Τα νήπια προτιμούν τους νικητές. Toddlers prefer those who win but not when they win by force

Otto Dix, Nelly avec ses jouets, 1925. Μόνο όταν δεν χρησιμοποιούν αθέμιτα μέσα για να φθάσουν στον στόχο τους, σύμφωνα με μελέτη σε παιδάκια 21-31 μηνών. By the age of 18 months, toddlers prefer individuals others yield to, researchers say. The study suggests this preference may be rooted deep in human nature and may have evolved because being close to those in power provides people with better access to resources, territory and mates.

Μόλις που έχουν μάθει να περπατάνε και να μιλάνε. Μόλις που έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν κοινωνικές σχέσεις με άλλα συνομήλικά τους παιδιά. Και όμως, αυτά τα μικροσκοπικά νήπια «ζυγίζουν» στοιχεία του κοινωνικού στάτους των ανθρώπων γύρω τους προκειμένου να αποφασίσουν ποια άτομα προτιμούν να συναναστρέφονται και ποια όχι. Αυτό ανακάλυψαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άαρχους στη Δανία και του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ιρβάιν μέσα από μελέτη τους σε νήπια ηλικίας 21-31 μηνών.

Κατανόηση της υπεροχής από τους εννέα μήνες ζωής

Previous research has shown that babies in the first year of life understand that certain individuals tend to win in social conflicts — such as individuals that are physically larger, or that come from larger social groups. Rick Lowe/Getty Images

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και μωρά ηλικίας εννέα μηνών μπορούν να κατανοήσουν ποιος θα νικήσει σε μια… μάχη μεταξύ «Δαβίδ και Γολιάθ». Όταν στο πλαίσιο μελέτης τα μωρά έβλεπαν δύο άτομα τα οποία έκλειναν το ένα τον δρόμο του άλλου, αυτόματα κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι το πιο μεγαλόσωμο άτομο θα νικήσει το πιο μικρόσωμο. Η μελέτη είχε διεξαχθεί από τη Λότε Τόμσεν, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο και αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Άαρχους, και τους συνεργάτες της.

Τώρα οι ερευνητές πήγαν ένα βήμα πιο πέρα, αποδεικνύοντας ότι τα νήπια προτιμούν και τα ίδια να έχουν σχέσεις με τους νικητές και όχι με τους ηττημένους, όπως ανέφεραν σε δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Nature Human Behavior». «Ο τρόπος που κάποιος συμπεριφέρεται όταν υπάρχει μια «σύγκρουση συμφερόντων» αποκαλύπτει πολλά σχετικά με το κοινωνικό στάτους του» ανέφερε η Άσλεϊ Τόμας από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ιρβάιν, η οποία ήταν και η κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης, και προσέθεσε: «Σε όλα τα κοινωνικά είδη ζώων, εκείνα που έχουν χαμηλότερο κοινωνικό στάτους υποτάσσονται σε εκείνα που βρίσκονται πιο ψηλά στην ιεραρχία. Θελήσαμε λοιπόν να εξερευνήσουμε αν τα μικρά παιδιά κρίνουν με διαφορετικό τρόπο τα άτομα με υψηλό και τα άτομα με χαμηλό στάτους».

Το πείραμα της… μαριονέτας

Στο πλαίσιο αυτής της «εξερεύνησης» οι επιστήμονες έβαλαν δύο μαριονέτες να προσπαθούν να διασχίσουν μια σκηνή προχωρώντας σε αντίθετες κατευθύνσεις. Όταν οι μαριονέτες συναντιούνταν στο κέντρο της σκηνής, έκλειναν η μία τον δρόμο της άλλης. Τότε η μία από τις δύο μαριονέτες υποχωρούσε, έκανε στο πλάι, και άφηνε την άλλη μαριονέτα να συνεχίσει τον δρόμο της και να διασχίσει τη σκηνή. Όλο αυτό το «δρώμενο» το παρακολουθούσαν τα νήπια. Όπως φάνηκε μετά το τέλος του, 20 από τους 23 μικρούς εθελοντές προτίμησαν τη μαριονέτα που είχε «νικήσει», εκείνη που είχε «υψηλότερο στάτους».

Σε ένα δεύτερο μέρος της μελέτης οι ερευνητές θέλησαν να δουν αν τα νήπια θα συνέχιζαν να προτιμούν τη νικήτρια μαριονέτα ακόμα και αν νικούσε μέσω της βίας. Έβαλαν λοιπόν μια άλλη ομάδα νηπίων να παρακολουθήσει ένα αντίστοιχο «σόου» με τις δύο μαριονέτες, μόνο που αυτή τη φορά η μία μαριονέτα προκειμένου να νικήσει έσπρωχνε βίαια την άλλη μαριονέτα. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, όπως προέκυψε, 18 από το σύνολο των 22 νηπίων που συμμετείχαν απέφυγαν τη νικήτρια μαριονέτα και προσέγγισαν το «θύμα».

Προτίμηση στο υψηλό στάτους αλλά υπό προϋποθέσεις

Now researchers are taking it one step further by demonstrating how toddlers also themselves prefer to affiliate with the winners of these conflicts and avoid those who they have seen yield to others. NeuroscienceNews.com image is in the public domain.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αποδεικνύεται ότι και τα μικρά παιδιά, όπως και τα υπόλοιπα κοινωνικά ζώα, προτιμούν όσους έχουν υψηλό στάτους, μόνο όμως όταν το στάτους αυτό αναγνωρίζεται από τον περίγυρο και δεν προκύπτει από χρήση αθέμιτων μέσων. Σε αυτό το σημείο πάντως τα παιδιά διαφέρουν από τους στενότερους συγγενείς μας μεταξύ των πρωτευόντων ειδών, τους μπονόμπο, που συνεχίζουν να προτιμούν τους νικητές, ακόμα και αν εκείνοι χρησιμοποιούν δύναμη και βία για να φθάσουν στον στόχο τους.

