«Διχασμένο» σωματίδιο εναντίον Υπερσυμμετρίας. Supersymmetry theory running out of hiding places

Οπτικοποίηση της διάσπασης ενός Β-κουάρκ σε δυο μιόνια (οι δυο μωβ γραμμές) στο πείραμα LHCb του CERN Πηγή LHCb Team ©CERN

Rare observation: A beam of protons enters the LHCb detector on the left, creating a B0s particle, which decays into two muons (purple tracks crossing the whole detector)

Μια από τις πιο σπάνιες «μεταμορφώσεις» στον κόσμο των σωματιδίων εθεάθη για πρώτη φορά «live» στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN και ανάβει φωτιές ποικιλοτρόπως στον κόσμο της Σωματιδιακής Φυσικής και όχι μόνο. Η πρωτοφανής στα ανθρώπινα μάτια διάσπαση ενός μεσονίου Bs σε ένα μιόνιο και ένα αντιμιόνιο προσφέρει μια «γερή» επιβεβαίωση στο Καθιερωμένο Πρότυπο. Ταυτοχρόνως όμως καταφέρει ένα ακόμη πλήγμα στην Υπερσυμμετρία, τη «σούπερ» θεωρία που έχει προταθεί για τη συμπλήρωση των κενών του Καθιερωμένου Προτύπου αλλά ακόμη δεν έχει βρει την απόδειξή της.

«Ναι» στο Καθιερωμένο Πρότυπο

The Standard Model

Η επιβεβαίωση για το Καθιερωμένο Πρότυπο ήρθε από το γεγονός ότι οι επιστήμονες του πειράματος LHCb ή beauty, οι οποίοι και «είδαν» το μεσόνιο Bs να διασπάται σε ένα ζεύγος μιονίων, ανακοίνωσαν ότι, σύμφωνα με τις ως τώρα μετρήσεις τους η διάσπαση του είδους είναι εξαιρετικά σπάνια, ακριβώς όπως προβλέπει ο θεμελιώδης «νόμος» της Σωματιδιακής Φυσικής. Η «σπανιότητα» αυτή έρχεται όμως σε σύγκρουση με πολλά από τα μοντέλα που φιλοξενούνται στην ομπρέλα SUSY (όπως αποκαλείται χαϊδευτικά η Υπερσυμμετρία από τη σύντμηση του αγγλικού «Supersymmetry») και τα οποία υποστηρίζουν ότι η εν λόγω διάσπαση είναι πολύ πιο συχνή.

Ένα μεσόνιο Β διασπάται σε δύο μιόνια: ένα σπάνιο γεγονός που υπονομεύει τη θεωρία της υπερσυμμετρίας. A Bs Meson decays into two muons: a rare event that undermines a front-running theory

Συγκεκριμένα οι υπεύθυνοι του πειράματος beauty, οι οποίοι έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο Συμπόσιο Φυσικής του Επιταχυντή Αδρονίων που διεξάγεται στο Κιότο της Ιαπωνίας, υπολόγισαν ότι η συχνότητα του συγκεκριμένου είδους διάσπασης είναι μια ανά 300 εκατομμύρια μεσόνια Bs, τιμή η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στην πρόβλεψη του Καθιερωμένου Προτύπου αλλά είναι πολύ μικρότερη από εκείνες των υπερσυμμετρικών μοντέλων. «Η μέτρηση αυτή οπωσδήποτε περιορίζει ακόμη περισσότερο τον χώρο των παραμέτρων της SUSY» δήλωσε ο Γιοχάνες Αλμπρεχτ του LHCb. «Δυστυχώς όμως κανείς δεν μπορεί ακόμη να την αποκλείσει εντελώς».

Το τέλος της Υπερσυμμετρίας;

Το «δυστυχώς» της δήλωσης του φυσικού του CERN σηκώνει ωστόσο πολλή συζήτηση. Η Υπερσυμμετρία, η οποία «φιλοξενεί» πολλές θεωρίες και στηρίζεται στην υπόθεση ότι κάθε γνωστό σωματίδιο έχει ένα λίγο μεγαλύτερης μάζας «υπερσυμμετρικό» αντίστοιχο το οποίο ενδεχομένως δεν αλληλεπιδρά με την «κανονική» ύλη, είναι βεβαίως αμφιλεγόμενη. Από την άλλη πλευρά όμως προσφέρει «ωραίες» λύσεις που μπορούν να καλύψουν τα – αρκετά – κενά που υπάρχουν στο Καθιερωμένο Πρότυπο και να εξηγήσουν διάφορα μυστήρια του Σύμπαντος, όπως η σκοτεινή ύλη.

