Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Αφροδίτη, Δίας, Άρης σε σπάνιο πρωινό ραντεβού. Planetary conjunction: Venus, Jupiter, Mars converge in morning sky

Η Αφροδίτη, ο Δίας και ο Άρης, όπως φωτογραφήθηκαν νωρίς το πρωί της Κυριακής πάνω από Εθνικό Πάρκο Jasper στην Αλμπέρτα του Καναδά. Venus, Jupiter and Mars were photographed early Sunday morning over Jasper National Park in Alberta, Canada. (Photo/Twitter user @BruceMcCurdy)

Μπείτε στον κόπο να ξυπνήσετε λίγο πριν την ανατολή για να δείτε μια συνάντηση που δεν θα επαναληφθεί τα επόμενα έξι χρόνια: η Αφροδίτη, ο Άρης και ο Δίας μοιράζονται την ίδια γειτονιά του ουρανού. Οι τρεις πλανήτες πλησίασαν μεταξύ τους στις 24 Οκτωβρίου και θα παραμείνουν σε μικρή απόσταση για αρκετές ακόμα μέρες, αναφέρει το EarthSky.org.

Οι τρεις πλανήτες θα μοιραστούν την ίδια γειτονιά του ουρανού. This week, Venus, Jupiter and Mars appear at their closest together in the sky for 2015. Such close gatherings of planets are sometimes called planetary conjunctions. (NASA)

To λαμπρότερο μέλος της τριάδας είναι η Αφροδίτη, 12 φορές λαμπρότερη από τον Δία και 250 φορές πιο φωτεινή από τον Άρη, δήλωσε στο BBC η Αφίλια Γουιμπισόνο του Βασιλικού Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς. Όσοι διαθέτουν ισχυρά κιάλια ή μικρό τηλεσκόπιο μπορούν να δουν και τα τέσσερα μεγάλα φεγγάρια του Δία που παρατήρησε πρώτος ο Γαλιλαίος -Ευρώπη, Καλλιστώ, Γανυμήδης και Ιώ.

Look east before sunrise in late October for a beautiful conjunction of bright planets. Visit http://science.nasa.gov/ for more.

Κάτω από τη λαμπερή τριάδα, οι παρατηρητές στην τροπική ζώνη του βορείου ημισφαιρίου μπορούν να δουν και τον μικρό Ερμή, ο οποίος κρύβεται κάτω από τον ορίζοντα στο γεωγραφικό πλάτος στην Ελλάδα. Η εμφάνιση τριών πλανητών σε μια τόσο μικρή περιοχή του ουρανού είναι σχετικά σπάνιο φαινόμενο. Ο Δίας, ο Άρης και η Αφροδίτη δεν θα βρεθούν ξανά σε τόσο μικρή φαινόμενη απόσταση μέχρι τον Ιανουάριο του 2021.

Το εκπληκτικό στέμμα της μαύρης τρύπας. Black Hole Has Major Flare

Καλλιτεχνική απεικόνιση της εκπομπής ακτινοβολίας από τo στέμμα της μελανής οπής Mrk 335. Artist’s concept of a supermassive black hole, surrounded by a swirling disk of material falling onto it. The purplish ball of light depicted launching from the black hole is its corona. The launch of the corona may generate an X-ray flare. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Λίγο φως στον... σκοτεινό κόσμο των μελανών οπών ρίχνουν οι παρατηρήσεις δύο μελανών οπών από τα διαστημικά τηλεσκόπια  Swift και NuSTAR. Τα δύο κατάφεραν να εντοπίσουν μια γιγάντια εκπομπή ακτίνων Χ από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα Mrk 335 που βρίσκεται σε απόσταση 324 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Πήγασου. Η ακτινοβολία πηγάζει από μια ζώνη των μελανών οπών στην οποία οι επιστήμονες έχουν δώσει την ίδια ονομασία με το ανώτερο στρώμα του ‘Ηλιου, δηλαδή στέμμα (corona).

