Ιβ Άρνολντ. Eve Arnold

Μια από τις σημαντικότερες φωτορεπόρτερ του εικοστού αιώνα, η Ιβ Άρνολντ είχε μια γόνιμη καριέρα απαθανατίζοντας κοινούς θνητούς και διασημότητες μεταξύ των οποίων οι Μέριλιν Μονρόε, Υβ Σεν Λοράν, Μάλκολμ Χ, Τζέρι Φάλγουελ και πολλοί αρχηγοί κρατών. Έχει καλύψει το Αμερικανικό κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα και έχει κάνει τις φωτογραφίσεις για την προώθηση πέραν των 40 ταινιών παγκόσμια. Ήταν συνεργάτης του έγχρωμου περιοδικού των Κυριακάτικων Times για 10 χρόνια και έχει εκδώσει 14 βιβλία.

One of the most important photojournalists of the twentieth century, Eve Arnold has had a prolific career documenting people both ordinary and famous – including Marilyn Monroe, Yves Saint Laurent, Malcolm X, Jerry Falwell and many heads of state. She has covered the American civil rights movement, shot stills for more than 40 films around the world, been a contract photographer on the Sunday Times colour magazine for 10 years and published 14 books.

Η Άρνολντ γεννήθηκε στις 21 Απριλίου 1912 στη Φιλαδέλφεια, Πενσυλβανίας από οικογένεια Ρωσσοεβραίων μεταναστών. Απεβίωσε στις 4 Ιανουαρίου 2012 λίγους μήνες πριν κλείσει τα 100 της χρόνια. Ο πατέρας της ήταν ραββίνος από την Οδησσό. Μια φωτογραφική που της έκαναν δώρο κατά τη διάρκεια της πρώιμης ιατρικής της εκπαίδευσης την οδήγησε στην τέχνη της φωτογραφίας και για αρκετά χρόνια φωτογράφιζε από χόμπι και εμφάνιζε τις φωτογραφίες σ΄ένα μικρό σκοτεινό θάλαμο. Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου παντρεύτηκε ένα γραφίστα και εργάστηκε σε εργοστάσιο επεξεργασίας φωτογραφιών όπου πολύ σύντομα ανελίχθηκε σε διευθύντρια του εργοστασίου. Μετά το τέλος του πολέμου απόκτησε τον γιο της και έμεινε στο σπίτι για ένα μικρό χρονικό διάστημα.

Arnold was born on 21 April 1912 in Philadelphia, Pennsylvania, to Russian-Jewish immigrant parents; her father was a rabbi from Odessa. A friend’s gift of a camera during her early medical training led her into photography and for several years she shot pictures for her own pleasure and developed them in a small darkroom. During the Second World War she married a graphic and industrial designer and worked in a photo-finishing factory, rising quickly to become plant manager. After the war she gave birth to her son and for a short period stayed at home.

Επιστρέφοντας στο χώρο της φωτογραφίας, η Άρνολντ εντάχθηκε το 1948 στη Σχολή Κοινωνικών Ερευνών της Νέας Υόρκης, εκεί η δουλειά της εντυπωσίασε τον Αλεξέι Μπρότοβιτς, τον τότε καλλιτεχνικό διευθυντή του περιοδικού μόδας Harper’s Bazaar. Επέλεξε ως θέμα της για την πρώτη της φωτογράφιση για τον κόσμο της μόδας το Χάρλεμ και καθώς κανένα Αμερικάνικο περιοδικό δεν πρόβαλλε την τότε εποχή τη μαύρη μόδα οι φωτογραφίες της ξεχώρισαν. Το πρωτοπόρο περιοδικό φωτορεπορτάζ Picture Post στο Λονδίνο δημοσίευσε την ιστορία της. 

Returning to photography, Arnold enrolled in 1948 at the New York School for Social Research, where her work impressed Alexey Brodovitch, then art director at the fashion magazine Harper’s Bazaar. For her first course assignment on fashion, she chose Harlem, and as no American magazines at that time featured black fashion, her pictures stood out. Picture Post in London – a magazine that pioneered photojournalism – published the story. 

Το 1951 η Άρνολντ κτυπά την πόρτα του πρακτορείου Μάγκνουμ και παρουσιάζει την ιστορία της και ένα φωτορεπορτάζ για τους μετανάστες εργάτες του Λόνγκ Άιλαντ, το πρακτορείο της ζητά να γίνει συνεργάτιδα τους, γίνεται πλήρες μέλος του πρακτορείου στα μέσα της δεκαετίας του ’50. Το 1962 η Άρνολντ μετακομίζει στην Μεγάλη Βρετανία θέλοντας ο γιος της να φοιτήσει στο οικοτροφείο στη Bedales School. Με εξαίρεση τα έξι χρόνια που έζησε δουλεύοντας στην Κίνα και τις Η.Π.Α, η Άρνολντ έζησε τα υπόλοιπα της χρόνια στη Μεγάλη Βρετανία.

In 1951 Arnold took this piece and a picture essay on migrant labourers in Long Island to the Magnum photographic co-operative,1 and they invited her to join as a stringer; she became a full member in the mid 1950s. In 1962 Arnold moved to Britain so her son could be educated at Bedales School, and with the exception of six years spent working in China and the United States, she has lived here ever since.

“Οι Κυριακάτικες Times και το Πρακτορείο Μάγκνουμ έχουν λειτουργήσει ως βάση από τα οποία μπορούσα να αποφασίσω την πορεία μου. Η ασφάλεια και η ελευθερία άποψης είναι μεγάλο πλεονέκτημα για κάθε καλλιτέχνη. Τα ρεπορτάζ είναι καταπληκτικά αλλά τα λεφτά δεν είναι πάντοτε αρκετά για να ζήσει κάποιος, τότε το Μάγκνουμ μου πρόσφερε την ευκαιρία να κάνω κάποιες φωτογραφίσεις για προώθηση ταινιών ή διαφημίσεις’” λέει η Άρνολντ.1

‘The Sunday Times and Magnum have both acted as my base’, says Arnold, ‘from which I’ve been able to decide what exactly I want to do. That sort of security, and the freedom it gives, are a great privilege for any artist. Editorial reportage is wonderful, but it doesn’t always pay the bills, so then Magnum might arrange for me to do some stills on a movie, or some industrial photography.’2

Η καριέρα της Άρνολντ κυμάνθηκε ευρέως γεωγραφικά, τόσο θεματικά όσο και πνευματικά. Θεωρούσε τον εαυτό της πρωτίστως φωτορεπόρτερ, έχει γράψει ωστόσο βιβλία και έκανε την παραγωγή στην ταινία για τα χαρέμια της Αραβίας με τίτλο ‘Πίσω από το Βέλος’. Στην αρχή της καριέρας της, ήταν πρωτοπόρος της έγχρωμης φωτογραφίας. “Ανάμεσα στους συναδέλφους μου” αναφέρει, “υπάρχει μια διαμάχη για την αξία της έγχρωμης και της μαυρόασπρης φωτογραφίας. Οι ιδεολόγοι πιστεύουν ακόμα και σήμερα ότι η έγχρωμη φωτογραφία είναι εμπορική ενώ η μαυρόασπρη είναι τέχνη. Όσο αφορά σε μένα, είμαι τόσο πλεονέκτης που δεν μπορώ να στερήσω στον εαυτό μου την πληθώρα επιλογών που έχω. Έτσι, αναλόγως με τη διάθεσή μου και τι στιγμή θα απαθανατίσω έγχρωμες ή μαυρόασπρες ή και τα δύο.”

