσι.

Χάλκινο τμήμα με πτυχώσεις ενδύματος, προερχόμενο από άγαλμα (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Bronze detail of folds from a garment, belonging to a statue (photo: Ministry of Culture and Sports)

Κάτι που δεν θα είναι πολύ εύκολο, καθώς τα χάλκινα και μαρμάρινα θραύσματα «βρίσκονται κάτω από βράχους. Είναι πολύ δύσκολη η ανέλκυσή τους και θέλει ειδικά μέσα. Όμως χρόνο με τον χρόνο η ανασκαφή μάς μαθαίνει τι πρέπει να κάνουμε, έτσι τώρα γνωρίζουμε ακριβώς πού βρίσκονται, ώστε να προχωρήσουμε στην ανέλκυσή τους» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη της ΕΕΑ, συμπληρώνοντας ότι πολύ σημαντικά είναι και τα εξαρτήματα του πλοίου.

«Έχουν βρεθεί πολλά τμήματα από το ξύλο του πλοίου, επίσης φύλλα από την επιμολύβδωση στο κάτω μέρος του, καρφιά. Όλα είναι πολύ σπουδαία ευρήματα» συμπληρώνει. Όσο για την πιθανή παρουσίαση των αρχαιοτήτων στο κοινό, όπως έγινε πέρσι στο Ίδρυμα Λασκαρίδη, η ίδια τονίζει ότι «είναι κάτι που θα το θέλαμε πολύ, αρκεί να έχουμε την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου».

Ευρήματα από την ανασκαφική έρευνα στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Finds from the excavation at the site of the Shipwreck of Antikythera (photo: Ministry of Culture and Sports)

Η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων διεξήγαγε φέτος, για τρίτη συνεχή χρονιά, υποβρύχια ανασκαφή στον χώρο του Ναυαγίου των Αντικυθήρων, που διήρκεσε από τις 4 ως τις 20 Σεπτεμβρίου, κάτω από ιδιαίτερα ευνοϊκές καιρικές συνθήκες. Η έρευνα διενεργήθηκε υπό τη διεύθυνση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, διά της προϊσταμένης της, Α. Σίμωσι, ενώ επιστημονικοί υπεύθυνοι και διεξάγοντες στο πεδίο, είναι οι αρχαιολόγοι της ΕΕΑ, Θ. Θεοδούλου και Δ. Κουρκουμέλης.

Με την ερευνητική ομάδα συνεργάζεται ο δρ Μπρένταν Φόλεϊ, αρχαιολόγος-τεχνολόγος από το πανεπιστήμιο του Λουντ. Η έρευνα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και η χρηματοδότηση της έγινε από πόρους που εξασφάλισε ο δρ Φόλεϊ και διέθεσε διά μέσου του πανεπιστημίου του Lund ή διά μέσου της μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Αργώ».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Ελένη Μάρκου) - http://www.archaeology.wiki/blog/2017/10/10/statues-will-found-antikythera-shipwreck/