Σύμφωνα με την καθηγήτρια Τόμσεν, τα ευρήματα αυτά μαρτυρούν ότι «οι βασικοί κανόνες που διέπουν τις κοινωνικές σχέσεις πιθανώς είναι έμφυτοι στους ανθρώπους. Και αυτό διότι η ανθρώπινη φύση αναπτύχθηκε μέσα από χιλιάδες χρόνια συμβίωσης ανθρώπων σε πολιτισμικές κοινότητες».

Πηγές: https://www.nature.com/articles/s41562-018-0415-3 - https://neurosciencenews.com/toddler-winners-9828/ - http://www.tovima.gr/2018/09/15/science/ta-nipia-protimoun-lftous-nikites/

Η μπίρα ίσως παρήχθη πριν από το ψωμί. An ancient thirst for beer may have inspired agriculture

Σύμφωνα με νέα ευρήματα οι Νατούφιοι, κυνηγοί-συλλέκτες της ανατολικής Μεσογείου, είχαν πολύ πρόωρα παράγει μπίρα. Stanford researchers have found the oldest archaeological evidence of beer brewing, a discovery that supports the hypothesis that in some regions, beer may have been an underlying motivation to cultivate cereals. Evidence suggests that stone mortars from Raqefet Cave, Israel, were used in brewing cereal-based beer millennia before the establishment of sedentary villages and cereal agriculture. This is the site location and artifacts analyzed. (A) The location of Raqefet Cave and three additional Natufian sites in Mt. Carmel; (B) field photos of the studied boulder mortars (BM1,2) and the location of BM3 on the cave floor (scale bar and arrow: 20 cm); (C) a functional reconstruction of the mortars: a boulder mortar used to store plants in a basket with a stone slab on top, and a bedrock mortar used for pounding and cooking plants and brewing beer. Credit: Credits to Elsevier, Journal of Archaeological Science: Reports. Credits for photos: Dror Maayan. Graphic design: Anat Regev-Gisis

Η καλλιέργεια δημητριακών θεωρείται ότι αποτέλεσε το «εναρκτήριο λάκτισμα» για την εμφάνιση της γεωργίας, αλλά νέα στοιχεία από τη Μέση Ανατολή ενισχύουν την πιθανότητα η παραγωγή μπίρας να προηγήθηκε της δημιουργίας ψωμιού.

Ερευνητές από τις ΗΠΑ, με επικεφαλής την κινεζικής καταγωγής καθηγήτρια αρχαιολογίας Λι Λίου του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Journal of Archaeological Science, ανακάλυψαν στο Ισραήλ ίχνη της αρχαιότερης στον κόσμο παραγωγής μπίρας, προ περίπου 13.000 ετών.

Η ανακάλυψη έγινε στο σπήλαιο Ρακεφέτ, κοντά στη σημερινή Χάϊφα, όπου έχει βρεθεί ένα νεκροταφείο του πολιτισμού των Νατούφιων. Εκεί, μεταξύ άλλων, βρέθηκαν λίθινα γουδιά, πάνω στα οποία υπήρχαν υπολείμματα φυτόλιθων, που -όπως έδειξε η χημική ανάλυση- προέρχονταν από την παραγωγή μπίρας.

Εδώ και τουλάχιστον 60 χρόνια, ορισμένοι επιστήμονες έχουν διατυπώσει τη θεωρία ότι σε μερικές περιοχές του κόσμου η μπίρα υπήρξε το βασικό κίνητρο για να ξεκινήσει η καλλιέργεια δημητριακών και δεν συνέβη το αντίθετο, όπως συνήθως πιστεύεται, δηλαδή πρώτα να καλλιεργήθηκαν τα δημητριακά και μετά, κάποια στιγμή, φτιάχτηκε και η μπίρα από αυτά.

Under a microscope, Professor Li Liu finds and records starch grains. (Image credit: L.A. Cicero)

Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι Νατούφιοι, κυνηγοί-συλλέκτες της ανατολικής Μεσογείου, είχαν πολύ πρόωρα παράγει μπίρα. Όπως είπε η Λίου, «πρόκειται για την αρχαιότερη στον κόσμο γνωστή δημιουργία αλκοολούχου ποτού από τον άνθρωπο». Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι Νατούφιοι έφτιαχναν αρχικά τη μπίρα για να συνοδεύσουν τα τελετουργικά με τα οποία τιμούσαν τους νεκρούς τους.

«Η ανακάλυψή μας δείχνει ότι η παραγωγή αλκοόλ δεν ήταν κατ’ ανάγκη αποτέλεσμα της παραγωγής γεωργικού πλεονάσματος, αλλά αναπτύχθηκε πριν τη γεωργία για τελετουργικούς σκοπούς και για πνευματικές ανάγκες, τουλάχιστον σε ένα βαθμό», ανέφερε η Λίου. Τα αρχαιότερα ίχνη παραγωγής ψωμιού που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα, σε μια άλλη περιοχή του Νατούφιου πολιτισμού στην ανατολική Ιορδανία, χρονολογούνται προ 11.600 έως 14.600 ετών. Η παραγωγή νατούφιας μπίρας χρονολογείται πριν από 11.700 έως 13.700 χρόνια.

Η αρχαία μπίρα ασφαλώς απέχει πολύ από τη σημερινή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα ήταν ένα μίγμα που θα θύμιζε μάλλον χυλό πόριτζ ή κουάκερ. Πιθανώς οι Νατούφιοι χρησιμοποιούσαν μια τεχνική τριών σταδίων: πρώτα μετέτρεπαν το άμυλο από σιτάρι ή κριθάρι σε βύνη, πράγμα που γινόταν παίρνοντας σπόρους των δημητριακών, τους οποίους μούσκευαν στο νερό και μετά τους ξέραιναν και τους αποθήκευαν. Στη συνέχεια, η βύνη πολτοποιείτο και θερμαινόταν και, τελικά, αφηνόταν να υποστεί ζύμωση με τη βοήθεια μυκήτων του αέρα.

