Βροχή μετεώρων διαταράσσει τους δακτύλιους του Κρόνου, NASA Probe Observes Meteors Colliding With Saturn's Rings

Five images of Saturn's rings, taken by NASA's Cassini spacecraft between 2009 and 2012, show clouds of material ejected from impacts of small objects into the rings. Credit: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute/Cornell

Ένα είδος βροχής διαττόντων καταγράφηκε για πρώτη φορά μακριά από τη Γη: η αποστολή Cassini φωτογράφισε σύννεφα υλικού που εκτινάχθηκαν από τους δακτύλιους του Κρόνου έπειτα από προσκρούσεις μικρών αντικειμένων.

Το σκάφος της ΝASA κατέγραψε πέντε συμβάντα την τριετία 2009-2012. Οι ερευνητές υποθέτουν τώρα ότι τα αντικείμενα που χτύπησαν τους δακτύλιους είναι θραύσματα μικρών κομητών ή αστεροειδών που παγιδεύτηκαν στο βαρυτικό πεδίο του Κρόνου.

Ένα μικρό, φωτεινό αντικείμενο διακρίνεται να σπάει τον δακτύλιο F. (Φωτογραφία:  NASA/JPL-Caltech )

Και οι προσκρούσεις που δημιούργησαν τα γραμμικά ίχνη εκτιμάται ότι είχαν συμβεί το πολύ μία ώρα πριν τη φωτογράφηση από το Cassini.

The meteoroids that NASA's Cassini spacecraft detected crashing into Saturn's rings are comparable in size to the meteor that hurtled over Russia in February 2013. Image credit: Copyright M. Ahmetvaleev

Οι γραμμές σκόνης που δημιούργησαν οι προσκρούσεις, μήκους πολλών χιλιομέτρων, έγιναν ορατές χάρη στην προσεκτική ρύθμιση της γωνίας λήψης, επισημαίνουν οι ερευνητές στη δημοσίευσή τους στο Science. To Cassini έπρεπε να βρίσκεται στη σκιά του γιγάντιου πλανήτη και να κοιτάζει προς τον Ήλιο μέσα από τους δακτύλιους.

«Αυτή είναι η ίδια γεωμετρία που κάνει τη σκόνη να διαγράφεται στον αέρα του σπιτιού σας. Αν κοιτάξει κανείς μια σκονισμένη επιφάνειας προς την κατεύθυνση της πηγής του φωτός, η σκόνη φαίνεται πολύ πιο καθαρά σε σχέση με άλλες γωνίες θέασης» εξήγησε ο Μάθιου Τισκαρένο του Πανεπιστημίου Cornell της Nέας Υόρκης, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.

This illustration depicts the shearing of an initially circular cloud of debris as a result of the particles in the cloud having differing orbital speeds around Saturn. Image credit: NASA/Cornell

Δεδομένου ότι οι προσκρούσεις αυτού του είδους επηρεάζουν την εξέλιξη των δακτυλίων του Κρόνου, οι ερευνητές ελπίζουν τώρα να κατανοήσουν καλύτερα τη διαδικασία σχηματισμού αυτών των ουράνιων κύκλων.

Όπως επισήμανε ο Τισκαρένο, «ακόμα δεν γνωρίζουμε αν οι δακτύλιοι είναι κατάλοιπα από την εποχή που σχηματίστηκε ο Κρόνος ή αν δημιουργήθηκαν πιο πρόσφατα από μια μεγάλη, καταστροφική πρόσκρουση.

Υπάρχει ζωή στα παράλληλα σύμπαντα; "We are One of a Vast Universe of New Universes Constantly Being Created " - MIT Physicist

Modern cosmology theory holds that our Universe may be just one in a vast collection of universes known as the multiverse. MIT physicist Alan Guth has suggested that new universes (known as “pocket universes”) are constantly being created, but they cannot be seen from our Universe.

Σύμφωνα με τις σύγχρονες κοσμολογικές θεωρίες το Σύμπαν μας πιθανόν να ανήκει σε μια τεράστια συλλογή συμπάντων, γνωστή ως πολυσύμπαν. Σύμφωνα με τον Alan Guth, φυσικό του ΜΙΤ, νέα σύμπαντα δημιουργούνται συνεχώς (γνωστά ως «σύμπαντα τσέπης”), τα οποία όμως είναι αδύνατον να παρατηρηθούν από το δικό μας σύμπαν.

Σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές, η φύση κάνει πολλές δοκιμές – το σύμπαν είναι ένα πείραμα που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, κάθε φορά με λίγο διαφορετικούς φυσικούς νόμους ή και με πολύ διαφορετικούς φυσικούς νόμους.

Μερικά από αυτά τα σύμπαντα θα κατέρρεαν αμέσως μετά τον σχηματισμό τους ενώ σε άλλα, οι δυνάμεις μεταξύ των σωματιδίων θα είναι τόσο αδύναμες, που δεν θα μπορούσαν να σχηματιστούν άτομα ή μόρια. Ωστόσο, αν οι συνθήκες ήταν κατάλληλες, η ύλη θα σχημάτιζε γαλαξίες και πλανήτες, και αν τα απαραίτητα στοιχεία ήταν παρόντα σ’ αυτούς τους κόσμους, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ευφυής ζωή.

Η Ανθρωπική Αρχή

Κάποιοι φυσικοί έχουν υποθέσει ότι η ευφυής ζωή είναι δυνατή μόνο σε σύμπαντα στα οποία οι νόμοι της φυσικής είναι “ακριβώς έτσι” ώστε να επιτρέπουν την δημιουργία και την εξέλιξη της ζωής και ότι αν τα πράγματα ήταν ελάχιστα διαφορετικά απ’ ότι είναι στον τον κόσμο μας, η ευφυής ζωή θα ήταν αδύνατη. Έτσι, οι φυσικοί νόμοι μας θα μπορούσαν να εξηγηθούν “ανθρωπικά”, που σημαίνει ότι είναι αυτοί που είναι, διότι αν ήταν αλλιώς, κανείς δεν θα υπήρχε για να τους μελετήσει(!)

Robert L. Jaffe, Jane and Otto Morningstar Professor of Physics

Ο καθηγητής του MIT Robert Jaffe και οι συνεργάτες του θεώρησαν ότι αυτή η προτεινόμενη ανθρωπική ερμηνεία θα έπρεπε να εξεταστεί λεπτομερέστερα και αποφάσισαν να διερευνήσουν το κατά πόσον σύμπαντα με διαφορετικούς νόμους της φυσικής θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ζωή.

Οι φυσικοί του MIT έδειξαν ότι σύμπαντα διαφορετικά από τα δικά μας μπορούν να έχουν στοιχεία παρόμοια με άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο, και συνεπώς θα μπορούσαν να εξελιχθούν μορφές ζωής αρκετά παρόμοιες με τη δική μας, ακόμα κι αν οι μάζες των στοιχειωδών σωματιδίων που ονομάζονται quarks ήταν πολύ διαφορετικές.

Αντίθετα με τις περισσότερες από τις παλαιότερες μελέτες, στις οποίες όταν μεταβάλλεται μόνο μία σταθερά συνήθως παράγεται ένα αφιλόξενο σύμπαν, οι ερευνητές του ΜΙΤ εξέτασαν τι θα συμβεί αν μεταβάλλονται περισσότερες από μια σταθερές.

Το αν υπάρχει ζωή στο Σύμπαν μας – εκτός από τη Γη – είναι ένα μακροχρόνιο μυστήριο. Αλλά για μερικούς επιστήμονες, υπάρχει κι άλλη μια ενδιαφέρουσα ερώτηση:

θα μπορούσε να υπάρχει ζωή σε ένα σύμπαν σημαντικά διαφορετικό από το δικό μας;

Οι Alejandro Jenkins και Itamar Kimchi από το ΜΙΤ, έδειξαν ότι σύμπαντα εντελώς διαφορετικά από το δικό μας εξακολουθούν να έχουν στοιχεία παρόμοια με άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο και θα μπορούσαν συνεπώς να εξελιχθούν μορφές ζωής. Ακόμη και αν οι μάζες των στοιχειωδών σωματιδίων άλλαζαν δραματικά, η ζωή θα έβρισκε έναν τρόπο να αναπτυχθεί.