Το φαινόμενο

Εντοπίστηκε μυστηριώδες φαινόμενο εκπομπής ακτίνων Χ από γιγάντια μελανή οπή. Artist’s concept showing how a shifting corona can create a flare of X-rays around a black hole. The corona gathers inward (left), becoming brighter, before shooting away from the black hole (middle and right). Astronomers don’t know why the coronas shift, but they have learned that this process leads to an X-ray flare. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Το καθοριστικό χαρακτηριστικό μιας μαύρης τρύπας είναι η εμφάνιση ενός ορίζοντα γεγονότων σε ένα όριο στο χωροχρόνο μέσα από το οποίο η ύλη και το φως μπορεί να περάσει μόνο προς τα μέσα για τη μάζα της μαύρης τρύπας. Τίποτα, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να δραπετεύσει από το εσωτερικό του ορίζοντα γεγονότων. Ο ορίζοντας των γεγονότων αναφέρεται ως τέτοιος, διότι αν κάτι συμβεί εντός των ορίων του, οι πληροφορίες από αυτό το γεγονός δεν μπορούν να φτάσουν σε ένα εξωτερικό παρατηρητή, καθιστώντας αδύνατο να προσδιοριστεί αν κάτι τέτοιο συνέβη.

Θεωρητικά κανένα αντικείμενο πέρα από τον ορίζοντα γεγονότων δεν θα μπορούσε να έχει αρκετή ταχύτητα να διαφύγει από μια μαύρη τρύπα, συμπεριλαμβανομένου και του φωτός. Εξαιτίας αυτού, οι μαύρες τρύπες δεν μπορούν να εκπέμψουν κανενός είδους φως ή άλλο στοιχείο που θα μπορούσε να επιβεβαιώσει την ύπαρξή τους. Παρ' όλα αυτά οι μαύρες τρύπες μπορούν να ανιχνευτούν με την μελέτη φαινομένων γύρω τους, όπως για παράδειγμα η βαρυτική διάθλαση και τα αστέρια που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από χώρο που δεν φαίνεται να υπάρχει εμφανής ύλη.

Η παρατήρηση

Artist’s concept of a supermassive black hole. The regions around such objects shine brightly in X-rays. Some of this radiation comes from a surrounding disk, and most comes from the corona, pictured here in this artist’s concept as the white light at the base of a jet. This is one possible configuration for a corona – its actual shape is unknown. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Τα πιο εμφανή αποτελέσματα πιστεύεται ότι προέρχονται από ύλη που πέφτει μέσα σε μια μαύρη τρύπα, η οποία προβλέπεται ότι συγκεντρώνεται σε ένα εξαιρετικά θερμό και γρήγορα περιστρεφόμενο δίσκο γύρω από τη μαύρη τρύπα, πριν εισέλθει σε αυτή. O δίσκος αυτός είναι γνωστός ως δίσκος προσαύξησης. Η τριβή ανάμεσα σε γειτονικές ζώνες αυτού του δίσκου τον θερμαίνουν τόσο, ώστε να ακτινοβολεί μεγάλη ποσότητα ακτίνων Χ. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη πηγή εκπομπής ακτίνων Χ στις μαύρες τρύπες που είναι το στέμμα της, μια περιοχή συγκέντρωσης γιγάντιων ποσοτήτων σωματιδίων υψηλής ενέργειας.

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν είχαν καταφέρει να συλλέξουν σημαντικά δεδομένα από αυτά τα... στέμματα για αυτό και οι παρατηρήσεις των δύο τηλεσκοπίων θεωρούνται εξαιρετικά σημαντικές. «Είναι η πρώτη φορά που καταφέρνουμε να καταγράψουμε εκπομπή ακτινοβολία από ένα στέμμα μαύρης τρύπας. Αυτές οι παρατηρήσεις θα μας βοηθήσουν να καλύτερα το πώς λειτουργούν οι υπερμεγέθεις μελανές οπές» δηλώνει ο Νταν Γουίλκινς του Πανεπιστημίου Saint Mary's στον Καναδά που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Αντρέ Μπρετόν, «Ελεύθερη Ένωση». André Breton,”L'Union libre”

 Edvard Munch, Nude in profile towards the righ, 1898.