Πηγές: Fermented beverage and food storage in 13,000 y-old stone mortars at Raqefet Cave, Israel: Investigating Natufian ritual feasting. Journal of Archaeological Science: Reports, 2018; 21: 783 DOI: 10.1016/j.jasrep.2018.08.008 - https://news.stanford.edu/press-releases/2018/09/12/crafting-beer-lereal-cultivation/ - http://www.in.gr/2018/09/13/tech/mpira-isos-parixthi-prin-apo-psomi/

Bακτήρια του εντέρου παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα. Hundreds of electricity-generating bacteria found

Το μυστικό των βακτηρίων του εντέρου: Παράγουν και ηλεκτρικό ρεύμα. Listeria bacteria transport electrons through their cell wall into the environment as tiny currents, assisted by ubiquitous flavin molecules (yellow dots). Credit: Amy Cao. Copyright UC Berkeley

Οι επιστήμονες έχουν βρει, μέχρι σήμερα, πολλά βακτήρια που παράγουν ηλεκτρισμό σε διάφορα εξωτικά περιβάλλοντα, όπως σε ορυχεία ή σε βυθούς λιμνών. Τώρα, για πρώτη φορά, ανακάλυψαν αυτό που βρισκόταν κάτω από τη μύτη τους (και τη δική μας): εκατοντάδες είδη βακτηρίων μέσα στο ανθρώπινο έντερο επίσης παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα.

Ορισμένα από αυτά τα ηλεκτροπαραγωγά βακτήρια μέσα στο σώμα είναι παθογόνα, όπως αυτά που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση από λιστέρια και αποβολές, όσα ευθύνονται για γάγγραινα, ορισμένοι εντερόκοκκοι και στρεπτόκοκκοι κ.α. Άλλα βακτήρια είναι προβιοτικά («καλά») και μερικά, όπως οι λακτοβάκιλλοι, βοηθούν τις ζυμώσεις π.χ. του γιαουρτιού και του τυριού.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τον καθηγητή μοριακής και κυτταρικής βιολογίας Νταν Πορτνόι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», δήλωσαν ότι η ανακάλυψη αποτελεί καλό νέο για όσους επιστήμονες προσπαθούν να αναπτύξουν ζωντανές μπαταρίες από μικρόβια. Τέτοιες καινοτόμες τεχνολογίες «πράσινης» βιοενέργειας μπορεί στο μέλλον π.χ. να παράγουν ηλεκτρισμό από βακτήρια μέσα σε μονάδες διαχείρισης αποβλήτων.

«Μας είχε διαφύγει έως τώρα ότι είναι ηλεκτρογόνα τόσα πολλά βακτήρια που αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους, είτε ως παθογόνα, είτε ως προβιοτικά είτε εμπλεκόμενα στη ζύμωση ανθρώπινων προϊόντων. Η ανακάλυψη αυτή θα μας βοηθήσει να μάθουμε πολλά πράγματα για το πώς αυτά τα βακτήρια μας μολύνουν ή μας βοηθούν να έχουμε υγιές έντερο», δήλωσε ο Πορτνόι.

Τα βακτήρια γεννούν ηλεκτρισμό για τον ίδιο λόγο που οι άνθρωποι αναπνέουν οξυγόνο: για να απομακρύνουν τα ηλεκτρόνια που παράγονται κατά τον μεταβολισμό και για να υποστηρίξουν την παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό τους.

Ενώ τα ζώα και τα φυτά μεταφέρουν τα ηλεκτρόνιά τους στο οξυγόνο μέσα στα μιτοχόνδρια των κυττάρων τους, τα βακτήρια, που ζουν σε περιβάλλον χωρίς οξυγόνο όπως το ανθρώπινο έντερο, χρησιμοποιούν ένα τελείως διαφορετικό μηχανισμό μεταφοράς των ηλεκτρονίων.

A microbial battery made with newly discovered electrogenic bacteria. Electrodes (CE, WE) are placed in jars full of bacteria, producing up to half a millivolt of electricity. Ajo-Franklin photo.

Σε γεωλογικά περιβάλλοντα εκτός κυττάρων τα βακτήρια «αναπνέουν» π.χ. σίδηρο ή μαγγάνιο, δηλαδή μεταφέρουν τα ηλεκτρόνιά τους (τον ηλεκτρισμό τους) σε ένα μέταλλο μέσω των κατάλληλων γεωχημικών αντιδράσεων. Γι’ αυτό, άλλωστε, μερικοί επιστήμονες συνδέουν ένα ηλεκτρόδιο σε αυτά τα βακτήρια και με αυτό τον τρόπο μπορούν να δημιουργήσουν μια ζωντανή μπαταρία που γεννά ρεύμα.

Το ρεύμα που γεννιέται από τους μικροοργανισμούς μέσα στο σώμα, φθάνει τα 500 μικροαμπέρ. Τα βακτήρια μέσα στο έντερο παράγουν, σύμφωνα με τους ερευνητές, περίπου τόσο ηλεκτρισμό όσο και τα γνωστά ηλεκτρογόνα βακτήρια που βρίσκονται στα πετρώματα (περίπου 100.000 ηλεκτρόνια ανά δευτερόλεπτο).