Supersymmetry predicts heavy versions of all the particles we know about - "super particles".

Αν και βολική, η «υπερθεωρία» δεν έχει βρει ωστόσο ακόμη την απόδειξή της. Κανένα υπερσυμμετρικό σωματίδιο δεν έχει εντοπισθεί ως τώρα, παρά το γεγονός ότι διάφορα πειράματα έχουν αφιερωθεί σε αυτόν τον σκοπό, ειδικά στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων. Καθώς οι απογοητεύσεις από τις άκαρπες αναζητήσεις διαδέχονταν η μια την άλλη, πολλοί θεωρητικοί έχουν αρχίσει να μιλούν εδώ και αρκετό καιρό για το τέλος της. Αρκετοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι αν δεν έχουμε κάποια υπερσυμμετρική «εμφάνιση» στον LHC ως το τέλος του 2012 η SUSY θα πρέπει να κηρυχθεί επισήμως νεκρή.

Research: The LHC, which went into operation at the research centre near Geneva in early 2010, collides particles at near-light speeds to recreate the primeval disorder that followed the Big Bang some 13.7billion years ago

Ορισμένοι θεωρούν ότι τα τελευταία αποτελέσματα του LHCb για τη διάσπαση των μεσονίων ετοιμάζουν την… ταφόπλακα. Άλλοι όμως διαφωνούν, αντιτείνοντας ότι το πεδίο της Υπερσυμμετρίας είναι τόσο ευρύ ώστε να αντέχει τους περιορισμούς που επιβάλλονται από τις νέες μετρήσεις.  «Πρόκειται για ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ και με αυτό ο κόσμος φαίνεται να μοιάζει περισσότερο σύμφωνος με το Καθιερωμένο Πρότυπο» δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο Ολιβερ Μπουχμύλερ του CMS, ενός από τα μεγάλα «γενικά» πειράματα του LHC. «Αυτό στηρίζει τη SUSY, γιατί αυτή είναι η μόνη θεωρία που μπορεί να περιλάβει το Καθιερωμένο Πρότυπο σε μια ευρύτερη έννοια της Νέας Φυσικής».

To γονίδιο της αθανασίας. Longevity gene makes Hydra immortal and humans grow older

Fountain of Eternal Life in Cleveland, Ohio. It symbolizes "Man rising above death, reaching upward to God and toward Peace”.

Γιατί γερνάμε; Γιατί πεθαίνουμε; Υπάρχει ζωή με αιώνια νιότη; Επί αιώνες η επιστήμη… λατρεύει να αναζητεί τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Τώρα ερευνητές από τη Γερμανία έθεσαν στο μικροσκόπιό τους ένα από τα πιο τυπικά υδρόζωα που έχει μορφή πολύποδα, την ύδρα (Hydra) η οποία είναι αθάνατη, προκειμένου να βρουν κάποιες απαντήσεις στο προαιώνιο ζήτημα της γήρανσης και του θανάτου. Και στην αναζήτησή τους ανακάλυψαν μια αναπάντεχη σύνδεση αυτού του πολύποδα των γλυκών νερών με τη γήρανση των ανθρώπων – ο συνδετικός κρίκος φαίνεται ότι είναι ένα γονίδιο, το FoxO.

O πολύποδας που έχει κατακτήσει την αθανασία

Η μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Κιέλου και του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Σλέσβιχ-Χολστάιν. Επικεντρώνεται στην ύδρα, αυτόν τον μικροσκοπικό πολύποδα των γλυκών νερών ο οποίος δεν δείχνει κανένα σημάδι γήρανσης και έχει έτσι κατακτήσει εν δυνάμει την αθανασία.

Ο πολύποδας Hydra των γλυκών νερών που έχει κατακτήσει την αθανασία.