Arnold’s career has ranged widely geographically, in subject matter and by medium. She considers herself primarily a photojournalist but has also written books and produced a film on the harems of Arabia, Behind the Veil. At the start of her career, she was a pioneer of colour photography. ‘Among my colleagues, a controversy arose about the merits of black and white versus colour’, she relates. ‘The purists would say that colour is commerce and black and white is art – an argument that has not abated with the years. As for me, I am greedy and, not wanting to limit myself, will use whatever tool is at hand. So, depending upon the dictates of the mood and the moment, I will change from colour to black and white and back again, or will manage both simultaneously.’

Η Άρνολντ απαθανάτισε εκατοντάδες πορτραίτα κατά τη διάρκεια της καριέρας της, φωτογραφίζοντας συχνά ανθρώπους εν’ ώρα εργασίας. Πολλά απ΄αυτά έχουν δημοσιευτεί το 1989 στο βιβλίο της με τίτλο All in a Day’s Work. “Με σεβασμό στην ιδιωτική ζωή και με παρατηρητικότητα τα θέματα μου”, αναφέρει, “θα σας χαρίσουν μέρος τους εαυτού τους που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και αυτό είναι το μεγάλο μυστικό… έψαχνα σε κάθε στιγμή την έννοια του πραγματικού. Δεν δούλεψα ποτέ σε στούντιο, δεν χρησιμοποίησα ποτέ προβολείς. Είχα το δικό μου τρόπο εργασίας που μ΄ ευχαριστούσε, δεν ήθελα να τρομάζω τους ανθρώπους με το βαρύ εξοπλισμό, μια φωτογραφική μηχανή και φιλμ £5 στη τσέπη ήταν όλα όσα χρειαζόμουν.”2

Arnold has shot hundreds of portraits during her career, often photographing people as they worked; many of these are published in her 1989 book ‘All in a Day’s Work’. At once respecting privacy and intently observing, she finds her subjects ‘will offer you part of themselves that you can use, and that is the big secret… I looked for a sense of reality with everything I did. I didn’t work in a studio, I didn’t light anything. I found a way of working which pleased me because I didn’t have to frighten people with heavy equipment, it was that little black box and me and £5 worth of film in my pocket.’ 3

Η Άρνολντ έγινε γνωστή για τις φωτογραφίες που έβγαλε στη διάσημη σταρ Μέριλιν Μονρόε, οι οποίες δημοσιεύτηκαν σε μορφή βιβλίου το 1987 και επανεκδόθηκαν το 2005. Χρειάστηκαν έξι συναντήσεις σε μια περίοδο 10 ετών, η συντομότερη δύο ώρες και η μεγαλύτερη δύο μήνες όπου η Άρνολντ συναντούσε τη σταρ καθημερινά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Οι Αταίριαστοι. Ανάμεσα τους αναπτύχθηκε αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμός και το αποτέλεσμα είναι μια δουλειά που έγινε με στοργή και φροντίδα, δείχνοντας την Μονρόε με τα ελαττώματα και τα προβλήματά της αλλά και με χιούμορ, ζεστασιά και ανθρωπιά. “Δεν γνώρισα κανένα που να ήρθε κοντά στη Μονρόε με τη φυσική δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το ταλέντο του φωτογράφου και τη φωτογραφική μηχανή” λέει η Άρνολντ. “Ήξερε τι πρέπει να κάνει. Επέβαλε τις ψυχικές της ανάγκες, τις διαθέσεις της, τον ερωτισμό της κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης, κινούμενη με ταχύ ρυθμό ώστε κάθε της έκφραση να αναδεικνύεται στο πρόσωπό της, το σώμα της να στροβιλίζεται στο ρυθμό και ο φωτογράφος να μπορεί να προλαβαίνει να απαθανατίζει… Εάν ένιωθα ότι χαλάρωνε και ήταν απαραίτητο, της έλεγα τι έπρεπε να γίνει και αμέσως αναλάμβανε δράση. Αυτό που κυρίως ζητιόταν ήταν να είναι ο εαυτός της.”

Probably Arnold’s best-known work is her photography of film star Marilyn Monroe, published in book form in 1987 and revised and reissued in 2005. Six sessions took place over a 10-year period, the shortest two hours and the longest two months, when Arnold saw her daily during filming of ‘The Misfits’. Trust and respect were established, and the result is a portfolio shot through with affection and concern, showing Monroe with her foibles and problems but also with humour, warmth and humanity. ‘I never knew anyone who even came close to Marilyn in natural ability to use both photographer and still camera’, says Arnold. ‘She knew what to do. She would impose her psychic needs, her moods, her eroticism upon the session, working rapidly so that expression after fleeting expression wafted across her face, her body moving sinuously in cadence so the photographer could only try to keep up… If I felt she was flagging and it was necessary, I would say what was wanted and she would swing into action. Mainly what was wanted was for her just to be herself.’

Το έργο της Άρνολντ με αστέρες του κινηματογράφου διάρκεσε πάνω από τρεις δεκαετίες και συμπεριλάμβανε τις ηθοποιούς Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Μάρλεν Ντίτριχ, Τζην Σίμμονς και Σιμόν Σινιορέ καθώς και τους Κλαρκ Γκέιμπλ, Ρίτσαρντ Μπάρτον, Όρσον Γουέλς και Τσάρλι Τσάπλιν. Στο βιβλίο Film Journal  που εκδόθηκε το 2002, συγκεντρώνονται 25 φωτο-δοκίμια αυτών των προσωπικοτήτων. Ανάμεσα στους αρχηγούς κρατών που φωτογράφισε η Άρνολντ συμπεριλαμβάνονται η Βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ – μια γοητευτική φωτογραφία (Λονδίνο 1968) που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη Πορτρέτων Λονδίνου στην οποία η Βασίλισσα προστατεύεται κάτω από μια μαύρη ομπρέλα κοιτάζοντας προς τον ουρανό – και η Μάργκαρετ Θάτσερ, περιβαλλόμενη από τεράστια πέτρινα γλυπτά του Ουίνστον Τσώρτσιλ (1977).