Πηγές: A flavin-based extracellular electron transfer mechanism in diverse Gram-positive bacteria, Nature (2018). DOI: 10.1038/s41586-018-0498-z - http://news.berkeley.edu/2018/09/12/gut-bacterias-shocking-secret-they-produce-electricity/ - http://www.kathimerini.gr/984508/article/epikairothta/episthmh/to-mystiko-twn-vakthriwn-toy-enteroy-paragoyn-kai-hlektriko-reyma

Πάνω από 2.000 νέα είδη μυκήτων ανακαλύφθηκαν το 2017. Fungi that live in cockroaches, oil paintings, and other bizarre places come to light in new report

Όμως, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στη φύση υπάρχουν 2,2 έως 3,8 εκατομμύρια είδη μυκήτων, συνεπώς η συντριπτική πλειονότητά τους παραμένει ακόμη άγνωστη. This new species of mushroomlike lichen, a fungus living with a green alga, lives on salt deposits in the Chilean Andes. Credit: P. SANDOVAL-LEIVA

Πάνω από 2.000 νέα είδη μυκήτων -μεταξύ των οποίων ορισμένα άγνωστα έως τώρα μανιτάρια και τρούφες- ανακαλύφθηκαν το 2017, ανεβάζοντας σε περίπου 144.000 τον αριθμό των γνωστών μυκήτων, σύμφωνα με τη νέα διεθνή έκθεση «Η κατάσταση των Μυκήτων του Κόσμου», με επικεφαλής επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Kew της Βρετανίας.

A report from the Royal Botanic Gardens, Kew, estimates there are about three million species of fungi CREDIT: JEFF EDEN/ROYAL BOTANIC GARDENS

Όμως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, στη φύση υπάρχουν 2,2 έως 3,8 εκατομμύρια είδη μυκήτων, συνεπώς η συντριπτική πλειονότητά τους παραμένει ακόμη άγνωστη.

«Υπάρχει ακόμη ένας τεράστιος αριθμός μυκήτων να ανακαλυφθούν. Με το σημερινό ρυθμό, θα μας πάρει 1.200 χρόνια», δήλωσε στο Science η μυκητολόγος Τούουλα Νισκάνεν των Κήπων Kew.

Scientist Ester Gaya examines the fungus Isaria sinclairii on an insect also known as a zombie fungus at Kew Gardens' fungarium in London, Tuesday, Sept. 11, 2018. The release Wednesday of the scientists at the renowned Royal Botanic Gardens at Kew "State of the World's Fungi" report, is touted as the first ever global look at the way fungi help provide food, medicine, plant nutrition, lifesaving drugs—and can also spread death and destruction at an alarming pace. (AP Photo/Frank Augstein)

Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα μανιτάρια και τις τρούφες, αλλά οι μύκητες υπάρχουν παντού γύρω μας στο χώμα, στον αέρα και στο σώμα μας, απλώς είναι συνήθως μικροί για να γίνουν ορατοί με γυμνά μάτια. Παρέχουν τρόφιμα, ποτά και φάρμακα και είναι ζωτικοί για τα δέντρα (το 90% χρειάζονται τους μύκητες στις ρίζες τους για να αναπτυχθούν) και γενικότερα για τα οικοσυστήματα.

Οι μύκητες μπορούν να επιτελέσουν διάφορες χρήσιμες λειτουργίες, από το να διασπάσουν τα πλαστικά μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες έως να δημιουργήσουν νέες μορφές βιοκαυσίμων (βιοαιθανόλη), αλλά επίσης προκαλούν διάφορες σοβαρές ασθένειες σε ανθρώπους, φυτά και ζώα. Ο ίδιος μύκητας -όπως ο Δρ Τζέκιλ και ο κύριος Χάιντ- μπορεί να έχει ταυτόχρονα μια «φωτεινή» και μια «σκοτεινή» πλευρά.

Scientist Laura Martinez-Suz examines the Calvatia Gigantea fungus, one of the biggest once also called puffball, at Kew Gardens' fungarium in London, Tuesday, Sept. 11, 2018. Kew's first ever State of the World's Fungi report, is the first of its kind outlining the global state of fungi, reveals how important fungi are to all life on Earth. From those that cause havoc, to those that can heal and provide security to communities across the world, it presents the major issues affecting their diversity and abundance. (AP Photo/Frank Augstein)

«Είναι μια τόσο ενδιαφέρουσα ομάδα οργανισμών, αλλά στην πραγματικότητα ξέρουμε πολύ λίγα γι’ αυτούς. Είναι πραγματικά παράξενοι, με τον πιο αλλόκοτο κύκλο ζωής. Παρόλα αυτά, όταν κατανοήσεις το ρόλο τους στο οικοσύστημα της Γης, συνειδητοποιείς ότι υποβαστάζουν τη ζωή στον πλανήτη», δήλωσε στο BBC η καθηγήτρια Κάθι Ουίλις, επιστημονική διευθύντρια των Κήπων Kew και επικεφαλής της νέας έκθεσης, προϊόν άνω των 100 επιστημόνων από 18 χώρες, η οποία στην ουσία συνιστά την πρώτη μεγάλη αξιολόγηση που έχει γίνει ποτέ για την κατάσταση των μυκήτων στη Γη.

Fungi come in all shapes and sizes. ROYAL BOTANIC GARDENS, KEW

Πάνω από 2.000 νέα είδη μυκήτων -μεταξύ των οποίων ορισμένα άγνωστα έως τώρα μανιτάρια και τρούφες- ανακαλύφθηκαν το 2017, ανεβάζοντας σε περίπου 144.000 τον αριθμό των γνωστών μυκήτων, σύμφωνα με τη νέα διεθνή έκθεση «Η κατάσταση των Μυκήτων του Κόσμου», με επικεφαλής επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Kew της Βρετανίας.

Scientist Ester Gaya holds the earth star fungus at Kew Gardens' fungarium in London, Tuesday, Sept. 11, 2018. Kew's first ever State of the World's Fungi report, is the first of its kind outlining the global state of fungi, reveals how important fungi are to all life on Earth. From those that cause havoc, to those that can heal and provide security to communities across the world, it presents the major issues affecting their diversity and abundance. (AP Photo/Frank Augstein)

«Αγνοούμε τους μύκητες προς δική μας ζημία. Είναι ένα βασίλειο που πρέπει να αρχίσουμε να παίρνουμε στα σοβαρά, ιδίως λόγω της κλιματικής αλλαγής και των άλλων προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε», πρόσθεσε η Ουίλις.