Υπάρχει μια σχεδόν απλή εξήγηση για αυτό το φαινόμενο: τα συγκεκριμένα υδρόζωα αναπαράγονται αποκλειστικώς μέσω του σχηματισμού εκβλαστήσεων και όχι μέσω ζευγαρώματος. Μια προϋπόθεση για αυτού του είδους την αναπαραγωγή που αφορά υπό φυσιολογικές συνθήκες μόνο τους φυτικούς οργανισμούς είναι ότι ο κάθε πολύποδας πρέπει να περιέχει βλαστικά κύτταρα ικανά για συνεχή πολλαπλασιασμό. Χωρίς αυτά τα βλαστικά κύτταρα τα ζώα δεν μπορούν πλέον να αναπαραχθούν. Χάρη στην αθανασία της η ύδρα έχει αποτελέσει, όπως είναι επόμενο, το αντικείμενο πολλών μελετών σχετικά με τη διαδικασία γήρανσης.

Τα βλαστικά κύτταρα «κλειδί» της ανθρώπινης γήρανσης

Ο άνθρωπος πάλι δεν έχει αυτήν την αστείρευτη ικανότητα της ύδρας να διαθέτει για πάντα βλαστικά κύτταρα που πολλαπλασιάζονται στο διηνεκές. Σταδιακά, καθώς γερνά,  τα βλαστικά κύτταρά του χάνουν την ικανότητα μετατροπής τους σε νέα κύτταρα διαφορετικών ιστών. Τελικώς οι γηράσκοντες ιστοί του δεν μπορούν να αναγεννηθούν πλέον, φθείρονται και πεθαίνουν. Εάν λοιπόν ήταν δυνατόν να γίνει παρέμβαση σε αυτή τη διαδικασία της ανθρώπινης γήρανσης, ο άνθρωπος θα βίωνε τη νιότη και τα όσα καλά αυτή συνεπάγεται για τον οργανισμό. Η μελέτη σε ιστούς όπως αυτοί της ύδρας, ενός ζώου γεμάτου ενεργά βλαστικά κύτταρα καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του, μπορεί λοιπόν να προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τη γήρανση των βλαστικών κυττάρων.

«Μείναμε έκπληκτοι καθώς στην αναζήτησή μας για το γονίδιο που χαρίζει στην ύδρα την αθανασία της καταλήξαμε στο αποκαλούμενο γονίδιο FoxO» ανέφερε η Αννα-Μαρί Μπεμ, διδακτορική φοιτήτρια και πρώτη συγγραφέας της νέας μελέτης. Το γονίδιο FoxO υπάρχει σε όλα τα ζώα και στους ανθρώπους και είναι γνωστό εδώ και χρόνια. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν ήταν γνωστό γιατί τα ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα μειώνονται σε αριθμό με την πάροδο του χρόνου και γίνονται μη ενεργά – οι ειδικοί δεν είχαν καταλήξει στους βιοχημικούς μηχανισμούς που βρίσκονταν πίσω από αυτή τη διαδικασία γήρανσης ενώ δεν γνώριζαν επίσης αν το συγκεκριμένο γονίδιο παίζει ρόλο στη γήρανση.

Ο ρόλος του γονιδίου FoxO

Προκειμένου να εντοπίσει το γονίδιο η ερευνητική ομάδα απομόνωσε τα βλαστικά κύτταρα της ύδρας και στη συνέχεια «σάρωσε» όλα τους τα γονίδια. Μετά τον εντοπισμό του γονιδίου οι επιστήμονες διερεύνησαν τη δράση του σε διαφορετικούς γενετικώς τροποποιημένους πολύποδες: σε ύδρες με ενεργό FoxO, με μη ενεργό FoxO αλλά και με FoxO που είχε «ενισχυμένη» δράση.

Μια γενετική αλληλουχία εισάγεται σε έμβρυο ύδρας. A gene sequence is injected into an embryo of Hydra. Credit: CAU/Winters

Τα πειράματα αυτά έδειξαν ότι τα ζώα που δεν έφεραν ενεργή εκδοχή του γονιδίου διέθεταν σημαντικά λιγότερα βλαστικά κύτταρα ενώ παράλληλα παρουσίαζαν και σημαντικές αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημά τους, όπως αυτές που εμφανίζονται στα ηλικιωμένα άτομα.