Παρότι παράξενες μορφές ζωής μπορούν να υπάρχουν σε σύμπαντα διαφορετικά από το δικό μας, ο Jaffe και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να επικεντρωθούν στη ζωή που βασίζεται στη χημεία του άνθρακα.

«Εάν δεν υπάρχει μια σταθερή οντότητα με τη χημεία του υδρογόνου, δεν πρόκειται να έχουμε υδρογονάνθρακες, ή σύνθετους υδατάνθρακες, και δεν πρόκειται να έχουμε ζωή», λέει ο Jaffe.

«Το ίδιο ισχύει και για τον άνθρακα και το οξυγόνο. Πέραν αυτών των τριών στοιχείων τα υπόλοιπα είναι λεπτομέρειες. »

Οι επιστήμονες διερεύνησαν το τι μπορεί να συμβεί με αυτά τα στοιχεία, εάν μεταβληθούν οι μάζες των στοιχειωδών σωματιδίων που ονομάζονται κουάρκ. Υπάρχουν έξι τύποι κουάρκ, τα οποία είναι οι δομικές μονάδες των νετρονίων, των πρωτονίων και άλλων σωματιδίων.

Η ομάδα του MIT επικεντρώθηκε στο “πάνω”, το “κάτω” και το “παράξενο” κουάρκ, τα πιο συνηθισμένα και ελαφρύτερα κουάρκ, που ενώνονται για να σχηματίσουν πρωτόνια και νετρόνια και συνδέονται στενά με σωματίδια που ονομάζονται υπερόνια.

Στο Σύμπαν μας, το κάτω κουάρκ είναι περίπου δύο φορές βαρύτερο από το πάνω κουάρκ, με αποτέλεσμα τα νετρόνια να είναι 0,1% πιο βαριά από τα πρωτόνια.

Ο Jaffe και οι συνεργάτες του μελέτησαν μια οικογένεια συμπάντων στα οποία το κάτω κουάρκ ήταν ελαφρύτερο από το πάνω κουάρκ, και τα πρωτόνια ήταν μέχρι 1% βαρύτερα από νετρόνια. Σε αυτό το σενάριο, το υδρογόνο δεν θα είναι πλέον σταθερό, αλλά θα μπορούσαν να είναι σταθερά τα βαρύτερα ισότοπά του, το δευτέριο ή το τρίτιο. Ένα ισότοπο του άνθρακα, γνωστό ως άνθρακας-14, θα ήταν επίσης είναι σταθερό, όπως και ένα ισότοπο οξυγόνου, έτσι ώστε οι οργανικές αντιδράσεις που είναι απαραίτητες για τη ζωή να είναι δυνατές.

Η ομάδα βρήκε ότι και μερικά άλλα σύμπαντα είναι φιλικά προς τη ζωή, στα οποία το πάνω και το παράξενο κουάρκ έχουν περίπου την ίδια μάζα (στο Σύμπαν μας, το παράξενο κουάρκ είναι πολύ βαρύτερο και μπορεί να παραχθεί μόνο σε συγκρούσεις υψηλής ενέργειας), ενώ το κάτω κουάρκ θα να είναι πολύ ελαφρύτερο.

Σε ένα τέτοιο σύμπαν, οι ατομικοί πυρήνες θα συνίστανται από νετρόνια και ένα υπερόνιο που ονομάζεται “σίγμα μείον”, το οποίο αντικαθιστά τα πρωτόνια. Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν πέρυσι στο περιοδικό Physical Review D.

Ο Jaffe και οι συνεργάτες του επικεντρώθηκαν στα κουάρκς, επειδή γνώριζαν αρκετά για τις αλληλεπιδράσεις των κουάρκς και μπορούσαν να προβλέψουν τι θα συμβεί όταν αλλάξουν οι μάζες τους.

Ωστόσο, «κάθε προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο εμφανίζει μεγάλες δυσκολίες», ισχυρίζεται ο Jaffe, επειδή οι φυσικοί αδυνατούν να προβλέψουν τις συνέπειες όταν μεταβάλλονται οι φυσικοί νόμοι και οι παγκόσμιες σταθερές.

Μια ομάδα ερευνητών στο Lawrence Berkeley National Laboratory πραγματοποίησαν σχετικές μελέτες που ερευνούν αν θα μπορούσαν να προκύψουν σύμπαντα στα οποία θα έλειπε μία από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις του Σύμπαντος μας – η ασθενής πυρηνική δύναμη.