China is rich in fungal resources. ROYAL BOTANIC GARDENS, KEW

Οι μύκητες αποτελούν ένα ξεχωριστό «βασίλειο» της φύσης, όντας κοντύτερα στα ζώα παρά στα φυτά. Οι χημικές ουσίες που έχουν στις κυτταρικές μεμβράνες τους, μοιάζουν πολύ με εκείνες των αστακών και των καβουριών.

Herinaceus, known as bearded tooth fungus is protected against picking in Britain and is a conservation priority species CREDIT: M. AINSWORTH/ROYAL BOTANIC GARDENS

Σύμφωνα με την έκθεση, τουλάχιστον 350 είδη μυκήτων είναι εδώδιμα και μόνο για τα μανιτάρια η παγκόσμια αγορά φθάνει περίπου τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Επίσης, είναι αξιοσημείωτο ότι 216 γνωστά είδη μυκήτων είναι παραισθησιογόνα.

Non-edible Inocybe araneosa fungi from Australia. One of 179 new fibrecap species discovered that produce hallucinogens. Photograph: Royal Botanic Gardens

Μόνο 56 είδη μυκήτων περιλαμβάνονται στην «κόκκινη λίστα» με τα επαπειλούμενα είδη, έναντι άνω των 25.000 ειδών φυτών και 68.000 ζώων. Ορισμένοι από τα πάνω 2.000 είδη μυκήτων που έρχονται στο φως κάθε χρόνο, ανακαλύπτονται σε απρόσμενα μέρη, όπως σε ένα ανθρώπινο νύχι, σε ένα πίνακα ζωγραφικής, μέσα σε μια τροπική κατσαρίδα και στην παγωμένη Ανταρκτική.

Πηγές: https://stateoftheworldsfungi.org/ - http://www.sciencemag.org/news/2018/09/fungi-live-cockroaches-oil-paintings-and-other-bizarre-places-come-light-new-report - https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-45486844 - http://www.in.gr/2018/09/12/tech/pano-apo-2-000-nea-eidi-mykiton-anakalyfthikan-2017/

Tεχνητή νοημοσύνη βρίσκει ταχείες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων. Artificial Intelligence Helps Find New Fast Radio Bursts

Εντοπίσθηκαν ραδιοσήματα από άγνωστη πηγή σε ένα μακρινό γαλαξία. New detections mark the first time that machine learning techniques have been used to directly detect a fast radio transient.  Successful application of machine learning for signal detection promises to open up new avenues for identifying signals from extraterrestrial intelligence.  Machine learning algorithms applied to data from the Green Bank Telescope find new pulses from the mysterious repeating source FRB 121102. Credit: Breakthrough Listen / Danielle Futselaar

Ερευνητές του προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης Breakthrough Listen στις ΗΠΑ ανίχνευσαν -με τη βοήθεια ενός συστήματος τεχνητής νοημοσύνης- άλλα 72 ραδιοσήματα (Fast Radio Bursts-FRB) από την ίδια μυστηριώδη πηγή, η οποία βρίσκεται σε ένα μακρινό γαλαξία σε απόσταση περίπου τριών δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Τα σήματα FRB είναι γρήγοροι ισχυροί παλμοί ραδιοακτινοβολίας με διάρκεια μόλις μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου. Η πηγή τους είναι ακόμη ασαφής. Διάφορες θεωρίες έχουν προταθεί, από το να είναι άστρα νετρονίων με μεγάλο μαγνητισμό έως να πρόκειται για τις τεχνολογικές «υπογραφές» εξωγήινων εξελιγμένων πολιτισμών.

This sequence of 14 of the 15 detected fast radio bursts illustrates their dispersed spectrum and extreme variability. The streaks across the colored energy plot are the bursts appearing at different times and different energies because of dispersion caused by 3 billion years of travel through intergalactic space. In the top frequency spectrum, the dispersion has been removed to show the 300 microsecond pulse spike. (Credit: Berkeley SETI Research Center)

Οι περισσότεροι ραδιοπαλμοί FRB είναι μεμονωμένοι και προέρχονται από πηγές μη επαναλαμβανόμενες. Όμως, η συγκεκριμένη πηγή FRB 121102 είναι πραγματικά ξεχωριστή, επειδή είναι η μόνη που έχει στείλει διαδοχικά ραδιοσήματα, μια συμπεριφορά η οποία εύλογα έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των αστρονόμων.

Το 2017 είχαν ανιχνευθεί 21 FRB από την εν λόγω πηγή, αλλά οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, που συνεργάζονται με το Πρόγραμμα Breakthrough Listen χρησιμοποιώντας το Τηλεσκόπιο Green Bank της Δυτικής Βιρτζίνια, ανέλυσαν ξανά τις περυσινές παρατηρήσεις τους με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου μηχανικής μάθησης. Τελικά ανακάλυψαν άλλα 72 σήματα FRB «κρυμμένα» μέσα στον τεράστιο όγκο των δεδομένων από τις παρατηρήσεις, τα οποία δεν είχαν γίνει αντιληπτά εξ αρχής.

Μετά τη νέα ανακάλυψη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό αστροφυσικής «Astrophysical Journal», ανέρχεται πλέον σε περίπου 300 ο συνολικός αριθμός των σημάτων FRB που έχουν ανιχνευθεί από τη συγκεκριμένη ραδιοπηγή 121102 από το 2012, όταν ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τους αστρονόμους.

Πηγές: https://arxiv.org/abs/1804.04101 -  https://www.seti.org/press-release/artificial-intelligence-helps-find-new-fast-radio-bursts - http://www.amna.gr/home/article/291057/Entopisthikan-radiosimata-apo-agnosti-pigi-se-ena-makrino-galaxia

Η πρώτη δοκιμή ενός μίνι διαστημικού ανελκυστήρα. Japan Takes Tiny First Step Toward Space Elevator

Ιαπωνική εταιρεία θα δοκιμάσει για πρώτη φορά έναν μίνι διαστημικό ανελκυστήρα. Two mini-satellites will test elevator motion in space as part of research for an elevator between Earth and low orbit. An artist’s rendering of a space elevator. (Obayashi Corporation)

Ιάπωνες μηχανικοί αναπτύσσουν ένα διαστημικό ανελκυστήρα και θα πραγματοποιήσουν την πρώτη δοκιμή του αυτό το μήνα, στέλνοντας μια μικρογραφία του στο διάστημα, προκειμένου να δοκιμάσουν την τεχνολογία.