«Η ερευνητική ομάδα μας έδειξε για πρώτη φορά ότι υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του γονιδίου FoxO και της γήρανσης» ανέφερε ο Τόμας Μπος από το Ζωολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Κιέλου που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και προσέθεσε: «Το FoxO έχει φανεί να είναι ιδιαιτέρως ενεργό στα άτομα που ζουν περισσότερο από 100 χρόνια. Για τον λόγο αυτό πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο γονίδιο παίζει ρόλο στη γήρανση όχι μόνο του πολύποδα που μελετήσαμε αλλά και των ανθρώπων».

Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι η υπόθεση αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, αφού για μια τέτοια μελέτη θα απαιτείτο γενετική παρέμβαση στους ανθρώπους. Ο Μπος υποστηρίζει σε κάθε περίπτωση ότι τα νέα ευρήματα αποτελούν ένα σημαντικό βήμα στην κατανόηση σχετικά με το πώς γερνούν οι άνθρωποι. Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές τώρα είναι το να εντοπίσουν πώς ακριβώς λειτουργεί αυτό το γονίδιο της μακροζωίας καθώς και το πώς περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν τη λειτουργία του.

«Το στρατόπεδο ετέθη πάλι υπό έλεγχον»

Λουκάς Βενετούλιας, Οι Ανώτατοι, π. 1970.

Άρχισαν να κλονίζονται τα θεμέλια.

Ένας βραχνός λοχίας μας γκρεμίζει στη Νύχτα

με σιδερένιους λοστούς. Ανοιξιάτικα όνειρα

τουφεκίζονται στον αυλόγυρο του Πολυτεχνείου.

Ο στρατοπεδάρχης καπνίζει νευρικά το τσιμπούκι του

καθαρίζει την υγρασία στα τζάμια

και μετράει τους σκοτωμένους απ' το παράθυρο.

Ύστερα σηκώνεται πλένει τα χέρια του

ρίχνει μια φευγαλέα ματιά στον καθρέφτη

λέει ένα σκληρό «αυτός είμαι»

και ξαπλώνει στο κρεβάτι να κοιμηθεί.

Μα πριν αδειάσει το γυάλινο μάτι του στο ποτήρι

σηκώνει με αργές κινήσεις το τηλέφωνο

και καλεί το Επιτελείο: «Στρατηγέ μου,

η εκστρατεία εστέφθη υπό πλήρους επιτυχίας

Το στρατόπεδο ετέθη πάλι υπό έλεγχον

Καληνύχτα σας».

Στέλιος Γεράνης

Πρώτη δημοσίευση στον τόμο Αντιφασιστικά '67-'74 του Κ. Βαλέτα, εκδ. Γραμμή, 1984.

Κτίσματα και τάφροι του 5800 π.Χ. βρέθηκαν στη Μαγούλα Φθιώτιδας, Neolithic houses unearthed in central Greece

Κτίσματα και τάφροι του 5800 π.Χ. βρέθηκαν στη Μαγούλα.

Σε έναν από τους μεγαλύτερους τεχνητούς λόφους που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα, ήρθαν στο φως στη θέση Κουτρουλού Μαγούλας της Φθιώτιδας περισσότερα από 300 πήλινα ειδώλια της Μέσης Νεολιθικής Εποχής, μεταξύ των ετών 5800 έως 5300 π.Χ.

Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους τεχνητούς λόφους που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα. Καλύπτει έκταση περίπου 40 στρεμμάτων, με ύψος 6,6 μέτρα από την πεδιάδα. Ο αριθμός των ευρημάτων είναι αντικειμενικά εντυπωσιακός, αφού θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους αυτής της περιόδου στην Νοτιο - Ανατολική Ευρώπη.

Για τους αρχαιολόγους, η εν λόγω ανακάλυψη μοιάζει λογική, αφού στην περιοχή έζησε κοινότητα μερικών εκατοντάδων ανθρώπων, τα κατάλοιπα της οποίας αποκαλύπτει η ανασκαφική έρευνα που διενεργείται από την Νίνα Κυπαρίσση, επίτιμη διευθύντρια του ΥΠΑΙΘΠΑ.

