Ανακαλύφθηκε σε κεχριμπάρι το κρανίο του μικρότερου δεινόσαυρου που έχει ποτέ βρεθεί στον κόσμο. Smallest-ever fossil dinosaur found trapped in amber

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν το καλοδιατηρημένο απολίθωμα του μικροσκοπικού κρανίου, μήκους μόλις ενάμισι εκατοστού, του μικρότερου δεινόσαυρου που έχει ποτέ βρεθεί και ο οποίος ζούσε πριν από 99 εκατομμύρια χρόνια. Paleontologists have found an exceptionally well-preserved and diminutive skull of a previously unknown bird-like dinosaur species in a piece of Cretaceous-period amber from northern Myanmar. Oculudentavis khaungraaea. Image credit: Han Zhixin.

Η ανακάλυψη, μέσα σε ένα κεχριμπάρι που βρέθηκε στη βόρεια Μιανμάρ, αποκαλύπτει ένα μίνι δεινόσαυρο μεγέθους κολιμπρί, του μικρότερου πουλιού που ζει σήμερα και ζυγίζει μόλις δύο γραμμάρια.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την παλαιοντολόγο Τζινγκάμι Ο’Κόνορ του Ινστιτούτου Παλαιοντολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών στο Πεκίνο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», δήλωσαν ότι το ασυνήθιστο απολίθωμα του κρανίου θα ρίξει περισσότερο φως στην καταγωγή των μικρών πουλιών από τους δεινόσαυρους.

This tiny head, 14 millimeters long (including the beak), belongs to one of the smallest dinosaurs ever found. Entombed in amber for nearly 100 million years, the creature belonged to the group of dinosaurs that gave rise to modern birds. The animal was probably about the size of the bee hummingbird, the smallest living bird. (XING LIDA/China University of Geosciences/AFP via Getty Images)

Το νέο είδος, που ονομάστηκε Oculudentavis khaungraae, φαίνεται από την ανατομία του κρανίου του πως είχε πολύ καλή όραση, αν και τα μάτια του, που κοιτούσαν προς τα πλάγια, θα προεξείχαν από το κεφάλι του με τρόπο που δεν έχει παρατηρηθεί σε άλλο ζώο. Γι’ αυτό η Ο’Κόνορ έκανε λόγο για «το πιο παράξενο απολίθωμα που έχω συναντήσει».

Διέθετε 100 δόντια κοφτερά κωνικά δόντια και μάλλον κυνηγούσε έντομα για να τραφεί. Το σώμα του ίσως έφτανε συνολικά τα πέντε εκατοστά σε μήκος.

Photograph, computed tomography scans and interpretive drawings of the Oculudentavis khaungraaea specimen: (a) photograph of the amber piece with skull ventrolaterally exposed; scan (b) and drawing (c), left lateral view; scan (d) and drawing (e), rostral view; scan (f) and drawing (g), occipital view; scan (h) and drawing (i), dorsal view. Abbreviations: de – dentary, fr – frontal, hy – hyoid bone (or bones), jg – jugal, la – lacrimal, mx – maxilla, pa – parietal, pm – premaxilla, po – postorbital, qd – quadrate, sc – scleral ossicle, so – supraoccipital, sq – squamosal, th – teeth. Scale bars – 5 mm; longer scale bar below (b) applies to (b-i). Image credit: Xing et al, doi: 10.1038/s41586-020-2068-4.

Επειδή βρέθηκε μόνο το κρανίο του, είναι δύσκολο για τους επιστήμονες να ανακαλύψουν πώς ακριβώς το νέο είδος σχετιζόταν με τα πουλιά. Μερικά ανατομικά χαρακτηριστικά του κεφαλιού του παραπέμπουν σε δεινόσαυρο και άλλα σε εξελιγμένο πουλί. Τα πουλιά εξελίχθηκαν από μικρούς φτερωτούς δεινόσαυρους πριν από περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια.

Για μία ακόμη φορά, πάντως, επιβεβαιώθηκε η μοναδική ικανότητα του κεχριμπαριού που πηγάζει από τα δέντρα να διατηρεί στο εσωτερικό του πολύτιμα απολιθώματα από το μακρινό παρελθόν (έντομα, σαύρες, βατράχους κ.ά.), τα οποία αλλιώς θα είχαν εξαφανιστεί προ πολλού.

Πηγές: https://www.nature.com/articles/s41586-020-2068-4 - http://www.sci-news.com/paleontology/oculudentavis-khaungraae-08219.html - https://www.kathimerini.gr/1068729/article/epikairothta/episthmh/mianmar-anakalyf8hke-se-kexrimpari-to-kranio-toy-mikroteroy-deinosayroy-poy-exei-pote-vre8ei-ston-kosmo