Οι ερευνητές απέδειξαν ότι μικροαλλαγές στις άλλες τρεις θεμελιώδεις δυνάμεις θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν την απουσία της ασθενούς πυρηνικής δύναμης, επιτρέποντας την δημιουργία σταθερών στοιχείων.

Μια φυσική παράμετρος που μπορεί επίσης «ρυθμιστεί» είναι η κοσμολογική σταθερά – ένα μέτρο της “πίεσης” που ασκείται από τον κενό χώρο, και αναγκάζει το σύμπαν να διαστέλλεται ή να συστέλλεται. Όταν η σταθερά είναι θετική, ο χώρος διαστέλλεται, όταν είναι αρνητική, το σύμπαν αυτό-καταρρέει. Στο σύμπαν μας, η κοσμολογική σταθερά είναι ένας πολύ μικρός θετικός αριθμός – κάθε μεγαλύτερη τιμή θα προκαλούσε πολύ γρήγορη διαστολή που δεν θα επέτρεπε τον σχηματισμό γαλαξιών. Ωστόσο, ο Wise και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι είναι θεωρητικά δυνατόν, οι κατάλληλες αλλαγές στις αρχέγονες κοσμολογικές διαταραχές πυκνότητας, να αντισταθμίσουν μικρές αλλαγές στην τιμή της κοσμολογικής σταθεράς.

Τελικά, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πόσα σύμπαντα υπάρχουν εκεί έξω ή τι είδους ζωή μπορούν να φιλοξενήσουν. Αλλά αυτό δεν θα σταματήσει τους φυσικούς να διερευνούν όλες τις πιθανές δυνατότητες – μαθαίνοντας έτσι όλο και περισσότερα για το δικό μας σύμπαν.

Πύρρος Βασιλεύς Ηγήτωρ. Pyrrhus Kingdom of Epirus

Προτομή του βασιλιά Πύρρου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολι. Pyrrhus of Epirus. Museo Archeologico Nazionale (Naples) (National Archaeological Museum of Naples)

Μια νέα περιοδική έκθεση, με τίτλο «Πύρρος Βασιλεύς Ηγήτωρ. Η Ήπειρος της Μεσογείου και της Οικουμένης», την οποία διοργανώνει η ΙΒ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, θα εγκαινιαστεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων την Κυριακή 28 Απριλίου 2013, στις 12.00 το μεσημέρι.

Coin of Pyrrhus, Kingdom of Epirus (inscription in Greek: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΥΡΡΟΥ - Basileōs Pyrrou, "belonging to King Pyrrhus").

Ο Πύρρος, πέρα από το σύνολο των αφηγήσεων και το ανεκδοτολογικό υλικό για τη συχνά βίαιη ζωή του, εμφανίζεται ως εκφραστής της διεθνούς σκηνής των ελληνιστικών χρόνων. Ο Πύρρος των Ηπειρωτών, των Ιταλιωτών, των Σικελιωτών, ο Πύρρος ο οποίος αντιμετώπισε τους Ρωμαίους και τους Καρχηδόνιους στις επεκτατικές τους βλέψεις, επιζητούσε με τολμηρές επιλογές μια ισορροπία των μεγάλων δυνάμεων της Μεσογείου. Ο Πύρρος, κάτω από αυτό το πρίσμα, υπήρξε πολιτικός οραματιστής στα όρια της οικουμένης.

François Boucher, Le Jeune Pyrrhus sauvé, musée des Beaux-Arts de Rennes.

Σε ό,τι αφορά την Ήπειρο, ο Πύρρος ήταν ο κυριότερος αναμορφωτής της, όπως επιβεβαιώνεται από την ίδρυση πόλεων, οχυρώσεων και φρουρίων, την κατασκευαστική μεγαλοπρέπεια της Δωδώνης και την υπέρλαμπρη οικοδόμηση της Αμβρακίας. Ο Πύρρος ενέταξε, για πρώτη φορά, την ενεργή συμμετοχή της Ηπείρου στο γίγνεσθαι της Μεσογείου. Ο Πύρρος, με το άπιαστο όνειρο, τις εφήμερες νίκες και τις αδυσώπητες ήττες, επιθυμούσε να ενώσει με μια γέφυρα την Ήπειρο με την Ιταλία, ενισχύοντας τους δεσμούς που υπήρχαν με τη Μεγάλη Ελλάδα και τη Σικελία, σε οικονομικό και σε ιδεολογικό επίπεδο. Παρενέβη, κατά συνέπεια, ουσιαστικά στις σχέσεις ανάμεσα στους πλέον ισχυρούς της εποχής του.