Arnold’s work with film stars spanned over three decades and included such actors as Elizabeth Taylor, Marlene Dietrich, Jean Simmons and Simone Signoret; men were represented too, among them Clark Gable, Richard Burton, Orson Welles and Charlie Chaplin. Film Journal, published in 2002, brings together 25 of her photo-essays on these celebrities. World leaders Arnold has photographed include Queen Elizabeth II – a charming shot of her sheltering under a black umbrella but looking skywards is in the National Portrait Gallery, London (1968) – and Margaret Thatcher, surrounded by huge stone statues of Winston Churchill (1977).

Στο αντίθετο άκρο η Άρνολντ εργάστηκε για το περιοδικό Ζωή στα χρόνια της ακμής του, ταξιδεύοντας στο Αφγανιστάν, τη Νότιο Αφρική και την πρώην Σοβιετική Ένωση σε μια εποχή που οι εικόνες από τις περιοχές αυτές ήταν λίγες. Το 1973 η απόλυτη φτώχια στη Νότιο Αφρική του απαρτχάιντ ήταν μια βαθιά οδυνηρή πραγματικότητα: “Μια σειρά φωτογραφιών που έκανα ήταν από παιδιά που υπέφεραν από υποσιτισμό, παιδιά να πεθαίνουν στην αγκαλιά της μητέρας τους και ήταν σπαρακτικό να βλέπεις αυτά τα παιδιά να πεθαίνουν χωρίς φαγητό. Σκόπιμα χρησιμοποίησα αυτό το μέσο για να δείξω πόσο τρομερό ήταν.”3 Στη Ρωσία φωτογράφησε πολιτικούς αντιφρονούντες τους οποίους είχαν περιορίσει σε άσυλο για παράφρονες.

At the opposite extreme, Arnold worked for ‘Life’ magazine in its heyday, travelling to Afghanistan, South Africa and the former Soviet Union in an era when images of these areas were few. In 1973 the absolute poverty in South Africa under apartheid was deeply painful to encounter: ‘One series of pictures that I did was of children suffering from malnutrition, dying children in mothers’ arms, and it was heartbreaking to see these kids dying of no food. I deliberately went out of my way to show how terrible it was.’4 In Russia, she photographed political dissidents who had been confined to an asylum for the insane.

Σε δύο τεράστια έργα, η Άρνολντ απαθανάτισε τη συλλογική ζωή ολόκληρων εθνών – Κίνας και Αμερικής – και τις ιδιαίτερες συνθήκες πολλών απλών ανθρώπων. ‘Από την αρχή της καριέρας μου’, έγραψε ‘ψηλά στις προτεραιότητες μου ήταν να επισκεφτώ την Κίνα.’ Για 15 χρόνια ζητούσε θεώρηση διαβατηρίου για την Κίνα, το κατάφερε το 1979. Ετοιμαζόμενη να καταγράψει την πραγματικότητα στην μετα-Πολιτιστική Επανάσταση της Κίνας, ένα κράτος των 800 εκατομμυρίων τότε, δημιούργησε ένα πλάνο κατηγοριοποιόντας το σε τοπία, ανθρώπους, εργασία και διαβίωση. Στη διάρκεια δύο μεγάλων ταξιδίων, όπου ταξίδεψε με επίσημο μεταφραστή από τον τουριστικό οργανισμό, κάλυψε 60,000 χιλιόμετρα από το Πεκίνο στη Μογγολία, μέχρι την οροσειρά του Θιβέτ και σε όλη την έρημο Γκόμπι. Το ρεκόρ των 12,000 διαφανειών δείχνει την Κίνα στο χείλος της βιομηχανικής μεταρρύθμισης, μια χώρα με απίστευτη ποικιλομορφία, ένα κόσμο αγροτών και εργαζομένων στη πόλη, αθλητές και σπουδαστές, αξιωματικούς της κυβέρνησης και Βουδιστές μοναχούς. Οι φωτογραφίες εκτέθηκαν στο Μουσείο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης το 1980 – ήταν η πρώτη και μεγαλύτερη προσωπική έκθεση της Άρνολντ. Το βιβλίο της, Στην Κίνα εκδόθηκε τον ίδιο χρόνο και κέρδισε το Διεθνές Βραβείο Βιβλίου στις Η.Π.Α, βραβεύτηκε επίσης με το Βραβείο Κατορθώματα Ζωής από την Αμερικάνικη Εταιρεία Φωτογράφων Περιοδικών.

In two massive projects, Arnold captured the collective lives of whole nations – China and America – and the individual circumstances of many ordinary people. ‘From the very beginning of my becoming a photographer’, she once wrote, ‘high on the agenda was a plan to go to China’. After applying annually for a visa for 15 years, in 1979 she was finally successful. Preparing to document the reality of post-Cultural Revolution China, then a nation of 800 million, she methodically set up a scheme categorised into landscape, people, work and living. In two long trips she travelled with the official interpreter of the tourist bureau, covering over 60,000 kilometres, from Beijing to Mongolia, up the Tibetan plateau and across the Gobi desert. Her 12,000-transparency record of China on the brink of industrial reform shows a country of bewildering diversity, a world of peasants and city workers, athletes and students, government officials and Buddhist monks. Photographs were displayed at the Brooklyn Museum, New York, in 1980 – Arnold’s first major solo exhibition. Her book In China was published the same year, winning the National Book Award in the United States, and she received the Lifetime Achievement Award from the American Society of Magazine Photographers.

Η Άρνολντ έχει λάβει πολλές άλλες τιμητικές διακρίσεις και βραβεία. Το 1995 έγινε μέλος της Βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας Φωτογράφων και εκλέχθηκε Διδάκτωρ Φωτογραφίας από το Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας της Νέας Υόρκης. Τον επόμενο χρόνο τιμήθηκε με το Βραβείο Βιβλίου Kraszna-Krausz για το Εκ των Υστέρων. Το 1997 της χορηγήθηκαν τιμητικοί βαθμοί από τρία πανεπιστήμια. Το 2003 έλαβε τη διάκριση του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και το 2010 τα Παγκόσμια Βραβεία Φωτογραφίας Sony απέτισαν φόρο τιμής στον ηγετικό ρόλο της στην φωτογραφική κοινότητα με ένα Βραβείο Κατορθώματα Ζωής.