Στοιχεία του πολιτισμού της εποχής βάσει των ευρημάτων των κτισμάτων

The third field season of the Koutroulou Magoula Archaeology and Archaeological Ethnography project was completed a few days ago

Η τρίτη ανασκαφική περίοδος στον τόπο ολοκληρώθηκε πριν από μερικές ημέρες. Η έρευνα περιελάμβανε γεωφυσική διασκόπηση και τοπογραφική έρευνα δίνοντας την εικόνα της νεολιθικής κοινωνίας που αναπτύχθηκε εκεί.

Όπως αποδείχθηκε μέσω αρχαιολογικής έρευνες, οι κάτοικοί της είχαν κατασκευάσει μια σειρά από κυκλικούς τάφρους που περιέβαλαν τον οικισμό. "Αυτό το έργο θα πρέπει να απαιτούσε την συντονισμένη, συλλογική προσπάθεια ενός σημαντικού αριθμού ατόμων", τονίζει εντυπωσιασμένη η κυρία Κυπαρίσση.

Remains of stone walls at the Koutroulou Magoula site.

Μπορεί να μην υπάρχουν μαρτυρίες για την ύπαρξη κεντρικής εξουσίας στο χώρο κατά τη Μέση Νεολιθική Εποχή, μοιάζει βέβαιο όμως ότι αρκετοί άνθρωποι μπορούσαν να συνεργαστούν και να δουλέψουν συλλογικά για την κατασκευή κοινoτικών και ίσως κοινωνικά ωφέλιμων έργων.

Αυτοί οι άνθρωποι εξάλλου κατασκεύαζαν ιδιαίτερα προσεγμένα σπίτια από πέτρα και πλιθιά, με πέτρινα υποστρώματα δαπέδων. Μερικοί πέτρινοι τοίχοι μάλιστα διατηρούνται πάνω από ένα μέτρο σε ύψος, κάτι ιδιαίτερα σπάνιο για την περίοδο αυτή, που ίσως υποδηλώνει την ύπαρξη εξ ολοκλήρου πέτρινων τοίχων και όχι απλώς πέτρινων θεμελίων, όπως ήταν η επικρατούσα άποψη ως σήμερα άποψη.

Ανασχηματίζεται ο ρόλος της πόλης της Μαγούλας στην Εποχή του Χαλκού

Να σημειωθεί ότι η Μαγούλα αποτέλεσε σημαντικό ιστορικό τόπο και τους επόμενους αιώνες, όπως αποδεικνύει ένας θολωτός τάφος, που κατασκευάστηκε στον κορυφή του λόφου κατά το τέλος της Εποχής του Χαλκού ενώ στα Μεσαιωνικά χρόνια (12ος - 13ος αιώνας μ. Χ.) τουλάχιστον ένα άτομο -εκτιμάται ότι πρόκειται για νεαρή γυναίκα-θάφτηκε ανάμεσα στα νεολιθικά σπίτια.

Small ceramic figurine recovered at the Koutroulou Magoula site.

Η ανασκαφή ξεκίνησε το 2001 και από το 2010 διενεργείται στο πλαίσιο του νέου προγράμματος συνεργασίας της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, μέσω της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, με τη συνδιεύθυνση της κυρίας Κυπαρίσση και του κ. Γιάννη Χαμηλάκη.

H ιστορία της ανθρώπινης ύπαρξης σε ένα λεπτό! Our Story in 1 Minute!

Δείτε ένα εντυπωσιακό βίντεο για την κοσμική και βιολογική προέλευση του είδους μας:

Video sources:

Through The Wormhole with Morgan Freeman

Into the Universe with Stephen Hawking

Do We Really Need the Moon? BBC

How Planet Earth Was Made

David Attenborough's First Life

Life

Dinosaurs Alive

Journey to the Edge of the Universe

Last Day of the Dinosaurs

Walking With Cavemen

Human Planet

Mankind: The Story of All of Us

Hubble Ultra Deep Field

Wonders of the Universe

Quest for Fire

Baraka

The Tree of Life

O πλανήτης «Ολιβερ Τουίστ». Lonely 'homeless' planet found for the first time

An artist's impression of lonely 'homeless' planet CFBDSIR2149 Photo: European Southern Observatory

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι υπάρχουν πλανήτες που είναι «ορφανοί» και περιπλανώμενοι στο κρύο και αφιλόξενο διαστρικό κενό. Οι πλανήτες αυτοί δεν ανήκουν σε κάποιο πλανητικό σύστημα και ακολουθούν μια μοναχική ζωή και πορεία κινούμενοι σε ελεύθερη τροχιά στο Διάστημα. Οι ειδικοί τους έχουν ονομάσει «άστεγους» πλανήτες αλλά μέχρι σήμερα δεν είχαν καταφέρει να εντοπίσουν κάποιον. Διεθνής ομάδα ερευνητών τώρα τα κατάφερε να εντοπίσει τον πρώτο ελεύθερο πλανήτη. Πρόκειται για τον CFBDSIR2149, ένα γιγάντιο πλανήτη με μέγεθος επτά φορές μεγαλύτερο από εκείνο του Δία.