Η γυναίκα μου με μαλλιά φωτιάς από ξύλα
Η γυναίκα μου με σκέψεις αστραπών της ζέστης
Με μέση κλεψύδρας
Η γυναίκα μου με μέση σβίδρας ανάμεσα στα δόντια της τίγρης
Η γυναίκα μου με στόμα κονκάρδας και ανθοδέσμης άστρων
μικρότερου μεγέθους
Με δόντια αποτυπώματα άσπρου ποντικιού πάνω στην άσπρη γη
Με γλώσσα κεχριμπαριού και γυαλιού τριμμένου
Με γλώσσα μαχαιρωμένου αντίδωρου
Με γλώσσα κούκλας που ανοιγοκλείνει τα μάτια της
Με γλώσσα πέτρας απίστευτης
Η γυναίκα μου με ματόκλαδα όρθιες γραμμούλες παιδικής
γραφής
Με φρύδια περίγυρου φωλιάς χελιδονιού
Η γυναίκα μου με κροτάφους σχιστόλιθου στέγης θερμοκηπίου
Κι άχνας στα παράθυρα
Η γυναίκα μου με ώμους σαμπάνιας
Και κρήνης με κεφάλια δελφινιών κάτω από τον πάγο
Η γυναίκα μου με καρπούς χεριών από σπίρτα
Η γυναίκα μου με δάχτυλα τύχης και καρδιάς άσσου κούπα
Με δάχτυλα θερισμένου σταχυού
Η γυναίκα μου με μασχάλες τριχώματος του κουναβιού και
καρπών οξιάς
Της νύχτας του Αϊ-Γιαννιού
Της αγριομυρτιάς και φωλιάς σκαλαριών
Με μπράτσα του αφρού της θάλασσας και του υδροφράγματος
Και μίγματος σταριού και μύλου
Η γυναίκα μου με γάμπες βεγγαλικού
Με κινήσεις ωρολογιακές κι απελπισίας
Η γυναίκα μου με γάμπες από μεδούλι της ακτέας
Η γυναίκα μου με πόδια αρχικά ονομάτων
Με πόδια εσμού κλειδιών με πόδια καλφάδων που πίνουν
Η γυναίκα μου με λαιμό μαργαριταριού αλεσμένου κριθαριού
Η γυναίκα μου με λαιμό χρυσής κοιλάδας
Και συναντήσεων μέσα στην ίδια την κοίτη του χειμάρρου
Με στήθια της νύχτας
Η γυναίκα μου με στήθια θαλασσινής φωλιάς του τυφλοπόντικα
Η γυναίκα μου με στήθια χοάνης για ρουμπίνια
Με στήθια φάσματος του ρόδου κάτω απ’ τη δροσιά
Η γυναίκα μου με κοιλιά βεντάλιας των ημερών όταν ξεδιπλώνεται
Με κοιλιά γιγάντιο νύχι γαμψό
Η γυναίκα μου με ράχη πουλιού που φεύγει κατακόρυφα
Με πλάτη υδραργύρου
Με πλάτη φωτός
Με σβέρκο πέτρας στρογγυλεμένης και κιμωλίας βρεμένης
Και πεσίματος του ποτηριού που μόλις ήπιαμε
Η γυναίκα μου με γοφούς μικρού πλοίου
Η γυναίκα μου με γοφούς πολυελαίου και με φτερά σαΐτας
Και με μίσχους φτερών άσπρου παγωνιού
Και ζυγαριάς ανευαίσθητης
Η γυναίκα μου με γλουτούς από αμμόπετρα και αμίαντο
Η γυναίκα μου με γλουτούς ράχης του κύκνου
Η γυναίκα μου με γλουτούς της άνοιξης
Με αιδοίο γλαδιόλας
Η γυναίκα μου με αιδοίο φλέβας χρυσού κι ορνιθόρυγχου
Η γυναίκα μου με αιδοίο φύκια και καραμέλες του παλιού καιρού
Η γυναίκα μου με αιδοίο καθρέφτη
Η γυναίκα μου με τα μάτια της γεμάτα δάκρυα
Με μάτια μενεξεδιάς πανοπλίας και μαγνητισμένης βελόνας
Η γυναίκα μου με μάτια σαβάνας
Η γυναίκα μου με μάτια νερού για να πίνεις στη φυλακή
Η γυναίκα μου με μάτια του ξύλου πάντα κάτω από τον πέλεκυ
Με μάτια στο ύψος του νερού στο ύψος του αέρα της γης και της φωτιάς.

Princess Ahi. A popular Chinese dancer during the 30’s-era.. 1933. 