Οι ερευνητές της κατασκευαστικής εταιρείας Obayashi και του Πανεπιστημίου Σιζουόκα, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, θα εκτοξεύσουν με τη βοήθεια της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας την επόμενη εβδομάδα, από το νότιο ιαπωνικό νησί Τανεγκασίμα, ένα πύραυλο Η-2Β, που θα μεταφέρει τον εξοπλισμό του μίνι ανελκυστήρα σε ένα ζεύγος δορυφόρων.

Η μικροσκοπική καμπίνα έχει μήκος μόλις έξι εκατοστών, πλάτος τρία και ύψος έξι. Αν όλα πάνε καλά, θα κινηθεί κατά μήκος ενός καλωδίου δέκα μέτρων, που θα έχει τεντωθεί στο διάστημα ανάμεσα σε δύο επίσης μικροσκοπικούς δορυφόρους.

Καθώς ο «ανελκυστήρας» θα κινείται από τον ένα δορυφόρο προς τον άλλο – ένα πείραμα που δεν έχει ξαναγίνει έως τώρα- θα παρακολουθείται από κάμερες εγκατεστημένες στους δύο δορυφόρους.

«Πρόκειται για το πρώτο στον κόσμο πείραμα που θα δοκιμασθεί η κίνηση ενός ανελκυστήρα στο διάστημα» δήλωσε εκπρόσωπος της ερευνητικής ομάδας.

Βέβαια, από την αρχική αυτή δοκιμή ενός μίνι ανελκυστήρα έως τη δημιουργία ενός κανονικού διαστημικού ανελκυστήρα που θα μεταφέρει πολλούς ανθρώπους, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Η πατρότητα της ιδέας ανήκει από το 1895 στον ρώσο επιστήμονα Κονσταντίν Τσιολκόφσκι, ενώ τη χρησιμοποίησε μετά από μερικές δεκαετίες σε ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας ο Άρθουρ Κλαρκ.

Πιο πρόσφατα έχουν προταθεί διάφορα σχέδια, αλλά ουκ ολίγες τεχνικές δυσκολίες έχουν έως τώρα εμποδίσει την κατασκευή ενός τέτοιου ανελκυστήρα που θα ανεβοκατεβαίνει χιλιάδες χιλιόμετρα.

(Obayashi Corp.)

Το νέο ιαπωνικό σχέδιο βασίζεται στη χρήση της τεχνολογίας των νανοσωλήνων άνθρακα, οι οποίοι είναι τουλάχιστον 20 φορές πιο ισχυροί από το χάλυβα. Στόχος είναι η κατασκευή ενός ανελκυστήρα που θα φθάνει σε ύψος έως 96.000 χιλιομέτρων πάνω από τη  Γη και σε αυτόν θα ταξιδεύουν διαστημικοί τουρίστες μετά το 2050.

Κάθε φορά θα είναι δυνατό να μεταφερθούν έως 30 άνθρωποι με ταχύτητα έως 200 χιλιομέτρων την ώρα, με ένα ενδιάμεσο σταθμό στα 36.000 χιλιόμετρα.

Πηγές: https://mainichi.jp/english/articles/20180826/p2a/00m/0na/005000c - Obayashi Corporation - www.amna.gr

Σημαντικά ευρήματα στην αρχαία πόλη της Κύθνου. Stunning new archaeological discovery made on Kythnos island

Εντοπίστηκαν δεκάδες ορθογώνιοι χώροι, εν μέρει λαξευμένοι στο φυσικό βράχο, για τους οποίους η ως τώρα έρευνα δείχνει χρήση τουλάχιστον ως την ύστερη αρχαιότητα, καθώς και θραύσματα κεραμεικής και εργαλείων από οψιανό της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Αεροφωτογραφία των ιερών του Μεσαίου Πλατώματος (φωτ. Κώστα Ξενικάκη, 2018). Archaeologists have made a huge discovery with signs of habitation stretching from the Protocycladic era until the 7th-8th century AD, which was unearthed at Vryokastro on the island of Kythnos, the site of an ancient city, and the nearby islet Vryokastraki that was once connected to the island by a narrow isthmus. Aerial picture of the Middle Platoma area. Photo by Kostas Xenikakis

Ιδιαίτερα σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της συστηματικής ανασκαφής στην αρχαία πόλη της Κύθνου (σημερινό «Βρυόκαστρο»), που πραγματοποιήθηκε φέτος από τις 26 Ιουνίου έως τις 4 Αυγούστου.

Τοπογραφικό διάγραμμα της αρχαίας πόλης της Κύθνου (σχ. Α. Γούναρη, βασισμένο στο σχέδιο των Θ. Χατζηθεοδώρου και Α. Μαζαράκη Αινιάν).

Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα ευρήματα από τη συστηματική ανασκαφική έρευνα στην περιοχή του αρχαίου λιμανιού, στη βραχονησίδα «Βρυοκαστράκι» (το νησάκι στη ‘μύτη’ της χερσονήσου, που ως τουλάχιστον την ύστερη αρχαιότητα πρέπει να ήταν συνδεδεμένη με την ακτή με στενό ισθμό).