Arnold has received many other honours and awards. In 1995 she was made fellow of Britain’s Royal Photographic Society and elected Master Photographer by the International Center of Photography, New York. The following year she received the Kraszna-Krausz Book Award for ‘In Retrospect’; in 1997 she was granted honorary degrees by three universities; in 2003 she received the distinction of an honorary OBE; and in 2010 the Sony World Photography Awards paid tribute to her leading role in the photographic community with a Lifetime Achievement Award.

Οι διαφάνειες, τα αρνητικά και τα φύλλα κοντάκτ της Άρνολντ φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη Σπάνιων Χειρογράφων και Βιβλίων Beinecke του Πανεπιστημίου Γέιλ, ενός από τα μεγαλύτερα κτίρια στον κόσμο αφιερωμένο αποκλειστικά σε σπάνια βιβλία και χειρόγραφα. Πέθανε στο Λονδίνο στις 04.01.2012.

Arnold’s transparencies, negatives and contact sheets are now retained by the Beinecke Rare Book and Manuscript Library at Yale University, one of the largest buildings in the world devoted entirely to rare books and manuscripts. She died in London on 04.01.2012.

Eve Arnold in 1997. A self-professed workaholic, she held characteristically trenchant views on the minority – and at times marginalised – status of female photojournalists. Photograph: Jane Bown for the Observer

"Το μεγαλύτερο στοίχημα ήταν να κατορθώσω να χρησιμοποιήσω τη γυναικεία μου υπόσταση με τον καλύτερο τρόπο, μου έδινε μια μοναδική διάσταση, σε ένα κόσμο εξ ολοκλήρου αντρικό. Τα φύλα σκέφτονται με διαφορετικό τρόπο, δουλεύουν με διαφορετικό τρόπο, τότε λοιπόν γιατί να μην είμαι ο εαυτός μου; Αυτό κατέληξε να είναι η πιο σοφή απόφαση που πήρα ποτέ." Eve Arnold

Σημειώσεις

1 Συνέντευξη στη συγγραφέα και φωτογράφο Πατ Μπουθ, 1982, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Photoicon, 2007

2 Συνέντευξη στον Σερ Τζον Τόουσα (γ. 1936), Βρετανό διευθυντή τέχνης και ραδιοτηλεοπτικό παραγωγό, ο πρώτος παρουσιαστής των ειδήσεων του BBC. Μεταξύ των ετών 1986 και 1993 ήταν ο γενικός διευθυντής του BBC World Service και από το 1995 έως το 2007 ο διευθυντής του Κέντρου Τεχνών Μπάρμπικαν Λονδίνου.

3 Συνέντευξη στον Σερ Τζον Τόουσα.

Notes

1 Magnum Photos was founded in 1947 by four photographers: Robert Capa, Henri Cartier-Bresson, George Rodger and David Seymour. The agency was set up as a co-operative, with the aim of giving freelance photographers control of the subjects they chose, the way they worked and the marketing of their images. Copyright would remain with the photographers rather than be assigned to the magazines that published their work. Most importantly, they would maintain the ideal of bringing about positive change in the world.

2 From an interview with writer and photographer Pat Booth, 1982, published in Photoicon magazine, 2007.

3 From an interview with Sir John Tusa (b. 1936), a British arts administrator and radio and television journalist who was the first presenter of the BBC’s Newsnight. Between 1986 and 1993 he was managing director of the BBC World Service and from 1995 to 2007 managing director of London’s Barbican Arts Centre.

4 From an interview with Sir John Tusa.

Πηγή: ArtArea: Ιβ Άρνολντ

Το πανέξυπνο δέρμα μας. Neurons in human skin perform advanced calculations

Οι νευρώνες του κάνουν προηγμένους υπολογισμούς παρόμοιους με αυτούς που κάνει ο εγκέφαλος. Researchers found that the skin actually calculates geometric data itself before sending signals to the brain.

Το δέρμα μας έχει πολύ υψηλότερο IQ από ό,τι νομίζαμε. Ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι νευρώνες στο ανθρώπινο δέρμα κάνουν πολύ προηγμένους υπολογισμούς, τους οποίους μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι είναι σε θέση να κάνει μόνο ο εγκέφαλος. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το δέρμα μας μεταδίδει πολύ περισσότερες πληροφορίες στον εγκέφαλο από ό,τι φανταζόμασταν.

Γεωμετρικές πράξεις

Οι νευρώνες του δέρματος πραγματοποιούν προηγμένες γεωμετρικές πράξεις σχετικά με το σχήμα των αντικειμένων τα οποία αγγίζουμε, σύμφωνα με νέα μελέτη. Neurons in human skin perform advanced calculations, previously believed that only the brain could perform. A characteristic of neurons that extend into the skin and record touch, is that they branch in the skin so that each neuron reports touch from many highly-sensitive zones on the skin. According to researchers, this branching allows first-order tactile neurons not only to send signals to the brain that something has touched the skin, but also process geometric data about the object touching the skin. Work performed in Andrew Pruszynski's lab. Credit: Mattias Pettersson

Οι απτικές εμπειρίες μας αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας νευρώνων στο δέρμα προτού φθάσουν στον εγκέφαλο για περαιτέρω επεξεργασία. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ούμεο στη Σουηδία ανακάλυψαν, όπως ανέφεραν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Nature Neuroscience», ότι ουσιαστικώς το δέρμα μας κάνει… γεωμετρικές πράξεις προτού στείλει σήμα στον εγκέφαλο. Μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι το δέρμα στέλνει στον εγκέφαλο πολύ πιο απλές, βασικές πληροφορίες.

Όπως συγκεκριμένα αναφέρουν οι ειδικοί του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Ούμεο, οι απτικοί νευρώνες στέλνουν σήμα στον εγκέφαλο ότι κάτι άγγιξε το δέρμα αλλά την ίδια στιγμή επεξεργάζονται και γεωμετρικά δεδομένα σχετικά με το αντικείμενο που άγγιξε το δέρμα. «Η μελέτη μας έδειξε ότι δύο τύποι απτικών νευρώνων που βρίσκονται στο δέρμα στέλνουν πληροφορίες σχετικά με το πότε και το πόσο έντονα το δέρμα ήλθε σε επαφή με ένα αντικείμενο αλλά συγχρόνως στέλνουν και πληροφορίες σχετικά με το σχήμα του αντικειμένου αυτού» εξηγεί ο Άντριου Προυζίνσκι, ένας εκ των ερευνητών.

Το δέρμα λειτουργεί όπως ο εγκέφαλος

Skin is far more sensitive than we thought, and transmits more information than researchers had previously thought.