Κολοσσιαίο άγαλμα του θεού Άρη, με τη μορφή του βασιλιά Πύρρου. Μάρμαρο, 1ος αιώνας μ.Χ., Μουσεία Καπιτωλίου, Ρώμη. Marble statue of Mars: "Pyrrhus", dated at I sec. A.D. Hight: cm 360. It was found in the Nerva's Forum, in Rome, and it's now placed in the atrium of Capitoline Museums in Rome.

Οι Ρωμαίοι έχουν εντάξει με θαυμασμό τον Πύρρο στις παραδόσεις τους θεωρώντας τον ευφυέστατο ηγεμόνα. Η σαρωτική επιβολή των Ρωμαίων στη νότια ιταλική χερσόνησο και μετά οι κατακτήσεις των άλλων χωρών της Μεσογείου σηματοδοτείται από τις εκστρατείες του Πύρρου και από την έκβασή τους.

Η έκθεση «Πύρρος Βασιλεύς Ηγήτωρ. Η Ήπειρος της Μεσογείου και της Οικουμένης» παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.

Δεδομένου ότι η περιοδική έκθεση για τον Πύρρο συνιστά μια παράπλευρη εκδοχή της αντιμετώπισης του βασιλιά από την ανάπτυξη στις μόνιμες θεματικές ενότητες του Μουσείου, η πρώτη φάση εξέλιξης της έκθεσης αποτελεί ευκαιρία για μία καλύτερη γνωριμία με τις ήδη υπάρχουσες μαρτυρίες για τον Πύρρο και την εποχή του μέσα από την επιλογή έντεκα σημείων σταθμών, που θα σημαίνονται με σύντομα επεξηγηματικά κείμενα.

Στο πλαίσιο της έκθεσης, θα προβάλλεται και το ντοκιμαντέρ της Μαρίας Χατζημιχάλη Παπαλιού «Βασιλείς της Ηπείρου» από τη σειρά «Ήπειρος, Αρχέγονος Ελλάς», σε σενάριο του καθηγητή αρχαίας Ελληνικής φιλολογίας κ. Φάνη Κακριδή.

Παράλληλα με τα εγκαίνια της έκθεσης, στον αύλειο χώρο της ανατολικής εισόδου του Μουσείου, θα πραγματοποιηθούν τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού «Οπλίτης», που η μεγάλη Ελληνίδα γλύπτρια Ναταλία Μελά δώρισε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.

Nicolas Poussin, Le Jeune Pyrrhus sauvé, 1634, musée du Louvre.

Πού και πότε

Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, Πλατεία 25ης Μαρτίου 6. Διάρκεια έκθεσης: 28 Απριλίου έως 31 Δεκεμβρίου 2013 (Τρίτη-Κυριακή: 09.00-16.00, Δευτέρα κλειστό).

Aκούστε τη φωνή του Γκράχαμ Μπελ, Phone pioneer speaks for first time in 128 years

Alexander Graham Bell (1847-1922), Scottish-born inventor and scientist, was born in Edinburgh, Scotland, lived for many years in Washington, D.C., and died in Cape Breton, Nova Scotia. As a young man, he consulted physicist Joseph Henry, the first Smithsonian Secretary, about the feasibility of his telephone invention and was greatly encouraged by Henry. He considered Henry as an important mentor and supported the Smithsonian in many ways. Bell served as a citizen member of the Smithsonian Board of Regents, provided seed money for the Smithsonian Astrophysical Observatory, donated collections to the National Museum, and arranged for the move of James Smithson's remains from Genoa, Italy, to the Smithsonian Institution in 1904. Photo: courtesy of Smithsonian Institution Archives

Η φωνή του Alexander Graham Bell ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά, σε μια ηχογράφηση του 1885. Η φωνή του που ήταν καταγεγραμμένη σε έναν δίσκο από κερί, ακούγεται να λέει: «ακούστε τη φωνή μου, Alexander Graham Bell».

