Ο
Martin Munkácsi (1896 – 1963 ) ήταν ένας Ούγγρος φωτογράφος ο οποίος εκτός από
την γενέτειρα στα πρώτα χρόνια της καριέρας του δούλεψε στην Γερμανία το
διάστημα 1928-1934 και στις Ηνωμένες Πολιτείες αργότερα.
Ο
Munkacsi ξεκίνησε ως αθλητικογράφος και φωτογράφος στην Ουγγαρία. Εκείνη την
περίοδο, αθλητική φωτογραφία δράσης μπορούσε να γίνει μόνο κάτω από εξαιρετικά
καλές φωτιστικές συνθήκες και πάντα σε εξωτερικούς χώρους. Η καινοτομία του
Munkacsi ήταν η παρουσίαση επιμελώς φτιαγμένων φωτογραφιών δράσης οι οποίες
απαιτούσαν καλλιτεχνικές αλλά και τεχνικές δεξιότητες.
Θεωρείται
ο φωτογράφος που έδεσε το snapshot με την αισθητική κάτι το οποίο σημάδεψε την
φωτογραφία για πάντα. Η ικανότητα του να συλλαμβάνει το αυθόρμητο στοιχείο με
τόσο σεβασμό στο στυλ, τη φόρμα και την σύνθεση καταδεικνύουν την υπερεκλεπτυσμένη
αίσθηση του στην φωτογραφία, η οποία αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πολλούς
μεταγενέστερους φωτογράφους. Οι πρώτες του φωτογραφίες δημοσιεύτηκαν σε τοπικές
εφημερίδες το 1921.
Το
μεγάλο βήμα στην ιστορία του Munkacsi έγινε με αφορμή έναν τρομερό καβγά με
θύματα τον οποίο έτυχε να φωτογραφίσει. Οι φωτογραφίες του επηρέασαν την
απόφαση του δικαστηρίου και έκαναν τον Munkacsi περισσότερο γνωστό.
Αυτή
η φήμη τον βοήθησε να αναλάβει μια δουλειά το 1928, για την γερμανική εφημερίδα
Berliner Illustrirte Zeitung. Στο σημείο αυτό ο Martin Munkacsi θεωρείται ο πιο
ακριβοπληρωμένος φωτορεπόρτερ στην Ουγγαρία...
Εκείνη
την περίοδο εκτός από αθλητικά γεγονότα και μόδα φωτογραφίζει τους Βερολινέζους,
φτωχούς και πλούσιους, σε όλες τις δραστηριότητες τους. Επίσης, ταξιδεύει στην
Τουρκία, την Αίγυπτο, το Λονδίνο, την Νέα Υόρκη, την Βραζιλία καθώς και στην
Λιβερία από όπου μερικές φωτογραφίες του έχουν γίνει περισσότερο γνωστές, πάντα
για λογαριασμό της Berliner Illustrierte Zeitung.
Στις
21 Μαρτίου του 1933, φωτογραφίζει την μοιραία μέρα που η εξουσία της Γερμανίας
παραδίδεται στον Αδόλφο Χίτλερ. Σε αποστολή από την εφημερίδα του φωτογραφίζει
επίσης τον στενό κύκλο του Χίτλερ. Ο Munkacsi ήταν Εβραίος...
Το
1934 οι Ναζί κρατικοποιούν την Berliner Illustrirte Zeitung, απολύουν τον
Εβραίο αρχισυντάκτη και επιλέγουν να αλλάξουν το φωτογραφικό ύφος της
εφημερίδας. Οι καινοτόμες φωτογραφίες του αρχιφωτογράφου πλέον Ούγγρου
αντικαθίστανται από φωτογραφίες των γερμανικών στρατευμάτων.
Στο
σημείο αυτό ο Martin Munkacsi θεωρείται ο πιο ακριβοπληρωμένος φωτορεπόρτερ
στην Γερμανία.
Η
εξέλιξη αυτή τον οδηγεί στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου και υπογράφει ένα
σημαντικό συμβόλαιο εκατό χιλιάδων δολαρίων με το κορυφαίο περιοδικό μόδας
Harper's Bazaar. Ο φωτογράφος στα πλαίσια του συμβολαίου αυτού ξεφεύγει από τα
στενά όρια της φωτογραφίας μόδας στο στούντιο και επιλέγει να φωτογραφίσει
μοντέλα σε εξωτερικούς χώρους, σε παραλίες, σε αγροκτήματα και αεροδρόμια.
Στην
Αμερική ο Munkacsi φθάνει στην κορυφή της καριέρας του στα έντυπα μέσα
δημοσιεύοντας εκτός από το Harper's Bazaar και στα γνωστά εκείνη την περίοδο
Life και Ladies Home Journal. Στο ιστορικό του καταγράφεται και ένα από τα
πρώτα άρθρα που πλαισιώθηκε από γυμνές φωτογραφίες σε περιοδικό ευρείας
κυκλοφορίας.
Ανάμεσα
σε άλλους φωτογραφίζει τους Katharine Hepburn, Leslie Howard, Jean Harlow, Joan
Crawford, Jane Russell, Louis Armstrong, καθώς και τον μεγαλο χορευτή Fred
Astaire.
Στην
δεκαετία του 50 ο φωτογράφος δουλεύει σε ενα πρότζεκτ με το όνομα “The fabulous
world of Munkacsi” το οποίο όμως τελικά δεν δημοσιεύεται ποτέ...
O
Martin Munkacsi πέθανε στην ανέχεια στις 13 Ιουλίου του 1963 στην Νέα Υόρκη. Οι
λόγοι ήταν πολλοί και διάφοροι. Τραγικές στιγμές στην προσωπική του ζωή, διαφωνίες
με μουσεία, φωτογραφικά ινστιτούτα και εκδοτικούς οίκους καθώς και κακές
οικονομικές επιλογές έπαιξαν τον ρόλο τους. Πολλά πανεπιστήμια και μουσεία
αρνήθηκαν να δεχτούν το αρχείο του το οποίο τελικά κατέληξε διασκορπισμένο ανά
τον κόσμο.
Το
1932 ο νέος τότε φωτογράφος Henri Cartier-Bresson βλέπει την φωτογραφία του
Munkacsi 'Three Boys at Lake Tanganyika' η οποία είχε τραβηχτεί στην Λιβερία.
Αργότερα ο Bresson είπε : “Για μένα αυτή
η φωτογραφία ήταν η σπίθα που φούντωσε τον ενθουσιασμό μου για την φωτογραφία.
Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι η φωτογραφία συλλαμβάνοντας την στιγμή καταφέρνει
να πετύχει την αιωνιότητα. Αυτή η φωτογραφία έχει τόση ένταση, τόσο joie de vivre,
τέτοια θαυμάσια αίσθηση που εξακολουθεί να με γοητεύει έως και σήμερα. Η
δουλειά του Munkacsi με έφερε στη φωτογραφία. Μόλις είδα τη φωτογραφία με τα
τρία παιδιά να τρέχουν στη λίμνη δεν πίστευα ότι τέτοιο πράγμα μπορούσε να
συλληφθεί από μια φωτογραφική μηχανή... Είπα "να πάρει...”, πήρα τη
φωτογραφική μου μηχανή και βγήκα στο δρόμο”.
Πηγή:
www.photomind.gr