André Breton,”L'Union libre”

Félix Vallotton, La chambre rouge, 1898.

Ma femme à la chevelure de feu de bois
Aux pensées d’éclairs de chaleur
A la taille de sablier
Ma femme à la taille de loutre entre les dents du tigre
Ma femme à la bouche de cocarde et de bouquets d’étoiles de dernière grandeur
Aux dents d’empreinte de souris blanche sur la terre blanche
A la langue d’ambre  et de verre frottés
Ma femme à la langue d’hostie poignardée
A la langue de poupée qui ouvre et ferme les yeux
A la langue de pierre incroyable
Ma femme aux cils de bâton d’écriture d’enfant
Aux sourcils de bord de nid d’hirondelle
Ma femme aux tempes d’ardoise de toit de serre
Et de buée aux vitres
Ma femme aux épaules de champagne
Et de fontaine à têtes de dauphins sous la glace
M femme aux poignets d’allumette
Ma femme aux doigts de hasard et d’as de cœur
Aux doigts de foin coupé
Ma femme aux aisselles de martre et de fênes
De nuit  de la Saint Jean
De troène et de nids de scalares
Aux bras d’écume de mer et d’écluse
Et de mélange du blé et du moulin
Ma femme aux jambes de fusée
Aux mouvements d’horlogerie et de désespoir
Ma femme aux mollets de moelle de sureau
Ma femme aux pieds d’initiales
Aux pieds de trousseaux de clefs aux pieds de calfats qui boivent
Ma femme au cou d’orge imperlé
Ma femme à la gorge de val d’or
De rendez-vous dans le lit même du torrent
Aux sens de nuit
Ma femme aux seins de taupinière marine
Ma femme aux seins de creuset du rubis
Aux seins de spectre de la rose sous la rosée
Ma femme au ventre de dépliement d’éventail des jours
Au ventre de griffe géante
Ma femme au dos d’oiseau qui fuit vertical
Au dos de vif argent
Au dos de lumière
A la nuque de pierre roulée et de craie mouillée
Et de chute d’un verre dans lequel on vient de boire
Ma femme aux hanches de nacelle
Aux hanches de lustre et de pennes de flèche
Et de tiges de plumes de paon blanc  De balance insensible
Ma femme aux fesses de grès et d’amiante
Ma femme aux fesses de dos de cygne
Ma femme aux fesses de printemps
Au sexe de glaïeul
Ma femme au sexe de placer et d’ornithorynque
Ma femme au sexe d’algue et de bonbons anciens
Ma femme au sexe de miroir
Ma femme aux yeux pleins de larmes
Aux yeux de panoplie violette et d’aiguille aimantée
Ma femme aux yeux de savane
Ma femme aux yeux d’eau pour boire en prison
Ma femme aux yeux de bois toujours sous la hache
Aux yeux de niveau d’eau de niveau d’air de terre et de feu.

Kansuke Yamamoto 1955 ©Toshio Yamamoto

André Breton

O Αντρέ Μπρετόν (19 Φεβρουαρίου 1896 - 28 Σεπτεμβρίου 1966) ήταν σημαντικός Γάλλος λογοτέχνης, ποιητής, δοκιμιογράφος και ο κυριότερος θεωρητικός του υπερρεαλισμού.

Σπάνια αρχαιολογικά ευρήματα στην Πύλο. Rare archaeological finds in Pylos

Χρυσό σφραγιστικό δακτυλίδι από τάφο που βρέθηκε πλησίον του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορος, στον Άνω Εγκλιανό (φωτ. ΥΠΠΟΑ). An international team of archaeologists led by University of Cincinnati researchers recently discovered a Bronze Age warrior’s tomb in Pylos (southwestern Greece) filled with more than 1,400 objects: jewels, weapons and armor, as well as bronze, silver and gold vessels. The grave was found near the Mycenaean Palace of Nestor, at Ano Englianos. This gold ring with a Cretan bull-jumping scene was one of four solid-gold rings found in the tomb. This number is more than found with any other single burial elsewhere in Greece.