Από τη μελέτη επίσης προέκυψε ότι η ευαισθησία των απτικών νευρώνων σε ό,τι αφορά το σχήμα ενός αντικειμένου εξαρτάται από τη θέση τους στις άκρως ευαίσθητες ζώνες του δέρματος. «Ίσως το πιο αναπάντεχο εύρημα της μελέτης μας ήταν ότι οι περιφερικοί νευρώνες, οι οποίοι τίθενται σε λειτουργία όταν οι άκρες των δαχτύλων μας αγγίζουν ένα αντικείμενο κάνουν τους ίδιους υπολογισμούς τους οποίους κάνουν και οι νευρώνες στον φλοιό του εγκεφάλου» τόνισε ο ερευνητής και κατέληξε: «Όλα αυτά δείχνουν ότι οι απτικές εμπειρίες μας περνούν ήδη από επεξεργασία από τους νευρώνες του δέρματος προτού φθάσουν στον εγκέφαλο για περαιτέρω επεξεργασία».

Βραχογραφία στο Γιβραλτάρ «αφηρημένο αριστούργημα των Νεάντερταλ». Study claims cave art made by Neanderthals

Το σκαλισμένο σχέδιο στο σπήλαιο του Γκόραμ φαίνεται ότι δημιουργήθηκε πριν από την άφιξη του σύγχρονου ανθρώπου στην περιοχή. This is the first abstract design found that could not have been made by modern humans. PHOTOGRAPH COURTESY STUART FINLAYSON

Οι πρώτοι καλλιτέχνες της ηπείρου μας δεν ανήκαν στο δικό μας είδος. Μια από τις αρχαιότερες βραχογραφίες στην Ευρώπη -γεωμετρικά σχέδια σκαλισμένα σε μια σπηλιά του Γιβραλτάρ- πρέπει να δημιουργήθηκαν από τους Νεάντερταλ, και αποδεικνύουν ότι τα εξαφανισμένα ξαδέλφια μας είχαν αναπτύξει αφηρημένη, συμβολική σκέψη.

Η ανακάλυψη

Neanderthal bones rest in a cave in Gibraltar where a cross-hatched carving likely made by Neanderthals was found. PHOTOGRAPH BY KENNETH GARRETT, NATIONAL GEOGRAPHIC

Τα σκαλισμένα σχέδια -γραμμές που διασταυρώνονται κάθετα- αποκαλύφθηκαν στο Σπήλαιο του Γκόραμ και έχουν ηλικία τουλάχιστον 39.000 ετών, αναφέρουν αρχαιολόγοι στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Science». Αν η χρονολόγηση είναι όντως σωστή, τα σχέδια δημιουργήθηκαν περίπου δέκα χιλιάδες χρόνια πριν από την άφιξη του σύγχρονου ανθρώπου Homo sapiens στην περιοχή.

Οι πρώτοι καλλιτέχνες της ηπείρου μας ήταν όπως φαίνεται από νέα ευρήματα τα εξαφανισμένα ξαδέλφια μας. Neanderthals are thought to have originated in western Eurasia and migrated into Europe some time after 300,000 years ago. Natural History Museum/Mary Evans

Ο κοντινός μας ξάδελφος Homo neanderthalensis εμφανίστηκε στην Ευρασία πριν από περίπου 350.000 χρόνια και εξαφανίστηκε μυστηριωδώς πριν από περίπου 30.000 χρόνια, λίγο μετά την άφιξη του σύγχρονου ανθρώπου από την Αφρική.

The art, discovered inside Gorham's Cave in Gibraltar (marked) is believed to have been made by Neanderthals because experts have previously found Neanderthal artefacts there in the overlaying layers of the cave.

Οι παλαιοανθρωπολόγοι συνεχίζουν σήμερα να διαφωνούν για το κατά πόσο οι Νεάντερταλ (οι οποίοι είχαν εγκέφαλο λίγο μεγαλύτερο από το δικό μας) είχαν τις αφηρημένες γνωσιακές ικανότητες στις οποίες βασίζεται η γλώσσα και η θρησκευτικότητα. Χάντρες και άλλα στολίδια που έχουν βρεθεί σε άλλες τοποθεσίες Νεάντερταλ συνηγορούν σε αυτή την ιδέα, η οποία όμως δεν γίνεται ομόφωνα δεκτή.

Καλλιτέχνες;

Creative? The find is significant because it indicates that modern humans and Neanderthals (stock image) shared the capacity for abstract expression, according to a team of scientists who studied the site.

«Είναι άραγε τέχνη;» αναρωτιέται για το τελευταίο εύρημα ο Κλάιβ Φίνλεϊσον, μέλος της ερευνητικής ομάδας και διευθυντής του Μουσείου του Γιβραλτάρ. «Δεν το γνωρίζω. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι είναι αφηρημένο, έγινε εσκεμμένα και μας μιλά για τη σκέψη των Νεάντερταλ με τρόπο που τους φέρνει πιο κοντά μας» σχολιάζει ο ερευνητής στο δικτυακό τόπο της επιθεώρησης «Nature». Αμφιβολίες εκφράζονται ωστόσο για τη χρονολόγηση της βραχογραφίας, καθώς τα πετρώματα δεν περιέχουν οργανικό υλικό και δεν μπορούν να υποβληθούν σε ραδιοχρονολόγηση με τη μέθοδο του άνθρακα-14.

Contentious: Not everyone is convinced that Neanderthals were the ancient answer to Jackson Pollock (art pictured). Another recently published study examining the dating of various archaeological sites across Europe raises the possibility that the markings may not have been made by Neanderthals but by modern humans.

Ωστόσο η σκαλισμένη επιφάνεια βρέθηκε καλυμμένη με ένα στρώμα σκόνης που περιείχε λίθινα εργαλεία όμοια με αυτά που κατασκεύαζαν οι Νεάντερταλ πριν από περίπου 30 με 39 χιλιάδες χρόνια. Θεωρητικά, λοιπόν, τα σχέδια μπορεί να είναι ακόμα αρχαιότερα, ίσως και 45.000 ετών, λένε οι ερευνητές.

Spots and stencils in El Castillo cave, Spain — one at least 40,800 years old — might be the handiwork of Neanderthals.

Οι αρχαιότερες βραχογραφίες στην Ευρώπη βρίσκονται στο Σπήλαιο του Ελ Καστίγιο στη βόρεια Ισπανία. Χρονολογούνται στα τουλάχιστον 40.000 χρόνια, παραμένει όμως άγνωστο αν δημιουργήθηκαν από το Νεάντερταλ ή το σύγχρονο άνθρωπο.