Detail, Alexander Graham Bell phonorecord, wax-on-binder-board disc recording, 1885. Photo: Richard Strauss, Smithsonian

Είναι μία από τις παλαιότερες εγγραφές που βρίσκονται στην κατοχή του ινστιτούτου Smithsonian, το οποίο διαχειρίζεται το Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας.

Handwritten transcript of audio recording containing Alexander Graham Bell's voice, recovered from a wax-on-binder-board disc that carries the initials “AGB” and the date April 15, 1885. Photo: Smithsonian, courtesy of Library of Congress

Η φωνή Bell είχε καταγραφεί στις 15η Απριλίου του 1885 στο εργαστήριό του στην Ουάσιγκτον. Εκτός από την παραπάνω φράση που αναφέρει το όνομά του, απαγγέλλει επίσης και μια σειρά από αριθμούς και φράσεις από διάφορα έργα του Σαίξπηρ.

O Graham Bell χρησιμοποιεί την εφεύρεσή του.

Εκτός από τη φωνή του Graham Bell, ταυτοποιήθηκε και η φωνή του πατέρα του, Alexander Melville Bell σε μία εγγραφή του 1881.

Οι συγκεκριμένες ηχογραφήσεις παρότι ήταν στην κατοχή του Smithsonian για περισσότερα από εκατό χρόνια, μόλις τώρα έγινε δυνατή η αναπαραγωγή τους.

Σφαίρα - μυστήριο εκτίθεται στο μουσείο της Ακρόπολης. Sphere - mystery exposed in the Acropolis museum

Λίθινη σφαίρα με αινιγματικά σύμβολα, μαγική σημασία και μυθολογικές εννοιολογικές προεκτάσεις που βρέθηκε στην περιοχή του θεάτρου του Διονύσου κάτω από την Ακρόπολη.

Είναι μοναδική και μυστηριώδης. Είναι λίθινη και πάνω της μπορεί κάποιος να δει ανάγλυφους έναν δράκοντα, ένα λιοντάρι, τον θεό Ήλιο.

Είναι ένα από τα επίσης άγνωστα εκθέματα του Νέου Μουσείου Ακρόπολης, στην αίθουσα με τα μεταπαρθενώνια γλυπτά, η οποία είναι ορατή ακόμη και σε όσους περνούν έξω από το κτίριο, στον πρώτο όροφο.

Η λίθινη αυτή σφαίρα βρέθηκε κοντά στο θέατρο του Διονύσου και εκτιμάται πως είναι έργο του 2ου-3ου αι. μετά. Ο ρόλος της παραμένει άλυτο μυστήριο ακόμη και για τους επιστήμονες. Τα σύμβολα που φέρει ωστόσο τους κάνουν να εικάζουν πως πρόκειται για ένα αντικείμενο που είχε χρήση σε μαγικές τελετές.

Στην εποχή της άλλωστε (2ος - 3ος αι. μ.Χ.) οι δεισιδαιμονίες βρίσκονταν στο απόγειό τους. Όσο για το θέατρο του Διονύσου, όπου είχαν διδάξει τις τραγωδίες τους οι μεγάλοι ποιητές της αρχαιότητας, είχε ξεπέσει ακολουθώντας τη ρωμαϊκή έκπτωση του πολιτισμού. Έτσι στον χώρο του διεξάγονταν πλέον μονομαχίες και άλλοι βάρβαροι αγώνες. Να θυμίσουμε όμως ότι μια σφαίρα κρυστάλλινη είχε χαρίσει και η Ίδη στον μικρό Δία για να παίζει, γιατί όταν την πετούσε ψηλά άφηνε λαμπερές πολύχρωμες γραμμές στον αέρα όπως τα άστρα του ουρανού.

Το σίγουρο είναι πως τόσο στην αρχαιότητα όσο και σήμερα εξακολουθεί να προσελκύει τα βλέμματα και να κρατά καλά κρυμμένα τα μυστικά της.