Μια σπουδαία ανακάλυψη έφερε στο φως η σκαπάνη του Jack L. Davis και της Sharon R. Stocker, από το Πανεπιστήμιο του Cincinnati, στην Πελοπόννησο. Ασύλητος, πλούσια κτερισμένος, λακκοειδής τάφος αποκαλύφθηκε το καλοκαίρι από διεθνή ομάδα αρχαιολόγων, πλησίον του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορος, στον Άνω Εγκλιανό, στη Χώρα του Δήμου Πύλου-Νέστορος.

Τον ασύλητο, πλούσια κτερισμένα τάφο έφερε στο φως η σκαπάνη του Jack L. Davis και της Sharon R. Stocker, από το Πανεπιστήμιο του Cincinnati (φωτ. ΥΠΠΟΑ). The team of Jack L. Davis and Sharon R. Stocker, from the University of Cincinatti has brought to light this unlooted and extremely wealthy tomb.

Ο τάφος, ο οποίος ανήκε σε πολεμιστή, χρονολογείται περίπου το 1500 π.Χ. (Υστεροελλαδική ΙΙ περίοδος) και αποτελεί την πιο εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης προϊστορικού πλούτου σε ταφικά μνημεία της ηπειρωτικής Ελλάδας, που έχει έρθει στο φως τα τελευταία 65 χρόνια.

Ευρήματα από τον τάφο στον Άνω Εγκλιανό (φωτ. ΥΠΠΟΑ). Finds from the grave at Ano Englianos.

Δίπλα στον πολεμιστή είχαν εναποτεθεί: χάλκινο σπαθί με επιχρυσωμένη ελεφαντοστέινη λαβή, χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια και κύπελλα, σπάνια χρυσή αλυσίδα, ασημένια κύπελλα –ορισμένα με χρυσά χείλη–, χάλκινα αγγεία και κύπελλα, χάλκινος αμφορέας, χάλκινες πρόχοι, καθώς και χάλκινες λεκανίδες, περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι, τεμάχια ελεφαντοστού με εγχάρακτες παραστάσεις και περισσότερες από 1.000 ψήφοι από πολύτιμους λίθους. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας.

Άποψη της ανασκαφής (φωτ. ΥΠΠΟΑ). View of the excavation.

Σύμφωνα με τους ανασκαφείς, οι οποίοι εργάζονται πάνω από 25 χρόνια στην περιοχή της Πυλίας, η ανακάλυψη ασύλητου λακκοειδούς τάφου, εντός του οποίου είχε ενταφιασθεί νεαρός άνδρας, ηλικίας 30-35 ετών, που συνοδευόταν από περισσότερα από 1.400 μοναδικά αντικείμενα, είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς η υψηλή ποιότητα των αντικειμένων αποδεικνύει ότι η Πύλος, όπως και οι Μυκήνες στη βορειοανατολική Πελοπόννησο, είχε επηρεαστεί έντονα από τη μινωική τέχνη γύρω στο 1500 π.Χ. Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, το γεγονός ότι δεν βρέθηκε μυκηναϊκή ή μινωική κεραμική στον τάφο.

Το ανάκτορο του Νέστορος στο λόφο του Άνω Εγκλιανού, το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά περίπου το 1200 π.Χ., ανακαλύφθηκε το 1939 από τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη, Διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, και ανασκάφηκε από τον Carl Blegen, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Cincinnati. Η ανασκαφή του Blegen επικεντρώθηκε κυρίως στην ύστερη φάση του Ανακτόρου του Νέστορος και τα στοιχεία που αφορούσαν την πρώιμη φάση του, δηλαδή πριν το 1300 π.Χ., είναι σχετικά λίγα. Επικεντρωμένοι κυρίως σε αυτή την πρώιμη, σχετικά άγνωστη περίοδο, ο Davis και η Stocker ξεκίνησαν εκ νέου την ανασκαφή στον Άνω Εγκλιανό τον Μάιο του 2015 και βρήκαν τη μία από τις τέσσερις πλευρές του τάφου την πρώτη μέρα της ανασκαφής. Ο καθαρισμός και η συντήρηση των ευρημάτων έγινε από το συντηρητή Αλέξανδρο Ζώκο.

Ένα χάλκινο κάτοπτρο με ελεφαντοστέινη λαβή (φωτ. ΥΠΠΟΑ). A bronze mirror with an ivory handle.