Γιάννης Τσαρούχης, Τα ποιήματα της πνευματικότητος

«Βάκχες» του Γιάννη Τσαρούχη, σύνθεση η οποία εμπνέεται από τις Βάκχες του Ευριπίδη και παραπέμπει σε έργα της Αναγέννησης.

Α΄

Ένας άνθρωπος έστησε μια πνευματικότητα κοντά

στη θάλασσα. Ήταν από τσίγκο, σ’ ένα τελάρο ξύλινο

βαμμένο με λαδομπογιά. Το βράδυ την έριξε ο αέρας

και σκότωσε ένα περαστικό.

«Ο ζεϊμπέκικος»

Β΄

Είχε πει πως η δική του πνευματικότης δε φοβάται τίποτα, ήταν νέου συστήματος. Το τελάρο ήταν από ξύλο, εν συνδυασμώ με σιδερογωνιές. Ήταν ωραία και μεγάλη, βαμμένη με ριπολίνα άσπρη, θαλασσιά και χρυσή. Έγιναν και εγκαίνια. Υπήρχε κι ένας αρχιμανδρίτης. Και χωρίς να φυσάει άνεμος, από κακό υπολογισμό, έπεσε η πνευματικότης την ώρα του αγιασμού. Το τι γίνηκε δεν περιγράφεται. Ο παπάς πληγώθηκε. Η γυναίκα του δημάρχου έπαθε διάσειση. Τους πήγαν όλους στο νοσοκομείο.

1961. Φωτ. Henri Cartier-Bresson/Magnum.

Γ’

Οι άλλες πνευματικότητες που πέσανε, πέφτουνε γιατί κάτι τους λείπει. Κάποιος κακός υπολογισμός γίνεται. Εγώ ετοιμάζω να στήσω μια καινούργια και είμαι αισιόδοξος. Μα κι αν πέσει θα κάνω μιαν άλλη, ακόμα πιο τέλεια. Ξέρω καλά την τέχνη μου.

1949. Φωτ. Herbert List/Magnum.

Δ’

Εγώ δεν θα στήσω ποτέ μου πια πνευματικότητα και υπερηφανεύομαι γι’ αυτή μου την απόφαση. Ατυχήματα και σκοτωμοί είναι το τέλος κάθε πνευματικότητος. Άνθρωποι και ζώα σκοτώνονται από την πτώση τους, άντρες στο άνθος της ηλικίας τους, θύματα της περιέργειάς των, κι ανύποπτα άλογα, σκύλοι και γάτες και πρόβατα, που κατά τύχην περνούν από κει. Όχι πια άλλες πνευματικότητες. Αλλά ποιος είναι πρόθυμος να σ’ ακούσει;

Πίνακας αφιερωμένος στον ποιητή Νίκο Καββαδία, με τον οποίον, από το σχολείο ήδη, συνδεόταν ο Γιάννης Τσαρούχης με άσβεστη φιλία.

Ε’

Τρεις πνευματικότητες είχε στήσει στο παρελθόν, όλες νέου συστήματος, τελειοποιημένες, μεγάλες κι ωραίες, κοντά στη θάλασσα. Θες ο άνεμος, θες κακός υπολογισμός και οι τρεις πέσανε. Τώρα ετοιμάζεται για τέταρτη. Γίνεται λόγος για συρματόσχοινα που θα βαστάνε κόντρα και για πολλές άλλες τεχνικές λεπτομέρειες και τελειοποιήσεις. Αμφιβάλλω. Αμφιβάλλω πολύ. Αλλά γιατί θέλουν καλά και σώνει να στήνουν πνευματικότητες κοντά στη θάλασσα, που φυσάει ο άνεμος και τις σκουριάζει η υγρασία;

«Οφθαλμαπάτη». Έργο με την τεχνική της οφθαλμαπάτης που απεικονίζει ένα νέο στο παράθυρο του σπιτιού του όπως φαίνεται από την είσοδο.

ΣΤ’

Δεν θα με υπερνικήσει η αμφιβολία μου και θα στήσω κι εγώ την πνευματικότητά μου. Κανένα δυσάρεστο προηγούμενο δεν θα με σταματήσει.

«Σύλληψη τριών κομμουνιστών», πίνακας του 1944.

Ζ’

Θα πέσει! Θα πέσει! Εφώναζαν μερικοί άγγελοι, προς το δεξιό μέρος του ουρανού. Ενώ μερικοί άλλοι, αριστερά ανεστραμμένοι εφώναζαν: «Έπεσε! Έπεσε! Αχ, έπεσε η τόση λαμπρή πνευματικότης!».

(1935)

Γιάννης Τσαρούχης, “Τα ποιήματα της πνευματικότητος”, (Ποιήματα, 1934-1937, εκδ. Άγρα).

Είναι το σύμπαν μας ένα δισδιάστατο ολόγραμμα; Do we live in a 2-D hologram? New Fermilab experiment will test the nature of the universe

Ολόμετρο: ένα πείραμα για το ολογραφικό σύμπαν. A Fermilab scientist works on the laser beams at the heart of the Holometer experiment. The Holometer will use twin laser interferometers to test whether the universe is a 2-D hologram. Credit: Fermilab

Το “Ολόμετρο” (Holometer), η συντομογραφία του “Ολογραφικό Συμβολόμετρο“, είναι ένα πείραμα που εξελίσσεται στο εργαστήριο Fermilab, και φιλοδοξεί να απαντήσει σε ένα θεμελιώδες κοσμολογικό ερώτημα: είναι το σύμπαν μας ένα ολόγραμμα.

Σύμφωνα με την ολογραφική αρχή – που έχει τις ρίζες της στην περίφημη φράση του Wheeler “it from bit”, την έμπνευση του Jacob Bekenstein σχετικά με την εντροπία των μαύρων τρυπών, τις εργασίες των Gerard ‘t Hooft και Leonard Susskind κ.ά. – τα πάντα στο εσωτερικό ενός χώρου θα μπορούσαν να περιγραφούν με μπιτ πληροφορίας περιορισμένα στα όρια της περιοχής.

Ο τρισδιάστατος κόσμος της κοινής εμπειρίας – το σύμπαν, με τους γαλαξίες του και τα άστρα, τους πλανήτες, η Γη, τα βουνά, τα κτίρια και οι άνθρωποι μαζί – είναι ένα ολόγραμμα, ένα είδωλο της πραγματικότητας κωδικοποιημένο, σε πίξελ κλίμακας Planck, πάνω σε μια απόμακρη δισδιάστατη επιφάνεια. Και όπως στην περίπτωση ενός κλασικού ολογράμματος, η πληροφορία που βρίσκεται κωδικοποιημένη στο απόμακρο όριο είναι μια πολύ ανακατεμένη αναπαράσταση του τρισδιάστατου πρωτοτύπου.