Φωτογραφία με την ανασκαφή στην αρχαία πόλη Κύθνου. Στο βάθος το νησάκι Βρυοκαστράκι. Φωτο: Κ. Ξενικάκης & Συμεών Γεσαφίδης

Πρόκειται για την αποκάλυψη μιας τρίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα και ημικυλινδρική αψίδα, η οποία έχει δύο τουλάχιστον οικοδομικές φάσεις, μια παλαιοχριστιανική και μια μεταγενέστερη (ίσως του 7ου – 8ου αιώνα), ενός κτιρίου μήκους 80 μ. περίπου, που αποτελείται από τουλάχιστον 15 ορθογώνια δωμάτια σε παράταξη και ισχυρούς εξωτερικούς τοίχους που εξυπηρετούσαν πιθανότατα και αμυντικούς σκοπούς, καθώς και δυο πύργων. Επίσης, εντοπίστηκαν δεκάδες ορθογώνιοι χώροι, εν μέρει λαξευμένοι στο φυσικό βράχο, για τους οποίους η ως τώρα έρευνα δείχνει χρήση τουλάχιστον ως την ύστερη αρχαιότητα, καθώς και θραύσματα κεραμεικής και εργαλείων από οψιανό της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου.

Άποψη της Πρωτοκυκλαδικής θέσης Σκουριές.

«Για πρώτη φορά με βεβαιότητα τεκμηριώθηκε Πρωτοκυκλαδική εγκατάσταση στη βραχονησίδα (σσ. 3η χιλιετία π. Χ.) […]. Δεν αποκλείεται κάποιοι από τους λαξευμένους χώρους να ανάγονται στην περίοδο αυτή. Εξαιρετικά σημαντική είναι η αναγνώριση για πρώτη φορά στην Κύθνο κεραμεικής της ΥΕ ΙΙΙΓ περιόδου (σσ. 12ο αι. π. Χ.). Φαίνεται λοιπόν ότι η θέση κατοικήθηκε ύστερα από περίοδο εγκατάλειψης ξανά στον 12ο αιώνα π.Χ., ίσως μάλιστα αδιάκοπα έκτοτε, αφού όλες οι χρονολογικές περίοδοι αντιπροσωπεύονται με ευρήματα, από την Πρωτογεωμετρική περίοδο έως και τα μέσα περίπου του 7ου μ.Χ. αιώνα (η τελευταία χρονολόγηση σύμφωνα με τα πρώτα πορίσματα της μελέτης της Χαρίκλειας Διαμαντή), που η πόλη εγκαταλείφθηκε οριστικά.

Η οχυρωμένη ακρόπολη στο Βόρειο απόκρημνο άκρο του νησιού που σήμερα είναι γνωστή ως το Κάστρο της Ωριάς ή του Κατακεφάλου ταυτίζεται με την πρωτεύουσα του νησιού στα Βυζαντινά χρόνια και επί Λατινοκρατίας, αλλά όπως φαίνεται ήταν ήδη κατοικημένη από την προϊστορική εποχή. Υδατογραφία του Κάστρου της Ωριάς το 1836 από τον Χ. Χάνσεν (I. Haugsted, Η Κύθνος στα 1700, 1836, 1845, Αθήνα 1987).

Η αρχική μάλιστα σκέψη, που βασιζόταν στα πορίσματα της επιφανειακής έρευνας, ότι ο πυρήνας της αρχικής κατοίκησης της αρχαίας πόλης ήταν η βραχονησίδα και ότι εδώ συρρικνώθηκε η πόλη στην πρωτοβυζαντινή περίοδο, λίγο πριν εγκαταλειφθεί οριστικά και οι εναπομείναντες κάτοικοί της μετακινηθούν στην οχυρή ακρόπολη γνωστή σήμερα ως το Κάστρο της Ωριάς, επιβεβαιώνεται».

Τα παραπάνω αναφέρει, μεταξύ άλλων, ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων ως προς τα αποτελέσματα της φετινής ανασκαφής που πραγματοποιήθηκε από τον Τομέα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, υπό την διεύθυνση του καθηγητή Αλεξάνδρου Μαζαράκη Αινιάν και του Διευθυντή της Εφορείας Δρ Δημήτρη Αθανασούλη.

Αεροφωτογραφία της Άνω Πόλης και των Κτιρίων 1 και 2 του Μεσαίου Πλατώματος, από το νότο. Στο βάθος το ιερό του Απόλλωνα και της Άρτεμης (φωτ.: Κώστας Ξενικάκης).

Σημειώνεται ότι φέτος, τις δύο πρώτες εβδομάδες ολοκληρώθηκαν οι εργασίες στην αρχαία δεξαμενή της Άνω Πόλης στο Βρυόκαστρο, ενώ τις τέσσερις επόμενες πραγματοποιήθηκε ανασκαφή στην περιοχή του αρχαίου λιμανιού, στη βραχονησίδα «Βρυοκαστράκι». Παράλληλα, ολοκληρώθηκαν οι στερεωτικές εργασίες στο ιερό του Απόλλωνος και της Άρτεμις (ανασκαφή 2002-2006) από τον συντηρητή του ΥΠΠΟΑ, Γιώργο Καράμπαλη.

Αεροφωτογραφία της Άνω Πόλης και των Κτιρίων 1 και 2 του Μεσαίου Πλατώματος, από το βορρά. Στο βάθος η Ακρόπολη με το ιερό της Δήμητρας (φωτ.: Κώστας Ξενικάκης).

Πιο συγκεκριμένα, στο Μεσαίο Πλάτωμα στην Άνω Πόλη, προσαρτημένη στη ΝΑ γωνία του λατρευτικού Κτιρίου 1 των κλασικών-ελληνιστικών χρόνων, υπάρχει μια απιόσχημη δεξαμενή, λαξευμένη στο φυσικό βράχο, η οποία ερευνήθηκε συστηματικά το 2016-17 αποκαλύπτοντας πολυάριθμα ευρήματα, όπως μαρμάρινα γλυπτά και ενεπίγραφες στήλες που επέτρεψαν να ταυτιστεί το ιερό με το Ασκληπιείο και Αφροδίσιο των Κυθνίων. Από τον πυθμένα της προέρχονται πολλά ενδιαφέροντα ευρήματα, όπως ένας ακέραιος χάλκινος κάδος, καθώς και μεγάλος αριθμός άβαφων αγγείων άντλησης νερού που σχετίζονται με την τελευταία περίοδο χρήσης της, στους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους.