Στο δάπεδο του τάφου, που είχε διαστάσεις 2,44 μ. μήκος, 1,52 μ. βάθος και 1,22 μ. πλάτος, βρέθηκε σε στάση εκτάδην ο σκελετός ενός ενήλικα άνδρα, τοποθετημένου σε ξύλινο φέρετρο. Όπλα βρέθηκαν στην αριστερή πλευρά του και στο ύψος των ποδιών, κοσμήματα στη δεξιά πλευρά, ενώ, κοντά στο λαιμό, μια μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα. Χρυσά κύπελλα είχαν αποτεθεί επάνω στο στήθος και στο στομάχι του νεκρού. Στη δεξιά πλευρά του σκελετού και γύρω από το κεφάλι, βρέθηκαν πάνω από 1.000 ψήφοι από ημιπολύτιμους λίθους –κορναλίνη, αμέθυστος, αχάτης και χρυσός–, περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι στην επιφάνεια των οποίων απεικονίζονται θεές, ταύροι με ακροβάτες πιασμένους από τα κέρατά τους (ταυροκαθάψια) καθώς και άλλες δυσερμήνευτες σκηνές. Επίσης, τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια, προσωπικά αντικείμενα κύρους, με εγχάρακτες μινωικές παραστάσεις. Στα πόδια του νεκρού βρέθηκε ελεφαντοστέινο πλακίδιο με απεικόνιση φτερωτού γρύπα και δίπλα του χάλκινος καθρέπτης με ελεφαντοστέινη λαβή.

Κτερίσματα που αρχικά είχαν τοποθετηθεί πάνω στο φέρετρο διασκορπίστηκαν μετά τη διάλυσή του και θρυμματίστηκαν πάνω στον σκελετό, δυσκολεύοντας έτσι την ανασκαφική εργασία. Στα κτερίσματα που είχαν τοποθετηθεί επάνω από το φέρετρο περιλαμβάνονται: χάλκινες πρόχοι, μεγάλη χάλκινη λεκάνη, λεπτές λωρίδες χαλκού προερχόμενες ενδεχομένως από την πανοπλία του πολεμιστή και διάτρητοι χαύλιοι αγριόχοιρου από το κράνος του πολεμιστή.

Mια μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα βρέθηκε κοντά στο λαιμό του νεκρού (φωτ. ΥΠΠΟΑ). This unique necklace measures more than 30-inches long and features two gold pendants decorated with ivy leaves. It was found near the neck of the warrior's skeleton.

Ο νεκρός πολεμιστής ήταν προφανώς μια εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής του, δηλαδή της Πρώιμης Μυκηναϊκής περιόδου, περίοδο που οι λακκοειδείς τάφοι των Μυκηνών χρησιμοποιούνταν για τον ενταφιασμό της μυκηναϊκής αριστοκρατίας. Ο πολεμιστής αυτός θα κατοικούσε στην Ακρόπολη του Εγκλιανού, όταν κτίστηκαν τα πρώτα οικοδομήματα με λαξευμένη τοιχοποιία, σύμφωνα με τα μινωικά πρότυπα, και οι τοίχοι τους διακοσμήθηκαν με νωπογραφίες επηρεασμένες από τη μινωική τεχνοτροπία. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει το γεγονός ότι τα περισσότερα από τα 1.400 αντικείμενα που συνόδευαν το νεκρό πολεμιστή είναι μινωικής τεχνοτροπίας ή κατασκευάστηκαν στην Κρήτη, αναφέρουν οι ανασκαφείς. Συμπληρώνουν, επίσης, ότι η εναπόθεση τόσων πολλών κοσμημάτων σε ανδρική ταφή αμφισβητεί τη μέχρι τώρα ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι τα κοσμήματα συνόδευαν κυρίως γυναικείες ταφές.

Σχολιάζοντας τη σπάνια ανακάλυψή τους, ο Jack L. Davis και η Sharon R. Stocker σημειώνουν ότι το τελευταίο πράγμα που περίμεναν να βρουν το περασμένο καλοκαίρι στην ανασκαφή της Πύλου ήταν ένας μυκηναϊκός λακκοειδής τάφος. Ήταν πράγματι μεγάλη τύχη η ανακάλυψή του δίπλα στον μεγάλο συλημένο θολωτό τάφο IV του Εγκλιανού, ο οποίος είχε μεγάλη διάρκεια χρήσης και περιείχε πολλές ταφές.