Ο πρώτος «άστεγος»

Την ανακάλυψη έκανε ομάδα επιστημόνων από τον Καναδά και τη Γαλλία χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια VLT στο Νότιο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο καθώς και το CFH Telescope που βρίσκεται στη Χαβάη. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο CFBDSIR2149 βρίσκεται σε βρεφική ηλικία αφού υπολογίζουν ότι είναι μόλις 50-120 εκατομμυρίων ετών και έχει θερμοκρασία 400 βαθμών Κελσίου. Ο πλανήτης κινείται σε ελεύθερη τροχιά χωρίς καμία βαρυτική δύναμη να τον δεσμεύει.

This modest dot is “rogue” planet CFBDSIR2149-0403, as seen in the infrared

Ο CFBDSIR2149 κινείται σε μια περιοχή όπου βρίσκεται ένα αστρικό σμήνος που αποτελείται από 30 νεαρά άστρα. Το σμήνος είναι γνωστό ως AB Doradus Moving Group και οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο CFBDSIR2149 ήταν μέρος κάποιου πλανητικού συστήματος που άρχισε να δημιουργείται σε κάποιο απ' αυτά τα άστρα αλλά κάτι συνέβη κατά τη διαδικασία του σχηματισμού του και απομακρύνθηκε από την «εστία» του. Η ανακάλυψη αναμένεται να δώσει νέα πολύτιμα στοιχεία για τους «άστεγους» πλανήτες.

This video shows an artist's impression of the free-floating planet CFBDSIR J214947.2-040308.9. In the first part of the sequence the planet appears as a dark disc in visible light, silhouetted against the star clouds of the Milky Way. This is the closest such object to the Solar System and the most exciting candidate free-floating planet found so far. It does not orbit a star and hence does not shine by reflected light; the faint glow it emits can only be detected in infrared light. In the final sequence we see an infrared view of the object with the central parts of the Milky Way as seen by the VISTA infrared survey telescope as background. The object appears blueish in this near-infrared view because much of the light at longer infrared wavelengths is absorbed by methane and other molecules in the planet's atmosphere. In visible light the object is so cool that it would only shine dimly with a deep red colour when seen close-up.

Astronomers using ESO's Very Large Telescope and the Canada-France-Hawaii Telescope have identified a body that is very probably a planet wandering through space without a parent star. This is the most exciting free-floating planet candidate so far and the closest such object to the Solar System at a distance of about 100 light-years. Its comparative proximity, and the absence of a bright star very close to it, has allowed the team to study its atmosphere in great detail. This object also gives astronomers a preview of the exoplanets that future instruments aim to image around stars other than the Sun. Credit: ESO/P. Delorme/Nick Risinger (skysurvey.org)/R. Saito/VVV

ΣΠΑΝΙΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΗΣ ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Δείτε ένα απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ του Ροβήρου Μανθούλη "Βίοι παράλληλοι του Εμφυλίου". Το απόσπασμα περιλαμβάνει τα Κινηματογραφημένα επίκαιρα του 1944 παραγωγή της Φίνος Φιλμ που έχουν θέμα την απελευθέρωση της Αθήνας από το Γερμανικό στρατό. Δεν προβλήθηκαν ποτέ στην Ελλάδα.

Ανακαλύφθηκαν από το Ροβήρο Μανθούλη σε κινηματογραφικά αρχεία στις ΗΠΑ και παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα στην αρχική τους μορφή ενσωματωμένα στο ντοκιμαντέρ του "Βίοι παράλληλοι του Εμφυλίου".

Το απόσπασμα αναρτήθηκε στο διαδίκτυο με την άδεια του Ροβήρου Μανθούλη.