Η ολογραφική περιγραφή του σύμπαντος προχωράει και παραπέρα. Δεν υπάρχουν δυο οντότητες, τα αντικείμενα και τα είδωλά τους (οι αναπαραστάσεις τους επί των επιφανειών), αλλά μόνο ένα: οι αναπαραστάσεις, μέσω των οποίων ένα σύνολο γεγονότων στην ιστορία του σύμπαντος λαμβάνει πληροφορία για τα άλλα μέρη του κόσμου. Σε έναν τέτοιο κόσμο δεν υπάρχουν παρά διαδικασίες μέσω των οποίων μεταδίδεται πληροφορία από το ένα μέρος στο άλλο.

Hogan’s theoretical work has encompassed many areas of astrophysical cosmology: the origin of the elements, cosmic phase transitions and defects, magnetic fields, background radiation, cosmic reionization, gravitational lensing, cosmic structure and dark matter, global cosmological parameters, and gravitational waves. He was a co-founder of the Large Synoptic Survey Telescope Corporation, and is a US member of the LISA International Science team, which is planning a gravitational wave observatory in space. His research has been recognized by prizes including an Alexander von Humboldt Research Award, and the Gruber Cosmology Prize, awarded to the High-z Supernova Search Team for the co-discovery of cosmic Dark Energy. In his current work he is developing the theory of a proposed new phenomenon, which he calls “holographic noise”, a fundamental, universal uncertainty in the fabric of spacetime, akin to pixelation in an imperfectly sampled digital audio file or video display. The theory may lead to the development of experiments that could allow a direct measurement of the minimum interval of time.

Το Ολόμετρο είναι ένα πείραμα του οποίου ηγείται ο Craig Hogan, διευθυντής του Κέντρου σωματιδιακής αστροφυσικής του Fermilab, που στόχο έχει να απαντήσει πάλι στο ερώτημα (κόντρα στις προηγούμενες αποτυχίες του), αν το σύμπαν μας είναι ένα δισδιάστατο ολόγραμμα.

Σύμφωνα με τον Hogan: «Ψάχνουμε για το αν ο χωροχρόνος είναι ένα κβαντικό σύστημα, ακριβώς όπως η ύλη. Αν βρούμε τέτοιες αποδείξεις, τότε θα αλλάξουν ριζικά οι ιδέες που έχουμε για τον χώρο εδώ και χιλιάδες χρόνια».

Η κβαντική φυσική, μέσω της αρχής της αβεβαιότητας, μας υποδεικνύει ότι είναι αδύνατον να γνωρίζουμε ταυτόχρονα την ακριβή θέση και την ακριβή ταχύτητα ενός σωματιδίου. Αν ο χώρος συνίσταται από δισδιάστατα μπιτ, με αβεβαιότητα σχετικά με τις θέσεις των αντικειμένων, τότε και ο ίδιος ο χώρος θα πρέπει να υπακούει σε μια αρχή αβεβαιότητας. Με τον ίδιο τρόπο που τα σωματίδια της ύλης δεν παύουν να κινούνται, ακόμη κι όταν ψύχονται σε θερμοκρασία που τείνει στο απόλυτο μηδέν, ένας «ψηφιοποιημένος» χώρος θα δονείται εξαιτίας της αρχής της αβεβαιότητας, ακόμη και στην χαμηλότερη ενεργειακή του κατάσταση. Στην ουσία το πείραμα εξερευνά τα όρια της ικανότητας του σύμπαντος να αποθηκεύει πληροφορίες.

The holometer as constructed at Fermilab includes two interferometers in evacuated 6-inch steel tubes about 40 meters long. Optical systems (not shown here) in each one “recycle” laser light to create a very steady, intense laser wave with about a kilowatt of laser power to maximize the precision of the measurement. The outputs of the two photodiodes are correlated to measure the holographic jitter of the spacetime the two machines share. The holometer will measure jitter as small as a few billionths of a billionth of a meter. Illustration: Fermilab.

Η πειραματική διάταξη που εξερευνά το «τρεμούλιασμα» του χώρου ονομάζεται Ολόμετρο ή Ολογραφικό Συμβολόμετρο. Το Ολόμετρο χρησιμοποιεί ένα ζεύγος συμβολομέτρων, τοποθετημένα πολύ κοντά το ένα στο άλλο.  Το καθένα εκτοξεύει δέσμη λέιζερ ενός κιλοβάτ (ισοδύναμη με 200000 στιλό λέιζερ), που διαχωρίζεται σε δυο διαδρομές μήκους 40 μέτρων. Στο τέλος της κάθε διαδρομής το φως ανακλάται και επιστρέφει στο σημείο διαχωρισμού, όπου και επανασυνδέεται δημιουργώντας διακυμάνσεις στη φωτεινότητα. Μέσα σ’ αυτές τις διακυμάνσεις ίσως να κρύβονται και οι δονήσεις του χώρου ή ο «ολογραφικός θόρυβος», όπως αποκαλείται.

Ο «ολογραφικός θόρυβος» αναμένεται σε όλο το εύρος των συχνοτήτων, αλλά οι πειραματιστές δεν πρέπει να παραπλανηθούν από άλλες πηγές δονήσεων. Έτσι, το Ολόμετρο πειραματίζεται σε μια πολύ υψηλή συχνότητα – εκατομμύρια κύκλους ανά δευτερόλεπτο – ώστε οι κινήσεις της κανονικής ύλης να μην μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα. Αντίθετα, ο θόρυβος υποβάθρου συνήθως οφείλεται στα ραδιοκύματα που εκπέμπονται από κοντινές ηλεκτρονικές συσκευές. Το  Ολόμετρο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να εντοπίζει και να εξαλείφει τους θορύβους από τέτοιες συμβατικές πηγές.

Top view of the Holometer as a Fermilab scientist works on the apparatus. The Holometer uses twin laser interferometers to look for "holographic noise" in space-time, and will test whether the universe is a 2-D hologram. Credit: Fermilab.

«Αν βρούμε έναν θόρυβο που δε μπορούμε να εξαφανίσουμε, αυτό θα σημαίνει ότι μάλλον ανακαλύψαμε κάτι θεμελιώδες για τη φύση – έναν θόρυβο που οφείλεται στον χωρόχρονο», λέει ο φυσικός του εργαστηρίου Fermilab, Aaron Chou. Και συνεχίζει: «Είναι μία πολύ συναρπαστική στιγμή για τη φυσική. Ένα θετικό αποτέλεσμα θα ανοίξει μία λεωφόρο ερωτημάτων σχετικά με το πως λειτουργεί ο χώρος».