Η ανασκαφή στον Άνω Εγκλιανό αποκάλυψε επίσης τα οικοδομικά κατάλοιπα ορισμένων μικρών σπιτιών, μικρό τμήμα από την πρώιμη οχύρωση της ακρόπολης, καθώς και αποθέτη της Μέσης και Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

Το ανασκαφικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου τoυ Cincinnati (Οχάιο, ΗΠΑ) διεξήχθη από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών  κατόπιν άδειας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Όλες οι εργασίες διενεργήθηκαν υπό την άμεση εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν 45 αρχαιολόγοι, εξειδικευμένοι επιστήμονες και φοιτητές διαφόρων εθνικοτήτων από πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου του Cincinnati στον Άνω Εγκλιανό της Πύλου υποστηρίχθηκε από το Ινστιτούτο Προϊστορικής Αρχαιολογίας, το Louise Taft Semple Fund του Τμήματος Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Cincinnati και από ιδιώτες χορηγούς, όπως ο Ελληνοαμερικανός Φωκίων Ποταμιάνος, οι James H. Ottaway, Jr. (Trustee of the American School Classical Studies at Athens) και ο Robert McCabe (President of the Board of Trustees of the American School Classical Studies at Athens) και η σύζυγός του, Dina McCabe.

Κατάλογος ευρημάτων

Η χρυσή αλυσίδα από τον τάφο στον Άνω Εγκλιανό (φωτ. ΥΠΠΟΑ). The golden necklace of the grave at Ano Englianos.

Χρυσά: Τέσσερα ακέραια χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια∙ δύο συνθλιμμένα χρυσά κύπελλα, ένα ασημένιο κύπελλο με χρυσό χείλος και μία χρυσή αλυσίδα μήκους 0,76 μ., τα άκρα της οποίας καταλήγουν σε φύλλα κισσού, καθώς και αμέτρητες χρυσές ψήφοι.

Ασημένια:  Έξι ασημένια κύπελλα.

Χάλκινα: Επίμηκες ξίφος με ελεφαντοστέινη λαβή, επικαλυμμένη με χρυσό –σπάνια τεχνική που μιμείται την κεντητική– ήταν τοποθετημένο στο αριστερό στήθος του πολεμιστή. Ακριβώς από κάτω, βρέθηκε εγχειρίδιο με χρυσή λαβή παρόμοιας τεχνικής. Στα πόδια του νεκρού, βρέθηκαν χάλκινα όπλα, επίσης, χάλκινα αγγεία και κύπελλα, αμφορέας, πρόχοι και μία λεκανίδα.

This is one of more than four dozen seal stones with intricate Minoan designs found in the tomb. Long-horned bulls and, sometimes, human bull jumpers soaring over their horns are a common motif in Minoan designs.

Σφραγιδόλιθοι: Περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι, πιθανόν κατασκευασμένοι στην Κρήτη, με περίτεχνα εγχάρακτα σχέδια μινωικής τεχνοτροπίας, απεικονίζουν στην επιφάνειά τους θεές, βωμούς, καλάμια, λέοντες, ταύρους, ταυροκαθάψια κ.λπ.,  μινωικής τεχνοτροπίας.

Ελεφαντοστέινο κτένι από τον τάφο στον Άνω Εγκλιανό (φωτ. ΥΠΠΟΑ). One of six ivory combs found within the warrior's tomb.

Ελεφαντοστό: Διάφορα κομμάτια ελεφαντοστού, το ένα απεικονίζει γρύπα με μεγάλα φτερά, το άλλο λέοντα που επιτίθεται σε γρύπα, καθώς επίσης και έξι ελεφαντοστέινα κτένια.

Ψήφοι από πολύτιμους λίθους: Περισσότερες από 1.000 ψήφοι από κορναλίνη, αχάτη, ίασπι, αμέθυστο. Κάποιες από αυτές φαίνεται ότι διακοσμούσαν το σάβανο του νεκρού.

Πηγές: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (Δελτίο Τύπου). 


Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2015

Εξωτικές μορφές «υπεριοντικού» πάγου ίσως κρύβονται στον Ποσειδώνα. Scientists predict cool new phase of superionic ice

Βαθιά μέσα στον Ποσειδώνα, το νερό ίσως παίρνει πραγματικά εξωγήινες μορφές. Neptune. Unlike Earth, which has two magnetic poles (north and south), ice giants can have many local magnetic poles, which leading theories suggest may be due to superionic ice and ionic water in the mantle of these planets. Credit: NASA 

Κάτω από τις συνθήκες ακραίας πίεσης και θερμοκρασίας στο εσωτερικό του Ποσειδώνα και του Ουρανού, το νερό παύει να μοιάζει με το νερό που γνωρίζουμε, προβλέπει θεωρητική μελέτη στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.

«Ο υπεριοντικός πάγος είναι μια ενδιάμεση κατάσταση της ύλης που δεν μοιάζει με τίποτα από ό,τι ξέρουμε» λέει ο Σαλβατόρε Τορκουάτο, επικεφαλής της μελέτης στην επιθεώρηση Nature Communications. 

Η παράξενη αυτή φάση του νερού, η οποία δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ άμεσα μέχρι σήμερα, μπορεί να εμφανιστεί μόνο σε συνθήκες ακραίας πίεσης (η πίεση ρίχνει το σημείο πήξης του νερού), ακόμα κι αν η θερμοκρασία είναι υψηλή, της τάξης των αρκετών εκατοντάδων βαθμών Κελσίου.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μαθηματικά μοντέλα για να προσομοιώσουν τι συμβαίνει στο νερό καθώς η πίεση αυξάνεται σε ακραίες τιμές, πολύ υψηλότερες από ό,τι μπορεί να πετύχει κανείς στο εργαστήριο.

Ανάλογα με την πίεση, δείχνει η προσομοίωση, το νερό μετατρέπεται σε τρεις διαφορετικούς υπεριοντικούς πάγους, οι οποίοι διαφέρουν μεταξύ τους στην διάταξη των ιόντων οξυγόνου.

Scientists have predicted a cool, new phase of superionic ice, a special form of ice that can be found on Uranus and Neptune. (Photo : NASA)

Δύο από αυτούς τους πάγους, με τις ονομασίες BCC-SI και CP-SI, μπορεί θεωρητικά να υπάρχουν βαθιά μέσα στον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, δύο πλανήτες που αποτελούνται σε μεγάλο ποσοστό από πάγους νερού, αζώτου και μεθανίου.

Σε ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις, πιο υψηλές από αυτές που ασκούνται στο εσωτερικό των γιγάντιων αυτών πλανητών, οι ερευνητές προβλέπουν ότι σχηματίζεται και μια τρίτη μορφή υπεριοντικού πάγου, με το όνομα P21/c-SI. Είναι μια μορφή της οποίας η ύπαρξη δεν είχε προβλεφθεί μέχρι σήμερα.

Θα ήταν βέβαια δύσκολο ως αδύνατο να επιβεβαιώσει κανείς την παρουσία αυτών των εξωτικών μορφών του νερού στο εσωτερικό πλανητών.

Scientists have predicted a new phase of superionic ice, a special form of ice that could exist on Uranus and Neptune, in a theoretical study performed by a team of researchers. Artistic rendering of copper sulfide above the critical temperature at which it becomes "superionic." Credit: Greg Stewart/SLAC National Accelerator Laboratory

Έμμεσα, όμως, οι υπεριοντικοί πάγοι θα μπορούσαν να αποκαλύψουν την παρουσία τους μέσω της επίδρασής στους στα περίπλοκα μαγνητικά πεδία του Ουρανού και του Πλούτωνα, τα οποία ενδεχομένως παράγονται από την κίνηση ιόντων υδρογόνου μέσα στο υπεριοντικό πλέγμα.

Εκτός από τους υπεριοντικούς πάγους, οι φυσικοί έχουν ανακαλύψει μέχρι σήμερα 17 μορφές «κανονικού» πάγου, οι οποίες σχηματίζονται σε διαφορετικές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. Σχεδόν όλος ο πάγος που υπάρχει στη Γη είναι πάγος Ih, ο οποίος αποτελείται από μόρια νερού συνδεδεμένα σε εξάγωνα.

Πηγές: news.in.gr – www.sciencedaily.com