Οι πρώτοι Αμερικανοί χόρευαν…σάμπα, Human occupation in South America by 20,000 BC: the Toca da Tira Peia site, Piauí, Brazil

Ομάδα ερευνητών από τη Γαλλία εντόπισε ευρήματα που ανατρέπουν όσα πιστεύαμε για τους πρώτους κατοίκους της αμερικανικής ηπείρου. Τα ευρήματα δείχνουν την παρουσία ανθρώπων στη Νότια Αμερική και μάλιστα αρκετές χιλιάδες χρόνια νωρίτερα σε σύγκριση με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις.

Αρχαίοι βραζιλιάνοι

Excavations at this Brazilian site have yielded contested evidence of human settlers from at least 10,000 years before the appearance of Clovis hunters in North America. Credit: C. Lahaye, IRAMAT-CRP2A, U. Bordeaux

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Michel de Montaigne Bordeaux 3 έκαναν ανασκαφές σε μια περιοχή της Βραζιλίας όπου έχουν εντοπισθεί λίθινα καταφύγια στα οποία ζούσαν άνθρωποι πριν από πολλές χιλιάδες έτη. Ο χρονολόγηση αυτών των καταφυγίων είναι πολύ δύσκολη και έτσι οι ειδικοί δεν είχαν μέχρι σήμερα καταφέρει να προσδιορίσουν πότε ακριβώς ζούσαν άνθρωποι σε αυτά.

Lithic artifacts from Toca da Tira Peia. a) Artifacts on quartzite pebbles from level C4. b) Up: layer C6a convergent retouched edges tool on quartzite pebble. Down: layer C6a denticulate tool on siliceous limestone flake (retouched on lower face). c) Artifacts on quartzite pebble from the C7a layer. Up: Bifacially shaped tool.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν 113 λίθινα εργαλεία. Στη συνέχεια έκαναν χρονολόγηση των ιζημάτων στα σημεία του εδάφους όπου ήταν θαμμένα τα εργαλεία. Χρησιμοποίησαν μια τεχνική που δείχνει πότε ένα ίζημα έχει έρθει για τελευταία φορά σε επαφή με το φως. Όπως διαπιστώθηκε ορισμένα από τα εργαλεία είχαν θαφτεί πριν από 22 χιλιάδες έτη. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Archaeological Science».

Ποιοι και πότε

Map of South America, showing the main archaeological sites cited in the present paper. Most of them have been studied and dated, and question the Clovis first model.

Για δεκαετίες οι ειδικοί θεωρούσαν ότι οι πρώτοι άνθρωποι πάτησαν σε αμερικανικό έδαφος πριν από περίπου 13 χιλιάδες έτη και ήταν εκείνοι από τους οποίους προήλθε ο πρώτος αμερικανικός πολιτισμός, ο πολιτισμός των Κλόβις. Στη δεκαετία του 1980 νέα ευρήματα έδειξαν ότι στην Αμερική είχαν φτάσει και εγκατασταθεί άνθρωποι πριν από περίπου 15 χιλιάδες έτη.

The Toca da Tira Peia Rockshelter during the 2008 excavations. The calcareous rockshelter has approximately an east-west orientation.

Η επιστημονική κοινότητα είναι ακόμη επιφυλακτική απέναντι στη νέα ανακάλυψη. Κάποιοι ειδικοί θεωρούν ότι τα ευρήματα αποτελούν ενδείξεις και όχι αποδείξεις για το πότε και το πού έζησαν οι πρώτοι κάτοικοι της Αμερικής. «Φαίνεται ότι κάνουμε κύκλους. Μέχρι να βρεθεί ένας ανθρώπινος σκελετός κανείς δεν θα είναι βέβαιος για αυτά τα ευρήματα» αναφέρει η Σίλβια Γκονζάλες, του Πανεπιστημίου John Moores στο Λίβερπουλ που διεξάγει ανθρωπολογικές μελέτες για την αμερικανική ήπειρο.