Πηγή: www.fnal.gov

Εντόπισαν νετρίνα από την καρδιά του Ήλιου. Power of the Sun: Elusive Solar Neutrinos Detected, a Cosmic First

Για πρώτη φορά υπάρχει καταγραφή τέτοιων σωματιδίων από τον πυρήνα του μητρικού μας άστρου. An international team of physicists from the University of Massachusetts Amherst has detect neutrinos created in the sun's core (illustrated) for the first time. Neutrinos are created in a fusion process in the sun's core that is ultimately responsible for 99 per cent of its power.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων εντόπισε για πρώτη φορά νετρίνα που δημιουργήθηκαν στον πυρήνα του Ήλιου. Η ανακάλυψη θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση τόσο αυτών των «εξωτικών» σωματιδίων όσο και της λειτουργίας του μητρικού μας άστρου.

Τα νετρίνα

This image shows the Borexino prototype. The experiment is designed to detect elusive particles like neutrinos. Credit: Borexino Collaboration

Τα νετρίνα είναι στοιχειώδη σωματίδια που δημιουργούνται κατά τη ραδιενεργό διάσπαση, δηλαδή κατά τη διάρκεια πυρηνικών αντιδράσεων όπως αυτές που συντελούνται στο εσωτερικό των άστρων και στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Δημιουργούνται επίσης κατά την αλληλεπίδραση των κοσμικών ακτίνων με άτομα ύλης.

Stars are giant fusion reactors, smashing protons together to produce energy. See how the heart of the sun works in this Space.com infographic. Credit: by Karl Tate, Infographics Artist

Τα περισσότερα νετρίνα που φθάνουν στη Γη προέρχονται από τον Ήλιο. Το πρόβλημα με τα συγκεκριμένα σωματίδια έγκειται κυρίως στο ότι είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν γιατί αλληλεπιδρούν πολύ ασθενώς με την ύλη και επιπλέον κινούνται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Υπολογίζεται ότι κάθε τετραγωνική ίντσα στη Γη δέχεται την επίσκεψη 420 δισ. νετρίνων από τον Ήλιο κάθε δευτερόλεπτο!

This view shows the Borexino stainless steel sphere. The experiment made the first measurements of the difficult-to-detect solar neutrinos that power the sun. Credit: Borexino Collaboration

Ορισμένα νετρίνα έχουν πολύ μεγαλύτερη ενέργεια, καθώς προέρχονται από πολύ πιο μακρινές και ισχυρές πηγές σε σχέση με τον Ήλιο, όπως από εκρήξεις ακτίνων γάμμα σε άλλους γαλαξίες, μαύρες τρύπες και ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (κβάζαρ), γι’ αυτό και λέγονται «κοσμικά νετρίνα». Η παρατήρηση αυτών των μακρινών «αγγελιαφόρων» μπορεί να ρίξει περισσότερο φως στα πιο βίαια γεγονότα του Σύμπαντος.

Η ανακάλυψη

Scientists studying the sun have detected solar neutrinos forged in the star's heart for the first time. This infographic depicts how the discovery was made using the Borexino detector in Italy. Credit: Italian Institute for Nuclear Physics

Διεθνής ομάδα φυσικών με επικεφαλής τον Αντρέα Ποκάρ του Πανεπιστημίου Amherst στη Μασαχουσέτη χρησιμοποίησε το Borexino, ένα υπερευαίσθητο ανιχνευτή που είναι εγκατεστημένος σε ένα εργαστήριο σε βάθος 1,4 χλμ κάτω από τα Απέννινα Όρη στην Ιταλία. Με τη βοήθεια του Borexino οι ερευνητές κατάφεραν να  εντοπίσουν νετρίνα που είχαν παραχθεί στον πυρήνα του Ήλιου.

The Borexino detector appears to glow green when filled with ultra-pure water. Credit: Borexino Collaboration

Σύμφωνα με τους ερευνητές τα νετρίνα που εντόπισαν παρήχθησαν στη λεγόμενη αλυσίδα p-p (ή κύκλος p-p) στον μηχανισμό της πυρηνικής σύντηξης. Η αλυσίδα p-p θεωρείται το αρχικό στάδιο της όλης διεργασίας από την οποία προκύπτει το 99% της ενέργειας του Ήλιου. 

Ένα animation με τις κυριότερες πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του Ήλιου.

Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τα νετρίνα και ειδικότερα για τη διάρκεια της ζωής τους αλλά και κάποιες από τις ιδιότητες τους. Επίσης φωτίζονται οι διεργασίες στο εσωτερικό του μητρικού μας άστρου.

Το Spitzer είδε σύγκρουση αστεροειδών. NASA's Spitzer Telescope Witnesses Asteroid Smashup

Καλλιτεχνική απεικόνιση της σύγκρουσης των αστεροιδών στο νεογέννητο άστρο. This artist's concept shows the immediate aftermath of a large asteroid impact around NGC 2547-ID8, a 35-million-year-old sun-like star thought to be forming rocky planets. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Ένα εντυπωσιακό όσο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον επιστημονικά φαινόμενο εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. Το τηλεσκόπιο έστρεψε το βλέμμα του στον αστερισμό της Ιστίας (Vela) και εστίασε σε ένα νεογέννητο άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 1,200 ετών φωτός από εμάς. Το NGC 2547-ID8, όπως ονομάστηκε το άστρο, έχει ηλικία μόλις 35 εκ. έτη και ανήκει στην ίδια κατηγορία άστρων με τον Ήλιο.

Το εντυπωσιακό φαινόμενο συνέβη σε ένα νεογέννητο άστρο στον αστερισμό της Ιστίας. Astronomers were surprised to see these data from NASA's Spitzer Space Telescope in January 2013, showing a huge eruption of dust around a star called NGC 2547-ID8. Image credit: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona

Γύρω από το NGC 2547-ID8 έχει σχηματιστεί ένας δίσκος σκόνης και ύλης και το Spitzer εντόπισε μια ξαφνική εμφάνιση μεγάλης ποσότητας σκόνης σε μια περιοχή του δίσκου. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Χουάν Μενγκ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα που μελετούν τον φαινόμενο υποστηρίζουν ότι η μεγάλη ποσότητας σκόνης που έκανε έντονη την παρουσία της στο φακό του Spitzer είναι προϊόν μιας σύγκρουσης αστεροειδών. Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτού του είδους οι συγκρούσεις συμβάλουν στον σχηματισμό πλανητών. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».