Μαρμάρινη κεφαλή Αφροδίτης από το εσωτερικό της δεξαμενής (φωτ. Κώστα Ξενικάκη). Marble Head of Aphrodite. Photo by Kostas Xenikakis

Κεφαλή πήλινου ειδωλίου Δήμητρας (φωτ. Κώστα Ξενικάκη). Head of a clay figurine of Demeter. Photo by Kostas Xenikakis

«Από το ‘μπάζωμα’ της δεξαμενής προήλθαν και φέτος αρκετά θραύσματα από την ανωδομή του παρακείμενου κτιρίου, όπως δύο ηγεμόνες κέραμοι που απολήγουν σε ανθέμιο και θραύσματα δωρικών κιονοκράνων και σφονδύλων κιόνων, από κογχυλιάτη λίθο. Συλλέχτηκαν επίσης αρκετά θραύσματα μαρμάρινων γλυπτών, μεταξύ αυτών δύο ακέραιες παιδικές κεφαλές (ενός αγοριού και ενός κοριτσιού, κλασικών χρόνων), μικρή κεφαλή Αφροδίτης ελληνιστικής περιόδου, και πήλινη κεφαλή Δήμητρας από μεγάλων διαστάσεων ειδώλιο, όψιμων κλασικών χρόνων», συμπληρώνει η ανακοίνωση.

Ως προς την τρίκλιτη βασιλική, που βρέθηκε στο μέσον περίπου της βραχονησίδας, γνωστοποιήθηκε ότι είναι συνολικών διαστάσεων 16 Χ 12,50 μ., με πρόσβαση από δύο παράπλευρες εισόδους στο νάρθηκα. «Σε β’ φάση φαίνεται ότι προστέθηκε αψίδα στον ανατολικό τοίχο του νότιου κλίτους, και κτίστηκε ένα πρόσκτισμα σε επαφή με το βόρειο κλίτος, διαστ. 5 Χ 3,60 μ. Κατά τόπους στους τοίχους παρατηρούνται μαρμάρινα spolia», προσθέτει η ανακοίνωση, τονίζοντας ότι «σε όλες τις διαταραγμένες επιχώσεις υπήρχε έντονη παρουσία κεραμεικής των γεωμετρικών χρόνων».

Αεροφωτογραφία του Κτιρίου 2 του Μεσαίου Πλατώματος, από τα δυτικά (φωτ.: Κώστας Ξενικάκης).

Ως προ το συγκρότημα (Κτίριο 2) με τα τουλάχιστον 15 δωμάτια, που εντοπίστηκε ανατολικά της βασιλικής, οι έρευνες έδειξαν ότι «οι επιμήκεις εξωτερικοί τοίχοι του συγκροτήματος είναι ισχυροί με σχετικά μεγάλο πλάτος (γύρω στο ένα μέτρο)», γεγονός που κάνει τους ανασκαφείς να υποθέτουν ότι εξυπηρετούσε και αμυντικούς σκοπούς. «Μάλιστα, στο μέσον περίπου του μήκους του κτιρίου παρατηρείται ορθογώνιο έξαρμα πλ. 5,50 και μήκους 7 μ., που αναμφίβολα ταυτίζεται με προμαχώνα ή πύργο. Ισχυρή οχυρωματική κατασκευή («πύργος») αποκαλύφθηκε και στο νότιο άκρο του οικοδομικού συγκροτήματος», αναφέρει, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση.

Τέλος, στο νότιο πλάτωμα της βραχονησίδας, 23 μ. ψηλότερα από τη στάθμη της θάλασσας, παρατηρήθηκαν δεκάδες ορθογώνιοι χώροι, εν μέρει λαξευμένοι στο φυσικό βράχο, ορισμένοι από τους οποίους φαίνεται ότι ήταν ημιυπαίθριοι. Φέτος ερευνήθηκαν τέσσερις από αυτούς, ενώ η τελευταία περίοδος χρήσης του ενός εξ αυτών «τοποθετείται στην ύστερη αρχαιότητα αλλά υπάρχουν ενδείξεις και εδώ ότι η αρχική χρήση του χώρου ανάγεται σε παλαιότερη περίοδο. Μέσα στις σχισμές του φυσικού βράχου συλλέχτηκαν κεραμεική και εργαλεία από οψιανό της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, ενώ από τις επιχώσεις προήλθε κεραμεική από το τέλος της Εποχής του Χαλκού έως και τη ρωμαϊκή. Λίγα θραύσματα πήλινων ειδωλίων των κλασικών χρόνων, καθώς και μικκύλα αγγεία, ίσως μαρτυρούν την παρουσία ενός ιερού σε άμεση γειτνίαση», πληροφορεί η ανακοίνωση.

Η ανασκαφή πραγματοποιήθηκε από τον Τομέα Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με τη συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, υπό την διεύθυνση του καθηγητή Αλεξάνδρου Μαζαράκη Αινιάνος και του διευθυντή της Εφορείας Δρ Δημήτρη Αθανασούλη. Εκτός από τους παραπάνω φορείς, τις έρευνες στηρίζουν η ΓΓ Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ο δήμος Κύθνου και ο χορηγός Αθανάσιος Μαρτίνος. Πολύτιμη υπήρξε η συμμετοχή των φοιτητών της αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Θεσσαλίας και άλλων πανεπιστημίων και των εθελοντών των σπηλαιολογικών συλλόγων «ΣΠΕΛΕΟ» και «ΧΕΙΡΩΝ».

Πηγές: http://www.in.gr/2018/09/04/culture/texni/simantika-eyrimata-stin-arxaia-poli-tis-kythnou/ - http://extras.ha.uth.gr/kythnos/index.php?page=home -https://greece.greekreporter.com/2018/09/04/greeces-new-archaeological-discovery-the-ancient-city-of-kythnos-photos/