Είδαν «ρυτίδα» στον χωροχρόνο! Einstein's theory of relatively seen in action by astronomers

Καλλιτεχνική απεικόνιση του αστρικού ζεύγους που παρατήρησαν οι ερευνητές. This artist's impression shows the exotic double object that consists of a tiny, but very heavy neutron star that spins 25 times each second, orbited every two and a half hours by a white dwarf star. The neutron star is a pulsar named PSR J0348+0432 that is giving off radio waves that can be picked up on Earth by radio telescopes. Although this unusual pair is very interesting in its own right, it is also a unique laboratory for testing the limits of physical theories. Credit: ESO

Η μελέτη ενός άστρου νετρονίου και ενός λευκού νάνου προσφέρει νέα στοιχεία για τη θεωρία της σχετικότητας που ανέπτυξε ο Αλβέρτος Αϊνστάιν. Τα αποτελέσματα της κίνησης και «συμπεριφοράς» των δύο άστρων συμφωνούν με τις προβλέψεις του κορυφαίου επιστήμονα δείχνοντας ότι η θεωρία είναι ορθή.

Τα δύο άστρα

Superdense neutron star, emitting beams of radio waves as a pulsar, center, is closely paired with a compact white-dwarf star. Together, the two provide physicists with an unprecedented natural, cosmic "laboratory" for studying the nature of gravity. The grid background illustrates the distortions of spacetime caused by the gravitational effect of the two objects. Credit: Antoniadis, et al.

Επιστήμονες του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Max Planck στη Γερμανία παρατήρησαν ένα άστρο νετρονίου (ένα πάλσαρ) και έναν λευκό νάνο που είναι το λαμπρό υπόλειμμα ενός άστρου που έχει πεθάνει. Τα δύο άστρα βρίσκονται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο σε απόσταση 7 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη.

Το άστρο νετρονίου έχει διάμετρο μόλις 20 χλμ αλλά βάρος δύο φορές μεγαλύτερο από αυτό του Ήλιου. Επίσης έχει βαρύτητα 300 δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερη από την βαρύτητα στην επιφάνεια της Γης. Στο κέντρο του άστρου ύλη ενός δισεκατομμυρίου τόνων θα συμπιεζόταν σε ένα σώμα μεγέθους κύβου ζάχαρης.

Η θεωρία

According to Einstein's General Theory of Relativity, matter bends the fabric of space and time. The distortion of the space-time continuum even affects the behavior of light.

Σύμφωνα με τη θεωρία της σχετικότητας τέτοιες γιγάντιες βαρυτικές δυνάμεις δημιουργούν στρεβλώσεις στο λεγόμενο «ύφασμα» του χωροχρόνου. Καθώς ο λευκός νάνος κινείται γύρω από το άστρο νετρονίου το ζευγάρι θα πρέπει να δημιουργεί «ρυτίδες» στον χωροχρόνο, τα λεγόμενα βαρυτικά κύματα τα οποία δεν έχουν ακόμη παρατηρηθεί άμεσα. Τα βαρυτικά κύματα εκπέμπουν ενέργεια στο Διάστημα γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τα δύο άστρα να πλησιάζουν προοδευτικά το ένα το άλλο.

Η επιβεβαίωση

Albert Einstein Theory of Relatively proved correct once again (Photo : Reuters)

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν πολλά επίγεια τηλεσκόπια για να παρατηρήσουν τα δύο άστρα. Επικέντρωσαν την προσοχή τους στις ραδιοεκπομπές από το πάλσαρ. «Πιστεύαμε ότι οι συνθήκες σε αυτό το σύστημα ήταν τόσο ακραίες ώστε θα προκαλούσαν ρωγμές στη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας αλλά τελικά οι προβλέψεις του Αϊνστάιν αποδείχθηκαν αρκετά ακριβείς» αναφέρει ο Πάουλο Φράιρ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Μέχρι σήμερα όλες οι έρευνες που έχουν γίνει διαχρονικά επιβεβαιώνουν τη Γενική θεωρία της Σχετικότητας.

Βέβαια οι φυσικοί πιστεύουν ότι η Γενική θεωρία της Σχετικότητας δεν μπορεί να εξηγήσει όλα τα φαινόμενα στο Σύμπαν αφού δεν είναι συμβατή με τη κβαντική θεωρία που περιγράφει τις δυνάμεις στον κόσμο των ατόμων και των σωματιδίων. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science» και οι ειδικοί ευελπιστούν ότι μπορεί να αποτελέσει τη βάση για να επιτευχθεί η άμεση παρατήρηση των βαρυτικών κυμάτων.